Dziennik Ustaw - rok 2005 nr 66 poz. 574

W imieniu Rzeczypospolitej Polskiej

PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 20 czerwca 1977 r. została przyjęta w Genewie Konwencja Nr 148 Międzynarodowej Organizacji Pracy dotycząca ochrony pracowników przed zagrożeniami zawodowymi w miejscu pracy spowodowanymi zanieczyszczeniami powietrza, hałasem i wibracjami, w następującym brzmieniu:

Przekład

KONWENCJA Nr 148

dotycząca ochrony pracowników przed zagrożeniami zawodowymi w miejscu pracy spowodowanymi zanieczyszczeniami powietrza, hałasem i wibracjami

Konferencja Ogólna Międzynarodowej Organizacji Pracy,

zwołana do Genewy przez Radę Administracyjną Międzynarodowego Biura Pracy i zebrana tam w dniu 1 czerwca 1977 r. na sześćdziesiątej trzeciej sesji,

wziąwszy pod uwagę postanowienia właściwych międzynarodowych konwencji i zaleceń, w szczególności Zalecenia dotyczącego ochrony zdrowia pracowników z 1953 r., Zalecenia dotyczącego pracowniczych służb zdrowia z 1959 r., Konwencji i Zalecenia dotyczących ochrony przed promieniowaniem z 1960 r., Konwencji i Zalecenia dotyczących zabezpieczenia maszyn z 1963 r., Konwencji dotyczącej świadczeń w razie wypadków przy pracy i chorób zawodowych z 1964 r., Konwencji i Zalecenia dotyczących higieny (handel i biura) z 1964 r., Konwencji i Zalecenia dotyczących benzenu z 1971 r. oraz Konwencji i Zalecenia dotyczących zapobiegania i kontroli ryzyka zawodowego spowodowanego przez substancje i czynniki rakotwórcze z 1974 r.,

postanowiwszy przyjąć niektóre wnioski dotyczące środowiska pracy: zanieczyszczenia powietrza, hałasu i wibracji, która to sprawa stanowi czwarty punkt porządku dziennego sesji,

postanowiwszy, że wnioski te zostaną ujęte w formę konwencji międzynarodowej,

przyjmuje dnia dwudziestego czerwca tysiąc dziewięćset siedemdziesiątego siódmego roku następującą konwencję, która może być nazywana: Konwencją dotyczącą środowiska pracy (zanieczyszczenie powietrza, hałas i wibracje) z 1977 r.:

część I

Zakres stosowania i definicje

Artykuł 1

1. Niniejsza konwencja ma zastosowanie do wszystkich gałęzi działalności gospodarczej.

2. Członek ratyfikujący niniejszą konwencję może, po konsultacji z reprezentatywnymi zainteresowanymi organizacjami pracodawców i pracowników, jeśli takie istnieją, wyłączyć stosowanie konwencji w odniesieniu do niektórych gałęzi działalności gospodarczej, jeżeli stosowanie jej powodowałoby powstanie szczególnych problemów mających istotne znaczenie.

3. Każdy Członek, który ratyfikuje niniejszą konwencję, powinien w pierwszym sprawozdaniu z jej stosowania, jakie zobowiązany jest przedłożyć zgodnie z artykułem 22 Konstytucji Międzynarodowej Organizacji Pracy, wskazać – wraz z uzasadnieniem – gałęzie, które zostały wyłączone na mocy ustępu 2 niniejszego artykułu i przedstawiać w następnych sprawozdaniach stan swojego ustawodawstwa i praktyki w odniesieniu do tych gałęzi, określając, w jakim zakresie zastosował lub zamierza zastosować postanowienia konwencji w odniesieniu do tych gałęzi.

Artykuł 2

1. Każdy Członek, po konsultacji z reprezentatywnymi organizacjami pracodawców i pracowników, jeśli takie istnieją, może przyjąć zobowiązania przewidziane w niniejszej konwencji, odrębnie w odniesieniu do:

(a) zanieczyszczenia powietrza;

(b) hałasu;

(c) wibracji.

2. Członek, który nie przyjmuje zobowiązań przewidzianych w konwencji w odniesieniu do jednego lub kilku rodzajów zagrożeń, wskaże to w swym dokumencie ratyfikacyjnym i przedstawi ku temu przyczyny w pierwszym sprawozdaniu, jakie zobowiązany jest przedłożyć zgodnie z artykułem 22 Konstytucji Międzynarodowej Organizacji Pracy. W następnych sprawozdaniach przedstawiać on będzie stan swojego ustawodawstwa i praktyki w odniesieniu do tych rodzajów zagrożeń, które stanowią przedmiot wyłączenia, określając, w jakim zakresie zastosował lub zamierza zastosować postanowienia konwencji w odniesieniu do każdego z tych rodzajów zagrożeń.

3. Każdy Członek, który w momencie ratyfikacji nie przyjął zobowiązań przewidzianych w niniejszej konwencji odnośnie do wszystkich rodzajów zagrożeń, powinien, gdy uzna, że pozwalają na to warunki, poinformować Dyrektora Generalnego Międzynarodowego Biura Pracy, że przyjmuje zobowiązania przewidziane w konwencji w odniesieniu do jednego lub kilku rodzajów zagrożeń, które uprzednio wyłączył.

Artykuł 3

Dla celów stosowania niniejszej konwencji:

(a) określenie „zanieczyszczenie powietrza" oznacza wszelkie skażenie powietrza przez substancje, które są szkodliwe dla zdrowia lub niebezpieczne z innych przyczyn, bez względu na ich postać fizyczną;

(b) określenie „hałas" oznacza każdy dźwięk, który może doprowadzić do utraty słuchu albo być szkodliwy dla zdrowia lub niebezpieczny z innych względów;

(c) określenie „wibracje" oznacza wszelkie przenoszone na ciało ludzkie przez ciała stałe drgania szkodliwe dla zdrowia lub niebezpieczne z innych względów.

część II

Postanowienia ogólne

Artykuł 4

1. Ustawodawstwo krajowe będzie przewidywać środki, jakie należy podejmować w celu zapobiegania lub ograniczenia zagrożeń zawodowych w miejscu pracy spowodowanych zanieczyszczeniem powietrza, hałasem lub wibracjami oraz w celu ochrony pracowników przed tymi zagrożeniami.

2. Warunki praktycznej realizacji rozwiązań przyjętych w tym trybie zostaną ustalone poprzez wprowadzenie norm technicznych, instrukcji praktycznych lub też innymi odpowiednimi metodami.

Artykuł 5

1. Wykonując postanowienia niniejszej konwencji, właściwa władza będzie działać w porozumieniu z najbardziej reprezentatywnymi, zainteresowanymi organizacjami pracodawców i pracowników.

2. Przedstawiciele pracodawców i pracowników będą uczestniczyć w opracowywaniu sposobów praktycznej realizacji rozwiązań przyjętych zgodnie z artykułem 4.

3. Dla celów stosowania rozwiązań przyjętych zgodnie z niniejszą konwencją nawiązana zostanie możliwie najściślejsza współpraca między pracodawcami a pracownikami na wszystkich szczeblach.

4. Przedstawiciele pracodawcy i pracowników w przedsiębiorstwie będą mieli możliwość towarzyszenia inspektorom w toku przeprowadzania kontroli stosowania rozwiązań wprowadzonych zgodnie z niniejszą konwencją, chyba że inspektorzy uznają, w świetle ogólnych wytycznych właściwej władzy, że może to zaszkodzić skuteczności ich kontroli.

Artykuł 6

1. Pracodawcy będą odpowiedzialni za wykonywanie przyjętych rozwiązań.

2. W każdym przypadku podjęcia równocześnie przez kilku pracodawców działalności w tym samym miejscu będą oni obowiązani do współpracy w celu wykonywania przyjętych rozwiązań, bez naruszania odpowiedzialności każdego z nich za zdrowie i bezpieczeństwo zatrudnionych przez niego pracowników. W odpowiednich przypadkach właściwa władza ustali ogólne zasady tej współpracy.

Artykuł 7

1. Pracownicy będą zobowiązani do przestrzegania przepisów bezpieczeństwa, mających na celu zapobieganie lub ograniczenie zagrożeń zawodowych w miejscu pracy spowodowanych zanieczyszczeniem powietrza, hałasem i wibracjami oraz ochronę przed tymi zagrożeniami.

2. Pracownicy lub ich przedstawiciele będą mieli prawo zgłaszania propozycji, uzyskiwania informacji i szkolenia oraz odwoływania się do właściwej instancji, w celu zapewnienia ochrony przed zagrożeniami zawodowymi spowodowanymi zanieczyszczeniem powietrza, hałasem lub wibracjami.

część III

Środki zapobiegawcze i ochronne

Artykuł 8

1. Właściwa władza ustali kryteria pozwalające na określenie stopnia narażenia pracowników na działanie zanieczyszczonego powietrza, hałasu i wibracji w miejscach pracy i, w razie potrzeby, określi na podstawie tych kryteriów granice dopuszczalnego narażenia.

2. Przy opracowywaniu kryteriów i określaniu granic dopuszczalnego narażenia właściwa władza będzie brała pod uwagę opinię osób posiadających kwalifikacje techniczne wyznaczonych przez najbardziej reprezentatywne, zainteresowane organizacje pracodawców i pracowników.

3. Kryteria i granice dopuszczalnego narażenia będą ustalane, uzupełniane i rewidowane w regularnych odstępach czasu, w świetle aktualnej krajowej i międzynarodowej wiedzy oraz danych, przy uwzględnieniu, w miarę możliwości, wzrostu zagrożeń zawodowych związanych z jednoczesnym narażeniem w miejscu pracy na działanie kilku szkodliwych czynników.

Artykuł 9

W miarę możliwości każde zagrożenie spowodowane zanieczyszczeniem powietrza, hałasem lub wibracjami w miejscu pracy będzie eliminowane:

(a) poprzez rozwiązania techniczne w nowych urządzeniach lub w nowych procesach produkcyjnych w toku ich projektowania lub instalowania, albo poprzez usprawnienia techniczne istniejących już urządzeń lub procesów produkcyjnych;

lub też, jeżeli okaże się to niemożliwe,

(b) poprzez dodatkowe środki o charakterze organizacyjnym.

Artykuł 10

Jeżeli środki podjęte zgodnie z artykułem 9 nie zmniejszą stopnia zanieczyszczenia powietrza, nie zredukują hałasu lub wibracji w miejscach pracy do granic określonych zgodnie z artykułem 8, pracodawca dostarczy i będzie utrzymywał w dobrym stanie odpowiednie, indywidualne środki ochrony. Pracodawca nie może zobowiązywać pracownika do wykonywania pracy bez indywidualnych środków ochronnych dostarczanych zgodnie z niniejszym artykułem.

Artykuł 11

1. Stan zdrowia pracowników, którzy są lub mogą być narażeni na zagrożenia zawodowe spowodowane zanieczyszczeniem powietrza, hałasem lub wibracjami w miejscu pracy, będzie kontrolowany w odpowiednich odstępach czasu, na warunkach i w sposób ustalony przez właściwą władzę. Kontrola ta powinna obejmować wstępne badanie lekarskie przed przydzieleniem pracy oraz badania okresowe, na zasadach określonych przez właściwą władzę.

2. Kontrola przewidziana w ustępie 1 niniejszego artykułu nie będzie pociągać żadnych wydatków dla zainteresowanego pracownika.

3. Jeżeli dalsze zatrudnianie pracownika na stanowisku, które powoduje narażenie go na działanie zanieczyszczonego powietrza, hałasu lub wibracji, jest niewskazane ze względów zdrowotnych, należy podjąć wszelkie kroki, zgodnie z praktyką i warunkami krajowymi, w celu przydzielenia mu odpowiedniej pracy lub zapewnienia mu zachowania jego dochodów, poprzez przyznanie świadczeń z tytułu zabezpieczenia społecznego lub w jakikolwiek inny sposób.

4. Kroki podejmowane w celu wykonywania niniejszej konwencji nie mogą wpływać niekorzystnie na prawa pracowników, z jakich korzystają oni z tytułu zabezpieczenia społecznego lub ubezpieczenia społecznego.

Artykuł 12

O stosowaniu procesów produkcyjnych, substancji, maszyn i materiałów, które określi właściwa władza, pociągających za sobą narażenie pracowników na zagrożenia zawodowe spowodowane zanieczyszczeniem powietrza, hałasem lub wibracjami w miejscu pracy, będzie zawiadomiona właściwa władza, która będzie mogła, stosownie do okoliczności, zezwolić na ich stosowanie na określonych warunkach lub zakazać ich stosowania.

Artykuł 13

Wszystkie zainteresowane osoby będą w sposób odpowiedni i właściwy:

(a) informowane o potencjalnych zagrożeniach zawodowych, jakie mogą występować w miejscu pracy, ze względu na zanieczyszczenie powietrza, hałas lub wibracje, oraz

(b) instruowane o dostępnych środkach mających na celu zapobieganie lub ograniczenie tych zagrożeń oraz ochronę pracowników przed nimi.

Artykuł 14

W celu popierania badań w dziedzinie zapobiegania i ograniczania zagrożeń w miejscu pracy spowodowanych zanieczyszczeniem powietrza, hałasem lub wibracjami zostaną podjęte odpowiednie środki, z uwzględnieniem warunków i zasobów krajowych.

CZĘŚĆ IV

Środki stosowania

Artykuł 15

Na warunkach i w okolicznościach ustalonych przez właściwą władzę pracodawca będzie zobowiązany wyznaczyć kompetentną osobę lub korzystać z usług kompetentnej służby spoza zakładu pracy albo służby wspólnej dla kilku przedsiębiorstw do zajmowania się sprawami dotyczącymi zapobiegania lub ograniczania stopnia zanieczyszczenia powietrza, hałasu lub wibracji w miejscu pracy.

Artykuł 16

Każdy Członek będzie:

(a) podejmował niezbędne kroki poprzez ustawodawstwo lub w każdy inny sposób zgodny z praktyką i warunkami krajowymi, z sankcjami włącznie, w celu zapewnienia wykonania postanowień niniejszej konwencji;

(b) powierzał odpowiednim służbom inspekcji sprawowanie kontroli stosowania postanowień niniejszej konwencji lub będzie sprawdzał, czy właściwa kontrola jest przeprowadzana.

CZĘŚĆ V

Postanowienia końcowe

Artykuł 17

Formalne ratyfikacje niniejszej konwencji będą przekazane Dyrektorowi Generalnemu Międzynarodowego Biura Pracy w celu ich zarejestrowania.

Artykuł 18

1. Niniejsza konwencja będzie obowiązywała tylko tych Członków Międzynarodowej Organizacji Pracy, których ratyfikacje zostaną zarejestrowane przez Dyrektora Generalnego.

2. Wejdzie ona w życie po upływie dwunastu miesięcy od daty zarejestrowania przez Dyrektora Generalnego ratyfikacji niniejszej konwencji przez dwóch Członków.

3. Następnie niniejsza konwencja wejdzie w życie w stosunku do każdego Członka po upływie dwunastu miesięcy od daty zarejestrowania jego ratyfikacji.

Artykuł 19

1. Każdy Członek, który ratyfikował niniejszą konwencję, może ją wypowiedzieć w całości, lub w odniesieniu do jednego, lub kilku rodzajów zagrożeń, o których mowa w artykule 2 niniejszej konwencji, po upływie dziesięciu lat od daty początkowego wejścia jej w życie aktem przekazanym Dyrektorowi Generalnemu Międzynarodowego Biura Pracy w celu zarejestrowania. Wypowiedzenie to nabierze mocy po upływie jednego roku od daty jego zarejestrowania.

2. Każdy Członek, który ratyfikował niniejszą konwencję i który w ciągu jednego roku po upływie dziesięcioletniego okresu, wymienionego w poprzednim ustępie, nie skorzysta z możliwości wypowiedzenia przewidzianego w niniejszym artykule, będzie związany niniejszą konwencją na nowy okres dziesięciu lat i następnie będzie mógł wypowiedzieć niniejszą konwencję po upływie każdego okresu dziesięciu lat z zachowaniem warunków przewidzianych w niniejszym artykule.

Artykuł 20

1. Dyrektor Generalny Międzynarodowego Biura Pracy notyfikuje wszystkim Członkom Międzynarodowej Organizacji Pracy zarejestrowanie wszystkich ratyfikacji i aktów wypowiedzenia, o których został poinformowany przez Członków Organizacji.

2. Notyfikując Członkom Organizacji zarejestrowanie drugiej zgłoszonej mu ratyfikacji, Dyrektor Generalny zwróci uwagę Członków Organizacji na datę wejścia w życie niniejszej konwencji.

Artykuł 21

Dyrektor Generalny Międzynarodowego Biura Pracy przekaże Sekretarzowi Generalnemu Organizacji Narodów Zjednoczonych w celu zarejestrowania, zgodnie z artykułem 102 Karty Narodów Zjednoczonych, wyczerpujące informacje o wszystkich ratyfikacjach i aktach wypowiedzenia, które zarejestrował zgodnie z postanowieniami poprzednich artykułów.

Artykuł 22

Rada Administracyjna Międzynarodowego Biura Pracy, w każdym przypadku, gdy uzna to za potrzebne, przedstawi Konferencji Ogólnej sprawozdanie o stosowaniu niniejszej konwencji i rozpatrzy, czy należy wpisać do porządku dziennego Konferencji sprawę całkowitej lub częściowej jej rewizji.

Artykuł 23

1. W razie przyjęcia przez Konferencję nowej konwencji, wprowadzającej całkowitą lub częściową rewizję niniejszej konwencji, i jeżeli nowa konwencja nie stanowi inaczej:

(a) ratyfikacja przez Członka nowej konwencji wprowadzającej rewizję spowoduje, z mocy samego prawa, bez względu na postanowienia artykułu 19, natychmiastowe wypowiedzenie niniejszej konwencji, z zastrzeżeniem, że nowa konwencja wprowadzająca rewizję wejdzie w życie;

(b) począwszy od daty wejścia w życie nowej konwencji wprowadzającej rewizję niniejsza konwencja przestanie być otwarta do ratyfikacji przez Członków.

2. Niniejsza konwencja pozostanie w każdym przypadku w mocy w swej formie i treści dla tych Członków, którzy ją ratyfikowali, a nie ratyfikowali konwencji wprowadzającej rewizję.

Artykuł 24

Teksty angielski i francuski niniejszej konwencji są jednakowo autentyczne.

Wersja angielska

Po zaznajomieniu się z powyższą konwencją, w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej oświadczam, że:

– została ona uznana za słuszną zarówno w całości, jak i każde z postanowień w niej zawartych,

– jest przyjęta, ratyfikowana i potwierdzona,

– będzie niezmiennie zachowywana.

Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Rzeczypospolitej Polskiej.

Dano w Warszawie dnia 4 listopada 2004 r.

Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej: A. Kwaśniewski

L.S.

Prezes Rady Ministrów: M. Belka