Dziennik Ustaw - rok 2005 nr 47 poz. 445

Na podstawie art. 25 pkt 1 i 3 ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. o bezpieczeństwie morskim (Dz. U. Nr 109, poz. 1156, z późn. zm.³⁾) zarządza się, co następuje:

1) szczegółowe wymagania kwalifikacyjne do zajmowania stanowisk na statkach morskich;

2) warunki przyznawania i odnawiania dyplomów i świadectw, świadectw przeszkoleń, potwierdzeń uznania oraz zezwoleń, zwanych dalej „dokumentami kwalifikacyjnymi”;

3) wzory dokumentów kwalifikacyjnych i sposób ich ewidencji;

4) warunki, jakie powinny spełniać osoby posiadające zagraniczne dyplomy oficerskie lub zagraniczne świadectwa nieoficerskie wydane na podstawie Konwencji STCW, aby ubiegać się o stanowiska oficerskie lub nieoficerskie na statkach o polskiej przynależności;

5) sposób zaliczania praktyki pływania.

2. Kwalifikacje osób uprawnionych do obsługi urządzeń radiokomunikacyjnych określają przepisy w sprawie świadectw operatora urządzeń radiowych.

1) żegluga krajowa – podróże po morskich wodach wewnętrznych i morzu terytorialnym Rzeczypospolitej Polskiej;

2) żegluga przybrzeżna – podróże po obszarach Morza Bałtyckiego i akwenach przyległych do 8° długości geograficznej wschodniej;

3) żegluga międzynarodowa – podróże po obszarach morskich innych niż wymienione w pkt 1;

4) uczelnia morska – szkołę wyższą uznaną przez ministra właściwego do spraw gospodarki morskiej w zakresie spraw objętych postanowieniami Konwencji STCW;

5) ośrodek szkoleniowy – ośrodek uznany w drodze decyzji dyrektora urzędu morskiego właściwego dla siedziby ośrodka i przez niego nadzorowany, prowadzący działalność szkoleniową w zakresie spraw objętych postanowieniami Konwencji STCW, w tym:

a) szkołę policealną i technikum kształcące w zawodach technik nawigator morski lub technik mechanik okrętowy oraz

b) szkołę policealną i technikum rybołówstwa morskiego, szkołę policealną i technikum żeglugi śródlądowej oraz zasadniczą szkołę zawodową, kształcącą w zawodach związanych z budową, eksploatacją, obsługą i remontami maszyn i urządzeń okrętowych, oraz

c) ośrodek prowadzący działalność szkoleniową określoną przepisami rozporządzenia, w tym ośrodki prowadzące działalność szkoleniową w Państwach Członkowskich Unii Europejskiej lub państwach trzecich;

6) marynarz – osobę posiadającą kwalifikacje zawodowe wymagane przepisami rozporządzenia;

7) członek załogi – marynarza lub inną osobę wpisaną na listę załogi statku;

8) dodatkowa praktyka pływania – okres pływania na statku morskim w charakterze członka załogi, wykonywana na stanowisku, do którego upoważnia dany dyplom lub świadectwo, liczona od daty przyznania świadectwa lub dyplomu;

9) statek rybacki – morski statek o długości całkowitej do 45 m, przeznaczony do połowu, skupu, przetwórstwa lub transportu organizmów morskich, do celów szkoleniowych oraz naukowo-badawczych w zakresie rybołówstwa morskiego;

10) zbiornikowiec – morski statek handlowy, skonstruowany lub przystosowany do przewozu luzem ładunków płynnych: ropy i jej produktów, chemikaliów lub gazów;

11) statek obsługiwany w układzie zmianowym – morski statek handlowy obsługiwany przez kolejno wymieniające się załogi lub części załóg, jeśli po każdym – nie dłuższym niż 6 tygodni – nieprzerwanym okresie pracy pracownikowi zapewnia się co najmniej równy okres wolnego od pracy pobytu na lądzie;

12) Konwencja SOLAS – Międzynarodową konwencję o bezpieczeństwie życia na morzu, sporządzoną w Londynie dnia 1 listopada 1974 r. (Dz. U. z 1984 r. Nr 61, poz. 318 i 319), wraz ze zmianami obowiązującymi od daty ich wejścia w życie w stosunku do Rzeczypospolitej Polskiej, podanymi do publicznej wiadomości we właściwy sposób;

13) Konwencja STCW – Międzynarodową konwencję o wymaganiach w zakresie wyszkolenia marynarzy, wydawania im świadectw oraz pełnienia wacht, 1978, sporządzoną w Londynie dnia 7 lipca 1978 r. (Dz. U. z 1984 r. Nr 39, poz. 201 i 202 oraz z 1999 r. Nr 30, poz. 286), wraz ze zmianami obowiązującymi od daty ich wejścia w życie w stosunku do Rzeczypospolitej Polskiej, podanymi do publicznej wiadomości we właściwy sposób.

2. Rozróżnia się następujące poziomy odpowiedzialności:

1) pomocniczy;

2) operacyjny;

3) zarządzania.

2. W sprawach wydawania dokumentów kwalifikacyjnych stosuje się przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego.

3. Dokumenty kwalifikacyjne wystawia się z datą ważności od dnia spełnienia ostatniego warunku niezbędnego do uzyskania danego dokumentu kwalifikacyjnego.

4. Wzory dyplomów i świadectw określa załącznik nr 1 do rozporządzenia.

2. Osoby ubiegające się o uzyskanie świadectwa młodszego marynarza pokładowego, młodszego motorzysty lub młodszego kucharza powinny mieć ukończone 16 lat.

2. Potwierdzenie uznania dyplomu lub świadectwa wydaje się na wniosek armatora.

3. Wzór potwierdzenia uznania dyplomu lub świadectwa określa załącznik nr 2 do rozporządzenia, a wzór wniosku armatora – załącznik nr 3 do rozporządzenia.

4. Kwalifikacje uzyskane w państwach członkowskich Unii Europejskiej oraz Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu, w zawodzie regulowanym związanym z bezpieczeństwem morskim, uznaje się zgodnie z przepisami ustawy z dnia 26 kwietnia 2001 r. o zasadach uznawania nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej kwalifikacji do wykonywania zawodów regulowanych (Dz. U. Nr 87, poz. 954, z 2002 r. Nr 71, poz. 655, z 2003 r. Nr 190, poz. 1864 oraz z 2004 r. Nr 96, poz. 959).

5. Potwierdzenie uznania dyplomu lub świadectwa wydanego przez państwo inne niż państwo członkowskie Unii Europejskiej wydaje się, jeśli zostanie uznane przez Komisję Europejską poprzez opublikowanie w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej, w serii C.

6. Potwierdzenie uznania wydaje się wyłącznie do ważnego dyplomu lub świadectwa na okres nieprzekraczający daty ważności dyplomu lub świadectwa, do którego został wydany.

7. Potwierdzenie uznania wydane przez inne państwo nie może stanowić podstawy do wydawania potwierdzenia uznania określonego przepisami rozporządzenia.

8. Osoba posiadająca dyplom lub świadectwo kwalifikacji, wydane przez państwo członkowskie Unii Europejskiej lub państwo, o którym mowa w ust. 5, może ubiegać się o polski dyplom lub świadectwo na zasadach określonych w rozporządzeniu, przy czym osoby ubiegające się o dyplom kapitana żeglugi wielkiej lub dyplom starszego oficera mechanika na statkach o mocy maszyn głównych 3 000 kW i powyżej mogą przystąpić do egzaminu na ten dyplom pod warunkiem złożenia egzaminu na poziomie zarządzania.

1) marynarza wachtowego;

2) starszego marynarza.

1) świadectwo młodszego marynarza pokładowego;

2) świadectwo marynarza wachtowego;

3) świadectwo starszego marynarza.

1) indywidualnych technik ratunkowych;

2) ochrony przeciwpożarowej stopnia podstawowego;

3) elementarnych zasad udzielania pierwszej pomocy medycznej;

4) bezpieczeństwa własnego i odpowiedzialności wspólnej.

1) zaliczenie pierwszego roku studiów na kierunku nawigacyjnym w uczelni morskiej oraz posiadanie 2-miesięcznej praktyki pływania na statkach morskich w dziale pokładowym albo

2) zaliczenie pierwszego roku nauki w zakresie nawigacji w ośrodku szkoleniowym, o którym mowa w § 2 pkt 5 lit. a, kształcącym co najmniej na poziomie operacyjnym, oraz posiadanie 2-miesięcznej praktyki pływania na statkach morskich w dziale pokładowym, albo

3) ukończenie nauki z wynikiem pozytywnym w zakresie nawigacji w ośrodku szkoleniowym, o którym mowa w § 2 pkt 5 lit. b, oraz posiadanie 2-miesięcznej praktyki pływania na statkach morskich w dziale pokładowym, albo

4) posiadanie 12-miesięcznej praktyki pływania na statkach morskich w dziale pokładowym oraz złożenie egzaminu na poziomie pomocniczym, albo

5) posiadanie 24-miesięcznej praktyki pływania w służbie radiowej na stanowisku radiooficera, w tym ukończenie pod nadzorem oficera wachtowego 6-miesięcznego programu szkolenia praktycznego na statkach morskich oraz złożenie egzaminu na poziomie pomocniczym, albo

6) posiadanie dyplomu oficera mechanika wachtowego lub oficera elektroautomatyka, 24-miesięcznej praktyki pływania w dziale maszynowym, w tym co najmniej 2 miesiące szkolenia praktycznego w dziale pokładowym oraz ukończenie szkolenia w ośrodku szkoleniowym i złożenie egzaminu na poziomie pomocniczym, albo

7) posiadanie 24-miesięcznego okresu zatrudnienia w charakterze pracownika przetwórni statku rybackiego oraz ukończenie szkolenia w ośrodku szkoleniowym i złożenie egzaminu na poziomie pomocniczym.

1) 36-miesięcznej praktyki pływania na morskich statkach handlowych w dziale pokładowym albo

2) świadectwa marynarza wachtowego oraz dodatkowej 24-miesięcznej praktyki pływania na morskich statkach handlowych w dziale pokładowym.

1) świadectwo marynarza wachtowego upoważnia do zajmowania stanowisk:

a) marynarza wachtowego – na każdym statku,

b) kierownika łodzi o długości całkowitej do 9 m i mocy silnika do 200 kW w żegludze krajowej bez prawa przewozu pasażerów – pod warunkiem złożenia egzaminu z zakresu obsługi silników spalinowych;

2) świadectwo starszego marynarza upoważnia do zajmowania stanowisk:

a) starszego marynarza – na każdym statku,

b) kierownika:

– na statku bez własnego napędu o pojemności brutto poniżej 500 w żegludze krajowej,

– na statku o długości całkowitej do 15 m i mocy silnika do 200 kW w żegludze krajowej bez prawa przewozu pasażerów – pod warunkiem złożenia egzaminu z zakresu obsługi silników spalinowych.

1) świadectwo młodszego motorzysty;

2) świadectwo motorzysty wachtowego.

1) indywidualnych technik ratunkowych;

2) ochrony przeciwpożarowej stopnia podstawowego;

3) elementarnych zasad udzielania pierwszej pomocy medycznej;

4) bezpieczeństwa własnego i odpowiedzialności wspólnej.

1) zaliczenie pierwszego roku studiów na kierunku mechanika i budowa maszyn albo drugiego roku studiów na kierunku elektrotechnika w uczelni morskiej oraz posiadanie 2-miesięcznej praktyki pływania na statkach morskich w dziale maszynowym albo

2) ukończenie pierwszego roku nauki w zakresie: budowy, eksploatacji, obsługi, remontów maszyn i urządzeń okrętowych lub siłowni okrętowych w ośrodku szkoleniowym, o którym mowa w § 2 pkt 5 lit. a, kształcącym co najmniej na poziomie operacyjnym, oraz posiadanie 2-miesięcznej praktyki pływania na statkach morskich w dziale maszynowym, albo

3) ukończenie uczelni technicznej na kierunku mechanika i budowa maszyn lub ukończenie nauki w zakresie: budowy, eksploatacji, obsługi, remontów maszyn i urządzeń okrętowych lub siłowni okrętowych, w ośrodku szkoleniowym, o którym mowa w § 2 pkt 5 lit. a lub b, kształcącym w zawodzie marynarza, oraz posiadanie 2-miesięcznej praktyki pływania na statkach morskich w dziale maszynowym, albo

4) posiadanie dyplomu oficera elektroautomatyka okrętowego, albo

5) posiadanie wykształcenia zasadniczego zawodowego w zakresie: budowy, eksploatacji, obsługi, remontów maszyn i urządzeń okrętowych lub siłowni okrętowych oraz 6-miesięcznej praktyki pływania na statkach morskich w dziale maszynowym, albo

6) posiadanie wykształcenia zasadniczego zawodowego w zakresie mechanicznym lub elektrycznym, 12-miesięcznej praktyki pływania na statkach morskich w dziale maszynowym oraz złożenie egzaminu na poziomie pomocniczym, albo

7) posiadanie 24-miesięcznej praktyki pływania w charakterze pracownika przetwórni statku rybackiego przy obsłudze maszyn przetwórczych lub chłodni, 6-miesięcznej praktyki pływania na statkach morskich w dziale maszynowym oraz ukończenie szkolenia w ośrodku szkoleniowym i złożenie egzaminu na poziomie pomocniczym, albo

8) posiadanie dyplomu oficera wachtowego, 24-miesięcznej praktyki pływania w dziale pokładowym, w tym co najmniej 2 miesiące szkolenia praktycznego w dziale maszynowym, oraz ukończenie szkolenia w ośrodku szkoleniowym i złożenie egzaminu na poziomie pomocniczym, albo

9) posiadanie 24-miesięcznej praktyki pływania na statkach morskich w dziale maszynowym oraz ukończenie szkolenia w ośrodku szkoleniowym i złożenie egzaminu na poziomie pomocniczym, albo

10) posiadanie stopnia podoficera Marynarki Wojennej lub Straży Granicznej, 24-miesięcznej praktyki pływania na statkach morskich w dziale maszynowym oraz złożenie egzaminu na poziomie pomocniczym, albo

11) posiadanie stopnia chorążego Marynarki Wojennej lub Straży Granicznej, 18-miesięcznej praktyki pływania na statkach morskich w dziale maszynowym oraz złożenie egzaminu na poziomie pomocniczym, albo

12) posiadanie patentu mechanika statkowego żeglugi śródlądowej oraz złożenie egzaminu na poziomie pomocniczym.

2. Przy ubieganiu się o świadectwo motorzysty wachtowego 1/3 ogólnej wymaganej praktyki pływania, o której mowa w ust. 1, może być zastąpiona praktyką przy budowie, naprawie lub obsłudze maszyn okrętowych w stoczniach, zakładach produkcyjnych lub warsztatach mechanicznych.

1) motorzysty wachtowego na każdym statku;

2) kierownika maszyn na statkach o mocy maszyn głównych poniżej 400 kW.

1) świadectwo młodszego kucharza okrętowego;

2) świadectwo kucharza okrętowego.

1) indywidualnych technik ratunkowych;

2) ochrony przeciwpożarowej stopnia podstawowego;

3) elementarnych zasad udzielania pierwszej pomocy medycznej;

4) bezpieczeństwa własnego i odpowiedzialności wspólnej.

1) posiadanie wykształcenia zasadniczego zawodowego w zawodzie kucharza lub średniego wykształcenia gastronomicznego, 12-miesięcznej praktyki pływania na statkach morskich w charakterze pomocnika kucharza oraz złożenie egzaminu na to świadectwo albo

2) posiadanie dyplomu mistrza kucharskiego oraz 3-miesięcznej praktyki pływania na statkach morskich w charakterze pomocnika kucharza, albo

3) posiadanie 24-miesięcznej praktyki pływania na statkach morskich w charakterze pomocnika kucharza oraz złożenie egzaminu na to świadectwo.

1) na poziomie operacyjnym – oficera wachtowego;

2) na poziomie zarządzania:

a) starszego oficera,

b) kapitana.

1) oficera wachtowego na statkach o pojemności brutto 500 i powyżej;

2) starszego oficera na statkach o pojemności brutto od 500 do 3 000;

3) starszego oficera na statkach o pojemności brutto 3 000 i powyżej;

4) kapitana na statkach o pojemności brutto od 500 do 3 000;

5) kapitana żeglugi wielkiej na statkach o pojemności brutto 3 000 i powyżej.

1) ukończenie uczelni morskiej na kierunku nawigacyjnym, odbycie 12-miesięcznej praktyki pływania w dziale pokładowym na statkach morskich w żegludze międzynarodowej, w tym co najmniej 6 miesięcy praktyki na morskich statkach o pojemności brutto 500 i powyżej, potwierdzonej w wydanym przez uczelnię zaświadczeniu o zaliczeniu dziennika praktyk, oraz złożenie egzaminu na poziomie operacyjnym albo

2) ukończenie nauki w zakresie nawigacji w ośrodku szkoleniowym, o którym mowa w § 2 pkt 5 lit. a, kształcącym co najmniej na poziomie operacyjnym, odbycie 12-miesięcznej praktyki pływania w dziale pokładowym na statkach morskich w żegludze międzynarodowej, w tym co najmniej 6 miesięcy praktyki pływania na statkach morskich o pojemności brutto 500 i powyżej, potwierdzonej w wydanym przez ośrodek zaświadczeniu o zaliczeniu dziennika praktyk, oraz złożenie egzaminu na poziomie operacyjnym, albo

3) posiadanie dyplomu oficera wachtowego żeglugi przybrzeżnej oraz dodatkowej 6-miesięcznej praktyki pływania w żegludze międzynarodowej na statkach morskich o pojemności brutto 500 i powyżej w dziale pokładowym oraz ukończenie szkolenia w ośrodku szkoleniowym i złożenie egzaminu na poziomie operacyjnym, albo

4) posiadanie świadectwa starszego marynarza, dodatkowej 12-miesięcznej praktyki pływania w żegludze międzynarodowej na morskich statkach o pojemności brutto 500 i powyżej oraz ukończenie szkolenia w ośrodku szkoleniowym i złożenie egzaminu na poziomie operacyjnym, albo

5) posiadanie dyplomu radiooficera, świadectwa marynarza wachtowego, dodatkowej 12-miesięcznej praktyki pływania w dziale pokładowym na morskich statkach handlowych o pojemności brutto 500 i powyżej w dziale pokładowym w żegludze międzynarodowej, ukończenie szkolenia w ośrodku szkoleniowym oraz złożenie egzaminu na poziomie operacyjnym, albo

6) posiadanie dyplomu oficera mechanika wachtowego lub oficera elektroautomatyka, świadectwa marynarza wachtowego, dodatkowej 12-miesięcznej praktyki pływania w dziale pokładowym na morskich statkach handlowych o pojemności brutto 500 i powyżej w żegludze międzynarodowej, ukończenie szkolenia w ośrodku szkoleniowym i złożenie egzaminu na poziomie operacyjnym, albo

7) posiadanie świadectwa marynarza wachtowego, dodatkowej 36-miesięcznej praktyki pływania na statkach morskich w żegludze międzynarodowej w dziale pokładowym, w tym co najmniej 12 miesięcy praktyki pływania na morskich statkach handlowych o pojemności brutto 500 i powyżej, oraz ukończenie szkolenia w ośrodku szkoleniowym i złożenie egzaminu na poziomie operacyjnym.

2. Praktyka pływania, o której mowa w ust. 1 pkt 3–7, powinna zawierać okres pełnienia obowiązków wachtowych na mostku pod nadzorem kapitana albo oficera wachtowego przez co najmniej 6 miesięcy, udokumentowany w zaświadczeniu o pełnieniu wachty nawigacyjnej. Wzór zaświadczenia określa załącznik nr 4 do rozporządzenia.

3. Za równorzędny z egzaminem na poziomie operacyjnym uznaje się egzamin dyplomowy złożony w uczelni morskiej na kierunku nawigacyjnym.

1) posiadanie dyplomu oficera wachtowego na statkach o pojemności brutto 500 i powyżej, dodatkowej 12-miesięcznej praktyki pływania na morskich statkach handlowych o pojemności brutto 500 i powyżej w żegludze międzynarodowej na stanowisku oficera wachtowego oraz ukończenie szkolenia w ośrodku szkoleniowym i złożenie egzaminu na poziomie zarządzania albo

2) posiadanie dyplomu kapitana żeglugi przybrzeżnej, dodatkowej 6-miesięcznej praktyki pływania na morskich statkach handlowych o pojemności brutto 500 i powyżej w żegludze międzynarodowej na stanowisku oficera wachtowego oraz ukończenie szkolenia w ośrodku szkoleniowym i złożenie egzaminu na poziomie zarządzania.

2. Obowiązek ukończenia szkolenia, o którym mowa w ust. 1, nie dotyczy absolwentów kierunku nawigacyjnego uczelni morskich i ośrodków szkoleniowych kształcących na poziomie zarządzania.

1) posiadanie dyplomu oficera wachtowego na statkach o pojemności brutto 500 i powyżej, dodatkowej 18-miesięcznej praktyki pływania na stanowisku oficera wachtowego na morskich statkach handlowych o pojemności brutto 500 i powyżej w żegludze międzynarodowej lub 12-miesięcznej praktyki pływania na stanowisku oficera wachtowego na morskich statkach handlowych o pojemności brutto 3 000 i powyżej w żegludze międzynarodowej oraz ukończenie szkolenia w ośrodku szkoleniowym i złożenie egzaminu na poziomie zarządzania albo

2) posiadanie dyplomu starszego oficera na statkach o pojemności brutto od 500 do 3 000, dodatkowej 6-miesięcznej praktyki pływania na stanowisku co najmniej oficera wachtowego na morskich statkach handlowych o pojemności brutto 3 000 i powyżej w żegludze międzynarodowej oraz ukończenie szkolenia w ośrodku szkoleniowym i złożenie egzaminu na poziomie zarządzania.

2. Obowiązek ukończenia szkolenia, o którym mowa w ust. 1, nie dotyczy absolwentów kierunku nawigacyjnego uczelni morskich i ośrodków szkoleniowych kształcących na poziomie zarządzania.

3. Obowiązek ukończenia szkolenia i złożenia egzaminu, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, nie dotyczy osób, które posiadają zaświadczenia o ukończeniu szkolenia w ośrodku szkoleniowym i złożeniu egzaminu na poziomie zarządzania.

1) posiadanie dyplomu starszego oficera na statkach o pojemności brutto od 500 do 3 000, dodatkowej 12-miesięcznej praktyki pływania na stanowisku starszego oficera na morskich statkach handlowych o pojemności brutto 500 i powyżej w żegludze międzynarodowej oraz ukończenie szkolenia w ośrodku szkoleniowym i złożenie egzaminu na poziomie zarządzania albo

2) posiadanie dyplomu starszego oficera na statkach o pojemności brutto 3 000 i powyżej, dodatkowej 12-miesięcznej praktyki pływania na stanowisku starszego oficera na morskich statkach handlowych w żegludze międzynarodowej albo dodatkowej 24-miesięcznej praktyki pływania na stanowisku oficera wachtowego na morskich statkach handlowych o pojemności brutto 500 i powyżej w żegludze międzynarodowej oraz ukończenie szkolenia w ośrodku szkoleniowym i złożenie egzaminu na poziomie zarządzania.

2. Obowiązek ukończenia szkolenia i złożenia egzaminu, o którym mowa w ust. 1, nie dotyczy osób, które posiadają zaświadczenie o ukończeniu szkolenia w ośrodku szkoleniowym i złożeniu egzaminu na poziomie zarządzania.

1) dyplomu starszego oficera na statkach o pojemności brutto 3 000 i powyżej, dodatkowej 12-miesięcznej praktyki pływania na stanowisku starszego oficera na morskich statkach handlowych o pojemności brutto 3 000 i powyżej w żegludze międzynarodowej albo

2) dyplomu kapitana na statkach o pojemności brutto od 500 do 3 000, dodatkowej 6-miesięcznej praktyki pływania na stanowisku starszego oficera na morskich statkach handlowych o pojemności brutto 3 000 i powyżej lub na stanowisku kapitana na statkach morskich o pojemności brutto od 500 do 3 000 w żegludze międzynarodowej.

1) dyplom oficera wachtowego na statkach o pojemności brutto 500 i powyżej upoważnia do zajmowania stanowisk:

a) oficera wachtowego – na każdym statku,

b) kapitana:

– na statku bez własnego napędu,

– na statku o pojemności brutto poniżej 500 w żegludze krajowej bez prawa przewozu pasażerów;

2) dyplom starszego oficera na statkach o pojemności brutto od 500 do 3 000 upoważnia do zajmowania stanowisk:

a) starszego oficera – na każdym statku o pojemności brutto poniżej 3 000,

b) kapitana:

– na każdym statku o pojemności brutto poniżej 500 w żegludze przybrzeżnej,

– na każdym statku w żegludze krajowej, w tym na statku pasażerskim o pojemności brutto poniżej 750 – pod warunkiem odbycia dodatkowej 6-miesięcznej praktyki pływania na stanowiskach oficerskich na tych statkach,

– na każdym statku bez własnego napędu;

3) dyplom starszego oficera na statkach o pojemności brutto 3 000 i powyżej upoważnia do zajmowania stanowisk:

a) starszego oficera – na każdym statku,

b) kapitana:

– na każdym statku w żegludze krajowej, w tym na statku pasażerskim – pod warunkiem odbycia 6-miesięcznej praktyki pływania na stanowiskach oficerskich na tych statkach,

– na statku o pojemności brutto poniżej 500 w żegludze przybrzeżnej;

4) dyplom kapitana na statkach o pojemności od 500 do 3 000 upoważnia do zajmowania stanowisk:

a) starszego oficera – na każdym statku,

b) kapitana – na każdym statku o pojemności brutto poniżej 3 000;

5) dyplom kapitana żeglugi wielkiej na statkach o pojemności brutto 3 000 i powyżej upoważnia do zajmowania stanowiska kapitana na każdym statku.

1) na poziomie operacyjnym – oficera wachtowego;

2) na poziomie zarządzania – kapitana.

1) dyplom oficera wachtowego żeglugi przybrzeżnej;

2) dyplom kapitana żeglugi przybrzeżnej.

1) ukończenie uczelni morskiej na kierunku nawigacyjnym, odbycie 12-miesięcznej praktyki pływania w dziale pokładowym na statkach morskich w żegludze co najmniej przybrzeżnej, potwierdzonej w wydanym przez uczelnię zaświadczeniu o zaliczeniu dziennika praktyk, oraz złożenie egzaminu na poziomie operacyjnym w żegludze przybrzeżnej albo

2) ukończenie nauki w zakresie nawigacji w ośrodku szkoleniowym, o którym mowa w § 2 pkt 5 lit. a, kształcącym co najmniej na poziomie operacyjnym, odbycie 12-miesięcznej praktyki pływania w dziale pokładowym na statkach morskich w żegludze co najmniej przybrzeżnej, potwierdzonej w wydanym przez ośrodek zaświadczeniu o zaliczeniu dziennika praktyk, oraz złożenie egzaminu na poziomie operacyjnym w żegludze przybrzeżnej, albo

3) posiadanie świadectwa starszego marynarza, dodatkowej 12-miesięcznej praktyki pływania na statkach morskich w dziale pokładowym w żegludze międzynarodowej oraz ukończenie szkolenia w ośrodku szkoleniowym i złożenie egzaminu na poziomie operacyjnym w żegludze przybrzeżnej, albo

4) posiadanie dyplomu szypra 1 klasy żeglugi krajowej oraz ukończenie szkolenia w ośrodku szkoleniowym i złożenie egzaminu na poziomie operacyjnym w żegludze przybrzeżnej.

2. Za równorzędny z egzaminem na poziomie operacyjnym w żegludze przybrzeżnej uznaje się egzamin dyplomowy złożony w uczelni morskiej na kierunku nawigacyjnym.

2. Obowiązek ukończenia szkolenia, o którym mowa w ust. 1, nie dotyczy absolwentów kierunku nawigacyjnego uczelni morskich i ośrodków szkoleniowych kształcących na poziomie zarządzania w żegludze przybrzeżnej.

1) dyplom oficera wachtowego żeglugi przybrzeżnej upoważnia do zajmowania stanowiska:

a) oficera wachtowego:

– na każdym statku o pojemności brutto poniżej 500 w żegludze przybrzeżnej,

– na każdym statku w żegludze krajowej,

b) kapitana:

– na statku bez własnego napędu o pojemności brutto poniżej 3 000 w żegludze przybrzeżnej,

– na statku o pojemności brutto poniżej 500 w żegludze krajowej, z wyjątkiem statków pasażerskich;

2) dyplom kapitana żeglugi przybrzeżnej upoważnia do zajmowania stanowiska:

a) oficera wachtowego na każdym statku w żegludze przybrzeżnej,

b) kapitana:

– na statku o pojemności brutto poniżej 500 w żegludze przybrzeżnej, przy czym na statku pasażerskim – pod warunkiem odbycia dodatkowej 3-miesięcznej praktyki pływania na statkach pasażerskich w charakterze dublera na stanowisku kapitana na tym statku,

– na każdym statku bez własnego napędu,

– na każdym statku w żegludze krajowej, przy czym na statku pasażerskim – pod warunkiem odbycia dodatkowej 3-miesięcznej praktyki pływania na statkach pasażerskich na stanowisku starszego oficera pokładowego albo w charakterze dublera na stanowisku kapitana na tym statku.

1) dyplom szypra 2 klasy żeglugi krajowej;

2) dyplom szypra 1 klasy żeglugi krajowej.

1) ukończenie uczelni morskiej na kierunku nawigacyjnym lub ukończenie nauki w zakresie nawigacji w ośrodku szkoleniowym, o którym mowa w § 2 pkt 5 lit. a, kształcącym co najmniej na poziomie operacyjnym, oraz posiadanie 12-miesięcznej praktyki pływania w dziale pokładowym na statkach morskich albo

2) posiadanie świadectwa starszego marynarza, dodatkowej 12-miesięcznej praktyki pływania na stanowisku starszego marynarza na statkach morskich oraz ukończenie szkolenia w ośrodku szkoleniowym i złożenie egzaminu na ten dyplom, albo

3) posiadanie stopnia podoficera Marynarki Wojennej albo Straży Granicznej, dodatkowej 24-miesięcznej praktyki pływania w dziale pokładowym na statkach morskich oraz ukończenie szkolenia w ośrodku szkoleniowym i złożenie egzaminu na ten dyplom, albo

4) posiadanie stopnia chorążego Marynarki Wojennej albo Straży Granicznej, wykształcenia średniego w specjalności nawigacyjnej, dodatkowej 24-miesięcznej praktyki pływania w dziale pokładowym na statkach morskich, albo

5) posiadanie patentu żeglarskiego kapitana żeglugi śródlądowej, dodatkowej 12-miesięcznej praktyki pływania na stanowisku kapitana w żegludze śródlądowej na statkach o pojemności brutto powyżej 200 oraz złożenie egzaminu na ten dyplom.

1) dyplom szypra 2 klasy żeglugi krajowej upoważnia do zajmowania stanowiska:

a) oficera wachtowego na każdym statku o pojemności brutto poniżej 3 000 w żegludze krajowej,

b) kapitana:

– na statku bez własnego napędu o pojemności brutto poniżej 3 000 w żegludze krajowej,

– na statku o pojemności brutto poniżej 200 w żegludze krajowej;

2) dyplom szypra 1 klasy żeglugi krajowej upoważnia do zajmowania stanowiska kapitana na każdym statku w żegludze krajowej, w tym na statku pasażerskim o pojemności brutto poniżej 750, pod warunkiem odbycia 6-miesięcznej praktyki pływania na statkach pasażerskich w charakterze dublera na stanowisku kapitana albo 12-miesięcznej praktyki pływania jako oficer wachtowy na statkach pasażerskich, na których oficer wachtowy pełni wachtę na mostku.

1) na poziomie operacyjnym – oficera mechanika wachtowego;

2) na poziomie zarządzania:

a) drugiego oficera mechanika,

b) starszego oficera mechanika.

1) dyplom oficera mechanika;

2) dyplom oficera mechanika wachtowego na statkach o mocy maszyn głównych 750 kW i powyżej;

3) dyplom drugiego oficera mechanika na statkach o mocy maszyn głównych od 750 kW do 3 000 kW;

4) dyplom drugiego oficera mechanika na statkach o mocy maszyn głównych 3 000 kW i powyżej;

5) dyplom starszego oficera mechanika na statkach o mocy maszyn głównych od 750 kW do 3 000 kW;

6) dyplom starszego oficera mechanika na statkach o mocy maszyn głównych 3 000 kW i powyżej.

1) świadectw:

a) motorzysty wachtowego,

b) ochrony przeciwpożarowej stopnia wyższego,

c) pierwszej pomocy medycznej;

2) dodatkowej praktyki pływania na stanowisku motorzysty wachtowego na statkach morskich w wymiarze:

a) 4 miesięcy – przy spełnieniu wymagań określonych w § 17 ust. 1 pkt 1–4,

b) 6 miesięcy – przy spełnieniu wymagań określonych w § 17 ust. 1 pkt 5,

c) 12 miesięcy – przy spełnieniu wymagań określonych w § 17 ust. 1 pkt 6–12.

2. Przy spełnieniu warunków, o których mowa w ust. 1 pkt 2 lit. c, wymagane jest dodatkowo złożenie egzaminu na ten dyplom.

1) ukończenie uczelni morskiej na kierunku mechanika i budowa maszyn, posiadanie 6-miesięcznej praktyki pływania w dziale maszynowym na statkach morskich o mocy maszyn głównych 750 kW i powyżej, potwierdzonej w wydanym przez uczelnię zaświadczeniu o zaliczeniu dziennika praktyk, oraz złożenie egzaminu na poziomie operacyjnym albo

2) ukończenie nauki w zakresie budowy i eksploatacji siłowni okrętowych w ośrodku szkoleniowym, o którym mowa w § 2 pkt 5 lit. a, kształcącym co najmniej na poziomie operacyjnym, posiadanie 6-miesięcznej praktyki pływania w dziale maszynowym na statkach morskich o mocy maszyn głównych 750 kW i powyżej, potwierdzonej w wydanym przez ośrodek zaświadczeniu o zaliczeniu dziennika praktyk, oraz złożenie egzaminu na poziomie operacyjnym, albo

3) posiadanie dyplomu elektroautomatyka okrętowego oraz dodatkowej 12-miesięcznej praktyki pływania w dziale maszynowym, w tym 6 miesięcy praktyki na stanowisku motorzysty na statkach morskich o mocy maszyn głównych 750 kW i powyżej, potwierdzonej w wydanym przez uczelnię zaświadczeniu o zaliczeniu dziennika praktyk, oraz ukończenie szkolenia w ośrodku szkoleniowym i złożenie egzaminu na poziomie operacyjnym, albo

4) ukończenie uczelni technicznej w specjalności budowa maszyn albo budowa i eksploatacja siłowni okrętowych, posiadanie 12-miesięcznej praktyki pływania na statkach morskich o mocy maszyn głównych 750 kW i powyżej w dziale maszynowym, w tym co najmniej 6 miesięcy takiej praktyki udokumentowanej w dzienniku praktyk, oraz złożenie egzaminu na poziomie operacyjnym, albo

5) ukończenie szkoły w zakresie: budowy, eksploatacji, obsługi, remontów maszyn i urządzeń okrętowych lub siłowni okrętowych, posiadanie świadectwa motorzysty wachtowego, dodatkowej 18-miesięcznej praktyki pływania na statkach morskich o mocy maszyn głównych 750 kW i powyżej na stanowisku motorzysty, w tym co najmniej 6 miesięcy takiej praktyki udokumentowanej w dzienniku praktyk, oraz ukończenie szkolenia w ośrodku szkoleniowym i złożenie egzaminu na poziomie operacyjnym, albo

6) posiadanie dyplomu oficera wachtowego, świadectwa motorzysty wachtowego, dodatkowej 24-miesięcznej praktyki pływania w dziale maszynowym na statkach morskich o mocy maszyn głównych 750 kW i powyżej na stanowisku motorzysty, w tym co najmniej 6 miesięcy takiej praktyki udokumentowanej w dzienniku praktyk, oraz ukończenie szkolenia w ośrodku szkoleniowym i złożenie egzaminu na poziomie operacyjnym, albo

7) posiadanie świadectwa motorzysty wachtowego, dodatkowej 24-miesięcznej praktyki pływania na statkach morskich o mocy maszyn głównych 750 kW i powyżej na stanowisku motorzysty, w tym co najmniej 6 miesięcy takiej praktyki udokumentowanej w dzienniku praktyk, oraz ukończenie szkolenia w ośrodku szkoleniowym i złożenie egzaminu na poziomie operacyjnym.

2. Za równorzędny z egzaminem na poziomie operacyjnym uznaje się egzamin dyplomowy na kierunku mechanika i budowa maszyn w uczelni morskiej oraz egzamin dyplomowy w specjalności mechanika i budowa siłowni okrętowych w uczelni technicznej.

2. Obowiązek ukończenia szkolenia, o którym mowa w ust. 1, nie dotyczy absolwentów kierunku mechanika i budowa maszyn uczelni morskich oraz absolwentów uczelni kształcących w specjalności mechanika i budowa siłowni okrętowych, oraz ośrodków szkoleniowych na poziomie zarządzania.

1) posiadanie dyplomu oficera mechanika wachtowego na statkach o mocy maszyn głównych 750 kW i powyżej, dodatkowej 18-miesięcznej praktyki pływania na statkach morskich o mocy maszyn głównych 3 000 kW i powyżej na stanowisku oficera mechanika wachtowego oraz ukończenie szkolenia w ośrodku szkoleniowym i złożenie egzaminu na poziomie zarządzania albo

2) posiadanie dyplomu drugiego oficera mechanika na statkach o mocy maszyn głównych od 750 kW do 3 000 kW, dodatkowej 6-miesięcznej praktyki pływania na stanowisku co najmniej oficera mechanika wachtowego na statkach morskich o mocy maszyn głównych 3 000 kW i powyżej oraz ukończenie szkolenia w ośrodku szkoleniowym i złożenie egzaminu na poziomie zarządzania.

2. Obowiązek ukończenia szkolenia, o którym mowa w ust. 1, nie dotyczy absolwentów kierunku mechanika i budowa maszyn uczelni morskich, absolwentów uczelni o specjalności mechanika i budowa siłowni okrętowych oraz ośrodków szkoleniowych kształcących na poziomie zarządzania.

3. Obowiązek ukończenia szkolenia i złożenia egzaminu, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, nie dotyczy osób, które posiadają zaświadczenie o ukończeniu szkolenia w ośrodku szkoleniowym i złożeniu egzaminu na poziomie zarządzania.

1) posiadanie dyplomu drugiego oficera mechanika na statkach o mocy maszyn głównych od 750 kW do 3 000 kW, dodatkowej 18-miesięcznej praktyki pływania na statkach morskich o mocy maszyn głównych 750 kW i powyżej na stanowisku drugiego oficera mechanika oraz ukończenie szkolenia w ośrodku szkoleniowym i złożenie egzaminu na poziomie zarządzania albo

2) posiadanie dyplomu drugiego oficera mechanika na statkach o mocy maszyn głównych 3 000 kW i powyżej oraz dodatkowej 12-miesięcznej praktyki pływania na statkach morskich o mocy maszyn głównych 750 kW i powyżej na stanowisku drugiego oficera mechanika.

2. Obowiązek ukończenia szkolenia i złożenia egzaminu, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, nie dotyczy osób, które posiadają zaświadczenie o ukończeniu szkolenia w ośrodku szkoleniowym i złożeniu egzaminu na poziomie zarządzania.

1) posiadanie dyplomu drugiego oficera mechanika na statkach o mocy maszyn głównych 3 000 kW i powyżej, dodatkowej 18-miesięcznej praktyki pływania na statkach morskich o mocy maszyn głównych 3 000 kW i powyżej na stanowisku drugiego oficera mechanika oraz ukończenie szkolenia w ośrodku szkoleniowym i złożenie egzaminu na ten dyplom, przy czym 6 miesięcy wymaganej praktyki może być zastąpione praktyką pływania na stanowisku starszego oficera mechanika na statkach morskich o mocy maszyn głównych od 750 kW do 3 000 kW albo

2) posiadanie dyplomu starszego oficera mechanika na statkach o mocy maszyn głównych od 750 kW do 3 000 kW, dodatkowej 6-miesięcznej praktyki pływania na statkach morskich o mocy maszyn głównych 3 000 kW i powyżej na stanowisku drugiego oficera mechanika oraz ukończenie szkolenia w ośrodku szkoleniowym i złożenie egzaminu na ten dyplom.

1) dyplom oficera mechanika upoważnia do zajmowania stanowiska:

a) motorzysty wachtowego – na każdym statku,

b) oficera mechanika wachtowego na statkach o mocy maszyn głównych poniżej 1 100 kW,

c) starszego oficera mechanika na statkach o mocy maszyn głównych poniżej 750 kW;

2) dyplom oficera mechanika wachtowego na statkach o mocy maszyn głównych 750 kW i powyżej upoważnia do zajmowania stanowiska:

a) oficera mechanika wachtowego – na każdym statku,

b) drugiego oficera mechanika na statkach o mocy maszyn głównych poniżej 1 100 kW,

c) starszego oficera mechanika na statkach o mocy maszyn głównych poniżej 750 kW,

d) starszego oficera mechanika na statkach o mocy maszyn głównych poniżej 1 500 kW w żegludze krajowej;

3) dyplom drugiego oficera mechanika na statkach o mocy maszyn głównych od 750 kW do 3 000 kW upoważnia do zajmowania stanowiska:

a) drugiego oficera mechanika na statkach o mocy maszyn głównych poniżej 3 000 kW,

b) starszego oficera mechanika na statkach o mocy maszyn głównych poniżej 1 100 kW,

c) starszego oficera mechanika na statkach o mocy maszyn głównych poniżej 3 000 kW w żegludze krajowej;

4) dyplom drugiego oficera mechanika na statkach o mocy maszyn głównych 3 000 kW i powyżej upoważnia do zajmowania stanowiska:

a) drugiego oficera mechanika – na każdym statku,

b) starszego oficera mechanika na statkach o mocy maszyn głównych poniżej 6 000 kW w żegludze krajowej;

5) dyplom starszego oficera mechanika na statkach o mocy maszyn głównych od 750 kW do 3 000 kW upoważnia do zajmowania stanowiska starszego oficera mechanika:

a) na statkach o mocy maszyn głównych poniżej 3 000 kW,

b) na każdym statku w żegludze krajowej;

6) dyplom starszego oficera mechanika na statkach o mocy maszyn głównych 3 000 kW i powyżej upoważnia do zajmowania stanowiska starszego oficera mechanika – na każdym statku.

1) ukończenie uczelni morskiej na kierunku elektrotechnika w specjalności elektroautomatyka okrętowa oraz posiadanie 12-miesięcznej praktyki pływania na statkach morskich w dziale maszynowym albo

2) ukończenie uczelni technicznej na kierunku elektrotechnicznym, elektronicznym lub telekomunikacyjnym oraz posiadanie 18-miesięcznej praktyki pływania na statkach morskich w dziale maszynowym, albo

3) posiadanie wykształcenia średniego zawodowego w zakresie elektrycznym lub elektronicznym oraz 24-miesięcznej praktyki pływania na statkach morskich w dziale maszynowym, albo

4) posiadanie 30-miesięcznej praktyki pływania w charakterze członka załogi w dziale maszynowym na statkach morskich.

2. Przy spełnieniu warunków określonych w ust. 1 pkt 2–4 wymagane jest dodatkowo ukończenie szkolenia w ośrodku szkoleniowym i złożenie egzaminu na ten dyplom.

3. Przy ubieganiu się o dyplom oficera elektroautomatyka okrętowego 1/3 część praktyki pływania określonej w ust. 1 może być zastąpiona udokumentowaną praktyką przy budowie lub remontach okrętowych urządzeń elektrycznych w warsztatach lub stoczniach.

1) świadectwo rybaka rybołówstwa morskiego;

2) świadectwo starszego rybaka rybołówstwa morskiego;

3) dyplom szypra klasy 2 rybołówstwa morskiego;

4) dyplom szypra klasy 1 rybołówstwa morskiego.

1) posiadanie 12-miesięcznej praktyki pływania na statkach rybackich w dziale pokładowym albo

2) ukończenie nauki w zakresie nawigacji w ośrodku szkoleniowym, o którym mowa w § 2 pkt 5 lit. a lub b, oraz posiadanie 2-miesięcznej praktyki pływania na statkach rybackich w dziale pokładowym, albo

3) posiadanie 24-miesięcznego okresu zatrudnienia w charakterze pracownika przetwórni statku rybackiego, albo

4) zaliczenie pierwszego roku studiów na kierunku nawigacyjnym uczelni morskiej w specjalności połowy morskie oraz posiadanie 2-miesięcznej praktyki pływania na statkach rybackich w dziale pokładowym.

1) posiadanie świadectwa rybaka rybołówstwa morskiego oraz dodatkowej 18-miesięcznej praktyki pływania na statkach rybackich w dziale pokładowym albo

2) ukończenie nauki w zakresie rybołówstwa morskiego w ośrodku szkoleniowym, o którym mowa w § 2 pkt 5 lit. a lub b, oraz posiadanie świadectwa rybaka rybołówstwa morskiego i 12-miesięcznej praktyki pływania na statkach rybackich w dziale pokładowym, albo

3) posiadanie 30-miesięcznej praktyki pływania na statkach rybackich w dziale pokładowym.

1) posiadanie świadectwa starszego marynarza, dodatkowej 12-miesięcznej praktyki pływania na statkach rybackich w dziale pokładowym oraz ukończenie szkolenia w ośrodku szkoleniowym i złożenie egzaminu na ten dyplom albo

2) posiadanie świadectwa starszego rybaka rybołówstwa morskiego, dodatkowej 12-miesięcznej praktyki pływania na statkach rybackich w dziale pokładowym oraz ukończenie szkolenia w ośrodku szkoleniowym i złożenie egzaminu na ten dyplom, albo

3) posiadanie dyplomu szypra 2 klasy żeglugi krajowej, dodatkowej 6-miesięcznej praktyki pływania na statkach rybackich w dziale pokładowym oraz złożenie egzaminu z zakresu wiedzy rybackiej, albo

4) ukończenie uczelni morskiej na kierunku nawigacyjnym w specjalności połowy morskie oraz posiadanie 12-miesięcznej praktyki pływania na statkach rybackich w dziale pokładowym.

1) świadectwo rybaka rybołówstwa morskiego upoważnia do zajmowania stanowiska:

a) rybaka – na każdym statku rybackim,

b) kierownika – łodzi rybackiej o długości całkowitej do 9 m i mocy silnika do 200 kW w żegludze krajowej – pod warunkiem złożenia egzaminu z zakresu obsługi silników spalinowych, o ile moc silnika przekracza 100 kW,

2) świadectwo starszego rybaka rybołówstwa morskiego upoważnia do zajmowania stanowiska:

a) starszego rybaka – na każdym statku rybackim,

b) kierownika – statku rybackiego o długości całkowitej do 15 m i mocy silnika do 200 kW w żegludze przybrzeżnej – pod warunkiem złożenia egzaminu z zakresu obsługi silników spalinowych,

c) oficera wachtowego – na statku rybackim w żegludze przybrzeżnej – pod warunkiem odbycia dodatkowej 12-miesięcznej praktyki pływania i złożenia egzaminu uprawniającego do pełnienia samodzielnej wachty morskiej;

3) dyplom szypra klasy 2 rybołówstwa morskiego upoważnia do zajmowania stanowiska kapitana – na statku rybackim o długości całkowitej 25 m i poniżej;

4) dyplom szypra klasy 1 rybołówstwa morskiego upoważnia do zajmowania stanowiska kapitana – na każdym statku rybackim.

2. Niezależnie od wymogów określonych w ust. 1, każdy marynarz jest obowiązany, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4, posiadać dodatkowo świadectwa przeszkoleń w zakresie:

1) ochrony przeciwpożarowej stopnia podstawowego;

2) elementarnych zasad udzielania pierwszej pomocy medycznej;

3) bezpieczeństwa własnego i odpowiedzialności wspólnej.

3. Wymogi określone w ust. 2 pkt 1 oraz 2 nie dotyczą oficerów posiadających świadectwa przeszkolenia wyższego stopnia, z zastrzeżeniem § 64 ust. 2.

4. Wymogi określone w ust. 2 pkt 3 nie dotyczą członków załóg statków żeglugi krajowej innych niż pasażerskie i statków rybackich.

5. Świadectwa przeszkoleń, o których mowa w ust. 1 i 2, zachowują ważność przez okres 5 lat i podlegają odnowieniu przez ukończenie szkolenia uaktualniającego.

2. Na statkach wyposażonych w szybkie łodzie ratownicze każdy członek załogi wyznaczony do kierowania tą łodzią obowiązany jest posiadać świadectwo starszego ratownika.

3. Do uzyskania świadectwa ratownika wymagane jest posiadanie co najmniej 6-miesięcznej praktyki pływania na statkach morskich, ukończenie szkolenia na to świadectwo w ośrodku szkoleniowym i złożenie egzaminu.

4. Do uzyskania świadectwa starszego ratownika wymagane jest posiadanie świadectwa ratownika, ukończenie przedmiotowego szkolenia w ośrodku szkoleniowym i złożenie egzaminu.

2. Świadectwo przeszkolenia, o którym mowa w ust. 1, zachowuje ważność przez okres 5 lat i podlega odnowieniu przez ukończenie szkolenia uaktualniającego.

2. Odpowiedni wyznaczony oficer nadzoruje szkolenie w zakresie:

1) zapoznania nowo okrętowanych członków załogi ze statkiem w zakresie zagadnień związanych z ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska morskiego, bezpieczeństwem i higieną pracy oraz wyposażeniem ratunkowym;

2) realizacji programu objętego dziennikiem praktyk.

3. Na statkach pasażerskich, w tym pasażerskich ro-ro, przewożących powyżej 400 pasażerów powinien być wyznaczony oficer o specjalności pokładowej posiadający dyplom na poziomie zarządzania odpowiedzialny za sprawy bezpieczeństwa i ochrony oraz stan sprzętu ratunkowego i pożarowego, a także szkolenie załogi w zakresie bezpieczeństwa życia na morzu i ochrony środowiska morskiego.

4. Na statkach w żegludze międzynarodowej powinien być wyznaczony oficer posiadający odpowiednie świadectwo przeszkolenia do pełnienia funkcji oficera ochrony statku, zgodnie z postanowieniami Konwencji SOLAS.

2. Do zajmowania na zbiornikowcach stanowiska oficera wachtowego i oficera mechanika wachtowego wymagane jest posiadania świadectwa przeszkolenia stopnia wyższego na dany typ zbiornikowca.

3. Do zajmowania na zbiornikowcach stanowiska kapitana, starszego oficera, starszego oficera mechanika i drugiego oficera mechanika wymagane jest posiadanie zezwolenia.

4. Do uzyskania zezwolenia, o którym mowa w ust. 3, wymagane jest posiadanie świadectwa przeszkolenia stopnia wyższego na dany typ zbiornikowca oraz odbycie co najmniej 3-miesięcznej praktyki pływania na stanowisku co najmniej oficera wachtowego na odpowiednim typie zbiornikowca.

5. Świadectwa przeszkolenia, o których mowa w ust. 1 i 2, oraz zezwolenia, o którym mowa w ust. 3, podlegają odnowieniu co 5 lat, pod warunkiem posiadania 12-miesięcznej praktyki pływania na danym typie zbiornikowca odbytej w okresie ostatnich 5 lat albo ukończenia odpowiedniego szkolenia. Wzory zezwoleń określa załącznik nr 5 do rozporządzenia.

1) każdy członek załogi obowiązany jest posiadać świadectwo w zakresie bezpieczeństwa, kierowania tłumem, bezpieczeństwa pasażerów, dla personelu zajmującego się bezpośrednią obsługą pasażerów w pomieszczeniach pasażerskich odpowiednio na statku pasażerskim ro-ro i statku pasażerskim innym niż ro-ro.

2) kapitan, starszy oficer, starszy mechanik, drugi oficer mechanik i inni członkowie załogi odpowiedzialni za zaokrętowanie i wyokrętowanie pasażerów, załadunek, wyładunek i mocowanie ładunku oraz zamknięcie kadłuba obowiązani są posiadać świadectwo przeszkolenia w zakresie dowodzenia w sytuacjach kryzysowych, o zachowaniach ludzkich, bezpieczeństwie pasażerów i ładunku oraz szczelności kadłuba odpowiednio na statku pasażerskim ro-ro i statku pasażerskim innym niż ro-ro.

2. Świadectwa z przeszkoleń, o których mowa w ust. 1, podlegają odnowieniu co 5 lat, pod warunkiem posiadania 12-miesięcznej praktyki pływania na statkach pasażerskich odbytej w okresie ostatnich pięciu lat albo ukończenie szkolenia.

3. Wymogi określone w ust. 1 pkt 2 nie dotyczą członków załóg statków pasażerskich odbywających żeglugę na wodach portowych, pod warunkiem że każdy członek załogi zostanie na statku zapoznany z zagadnieniami z zakresu bezpieczeństwa pasażerów i ładunku oraz kierowania tłumem.

2. Do uzyskania zezwolenia, o którym mowa w ust. 1, wymagane jest posiadanie świadectwa przeszkolenia w zakresie obsługi siłowni o napędzie innym niż tłokowy silnik spalinowy oraz odbycie 3-miesięcznej praktyki pływania na statku posiadającym siłownię tego typu co najmniej na stanowisku oficera mechanika wachtowego.

3. Zezwolenia i świadectwa przeszkolenia, o których mowa w ust. 1 i 2, podlegają odnowieniu co 5 lat, pod warunkiem posiadania 12-miesięcznej praktyki pływania w okresie ostatnich pięciu lat na statkach o napędzie innym niż tłokowy silnik spalinowy albo ukończenie szkolenia.

4. Wzór zezwolenia, o którym mowa w ust. 1, określa załącznik nr 6 do rozporządzenia.

2. Dla osób nieposiadających książeczki żeglarskiej dowodem odbycia praktyki pływania jest zaświadczenie wydane przez kapitana statku. Wzór zaświadczenia określa załącznik nr 8 do rozporządzenia.

3. W uzasadnionych przypadkach dyrektor urzędu morskiego może żądać dodatkowego potwierdzenia wpisu dokonanego do książeczki żeglarskiej lub zaświadczenia, o którym mowa w ust. 2. W takim przypadku sporządza się protokół, którego kopię doręcza się zainteresowanemu.

2. Praktykę na platformach pływających i stacjonarnych platformach wiertniczych zalicza się w stosunku 2 miesiące pływania za 1 miesiąc wymaganej praktyki.

3. Przepis ust. 1 nie dotyczy studentów uczelni morskich i uczniów ośrodków szkoleniowych, o których mowa w § 2 pkt 5 lit. a i b, odbywających praktyki na statkach szkolnych. Praktykę taką zalicza się w stosunku 1 miesiąc pływania za 1 miesiąc wymaganej praktyki.

2. Termin ważności, o którym mowa w ust. 1, nie dotyczy dyplomów:

1) szypra klasy 1 i 2 rybołówstwa morskiego;

2) szypra 1 i 2 klasy żeglugi krajowej.

2. W razie niespełnienia wymagań określonych w ust. 1 dopuszcza się możliwość odnowienia dyplomu poprzez:

1) odbycie w ostatnich sześciu miesiącach ważności dyplomu co najmniej 3-miesięcznej praktyki pływania w charakterze co najmniej oficera dodatkowego w swojej specjalności lub na stanowisku o stopień niższym od stanowiska, do którego zajmowania uprawnia posiadany ważny dyplom, albo

2) zastosowanie zamiany praktyki pływania w wymiarze jeden miesiąc praktyki za dwa miesiące pracy:

a) w pilotażu morskim lub

b) w stoczniach na statkach morskich w dziale mechanicznym podczas prób na uwięzi, albo

3) złożenie egzaminu na odnowienie dyplomu.

2. Ewidencję dokumentów kwalifikacyjnych prowadzi się w postaci akt ewidencyjnych i w systemie informatycznym.

3. Akta ewidencyjne osób powinny być:

1) oprawione w teczki i usystematyzowane według numerów ewidencyjnych; w teczkach dokumenty powinny być ułożone według kolejności ich wpływu;

2) przechowywane w specjalnie do tego celu przeznaczonym archiwum.

4. Urządzenia i systemy informatyczne służące do prowadzenia ewidencji, o której mowa w ust. 2, oraz przetwarzania danych w bazie danych powinny spełniać warunki określone w przepisach w sprawie dokumentacji, przetwarzania danych osobowych oraz warunków technicznych i organizacyjnych, jakim powinny odpowiadać urządzenia i systemy informatyczne służące do przetwarzania danych osobowych.

1) dyplom szypra III klasy żeglugi krajowej, szypra II klasy żeglugi krajowej oraz szypra II klasy rybołówstwa morskiego na:

a) dyplom szypra 2 klasy żeglugi krajowej lub

b) dyplom szypra klasy 2 rybołówstwa morskiego;

2) dyplom szypra l klasy żeglugi krajowej oraz szypra l klasy rybołówstwa morskiego na:

a) dyplom kapitana żeglugi przybrzeżnej – pod warunkiem posiadania 12-miesięcznej praktyki pływania na stanowisku kapitana na statkach morskich w żegludze międzynarodowej lub

b) dyplom oficera wachtowego w żegludze przybrzeżnej – pod warunkiem posiadania 6-miesięcznej praktyki pływania na stanowisku oficerskim na statkach morskich w żegludze międzynarodowej, lub

c) dyplom szypra 1 klasy żeglugi krajowej, lub

d) dyplom szypra klasy 1 rybołówstwa morskiego;

3) dyplom oficera pokładowego III klasy oraz oficera pokładowego III klasy rybołówstwa morskiego na:

a) dyplom oficera wachtowego na statkach o pojemności brutto 500 i powyżej lub

b) dyplom kapitana żeglugi przybrzeżnej – pod warunkiem posiadania 6-miesięcznej praktyki pływania na stanowisku kapitana na statkach morskich w żegludze międzynarodowej;

4) dyplom oficera pokładowego II klasy oraz oficera pokładowego II klasy rybołówstwa morskiego na:

a) dyplom oficera wachtowego na statkach o pojemności brutto 500 i powyżej lub

b) dyplom kapitana żeglugi przybrzeżnej, lub

c) dyplom starszego oficera na statkach o pojemności brutto od 500 do 3 000 – pod warunkiem posiadania 6-miesięcznej praktyki pływania na stanowisku starszego oficera na statkach morskich w żegludze międzynarodowej o pojemności brutto 500 i powyżej, lub

d) dyplom kapitana na statkach o pojemności brutto od 500 do 3 000 – pod warunkiem posiadania 24-miesięcznej praktyki pływania na stanowisku starszego oficera na statkach morskich o pojemności 500 i powyżej w żegludze międzynarodowej i złożenia egzaminu na poziomie zarządzania;

5) dyplom oficera pokładowego I klasy oraz oficera pokładowego I klasy rybołówstwa morskiego na:

a) dyplom starszego oficera na statkach o pojemności brutto 3 000 i powyżej lub

b) dyplom kapitana na statkach o pojemności brutto od 500 do 3 000;

6) dyplom kapitana żeglugi wielkiej oraz kapitana żeglugi wielkiej rybołówstwa morskiego – na dyplom kapitana żeglugi wielkiej;

7) dyplom oficera mechanika okrętowego V klasy – na dyplom oficera mechanika;

8) dyplom oficera mechanika okrętowego IV klasy – na dyplom oficera mechanika wachtowego na statkach o mocy maszyn głównych 750 kW i powyżej;

9) dyplom oficera mechanika okrętowego III klasy na:

a) dyplom oficera mechanika wachtowego na statkach o mocy maszyn głównych 750 kW i powyżej lub

b) dyplom drugiego oficera mechanika na statkach o mocy maszyn głównych od 750 kW do 3 000 kW – pod warunkiem posiadania 6-miesięcznej praktyki pływania na stanowisku drugiego oficera mechanika na statkach morskich o mocy maszyn głównych 750 i powyżej, lub

c) dyplom starszego oficera mechanika na statkach o mocy maszyn głównych od 750 kW do 3 000 kW – pod warunkiem posiadania 24-miesięcznej praktyki pływania na stanowiskach oficerskich w dziale maszynowym na statkach morskich o mocy maszyn głównych 750 kW i powyżej, w tym 12 miesięcy na stanowisku starszego oficera mechanika na statkach morskich o mocy maszyn głównych 750 kW i powyżej, lub drugiego oficera mechanika na statkach morskich o mocy maszyn głównych 1 100 kW i powyżej, lub oficera mechanika wachtowego na statkach morskich o mocy maszyn głównych powyżej 3 000 kW – pod warunkiem złożenia egzaminu na poziomie zarządzania;

10) dyplom oficera mechanika okrętowego II klasy – na dyplom drugiego oficera mechanika na statkach o mocy maszyn głównych 3 000 kW i powyżej albo na dyplom starszego oficera mechanika na statkach o mocy maszyn głównych od 750 kW do 3 000 kW;

11) dyplom oficera mechanika okrętowego I klasy – na dyplom starszego oficera mechanika na statkach o mocy maszyn głównych 3 000 kW i powyżej;

12) dyplom oficera elektryka okrętowego I, II i III klasy – na dyplom oficera elektroautomatyka okrętowego.

2. Dyplomy oficerów uzyskane na podstawie przepisów rozporządzenia Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 23 maja 1992 r. w sprawie kwalifikacji zawodowych i składu załóg polskich statków morskich (Dz. U. Nr 49, poz. 227 oraz z 1998 r. Nr 9, poz. 34 i Nr 45, poz. 285), na wniosek zainteresowanego, mogą być wymienione na odpowiednie dyplomy określone w rozporządzeniu, z zastrzeżeniem ust. 3 i 5:

1) dyplom szypra II klasy na:

a) dyplom szypra 2 klasy żeglugi krajowej lub

b) dyplom szypra klasy 2 rybołówstwa morskiego;

2) dyplom szypra I klasy na:

a) dyplom kapitana żeglugi przybrzeżnej – pod warunkiem posiadania 12-miesięcznej praktyki pływania na stanowisku kapitana na statkach morskich w żegludze międzynarodowej lub

b) dyplom oficera wachtowego w żegludze przybrzeżnej – pod warunkiem posiadania 6-miesięcznej praktyki pływania na stanowisku oficerskim na statkach morskich w żegludze międzynarodowej, lub

c) dyplom szypra 1 klasy żeglugi krajowej, lub

d) dyplom szypra klasy 1 rybołówstwa morskiego;

3) dyplom oficera pokładowego III klasy na:

a) dyplom oficera wachtowego na statkach o pojemności brutto 500 i powyżej lub

b) dyplom kapitana żeglugi przybrzeżnej – pod warunkiem posiadania 6-miesięcznej praktyki pływania na stanowisku kapitana na statkach morskich w żegludze międzynarodowej;

4) dyplom oficera pokładowego II klasy na:

a) dyplom oficera wachtowego na statkach o pojemności brutto 500 i powyżej lub

b) dyplom kapitana żeglugi przybrzeżnej, lub

c) dyplom starszego oficera na statkach o pojemności brutto od 500 do 3 000 – pod warunkiem posiadania 6-miesięcznej praktyki pływania na stanowisku starszego oficera na statkach morskich w żegludze międzynarodowej o pojemności brutto 500 i powyżej, lub

d) dyplom kapitana na statkach o pojemności brutto od 500 do 3 000 – pod warunkiem posiadania 24-miesięcznej praktyki pływania na stanowisku starszego oficera na statkach morskich o pojemności 500 i powyżej w żegludze międzynarodowej i złożenia egzaminu na poziomie zarządzania;

5) dyplom starszego oficera pokładowego na:

a) dyplom starszego oficera na statkach o pojemności brutto 3 000 i powyżej lub

b) dyplom kapitana na statkach o pojemności brutto od 500 do 3 000;

6) dyplom kapitana żeglugi wielkiej – na dyplom kapitana żeglugi wielkiej;

7) dyplom oficera mechanika V klasy – na dyplom oficera mechanika;

8) dyplom oficera mechanika IV klasy – na dyplom oficera mechanika wachtowego na statkach o mocy maszyn głównych 750 kW i powyżej;

9) dyplom oficera mechanika III klasy na:

a) dyplom oficera mechanika wachtowego na statkach o mocy maszyn głównych 750 kW i powyżej lub

b) dyplom drugiego oficera mechanika na statkach o mocy maszyn głównych od 750 kW do 3 000 kW – pod warunkiem posiadania 6-miesięcznej praktyki pływania na stanowisku drugiego oficera mechanika na statkach morskich o mocy maszyn głównych 750 i powyżej, lub

c) dyplom starszego oficera mechanika na statkach o mocy maszyn głównych od 750 kW do 3 000 kW – pod warunkiem posiadania 24-miesięcznej praktyki pływania na stanowiskach oficerskich w dziale maszynowym na statkach morskich o mocy maszyn głównych 750 kW i powyżej, w tym 12 miesięcy na stanowisku starszego oficera mechanika na statkach morskich o mocy maszyn głównych 750 kW i powyżej, lub drugiego oficera mechanika na statkach morskich o mocy maszyn głównych 1 100 kW i powyżej, lub oficera mechanika wachtowego na statkach morskich o mocy maszyn głównych powyżej 3 000 kW – pod warunkiem złożenia egzaminu na poziomie zarządzania;

10) dyplom oficera mechanika II klasy – na dyplom drugiego oficera mechanika na statkach o mocy maszyn głównych 3 000 kW i powyżej albo na dyplom starszego oficera mechanika na statkach o mocy maszyn głównych od 750 kW do 3 000 kW;

11) dyplom starszego oficera mechanika okrętowego – na dyplom starszego oficera mechanika na statkach o mocy maszyn głównych 3 000 kW i powyżej;

12) dyplom oficera elektryka okrętowego – na dyplom oficera elektroautomatyka okrętowego.

3. Dla dokonania wymiany dyplomów:

1) w dziale pokładowym należy przedłożyć świadectwa:

a) w zakresie ochrony przeciwpożarowej stopnia wyższego,

b) przeszkolenia w zakresie udzielania pierwszej pomocy medycznej,

c) ratownika,

d) operatora urządzeń radiowych w służbie radiokomunikacyjnej morskiej, odpowiednie dla danego dyplomu,

e) przeszkolenia w zakresie wykorzystania radaru i ARPA na poziomie operacyjnym lub na poziomie zarządzania, odpowiednie dla danego dyplomu;

2) w dziale maszynowym należy przedłożyć świadectwa:

a) przeszkolenia w zakresie ochrony przeciwpożarowej stopnia wyższego,

b) przeszkolenia w zakresie udzielania pierwszej pomocy medycznej,

c) ratownika.

4. Warunek, o którym mowa w ust. 3 pkt 2 lit. c, nie dotyczy posiadacza dyplomu oficera mechanika V klasy.

5. Wymiana dyplomów, o których mowa w ust. 1 i 2, może zostać dokonana na zasadach określonych w § 75 ust. 1 albo ust. 2 pkt 3.

1) świadectwo marynarza na:

a) świadectwo marynarza wachtowego lub

b) świadectwo rybaka – pod warunkiem złożenia egzaminu ze znajomości narzędzi połowowych;

2) świadectwo starszego marynarza na:

a) świadectwo starszego marynarza lub

b) starszego rybaka – pod warunkiem złożenia egzaminu ze znajomości narzędzi połowowych;

3) świadectwo motorzysty okrętowego – na świadectwo motorzysty wachtowego;

4) świadectwo kucharza okrętowego – na świadectwo kucharza okrętowego.

2. Obowiązek złożenia egzaminu ze znajomości narzędzi połowowych, o którym mowa w ust. 1, nie dotyczy osób, które świadectwo marynarza lub starszego marynarza uzyskały na podstawie praktyki pływania odbytej na statkach rybackich.

3. Do dokonania wymiany wymagane jest posiadanie świadectw przeszkolenia w zakresie:

1) indywidualnych technik ratunkowych;

2) ochrony przeciwpożarowej stopnia podstawowego;

3) elementarnych zasad udzielania pierwszej pomocy medycznej;

4) bezpieczeństwa własnego i odpowiedzialności wspólnej.

2. Świadectwa i dyplomy, o których mowa w ust. 1, mogą być wymieniane na świadectwa i dyplomy przewidziane w rozporządzeniu.

2. Na wniosek zainteresowanego podlegają wymianie:

1) dyplom kapitana żeglugi bałtyckiej – na dyplom kapitana żeglugi przybrzeżnej;

2) dyplom oficera wachtowego żeglugi bałtyckiej – na dyplom oficera wachtowego żeglugi przybrzeżnej;

3) dyplom kapitana w żegludze krajowej – na dyplom szypra 1 klasy żeglugi krajowej;

4) świadectwo starszego marynarza w żegludze krajowej – na świadectwo starszego marynarza;

5) świadectwo marynarza w żegludze krajowej – na świadectwo marynarza wachtowego.

3. Świadectwa obserwatora radarowego i upoważniające do użycia ARPA, wydane na podstawie przepisów, o których mowa w ust. 1, zachowują swoją ważność do czasu upływu ważności dyplomu oficerskiego i na wniosek zainteresowanego podlegają wymianie:

1) świadectwo obserwatora radarowego – na świadectwo przeszkolenia w zakresie wykorzystania radaru i ARPA na poziomie operacyjnym;

2) świadectwo przeszkolenia w zakresie użycia ARPA – na świadectwo przeszkolenia w zakresie wykorzystania radaru i ARPA na poziomie zarządzania.

2. Dyrektor Urzędu Morskiego, właściwy dla siedziby ośrodka szkoleniowego, dokona wymiany bezterminowych świadectw ukończenia przeszkoleń wydanych przed dniem wejścia w życie rozporządzenia na świadectwa określone w załącznikach do rozporządzenia, jeżeli ośrodki, które je wydały, posiadały w dniu wydania tych świadectw zezwolenie na prowadzenie szkoleń, wydane na podstawie dotychczasowych przepisów; pod warunkiem posiadania 12-miesięcznej praktyki pływania.

2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się przy ubieganiu się o dyplomy: kapitana żeglugi wielkiej i starszego oficera mechanika na statkach o mocy maszyn głównych 3 000 kW i powyżej.

2. Postępowanie o wydanie dyplomu lub świadectwa nieobjętego przepisami rozporządzenia umarza się.

3. Osoby, które rozpoczęły cykl szkolenia przed dniem 1 sierpnia 1998 r., są zwolnione z obowiązku przedkładania dziennika praktyk przed przystąpieniem do odpowiedniego egzaminu.

Minister Infrastruktury: K. Opawski

¹⁾ Minister Infrastruktury kieruje działem administracji rządowej – gospodarka morska, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 11 czerwca 2004 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Infrastruktury (Dz. U. Nr 134, poz. 1429).

²⁾ Przepisy niniejszego rozporządzenia wdrażają postanowienia dyrektywy nr 2001/25/WE z dnia 4 kwietnia 2001 r. w sprawie minimalnego poziomu wyszkolenia marynarzy (Dz. Urz. WE L 136 z 18.05.2001 r., str. 17–41, z późn. zm.). Dane dotyczące ogłoszenia aktów prawa Unii Europejskiej, zamieszczone w niniejszym rozporządzeniu, dotyczą ogłoszenia tych aktów w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej – wydanie specjalne.

³⁾ Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2002 r. Nr 240, poz. 2060, z 2003 r. Nr 199, poz. 1936 i Nr 229, poz. 2277 oraz z 2004 r. Nr 6, poz. 41, Nr 93, poz. 895 i 899 i Nr 273, poz. 2703.

Załączniki do rozporządzenia Ministra Infrastruktury
z dnia 4 lutego 2005 r. (poz. 445)

Załącznik nr 1

WZORY DYPLOMÓW I ŚWIADECTW KWALIFIKACJI

Wyświetl załącznik

Załącznik nr 2

Wyświetl załącznik

Załącznik nr 3

Wyświetl załącznik

Załącznik nr 4

Wyświetl załącznik

Załącznik nr 5

ZEZWOLENIA

Wyświetl załącznik

Załącznik nr 6

Wyświetl załącznik

Załącznik nr 7

ŚWIADECTWA PRZESZKOLEŃ W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA

Wyświetl załącznik

Załącznik nr 8

Wyświetl załącznik

Załącznik nr 9

Wyświetl załącznik

Załącznik nr 10

Wyświetl załącznik