Dziennik Ustaw - rok 2004 nr 138 poz. 1465

Na podstawie art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych (Dz. U. Nr 179, poz. 1750 oraz z 2004 r. Nr 116, poz. 1203) zarządza się, co następuje:

1) stanowiska służbowe, na których pełnienie zawodowej służby wojskowej jest uciążliwe lub szkodliwe dla zdrowia albo posiadające szczególne właściwości, ze względu na zajmowanie których udziela się dodatkowego urlopu wypoczynkowego;

2) tryb orzekania o potrzebie udzielenia urlopu zdrowotnego i organy właściwe w tych sprawach;

3) szczegółowe warunki i tryb udzielania urlopu wypoczynkowego, dodatkowego urlopu wypoczynkowego i urlopu okolicznościowego oraz ich wymiar;

4) szczegółowe warunki i tryb odwoływania z urlopu wypoczynkowego i dodatkowego urlopu wypoczynkowego, a także wstrzymania udzielenia takiego urlopu oraz zwracania kosztów spowodowanych odwołaniem lub wstrzymaniem urlopu i sposób ich obliczania;

5) szczegółowe warunki i tryb udzielania żołnierzom zawodowym, zwanym dalej „żołnierzami", zwolnienia od zajęć służbowych w razie konieczności sprawowania osobistej opieki nad najbliższym członkiem rodziny.

1) ustawie – należy przez to rozumieć ustawę z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych;

2) dowódcy jednostki – należy przez to rozumieć dowódcę jednostki wojskowej, w której żołnierz zajmuje stanowisko służbowe, w przypadku żołnierza przeniesionego do dyspozycji – dowódcę jednostki wojskowej wykonującego rozkaz o zwolnieniu tego żołnierza z zawodowej służby wojskowej, a w odniesieniu do żołnierza przeniesionego do rezerwy kadrowej organ, który przeniósł tego żołnierza do rezerwy kadrowej, lub dowódcę jednostki, do której żołnierz został skierowany do wykonywania zadań służbowych w czasie pozostawania w rezerwie kadrowej.

1) dodatkowy urlop wypoczynkowy;

2) urlop okolicznościowy;

3) urlop szkoleniowy;

4) urlop zdrowotny.

2. Urlopów, o których mowa w ust. 1, nie udziela się żołnierzowi uznanemu przez wojskową komisję lekarską za niezdolnego do zawodowej służby wojskowej.

3. Jeżeli żołnierz nie może wykorzystać urlopu wypoczynkowego lub dodatkowego urlopu wypoczynkowego w całości lub w części w ustalonym terminie z powodu usprawiedliwionej nieobecności w służbie, a w szczególności z powodu choroby powodującej czasową niezdolność do zajęć służbowych, dowódca jednostki przesuwa urlop na termin późniejszy, nieprzekraczający jednak trzech miesięcy od ustania przyczyny uzasadniającej przesunięcie.

2. Przesunięcie urlopu o czas trwania choroby następuje na podstawie przedłożonego przez żołnierza zaświadczenia lekarskiego stwierdzającego chorobę i czas jej trwania.

2. Podstawą opracowania planu są wnioski składane przez żołnierzy do dnia 30 listopada każdego roku na rok następny.

3. Dowódca jednostki zatwierdza w końcu roku kalendarzowego plan urlopów wypoczynkowych i dodatkowych urlopów wypoczynkowych podległych mu żołnierzy na następny rok kalendarzowy.

4. Udzielenie żołnierzowi urlopu oraz dokonywanie zmian dotyczących udzielenia tego urlopu ogłasza się w rozkazie dowódcy jednostki, z podaniem rodzaju urlopu i czasu jego trwania.

1) pierwszego stopnia szkodliwości:

a) narażenie na działanie pyłów niewywołujących zwłóknienia tkanki płucnej,

b) narażenie na działanie substancji toksycznych niekumulujących się w organizmie,

c) praca w pomieszczeniach zamkniętych, w których ze względów technologicznych utrzymuje się stała temperatura efektywna powyżej 25 °C lub poniżej 10 °C,

d) narażenie na promieniowanie ultrafioletowe lub podczerwone, w szczególności hartowanie, spawanie,

e) praca w mokrym środowisku o względnej wilgotności powietrza przekraczającej 80%, w wodzie lub błocie,

f) praca w zaciemnionych pomieszczeniach o stale obniżonej w stosunku do normy jasności oświetlenia w warunkach ciągłego migotania punktów świetlnych aparatury wskaźnikowej lub działania urządzeń projekcyjnych,

g) narażenie na wibrację ogólną,

h) praca w pomieszczeniach, w których ze względu na technologię produkcji lub magazynowania konieczne jest stosowanie wyłącznie oświetlenia elektrycznego,

i) praca w radiowych obiektach nadawczych i centrach radioodbiorczych, w stacjach radiowych, radiolokacyjnych i radioliniowych,

j) obsługa aparatury w gabinetach fizykoterapii,

k) narażenie na działanie promieniowania laserowego;

2) drugiego stopnia szkodliwości:

a) narażenie na działanie pyłów wywołujących zwłóknienie tkanki płucnej,

b) narażenie na działanie substancji toksycznych kumulujących się w organizmie,

c) narażenie na obniżone lub podwyższone ciśnienie wynikające z procesu technologicznego, w szczególności w komorach ciśnieniowych i kesonowych,

d) narażenie na szkodliwe działanie miejscowych wibracji, w szczególności używanie ręcznych narzędzi pneumatycznych,

e) praca w pomieszczeniach specjalnych zagłębionych i półzagłębionych, obwałowanych w warunkach niewłaściwej wentylacji i oświetlenia elektrycznego,

f) narażenie na hałas,

g) praca przy montażu, demontażu, konserwacji i naprawie akumulatorów,

h) praca przy magazynowaniu i dystrybucji bojowych środków trujących,

i) załadunek, rozładunek, transport i magazynowanie paliw oraz uzupełnianie nimi sprzętu,

j) praca w pracowniach i laboratoriach analitycznych bakteriologicznych, klinicznych i serologicznych oraz w stacjach lub punktach krwiodawstwa i organach Państwowej Inspekcji Sanitarnej poza stacjami sanitarno-epidemiologicznymi,

k) praca w pracowniach i laboratoriach lub prosektoriach anatomii patologicznej i medycyny sądowej;

3) trzeciego stopnia szkodliwości:

a) wytwarzanie, remontowanie, niszczenie oraz magazynowanie i transportowanie materiałów wybuchowych, łatwo palnych i samozapalnych,

b) wytwarzanie, magazynowanie, transportowanie oraz napełnianie i instalowanie zbiorników gazów sprężonych i rozpuszczonych pod ciśnieniem,

c) narażenie na działanie fazy ciekłej lub gazowej paliw, w szczególności benzyny, RMN i bojowych środków trujących w laboratoriach oraz przy pracach naukowo-badawczych z tymi materiałami.

d) wykonywanie prób z bronią i materiałami wybuchowymi,

e) naprawa urządzeń elektroenergetycznych znajdujących się pod napięciem powyżej 230 V, wykonywana zgodnie z przepisami o bezpieczeństwie i higienie pracy w energetyce,

f) rozbudowa, remont, konserwacja kanalizacji teletechnicznej oraz naprawa i konserwacja linii kablowych w studzienkach i komorach kablowych,

g) praca wewnątrz zbiorników, aparatów, kanałów, studni,

h) praca pod ziemią lub pod wodą,

i) praca przy neutralizacji bojowych środków trujących lub dezaktywacji bojowych substancji promieniotwórczych,

j) narażenie na pyły lub aerozole rozpuszczalnych soli metali ciężkich.

k) pełnienie stałych dyżurów przy obsłudze źródeł promieniowania elektromagnetycznego w zakresie częstotliwości od 0,1 MHz do 300 000 MHz w warunkach zmieniającego się natężenia na granicy strefy zagrożenia i strefy pośredniej,

l) praca w bezpośrednim kontakcie lub styczności z materiałem zakaźnym lub chorymi zakaźnie ludźmi i zwierzętami,

m) praca w bezpośrednim kontakcie z ludźmi chorymi na choroby psychiczne lub upośledzonymi w znacznym stopniu,

n) praca na wysokości powyżej 2 m i w wykopach poniżej 2 m od poziomu terenu;

4) czwartego stopnia szkodliwości:

a) narażenie na działanie substancji czynników rakotwórczych i prawdopodobnie rakotwórczych, których wykaz określają odrębne przepisy,

b) narażenie na promieniowanie jonizujące,

c) narażenie na działanie pól elektromagnetycznych wysokiej częstotliwości od 0,1 MHz do 300 000 MHz w strefie zagrożenia,

d) przewijanie kabli oraz remont i konserwacja linii kablowych w osłonie ołowianej.

2. Zaliczenia służby żołnierza do odpowiedniego stopnia uciążliwości lub szkodliwości dla zdrowia uprawniających do uzyskania urlopu, o którym mowa w ust. 1, w wymiarze określonym w art. 62 ust. 2 ustawy dokonuje dyrektor departamentu Ministerstwa Obrony Narodowej właściwego do spraw bezpieczeństwa i higieny pracy, na wniosek odpowiednio dowódcy rodzaju Sił Zbrojnych, dowódcy okręgu wojskowego, dowódcy korpusu, Szefa Wojskowych Służb Informacyjnych, Komendanta Głównego Żandarmerii Wojskowej, Dowódcy Garnizonu Warszawa albo właściwego dyrektora lub szefa komórki organizacyjnej Ministerstwa Obrony Narodowej, zgłoszony w porozumieniu z szefem komórki organizacyjnej Ministerstwa Obrony Narodowej właściwej do spraw zdrowia.

3. Prace określone w ust. 1 pkt 1 lit. a i b, pkt 2 lit. a, b i f oraz pkt 3 lit. j uważa się za wykonywane w warunkach szkodliwych dla zdrowia, jeżeli w środowisku pracy przekroczone są najwyższe dopuszczalne stężenia i natężenia czynników szkodliwych dla zdrowia – określone w przepisach wydanych na podstawie Kodeksu pracy lub przez normy higieniczno-sanitarne.

1) dziesięciu dni roboczych:

a) pełniącym służbę w jednostkach desantowo-szturmowych lub innych jednostkach, jeżeli wykonali co najmniej dziesięć skoków spadochronowych,

b) zajmującym stanowiska nurków lub płetwonurków oraz stanowiska lekarzy lub instruktorów sanitarnych zabezpieczających nurkowanie, którzy systematycznie nurkują lub przebywają w komorze dekompresyjnej,

c) wchodzącym w skład etatowych załóg trałowców, ścigaczy okrętów podwodnych, kutrów rakietowych i zwalczania okrętów podwodnych, jeżeli okręty wychodziły w morze co najmniej 60 dni w ciągu roku;

2) piętnastu dni roboczych:

a) zajmującym stanowiska instruktorów szkolenia spadochronowego,

b) wchodzącym w skład etatowych załóg okrętów podwodnych, jeżeli okręty wychodziły w morze co najmniej 60 dni w ciągu roku,

c) pełniącym służbę w jednostce przeznaczonej do zwalczania terroryzmu na stanowiskach, których zajmowanie uprawnia do podwyższenia podstawy wymiaru emerytury wojskowej.

2. Żołnierzowi, który w danym roku kalendarzowym wykorzystał dodatkowy urlop wypoczynkowy, przysługujący za dany rok kalendarzowy, a następnie w tym samym roku nabył prawo do dodatkowego urlopu wypoczynkowego w wyższym wymiarze, przysługuje urlop uzupełniający.

3. Żołnierzowi, który nabył prawo do dodatkowego urlopu wypoczynkowego w danym roku kalendarzowym i nie wykorzystał go przed przeniesieniem na inne stanowisko służbowe, na którym urlop ten nie przysługuje, udziela się tego urlopu w ciągu trzech miesięcy od dnia przeniesienia.

2. Urlopu okolicznościowego można także udzielić żołnierzowi dla załatwienia ważnych spraw osobistych albo w innych przypadkach zasługujących na szczególne uwzględnienie.

3. Żołnierzowi wyznaczonemu na stanowisko służbowe, jeżeli jest związane z tym przeniesienie się do innej miejscowości, udziela się urlopu okolicznościowego w wymiarze od trzech do pięciu dni roboczych w zależności od odległości miejscowości, w której żołnierz ten został wyznaczony na stanowisko służbowe, oraz warunków służbowych i osobistych.

4. Urlopu, o którym mowa w ust. 3, udziela dowódca jednostki, w której żołnierz został wyznaczony na stanowisko służbowe, po stawieniu się żołnierza w tej jednostce, chyba że względy służbowe lub osobiste żołnierza wymagają udzielenia tego urlopu w terminie późniejszym.

2. Urlop szkoleniowy jest przeznaczony na udział w zajęciach obowiązkowych, przygotowanie się i złożenie egzaminów, przygotowanie pracy dyplomowej, przygotowanie i złożenie egzaminu dyplomowego oraz na naukę własną.

1) na przygotowanie się do egzaminu wstępnego lub rozmowy kwalifikacyjnej i jego złożenie oraz załatwienie spraw związanych z przyjęciem na naukę lub studia w szkole ponadgimnazjalnej lub wyższej – 14 dni;

2) w szkołach ponadgimnazjalnych – 14 dni w każdym roku szkolnym;

3) w szkołach wyższych, w każdym roku studiów, odbywanych w systemie zaocznym – 28 dni, a w systemie wieczorowym – 21 dni;

4) w ostatnim roku studiów odbywanych w systemie zaocznym i wieczorowym, niezależnie od urlopu określonego w pkt 3, oraz eksternistycznym – 28 dni;

5) dla żołnierzy pobierających naukę w szkołach pomaturalnych i na studiach podyplomowych oraz na innych studiach lub kursach specjalnych prowadzonych przez szkoły wyższe lub jednostki badawczo-rozwojowe 21 dni w celu przygotowania się i złożenia egzaminu końcowego;

6) w celu przygotowania się do złożenia egzaminów doktorskich i obrony rozprawy doktorskiej lub dla przygotowania się do kolokwium oraz wykładu habilitacyjnego – 28 dni;

7) w celu przygotowania się i złożenia egzaminu na radcę prawnego lub egzaminu po zakończeniu aplikacji sądowej, prokuratorskiej, adwokackiej albo notarialnej – 30 dni;

8) w celu przygotowania się i złożenia egzaminu po zakończeniu aplikacji legislacyjnej – 14 dni.

2. Urlop szkoleniowy określony w ust. 1 pkt 3–6 może być przedłużony na wniosek żołnierza przez dowódcę jednostki, jeżeli zachodzi uzasadniona potrzeba, a zwłaszcza jeżeli wymaga tego realizacja programu studiów.

3. W przypadku powtarzania przez żołnierza klasy, roku lub semestru z powodu choroby albo z przyczyn uznanych przez dowódcę jednostki za usprawiedliwione, żołnierzowi przysługuje ponownie prawo do urlopów szkoleniowych określonych w ust. 1 pkt 1–5.

4. W przypadku powtarzania przez żołnierza klasy, roku lub semestru z przyczyn nieuznanych przez dowódcę jednostki za usprawiedliwione, żołnierz może być zwolniony z zajęć służbowych tylko na czas niezbędny do złożenia egzaminu lub kolokwium.

2. Do wymiaru urlopu szkoleniowego nie wlicza się dni ustawowo wolnych od pracy.

2. W uzasadnionych wypadkach urlopu zdrowotnego można także udzielić po leczeniu ambulatoryjnym.

3. Urlopu zdrowotnego udziela się w szczególności, gdy żołnierz nie wymaga już dalszego leczenia w zakładzie opieki zdrowotnej, ale nie odzyskał jeszcze pełnej zdolności do wykonywania obowiązków służbowych.

2. Zwolnienie od zajęć służbowych, o którym mowa w ust. 1, może nastąpić tylko wówczas, gdy z żołnierzem nie zamieszkują członkowie rodziny, którzy mogą taką opiekę zapewnić, a w razie konieczności zapewnienia opieki dziecku – gdy żołnierz jest samotny albo gdy małżonek z powodu choroby lub matka z powodu połogu nie może zaopiekować się dzieckiem i gdy nie ma innych członków rodziny wspólnie zamieszkałych, którzy mogliby zapewnić opiekę dziecku.

2. Dowódca jednostki, który odwołał żołnierza z urlopu wypoczynkowego lub wstrzymał mu udzielenie urlopu w całości lub w części, odnotowuje ten fakt w rozkazie, podając w nim przyczynę odwołania lub wstrzymania urlopu oraz datę odwołania lub wstrzymania urlopu.

3. Żołnierzowi, który poniósł koszty spowodowane odwołaniem go z urlopu wypoczynkowego lub dodatkowego urlopu wypoczynkowego albo wstrzymaniem urlopu, przysługuje zwrot poniesionych kosztów.

4. Zwrot kosztów, o których mowa w ust. 3, odbywa się na pisemny wniosek żołnierza złożony do dowódcy jednostki. Do wniosku dołącza się dowody stwierdzające faktycznie poniesione koszty przez żołnierza.

Minister Obrony Narodowej: J. Szmajdziński

¹⁾ Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Obrony Narodowej z dnia 19 grudnia 1996 r. w sprawie służby wojskowej żołnierzy zawodowych (Dz. U. z 1997 r. Nr 7, poz. 38, z 1998 r. Nr 153, poz. 1004, z 1999 r. Nr 20, poz. 182 i Nr 82, poz. 925, z 2001 r. Nr 8, poz. 68, z 2002 r. Nr 5, poz. 54 i Nr 71, poz. 660 oraz z 2003 r. Nr 7, poz. 83 i Nr 29, poz. 242), które z dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia traci moc w zakresie uregulowanym w niniejszym rozporządzeniu.