Dziennik Ustaw - rok 2004 nr 120 poz. 1252

1) warunki nabywania i utraty prawa do świadczeń przedemerytalnych;

2) zasady wypłaty i finansowania świadczeń przedemerytalnych.

1) do dnia rozwiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego z powodu likwidacji pracodawcy lub niewypłacalności pracodawcy, w rozumieniu przepisów o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, u którego była zatrudniona lub pozostawała w stosunku służbowym przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, ukończyła co najmniej 56 lat – kobieta oraz 61 lat – mężczyzna i posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, lub

2) do dnia rozwiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego z przyczyn dotyczących zakładu pracy, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. Nr 99, poz. 1001), zwanej dalej „ustawą o promocji zatrudnienia”, w którym była zatrudniona przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, ukończyła co najmniej 55 lat – kobieta oraz 60 lat – mężczyzna oraz posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 30 lat dla kobiet i 35 lat dla mężczyzn, lub

3) [1] do dnia ogłoszenia upadłości prowadziła nieprzerwanie i przez okres nie krótszy niż 24 miesiące pozarolniczą działalność, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. Nr 137, poz. 887, z późn. zm.¹⁾), zwanej dalej „ustawą o systemie ubezpieczeń społecznych”, i za ten okres opłaciła składki na ubezpieczenia społeczne oraz do dnia ogłoszenia upadłości ukończyła co najmniej 56 lat – kobieta i 61 lat – mężczyzna i posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, lub

4) zarejestrowała się we właściwym powiatowym urzędzie pracy w ciągu 30 dni od dnia ustania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, pobieranej nieprzerwanie przez okres co najmniej 5 lat, i do dnia, w którym ustało prawo do renty, ukończyła co najmniej 55 lat – kobieta oraz 60 lat – mężczyzna i osiągnęła okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, lub

5) do dnia rozwiązania stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy, w rozumieniu przepisów ustawy o promocji zatrudnienia, w którym była zatrudniona przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 35 lat dla kobiet i 40 lat dla mężczyzn, lub

6) do dnia 31 grudnia roku poprzedzającego rozwiązanie stosunku pracy lub stosunku służbowego, z powodu likwidacji pracodawcy lub niewypłacalności pracodawcy, w rozumieniu przepisów o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, u którego była zatrudniona lub pozostawała w stosunku służbowym przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, posiadała okres uprawniający do emerytury wynoszący co najmniej 34 lata dla kobiet i 39 lat dla mężczyzn.

2. Za okres uprawniający do emerytury, o którym mowa w ust. 1, uważa się okres ustalony zgodnie z przepisami art. 5–9, art. 10 ust. 1 oraz art. 11 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353, Nr 64, poz. 593 i Nr 99, poz. 1001), zwanej dalej „ustawą o emeryturach i rentach z FUS”.

3. Świadczenie przedemerytalne przysługuje osobie określonej w ust. 1 po upływie co najmniej 6 miesięcy pobierania zasiłku dla bezrobotnych, o którym mowa w ustawie o promocji zatrudnienia, jeżeli osoba ta spełnia łącznie następujące warunki:

1) nadal jest zarejestrowana jako bezrobotna;

2) w okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych nie odmówiła bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, w rozumieniu ustawy o promocji zatrudnienia, albo zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych;

3) złoży wniosek o przyznanie świadczenia przedemerytalnego w terminie nieprzekraczającym 30 dni od dnia wydania przez powiatowy urząd pracy dokumentu poświadczającego 6-miesięczny okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych.

4. W szczególnie uzasadnionych przypadkach Zakład Ubezpieczeń Społecznych, na wniosek osoby zainteresowanej, może przywrócić termin złożenia wniosku, o którym mowa w ust. 3 pkt 3.

5. Do okresu 6 miesięcy pobierania zasiłku dla bezrobotnych, o którym mowa w ust. 3, wlicza się:

1) okresy, za które, zgodnie z art. 75 ust. 2 ustawy o promocji zatrudnienia, prawo do zasiłku dla bezrobotnych nie przysługiwało;

2) okresy zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, w rozumieniu przepisów ustawy o promocji zatrudnienia, albo zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych podjętego w tym okresie; w przypadku gdy zatrudnienie lub inna praca zarobkowa ustanie po upływie 6-miesięcznego okresu, o którym mowa w ust. 3 pkt 3, prawo do świadczenia przedemerytalnego przysługuje, jeżeli wniosek o przyznanie tego świadczenia zostanie złożony w terminie nieprzekraczającym 14 dni od dnia ustania zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, w rozumieniu przepisów ustawy o promocji zatrudnienia, albo zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych.

6. Prawo do świadczenia przedemerytalnego przysługuje również osobom, o których mowa w art. 6 ustawy z dnia 19 czerwca 1997 r. o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest (Dz. U. z 2004 r. Nr 3, poz. 20 i Nr 96, poz. 959), po spełnieniu warunków, o których mowa w ust. 3.

2. Kwota, o której mowa w ust. 1, podlega waloryzacji na zasadach i w terminach przewidzianych w ustawie o emeryturach i rentach z FUS.

1) na wniosek osoby pobierającej świadczenie przedemerytalne;

2) w dniu poprzedzającym dzień nabycia prawa do emerytury, która jest ustalona decyzją terenowej jednostki organizacyjnej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, zwanej dalej „organem rentowym”, lub innego organu emerytalno-rentowego określonego w odrębnych przepisach;

3) z dniem osiągnięcia wieku 60 lat przez kobietę i 65 lat przez mężczyznę;

4) z dniem nabycia prawa własności lub objęcia w posiadanie (samoistne lub zależne) nieruchomości rolnej o powierzchni użytków rolnych przekraczających 2 ha przeliczeniowe albo współwłasności nieruchomości rolnej, jeżeli udział przekracza 2 ha przeliczeniowe;

5) wraz ze śmiercią osoby uprawnionej.

2. Prawo do świadczenia przedemerytalnego ulega zawieszeniu w przypadku nabycia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, renty inwalidzkiej albo podjęcia wypłaty renty strukturalnej lub świadczenia o charakterze rentowym z instytucji zagranicznej.

3. Wstrzymanie wypłaty świadczenia przedemerytalnego następuje, poczynając od:

1) miesiąca przypadającego po miesiącu, w którym złożono wniosek, o którym mowa w ust. 1 pkt 1;

2) dnia nabycia prawa do emerytury, o której mowa w ust. 1 pkt 2;

3) dnia osiągnięcia wieku 60 lat przez kobietę i 65 lat przez mężczyznę;

4) dnia nabycia prawa własności lub objęcia w posiadanie (samoistne lub zależne) nieruchomości rolnej o powierzchni użytków rolnych przekraczających 2 ha przeliczeniowe albo współwłasności nieruchomości rolnej, jeżeli udział przekracza 2 ha przeliczeniowe;

5) miesiąca przypadającego po miesiącu, w którym zmarła osoba uprawniona;

6) dnia nabycia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, renty inwalidzkiej albo podjęcia wypłaty renty strukturalnej lub świadczenia o charakterze rentowym z instytucji zagranicznej;

7) najbliższego możliwego technicznie terminu płatności, jeżeli wstrzymanie wypłaty świadczenia przedemerytalnego nie było możliwe w terminie, o którym mowa w pkt 2, 4 i 6.

4. W razie nabycia przez osobę uprawnioną do świadczenia przedemerytalnego prawa do renty rodzinnej lub uposażenia rodzinnego wypłaca się jedno z tych świadczeń – wyższe lub wybrane przez uprawnionego.

5. Osoba pobierająca świadczenie przedemerytalne jest obowiązana zawiadomić organ rentowy wypłacający to świadczenie o okolicznościach powodujących ustanie lub zawieszenie prawa do tego świadczenia.

2. Świadczenie przedemerytalne ulega zmniejszeniu, jeżeli łączna kwota świadczenia przedemerytalnego i przychodu przekracza miesięcznie kwotę 50 % przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w roku kalendarzowym poprzedzającym termin waloryzacji, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego do celów emerytalnych, zwaną dalej „dopuszczalną kwotą przychodu”, a przychód nie jest jednak wyższy niż kwota 70 % tego wynagrodzenia, zwana dalej „graniczną kwotą przychodu”.

3. Jeżeli łączna kwota świadczenia przedemerytalnego i przychodu przekracza dopuszczalną kwotę przychodu, świadczenie przedemerytalne ulega zmniejszeniu o kwotę tego przekroczenia pomniejszoną o obowiązkowe składki na ubezpieczenia społeczne należne od ubezpieczonego, ustalone od kwoty tego przekroczenia, z zastrzeżeniem ust. 4.

4. W przypadku, gdy w wyniku zmniejszenia, o którym mowa w ust. 3, kwota świadczenia przedemerytalnego byłaby niższa niż 335 zł, świadczenie przedemerytalne wynosi 335 zł, z zastrzeżeniem ust. 5. Do kwoty świadczenia przedemerytalnego w wysokości 335 zł art. 3 ust. 2 stosuje się odpowiednio.

5. W przypadku gdy kwota przychodu przekracza graniczną kwotę przychodu, świadczenie przedemerytalne ulega zawieszeniu.

6. Jeżeli wysokość świadczenia przedemerytalnego jest wyższa od dopuszczalnej kwoty przychodu, świadczenie to podlega zawieszeniu, niezależnie od kwoty uzyskiwanego przychodu.

7. Przychód uważa się za osiągnięty w miesiącu, w którym został wypłacony.

8. Przy ustalaniu przychodu nie uwzględnia się kwot przychodu należnych za okres przed dniem, od którego ustalono prawo do świadczenia przedemerytalnego.

2. W celu ustalenia, czy zaistniały okoliczności powodujące zmniejszenie lub zawieszenie świadczenia przedemerytalnego, organ rentowy porównuje:

1) łączną kwotę świadczenia przedemerytalnego i przychodu uzyskaną w roku rozliczeniowym z roczną dopuszczalną kwotą przychodu,

2) kwotę przychodu, uzyskanego w roku rozliczeniowym z roczną graniczną kwotą przychodu,

z tym że okres, z którego ustala się kwoty roczne, ulega odpowiedniemu skróceniu w roku rozliczeniowym, w którym prawo do świadczenia przedemerytalnego powstało, ustało lub wypłata tego świadczenia była wstrzymana z przyczyn określonych w art. 4 ust. 2 lub 4.

3. Jeżeli łączna kwota świadczenia przedemerytalnego i przychodu uzyskana w roku rozliczeniowym przekroczyła roczną dopuszczalną kwotę przychodu, a kwota przychodu uzyskanego w roku rozliczeniowym nie przekroczyła rocznej granicznej kwoty przychodu, organ rentowy ustala łączną kwotę zmniejszenia w roku rozliczeniowym, zgodnie z art. 5 ust. 3, z uwzględnieniem art. 5 ust. 4.

4. Jeżeli kwota przychodu uzyskanego w roku rozliczeniowym przekroczyła roczną graniczną kwotę przychodu, organ rentowy ustala, że w roku rozliczeniowym świadczenie przedemerytalne podlegało zawieszeniu.

5. Jeżeli w roku rozliczeniowym suma kwot świadczenia przedemerytalnego, o które świadczenie przedemerytalne zostało zmniejszone, lub kwot zawieszonych była niższa niż suma kwot wynikających z przepisów art. 5 ust. 3–5, organ rentowy ustala kwotę nienależnie pobranych świadczeń i dochodzi ich zwrotu na zasadach przewidzianych w ustawie o emeryturach i rentach z FUS.

6. Jeżeli kwota przychodu uzyskanego w roku rozliczeniowym nie powodowała zmniejszenia świadczenia przedemerytalnego lub zawieszenia tego świadczenia, a w okresie tego roku świadczenie przedemerytalne było zawieszone lub zmniejszone – organ rentowy dokonuje zwrotu kwoty świadczenia, wynikającej z rozliczenia.

7. Osoba pobierająca świadczenie przedemerytalne jest obowiązana niezwłocznie powiadomić organ rentowy o osiąganiu przychodu oraz o wysokości tego przychodu, a po zakończeniu roku rozliczeniowego, w terminie do dnia 31 maja następnego roku, o wysokości przychodu uzyskanego w roku rozliczeniowym.

8. Obowiązek powiadomienia, o którym mowa w ust. 7, spoczywa odpowiednio na pracodawcy i zleceniodawcy, a w przypadku osoby pełniącej służbę na właściwej jednostce organizacyjnej.

9. Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych ogłasza, w formie komunikatu, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” co najmniej na 7 dni roboczych przed najbliższym terminem waloryzacji, przewidzianej w ustawie o emeryturach i rentach z FUS, obowiązujące na okres od dnia 1 marca, rozpoczynającego rok rozliczeniowy, w którym przeprowadzana jest waloryzacja emerytur i rent, do końca lutego roku, w którym zostanie przeprowadzona kolejna waloryzacja:

1) dopuszczalne kwoty przychodu oraz graniczne kwoty przychodu, ustalone na podstawie przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w roku kalendarzowym poprzedzającym termin waloryzacji, ogłoszonego do celów emerytalnych przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, z zaokrągleniem do 10 groszy w górę,

2) roczną dopuszczalną kwotę przychodu oraz roczną graniczną kwotę przychodu – dla każdego, w tym okresie, roku rozliczeniowego, stanowiące – odpowiednio – dwunastokrotność kwot, o których mowa w pkt 1,

z zastrzeżeniem ust. 10 i art. 28.

10. W latach rozliczeniowych przypadających między terminami waloryzacji obowiązują kwoty ogłoszone w komunikacie, o którym mowa w ust. 9, ustalone dla roku rozliczeniowego, w którym przeprowadzono ostatnią waloryzację emerytur i rent.

2. Wniosek składa się do organu rentowego właściwego ze względu na miejsce zamieszkania.

3. Do wniosku dołącza się dowody uzasadniające prawo do świadczenia przedemerytalnego, w tym decyzję o utracie prawa do zasiłku dla bezrobotnych lub informację o upływie 6 miesięcy pobierania zasiłku dla bezrobotnych, o którym mowa w art. 2 ust. 3, a także dowody wymagane do ustalenia prawa do emerytury oraz jej wysokości, określone przepisami ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

2. Od decyzji organu rentowego przysługują środki odwoławcze przewidziane w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych dla decyzji w sprawach emerytur i rent.

2. Świadczenie przedemerytalne za niepełny miesiąc ustala się, dzieląc kwotę świadczenia przez liczbę dni kalendarzowych w miesiącu, a otrzymaną kwotę mnoży się przez liczbę dni kalendarzowych, za które świadczenie przysługuje.

1) osoby pobierającej świadczenie przedemerytalne,

2) członka rodziny osoby, o której mowa w pkt 1, spełniającego warunki do uzyskania renty rodzinnej

– przysługuje zasiłek pogrzebowy na zasadach i w wysokości określonych w ustawie o emeryturach i rentach z FUS.

2. Decyzje w sprawach zasiłku pogrzebowego wydają i zasiłki te wypłacają organy rentowe.

3. W razie zbiegu prawa do zasiłku pogrzebowego na podstawie ustawy z prawem do zasiłku pogrzebowego lub do świadczenia w wysokości zasiłku pogrzebowego na podstawie odrębnych przepisów – zasiłek pogrzebowy, o którym mowa w ust. 1, nie przysługuje.

1) art. 78–81, art. 88–94, art. 98, art. 114, art. 116 ust. 1b i 2, art. 117 ust. 1–4, art. 118 ust. 1–5, art. 121, art. 122 ust. 1, art. 124, art. 125a, art. 128, art. 129 ust. 1, art. 130 ust. 2 i 3, art. 132 i 133, art. 134 ust. 1 pkt 1, 2, 4 i 5 oraz ust. 2 pkt 2 i 3, art. 135, art. 138–140, art. 141 ust. 1–3 oraz art. 142–144 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, przy czym kwotę wolną od potrąceń i egzekucji ustala się według zasad określonych dla emerytury;

2) art. 80 pkt 1–4, art. 82, art. 84 ust. 1,4a,6–8e i 11 oraz art. 85 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

„Art. 39. Pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę pracownikowi, któremu brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego wieku.”.

1) ust. 1 otrzymuje brzmienie:

„1. Organy rentowe są obowiązane jako płatnicy pobierać zaliczki miesięczne od wypłacanych bezpośrednio przez te organy emerytur i rent, świadczeń przedemerytalnych i zasiłków przedemerytalnych, zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego, rent strukturalnych, rent socjalnych oraz świadczeń pieniężnych dla cywilnych ofiar wojny.”;

2) w ust. 7 wprowadzenie do wyliczenia otrzymuje brzmienie:

„Organy rentowe są obowiązane, w terminie do końca lutego, po upływie roku podatkowego, sporządzić i przekazać roczne obliczenie podatku, według ustalonego wzoru, podatnikom uzyskującym dochód z emerytur i rent, rent strukturalnych, rent socjalnych, świadczeń przedemerytalnych i zasiłków przedemerytalnych oraz świadczeń pieniężnych dla cywilnych ofiar wojny, oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika; obowiązek ten nie dotyczy podatników:”;

3) ust. 10 otrzymuje brzmienie:

„10. Jeżeli podatnik dokonał zwrotu nienależnie pobranych emerytur i rent lub zasiłków z ubezpieczenia społecznego, rent strukturalnych, rent socjalnych, świadczeń przedemerytalnych, zasiłków przedemerytalnych, świadczeń pieniężnych dla cywilnych ofiar wojny, otrzymanych bezpośrednio z tego organu, a obowiązek poboru zaliczek przez ten organ trwa – organ rentowy odejmuje od dochodu kwoty zwrotów dokonanych w roku podatkowym przy ustalaniu wysokości zaliczek oraz w rocznym obliczeniu dochodu, zamieszczając na tym rozliczeniu odpowiednie informacje.”.

„1. Osobom spełniającym warunki do uzyskania statusu bezrobotnego i prawa do zasiłku dla bezrobotnych, określone w ustawie z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. Nr 99, poz. 1001), przysługuje świadczenie przedemerytalne, o którym mowa w art. 2 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych (Dz. U. Nr 120, poz. 1252), jeżeli posiadają okres uprawniający do emerytury wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, w tym co najmniej 10 lat były zatrudnione w pełnym wymiarze czasu pracy w zakładach wymienionych w załącznikach nr 2 i 3 do niniejszej ustawy, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3.”.

1) w art. 95 ust. 3 otrzymuje brzmienie:

„3. Przepis ust. 1 stosuje się także w razie zbiegu u jednej osoby prawa do renty rodzinnej z prawem do zasiłku lub świadczenia przedemerytalnego.”;

2) w art. 116:

a) po ust. 1 dodaje się ust. 1a–1c w brzmieniu:

„1a. Postępowanie o emeryturę wszczyna się z urzędu, jeżeli wiek emerytalny dla uprawnionych do świadczenia przedemerytalnego lub zasiłku przedemerytalnego wynosi 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn.

1b. Postępowanie w sprawie świadczenia podlega umorzeniu, jeżeli osoba ubiegająca się o świadczenie zmarła przed wydaniem decyzji w sprawie tego świadczenia.

1c. Przepisu ust. 1b nie stosuje się w sprawach, o których mowa w art. 136.”,

b) w ust. 2 na końcu dodaje się zdanie drugie w brzmieniu:

„W razie wycofania wniosku postępowanie w sprawie świadczeń podlega umorzeniu.”.

„10) wspieraniu restrukturyzacji zatrudnienia – rozumie się przez to przeznaczanie środków na odprawy pieniężne przysługujące na podstawie ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz. U. Nr 90, poz. 844, Nr 213, poz. 2081 i Nr 223, poz. 2217 oraz z 2004 r. Nr 96, poz. 959) lub jednorazowe odprawy pieniężne w związku z przejściem na emeryturę lub rentę inwalidzką,”.

„1. Świadczenia przedemerytalne dla osób zatrudnionych w PKP na podstawie stosunku pracy nawiązanego przed dniem 7 września 1999 r., a następnie w okresie po dniu 18 maja 2000 r. przed dniem 1 stycznia 2001 r. zwolnionych z PKP z przyczyn dotyczących zakładu pracy, ustalone na podstawie przepisów o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu, od dnia przejęcia przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyznawania i wypłaty świadczeń przedemerytalnych, są finansowane z budżetu państwa, z zastrzeżeniem ust. 2.

2. PKP SA refinansuje Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych równowartość 10 % kwoty świadczeń przedemerytalnych, o których mowa w ust. 1.

3. Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw transportu, określi, w drodze rozporządzenia, tryb przekazywania przez PKP SA na konto Zakładu Ubezpieczeń Społecznych środków, o których mowa w ust. 2, mając na uwadze zapewnienie terminowości przekazywania tych środków.”.

1) w art. 17 ust. 1 otrzymuje brzmienie:

„1. Jednorazowa odprawa warunkowa przysługuje pracownikowi korzystającemu z kontraktu szkoleniowego, z którym po zakończeniu szkolenia i przed upływem 10 miesięcy od dnia przyznania tego kontraktu rozwiązany zostanie stosunek pracy z przyczyn niedotyczących pracowników w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz. U. Nr 90, poz. 844, Nr 213, poz. 2081 i Nr 223, poz. 2217 oraz z 2004 r. Nr 96, poz. 959).”;

2) w art. 17a ust. 1 otrzymuje brzmienie:

„1. Pracownikom zatrudnionym w hucie albo spółce zależnej przed dniem 10 stycznia 2003 r., z którymi po tym dniu rozwiązano stosunek pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, za ich zgodą, na podstawie przepisów ustawy, o której mowa w art. 17 ust. 1, spełniającym w dniu rozwiązania stosunku pracy, określone w odrębnych przepisach, warunki do nabycia uprawnienia do świadczenia przedemerytalnego przysługuje, z zastrzeżeniem ust. 2, odprawa warunkowa w wysokości 12 000 zł.”.

1) w art. 16 pkt 8 otrzymuje brzmienie:

„8) osób pobierających świadczenie przedemerytalne lub zasiłek przedemerytalny obejmuje okres od dnia przyznania prawa do świadczenia przedemerytalnego do dnia utraty prawa do jego pobierania, a w przypadku zasiłku przedemerytalnego – do jego wygaśnięcia, a w odniesieniu do osób niepobierających zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego z przyczyn, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 24, obejmuje okres od dnia zarejestrowania się w urzędzie pracy do dnia przyznania prawa do zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego;”;

2) w art. 17:

a) po ust. 3 dodaje się ust. 3a w brzmieniu:

„3a. Osoby pobierające zasiłek przedemerytalny lub świadczenie przedemerytalne zgłasza do ubezpieczenia zdrowotnego Zakład Ubezpieczeń Społecznych do 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek ubezpieczenia lub zaistniały zmiany dotyczące tego obowiązku.”,

b) ust. 10 otrzymuje brzmienie:

„10. Osoby, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 23, zgłasza do ubezpieczenia zdrowotnego właściwy powiatowy urząd pracy.”;

3) w art. 27:

a) ust. 5 otrzymuje brzmienie:

„5. Za bezrobotnego pobierającego zasiłek lub stypendium składkę jako płatnik oblicza, pobiera z dochodu ubezpieczonego i odprowadza właściwy powiatowy urząd pracy.”,

b) po ust. 8 dodaje się ust. 8a w brzmieniu:

„8a. Za osobę pobierającą zasiłek przedemerytalny lub świadczenie przedemerytalne składkę jako płatnik oblicza, pobiera z kwoty zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego i odprowadza Zakład Ubezpieczeń Społecznych.”;

4) w art. 28 w ust. 1 pkt 7 otrzymuje brzmienie:

„7) osób, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 23, oraz osób niepobierających zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego, z przyczyn określonych w art. 27 ust. 1 pkt 3–6 i ust. 2 ustawy z dnia 14 grudnia 1994 r. o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu (Dz. U. z 2003 r. Nr 58, poz. 514, z późn. zm.⁸⁾), opłaca właściwy urząd pracy;”.

„1) art. 12–14, art. 61, art. 88–94, art. 98, art. 100 ust. 1 i 2, art. 101, art. 102 ust. 1, art. 104 ust. 4, art. 107, art. 114, art. 116 ust. 1b i 2, art. 118 ust. 1–5, art. 119 ust. 1, art. 121, art. 122 ust. 1, art. 126, art. 128, art. 129 ust. 1, art. 130 ust. 1, 2 i 3 pkt 1, art. 133–135 oraz art. 137–144 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, przy czym kwotę wolną od potrąceń i egzekucji ustala się według zasad określonych dla renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy;”.

2. Świadczenia przedemerytalne przyznane na zasadach określonych w przepisach o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest stają się świadczeniami w rozumieniu niniejszej ustawy, w dotychczasowej wysokości, z uwzględnieniem art. 3 ust. 2.

3. Z dniem 1 sierpnia 2004 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych przejmuje zadania związane z przyznawaniem i wypłatą świadczeń przedemerytalnych.

4. Świadczenia przedemerytalne, o których mowa w ust. 1 i 2, wypłaca się za miesiąc kalendarzowy, w terminie płatności wskazanym w zawiadomieniu organu rentowego.

2. W terminie 14 dni od dnia przejęcia przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyznawania i wypłaty świadczeń przedemerytalnych powiatowe urzędy pracy przekażą:

1) listy osób, którym zawieszono lub wstrzymano wypłatę świadczenia przedemerytalnego do dnia przejęcia przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyznawania i wypłaty świadczeń przedemerytalnych, oraz osób niepobierających świadczenia przedemerytalnego z przyczyn określonych w art. 27 ust. 1 pkt 3–6 i ust. 2 ustawy z dnia 14 grudnia 1994 r. o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu (Dz. U. z 2003 r. Nr 58, poz. 514, z późn. zm.⁹⁾);

2) dokumentację dotyczącą osób, którym ustalono lub zawieszono prawo do świadczenia przedemerytalnego w okresie pomiędzy dniem wejścia w życie niniejszej ustawy a dniem przejęcia przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyznawania i wypłaty świadczeń przedemerytalnych;

3) informację dotyczącą ostatniego miejsca zatrudnienia osób uprawnionych do świadczeń przedemerytalnych refinansowanych w części przez PKP SA, o których mowa w art. 58 ustawy wymienionej w art. 18.

3. Dokumentacja, o której mowa w ust. 2 pkt 2, obejmuje:

1) informację o kwocie przysługującego świadczenia przedemerytalnego oraz okresie jego pobierania;

2) informację o członkach rodziny uprawnionych do zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego;

3) kopię decyzji przyznającej świadczenie przedemerytalne oraz kopie innych dokumentów mających wpływ na prawo do świadczenia lub jego wysokość;

4) dane identyfikacyjne osób uprawnionych do świadczeń przedemerytalnych i członków ich rodzin, o których mowa w pkt 2, w tym numery PESEL i NIP;

5) poświadczone przez osobę uprawnioną do świadczenia przedemerytalnego powiadomienie, o którym mowa w ust. 5.

4. Powiatowy urząd pracy przekazuje do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych dokumentację, o której mowa w ust. 3, dotyczącą osób niepobierających świadczeń przedemerytalnych z przyczyn określonych w art. 27 ust. 1 pkt 3–6 i ust. 2 ustawy z dnia 14 grudnia 1994 r. o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu w terminie do 5 dni po dniu nabycia prawa do świadczenia przedemerytalnego.

5. Dokumentacja jest przekazywana w indywidualnych aktach każdej osoby uprawnionej do świadczenia przedemerytalnego.

6. Powiatowe urzędy pracy są obowiązane do powiadomienia osób uprawnionych do świadczeń przedemerytalnych o przejęciu wypłaty tych świadczeń przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, o warunkach wypłaty tych świadczeń od dnia przejęcia przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyznawania i wypłaty świadczeń przedemerytalnych, o wynikających z ustawy obowiązkach ciążących na osobach uprawnionych, a także o innych okolicznościach, mających wpływ na prawo do świadczenia przedemerytalnego oraz jego wysokość.

7. Zakład Ubezpieczeń Społecznych jest uprawniony do przetwarzania danych osobowych w zakresie niezbędnym do przyznania i wypłacania świadczeń przedemerytalnych na zasadach określonych w ustawie oraz przejęcia wypłaty świadczeń i zasiłków przedemerytalnych przyznanych na podstawie przepisów dotychczasowych.

2. Zasiłki przedemerytalne podlegają waloryzacji na zasadach i w terminach przewidzianych w ustawie o emeryturach i rentach z FUS.

3. W zakresie ustania, zmniejszania i zawieszenia prawa do zasiłku przedemerytalnego oraz wstrzymania jego wypłaty art. 4–6 stosuje się odpowiednio.

4. W przypadku zbiegu prawa do zasiłku przedemerytalnego z prawem do renty rodzinnej wypłaca się jedno z tych świadczeń – wyższe lub wybrane przez uprawnionego.

5. W zakresie kompletowania, sposobu przekazywania informacji i dokumentacji oraz powiadamiania osób uprawnionych o przejęciu wypłaty zasiłków przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, przekazywanej organom rentowym przez powiatowe urzędy pracy, art. 24 stosuje się odpowiednio.

6. Zasiłki przedemerytalne oraz koszty ich obsługi są finansowane ze środków budżetu państwa.

1) osoby pobierającej zasiłek przedemerytalny,

2) członka rodziny osoby, o której mowa w pkt 1, spełniającego warunki do uzyskania renty rodzinnej

– przysługuje zasiłek pogrzebowy na zasadach i w wysokości określonych w ustawie o emeryturach i rentach z FUS.

2. Do zasiłku pogrzebowego, o którym mowa w ust. 1, art. 10 ust. 2 i 3 stosuje się odpowiednio.

2. Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych ogłosi, w formie komunikatu, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” w ciągu 14 dni od dnia wejścia w życie ustawy:

1) dopuszczalne kwoty przychodu oraz graniczne kwoty przychodu obowiązujące począwszy od dnia przejęcia przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyznawania i wypłaty świadczeń przedemerytalnych, ustalone na podstawie przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w 2003 r., ogłoszonego do celów emerytalnych przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, z zaokrągleniem do 10 groszy w górę;

2) roczną dopuszczalną kwotę przychodu oraz roczną graniczną kwotę przychodu dla okresu, o którym mowa w ust. 1, stanowiące iloczyny kwot, o których mowa w pkt 1, i liczby miesięcy, stanowiących rok rozliczeniowy, o którym mowa w ust. 1.

3. W okresie od dnia 1 marca 2005 r. do końca lutego roku, w którym jest przeprowadzana kolejna waloryzacja emerytur i rent, dopuszczalne kwoty przychodu, graniczne kwoty przychodu oraz roczna dopuszczalna kwota przychodu i roczna graniczna kwota przychodu, dla każdego roku rozliczeniowego, obowiązują w wysokości ustalonej na podstawie przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w 2004 r., ogłoszonego do celów emerytalnych przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego. Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych ogłosi wysokość tych kwot, w formie komunikatu, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” co najmniej na 7 dni roboczych przed dniem 1 marca 2005 r.

2. Osoby, które do dnia przejęcia przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyznawania i wypłaty świadczeń przedemerytalnych zarejestrowały się w urzędzie pracy i spełniały warunki do nabycia prawa do świadczenia przedemerytalnego nabywają to prawo na zasadach określonych w ustawie z dnia 14 grudnia 1994 r. o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu (Dz. U. z 2003 r. Nr 58, poz. 514, z późn. zm.¹⁰⁾) w brzmieniu obowiązującym w dniu poprzedzającym dzień wejścia w życie niniejszej ustawy.

3. Powiatowe urzędy pracy do dnia przejęcia przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyznawania i wypłaty świadczeń przedemerytalnych ustalają i wypłacają świadczenia przedemerytalne osobom zarejestrowanym w powiatowych urzędach pracy do dnia przejęcia na zasadach określonych w przepisach ustawy, o której mowa w ust. 2.

2. W przypadku ustalenia po dniu wejścia w życie ustawy prawa do świadczenia przedemerytalnego lub zasiłku przedemerytalnego, na podstawie przepisów o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu, powiatowe urzędy pracy po dokonaniu wypłaty świadczeń przedemerytalnych i zasiłków przedemerytalnych za okres do dnia przejęcia przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyznawania i wypłaty świadczeń przedemerytalnych niezwłocznie przekażą Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych informację i dokumentację, o których mowa w art. 24 ust. 2 pkt 3 i ust. 3.

3. Świadczenia przedemerytalne i zasiłki przedemerytalne przyznane w przypadkach określonych w ust. 2 przed dniem przejęcia przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyznawania i wypłaty świadczeń przedemerytalnych stają się świadczeniami przedemerytalnymi i zasiłkami przedemerytalnymi w rozumieniu ustawy.

4. Dochodzenia zwrotu nienależnie pobranych zasiłków przedemerytalnych i świadczeń przedemerytalnych za okres przypadający przed dniem przejęcia przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyznawania i wypłaty świadczeń przedemerytalnych dokonują powiatowe urzędy pracy według zasad określonych w przepisach o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu.

5. W przypadku przyznania prawa do emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy, renty szkoleniowej, renty socjalnej, zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego lub renty rodzinnej w wysokości przekraczającej połowę minimalnego wynagrodzenia za pracę za okres, za który wypłacono świadczenie przedemerytalne lub zasiłek przedemerytalny z Funduszu Pracy przed dniem przejęcia przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyznawania i wypłaty świadczeń przedemerytalnych, Zakład Ubezpieczeń Społecznych oraz organy rentowe pobrane z tego tytułu kwoty, w wysokości uwzględniającej zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych i składkę na ubezpieczenie zdrowotne, zaliczają na poczet przyznanego świadczenia. Kwoty te traktuje się jak świadczenia wypłacane w kwocie zaliczkowej w rozumieniu ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

6. Kwota zaliczona na poczet przyznanego świadczenia nie może być wyższa niż ustalona za poszczególne miesiące okresu, o którym mowa w ust. 5, kwota emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy, renty szkoleniowej, renty socjalnej, zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego lub renty rodzinnej.

7. Zakład Ubezpieczeń Społecznych lub inny organ rentowy przekazuje kwotę zaliczoną na poczet przyznanego świadczenia, o której mowa w ust. 5, na rachunek bankowy Funduszu Pracy właściwego powiatowego urzędu pracy, który wypłacił zasiłek przedemerytalny lub świadczenie przedemerytalne za okres przed dniem przejęcia przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyznawania i wypłaty świadczeń przedemerytalnych.

Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej: A. Kwaśniewski

¹⁾ Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 1998 r. Nr 162, poz. 1118 i 1126, z 1999 r. Nr 26, poz. 228, Nr 60, poz. 636, Nr 72, poz. 802, Nr 78, poz. 875 i Nr 110, poz. 1256, z 2000 r. Nr 9, poz. 118, Nr 95, poz. 1041, Nr 104, poz. 1104 i Nr 119, poz. 1249, z 2001 r. Nr 8, poz. 64, Nr 27, poz. 298, Nr 39, poz. 459, Nr 72, poz. 748, Nr 100, poz. 1080, Nr 110, poz. 1189, Nr 111, poz. 1194, Nr 130, poz. 1452 i Nr 154, poz. 1792, z 2002 r. Nr 25, poz. 253, Nr 41, poz. 365, Nr 74, poz. 676, Nr 155, poz. 1287, Nr 169, poz. 1387, Nr 199, poz. 1673, Nr 200, poz. 1679 i Nr 241, poz. 2074, z 2003 r. Nr 56, poz. 498, Nr 65, poz. 595, Nr 135, poz. 1268, Nr 149, poz. 1450, Nr 166, poz. 1609, Nr 170, poz. 1651, Nr 190, poz. 1864, Nr 210, poz. 2037, Nr 223, poz. 2217 i Nr 228, poz. 2255 oraz z 2004 r. Nr 19, poz. 177, Nr 64, poz. 593 i Nr 99, poz. 1001.

²⁾ Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 1998 r. Nr 106, poz. 668 i Nr 113, poz. 717, z 1999 r. Nr 99, poz. 1152, z 2000 r. Nr 19, poz. 239, Nr 43, poz. 489, Nr 107, poz. 1127 i Nr 120, poz. 1268, z 2001 r. Nr 11, poz. 84, Nr 28, poz. 301, Nr 52, poz. 538, Nr 99, poz. 1075, Nr 111, poz. 1194, Nr 123, poz. 1354, Nr 128, poz. 1405 i Nr 154, poz. 1805, z 2002 r. Nr 74, poz. 676, Nr 135, poz. 1146, Nr 196, poz. 1660, Nr 199, poz. 1673 i Nr 200, poz. 1679, z 2003 r. Nr 166, poz. 1608 i Nr 213, poz. 2081 oraz z 2004 r. Nr 96, poz. 959 i Nr 99, poz. 1001.

³⁾ Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2000 r. Nr 22, poz. 270, Nr 60, poz. 703, Nr 70, poz. 816, Nr 104, poz. 1104, Nr 117, poz.1228 i Nr 122, poz. 1324, z 2001 r. Nr 4, poz. 27, Nr 8, poz. 64, Nr 52, poz. 539, Nr 73, poz. 764, Nr 74, poz. 784, Nr 88, poz. 961, Nr 89, poz. 968, Nr 102, poz. 1117, Nr 106, poz. 1150, Nr 110, poz. 1190, Nr 125, poz. 1363 i 1370 i Nr 134, poz. 1509, z 2002 r. Nr 19, poz. 199, Nr 25, poz. 253, Nr 74, poz. 676, Nr 78, poz. 715, Nr 89, poz. 804, Nr 135, poz. 1146, Nr 141, poz. 1182, Nr 169, poz. 1384, Nr 181, poz. 1515, Nr 200, poz. 1679 i Nr 240, poz. 2058, z 2003 r. Nr 7, poz. 79, Nr 45, poz. 391, Nr 65, poz. 595, Nr 84, poz. 774, Nr 90, poz. 844, Nr 96, poz. 874, Nr 122, poz. 1143, Nr 135, poz. 1268, Nr 137, poz. 1302, Nr 166, poz. 1608, Nr 202, poz. 1956, Nr 222, poz. 2201, Nr 223, poz. 2217 i Nr 228, poz. 2255 oraz z 2004 r. Nr 29, poz. 257, Nr 54, poz. 535, Nr 93, poz. 894, Nr 99, poz. 1001, Nr 109, poz. 1163 i Nr 116, poz. 1203, 1205 i 1207.

⁴⁾ Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2000 r. Nr 119, poz. 1250, z 2001 r. Nr 76, poz. 805 i Nr 100, poz. 1080, z 2002 r. Nr 240, poz. 2053 oraz z 2004 r. Nr 19, poz. 177.

⁵⁾ Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2001 r. Nr 100, poz. 1086 i Nr 154, poz. 1802, z 2002 r. Nr 205, poz. 1730 i Nr 240, poz. 2055, z 2003 r. Nr 6, poz. 63, Nr 80, poz. 720 i Nr 203, poz. 1966 oraz z 2004 r. Nr 96, poz. 959.

⁶⁾ Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2003 r. Nr 56, poz. 495, Nr 90, poz. 844 i Nr 139, poz. 1325 oraz z 2004 r. Nr 12, poz. 102.

⁷⁾ Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2003 r. Nr 73, poz. 660, Nr 96, poz. 874, Nr 122, poz. 1143, Nr 128, poz. 1176, Nr 135, poz. 1268, Nr 166, poz. 1609, Nr 190, poz. 1864, Nr 202, poz. 1956, Nr 210, poz. 2037, Nr 223, poz. 2217 i Nr 228, poz. 2255 oraz z 2004 r. Nr 5, poz. 37, Nr 19, poz. 177, Nr 64, poz. 593, Nr 93, poz. 892 i 896, Nr 96, poz. 959 i Nr 99, poz. 1001.

⁸⁾ Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2003 r. Nr 90, poz. 844, Nr 122, poz. 1143, Nr 128, poz. 1176, Nr 135, poz. 1268, Nr 137, poz. 1302, Nr 142, poz. 1380, Nr 166, poz. 1608, Nr 203, poz. 1966, Nr 210, poz. 2036 i 2037, Nr 223, poz. 2217 i Nr 228, poz. 2255 oraz z 2004 r. Nr 64, poz. 593, Nr 69, poz. 624 i Nr 96, poz. 959.

⁹⁾ Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2003 r. Nr 90, poz. 844, Nr 122, poz. 1143, Nr 128, poz. 1176, Nr 135, poz. 1268, Nr 137, poz. 1302, Nr 142, poz. 1380, Nr 166, poz. 1608, Nr 203, poz. 1966, Nr 210, poz. 2036 i 2037, Nr 223, poz. 2217 i Nr 228, poz. 2255 oraz z 2004 r. Nr 64, poz. 593, Nr 69, poz. 624 i Nr 96, poz. 959.

¹⁰⁾ Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2003 r. Nr 90, poz. 844, Nr 122, poz. 1143, Nr 128, poz. 1176, Nr 135, poz. 1268, Nr 137, poz. 1302, Nr 142, poz. 1380, Nr 166, poz. 1608, Nr 203, poz. 1966, Nr 210, poz. 2036 i 2037, Nr 223, poz. 2217 i Nr 228, poz. 2255 oraz z 2004 r. Nr 64, poz. 593, Nr 69, poz. 624 i Nr 96, poz. 959.