Dziennik Ustaw - rok 2004 nr 63 poz. 587

Na podstawie art. 10b ust. 7 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. Nr 123, poz. 776, z późn. zm.²⁾) zarządza się, co następuje:

1) szczegółowe zasady tworzenia, działania i dofinansowywania warsztatu terapii zajęciowej, zwanego dalej „warsztatem”, w tym:

a) wzory, tryb składania oraz sposób rozpatrywania wniosków o dofinansowanie kosztów utworzenia, działalności i kosztów wynikających ze zwiększonej liczby uczestników warsztatu,

b) sposób dofinansowania kosztów utworzenia, działalności i kosztów wynikających ze zwiększonej liczby uczestników warsztatu,

c) sposób sporządzania informacji o wykorzystaniu środków oraz sprawozdań z działalności warsztatu,

d) szczegółowe zasady obniżania dofinansowania w zależności od wskaźnika udziału osób niepełnosprawnych przebywających w jednostkach organizacyjnych obowiązanych do zapewnienia terapii zajęciowej na podstawie odrębnych przepisów;

2) szczegółowy zakres działania rady programowej oraz sposób dokonywania oceny postępów osób uczestniczących w rehabilitacji;

3) skład i zakres działania zespołu rozpatrującego wnioski o dofinansowanie kosztów utworzenia i działalności warsztatu oraz wnioski o dofinansowanie kosztów wynikających ze zwiększenia liczby uczestników warsztatu;

4) zakres i tryb przeprowadzania kontroli warsztatów przez powiatowe centra pomocy rodzinie.

2. Do wniosku należy dołączyć projekt utworzenia warsztatu, zwany dalej „projektem”.

3. Projekt zawiera:

1) nazwę oraz określenie siedziby jednostki zamierzającej utworzyć warsztat;

2) adres i dokument potwierdzający tytuł prawny do obiektu lub lokalu przeznaczonego na warsztat na okres nie krótszy niż 10 lat;

3) promesę zwolnienia z opłat za użytkowanie obiektu lub lokalu przeznaczonego na warsztat przez okres nie krótszy niż 10 lat, w przypadku gdy ten obiekt lub lokal stanowi własność jednostki samorządu terytorialnego;

4) aktualny wypis z rejestru sądowego lub inny dokument potwierdzający osobowość prawną jednostki, a w przypadku nieposiadania osobowości prawnej – dokument potwierdzający istnienie takiej jednostki;

5) statut jednostki zamierzającej utworzyć warsztat;

6) zgłoszenie co najmniej 20 kandydatów na uczestników warsztatu, z określeniem stopni i rodzajów ich niepełnosprawności łącznie z wynikającym z orzeczenia o stopniu niepełnosprawności wskazaniem do rehabilitacji w formie terapii zajęciowej oraz z podaniem wieku kandydatów;

7) plan działalności warsztatu określający metody pracy z uczestnikami warsztatu w zakresie rehabilitacji społecznej i zawodowej;

8) zobowiązanie do opracowania indywidualnych programów rehabilitacji uczestników warsztatu, w terminie nie dłuższym niż 3 miesiące od dnia rozpoczęcia zajęć przez uczestników warsztatu;

9) propozycje dotyczące obsady etatowej warsztatu, z wyszczególnieniem liczby stanowisk i wymaganych kwalifikacji pracowników;

10) preliminarz kosztów utworzenia warsztatu wraz z:

a) kosztorysem ewentualnych prac adaptacyjnych, sporządzonym i podpisanym przez osobę posiadającą uprawnienia budowlane, zawierającym wyliczenia poszczególnych pozycji na podstawie cen jednostkowych stawek i narzutów wraz z podaniem podstawy kalkulacji,

b) dokumentacją projektową w przypadku modernizacji lub rozbudowy obiektu,

c) wykazem niezbędnego wyposażenia warsztatu wynikającego z programu terapii w układzie rzeczowo-finansowym, z podaniem cen jednostkowych,

d) uzasadnieniem;

11) preliminarz rocznych kosztów działalności warsztatu uwzględniający:

a) wielkość kosztów przypadających miesięcznie na jednego uczestnika,

b) przewidywany procentowy udział środków Funduszu w finansowaniu tych kosztów;

12) informację o własnych lub pozyskanych z innych źródeł środkach finansowych przeznaczonych na finansowanie kosztów utworzenia warsztatu;

13) plan pomieszczeń warsztatu, z określeniem ich powierzchni użytkowej i przeznaczenia;

14) regulamin warsztatu zatwierdzony przez jednostkę zamierzającą utworzyć warsztat;

15) określenie formy opieki medycznej w warsztacie.

4. W przypadku złożenia niekompletnego wniosku centrum pomocy, w terminie 14 dni od dnia jego złożenia, powiadamia w formie pisemnej jednostkę o konieczności uzupełnienia dokumentacji.

5. W przypadku nieuzupełnienia wniosku w wymaganym terminie lub podania informacji niezgodnych ze stanem faktycznym wniosek pozostaje bez rozpatrzenia.

1) kierownik centrum pomocy lub wyznaczony przez niego pracownik, jako przewodniczący zespołu;

2) psycholog;

3) osoba posiadająca uprawnienia budowlane;

4) inni specjaliści, w zależności od potrzeb;

5) nie więcej niż dwóch przedstawicieli organizacji pozarządowych działających na rzecz osób niepełnosprawnych na terenie powiatu.

2. W pracach zespołu, na wniosek przewodniczącego, może uczestniczyć przedstawiciel jednostki zamierzającej utworzyć warsztat lub jednostki prowadzącej warsztat.

3. Zespól dokonuje oceny wniosku w terminie 30 dni od dnia przyjęcia przez centrum pomocy kompletnego wniosku, biorąc pod uwagę:

1) adekwatność planu działalności warsztatu do rodzaju niepełnosprawności kandydatów na uczestników warsztatu;

2) zgodność projektu z zadaniami warsztatu;

3) adekwatność zakresu planowanych prac adaptacyjnych do celów realizowanych przez warsztat i rodzaju niepełnosprawności kandydatów na uczestników warsztatu;

4) prawidłowość i zasadność planowanych kosztów utworzenia i działalności warsztatu, określonych w preliminarzach, o których mowa w § 3 ust. 3 pkt 10 i 11.

2. W umowie określa się:

1) strony umowy;

2) siedzibę i zakres działania warsztatu;

3) liczbę uczestników warsztatu;

4) liczbę pracowników, liczbę etatów, wykaz stanowisk oraz wymagane kwalifikacje pracowników warsztatu;

5) termin rozpoczęcia działalności warsztatu;

6) wysokość środków finansowych niezbędnych do utworzenia (uruchomienia) warsztatu i jego rocznej działalności – z podziałem na rodzaje kosztów oraz źródła ich finansowania;

7) sposób finansowania oraz sposób i termin rozliczania kosztów utworzenia i działalności warsztatu;

8) szczegółowe warunki rozwiązania umowy.

3. Umowa powinna zawierać ponadto zobowiązanie jednostki do:

1) dostarczania centrum pomocy niezbędnych informacji i dokumentów dotyczących działalności warsztatu;

2) wyodrębnienia w księgach rachunkowych jednostki działalności warsztatu;

3) pokrycia ze środków własnych kwoty, o jaką przekroczono określoną w umowie kwotę środków przeznaczonych na utworzenie warsztatu;

4) zwrotu do Funduszu, za pośrednictwem powiatu:

a) kwoty stanowiącej równowartość wyposażenia warsztatu w środki trwałe, zakupionego ze środków Funduszu, pomniejszonej o kwotę amortyzacji – w przypadku likwidacji warsztatu lub rozwiązania umowy z przyczyn leżących po stronie jednostki,

b) całości środków otrzymanych na adaptację dotychczas zajmowanych przez warsztat pomieszczeń wraz z odsetkami ustawowymi naliczonymi od dnia dokonania płatności tych środków, w przypadku:

– nieuzasadnionej ważnymi przyczynami zmiany lokalizacji warsztatu, dokonanej bez uzgodnienia z centrum pomocy w okresie 10 lat od podpisania umowy, lub

– rozwiązania tej umowy z przyczyn leżących po stronie jednostki prowadzącej;

5) zachowania formy pisemnej dla dokonywania zmian w umowie.

4. Plan finansowy warsztatu na rok następny jednostka prowadząca warsztat składa do centrum pomocy nie później niż do dnia 15 października roku poprzedzającego.

5. Strony umowy w terminie 14 dni od dnia przyjęcia przez radę powiatu uchwały, o której mowa w art. 35a ust. 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, zwanej dalej „ustawą”, określają w formie aneksu do umowy wysokość środków na działalność warsztatu w danym roku, z uwzględnieniem:

1) podziału na poszczególne rodzaje kosztów, zaliczonych do kosztów działalności warsztatu finansowanych ze środków Funduszu;

2) procentowego udziału środków Funduszu w ogólnej kwocie środków na działalność warsztatu.

2. Do wniosku dołącza się:

1) informacje o:

a) liczbie i wieku kandydatów na uczestników warsztatu wraz z określeniem rodzaju ich niepełnosprawności,

b) posiadaniu przez kandydatów na uczestników warsztatu aktualnych orzeczeń o stopniu niepełnosprawności zawierających wskazanie do uczestnictwa w terapii zajęciowej,

c) warunkach lokalowych, rzeczowych, organizacyjnych i kadrowych umożliwiających przyjęcie zwiększonej liczby uczestników;

2) preliminarz kosztów wynikających ze zwiększenia liczby uczestników warsztatu;

3) zobowiązanie do opracowania indywidualnych programów rehabilitacji i terapii uczestników warsztatu w terminie nie dłuższym niż miesiąc od dnia zawarcia umowy.

3. Przy rozpatrywaniu wniosku § 3 ust. 4 i 5 oraz § 4 ust. 1 stosuje się odpowiednio.

4. Zespół dokonuje oceny wniosku w terminie 30 dni od dnia przyjęcia przez centrum pomocy kompletnego wniosku, biorąc pod uwagę w szczególności:

1) ważność posiadanych przez kandydatów na uczestników warsztatu orzeczeń o stopniu niepełnosprawności, zawierających wskazanie do uczestnictwa w terapii zajęciowej;

2) adekwatność profilu terapii zajęciowej oferowanej przez warsztat do rodzaju niepełnosprawności tych kandydatów;

3) możliwość zapewnienia przez warsztat warunków lokalowych, rzeczowych, organizacyjnych i kadrowych umożliwiających przyjęcie zwiększonej liczby uczestników.

5. Dofinansowanie kosztów wynikających ze zwiększenia liczby uczestników ze środków Funduszu następuje na warunkach i w sposób określony w aneksie do umowy.

6. Nowi uczestnicy warsztatu zaczynają zajęcia od dnia rozpoczęcia dofinansowania ze środków Funduszu uczestnictwa w warsztacie.

2. Czas trwania zajęć w warsztacie wynosi nie więcej niż 7 godzin dziennie i 35 godzin tygodniowo. W przypadku ustalenia krótszego niż 35 godzin tygodniowo wymiaru zajęć zmniejsza się proporcjonalnie wysokość dofinansowania.

3. Zajęcia w warsztacie są prowadzone zgodnie z indywidualnym programem rehabilitacji i terapii, zwanym dalej „indywidualnym programem”, przygotowanym dla uczestnika warsztatu przez radę programową warsztatu, o której mowa w art. 10a ust. 4 ustawy.

4. Warsztat zapewnia warunki niezbędne do pełnej realizacji indywidualnego programu.

1) prawa i obowiązki uczestnika warsztatu;

2) sposób ustalania wysokości środków finansowych otrzymywanych przez uczestnika warsztatu w ramach treningu ekonomicznego i gospodarowania nimi;

3) organizację pracy i zajęć;

4) sposób dowozu uczestników do warsztatu;

5) obowiązki kierownika warsztatu w zakresie:

a) zapewnienia odpowiednich warunków pracy i organizowanych zajęć,

b) planowania:

– rozkładu zajęć w warsztacie,

– przerw wakacyjnych uczestników warsztatu,

– urlopów pracowników.

2. Dochód ze sprzedaży produktów i usług wykonanych przez uczestników warsztatu w ramach realizowanego programu terapii przeznacza się, w porozumieniu z uczestnikami warsztatu, na pokrycie wydatków związanych z integracją społeczną uczestników.

3. W przypadku gdy wysokość dochodu przekracza w skali miesiąca kwotę odpowiadającą iloczynowi liczby uczestników warsztatu i 30 % minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w grudniu roku poprzedniego, o przeznaczeniu kwoty przekroczenia tego dochodu decydują strony umowy.

1) zawierającej informacje dotyczące:

a) podstawy do zakwalifikowania osoby niepełnosprawnej do uczestnictwa w warsztacie,

b) miejsca zamieszkania, stanu rodzinnego uczestnika, jego warunków mieszkaniowych i bytowych,

c) współpracy z rodzinami lub opiekunami uczestnika warsztatu, w tym:

– daty i czasu trwania kontaktów,

– formy kontaktów,

– oceny współpracy,

d) przyczyn zaprzestania uczestnictwa w warsztacie,

e) działalności rehabilitacyjnej warsztatu, w tym w zakresie realizacji indywidualnych programów;

2) innej, wynikającej z przepisów odrębnych.

2. Wysokość środków finansowych oraz ich przeznaczenie indywidualnie dla każdego uczestnika ustala rada programowa warsztatu zgodnie z indywidualnym programem, uwzględniając postanowienia regulaminu organizacyjnego warsztatu.

1) kierownik warsztatu;

2) specjaliści do spraw rehabilitacji lub rewalidacji;

3) instruktorzy terapii zajęciowej;

4) psycholog.

2. W zależności od potrzeb w warsztacie zatrudnia się:

1) pielęgniarkę lub lekarza;

2) pracownika socjalnego;

3) instruktora zawodu;

4) inne osoby niezbędne do prawidłowego funkcjonowania warsztatu.

3. Pracowników warsztatu zatrudnia jednostka prowadząca warsztat.

4. Na jedną osobę pracującą bezpośrednio z uczestnikami nie powinno przypadać więcej niż pięciu uczestników warsztatu.

5. Liczebność grup terapeutycznych oraz pracujących w grupie instruktorów terapii zajęciowej ustala się w zależności od stopnia i rodzaju niepełnosprawności uczestników.

1) opracowuje corocznie indywidualne programy rehabilitacji dla każdego uczestnika warsztatu;

2) wskazuje osoby odpowiedzialne za realizację tych programów.

2. Co najmniej raz w roku rada programowa dokonuje okresowej oceny realizacji indywidualnego programu rehabilitacji; nie rzadziej niż raz na pół roku rada programowa ocenia indywidualne efekty rehabilitacji przy udziale uczestnika warsztatu.

3. Kompleksowa ocena realizacji indywidualnego programu rehabilitacji jest dokonywana na podstawie oceny:

1) stopnia zdolności do samodzielnego wykonywania czynności życia codziennego;

2) umiejętności interpersonalnych, w tym komunikowania się oraz współpracy w grupie;

3) stopnia opanowania umiejętności niezbędnych do podjęcia zatrudnienia, z uwzględnieniem sprawności psychofizycznej, stopnia dojrzałości społecznej i zawodowej oraz sfery emocjonalno-motywacyjnej.

2. Pierwszą transzę środków Funduszu na cele związane z dofinansowaniem kosztów utworzenia warsztatu w wysokości określonej w umowie powiat przekazuje w terminie 14 dni od dnia podpisania umowy.

1) przy wskaźniku udziału 79 % do 70 % tych osób w ogólnej liczbie uczestników warsztatu – 30 % dofinansowania kosztów uczestnictwa osoby nieprzebywającej w takiej placówce;

2) przy wskaźniku udziału 69 % do 60 % tych osób w ogólnej liczbie uczestników warsztatu – 45 % dofinansowania kosztów uczestnictwa osoby nieprzebywającej w takiej placówce;

3) przy wskaźniku udziału 59 % do 50 % tych osób w ogólnej liczbie uczestników warsztatu – 60 % dofinansowania kosztów uczestnictwa osoby nieprzebywającej w takiej placówce;

4) przy wskaźniku udziału 49 % do 40 % tych osób w ogólnej liczbie uczestników warsztatu – 75 % dofinansowania kosztów uczestnictwa osoby nieprzebywającej w takiej placówce;

5) przy wskaźniku udziału 39 % do 31 % tych osób w ogólnej liczbie uczestników warsztatu – 90 % dofinansowania kosztów uczestnictwa osoby nieprzebywającej w takiej placówce.

2. Powiat dokonuje oceny przedłożonego rozliczenia kosztów utworzenia warsztatu w terminie 30 dni od dnia złożenia dokumentacji.

3. Przyjmuje się, że terminem utworzenia warsztatu jest dzień akceptacji przez powiat rozliczenia kosztów utworzenia warsztatu.

4. Dofinansowanie ze środków Funduszu kosztów działalności warsztatu przysługuje od dnia rozpoczęcia zajęć przez uczestników warsztatu.

1) wynagrodzenia pracowników warsztatu, należnych od pracodawcy składek na ubezpieczenia społeczne pracowników, a także składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz odpisów na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych – w przypadku ich ponoszenia;

2) niezbędnych materiałów, energii, usług materialnych i usług niematerialnych związanych z funkcjonowaniem warsztatu;

3) dowozu uczestników lub eksploatacji samochodu, związanej z realizacją programu rehabilitacyjnego i niezbędną obsługą działalności warsztatu;

4) szkoleń pracowników warsztatu związanych z działalnością warsztatu;

5) ubezpieczenia uczestników warsztatu;

6) ubezpieczenia mienia warsztatu;

7) wycieczek organizowanych dla uczestników warsztatu;

8) materiałów do terapii zajęciowej w pracowniach, w tym w pracowni gospodarstwa domowego;

9) związane z treningiem ekonomicznym.

2. Za zgodą powiatu, nie więcej niż 3 % środków Funduszu przeznaczonych na pokrycie rocznych kosztów działalności warsztatu można wykorzystać na niezbędną wymianę zużytego wyposażenia warsztatu lub jego dodatkowe wyposażenie.

2. Odsetki naliczane przez bank od środków Funduszu, przekazane na wyodrębniony rachunek bankowy warsztatu, nie zwiększają limitu środków przekazanych warsztatowi na jego działalność w okresie sprawozdawczym. Odsetki te są wykazywane w kwartalnych informacjach o wydatkowaniu środków Funduszu oraz w rozliczeniu rocznym, o którym mowa w § 21 ust. 2 pkt 1.

3. Powiat przekazuje jednostce prowadzącej warsztat na wyodrębniony rachunek bankowy warsztatu, nie później niż do 25 dnia miesiąca rozpoczynającego kwartał, środki finansowe na ten kwartał, pomniejszone o kwotę odsetek po przyjęciu informacji określonych w ust. 1.

2. Sprawozdanie zawiera w szczególności:

1) rozliczenie roczne oraz informację o wykorzystaniu przez warsztat środków finansowych, z uwzględnieniem kwot uzyskanych ze sprzedaży produktów i usług, o których mowa w § 10 ust. 2 i 3;

2) informacje o:

a) liczbie uczestników warsztatu oraz stopniu i rodzaju ich niepełnosprawności,

b) ogólnej frekwencji uczestników w zajęciach warsztatu w poszczególnych miesiącach roku sprawozdawczego,

c) formach i metodach realizowanej przez warsztat działalności rehabilitacyjnej,

d) liczbie uczestników, którzy opuścili warsztat, wraz z podaniem przyczyn ich odejścia,

e) liczbie uczestników, którzy poczynili postępy w zakresie:

– zaradności osobistej i samodzielności,

– rehabilitacji społecznej,

– rehabilitacji zawodowej wraz z opisem tych postępów;

3) informację o decyzjach podjętych przez radę programową w stosunku do uczestników warsztatu, wobec których rada programowa dokonała oceny realizacji indywidualnego programu rehabilitacji.

3. Sprawozdanie stanowi podstawę do dokonywania przez powiat corocznej oceny działalności warsztatu.

2. Kontroli działalności warsztatu podlega w szczególności:

1) prawidłowość kwalifikowania kandydatów na uczestników warsztatu;

2) ważność posiadanych przez uczestników warsztatu orzeczeń oraz treść zawartych w nich wskazań;

3) prawidłowość prowadzonej dokumentacji dotyczącej:

a) uczestników,

b) działalności merytorycznej warsztatu, w tym działalności rady programowej,

c) współpracy z rodzicami lub opiekunami uczestników;

4) prawidłowość w zakresie zatrudnienia i kwalifikacji kadry warsztatu;

5) zgodność postanowień umowy ze stanem faktycznym;

6) zgodność organizacji pracy i zajęć w warsztacie z postanowieniami rozporządzenia, regulaminu organizacyjnego warsztatu oraz z umową;

7) prawidłowość realizacji planu działalności warsztatu i indywidualnych programów rehabilitacji;

8) prawidłowość wykorzystania środków Funduszu.

3. W ramach kontroli pracownik centrum pomocy może:

1) wchodzić na teren i do obiektów warsztatu;

2) żądać udzielenia przez pracowników warsztatu informacji i wyjaśnień w sprawach objętych kontrolą;

3) żądać okazania dokumentów związanych z działalnością warsztatu, niezbędnych do przeprowadzenia kontroli.

4. Centrum pomocy przekazuje jednostce prowadzącej warsztat w terminie 30 dni od dnia przeprowadzenia kontroli pisemną informację o wynikach kontroli. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w zakresie objętym kontrolą do informacji dołącza się wnioski i zalecenia pokontrolne.

5. Jednostka prowadząca warsztat w terminie 30 dni od dnia otrzymania informacji o wynikach kontroli powiadamia na piśmie centrum pomocy o sposobie wykonania zaleceń pokontrolnych lub przyczynach ich niewykonania.

Minister Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej: J. Hausner

¹⁾ Minister Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej kieruje działem administracji rządowej – zabezpieczenie społeczne, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 5 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 7 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej (Dz. U. Nr 1, poz. 5).

²⁾ Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 1997 r. Nr 160, poz. 1082, z 1998 r. Nr 99, poz. 628, Nr 106, poz. 668, Nr 137, poz. 887, Nr 156, poz. 1019 i Nr 162, poz. 1118 i 1126, z 1999 r. Nr 49, poz. 486, Nr 90, poz. 1001, Nr 95, poz. 1101 i Nr 111, poz. 1280, z 2000 r. Nr 48, poz. 550 i Nr 119, poz. 1249, z 2001 r. Nr 39, poz. 459, Nr 100, poz. 1080, Nr 125, poz. 1368, Nr 129, poz. 1444 i Nr 154, poz. 1792 i 1800, z 2002 r. Nr 169, poz. 1387, Nr 200, poz. 1679 i 1683 i Nr 241, poz. 2074 oraz z 2003 r. Nr 7, poz. 79, Nr 90, poz. 844, Nr 223, poz. 2217 i Nr 228, poz. 2262.

³⁾ Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 września 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad tworzenia, działania i finansowania warsztatów terapii zajęciowej (Dz. U. Nr 167, poz. 1376).

Załączniki do rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej
z dnia 25 marca 2004 r. (poz. 587)

Załącznik nr 1

Załącznik nr 2