Dziennik Ustaw - rok 2003 nr 152 poz. 1493

Na podstawie art. 249 § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny wykonawczy (Dz. U. Nr 90, poz. 557, z późn. zrn.¹⁾) zarządza się, co następuje:

2. Przepisy regulaminu stosuje się również do osoby odbywającej karę orzeczoną za wykroczenie lub karę porządkową, a także do osoby, wobec której jest stosowany środek przymusu skutkujący pozbawienie wolności.

2. Cele i inne pomieszczenia w zakładzie, w których skazani przebywają, są wizytowane przez dyrektora zakładu karnego, zwanego dalej „dyrektorem", co najmniej raz w miesiącu.

3. Administracja zakładu może organizować spotkania z grupami skazanych, zwłaszcza w sprawach związanych z warunkami odbywania kary, zatrudnieniem i nauczaniem.

2. W obecności przełożonych oraz osób wizytujących zakład karny skazany przyjmuje postawę stojącą. Skazany, a w wieloosobowej celi mieszkalnej starszy celi, podaje swoje imię i nazwisko osobom wchodzącym do celi.

3. Wymogów określonych w ust. 2 nie egzekwuje się, gdy skazany zostanie od nich zwolniony przez właściwego przełożonego, a ponadto w szpitalach i izbach chorych, w czasie pracy i nauczania oraz w trakcie zajęć terapeutycznych, kulturalno-oświatowych i sportowych oraz zorganizowanych praktyk i posług religijnych, widzeń, posiłków, spaceru i spoczynku, których czas ustalono w porządku wewnętrznym.

2. Skazani funkcyjni mogą być wyznaczeni tylko spośród skazanych wyróżniających się wzorową postawą i zachowaniem.

2. Po przerwie w wykonaniu kary skazany jest obowiązany zgłosić się do aresztu śledczego lub zakładu karnego wskazanego w pouczeniu dokonanym podczas zwolnienia na przerwę.

1) okazuje dokument stwierdzający tożsamość, podaje dane osobowe i informacje o zmianie tych danych, o miejscu zameldowania oraz przebywania bez zameldowania, a także informacje o uprzedniej karalności; ponadto może być poddany czynnościom mającym na celu identyfikację;

2) podaje informacje o posiadanych pieniądzach i przedmiotach wartościowych oraz inne informacje niezbędne do przeprowadzania rozliczeń finansowych;

3) otrzymuje do użytku: odzież, bieliznę, obuwie, pościel, sprzęt stołowy i środki higieny osobistej.

2. W trakcie czynności, o których mowa w ust. 1, skazany:

1) przekazuje do właściwego depozytu dokumenty, pieniądze i przedmioty, o których mowa w art. 79a § 2 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny wykonawczy, zwanej dalej „Kodeksem"

2) może wskazać osobę, której mogą być wydane zdeponowane pieniądze i przedmioty, w przypadku kiedy nie odbierze ich osobiście, podając imię i nazwisko oraz adres tej osoby.

3. Skazany potwierdza swoim podpisem przyjęcie do użytku przedmiotów wymienionych w ust. 1 pkt 3, a także przekazanie do depozytu dokumentów, pieniędzy i przedmiotów, o których mowa w art. 79a § 2 Kodeksu.

2. Niezwłocznie po umieszczeniu skazanego w celi przejściowej, wychowawca lub wyznaczony funkcjonariusz przeprowadza z nim rozmowę informacyjną, w której zapoznaje go w szczególności z prawami i obowiązkami oraz ustalonym w zakładzie porządkiem wewnętrznym.

2. Wychowawca przeprowadza ze skazanym rozmowę wstępną, nie później niż w ciągu dwóch dni od dnia przyjęcia do zakładu karnego, niezależnie od rozmowy informacyjnej, o której mowa w § 9 ust. 2.

3. Rozmowa wstępna ma na celu w szczególności ustalenie niezbędnych informacji, zapewniających prawidłowe wykonanie kary pozbawienia wolności.

2. W razie potrzeby skazany może być przeniesiony w każdym czasie z celi mieszkalnej, którą zajmuje, do innej takiej celi.

2. Skazany dorosły, o którym mowa w art. 88 § 3 i 4 Kodeksu, lub który popełnił zbrodnię, nie może być umieszczany wspólnie ze skazanym młodocianym lub skazanymi młodocianymi.

2. W porządku wewnętrznym zakładu dyrektor określa w szczególności:

1) godziny oraz sposób przeprowadzania apelu porannego i wieczornego;

2) godziny przeznaczone na sen, pracę, naukę, zajęcia kulturalno-oświatowe i sportowe oraz zajęcia własne skazanego;

3) godziny i miejsce spożywania posiłków dostarczanych przez administrację;

4) godziny, miejsce i sposób poruszania się po terenie zakładu;

5) godziny, miejsce i sposób odbywania spacerów oraz korzystania z kąpieli;

6) godziny i miejsce, w którym jest dozwolone palenie wyrobów tytoniowych;

7) ilość i rodzaj własnej odzieży, bielizny i obuwia, które skazany może posiadać w celi;

8) ilość i wymiary przedmiotów, które skazany może posiadać w celi, oraz sposób ich przechowywania, a w razie potrzeby zasady ich używania;

9) dni, godziny i miejsce przyjmowania skazanych przez dyrektora i innych przełożonych, lekarzy oraz sposób składania pisemnych wniosków, skarg i próśb;

10) dni, godziny, miejsce i porządek przeprowadzania widzeń;

11) dni, godziny i miejsce odprawiania nabożeństw, odbywania spotkań religijnych oraz nauczania religii;

12) częstotliwość, terminy, miejsce i sposób dokonywania zakupów artykułów żywnościowych i wyrobów tytoniowych oraz przedmiotów dopuszczonych do sprzedaży w zakładzie;

13) godziny i sposób przyjmowania i wydawania korespondencji oraz paczek;

14) dni, godziny i miejsce bezpośredniego kontaktowania się z przedstawicielami podmiotów, o których mowa w art. 38 § 1 Kodeksu;

15) osoby upoważnione do przyznawania nagród i ulg oraz wymierzania kar dyscyplinarnych;

16) godziny, czas trwania i miejsce korzystania z samoinkasujących aparatów telefonicznych;

17) obowiązki skazanych funkcyjnych, o których mowa w § 6.

2. Godziny i sposób przyjmowania korespondencji ustala się w porządku wewnętrznym zakładu.

3. Przesyłka listowa powinna być właściwie opłacona przez skazanego.

4. W przypadku wysyłania przesyłki poleconej, wraz z korespondencją skazany przekazuje wypełniony druk „potwierdzenia nadania przesyłki poleconej", który po wysłaniu zwraca się skazanemu.

5. W zakładzie karnym typu zamkniętego skazany przekazuje korespondencję do wysłania w sposób umożliwiający jej cenzurę, a w zakładzie karnym typu półotwartego wówczas, gdy dyrektor zarządził cenzurowanie korespondencji.

2. Jeżeli korespondencja podlega cenzurze lub nadzorowi, doręcza się ją po dokonaniu tych czynności.

3. W przypadku odmowy przyjęcia przez skazanego korespondencji odsyła się ją do nadawcy.

2. Przyjmujący w zakładzie karnym korespondencję urzędową wysyłaną przez skazanego wydaje nadawcy pisemne potwierdzenie jej odbioru oraz odnotowuje na kopercie datę odbioru.

3. Potwierdzenie sporządza się w jednym egzemplarzu; duplikatu potwierdzenia nie wydaje się.

2. Na żądanie osoby odwiedzającej widzenie ze skazanym odbywa się w sposób uniemożliwiający bezpośredni kontakt ze skazanym.

3. W przypadkach określonych w art. 105a § 7 Kodeksu widzenie może być przerwane lub zakończone przed czasem.

2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio wobec skazanych, u których stwierdzono niepsychotyczne zaburzenia psychiczne, upośledzonych umysłowo, uzależnionych od alkoholu albo innych środków odurzających lub psychotropowych oraz niepełnosprawnych fizycznie. Dyrektor może dokonywać tych odstępstw na wniosek lub po zasięgnięciu opinii lekarza albo psychologa.

2. Skazaną kobietę ciężarną przenosi się na dwa miesiące przed przewidywanym terminem porodu do szpitalnego oddziału ginekologiczno-położniczego w zakładzie karnym lub areszcie śledczym.

2. W zakładzie karnym typu półotwartego i otwartego skazani mogą posiadać własne sztućce metalowe. Przedmioty te nie stanowią przedmiotów, o których mowa w art. 110a § 4 Kodeksu.

1) przyjęcie do użytku i zwrot do magazynu odzieży, bielizny, obuwia, pościeli, sprzętu stołowego i środków higieny osobistej;

2) otrzymanie z depozytu dokumentów, pieniędzy, przedmiotów wartościowych i innych przedmiotów.

2. Skazanemu, co najmniej raz w miesiącu, umożliwia się ostrzyżenie.

3. Skazany korzysta co najmniej raz w tygodniu z ciepłej kąpieli [1] . Skazany zatrudniony przy pracach brudzących korzysta z odpowiednio częstszych kąpieli. Kąpiel skazanego chorego odbywa się według wskazań lekarza.

4. Skazana kobieta korzysta co najmniej raz dziennie z ciepłej wody i dwa razy w tygodniu z ciepłej kąpieli.

2. Dyrektor może, ze względu na konieczność zapewnienia bezpieczeństwa w zakładzie karnym, zarządzić odbywanie spaceru w inny sposób niż ustalony w porządku wewnętrznym.

3. Dyrektor może na wniosek lekarza zmienić czas trwania i sposób odbywania spaceru przez skazanego chorego.

2. Dyrektor, powołując komisję penitencjarną, określa w szczególności imienny skład członków komisji, terminy posiedzeń oraz tryb rozpatrywania spraw.

2. Pracami komisji kieruje dyrektor lub inna wyznaczona przez niego osoba.

3. Przewodniczący wyznacza sekretarza spośród członków komisji.

4. W posiedzeniu komisji uczestniczy wychowawca skazanego, którego dotyczy wniosek o wydanie decyzji lub opinii.

2. Decyzje i opinie sporządza się na piśmie wraz z uzasadnieniem i zamieszcza w aktach osobowych skazanego.

3. Jeżeli przemawiają za tym względy wychowawcze, decyzje, oceny i opinie komisji penitencjarnej podaje się do wiadomości ogółu skazanych, za zgodą skazanego, którego sprawa dotyczy.

2. Skazany zwolniony z zakładu przed zakończeniem roku szkolnego lub szkolenia kursowego może składać w zakładzie egzaminy końcowe, a zwolniony przed okresem klasyfikacji w szkole otrzymuje zaświadczenie o uczęszczaniu do danej szkoły.

2. O powołaniu i odwołaniu rzeczników skazanych dyrektor informuje ogół osadzonych w sposób zwyczajowo przyjęty w zakładzie karnym.

3. Rzecznicy reprezentują ogół skazanych przebywających w zakładzie albo skazanych z poszczególnych oddziałów.

2. Skazanego informuje się o sposobie i terminie opracowania indywidualnego programu oddziaływania, w celu uzyskania zgody na współudział w jego opracowaniu i wykonywaniu. Skazanemu przedstawia się projekt indywidualnego programu oddziaływania albo indywidualny program terapeutyczny.

2. Oceny postępów skazanego w resocjalizacji dokonuje się także przed:

1) zmianą decyzji klasyfikacyjnej;

2) wystąpieniem do sądu penitencjarnego o zmianę rodzaju lub typu zakładu karnego, jeżeli sąd penitencjarny jest wyłącznie właściwy do wydania postanowienia w tym przedmiocie;

3) podjęciem decyzji w przypadkach, o których mowa w art. 76 § 1 pkt 5 i 6 Kodeksu;

4) nabyciem przez skazanego uprawnień do warunkowego przedterminowego zwolnienia.

3. W trakcie dokonywania oceny skazanemu odbywającemu karę pozbawienia wolności w systemie zwykłym proponuje się, w razie potrzeby, odbywanie kary w systemie programowanego oddziaływania.

1) stosunek skazanego do popełnionego przestępstwa;

2) stopień przestrzegania przez skazanego porządku i dyscypliny;

3) stosunek skazanego do pracy;

4) charakter kontaktów skazanego z rodziną i wywiązywanie się z obowiązku łożenia na jej utrzymanie;

5) zachowanie skazanego wobec innych skazanych i przełożonych;

6) zmiany w zachowaniu się skazanego w okresie od ostatniej oceny.

1) udziela osobom prowadzącym leczenie lub rehabilitację informacji o stanie zdrowia, przebytych chorobach i urazach oraz warunkach, w jakich się wychowywał;

2) uczestniczy w zajęciach indywidualnych i grupowych organizowanych w oddziale terapeutycznym;

3) wykonuje inne zlecone czynności niezbędne dla potrzeb leczenia i rehabilitacji.

2. Skazany, co do którego sędzia penitencjarny zarządził przeprowadzenie badań psychologicznych lub psychiatrycznych:

1) udziela osobom prowadzącym badania informacji o stanie zdrowia, przebytych chorobach i urazach oraz warunkach, w jakich się wychowywał;

2) wykonuje zlecone przez psychologa lub psychiatrę czynności niezbędne dla potrzeb badania;

3) poddaje się lekarskim oględzinom ciała i innym niezbędnym badaniom lekarskim.

3. O odmowie skazanego poddania się leczeniu, rehabilitacji albo badaniom psychologicznym lub psychiatrycznym powiadamia się odpowiednio sąd lub sędziego penitencjarnego.

2. Klasyfikacji skazanych dokonuje się niezwłocznie po otrzymaniu orzeczenia do wykonania.

3. Decyzję klasyfikacyjną weryfikuje się niezwłocznie po ujawnieniu nowych okoliczności mających wpływ na klasyfikację, a w szczególności po uzyskaniu wyników badań osobopoznawczych, w tym psychologicznych i psychiatrycznych.

2. Osobę odbywającą karę orzeczoną za wykroczenie albo karę porządkową, a także osobę, wobec której jest stosowany środek przymusu skutkujący pozbawienie wolności, kieruje się do zwykłego systemu odbywania kary, chyba że szczególne okoliczności przemawiają za skierowaniem do innego systemu.

1) rodzaje zakładów karnych oznacza się literami:

a) zakład karny dla młodocianych – M,

b) zakład karny dla odbywających karę po raz pierwszy – P,

c) zakład karny dla recydywistów penitencjarnych – R,

d) zakład karny dla odbywających karę aresztu wojskowego – W;

2) typy zakładów karnych oznacza się cyframi:

a) zakład karny typu zamkniętego – 1,

b) zakład karny typu półotwartego – 2,

c) zakład karny typu otwartego – 3;

3) system wykonywania kary oznacza się literami:

a) system programowanego oddziaływania – p,

b) system terapeutyczny – t,

c) system zwykły – z.

2. Dla celów klasyfikacji skazanych, litery wymienione w ust. 1 pkt 1 oznaczają grupy klasyfikacyjne, a cyfry i litery wymienione w ust. 1 pkt 2 i 3 oznaczają podgrupy klasyfikacyjne.

3. Dla celów klasyfikacji, osoby, o których mowa w § 52 ust. 2, oznacza się dodatkowo literą U.

1) młodociani;

2) dorośli, którzy po przedstawieniu im projektu programu oddziaływania wyrażą zgodę na współudział w jego opracowaniu i wykonaniu.

2. Dla skazanego, który odbył część kary pozbawienia wolności w oddziale terapeutycznym, wobec którego zespół terapeutyczny zakończył oddziaływania, opracowuje się zalecenia do realizacji w czasie wykonywania pozostałej części kary.

2. W systemie zwykłym karę pozbawienia wolności odbywają także skazani:

1) dorośli, którzy zostali przeniesieni z systemu programowanego oddziaływania, ponieważ nie przestrzegali wymagań ustalonych w indywidualnym programie oddziaływania;

2) przeniesieni z systemu terapeutycznego po spełnieniu warunków, o których mowa w art. 97 Kodeksu, jeżeli nie wyrażają zgody na współudział w opracowaniu i wykonaniu indywidualnego programu oddziaływania.

1) skierowania do właściwego, ze względu na rodzaj, typ. system wykonywania kary lub zabezpieczenie zakładu karnego;

2) zmiany przeznaczenia lub w celu zlikwidowania przeludnienia zakładu;

3) umożliwienia skazanemu odbywania kary najbliżej miejsca zamieszkania;

4) zatrudnienia lub nauki;

5) udzielenia świadczenia zdrowotnego;

6) skierowania do ośrodka diagnostycznego;

7) udziału w czynności procesowej.

2. Z ważnych powodów, skazany zakwalifikowany do odbywania kary w zakładzie karnym typu otwartego może przebywać w zakładzie typu półotwartego lub zamkniętego, a skazany zakwalifikowany do odbywania kary w zakładzie typu półotwartego – w zakładzie typu zamkniętego. Skazany taki korzysta z uprawnień wynikających z decyzji klasyfikacyjnej. Korzystanie z tych uprawnień nie może naruszać bezpieczeństwa ani zakłócać porządku w zakładzie karnym, w którym przebywa.

2. Jeżeli czas pozostałej do odbycia kary lub inne ważne okoliczności za tym przemawiają, aktualizacji, o której mowa w ust. 1, dokonuje się w każdym czasie, umożliwiającym prawidłowe przygotowanie do zwolnienia.

2. Skazanemu udziela się pomocy w przygotowaniu wniosku o zastosowanie względem niego dozoru sądowego kuratora zawodowego, o którym mowa w art. 167 § 1 Kodeksu.

2. Czynności związanych ze zwolnieniem, które wymagają obecności osoby zwalnianej, dokonuje się bezpośrednio po noclegu.

Minister Sprawiedliwości: w z. J. Łankiewicz

¹⁾ Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 1997 r Nr 160, poz. 1083, z 1999 r. Nr 83, poz. 931, z 2000 r. Nr 60, poz. 701 i Nr 120, poz. 1268, z 2001 r. Nr 98, poz. 1071 i Nr 111, poz. 1194, z 2002 r. Nr 74, poz. 676 i Nr 200, poz. 1679 oraz z 2003 r. Nr 111, poz. 1061 i Nr 142, poz. 1380.

²⁾ Z dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia traci moc rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 12 sierpnia 1998 r. w sprawie regulaminu wykonywania kary pozbawienia wolności (Dz. U. Nr 111, poz. 699).