REKLAMA
Dziennik Ustaw - rok 2003 nr 135 poz. 1269
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI, PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ1)
z dnia 9 lipca 2003 r.
w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego w zakresie eksploatacji niektórych urządzeń ciśnieniowych
Na podstawie art. 8 ust. 4 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o dozorze technicznym (Dz. U. Nr 122, poz. 1321 oraz z 2002 r. Nr 74, poz. 676) zarządza się, co następuje:
Rozdział 1
Przepisy ogólne
§ 1. [Zakres regulacji]
1) zbiorników stałych,
2) kotłów cieczowych,
3) kotłów parowych,
4) wytwornic acetylenu
- zwanych dalej „urządzeniami ciśnieniowymi".
1) płyn - gaz, ciecz i parę w postaci czystej, a także ich mieszaniny; płyn może zawierać zawiesiny ciał stałych;
2) najwyższe ciśnienie dopuszczalne (bar) - graniczną wartość ciśnienia roboczego, na którą urządzenie zostało zaprojektowane, oznaczane symbolem PS;
3) ciśnienie dopuszczalne (bar) - graniczną wartość ciśnienia roboczego w najwyższym punkcie przestrzeni ciśnieniowej urządzenia ciśnieniowego, przy której organ właściwej jednostki dozoru technicznego zezwala na eksploatację urządzenia ciśnieniowego, oznaczane symbolem PD;
4) najwyższa lub najniższa temperatura dopuszczalna (°C) - graniczną wartość temperatury roboczej, na którą urządzenie zostało zaprojektowane, oznaczana symbolem TS;
5) temperatura dopuszczalna (°C) - graniczną wartość najwyższej lub najniższej temperatury roboczej, przy której organ właściwej jednostki dozoru technicznego zezwala na eksploatację urządzenia ciśnieniowego, oznaczana symbolem TD;
6) dopuszczalny stopień napełnienia zbiornika (%) - największą część pojemności zbiornika, która w najwyższej temperaturze dopuszczalnej TS może być napełniona gazem skroplonym lub skroplonym schłodzonym, oznaczony symbolem F;
7) zbiornik na gaz skroplony - zbiornik, w którym gaz skroplony jest przechowywany w temperaturze równej lub zbliżonej do temperatury otoczenia;
8) zbiornik na gaz skroplony schłodzony - zbiornik, w którym temperatura gazu skroplonego i wynikające z tej temperatury ciśnienie nasycenia są utrzymywane drogą odparowania bądź sztucznego schładzania gazu w urządzeniu chłodniczym lub ziębniczym, względnie za pomocą izolacji;
9) zbiornik w instalacji ziębniczej - zbiornik wchodzący w skład instalacji, w której czynnik ziębniczy odparowuje i skrapla się w obiegu zamkniętym;
10) zbiornik podziemny - zbiornik umieszczony nad lub pod poziomem gruntu, przykryty lub obsypany warstwą ziemi o grubości co najmniej 0,5 m, a w przypadku zbiorników o osi pionowej - ich górne dno znajduje się co najmniej 0,5 m poniżej powierzchni otaczającego terenu;
11) kocioł piekarski - zespół samodzielnych rur piekarskich, w których wytwarzana jest para w celu przekazania energii cieplnej do komór wypiekowych;
12) piec piekarski - obudowę z zabudowanym kotłem piekarskim, komorą paleniskową, komorami wypiekowymi oraz urządzeniami niezbędnymi do prowadzenia procesu wypiekowego;
13) kocioł mały - kocioł parowy lub cieczowy o ciśnieniu dopuszczalnym PD < 5 barów, którego iloczyn ciśnienia dopuszczalnego PD i pojemności całkowitej V jest nie większy niż 300 bar x litr;
14) kocioł karłowaty - kocioł parowy o ciśnieniu dopuszczalnym PD < 5 barów i o pojemności całkowitej nie większej niż 5 litrów;
15) kocioł sodowy - kocioł parowy, którego podstawowym paliwem są zagęszczone ługi powarzelne: miazga drzewna nasycona siarczynem sodu i wodorotlenkiem sodu;
16) instalacja awaryjnego odstawienia kotła sodowego - instalację składającą się co najmniej z instalacji szybkiego odstawienia kotła i instalacji awaryjnego spustu wody z kotła;
17) wytwornica acetylenu przenośna - wytwornicę acetylenu, której ładunek karbidu nie przekracza 10 kg, a wytworzony acetylen doprowadzany jest do miejsc użytkowania:
a) wężami elastycznymi albo
b) rurociągiem stalowym, w przypadku ustawienia wytwornicy acetylenu w wydzielonym pomieszczeniu i zasilania nie więcej niż dwu stanowisk poboru acetylenu wyposażonych w bezpieczniki stanowiskowe;
18) ładunek karbidu wytwornicy acetylenu, wyrażony w kg - największą dopuszczalną masę karbidu, umieszczaną jednorazowo w reaktorach wytwornicy acetylenu lub w zbiorniku karbidu, nie wliczając masy karbidu umieszczonego w zasobniku, przy czym:
a) dla wytwornic acetylenu szufladowych ładunek karbidu równy jest sumie ładunków umieszczanych we wszystkich jej szufladach,
b) dla wytwornic acetylenu o zasilaniu ciągłym jako ładunek karbidu przyjmuje się zużycie karbidu wyrażone w kg, w ciągu jednej godziny pracy wytwornicy acetylenu z najwyższą wydajnością;
19) wytwornica acetylenu stała - wytwornicę acetylenu inną niż wymieniona w pkt 18;
20) wytwornica acetylenu niskociśnieniowa - wytwornicę acetylenu, której najwyższe ciśnienie dopuszczalne, PS, nie przekracza 0,1 bara;
21) wytwornica acetylenu średniociśnieniowa - wytwornicę acetylenu, której najwyższe ciśnienie dopuszczalne, PS, jest większe niż 0,1 bara, ale nie przekracza 1,5 bara;
22) bezpiecznik acetylenowy - urządzenie zabezpieczające wytwornicę acetylenu lub instalację acetylenową przed przedostaniem się do niej tlenu, płomienia, powietrza lub fali ciśnieniowej;
23) bezpiecznik acetylenowy wodny - bezpiecznik, którego prawidłowe działanie uzależnione jest od określonego poziomu wody lub roztworu wodnego;
24) acetylenownia - pomieszczenie, w którym eksploatowana jest wytwornica acetylenu stała;
25) niebezpieczne uszkodzenie - nieprzewidziane uszkodzenie urządzenia ciśnieniowego, w wyniku którego urządzenie nie może być eksploatowane albo przy istnieniu którego dalsza jego eksploatacja stanowi zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzkiego oraz mienia i środowiska;
26) nieszczęśliwy wypadek - zdarzenie nagłe, które spowodowało śmierć, trwałą lub czasową niezdolność do pracy osoby lub osób, w związku z badaniem lub eksploatacją urządzenia ciśnieniowego;
27) osprzęt zabezpieczający - urządzenia przeznaczone do zabezpieczania urządzeń ciśnieniowych przed przekroczeniem parametrów dopuszczalnych;
28) osprzęt ciśnieniowy - urządzenia wykonujące funkcje eksploatacyjne i posiadające powłoki ciśnieniowe.
2. Do zgłoszenia, o którym mowa w ust. 1, eksploatujący dołącza dwa egzemplarze dokumentacji zawierającej w szczególności:
1) opis techniczny urządzenia ciśnieniowego;
2) dokumenty dostarczane przez wytwarzającego wraz z urządzeniem ciśnieniowym, określone w przepisach dotyczących oznakowania CE albo w specyfikacjach technicznych uzgodnionych z organem właściwej jednostki dozoru technicznego, w zakresie istotnym dla oceny wyjściowego poziomu bezpieczeństwa urządzenia i wykonania czynności, o których mowa w § 6;
3) rysunek urządzenia ciśnieniowego z podaniem nominalnej i minimalnej grubości ścianek głównych elementów, w szczególności płaszcza i den, oraz wykazem materiałów użytych do jego budowy;
4) o ile ma to zastosowanie:
a) schemat instalacji z zaznaczeniem lokalizacji urządzenia, osprzętu zabezpieczającego, ciśnieniowego oraz źródeł zasilania,
b) plan usytuowania urządzenia ciśnieniowego, z uwzględnieniem rozmieszczenia sąsiednich urządzeń lub budynków,
c) opis doboru osprzętu zabezpieczającego wraz z jego dokumentacją, z uwzględnieniem źródeł zasilania;
5) instrukcję eksploatacji urządzenia ciśnieniowego, zwaną dalej „instrukcją eksploatacji".
3. Przed uzyskaniem decyzji zezwalającej na eksploatację urządzenia ciśnieniowego można przeprowadzić rozruch w pełni wyposażonego urządzenia w celu sprawdzenia działania i regulacji osprzętu zabezpieczającego i ciśnieniowego.
1) nazwę i adres eksploatującego;
2) dane techniczne, numer fabryczny, oznakowania i lokalizację urządzenia ciśnieniowego;
3) określenie parametrów źródeł zasilania oraz, jeżeli ma to zastosowanie, rodzaju paliwa i wydajności palników;
4) wykaz i sposób zabudowy osprzętu zabezpieczającego i osprzętu ciśnieniowego;
5) informację o przeznaczeniu urządzenia ciśnieniowego wraz z opisem jego pracy.
1) charakterystykę urządzenia ciśnieniowego;
2) opis czynności związanych z uruchomieniem, ruchem i zatrzymaniem urządzenia ciśnieniowego, w tym z zatrzymaniem awaryjnym tego urządzenia;
3) informacje o sposobie przygotowania urządzenia ciśnieniowego do badań, w tym określenie miejsc i sposobu odcięcia od instalacji przed wejściem do jego wnętrza, oraz wyszczególnienie sprzętu i środków ochrony indywidualnej;
4) wymagania określone w przepisach dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwwybuchowej, przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;
5) wymagania dotyczące konserwacji i kontroli stanu urządzenia oraz jego osprzętu, w szczególności sposób i częstotliwość kontroli osprzętu zabezpieczającego i ciśnieniowego oraz zamknięć szybko działających;
6) opis sposobu postępowania w przypadku wystąpienia uszkodzeń, nieprawidłowości lub zakłóceń w pracy urządzenia ciśnieniowego;
7) opis sposobu i zakresu rejestracji parametrów eksploatacyjnych;
8) opis innych wymagań eksploatacyjnych określonych przez eksploatującego urządzenie ciśnieniowe.
2. Instrukcję eksploatacji umieszcza się w pobliżu urządzenia ciśnieniowego, w miejscu dostępnym dla obsługującego urządzenie.
3. W przypadku wprowadzenia zmian w wyposażeniu urządzenia ciśnieniowego lub w instalacji, które mają wpływ na sposób eksploatacji urządzenia ciśnieniowego, należy dokonać stosownych zmian w instrukcji eksploatacji.
4. W zależności od konstrukcji urządzenia ciśnieniowego i jego warunków eksploatacji treść instrukcji eksploatacji może być ograniczona, za zgodą organu właściwej jednostki dozoru technicznego, do niezbędnego minimum lub ujęta w instrukcji eksploatacji agregatu, maszyny, zespołu urządzeń ciśnieniowych lub instalacji technologicznej, w której jest zainstalowane urządzenie ciśnieniowe.
5. W przypadku wyposażenia urządzenia ciśnieniowego w osprzęt zabezpieczający i ciśnieniowy, który powoduje wyłączenie urządzenia po wystąpieniu zakłóceń, bez możliwości jego uszkodzenia, w instrukcji eksploatacji określa się warunki użytkowania urządzenia ciśnieniowego bez stałej obecności osób je obsługujących oraz czynności związane z jego obsługą, mające na celu przywrócenie normalnej pracy urządzenia.
1) sprawdza kompletność i odpowiedniość dokumentacji, o której mowa w § 3 ust. 2;
2) identyfikuje urządzenie, sprawdza jego stan i oznakowanie;
3) sprawdza zgodność wyposażenia z przedłożoną dokumentacją;
4) przeprowadza badania odbiorcze.
1) montowane w miejscu jego eksploatacji;
2) wyposażone w osprzęt zabezpieczający lub osprzęt ciśnieniowy w miejscu jego eksploatacji.
2. Badania odbiorcze obejmują:
1) sprawdzenie, czy urządzenie ciśnieniowe jest zainstalowane zgodnie z dokumentacją wymienioną w § 3 ust. 2;
2) sprawdzenie działania osprzętu zabezpieczającego i ciśnieniowego, a w razie potrzeby dokonanie jego regulacji;
3) dodatkowe badania odbiorcze, zgodnie z wymaganiami szczegółowymi, odpowiednio do rodzaju urządzenia ciśnieniowego.
3. Badania odbiorcze u eksploatującego nie są wymagane, jeżeli na urządzeniu ciśnieniowym umieszczono oznakowanie CE.
2. Urządzenia ciśnieniowe mogą być eksploatowane tylko wtedy, gdy ich stan techniczny nie budzi zastrzeżeń, osprzęt zabezpieczający i osprzęt ciśnieniowy są sprawne oraz nie zostały wyłączone z działania.
2. Wejście do urządzeń ciśnieniowych, w których może nastąpić przekroczenie dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy lub dopuszczalnej granicy niskich i wysokich temperatur, jest dopuszczalne po dokonaniu neutralizacji, przewietrzania i innych czynności gwarantujących bezpieczeństwo oraz po wystawieniu pisemnej zgody przez eksploatującego.
1) manometrów i termometrów;
2) armatury zaporowej;
3) przyrządów cieczowskazowych;
4) zaworów redukcyjnych;
5) zaworów bezpieczeństwa;
6) urządzeń zasilających.
2. Nowo zainstalowane elementy, o których mowa w ust. 1, powinny być tego samego typu, o takich samych parametrach, charakterystyce i nastawach jak elementy wymieniane.
3. Nowo instalowane zawory bezpieczeństwa powinny posiadać protokół nastawy wystawiony przez organ właściwej jednostki dozoru technicznego oraz przed zamontowaniem powinno być sprawdzone ich funkcjonowanie.
4. Wymiana elementów, o których mowa w ust. 1, powinna być nadzorowana przez osoby odpowiedzialne za nadzór eksploatacyjny urządzenia ciśnieniowego i udokumentowana w księdze rewizyjnej urządzenia.
2. Urządzenie ciśnieniowe mogą obsługiwać osoby, które:
1) posiadają wymagane kwalifikacje dla poszczególnych stanowisk lub zawodów;
2) odbyły przeszkolenie w odpowiednim zakresie i wykazały się znajomością instrukcji eksploatacji, praktycznymi umiejętnościami obsługi urządzenia ciśnieniowego oraz znajomością przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy.
1) parametrów pracy urządzenia ciśnieniowego;
2) kontroli osprzętu zabezpieczającego;
3) stopnia napełnienia urządzenia ciśnieniowego;
4) istotnych zakłóceń w pracy urządzenia ciśnieniowego oraz wykonywanych czynności konserwacyjnych;
5) innych wykonywanych czynności określonych w instrukcji eksploatacji.
2. Wpisów do książki ruchu można dokonywać dla zespołu urządzeń ciśnieniowych lub instalacji, w której jest zabudowane urządzenie.
2. W przypadku uszkodzenia urządzenia ciśnieniowego, które może spowodować zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzkiego oraz mienia i środowiska, eksploatujący niezwłocznie podejmuje odpowiednie działania mające na celu wyeliminowanie zagrożenia.
2. Podczas przygotowywania stanowiska pracy i urządzeń ciśnieniowych oraz ich osprzętu do badań powinno się przestrzegać zasad dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy oraz wymagań określonych w instrukcji eksploatacji.
Rozdział 2
Rodzaje, zakres i terminy badań technicznych
§ 17. [Badania techniczne przeprowadzane w toku eksploatacji]
1) okresowe - dla urządzeń ciśnieniowych objętych dozorem pełnym, w terminach określonych dla danego rodzaju urządzenia;
2) doraźne - eksploatacyjne, kontrolne, powypadkowe lub poawaryjne - wykonywane w terminach wynikających z bieżących potrzeb.
2. Badania okresowe i doraźne urządzenia ciśnieniowego są wykonywane jako:
1) rewizje wewnętrzne;
2) próby ciśnieniowe;
3) rewizje zewnętrzne.
2. W technicznie uzasadnionych przypadkach ocena wizualna, o której mowa w ust. 1, może być uzupełniona lub zastąpiona innymi badaniami.
2. Podczas wykonywania próby ciśnieniowej wartość ciśnienia próbnego przyjmuje się zgodnie z dokumentacją techniczną urządzenia ciśnieniowego lub specyfikacją techniczną, zgodnie z którą urządzenie ciśnieniowe zostało zaprojektowane.
3. Organ właściwej jednostki dozoru technicznego może ustalić inną, niż określona w ust. 2, wartość ciśnienia próbnego w zależności od ciśnienia dopuszczalnego PD i temperatury dopuszczalnej TD.
4. Temperatura płynu próbnego nie powinna być niższa niż +10°C i nie wyższa niż +50°C, o ile w dokumentacji technicznej urządzenia ciśnieniowego nie została ustalona inna temperatura próby ciśnieniowej.
5. Podczas próby ciśnieniowej:
1) równomiernie podnosi się ciśnienie, aż do osiągnięcia ciśnienia próbnego, przy czym szybkość wzrostu ciśnienia od dopuszczalnego do próbnego nie powinna przekraczać 1 bar/min, chyba że w dokumentacji technicznej urządzenia ciśnieniowego została ustalona inna wartość;
2) utrzymuje się ciśnienie próbne przez co najmniej 30 minut;
3) obniża się ciśnienie do dopuszczalnego i dokonuje oględzin urządzenia i osprzętu.
2. Próbę ciśnieniową, o ile jest to możliwe, przeprowadza się w warunkach umożliwiających oględziny ścianek urządzenia ciśnieniowego, w szczególności złączy spawanych i połączeń rozłącznych.
3. Próba ciśnieniowa może być wykonywana bez zdejmowania izolacji zewnętrznej lub po częściowym zdjęciu izolacji w miejscach wskazanych przez organ właściwej jednostki dozoru technicznego.
4. Wynik próby ciśnieniowej uznaje się za pozytywny, jeżeli podczas tej próby nie stwierdzono odkształceń trwałych, uszkodzeń lub nieszczelności ścianek i połączeń urządzenia ciśnieniowego.
1) zmiany eksploatującego lub miejsca zainstalowania urządzenia ciśnieniowego;
2) konieczności naprawy elementów urządzenia;
3) wymiany elementów urządzenia, z wyłączeniem elementów określonych w § 12;
4) zmiany nastaw osprzętu zabezpieczającego;
5) zmiany charakterystyki lub rodzaju urządzeń zasilających;
6) stwierdzenia nieszczelności lub uszkodzeń ścianek urządzenia ciśnieniowego;
7) zmiany dokonywanej w instalacji współpracującej z urządzeniem ciśnieniowym;
8) naprawy metodą chemicznego czyszczenia;
9) uzasadnionym stanem technicznym urządzenia ciśnieniowego.
2. Zakres badań doraźnych eksploatacyjnych i sposób przygotowania urządzenia ciśnieniowego do tych badań ustala organ właściwej jednostki dozoru technicznego, w zależności od okoliczności uzasadniających ich przeprowadzenie.
1) dozorem pełnym - maksymalne terminy badań okresowych;
2) dozorem ograniczonym - częstość badań doraźnych kontrolnych.
2. Częstość badań doraźnych kontrolnych określona w załączniku do rozporządzenia nie dotyczy urządzeń ciśnieniowych, dla których określono formę dozoru ograniczonego i będących w zakresie działania Wojskowego Dozoru Technicznego.
3. Dla urządzeń ciśnieniowych objętych dozorem uproszczonym w fazie ich eksploatacji nie wykonuje się badań okresowych i doraźnych kontrolnych.
4. W przypadkach uzasadnionych stanem technicznym, mającym wpływ na bezpieczeństwo urządzenia ciśnieniowego, terminy badań określone w załączniku do rozporządzenia mogą być skrócone na podstawie decyzji organu właściwej jednostki dozoru technicznego.
5. Dla urządzeń ciśnieniowych, niewymienionych w załączniku do rozporządzenia, organ właściwej jednostki dozoru technicznego na podstawie odpowiednich norm lub innych specyfikacji technicznych, lub gdy takich specyfikacji nie ma, na podstawie znajomości stanu techniki, ustala:
1) parametry dopuszczalne;
2) ciśnienie próbne;
3) terminy badań technicznych;
4) konieczność prowadzenia książki ruchu.
2. Za zgodą eksploatującego termin kolejnego badania okresowego może być ustalony od dnia wykonania badania doraźnego eksploatacyjnego, jeżeli badanie doraźne eksploatacyjne obejmowało pełny zakres odpowiedniego badania okresowego.
3. Na uzasadniony wniosek eksploatującego rewizja wewnętrzna i próba ciśnieniowa mogą być przeprowadzone wcześniej do sześciu miesięcy przed wyznaczonym terminem, pod warunkiem że termin badania zostanie uzgodniony przez eksploatującego z organem właściwej jednostki dozoru technicznego z czternastodniowym wyprzedzeniem.
2. Dla zbiorników podziemnych organ właściwej jednostki dozoru technicznego, w przypadku wyposażenia zbiorników w funkcjonującą elektrochemiczną ochronę przed korozją, może przesunąć termin wykonania rewizji wewnętrznej albo wyrazić zgodę na zastąpienie jej innymi badaniami, uwzględniając, że powinna ona być wykonywana nie rzadziej niż co 10 lat.
Rozdział 3
Eksploatacja zbiorników przeznaczonych na gazy skroplone i skroplone schłodzone
§ 29. [Wartość dopuszczalnego stopnia napełnienia zbiornika przeznaczonego na gaz skroplony]
1) 90% pojemności zbiornika przeznaczonego na gaz lub mieszaninę gazów palnych lub trujących;
2) 95% pojemności zbiornika przeznaczonego na gaz lub mieszaninę gazów innych niż wymienione w pkt 1.
2. Wartość dopuszczalnego stopnia napełnienia zbiornika przeznaczonego na gaz skroplony schłodzony nie może być większa niż:
1) 95% pojemności zbiornika przeznaczonego na gaz lub mieszaninę gazów palnych, utleniających lub trujących;
2) 98% pojemności zbiornika przeznaczonego na gaz lub mieszaninę gazów innych niż wymienione w pkt 1.
3. Stopień napełnienia zbiornika może być określony:
1) wagowo, metodą bezpośredniego ważenia napełnionego zbiornika;
2) pojemnościowe.
G = | F ᛫ V ᛫ gm | [kg] |
100 |
gdzie poszczególne symbole oznaczają:
G | - wartość wagową stopnia napełnienia zbiornika, |
F | - wartość dopuszczalnego stopnia napełnienia zbiornika, określoną w § 29 ust. 1 i 2, |
V | - pojemność zbiornika, wyrażoną w m3 lub litrach, |
gm | - gęstość gazu skroplonego lub skroplonego schłodzonego w najwyższej temperaturze dopuszczalnej zbiornika TS, wyrażoną w kg/m3 lub kg/litr. |
Fn = | gm | ᛫F[%] |
gn |
gdzie poszczególne symbole oznaczają:
Fn | - wartość pojemnościową stopnia napełnienia zbiornika, |
gm | - gęstość gazu skroplonego lub skroplonego schłodzonego w najwyższej temperaturze dopuszczalnej zbiornika TS, wyrażoną w kg/m3 lub kg/litr, |
gn | - gęstość gazu skroplonego lub skroplonego schłodzonego w temperaturze napełnienia, wyrażoną w kg/m3 lub kg/litr, |
F | - wartość dopuszczalnego stopnia napełnienia zbiornika, określoną w § 29 ust. 1 i 2. |
1) wytworzeniu się mieszaniny wybuchowej lub palnej w zbiorniku;
2) obniżeniu się temperatury ścianek zbiornika do temperatury niższej niż najniższa temperatura dopuszczalna zbiornika TS.
1) datę napełnienia;
2) nazwę gazu wprowadzonego do zbiornika wraz z jego objętością;
3) stopień napełnienia zbiornika;
4) temperaturę napełnienia dla gazów określonych w § 29 ust. 1;
5) nazwę firmy oraz imię i nazwisko osoby, która dokonała napełnienia;
6) potwierdzenie informacji określonych w pkt 1-5 przez eksploatującego lub jego służbę eksploatacyjną.
2. Kontrolę działania zaworów bezpieczeństwa przeprowadza eksploatujący w obecności inspektora dozoru technicznego, nie rzadziej niż co sześć lat.
2. Bezpośrednio przed przykryciem zbiornika ziemią organ właściwej jednostki dozoru technicznego, w ramach badania odbiorczego, przeprowadza wizualne badanie zewnętrznych powierzchni zbiornika w celu wykrycia uszkodzeń, które mogły powstać podczas jego transportu lub posadawiania.
3. Okresowa rewizja wewnętrzna zbiornika obejmuje czynności określone w § 18 oraz wykonanie:
1) pomiarów grubości ścianek zbiornika w miejscach do tego wyznaczonych;
2) oględzin zewnętrznych powierzchni ścianek zbiornika w przypadku stwierdzenia uszkodzeń jego ścianek.
Rozdział 4
Eksploatacja zbiorników z wykładzinami
§ 39. [Wymagania szczególne w zakresie eksploatacji zbiorników ciśnieniowych z wykładzinami]
1) antykorozyjnymi, służącymi do ochrony ścianek zbiornika przed chemicznym działaniem płynu;
2) izolacyjnymi, służącymi do ochrony ścianek zbiornika przed przekroczeniem temperatury dopuszczalnej;
3) antyerozyjnymi, chroniącymi ścianki zbiornika przed mechanicznym ich zużyciem;
4) chroniącymi zawartość zbiornika przed niepożądanym wpływem materiału ścianki.
2. Urządzenia i wyposażenie niezbędne do przeprowadzenia kontroli oraz częstość, sposoby, warunki i kryteria oceny wyników badania powinny być określone w dokumentacji technicznej lub instrukcji eksploatacji zbiornika z wykładziną.
3. Wynik kontroli wykładziny zbiornika wpisuje się do książki ruchu zbiornika.
2. W przypadku przekroczenia temperatury dopuszczalnej należy bezzwłocznie powiadomić organ właściwej jednostki dozoru technicznego.
3. W instrukcji eksploatacji zbiornika z wymurówką lub inną wykładziną izolacyjną powinna być podana dopuszczalna wartość określająca szybkość nagrzewania i studzenia zbiornika.
4. Kontrolę stanu wymurówki warników celulozy i parników drewna przeprowadza się w odstępach czasu nie dłuższych niż jeden miesiąc.
2. Rewizja wewnętrzna zbiornika z wykładziną może być przeprowadzona bez usuwania wykładziny, jeżeli podczas jej kontroli nie wykryto uszkodzeń.
3. Zbiornik z wykładziną zgłasza się do doraźnej rewizji wewnętrznej w przypadku:
1) usunięcia całej wykładziny;
2) usunięcia wykładziny z powierzchni większej niż 1 m2;
3) stwierdzenia wżerów korozyjnych w ściance zbiornika.
2. Wymagania określone w ust. 1 nie dotyczą zbiorników z wymurówką lub wykładziną izolacyjną, w których w przypadku poddania próbie ciśnieniowej hydraulicznej całkowicie usuwa się wymurówkę lub wykładzinę izolacyjną.
Rozdział 5
Eksploatacja zbiorników w instalacjach ziębniczych
§ 44. [Konserwacja i kontrola zaworów bezpieczeństwa]
2. Eksploatujący powinien posiadać co najmniej jeden rezerwowy zawór bezpieczeństwa dla każdego typu zaworów stosowanych w instalacji.
Rozdział 6
Eksploatacja kotłów
§ 45. [Chemiczne czyszczenie lub trawienie kotła]
1) po uzyskaniu zgody organu właściwej jednostki dozoru technicznego;
2) przez przedsiębiorcę uprawnionego do naprawy - w zakresie chemicznego czyszczenia lub trawienia kotłów;
3) po uzgodnieniu technologii chemicznego czyszczenia lub trawienia kotłów z organem właściwej jednostki dozoru technicznego.
2. Po wykonaniu chemicznego czyszczenia lub trawienia kotła wykonujący te czynności wystawia poświadczenie ich wykonania, zawierające ocenę wyników czyszczenia lub trawienia kotła oraz określenie stanu powierzchni kotła, po przeprowadzeniu tych czynności.
3. Po wykonaniu chemicznego czyszczenia kotła powinien być on zgłoszony organowi właściwej jednostki dozoru technicznego, w celu wykonania rewizji wewnętrznej oraz próby ciśnieniowej kotła.
1) bezzwłocznie zostaną podjęte działania mające na celu doprowadzenie do właściwego funkcjonowania wszystkich przyrządów wodowskazowych;
2) w instrukcji eksploatacji określono warunki eksploatacji kotła z niesprawnym przyrządem wodowskazowym.
1) bezzwłocznie zostaną podjęte działania mające na celu doprowadzenie do właściwego funkcjonowania wszystkich urządzeń zasilających;
2) w instrukcji eksploatacji określono warunki eksploatacji kotła z niesprawnym urządzeniem zasilającym.
2. Sprawdzenie zaworów w ruchu przeprowadza się w taki sposób, aby można było sprawdzić prawidłowość działania zaworów głównych oraz poszczególnych obwodów sterujących.
1) 10 lat - w przypadku temperatury dopuszczalnej TD ≥ +500°C;
2) 15 lat - w przypadku temperatury dopuszczalnej +350° C ≤ TD < +500°C;
3) 20 lat - w przypadku temperatury dopuszczalnej TD < +350°C.
2. Komory kotłów, o których mowa w ust. 1, o średnicy wewnętrznej nie większej niż 160 mm nie podlegają okresowym rewizjom wewnętrznym.
1) pobierania z kotła próbek organicznego nośnika ciepła w celu przeprowadzania badań;
2) zakresu badań organicznego nośnika ciepła;
3) potrzeby regeneracji lub wymiany organicznego nośnika ciepła.
1) wymagania dotyczące uruchamiania instalacji awaryjnego odstawienia kotła sodowego oraz częstotliwości i sposobu sprawdzania instalacji;
2) terminy przeprowadzenia pomiarów grubości ścianek rur powierzchni ogrzewalnej w terminach nie dłuższych niż określone w ust. 4.
2. Stanowisko obsługi kotła sodowego powinno być wyposażone w niezależne wyjście na zewnątrz.
3. Dodatkowe badanie odbiorcze, o którym mowa w § 7 ust. 2 pkt 3, kotła sodowego obejmuje wykonanie pomiarów grubości ścianek rur powierzchni ogrzewalnej. Liczbę i rozmieszczenie punktów pomiaru grubości ścianek uzgadnia się z organem właściwej jednostki dozoru technicznego. Protokół pomiarów grubości ścianek wraz z rysunkami (szkicami) powierzchni ogrzewalnej kotła sodowego z naniesionymi punktami pomiaru grubości ścianek dołącza się do dokumentacji kotła sodowego.
4. Badanie okresowe kotła sodowego obejmuje czynności określone w § 18-20 oraz pomiary grubości ścianek rur powierzchni ogrzewalnej w miejscach ustalonych przez organ właściwej jednostki dozoru technicznego. Pomiary wykonuje się, licząc od dnia zakończenia badania odbiorczego kotła sodowego:
1) po trzech latach - pierwszy pomiar;
2) po pięciu latach - drugi pomiar.
5. Po latach określonych w ust. 4 pomiary wykonuje się w zależności od stanu technicznego rur, ale nie rzadziej niż co dwa lata.
6. Eksploatujący powiadamia organ właściwej jednostki dozoru technicznego o każdym odstawieniu kotła, a po awaryjnym spuście wody zgłasza kocioł do badań doraźnych. Zakres badań doraźnych ustala organ właściwej jednostki dozoru technicznego.
2. Piec piekarski zbudowany z pętli rur może być eksploatowany, o ile liczba uszkodzeń rur nie przekracza wartości dopuszczalnych, które powinny być określone w instrukcji eksploatacji.
3. Do kotłów piekarskich nie stosuje się przepisów § 45-51.
Rozdział 7
Eksploatacja wytwornic acetylenu
§ 53. [Wytwornica acetylenu]
2. Wytwornicę acetylenu przenośną eksploatuje się na otwartej przestrzeni lub w pomieszczeniu, z uwzględnieniem wymagań określonych w przepisach dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy.
1) temperatura powietrza nie powinna być niższa niż +5°C;
2) po zakończeniu pracy wszystkie elementy wytwornicy acetylenu i bezpieczniki acetylenowe wodne narażone na zamarznięcie powinny być opróżnione z wody;
3) wytwornica acetylenu i bezpieczniki acetylenowe wodne, w których zamarzła woda, powinny być rozmrożone przy użyciu gorącej wody lub pary wodnej, a następnie zgłoszone do właściwej jednostki dozoru technicznego w celu przeprowadzenia badania doraźnego przed rozpoczęciem powtórnej eksploatacji;
4) wytwornice acetylenu przenośne powinny być oddalone od otwartego ognia co najmniej o 5 m;
5) równoległe łączenie wytwornic acetylenu przenośnych jest niedopuszczalne;
6) równoległe łączenie wytwornic acetylenu stałych przeznaczonych do pracy we wspólnej instalacji wymaga uzyskania zgody organu właściwej jednostki dozoru technicznego;
7) masa stosowana do chemicznego oczyszczania acetylenu nie powinna tworzyć związków chemicznych z acetylenem;
8) odstojnik na muł wapienny i silos na proszek wapienny powinny znajdować się poza budynkiem acetylenowni i być tak usytuowane, aby wydobywający się z nich acetylen nie przedostawał się do acetylenowni lub innych budynków;
9) przed transportem wytwornicę acetylenu opróżnia się i transportuje w pozycji pionowej, przy czym przez transport wytwornicy acetylenu rozumie się każdą zmianę miejsca pracy wytwornicy acetylenu stałej lub przeniesienie albo przewiezienie wytwornicy acetylenu przenośnej poza teren zakładu lub budowy, gdzie była eksploatowana.
2. Podczas eksploatacji, montażu lub demontażu wytwornicy acetylenu, która jest lub była eksploatowana, oraz do otwierania bębnów zawierających karbid stosowanie urządzeń lub przedmiotów mogących wywołać zapłon acetylenu jest niedopuszczalne.
1) plan usytuowania wytwornicy acetylenu i acetylenowni, odstojników, silosów oraz magazynu karbidu z oceną zagrożenia wybuchem wraz z wyznaczeniem stref zagrożenia wybuchem, zgodnie z wymaganiami określonymi w przepisach przeciwpożarowych;
2) dokumenty wystawione przez instytucję niezależną od wykonawcy budynku i eksploatującego, potwierdzające spełnienie przez acetylenownię wymagań dotyczących obiektów zagrożonych wybuchem w rozumieniu przepisów prawa budowlanego.
1) prawidłowości montażu wytwornicy acetylenu;
2) działania wytwornicy acetylenu i jej wyposażenia podczas rozruchu, pracy i przerwania poboru gazu;
3) znajomości instrukcji eksploatacji przez osoby obsługujące wytwornicę acetylenu.
1) w przypadku wytwornicy acetylenu niskociśnieniowej i bezpiecznika acetylenowego niskociśnieniowego:
a) wartości hydrostatycznego ciśnienia słupa wody, jeżeli nie ma możliwości zaślepienia wszystkich otworów,
b) 0,5 bara, jeżeli jest możliwość zaślepienia otworów;
2) 2,5 bara w przypadku wytwornicy acetylenu średniociśnieniowej i jej wyposażenia, z wyjątkiem bezpiecznika acetylenowego średniociśnieniowego;
3) 30 barów w przypadku wodnego bezpiecznika acetylenowego średniociśnieniowego;
4) w przypadku bezpiecznika acetylenowego innego niż wodny, wartości określonej w dokumentacji uzgodnionej z organem właściwej jednostki dozoru technicznego.
2. Podczas próby ciśnieniowej bezpiecznika acetylenowego sprawdza się szczelność i działanie zaworu zwrotnego.
2. Stosowanie cieczy niezamarzającej w temperaturze niższej niż 0° C do napełniania bezpieczników acetylenowych wodnych wymaga uzyskania zgody organu właściwej jednostki dozoru technicznego.
Rozdział 8
Przepis końcowy
§ 61. [Wejście w życie]
Minister Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej: J. Hausner
Załącznik do rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej
z dnia 9 lipca 2003 r. (poz. 1269)
FORMY DOZORU TECHNICZNEGO l TERMINY BADAŃ TECHNICZNYCH
Lp. | Rodzaj urządzenia | Forma dozoru | Terminy badań | Książka ruchu | ||
rewizja zewnętrzna | rewizja wewnętrzna | próba ciśnieniowa | ||||
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
KOTŁY | ||||||
Kotły parowe o PD > 0,5 bara, w których nośnikiem ciepła jest woda | ||||||
1. | Kotły o wydajności ≥ 100 t/h inne niż w lp. 2 | pełny | 1 rok | 4 lata | 8 lat | tak |
2. | Kotły o wydajności ≥ 100 t/h nowe lub zmodernizowane*) | pełny | 1 rok | 5 lat | 10 lat | tak |
3. | Kotły bezpaleniskowe (odzysknicowe) | pełny | 1 rok | 4 lata | 8 lat | |
4. | Kotły elektryczne o pojemności V > 10 litrów | pełny | 1 rok | 4 lata | 8 lat | |
5. | Kotły elektryczne o pojemności V ≤ 10 litrów | uproszczony | - | - | - | |
6. | Kotły piekarskie | pełny | 1 rok | - | - | |
7. | Ekspresy do kawy o pojemności V > 10 litrów | pełny | 2 lata | 10 lat | - | |
8. | Ekspresy do kawy o pojemności V ≤ 10 litrów | uproszczony | - | - | - | |
9. | Sterylizatory szpitalne z wbudowanymi grzałkami elektrycznymi o pojemności V > 10 litrów | pełny | 1 rok | 10 lat | 10 lat | |
10. | Sterylizatory szpitalne z wbudowanymi grzałkami elektrycznymi o pojemności V ≤ 10 litrów | uproszczony | - | - | - | |
11. | Urządzenia prasowalnicze z wbudowanymi grzałkami elektrycznymi o pojemności V > 10 litrów | pełny | 1 rok | 10 lat | 10 lat | |
12. | Urządzenia prasowalnicze z wbudowanymi grzałkami elektrycznymi o pojemności V ≤ 10 litrów | uproszczony | - | - | - | |
13. | Kotły małe | ograniczony | 2 lata | | | |
14. | Kotły karłowate | uproszczony | - | - | - | |
15. | Pozostałe | pełny | 1 rok | 3 lata | 6 lat | |
Kotły parowe o PD > 0,5 bara z nośnikiem ciepła innym niż woda | ||||||
16. | Kotły małe i karłowate | ograniczony | 2 lata | - | - | |
17. | Pozostałe | pełny | 1 rok | 4 lata | 4 lata | |
Kotły parowe o PD ≤ 0,5 bara | ||||||
18. | Kotły ruchome i nieumiejscowione | pełny | 2 lata | - | 8 lat | |
19. | Kotły małe i karłowate | uproszczony | - | - | - | |
20. | Pozostałe | ograniczony | 4 lata | - | - | |
Kotły wodne o TD > + 1100 C | ||||||
21. | Kotły o mocy cieplnej > 100 MW inne niż w lp. 22 | pełny | 1 rok | 4 lata | 8 lat | tak |
22. | Kotły o mocy cieplnej > 100 MW nowe lub zmodernizowane *) | pełny | 1 rok | 5 lat | 10 lat | tak |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | ||
23. | Kotły bezpaleniskowe, odzysknicowe | pełny | 2 lata | 4 lata | 8 lat | | ||
24. | Kotły małe | ograniczony | 2 lata | - | - | | ||
25. | Kotły elektryczne inne niż kotły małe | pełny | 1 rok | | 8 lat | | ||
26. | Pozostałe | pełny | 1 rok | 3 lata | 6 lat | | ||
Kotły cieczowe o TD > + 1100 C inne niż wodne | ||||||||
27. | Kotły małe | ograniczony | 2 lata | - | - | | ||
28. | Kotły elektryczne inne niż kotły małe | pełny | 2 lata | - | 8 lat | | ||
29. | Pozostałe | pełny | 1 rok | 6 lat | 6 lat | | ||
Kotły cieczowe o TD ≤ + 1100 C | ||||||||
30. | Kotły paleniskowe o mocy ≤ 70 kW | uproszczony | - | - | - | | ||
31. | Elektryczne oraz gazowe pojemnościowe podgrzewacze wody użytkowej o TD < + 100°C i pojemności V ≤ 300 litrów | uproszczony | - | - | - | | ||
32. | Pozostałe | ograniczony | 2 lata | - | - | | ||
ZBIORNIKI | ||||||||
33. | Zbiorniki stałe, w tym wymienniki ciepła, dla których PD x V ≤ 300 bar x litr lub PD ≤ 0,7bara | uproszczony | - | - | - | | ||
Zbiorniki stałe, w tym wymienniki ciepła, o PD x V > 300 bar x litr i PD > 0, 7 barów | ||||||||
34. | Zbiorniki stałe użytkowane w blokach energetycznych | pełny | 1 rok | 4 lata | 8 lat | tak | ||
35. | Zbiorniki wypełnione całkowicie wodą | + 100°C < TD ≤ + 110°C | ograniczony | 2 lata | - | - | | |
36. | TD ≤ + 100°C i pojemność V ≤ 500 litrów | uproszczony | - | - | - | | ||
37. | TD ≤ + 100°C i pojemność V > 500 litrów | ograniczony | 3 lata | | | | ||
38. | Wymienniki ciepła płytowe o temperaturze nośnika ciepła TD ≤ + 110°C | uproszczony | - | - | - | | ||
39. | Wymienniki ciepła płytowe o temperaturze nośnika ciepła TD ≤ + 110°C | ograniczony | 3 lata | - | - | | ||
40. | Zbiorniki w instalacjach ziębniczych | ograniczony | 4 lata | - | - | tak | ||
41. | Zbiorniki hydroforowe o pojemności: | V ≤ 500 litrów | uproszczony | - | - | - | | |
42. | V > 500 litrów | pełny | 2 lata | 10 lat | - | | ||
43. | Zbiorniki sprężonego powietrza wolno stojące: | PDxV < 3 000 bar x litr | ograniczony | 4 lata | - | - | | |
44. | 3 000 < PD x V ≤ 10 000 bar x litr | ograniczony | 2 lata | - | - | | ||
45. | PD x V > 10 000 bar x litr | pełny | 2 lata | 6 lat | - | | ||
46. | Zbiorniki sprężonego powietrza użytkowane w układach wyłączników wysokiego napięcia | PD x V < 10 000 bar x litr | ograniczony | 2 lata | - | - | | |
47. | PD x V >10 000 bar x litr | pełny | 2 lata | 10 lat | - | tak | ||
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | |
48. | Zbiorniki w agregatach sprężarkowych: | PD x V ≤ 3 000 bar x litr | ograniczony | 3 lata | - | - | |
49. | PD x V > 3 000 bar x litr | pełny | 3 lata | 9 lat | - | | |
50. | Naczynia wzbiorcze w instalacji centralnego ogrzewania lub ciepłej wody użytkowej | przeponowe o PD < 8 barów i V < 1 000 litrów | ograniczony | 4 lata | - | - | |
51. | przeponowe pozostałe | pełny | 2 lata | - | - | | |
52. | bezprzeponowe o temperaturze wody TD ≤ +110°C | pełny | 2 lata | 6 lat | - | | |
53. | bezprzeponowe pozostałe | pełny | 1 rok | 4 lata | 8 lat | | |
54. | Rozprężacze odmulin | pełny | 2 lata | 10 lat | - | | |
55. | Odgazowywacze, zbiorniki wody zasilającej | pełny | 2 lata | 10 lat | - | | |
56. | Zbiorniki - tanki do piwa | pełny | 2 lata | 10 lat | - | | |
57. | Zbiorniki z wykładzinami | pełny | 2 lata | 6 lat | 6 lat | tak | |
58. | Zbiorniki - autoklawy szpitalne, zasilane parą z zewnątrz | pełny | 1 rok | 10 lat | - | | |
59. | Zbiorniki - saturatory | pełny | 3 lata | 10 lat | - | | |
60. | Hydroakumulatory: | bezprzeponowe | pełny | 2 lata | 6 lat | - | |
61. | przeponowe | pełny | 2 lata | 10 lat | - | | |
62. | Zbiorniki agregatów gaśniczych inne niż w lp. 69 | pełny | 2 lata | 5 lat | 10 lat | | |
63. | Zbiorniki naziemne na gazy skroplone oraz zbiorniki na gazy skroplone schłodzone inne niż w lp.66 | pełny | 2 lata | 10 lat | 10 lat | | |
64. | Zbiorniki podziemne na gazy skroplone | pełny | 2 lata | 5 lat | 10 lat | | |
65. | Zbiorniki w instalacjach syntezy amoniaku lub nadtlenku wodoru | pełny | 1 rok | 5 lat | 5 lat | tak | |
66. | Zbiorniki na gazy skroplone schłodzone z izolacją próżniową | pełny | 1 rok | w okresach remontowych | tak | ||
67. | Zbiorniki w przemyśle chemicznym wypełnione katalizatorem | pełny | 1 rok | w okresach wymiany katalizatora | tak | ||
68. | Zbiorniki w blokach zimna /Cold Box/ | pełny | 2 lata | w okresach remontowych, ale nie rzadziej niż co 10 lat | tak | ||
69. | Zbiorniki agregatów wodno-pianowych | pełny | 2 lata | 3 lata | 3 lata | | |
70. | Pozostałe | pełny | 1 rok | 3 lata | 6 lat | | |
WYTWORNICE ACETYLENU | |||||||
71. | Wytwornice acetylenu przenośne | pełny | 3 lata | 3 lata | 3 lata | | |
72. | Wytwornice acetylenu stałe | pełny | 1 rok | 3 lata | 3 lata | tak | |
*) Dotyczy urządzeń, których budowa lub kompleksowa modernizacja została ukończona po 1998 r. |
|
1) Minister Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej kieruje działem administracji rządowej - gospodarka, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 7 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej (Dz. U. Nr 1, poz. 5).
- Data ogłoszenia: 2003-08-01
- Data wejścia w życie: 2003-08-16
- Data obowiązywania: 2003-08-16
- Dokument traci ważność: 2022-01-27
REKLAMA
Dziennik Ustaw
REKLAMA
REKLAMA