Dziennik Ustaw - rok 2003 nr 46 poz. 394

W imieniu Rzeczypospolitej Polskiej

PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 8 listopada 1990 r. została sporządzona w Strasburgu Konwencja o praniu, ujawnianiu, zajmowaniu i konfiskacie dochodów pochodzących z przestępstwa, w następującym brzmieniu:

Przekład

KONWENCJA

o praniu, ujawnianiu, zajmowaniu i konfiskacie dochodów pochodzących z przestępstwa

PREAMBUŁA

Państwa Członkowskie Rady Europy i inne Państwa-Sygnatariusze niniejszej konwencji;

zważywszy, że celem Rady Europy jest osiąganie większej jedności między jej członkami;

przekonane o potrzebie prowadzenia wspólnej polityki kryminalnej w celu ochrony społeczeństwa;

zważywszy, że zwalczanie ciężkich przestępstw, które stają się coraz poważniejszym problemem międzynarodowym, wymaga użycia nowoczesnych i i skutecznych metod działania w skali międzynarodowej;

wierząc, że jedna z tych metod polega na pozbawianiu sprawców dochodów z przestępstwa;

zważywszy, że osiągnięcie tego celu wymaga stworzenia sprawnego systemu współpracy międzynarodowej;

uzgodniły, co następuje:

ROZDZIAŁ l

TERMINOLOGIA

Artykuł 1

Terminologia

W rozumieniu niniejszej konwencji:

a. „dochody” oznaczają każdą korzyść ekonomiczną pochodzącą z przestępstw. Może ona stanowić każde mienie określone pod literą b niniejszego artykułu;

b. „mienie” obejmuje mienie każdego rodzaju, zarówno materialne, jak i niematerialne, ruchome lub nieruchome, oraz dokumenty prawne lub inne stanowiące dowód tytułu do tego mienia lub prawo na tym mieniu;

c. „narzędzia” oznaczają każdą rzecz użytą lub której zamierza się użyć w jakikolwiek sposób, w całości lub w części, do popełnienia przestępstwa lub przestępstw;

d. „konfiskata” oznacza karę lub środek nakazany przez sąd, powodujący ostateczne pozbawienie mienia w wyniku postępowania w sprawie o przestępstwo lub przestępstwa;

e. „przestępstwo źródłowe” oznacza każde przestępstwo, wskutek którego zostały uzyskane dochody, które mogą być przedmiotem przestępstwa określonego w artykule 6 niniejszej konwencji.

ROZDZIAŁ II

ŚRODKI PODEJMOWANE NA POZIOMIE KRAJOWYM

Artykuł 2

Środki konfiskaty

1. Każda Strona podejmuje środki ustawodawcze i inne, konieczne dla umożliwienia jej konfiskowania narzędzi i dochodów lub mienia, którego wartość odpowiada takim dochodom.

2. Każda Strona może, w chwili podpisywania lub składania dokumentu ratyfikacyjnego, przyjęcia, zatwierdzenia lub przystąpienia, przez oświadczenie skierowane do Sekretarza Generalnego Rady Europy, oświadczyć, że ustęp 1 niniejszego artykułu stosuje się tylko do przestępstw lub rodzajów przestępstw wymienionych w tym oświadczeniu.

Artykuł 3

Środki śledcze i środki tymczasowe

Każda Strona podejmuje środki ustawodawcze i inne, konieczne dla umożliwienia jej identyfikacji oraz odszukania mienia podlegającego konfiskacie zgodnie z artykułem 2 ustęp 1 oraz zapobieżenia wszelkim transakcjom, transferowi lub rozporządzaniu takim mieniem.

Artykuł 4

Specjalne uprawnienia i techniki śledcze

1. Każda Strona podejmuje środki ustawodawcze i inne, konieczne dla nadania jej sądom lub innym właściwym organom prawa do nakazywania, udostępniania lub zajmowania dokumentów bankowych, finansowych lub handlowych w celu przeprowadzenia czynności, o których mowa w artykułach 2 i 3. Strona nie może uchylić się od działań na podstawie postanowień niniejszego artykułu z powodu tajemnicy bankowej.

2. Każda Strona rozważy podjęcie środków ustawodawczych i innych, koniecznych w celu umożliwienia użycia specjalnych technik śledczych ułatwiających identyfikację i odszukanie dochodów oraz zebranie dotyczących ich dowodów. Techniki te mogą obejmować: zarządzenie kontrolowania rachunków bankowych, obserwację, podsłuch połączeń telekomunikacyjnych, dostęp do systemów komputerowych oraz nakaz przedstawienia określonych dokumentów.

Artykuł 5

Środki odwoławcze

Każda Strona podejmuje środki ustawodawcze i inne, konieczne w celu zapewnienia osobom, których dotyczą środki wymienione w artykułach 2 i 3, skutecznych środków odwoławczych dla ochrony ich praw.

Artykuł 6

Przestępstwo prania

1. Każda Strona podejmuje środki ustawodawcze i inne, konieczne w celu uznania za przestępstwa w jej prawie wewnętrznym następujących czynów popełnionych umyślnie:

a. konwersji lub transferu mienia ze świadomością, że stanowi ono dochód, w celu zatajenia lub ukrycia nielegalnego pochodzenia tego mienia lub udzielenia pomocy osobie, która uczestniczy w popełnieniu przestępstwa źródłowego, dla umożliwienia jej uniknięcia prawnych konsekwencji swego czynu;

b. zatajenia lub ukrycia prawdziwej natury mienia, źródła jego pochodzenia, miejsca położenia, rozporządzania nim, przemieszczania, własności lub praw do takiego mienia, ze świadomością, że mienie to stanowi dochód; oraz z zastrzeżeniem zasad konstytucyjnych Strony i podstawowych koncepcji jej systemu prawnego:

c. nabycia, posiadania lub korzystania z mienia, ze świadomością w chwili jego otrzymania, że mienie to stanowi dochód;

d. udziału w popełnieniu któregokolwiek z czynów uznanych za przestępstwo zgodnie z niniejszym artykułem, udziału w związku lub zmowie w celu jego popełnienia, pomocnictwa, podżegania, ułatwiania oraz doradzania przy jego popełnieniu.

2. Dla wdrożenia lub stosowania ustępu 1 niniejszego artykułu:

a. nie ma znaczenia, czy przestępstwo źródłowe podlega karnej jurysdykcji Strony;

b. można postanowić, że przestępstwa przewidziane w tym ustępie nie mają zastosowania do sprawców przestępstwa źródłowego;

c. świadomość, zamiar lub cel, stanowiące znamiona przestępstwa przewidzianego w niniejszym ustępie, mogą zostać ustalone na podstawie obiektywnych okoliczności faktycznych.

3. Każda Strona może podejmować środki, jakie uważa za konieczne w celu uznania za przestępstwa w swym prawie wewnętrznym wszystkich lub niektórych czynów wymienionych w ustępie 1 niniejszego artykułu, w którymkolwiek lub we wszystkich następujących przypadkach:

a. sprawca powinien był przypuszczać, że dane mienie stanowi dochód;

b. sprawca działał w celu osiągnięcia korzyści majątkowej;

c. sprawca działał w celu ułatwienia kontynuowania działalności przestępczej.

4. Każda Strona może oświadczyć w chwili podpisywania lub składania dokumentu ratyfikacyjnego, przyjęcia, zatwierdzenia lub przystąpienia, przez oświadczenie skierowane do Sekretarza Generalnego Rady Europy, że ustęp 1 niniejszego artykułu ma zastosowanie tylko do przestępstw źródłowych lub kategorii takich przestępstw, które zostały wymienione w tym oświadczeniu.

ROZDZIAŁ III

WSPÓŁPRACA międzynarodowa

Część 1

Zasady współpracy międzynarodowej

Artykuł 7

Zasady ogólne i środki współpracy międzynarodowej

1. Strony współpracują ze sobą w możliwie najszerszym zakresie w celu prowadzenia czynności wykrywczych i postępowań, których celem jest konfiskata narzędzi i dochodów.

2. Każda Strona podejmuje środki ustawodawcze lub inne, konieczne dla wykonywania, na zasadach określonych w tym rozdziale, wniosków o:

a. konfiskatę określonych składników mienia, stanowiących dochody lub narzędzia, jak również konfiskatę dochodów polegającą na żądaniu zapłaty sumy pieniędzy odpowiadającej wartości tych dochodów;

b. udzielenie pomocy w prowadzeniu czynności wykrywczych i zastosowanie środków tymczasowych, z uwzględnieniem każdej formy konfiskaty wymienionej wyżej pod literą a.

Część 2

Pomoc w prowadzeniu czynności wykrywczych

Artykuł 8

Obowiązek udzielania pomocy

Strony, na wniosek, udzielają sobie wzajemnie najszerszej możliwej pomocy w zakresie identyfikacji i wykrycia narzędzi, dochodów i innego mienia podlegającego konfiskacie. Pomoc taka obejmuje wszelkie środki uzyskiwania i zabezpieczania dowodów dotyczących istnienia wyżej wymienionego mienia, miejsca jego położenia lub przemieszczania, natury, statusu prawnego lub wartości.

Artykuł 9

Wykonywanie pomocy

Pomoc na podstawie artykułu 8 jest wykonywana na podstawie i zgodnie z prawem wewnętrznym strony wezwanej oraz zgodnie z procedurą wskazaną we wniosku, w zakresie, w jakim nie jest ona sprzeczna z prawem wewnętrznym.

Artykuł 10

Informacja z własnej inicjatywy

Bez uszczerbku dla prowadzenia własnych czynności wykrywczych lub postępowań, Strona może bez uprzedniego wniosku dostarczać drugiej Stronie informacji o narzędziach i dochodach, jeżeli uważa, że ujawnienie takich informacji może pomóc Stronie, która je otrzymuje, w podjęciu lub prowadzeniu czynności wykrywczych lub postępowań albo może prowadzić do złożenia przez tę Stronę wniosku na podstawie niniejszego rozdziału.

Część 3

Środki tymczasowe

Artykuł 11

Obowiązek podejmowania środków tymczasowych

1. Na wniosek drugiej Strony, która wszczęła postępowanie karne lub postępowanie w celu konfiskaty, Strona podejmuje konieczne środki tymczasowe, takie jak zamrożenie lub zajęcie mienia, aby zapobiec wszelkim transakcjom, transferom lub rozporządzaniu mieniem, które następnie może stać się przedmiotem wniosku o konfiskatę lub które może być wykorzystane do wykonania wniosku.

2. Strona, która otrzymała wniosek o konfiskatę zgodnie z artykułem 13, podejmuje na żądanie środki wymienione w ustępie 1 niniejszego artykułu w stosunku do każdego mienia stanowiącego przedmiot wniosku lub które może być wykorzystane do wykonania wniosku.

Artykuł 12

Wykonywanie środków tymczasowych

1. Środki tymczasowe wymienione w artykule 11 wykonuje się na podstawie i zgodnie z prawem wewnętrznym Strony wezwanej oraz zgodnie z procedurą wskazaną we wniosku, w zakresie, w jakim nie jest ona sprzeczna z prawem wewnętrznym.

2. Przed uchyleniem środka tymczasowego zastosowanego zgodnie z niniejszym artykułem, Strona wezwana, o ile nic nie stoi temu na przeszkodzie, umożliwia Stronie wzywającej przedstawienie swoich argumentów za dalszym stosowaniem tego środka.

Część 4

Konfiskata

Artykuł 13

Obowiązek konfiskaty

1. Strona, która otrzymała od drugiej Strony wniosek o konfiskatę narzędzi lub dochodów znajdujących się na jej terytorium:

a. wykonuje nakaz konfiskaty tych narzędzi lub dochodów wydany przez sąd Strony wzywającej; albo

b. przedstawia wniosek swoim właściwym organom w celu uzyskania nakazu konfiskaty i wykonuje wydany nakaz.

2. W celu stosowania ustępu 1. b niniejszego artykułu każda Strona jest uprawniona w razie potrzeby do wszczęcia postępowania w sprawie konfiskaty na podstawie własnego prawa.

3. Postanowienia ustępu 1 niniejszego artykułu mają zastosowanie również do konfiskaty polegającej na żądaniu zapłaty sumy pieniędzy odpowiadającej wartości dochodów, jeżeli mienie, w stosunku do którego może być wykonana konfiskata, znajduje się na terytorium Strony wezwanej. W takim wypadku, jeżeli przy wykonywaniu nakazu konfiskaty według ustępu 1 nie doszło do uzyskania zapłaty. Strona wezwana realizuje żądanie przez skonfiskowanie każdego mienia dostępnego w tym celu.

4. Jeżeli wniosek o konfiskatę dotyczy konkretnego składnika mienia. Strony mogą uzgodnić, że Strona wezwana może dokonać konfiskaty w formie żądania zapłaty sumy pieniędzy odpowiadającej wartości tego mienia.

Artykuł 14

Wykonywanie konfiskaty

1. Postępowanie w sprawie uzyskiwania i wykonywania nakazu konfiskaty na podstawie artykułu 13 podlega prawu Strony wezwanej.

2. Strona wezwana jest związana ustaleniami faktycznymi w takim zakresie, w jakim zostały one stwierdzone w wyroku skazującym lub decyzji sądowej Strony wzywającej, lub w takim zakresie, w jakim wyrok skazujący lub decyzja sądowa opierają się wyraźnie na tych ustaleniach.

3. Każda Strona może oświadczyć w chwili podpisywania lub składania dokumentu ratyfikacyjnego, przyjęcia, zatwierdzenia lub przystąpienia przez oświadczenie skierowane do Sekretarza Generalnego Rady Europy, że ustęp 2 niniejszego artykułu ma zastosowanie wyłącznie z uwzględnieniem jej zasad konstytucyjnych i podstawowych koncepcji jej systemu prawnego.

4. Jeżeli konfiskata polega na żądaniu zapłaty sumy pieniędzy, właściwy organ Strony wezwanej przelicza tę kwotę na swoją walutę według kursu wymiany obowiązującego w chwili podejmowania decyzji o wykonaniu konfiskaty.

5. W przypadku wskazanym w artykule 13 ustęp 1.a, wyłącznie Strona wzywająca ma prawo podejmowania decyzji w przedmiocie wniosku o zmianę nakazu konfiskaty.

Artykuł 15

Mienie skonfiskowane

Strona wezwana rozporządza wszelkim mieniem, którego konfiskaty dokonała, zgodnie ze swym prawem wewnętrznym, chyba że zainteresowane Strony uzgodniły inaczej.

Artykuł 16

Prawo wykonywania konfiskaty i maksymalna wartość mienia podlegającego konfiskacie

1. Wniosek o konfiskatę sporządzony na podstawie artykułu 13 nie narusza prawa Strony wzywającej do wykonania nakazu konfiskaty we własnym zakresie.

2. Postanowienia konwencji nie mogą być interpretowane jako zezwalające na dokonanie konfiskaty mienia o wartości przekraczającej sumę pieniędzy określoną w nakazie konfiskaty. Jeżeli Strona stwierdza, że mogłoby to nastąpić, zainteresowane Strony podejmują konsultacje, aby uniknąć takiego skutku.

Artykuł 17

Pozbawienie wolności z powodu odmowy zapłaty

Strona wezwana nie może podjąć decyzji o pozbawieniu wolności z powodu odmowy zapłaty, jak również zastosować innych środków ograniczających wolność osoby wskutek wniosku złożonego na podstawie artykułu 13, jeżeli Strona wzywająca zastrzegła to we wniosku.

Część 5

Odmowa i odroczenie wykonania czynności w ramach współpracy

Artykuł 18

Przyczyny odmowy

1. Można odmówić współpracy na podstawie niniejszego rozdziału, jeżeli:

a. żądana czynność byłaby sprzeczna z podstawowymi zasadami systemu prawnego Strony wezwanej; lub

b. wykonanie wniosku mogłoby naruszyć suwerenność, bezpieczeństwo, porządek publiczny lub inne istotne interesy Strony wezwanej; lub

c. według opinii Strony wezwanej znaczenie sprawy, której wniosek dotyczy, nie uzasadnia podjęcia żądanej czynności; lub

d. przestępstwo, którego dotyczy wniosek, jest przestępstwem politycznym lub skarbowym; lub

e. Strona wezwana uważa, że wykonanie żądanej czynności byłoby sprzeczne z zasadą ne bis in idem; lub

f. przestępstwo, którego dotyczy wniosek, nie stanowiłoby przestępstwa według prawa Strony wezwanej, gdyby zostało popełnione w obrębie jej jurysdykcji. Jednakże ta przyczyna odmowy ma zastosowanie do współpracy przewidzianej w części 2 tylko w takim zakresie, w jakim żądana pomoc wymaga stosowania środków przymusu.

2. Można również odmówić współpracy przewidzianej w części 2 w zakresie, w jakim żądana pomoc wymaga stosowania środków przymusu oraz współpracy przewidzianej w części 3 niniejszego rozdziału, jeżeli w podobnej sprawie krajowej żądane środki nie mogłyby być podjęte na podstawie prawa wewnętrznego Strony wezwanej w celu podejmowania czynności wykrywczych lub prowadzenia postępowań.

3. Jeżeli prawo Strony wezwanej tego wymaga, można również odmówić współpracy przewidzianej w części 2 w zakresie, w jakim żądana pomoc pociąga za sobą stosowanie środków przymusu oraz współpracy przewidzianej w części 3 niniejszego rozdziału, jeżeli żądane środki lub inne środki mające podobny skutek nie byłyby dozwolone przez prawo Strony wzywającej albo jeżeli wniosek nie został zatwierdzony przez sędziego, inny organ sądowy lub prokuratora Strony wzywającej, który jest właściwy do podejmowania działań w sprawach o przestępstwa.

4. Można również odmówić współpracy przewidzianej w części 4 niniejszego rozdziału, jeżeli;

a. prawo Strony wezwanej nie przewiduje konfiskaty w odniesieniu do rodzaju przestępstw, których dotyczy wniosek; lub

b. bez uszczerbku dla obowiązku wynikającego z artykułu 13 ustęp 3, wykonywanie współpracy byłoby sprzeczne z zasadami prawa wewnętrznego Strony wezwanej dotyczącymi granic konfiskaty z uwagi na stosunek między przestępstwem a:

i. korzyścią ekonomiczną, która może być uznana za dochody pochodzące z przestępstwa; lub

ii. mieniem, które może być uznane za narzędzia popełnienia tego przestępstwa; lub

c. według prawa wewnętrznego Strony wezwanej konfiskata nie może być już zarządzona lub wykonana z powodu przedawnienia; lub

d. wniosek nie jest oparty na uprzednim wyroku skazującym lub decyzji sądowej lub zawartym w takiej decyzji ustaleniu, że zostało popełnione przestępstwo lub kilka przestępstw, na podstawie których konfiskata została nakazana lub jest żądana; lub

e. konfiskata nie jest wykonalna na terytorium Strony wzywającej lub podlega jeszcze zaskarżeniu w drodze zwykłych środków odwoławczych; lub

f. wniosek dotyczy nakazu konfiskaty wydanego zaocznie, a według opinii Strony wezwanej w postępowaniu prowadzonym przez Stronę wzywającą, które poprzedziło wydanie takiej decyzji, nie zostało zapewnione minimum praw do obrony, uznanych za przysługujące każdej osobie oskarżonej w sprawie karnej.

5. W rozumieniu ustępu 4. f niniejszego artykułu, decyzji nie uważa się za wydaną zaocznie, jeżeli:

a. została ona potwierdzona lub wydana po wniesieniu sprzeciwu przez osobę zainteresowaną; lub

b. została wydana na skutek odwołania, z zastrzeżeniem, że odwołanie zostało złożone przez osobę zainteresowaną.

6. Przy ocenie dla celów ustępu 4. f niniejszego artykułu, czy zostało zapewnione minimum prawa do obrony, Strona wezwana weźmie pod uwagę okoliczność, czy osoba zainteresowana rozmyślnie uchylała się od wymiaru sprawiedliwości lub mając możliwość złożenia środka odwoławczego przeciwko decyzji wydanej zaocznie, postanowiła tego nie czynić. To samo stosuje się, jeżeli osoba zainteresowana, mimo prawidłowego doręczenia wezwania do stawienia się, nie stawiła się, ani nie wnosiła o odroczenie.

7. Strona nie będzie powoływać się na tajemnicę bankową jako przyczynę odmowy współpracy przewidzianej w niniejszym rozdziale. Jeżeli jej prawo wewnętrzne tego wymaga. Strona może żądać, aby wniosek o współpracę, który wiązałby się z uchyleniem tajemnicy bankowej, był zatwierdzony przez sędziego, inny organ sądowy lub prokuratora, właściwych do podejmowania czynności w sprawach o przestępstwa.

8. Bez uszczerbku dla przyczyny odmowy przewidzianej w ustępie 1. a niniejszego artykułu:

a. okoliczność, że osoba, przeciwko której prowadzone są czynności wykrywcze lub został wydany nakaz konfiskaty przez organy Strony wzywającej, jest osobą prawną, nie będzie podnoszona przez Stronę wezwaną jako przeszkoda dla wykonywania współpracy na podstawie niniejszego rozdziału;

b. okoliczność, że osoba fizyczna, przeciwko której został wydany nakaz konfiskaty dochodów, zmarła po wydaniu tego nakazu, lub okoliczność, że osoba prawna została rozwiązana po wydaniu przeciwko niej nakazu konfiskaty dochodów, nie będzie podnoszona jako przeszkoda udzielenia pomocy zgodnie z artykułem 13 ustęp 1.a.

Artykuł 19

Odroczenie

Strona wezwana może odroczyć wykonanie wnioskowanej czynności, jeżeli czynność taka mogłaby przeszkodzić w prowadzeniu czynności wykrywczych lub postępowań przez jej organy.

Artykuł 20

Częściowe lub warunkowe uwzględnienie wniosku

Przed odmową lub odroczeniem wykonania czynności w ramach współpracy przewidzianych w niniejszym rozdziale Strona wezwana rozważy, tam gdzie jest to wskazane po skonsultowaniu się ze Stroną wzywającą, czy może uwzględnić wniosek częściowo lub pod takimi warunkami, jakie uzna za konieczne.

Część 6

Doręczanie i ochrona praw osób trzecich

Artykuł 21

Doręczanie dokumentów

1. Strony udzielają sobie możliwie najszerszej pomocy w doręczaniu dokumentów sądowych osobom, których dotyczą środki tymczasowe i konfiskata.

2. Niniejszy artykuł nie stoi na przeszkodzie:

a. możliwości przesyłania dokumentów sądowych drogą pocztową bezpośrednio do osób przebywających za granicą;

b. możliwości powodowania doręczenia dokumentów sądowych przez urzędników sądowych, funkcjonariuszy lub inne właściwe organy Strony, od której dokument pochodzi, bezpośrednio przez organy konsularne tej Strony lub przez urzędników sądowych, funkcjonariuszy lub inne właściwe organy Strony, do której dokument jest skierowany,

chyba że Strona, do której dokument jest skierowany, złoży odmienne oświadczenie w tym przedmiocie Sekretarzowi Generalnemu Rady Europy przy podpisywaniu lub składaniu dokumentu ratyfikacyjnego, przyjęcia, zatwierdzenia lub przystąpienia.

3. Doręczając dokumenty sądowe osobom przebywającym za granicą, których dotyczą środki tymczasowe lub nakaz konfiskaty wydany w Stronie przesyłającej, Strona ta wskazuje środki odwoławcze przysługujące takim osobom na podstawie jej prawa.

Artykuł 22

Uznawanie decyzji zagranicznych

1. Przy rozpoznawaniu wniosku o współpracę na podstawie części 3 i 4 Strona wezwana uznaje każdą decyzję podjętą przez władze sądowe Strony wzywającej dotyczącą praw dochodzonych przez osoby trzecie.

2. Można odmówić uznania, jeżeli:

a. osoby trzecie nie miały dostatecznej możliwości dowiedzenia swoich praw; lub

b. decyzja jest sprzeczna z wcześniejszą decyzją podjętą w Stronie wezwanej w tej samej sprawie; lub

c. jest ona sprzeczna z porządkiem publicznym Strony wezwanej; lub

d. decyzja została podjęta wbrew przepisom o wyłącznej jurysdykcji przewidzianej przez prawo Strony wezwanej.

Część 7

Przepisy proceduralne i inne przepisy ogólne

Artykuł 23

Organ centralny

1. Strony wyznaczają organ centralny, a w miarę potrzeby organy centralne, upoważnione do przesyłania wniosków i udzielania odpowiedzi na wnioski składane na podstawie niniejszego rozdziału, wykonywania takich wniosków lub przekazywania ich właściwym organom do wykonania.

2. W chwili podpisywania lub składania dokumentu ratyfikacyjnego, przyjęcia, zatwierdzenia lub przystąpienia, Strona powiadamia Sekretarza Generalnego Rady Europy o nazwach i adresach organów wyznaczonych zgodnie z ustępem 1 niniejszego artykułu.

Artykuł 24

Bezpośrednie porozumiewanie się

1. Organy centralne porozumiewają się ze sobą bezpośrednio.

2. W nagłym wypadku wnioski lub zawiadomienia przewidziane w niniejszym rozdziale mogą być przesyłane bezpośrednio przez organy sądowe i prokuratorów Strony wzywającej do takich samych organów Strony wezwanej. W takich wypadkach odpis przesyła się jednocześnie do organu centralnego Strony wezwanej za pośrednictwem organu centralnego Strony wzywającej.

3. Wniosek lub zawiadomienie przewidziane w ustępach 1 i 2 niniejszego artykułu mogą być przesyłane za pośrednictwem Międzynarodowej Organizacji Policji Kryminalnej (Interpol).

4. Jeżeli wniosek został złożony zgodnie z ustępem 2 niniejszego artykułu, a organ nie jest właściwy do jego rozpoznania, organ ten przekazuje wniosek właściwemu organowi krajowemu i informuje o tym bezpośrednio Stronę wzywającą.

5. Wnioski lub zawiadomienia, przewidziane w części 2 niniejszego rozdziału, niewymagające stosowania środków przymusu, mogą być bezpośrednio przekazywane przez właściwe organy Strony wzywającej właściwym organom Strony wezwanej.

Artykuł 25

Forma wniosku i języki

1. Wszystkie wnioski przewidziane w niniejszym rozdziale składa się na piśmie. Mogą być stosowane nowoczesne środki telekomunikacji, takie jak telefax.

2. Z zastrzeżeniem przepisów ustępu 3 niniejszego artykułu, nie wymaga się tłumaczenia wniosków i załączonych dokumentów.

3. W chwili podpisywania lub składania dokumentu ratyfikacyjnego, przyjęcia, zatwierdzenia lub przystąpienia każda Strona może złożyć Sekretarzowi Generalnemu Rady Europy oświadczenie, że zastrzega sobie prawo żądania, aby do wniosków do niej kierowanych i załączonych dokumentów były dołączane tłumaczenia na jej język lub na jeden z oficjalnych języków Rady Europy lub na ten z nich, który wskaże. Może ona również, przy tej okazji, złożyć oświadczenie o gotowości przyjmowania tłumaczeń na inny język przez nią wskazany. Inne Strony mogą stosować zasadę wzajemności.

Artykuł 26

Legalizacja

Dokumenty przekazywane przy stosowaniu postanowień niniejszego rozdziału są zwolnione z wszelkich formalności legalizacyjnych.

Artykuł 27

Treść wniosku

1. Wniosek o współpracę przewidziany w niniejszym rozdziale powinien wymieniać:

a. organ występujący z wnioskiem i organ prowadzący czynności wykrywcze lub postępowanie;

b. przedmiot i przyczynę wniosku;

c. sprawę łącznie z istotnymi faktami (takimi jak data, miejsce i okoliczności przestępstwa), których dotyczą czynności wykrywcze lub postępowanie, z wyjątkiem wniosku o doręczenie;

d. jeżeli współpraca wymaga stosowania środków przymusu:

i. tekst przepisów ustawowych lub – jeżeli to nie jest możliwe – informacje o przepisach prawnych mających zastosowanie,

ii. wskazanie, że żądane środki lub inne środki o podobnych skutkach mogłyby być podjęte na terytorium Strony wzywającej na podstawie jej prawa;

e. kiedy jest to konieczne i w zakresie, w jakim jest to możliwe:

i. dane dotyczące osoby lub osób zainteresowanych, łącznie z nazwiskiem, datą i miejscem urodzenia, obywatelstwem i miejscem pobytu, a w wypadku osoby prawnej – jej siedzibą; oraz

ii. mienie, w stosunku do którego współpraca jest żądana, jego położenie, jego powiązania z osobą lub osobami zainteresowanymi, powiązania tego mienia z przestępstwem, jak również dostępne informacje o prawach innych osób do tego mienia; oraz

f. szczególną procedurę, której zastosowania życzy sobie Strona wzywająca.

2. Wniosek o zastosowanie środka tymczasowego na podstawie części 3 odnoszącego się do zajęcia mienia, z którego może być realizowany nakaz konfiskaty polegający na żądaniu zapłaty sumy pieniędzy, powinien również wymieniać maksymalną kwotę, której pokrycia żąda się z tego mienia.

3. Poza danymi wymienionymi w ustępie 1 wniosek na podstawie części 4 powinien zawierać:

a. w wypadku przewidzianym w artykule 13 ustęp 1.a:

i. uwierzytelniony odpis nakazu konfiskaty wydanego przez sąd Strony wzywającej oraz wyjaśnienie, na jakiej podstawie nakaz został wydany, jeżeli nie wynika to z samego nakazu;

ii. poświadczenie wydane przez właściwy organ Strony wzywającej, że nakaz konfiskaty jest wykonalny i nie podlega zaskarżeniu w drodze zwykłych środków odwoławczych;

iii. informacje, w jakim zakresie żąda się wykonania nakazu; oraz

iv. informacje o konieczności podjęcia środków tymczasowych;

b. w wypadku przewidzianym w artykule 13 ustęp 1.b, opis faktów, na które powołuje się Strona wzywająca, dostateczny dla umożliwienia Stronie wezwanej uzyskania nakazu na podstawie jej prawa wewnętrznego;

c. jeżeli osoby trzecie miały możliwość dochodzenia praw, dokumenty potwierdzające taką możliwość.

Artykuł 28

Wnioski wadliwe

1. Jeżeli wniosek nie jest zgodny z postanowieniami niniejszego rozdziału lub dostarczone informacje nie są wystarczające do jego rozpoznania. Strona wezwana może zwrócić się do Strony wzywającej o jego poprawienie lub uzupełnienie dodatkowymi informacjami.

2. Strona wezwana może wyznaczyć termin dostarczenia poprawek lub dodatkowych informacji.

3. Do czasu otrzymania żądanych poprawek lub informacji dotyczących wniosku sporządzonego na podstawie części 4 niniejszego rozdziału. Strona wezwana

może podjąć każdy ze środków, o których mowa w części 2 lub 3 niniejszego rozdziału.

Artykuł 29

Wielość wniosków

1. Jeżeli Strona wezwana otrzyma więcej niż jeden wniosek na podstawie części 3 lub 4 niniejszego rozdziału w stosunku do tej samej osoby lub mienia, wielość wniosków nie powinna powstrzymać tej Strony od rozpoznania wniosków wymagających podjęcia środków tymczasowych.

2. W razie wielości wniosków na podstawie części 4 niniejszego rozdziału Strona wezwana rozważy podjęcie konsultacji ze Stronami wzywającymi.

Artykuł 30

Obowiązek uzasadnienia

Strona wezwana uzasadnia każdą decyzję o odmowie, odroczeniu lub uzależnieniu od spełnienia warunków współpracy na podstawie niniejszego rozdziału.

Artykuł 31

Informacja

1. Strona wezwana informuje niezwłocznie Stronę wzywającą o:

a. czynności podjętej na wniosek na podstawie niniejszego rozdziału;

b. ostatecznym wyniku czynności dokonanej na podstawie wniosku;

c. decyzji o odmowie, odroczeniu lub uzależnieniu od spełnienia warunków wykonania w całości lub w części wniosku o współpracę na podstawie niniejszego rozdziału;

d. okolicznościach uniemożliwiających dokonanie żądanej czynności lub mogących spowodować poważne opóźnienia w jej wykonaniu; oraz

e. w przypadku podjęcia środków tymczasowych na skutek wniosku na podstawie części 2 lub 3 niniejszego rozdziału – o takich postanowieniach swego prawa wewnętrznego, które mogłyby automatycznie prowadzić do uchylenia tych środków.

2. Strona wzywająca niezwłocznie informuje Stronę wezwaną o:

a. zmianie, decyzji lub każdej innej okoliczności, z powodu których nakaz konfiskaty przestaje być w całości lub w części wykonalny; oraz

b. wszelkich zmianach faktycznych lub prawnych, z powodu których czynność podjęta na podstawie niniejszego rozdziału nie jest już uzasadniona.

3. Jeżeli Strona na podstawie tego samego nakazu konfiskaty żąda konfiskaty w więcej niż w jednej Stronie, informuje o wystąpieniu z takimi wnioskami wszystkie Strony, których dotyczy wykonanie tego nakazu.

Artykuł 32

Ograniczenie wykorzystywania

1. Strona wezwana może uzależnić wykonanie wniosku od warunku, że informacja lub dowód dostarczone przez nią nie zostaną bez jej uprzedniej zgody użyte lub przekazane przez organy Strony wzywającej na potrzeby czynności wykrywczych lub postępowań, innych niż wymienione we wniosku.

2. Strona może oświadczyć w chwili podpisywania lub składania dokumentu ratyfikacyjnego, przyjęcia, zatwierdzenia lub przystąpienia, przez oświadczenie skierowane do Sekretarza Generalnego Rady Europy, że bez jej uprzedniej zgody informacja lub dowód dostarczone przez nią na podstawie niniejszego rozdziału nie mogą być użyte lub przekazane przez organy Strony wzywającej na potrzeby czynności wykrywczych lub postępowań innych niż wymienione we wniosku.

Artykuł 33

Poufność

1. Strona wzywająca może żądać, aby Strona wezwana zachowała poufność faktów oraz treści wniosku, z wyjątkiem zakresu koniecznego dla wykonania wniosku. Jeżeli Strona wezwana nie może dochować poufności, informuje o tym niezwłocznie Stronę wzywającą.

2. Jeżeli nie jest to sprzeczne z podstawowymi zasadami jej prawa krajowego i jeżeli tego żądano, Strona wzywająca zachowa poufność każdego dowodu i informacji dostarczonych przez Stronę wezwaną, z wyjątkiem zakresu koniecznego dla prowadzenia czynności wykrywczych lub postępowań wymienionych we wniosku.

3. Z zastrzeżeniem postanowień jej prawa wewnętrznego, Strona, która otrzymała informację przekazaną z własnej inicjatywy na podstawie artykułu 10, dochowa poufności żądanej przez Stronę udzielającą informacji. Jeżeli druga Strona nie może spełnić tego wymagania, informuje o tym niezwłocznie Stronę przekazującą informację.

Artykuł 34

Koszty

Zwykłe koszty związane z wykonaniem wniosku ponosi Strona wezwana. Jeżeli dla wykonania wniosku konieczne są znaczne lub nadzwyczajne koszty. Strony konsultują się w celu uzgodnienia warunków, na jakich wniosek zostanie wykonany i w jaki sposób koszty powinny być pokryte.

Artykuł 35

Odszkodowanie

1. W razie wniesienia przez osobę powództwa w sprawie odpowiedzialności za szkody wynikłe wskutek działania lub zaniechania związanego ze współpracą na podstawie niniejszego rozdziału. Strony zainteresowane wezmą pod uwagę, o ile zachodzi taka potrzeba, możliwość skonsultowania się ze sobą w celu określenia sposobu ewentualnego rozłożenia między nimi kwoty należnego odszkodowania.

2. Strona, przeciwko której wniesiono powództwo o odszkodowanie, podejmie starania, aby niezwłocznie poinformować o tym drugą Stronę, jeżeli Strona ta może być zainteresowana w rozstrzygnięciu sprawy.

ROZDZIAŁ IV

PRZEPISY KOŃCOWE

Artykuł 36

Podpisanie i wejście w życie

1. Niniejsza konwencja jest otwarta do podpisu dla Państw Członkowskich Rady Europy i Państw niebędących Członkami, które brały udział w jej opracowaniu. Państwa te mogą wyrazić swoją zgodę na związanie się konwencją przez:

a. podpisanie bez zastrzeżenia ratyfikacji, przyjęcia lub zatwierdzenia; lub

b. podpisanie z zastrzeżeniem ratyfikacji, przyjęcia lub zatwierdzenia, po którym następuje ratyfikacja, przyjęcie lub zatwierdzenie.

2. Dokument ratyfikacyjny, przyjęcia lub zatwierdzenia składa się Sekretarzowi Generalnemu Rady Europy.

3. Niniejsza konwencja wchodzi w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie trzech miesięcy od daty, w której trzy państwa, w tym co najmniej dwa Państwa Członkowskie Rady Europy, wyraziły swoją zgodę na związanie się konwencją zgodnie z postanowieniami ustępu 1.

4. W odniesieniu do każdego Państwa-Sygnatariusza, które później wyrazi zgodę na związanie się konwencją, wchodzi ona w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie trzech miesięcy od daty wyrażenia przez to Państwo zgody na związanie się konwencją zgodnie z postanowieniami ustępu 1.

Artykuł 37

Przystąpienie do konwencji

1. Po wejściu w życie niniejszej konwencji Komitet Ministrów Rady Europy, po skonsultowaniu się z Państwami-Stronami konwencji, na podstawie decyzji podjętej większością głosów przewidzianej w artykule 20.d Statutu Rady Europy, z zastrzeżeniem jednomyślności przedstawicieli Państw-Stron uprawnionych do zasiadania w Komitecie, może zaprosić każde Państwo niebędące Członkiem Rady i nieuczestniczące w opracowaniu konwencji, do przystąpienia do niej.

2. W stosunku do każdego Państwa przystępującego do konwencji wchodzi ona w życie pierwszego dnia następującego po upływie trzech miesięcy od daty złożenia dokumentu przystąpienia Sekretarzowi Generalnemu Rady Europy.

Artykuł 38

Terytorialny zakres stosowania

1. Każde Państwo może w chwili podpisywania lub składania dokumentu ratyfikacyjnego, przyjęcia, zatwierdzenia lub przystąpienia, wskazać terytorium lub terytoria, do których niniejsza konwencja ma zastosowanie.

2. Każde Państwo może później, przez oświadczenie skierowane do Sekretarza Generalnego Rady Europy, rozszerzyć stosowanie niniejszej konwencji na każde inne terytorium wymienione w tym oświadczeniu. W stosunku do tego terytorium konwencja wchodzi w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie trzech miesięcy od daty otrzymania takiego oświadczenia przez Sekretarza Generalnego.

3. Oświadczenie złożone na podstawie obu poprzedzających ustępów może być cofnięte w stosunku do każdego terytorium wymienionego w tym oświadczeniu w drodze notyfikacji skierowanej do Sekretarza Generalnego. Wycofanie staje się skuteczne pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie trzech miesięcy od daty otrzymania notyfikacji przez Sekretarza Generalnego.

Artykuł 39

Stosunek do innych konwencji i porozumień

1. Niniejsza konwencja nie narusza praw i zobowiązań wynikających z wielostronnych konwencji międzynarodowych dotyczących zagadnień szczegółowych.

2. Strony niniejszej konwencji mogą między sobą zawierać porozumienia dwustronne lub wielostronne w sprawach będących przedmiotem niniejszej konwencji w celu uzupełnienia lub wzmocnienia jej postanowień lub ułatwienia stosowania zawartych w niej zasad.

3. Jeżeli dwie lub więcej Stron zawarto już porozumienie lub traktat w sprawach, które są przedmiotem niniejszej konwencji, lub w inny sposób uregulowało swoje wzajemne stosunki dotyczące tych spraw. Strony te mogą stosować to porozumienie lub traktat lub odpowiednio regulować te stosunki zamiast niniejszej konwencji, jeżeli ułatwi to współpracę międzynarodową.

Artykuł 40

Zastrzeżenia

1. Państwo może oświadczyć w chwili podpisywania lub składania dokumentu ratyfikacyjnego, przyjęcia, zatwierdzenia lub przystąpienia, że korzysta z jednego lub większej liczby zastrzeżeń przewidzianych w artykule 2 ustęp 2, artykule 6 ustęp 4, artykule 14 ustęp 3, artykule 21 ustęp 2, artykule 25 ustęp 3 i artykule 32 ustęp 2. Inne zastrzeżenia nie mogą być składane.

2. Państwo, które złożyło zastrzeżenie na podstawie poprzedniego ustępu, może w całości lub w części wycofać je, w drodze notyfikacji skierowanej do Sekretarza Generalnego Rady Europy. Wycofanie staje się skuteczne od daty otrzymania notyfikacji przez Sekretarza Generalnego.

3. Strona, która złożyła zastrzeżenie w stosunku do jakiegokolwiek postanowienia niniejszej konwencji, nie może domagać się stosowania tego postanowienia przez inną Stronę; Strona może jednak, jeżeli jej zastrzeżenie jest częściowe lub warunkowe, żądać stosowania tego postanowienia w takim zakresie, w jakim sama to postanowienie przyjęła.

Artykuł 41

Poprawki

1. Poprawki do niniejszej konwencji mogą być zgłaszane przez każdą Stronę i są przekazywane przez Sekretarza Generalnego Rady Europy do wiadomości Państwom-Stronom Rady Europy i każdemu Państwu niebędącemu Członkiem, które przystąpiło lub zostało zaproszone do przystąpienia do konwencji zgodnie z postanowieniem artykułu 37.

2. Każdą poprawkę zaproponowaną przez Stronę przekazuje się do wiadomości Europejskiemu Komitetowi Problemów Przestępczości, który przedstawia Komitetowi Ministrów swą opinię o zgłoszonej poprawce.

3. Komitet Ministrów rozpatruje zgłoszoną poprawkę i opinię Europejskiego Komitetu Problemów Przestępczości i może przyjąć poprawkę.

4. Tekst każdej poprawki przyjętej przez Komitet Ministrów zgodnie z ustępem 3 niniejszego artykułu przekazuje się Stronom do akceptacji.

5. Każda poprawka przyjęta zgodnie z ustępem 3 niniejszego artykułu wchodzi w życie trzydziestego dnia po poinformowaniu Sekretarza Generalnego przez wszystkie Strony o jej przyjęciu.

Artykuł 42

Rozstrzyganie sporów

1. Europejski Komitet Problemów Przestępczości Rady Europy będzie informowany o tym, jak konwencja jest interpretowana i stosowana.

2. W razie sporu między Stronami dotyczącego interpretacji lub stosowania niniejszej konwencji. Strony dążą do jego rozstrzygnięcia w drodze negocjacji lub przy pomocy innych wybranych przez nie sposobów ugodowego załatwienia sprawy, łącznie z przedstawieniem tego sporu Europejskiemu Komitetowi Problemów Przestępczości, sądowi arbitrażowemu, którego decyzje są wiążące dla Stron, albo Międzynarodowemu Trybunałowi Sprawiedliwości, stosownie do uzgodnienia między zainteresowanymi Stronami.

Artykuł 43

Wypowiedzenie

1. Strona może w każdym czasie wypowiedzieć niniejszą Konwencję w drodze notyfikacji skierowanej do Sekretarza Generalnego Rady Europy.

2. Wypowiedzenie staje się skuteczne pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie trzech miesięcy od daty otrzymania notyfikacji przez Sekretarza Generalnego.

3. Jednakże niniejszą konwencję stosuje się nadal do wykonania konfiskaty na podstawie artykułu 14, jeżeli wniosek został złożony zgodnie z postanowieniami niniejszej konwencji przed datą, w której wypowiedzenie stało się skuteczne.

Artykuł 44

Zawiadomienia

Sekretarz Generalny Rady Europy zawiadamia Państwa Członkowskie Rady i każde Państwo, które przystąpiło do niniejszej konwencji, o:

a. każdym podpisaniu konwencji;

b. każdym złożeniu dokumentu ratyfikacyjnego, przyjęcia, zatwierdzenia lub przystąpienia;

c. każdej dacie wejścia w życie niniejszej konwencji zgodnie z artykułami 36 i 37;

d. każdym zastrzeżeniu złożonym na podstawie artykułu 40 ustęp 1;

e. każdym innym akcie, notyfikacji lub zawiadomieniu odnoszących się do tej konwencji.

Na dowód czego niżej podpisani, będąc do tego należycie upoważnieni, podpisali niniejszą konwencję.

Sporządzono w Strasburgu dnia 8 listopada 1990 r. w językach angielskim i francuskim, przy czym oba teksty są jednakowo autentyczne, w jednym egzemplarzu, który zostanie złożony w archiwum Rady Europy.

Sekretarz Generalny Rady Europy przekazuje uwierzytelnione odpisy konwencji każdemu Państwu Członkowskiemu Rady Europy, Państwom niebędącym Członkami, które uczestniczyły w opracowaniu konwencji, i każdemu Państwu zaproszonemu do przystąpienia do niej.

Po zapoznaniu się z powyższą konwencją, w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej oświadczam, że:

– została ona uznana za słuszną zarówno w całości, jak i każde z postanowień w niej zawartych,

– jest ona przyjęta, ratyfikowana i potwierdzona z zastrzeżeniami załączonymi do niniejszego aktu,

– będzie ona niezmiennie zachowywana.

Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Rzeczypospolitej Polskiej.

Dano w Warszawie dnia 10 listopada 2000 r.

Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej: A. Kwaśniewski

L.S.

Prezes Rady Ministrów: J. Buzek

Załącznik

Zastrzeżenia

Rzeczpospolita Polska na podstawie artykułu 25 ustęp 3 konwencji oświadcza, że wnioski i dokumenty kierowane do jej organów na podstawie rozdziału III konwencji powinny być składane wraz z tłumaczeniem ich na język polski bądź jeden z oficjalnych języków Rady Europy.

Rzeczpospolita Polska na podstawie artykułu 21 ustęp 2 litera b konwencji oświadcza, że sposoby doręczenia przewidziane w artykule 21 ustęp 2 konwencji mogą być stosowane na jej terytorium jedynie w takim zakresie, w jakim przewidziane są w odpowiednich umowach międzynarodowych dotyczących pomocy prawnej łączących Rzeczpospolitą Polską ze Stroną przesyłającą dokument sądowy.

Rzeczpospolita Polska na podstawie artykułu 32 ustęp 2 konwencji oświadcza, że dostarczone w wykonaniu wniosku złożonego na podstawie przepisów rozdziału III konwencji informacje i dowody mogą być wykorzystywane dla celów innego postępowania niż wymienione we wniosku jedynie za jej zgodą.