REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

REKLAMA

Dziennik Ustaw - rok 2002 nr 239 poz. 2029

ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW

z dnia 17 grudnia 2002 r.

w sprawie szczegółowych warunków bezpiecznej pracy ze źródłami promieniowania jonizującego.

Tekst pierwotny

Na podstawie art. 45 ustawy z dnia 29 listopada 2000 r. – Prawo atomowe (Dz. U. z 2001 r. Nr 3, poz. 18, Nr 100, poz. 1085 i Nr 154, poz. 1800 oraz z 2002 r. Nr 74, poz. 676 i Nr 135, poz. 1145) zarządza się, co następuje:

Rozdział 1

Przepisy ogólne

§ 1.

Rozporządzenie określa:

1) wymagania techniczne i wymagania ochrony radiologicznej dotyczące pracowni stosujących źródła promieniotwórcze lub urządzenia zawierające takie źródła oraz wymagania dotyczące urządzeń wytwarzających promieniowanie jonizujące i pracowni stosujących takie urządzenia;

2) zasady pracy ze źródłami promieniotwórczymi, urządzeniami zawierającymi takie źródła oraz urządzeniami wytwarzającymi promieniowanie jonizujące, stosowanymi poza pracowniami, o których mowa w pkt 1;

3) sposób prowadzenia kontroli źródeł promieniowania jonizującego oraz ewidencji źródeł promieniotwórczych;

4) wzór karty ewidencyjnej do prowadzenia ewidencji źródeł promieniotwórczych.

§ 2.
Rozporządzenie nie dotyczy aparatów rentgenowskich o energii promieniowania do 300 keV stosowanych w celach medycznych i pracowni stosujących te aparaty.
§ 3.
Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:

1) „akceleratorze" – rozumie się przez to urządzenie wytwarzające promieniowanie jonizujące w wyniku przyspieszania cząstek naładowanych, w szczególności: przyspieszacz liniowy, betatron, cyklotron, generator neutronów;

2) „aparacie rentgenowskim" – rozumie się przez to aparat lub zestaw składający się z urządzeń przeznaczonych do wytwarzania i wykorzystywania promieniowania rentgenowskiego, w którym źródłem promieniowania jonizującego jest lampa rentgenowska;

3) „grupach izotopów" – rozumie się przez to grupy, na które dzieli się izotopy promieniotwórcze w zależności od wartości skutecznej dawki obciążającej przy jednostkowym wniknięciu izotopu do organizmu;

4) „otwartym źródle promieniotwórczym" – rozumie się przez to źródło promieniotwórcze niebędące zamkniętym źródłem promieniotwórczym;

5) „pomieszczeniu do napromieniania" – rozumie się przez to pomieszczenie, w którym w celu napromieniania jest wyprowadzana wiązka promieniowania z zainstalowanego akceleratora, aparatu rentgenowskiego lub urządzenia zawierającego zamknięte źródło promieniotwórcze, oraz pomieszczenie, w którym w celu napromieniania jest wyprowadzane źródło promieniotwórcze z urządzenia zawierającego zamknięte źródło promieniotwórcze;

6) „pomieszczeniu terapeutycznym" – rozumie się przez to pomieszczenie do napromieniania, w którym wyprowadzana wiązka promieniowania lub wyprowadzane źródło promieniotwórcze są wykorzystywane do prowadzenia leczenia promieniowaniem jonizującym;

7) „pracowni" – rozumie się przez to pracownię rentgenowską, pracownię akceleratorową i pracownię izotopową;

8) „pracowni akceleratorowej" – rozumie się przez to zespół pomieszczeń z zainstalowanym akceleratorem, w skład których wchodzi co najmniej jedno pomieszczenie do napromieniania;

9) „pracowni izotopowej" – rozumie się przez to pomieszczenie lub zespół pomieszczeń przeznaczonych do pracy z otwartymi lub zamkniętymi źródłami promieniotwórczymi oraz urządzeniami zawierającymi zamknięte źródła promieniotwórcze;

10) „pracowni rentgenowskiej" – rozumie się przez to pomieszczenie do pracy z aparatem rentgenowskim lub zespół pomieszczeń składających się przynajmniej z jednego pomieszczenia do pracy z aparatem rentgenowskim lub pomieszczenia do napromieniania;

11) „sterowni" – rozumie się przez to pomieszczenie, z którego kieruje się zdalnie pracą akceleratora, aparatu rentgenowskiego lub urządzenia zawierającego zamknięte źródło promieniotwórcze;

12) „śluzie sanitarno-dozymetrycznej" – rozumie się przez to wydzielony teren pracowni izotopowej z otwartymi źródłami promieniotwórczymi, wyposażony w stacjonarny przyrząd dozymetryczny i urządzenia sanitarne (umywalkę, a jeżeli wymagają tego prowadzone prace, również natrysk), przystosowany do usuwania zewnętrznych skażeń promieniotwórczych z powierzchni ciała ludzkiego, ze środków ochrony indywidualnej oraz do zmiany odzieży i obuwia roboczego;

13) „świadectwie źródła" – rozumie się przez to dokumentację źródła promieniotwórczego, sporządzoną przez producenta tego źródła;

14) „świadectwie wyjściowego materiału promieniotwórczego" – rozumie się przez to dokumentację wyjściowego materiału promieniotwórczego, sporządzoną przez producenta tego materiału;

15) „typie zamkniętego źródła promieniotwórczego" – rozumie się przez to zespół cech konstrukcyjnych i parametrów fizycznych charakteryzujących punktowe, powierzchniowe oraz liniowe źródło promieniotwórcze, w tym rodzaj wykorzystywanego promieniowania jonizującego;

16) „wyjściowym materiale promieniotwórczym" – rozumie się przez to materiał tarczowy otrzymany z reaktora jądrowego lub inny materiał wykorzystywany do produkcji źródeł promieniotwórczych;

17) „zamkniętym źródle promieniotwórczym" – rozumie się przez to źródło promieniotwórcze o takiej budowie, która w warunkach określonych dla jego stosowania uniemożliwia przedostanie się do środowiska zawartej w nim substancji promieniotwórczej;

18) „zezwoleniu" – rozumie się przez to zezwolenia na wykonywanie działalności związanej z narażeniem na promieniowanie jonizujące.

§ 4.
Bezpieczeństwo pracy ze źródłami promieniowania jonizującego wymaga przestrzegania zasady ograniczenia narażenia, przez skracanie czasu narażenia, zwiększanie odległości od źródła promieniowania jonizującego, ograniczanie pola tego promieniowania i eliminowanie skażeń promieniotwórczych, w szczególności przez:

1) stosowanie wyposażenia i sprzętu zgodnie z ich przeznaczeniem i zaleceniami producenta;

2) stosowanie środków ochrony indywidualnej;

3) dopuszczanie do pracy na poszczególnych stanowiskach pracy osób przeszkolonych i posiadających kwalifikacje wymagane do pracy na tych stanowiskach;

4) stałą kontrolę parametrów stosowanych procedur oraz bieżącą kontrolę i konserwację eksploatowanych urządzeń.

Rozdział 2

Wymagania techniczne i wymagania ochrony radiologicznej dotyczące pracowni stosujących źródła promieniotwórcze lub urządzenia zawierające takie źródła oraz wymagania dotyczące urządzeń wytwarzających promieniowanie jonizujące i pracowni stosujących takie urządzenia

§ 5.

1. Pracownie akceleratorowe, izotopowe i pracownie rentgenowskie stosujące aparaty rentgenowskie o energii promieniowania powyżej 300 keV lokalizuje się w:

1) niemieszkalnych obiektach budowlanych lub

2) niemieszkalnej części budynku, o ile pomieszczenia pracowni nie przylegają do pomieszczeń mieszkalnych lub przeznaczonych do stałego pobytu osób, z zastrzeżeniem § 16.

2. Pracownie izotopowe lokalizuje się w miejscach zabezpieczonych przed zalaniem wodą w budynkach zaliczonych, zgodnie z przepisami prawa budowlanego, co najmniej do klasy D odporności pożarowej, przy czym pomieszczenia, w których są przechowywane źródła i odpady promieniotwórcze – co najmniej do klasy B odporności pożarowej.

3. Wejście do pracowni oznacza się tablicami informacyjnymi, których wzory są określone w załączniku nr 1 do rozporządzenia.

4. Stopień osłabienia promieniowania jonizującego przez ściany zewnętrzne i stropy pracowni zapobiega otrzymaniu przez osoby z ogółu ludności w ciągu kolejnych 12 miesięcy dawki skutecznej (efektywnej) promieniowania jonizującego, związanej z prowadzeniem działalności z promieniowaniem jonizującym w pracowni, nieprzekraczającej 0,1 milisiwerta (mSv), z uwzględnieniem czasu narażenia tych osób, rodzaju prowadzonych w pracowni prac i rodzaju stosowanych osłon.

5. Pracownię wyposaża się, zależnie od rodzaju prowadzonych prac, w:

1) sprzęt dozymetryczny dostosowany do używanych źródeł promieniowania jonizującego;

2) stałe lub ruchome osłony przed promieniowaniem jonizującym;

3) pojemniki do przechowywania źródeł i odpadów promieniotwórczych;

4) środki ochrony indywidualnej przed skażeniami promieniotwórczymi i napromienieniem;

5) wentylację grawitacyjną, chyba że dla danego rodzaju lub klasy pracowni jest wymagana wentylacja mechaniczna, a jeżeli producent urządzeń zainstalowanych w pracowni tego wymaga, także w klimatyzację;

6) instalację wodną i kanalizacyjną.

6. Źródła i odpady promieniotwórcze przechowuje się w sposób uniemożliwiający rozprzestrzenianie się skażeń promieniotwórczych.

7. Miejsce przechowywania źródeł promieniotwórczych oznacza się tablicą informacyjną, której wzór jest określony w załączniku nr 2 do rozporządzenia.

8. W pomieszczeniu, w którym są przechowywane źródła lub odpady promieniotwórcze, nie przechowuje się substancji łatwopalnych, wybuchowych, wydzielających opary żrące i powodujących korozję, a także gazów sprężonych.

9. Dokumentacja pracowni zawiera:

1) zezwolenie;

2) regulamin pracy;

3) instrukcje pracy ze źródłami promieniowania jonizującego, ustalające szczegółowe postępowanie w zakresie ochrony radiologicznej dla każdego rodzaju wykonywanych prac;

4) zakładowy plan postępowania awaryjnego;

5) rejestr wyników pomiarów dozymetrycznych w środowisku pracy;

6) wykaz pracowników wykonujących pracę w pracowni, z podziałem na kategorie A i B;

a. w zależności od rodzaju prac prowadzonych w pracowni, także:

7) opisy techniczne i instrukcje obsługi akceleratorów, aparatów rentgenowskich lub urządzeń zawierających źródła promieniotwórcze;

8) instrukcję postępowania przeznaczoną dla pacjentów, którym podano substancję promieniotwórczą w celu medycznej diagnostyki lub leczenia;

9) instrukcje obsługi i świadectwa wzorcowania sprzętu dozymetrycznego;

10) ewidencję źródeł i odpadów promieniotwórczych;

11) rejestr dawek indywidualnych promieniowania jonizującego otrzymanych przez pracowników.

§ 6.
W przypadku pracowni izotopowej z zamkniętymi źródłami promieniotwórczymi oraz pracowni izotopowej z urządzeniami zawierającymi źródła promieniotwórcze (pracownie klasy Z):

1) powierzchnia pomieszczenia, w którym są prowadzone prace ze źródłami promieniotwórczymi, nie może być mniejsza niż 10 m2, przy czym w pracowni klasy Z przeznaczonej do celów medycznych powierzchnia pomieszczenia terapeutycznego nie może być mniejsza niż 20 m2;

2) wielkość wolnej powierzchni w pomieszczeniach przeznaczonych do prac ze źródłami promieniotwórczymi nie może być mniejsza niż 5 m2 na jednego pracownika wykonującego pracę w pracowni.

§ 7.
1. Powierzchnia pomieszczenia, w którym jest zainstalowany aparat rentgenowski defektoskopowy lub inny aparat rentgenowski o energii promieniowania powyżej 300 keV w pracowni rentgenowskiej, nie może być mniejsza niż 20 m2.

2. Powierzchnia pomieszczenia pracowni rentgenowskiej, w której jest zainstalowany aparat rentgenowski o energii promieniowania do 300 keV, nie może być, z zastrzeżeniem § 8, mniejsza niż 10 m2, chyba że w zezwoleniu określono inaczej.

3. Wysokość pomieszczenia weterynaryjnej pracowni rentgenowskiej, w którym jest zainstalowany aparat rentgenowski, nie może być mniejsza niż 2,5 m, a jeżeli łączny czas przebywania w nim pracownika nie przekracza czterech godzin na dobę, nie może być mniejsza niż 2,2 m.

4. Powierzchnia pomieszczenia do napromieniania w pracowni akceleratorowej nie może być mniejsza niż 20 m2, chyba że w zezwoleniu określono inaczej.

5. W pracowniach akceleratorowych, rentgenowskich z wyjątkiem weterynaryjnych pracowni rentgenowskich, oraz w pracowniach klasy Z z wydzieloną sterownią;

1) wejście do takiej pracowni wyposaża się w sygnalizację świetlną informującą o włączeniu zasilania aparatu lub akceleratora wysokim napięciem lub umieszczeniu źródła promieniotwórczego w pozycji roboczej;

2) geometria ustawienia osłon stałych wyklucza możliwość padania pierwotnej wiązki promieniowania jonizującego na drzwi do pomieszczenia do napromieniania;

3) w pomieszczeniach terapeutycznych instaluje się wentylację mechaniczną nawiewno-wyciągową zapewniającą co najmniej 6-krotną wymianę powietrza na godzinę, chyba że producent zainstalowanego źródła promieniowania jonizującego wymaga częstszej wymiany powietrza;

4) konstrukcja drzwi umożliwia ich otwarcie od wewnątrz i od zewnątrz pomieszczenia do napromieniania.

6. Poza wymaganiami określonymi w ust. 5:

1) w pracowniach akceleratorowych, rentgenowskich z wyjątkiem weterynaryjnych pracowni rentgenowskich, oraz w pracowniach klasy Z, z wydzielonymi sterowniami zapewnia się łączność głosową i wizualną między sterownią a pomieszczeniem terapeutycznym;

2) w pracowniach akceleratorowych i rentgenowskich z wyjątkiem weterynaryjnych pracowni rentgenowskich, z wydzielonymi sterowniami stosuje się system uniemożliwiający włączenie zasilania aparatu rentgenowskiego lub akceleratora wysokim napięciem przy otwartych drzwiach do pomieszczenia do napromieniania;

3) w pracowniach klasy Z z wydzieloną sterownią stosuje się system powodujący umieszczenie źródeł w pozycji ochronnej, przy otwieraniu drzwi do pomieszczenia do napromieniania.

§ 8.
1. Powierzchnia pomieszczenia weterynaryjnej pracowni rentgenowskiej wykonującej badania małych zwierząt, w którym jest zainstalowany aparat rentgenowski, ma zapewnić, żeby przy typowym badaniu diagnostycznym – w przypadku aparatu przenośnego lub przy zawieszonej głowicy i wiązce skierowanej w dół – źródło promieniowania znajdowało się co najmniej 1 m od najbliższej ściany.

2. Powierzchnia pomieszczenia weterynaryjnej pracowni rentgenowskiej dla zwierząt większych, w którym jest zainstalowany aparat rentgenowski, ma zapewnić, żeby źródło promieniowania znajdowało się co najmniej 1,5 m od najbliższej ściany.

§ 9.
W urządzeniach wytwarzających promieniowanie jonizujące, niewykorzystywane do celów diagnostycznych, terapeutycznych lub zastosowań naukowych i technicznych, emitowane przez lampy próżniowe wzbudzane przez napięcie przekraczające 5 kV, moc dawki tego promieniowania w odległości 0,05 m od dowolnej dostępnej powierzchni urządzenia nie może przekraczać 5 mikrogrejów na godzinę (5 µGy/h).
§ 10.
1. Aparaty rentgenowskie oraz akceleratory:

1) użytkuje się zgodnie z wymaganiami środowiskowymi i warunkami zasilania elektrycznego określonymi w opisie technicznym oraz zgodnie z instrukcją eksploatacyjną;

2) konserwuje się zgodnie z zaleceniami określonymi w instrukcji eksploatacyjnej;

3) poddaje się regularnej kontroli zgodnie z programem zapewnienia jakości i kontroli kalibracji.

2. Budowa aparatów rentgenowskich oraz akceleratorów zapewnia bezpieczeństwo elektryczne i mechaniczne przez:

1) ochronę przed niebezpieczeństwem urazu, mogącego powstać w wyniku dotknięcia aparatu rentgenowskiego lub akceleratora;

2) ochronę przed powstaniem temperatury lub łuku elektrycznego, mogących spowodować niebezpieczeństwo.

§ 11.
1. Budowa aparatów rentgenowskich zapewnia:

1) możliwość zamontowania ograniczników promieniowania odpowiadających przeznaczeniu aparatu rentgenowskiego;

2) ograniczenie mocy dawki promieniowania przy zamkniętym okienku wiązki promieniowania i przy najwyższych parametrach eksploatacji podanych przez producenta do wartości, która nie przekracza:

a) 25 µGy/h w odległości 0,5 m od ogniska lampy – dla aparatów rentgenowskich stosowanych do dyfrakcji promieni rentgenowskich, mikroradiografii i rentgenowskiej analizy spektralnej,

b) 2,5 µGy/h, dla napięcia do 200 kV włącznie, lub 10 µGy/h, dla napięcia powyżej 200 kV, w odległości 1 m od ogniska lampy – dla pozostałych rodzajów aparatów rentgenowskich;

3) dla aparatów rentgenowskich, w których obudowa ochronna ostania lampę rentgenowską oraz napromieniany obiekt, ograniczenie mocy dawki w odległości 0,1 m od dostępnej powierzchni obudowy do wartości, która nie przekracza:

a) 7,5 µGy/h (aparaty rentgenowskie w pełni ochronne),

b) 25 µGy/h (aparaty rentgenowskie o wysokiej ochronności).

2. Aparaty rentgenowskie w pełni ochronne i aparaty rentgenowskie o wysokiej ochronności wyposaża się w dwa niezależne zabezpieczenia, uniemożliwiające ich eksploatację przy otwarciu obudowy.

3. Aparatów rentgenowskich w pełni ochronnych nie wyposaża się w zabezpieczenia, o których mowa w ust. 2, jeżeli stosowanie aparatu rentgenowskiego nie pozwala na zamknięcie jego obudowy, a moc dawki w dostępnym miejscu otwartej obudowy nie przekracza 7,5 µGy/h.

4. Aparatów rentgenowskich o wysokiej ochronności nie wyposaża się w zabezpieczenia, o których mowa w ust. 2, jeżeli moc dawki w przestrzeni wewnętrznej aparatu rentgenowskiego, przy maksymalnych parametrach, w żadnym punkcie nie przekracza 0,25 mGy/h albo stosowanie aparatu rentgenowskiego nie pozwala na zamknięcie jego obudowy, a moc dawki w dostępnym miejscu otwartej obudowy nie przekracza 25 µGy/h.

5. Aparaty rentgenowskie diagnostyczne do celów weterynaryjnych wyposaża się w:

1) filtry umożliwiające filtrację nie mniejszą niż wartość równoważna 1,5 mm aluminium (Al);

2) przycisk do zdalnego wyzwalania ekspozycji zapewniający operatorowi zachowanie odległości co najmniej 2 m od ogniska lampy;

3) urządzenie sygnalizujące w sposób akustyczny lub optyczny wykonanie ekspozycji; sygnalizacja ma być widoczna i słyszalna z miejsca uruchomienia wyzwalacza;

4) wskaźniki natężenia prądu i napięcia na lampie rentgenowskiej;

5) świetlny wskaźnik napromienianego pola, zapewniający średnie natężenie oświetlenia pola nie mniejsze niż 100 lx (luksów) w płaszczyźnie prostopadłej do osi wiązki w odległości 1 m od ogniska, jeżeli odległość ta w normalnych warunkach pracy jest mniejsza niż 1 m.

§ 12.
1. Akcelerator terapeutyczny zapewnia:

1) bezpieczeństwo pacjenta podczas leczenia;

2) sygnalizację obecności wiązki promieniowania w pomieszczeniu terapeutycznym oraz w sterowni;

3) kontrolę dawki promieniowania i mocy dawki promieniowania z użyciem dwóch niezależnych od siebie torów dozymetrycznych;

4) zachowanie zapisu wskazań dotyczących dawki promieniowania po zakończeniu napromieniania.

2. Budowa akceleratora zapewnia zakończenie lub przerwanie napromieniania, w przypadku gdy:

1) w sytuacji prawidłowego przebiegu terapii promieniowaniem jonizującym, system pomiaru dawki promieniowania wskazał osiągnięcie wartości dawki promieniowania ustalonej przed rozpoczęciem napromieniania;

2) występuje różnica między wskazaniami niezależnych torów dozymetrycznych przekraczająca 5% tych wskazań;

3) pomiar czasu napromieniania osiągnął wartość ustaloną przed rozpoczęciem napromieniania.

§ 13.
1. W zależności od aktywności stosowanych jednocześnie izotopów promieniotwórczych i ich przynależności do grupy izotopów promieniotwórczych pracownie izotopowe z otwartymi źródłami promieniotwórczymi zalicza się do klasy III, II i l, zgodnie z załącznikiem nr 3 do rozporządzenia.

2. Grupy izotopów, o których mowa w ust. 1, są określone w załączniku nr 4 do rozporządzenia.

3. Zamknięte źródła promieniotwórcze mogą być stosowane w pracowniach izotopowych z otwartymi źródłami promieniotwórczymi.

§ 14.
1. W pracowni izotopowej klasy III, poza wymaganiami określonymi w § 6:

1) stanowiska pracy wyposaża się w wyciągi radiochemiczne, a jeżeli jest to potrzebne, także w komory rękawicowe lub inne urządzenia uniemożliwiające rozprzestrzenianie się skażeń promieniotwórczych;

2) powierzchnie robocze wykonuje się w sposób uniemożliwiający rozprzestrzenianie się skażeń promieniotwórczych oraz umożliwiający ich usuwanie;

3) podłogi, ściany i instalacje przygotowuje się w sposób umożliwiający usunięcie powstałych na ich powierzchniach skażeń promieniotwórczych;

4) zapewnia się wentylowanie mechaniczne pomieszczeń odrębnym systemem wentylacyjnym umożliwiającym co najmniej 3-krotną wymianę powietrza w ciągu godziny;

5) w zależności od rodzaju prowadzonych prac z otwartymi źródłami promieniotwórczymi zapewnia się:

a) pomiar zawartości substancji promieniotwórczych w powietrzu i ściekach usuwanych z tej pracowni,

b) zbieranie i przechowywanie stałych i ciekłych odpadów promieniotwórczych w specjalnych pojemnikach lub zbiornikach,

c) oczyszczanie usuwanego z tej pracowni powietrza,

d) podciśnienie w szczelnych komorach roboczych, wynoszące co najmniej 200 paskali (Pa) w stosunku do otoczenia.

2. W pracowni izotopowej klasy III nie jest dopuszczalne wykonywanie czynności, które mogłyby ułatwić wprowadzenie substancji promieniotwórczych do wnętrza organizmu, w szczególności spożywanie posiłków i palenie tytoniu.

3. Organizacja pracy w pracowni izotopowej klasy III zapewnia komunikację między pomieszczeniami, z wyłączeniem magazynu źródeł i odpadów promieniotwórczych, bez konieczności wychodzenia na zewnątrz pracowni, jeżeli pracownia izotopowa klasy III jest wyposażona w magazyn zewnętrzny.

§ 15.
W pracowni izotopowej klasy II, poza wymaganiami określonymi dla pracowni izotopowej klasy III, zapewnia się:

1) powierzchnię, z wyłączeniem śluzy sanitarno-dozymetrycznej i pomieszczenia do przechowywania źródeł i odpadów promieniotwórczych, nie mniejszą niż 15 m2;

2) wejście i wyjście przez śluzę sanitarno-dozymetryczną;

3) wentylację mechaniczną nawiewno-wyciągową gwarantującą:

a) przepływ powietrza w kierunku pomieszczeń, w których istnieje większe prawdopodobieństwo powstawania skażeń promieniotwórczych,

b) ruch powietrza lub układ ciśnień, który zapobiega rozprzestrzenianiu się skażeń promieniotwórczych powstających na stanowiskach pracy,

c) wyrzut powietrza na wysokości co najmniej 1 m ponad kalenicą budynku pracowni izotopowej klasy II i budynku sąsiadującego;

4) oznaczenie w sposób trwały i widoczny środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego;

5) przechowywanie źródeł i odpadów promieniotwórczych w wydzielonym magazynie, o wentylacji mechanicznej nawiewno-wyciągowej zapewniającej w czasie przebywania tam pracowników co najmniej 6-krotną wymianę powietrza w ciągu godziny, przy czym włączenie wentylacji następuje co najmniej 10 minut przed wejściem pracowników do magazynu.

§ 16.
W przypadku pracowni izotopowej klasy l, poza wymaganiami określonymi dla pracowni izotopowej klasy II, zapewnia się jej lokalizację w niemieszkalnym obiekcie budowlanym oraz przechowywanie źródeł i odpadów promieniotwórczych oddzielnie i w wydzielonych magazynach, o wentylacji mechanicznej nawiewno-wyciągowej zapewniającej w czasie przebywania tam pracowników co najmniej 6-krotną wymianę powietrza w ciągu godziny, przy czym włączenie wentylacji następuje co najmniej 10 minut przed wejściem pracowników do magazynu.
§ 17.
W przypadku pracowni, w których są stosowane źródła promieniowania jonizującego w celach medycznych, wymaga się dodatkowo spełniania odpowiednich wymagań ogólnych, określonych w przepisach dotyczących pomieszczeń i urządzeń zakładów opieki zdrowotnej.

Rozdział 3

Zasady pracy ze źródłami promieniotwórczymi, urządzeniami zawierającymi takie źródła oraz urządzeniami wytwarzającymi promieniowanie jonizujące, stosowanymi poza pracowniami stosującymi źródła promieniotwórcze, urządzenia zawierające takie źródła lub urządzenia wytwarzające promieniowanie jonizujące

§ 18.

1. Źródła promieniotwórcze, urządzenia zawierające takie źródła oraz urządzenia wytwarzające promieniowanie jonizujące mogą być stosowane poza pracownią, jeżeli:

1) źródła promieniowania jonizującego są zainstalowane na terenie jednostki organizacyjnej w sposób uniemożliwiający niekontrolowane narażenie osób i środowiska lub

2) zachodzi konieczność prowadzenia prac w terenie, a ochrona radiologiczna nie wymaga zastosowania stałych osłon przed promieniowaniem jonizującym i izolowania miejsc stosowania źródeł promieniowania jonizującego od otoczenia.

2. W warunkach, o których mowa w ust. 1 pkt 2:

1) w przypadku prac wymagających stosowania otwartych źródeł promieniotwórczych, przed rozpoczęciem prac uzyskuje się zgodę właściciela lub administratora terenu, na którym prace mają być prowadzone oraz zawiadamia się o nich właściwego inspektora sanitarnego;

2) w razie możliwości przekroczenia limitu użytkowego dawki ustalonego w zezwoleniu, osoby biorące udział w pracach wyposaża się w akustyczne indywidualne sygnalizatory promieniowania jonizującego;

3) wszystkie czynności związane ze stosowaniem otwartych źródeł promieniotwórczych wykonuje się pod nadzorem inspektora ochrony radiologicznej;

4) w razie konieczności magazynowania źródeł i odpadów promieniotwórczych poza pracownią– przechowuje się je na terenie nadzorowanym w miejscu zabezpieczonym przed pożarem, zalaniem wodą i dostępem osób postronnych, stosując wymagania, o których mowa w § 5 ust. 6–8.

Rozdział 4

Sposób prowadzenia kontroli źródeł promieniowania jonizującego oraz ewidencji źródeł promieniotwórczych

§ 19.

1. Kontrola źródeł promieniotwórczych obejmuje sprawdzenie, nie rzadziej niż raz na rok kalendarzowy:

1) zgodności stanu źródeł z dokumentami ewidencji źródeł promieniotwórczych;

2) szczelności zamkniętych źródeł promieniotwórczych.

2. Wyniki kontroli szczelności zamkniętych źródeł promieniotwórczych rejestruje się w protokole kontroli, który zawiera w szczególności:

1) datę kontroli;

2) typ i numer zamkniętego źródła promieniotwórczego lub urządzenia zawierającego takie źródło;

3) rodzaj izotopu promieniotwórczego, jego aktywność oraz datę określenia aktywności;

4) typ i numer przyrządu, którym wykonano pomiary;

5) wynik pomiaru;

6) wyniki kontroli;

7) nazwę i adres instytucji oraz imię i nazwisko osoby, która przeprowadziła kontrolę.

3. W jednostkach organizacyjnych prowadzących działalność w zakresie wytwarzania, przetwarzania i instalowania źródeł promieniotwórczych lub urządzeń zawierających takie źródła oraz obrotu nimi kontrolę, o której mowa w ust. 1, wykonuje się na bieżąco.

§ 20.
1. Kontrola urządzeń zawierających źródła promieniotwórcze lub wytwarzających promieniowanie jonizujące przed wprowadzeniem ich do eksploatacji obejmuje sprawdzenie zgodności parametrów urządzenia z dokumentacją techniczną, w szczególności określenie mocy dawki promieniowania jonizującego w odległości 0,1 m i 1 m od obudowy urządzenia w kierunku innym niż kierunek wiązki promieniowania wyprowadzonego z urządzenia.

2. Wyniki kontroli, o której mowa w ust. 1, odnotowuje się w protokole zdawczo-odbiorczym urządzenia.

3. Kopię protokołu zdawczo-odbiorczego, o którym mowa w ust. 2, kierownik jednostki organizacyjnej prowadzący kontrolę przekazuje organowi wydającemu zezwolenie.

§ 21.
1. W jednostkach organizacyjnych wykonujących działalność polegającą na wytwarzaniu i przetwarzaniu źródeł promieniotwórczych ewidencja obejmuje wyjściowe materiały promieniotwórcze oraz wyprodukowane źródła promieniotwórcze i jest prowadzona na karcie ewidencyjnej, której wzór jest określony w załączniku nr 5 do rozporządzenia.

2. W jednostkach organizacyjnych wykonujących działalność polegającą na obrocie źródłami promieniotwórczymi, produkcji, obrocie lub instalowaniu urządzeń zawierających źródła promieniotwórcze ewidencja obejmuje przychód i rozchód źródeł promieniotwórczych i jest prowadzona na karcie ewidencyjnej, której wzór jest określony w załączniku nr 6 do rozporządzenia.

3. W jednostkach organizacyjnych wykonujących działalność polegającą na stosowaniu lub przechowywaniu źródeł promieniotwórczych lub urządzeń zawierających takie źródła ewidencja obejmuje odpowiednio stosowane lub przechowywane źródła promieniotwórcze i jest prowadzona na kartach ewidencyjnych, których wzory są określone w załącznikach nr 7–10 do rozporządzenia.

4. W jednostkach organizacyjnych wykonujących działalność polegającą na transporcie źródeł promieniotwórczych lub urządzeń zawierających takie źródła, z wyłączeniem transportu wewnątrz jednostki, ewidencja obejmuje dokumenty przewozowe określone w przepisach dotyczących przewozu towarów niebezpiecznych.

§ 22.
1. Karty ewidencyjne, o których mowa w § 21 ust. 1–3, kierownik jednostki organizacyjnej przechowuje przez okres 5 lat od chwili zakończenia działalności ze źródłem promieniotwórczym.

2. Dokumenty przewozowe, o których mowa w § 21 ust. 4, kierownik jednostki organizacyjnej przechowuje przez okres 3 lat od dnia zakończenia transportu źródeł promieniotwórczych.

3. Kierownik jednostki organizacyjnej wykonującej działalność, o której mowa w § 21 ust. 3, na której wykonywanie jest wymagane zezwolenie, sporządza ewidencję posiadanych zamkniętych źródeł promieniotwórczych według stanu na dzień 31 grudnia danego roku, na karcie ewidencyjnej, której wzór jest określony w załączniku nr 11 do rozporządzenia, oraz przesyła tę kartę Prezesowi Państwowej Agencji Atomistyki w terminie do dnia 31 stycznia roku następnego.

4. Prezes Państwowej Agencji Atomistyki przechowuje karty ewidencyjne, o których mowa w ust. 3, przez okres 30 lat od dnia ich otrzymania.

§ 23.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2003 r.

Prezes Rady Ministrów: L. Miller

Załącznik 1. [WZORY TABLIC INFORMACYJNYCH DO OZNAKOWANIA WEJŚCIA DO PRACOWNI]

Załączniki do rozporządzenia Rady Ministrów
z dnia 17 grudnia 2002 r. (poz. 2029)

Załącznik nr 1

WZORY TABLIC INFORMACYJNYCH DO OZNAKOWANIA WEJŚCIA DO PRACOWNI

 infoRgrafika

 infoRgrafika

 infoRgrafika

Załącznik 2. [WZÓR TABLICY INFORMACYJNEJ DO OZNAKOWANIA MIEJSCA PRZECHOWYWANIA ŹRÓDEŁ PROMIENIOTWÓRCZYCH*]

Załącznik nr 2

WZÓR TABLICY INFORMACYJNEJ DO OZNAKOWANIA MIEJSCA PRZECHOWYWANIA ŹRÓDEŁ PROMIENIOTWÓRCZYCH*

 infoRgrafika

Załącznik 3. [KLASY PRACOWNI IZOTOPOWYCH Z OTWARTYMI ŹRÓDŁAMI PROMIENIOTWÓRCZYMI W ZALEŻNOŚCI OD AKTYWNOŚCI STOSOWANYCH JEDNOCZEŚNIE W PRACOWNI IZOTOPÓW PROMIENIOTWÓRCZYCH l ICH PRZYNALEŻNOŚCI DO GRUPY IZOTOPÓW PROMIENIOTWÓRCZYCH]

Załącznik nr 3

KLASY PRACOWNI IZOTOPOWYCH Z OTWARTYMI ŹRÓDŁAMI PROMIENIOTWÓRCZYMI W ZALEŻNOŚCI OD AKTYWNOŚCI STOSOWANYCH JEDNOCZEŚNIE W PRACOWNI IZOTOPÓW PROMIENIOTWÓRCZYCH l ICH PRZYNALEŻNOŚCI DO GRUPY IZOTOPÓW PROMIENIOTWÓRCZYCH

Grupa izotopów promieniotwórczych

Klasa pracowni

I

II

III

Aktywność stosowanych jednocześnie w pracowni izotopów promieniotwórczych

MBq

MBq

MBq

1

powyżej 1000

powyżej l do 1000

dół

2

powyżej 10000

powyżej 10 do 10000

do 10

3

powyżej 100000

powyżej 100 do 100000

do 100

4

powyżej 1000000

powyżej 1000 do 1000000

do 1000

 

Objaśnienia:

1. W przypadku pracowni przeznaczonej do prac z izotopami promieniotwórczymi różnych grup izotopów, klasę pracowni określa się porównując aktywność obliczoną według wzoru:

A = A 1 + 0,1 A 2 + 0,01 A 3 + 0,001 A4

gdzie A 1, A 2, A 3, A 4 - stosowana jednocześnie maksymalna aktywność izotopów odpowiednio l, 2,3 lub 4 grupy izotopów

z aktywnością l grupy izotopów przewidzianą dla poszczególnych klas pracowni.

2. W zależności od rodzaju wykonywanych czynności z substancjami promieniotwórczymi, aktywność stosowanych jednocześnie w pracowni izotopów promieniotwórczych może być zwiększona lub zmniejszona, poprzez pomnożenie przez współczynnik:

 

Określenie czynności

Współczynnik

Magazynowanie

100

Diagnostyka lekarska

100

Bardzo proste czynności na mokro

10

Normalne czynności chemiczne

1

Skomplikowane czynności na mokro z prawdopodobieństwem rozlania i proste czynności na sucho z możliwością pylenia

0,1

Skomplikowane czynności na sucho z możliwością pylenia

0,01

 

Załącznik 4. [GRUPY IZOTOPÓW PROMIENIOTWÓRCZYCH]

Załącznik nr 4

GRUPY IZOTOPÓW PROMIENIOTWÓRCZYCH

Grupa izotopów

Izotop promieniotwórczy

 

1

Sm-146

Sm-147

Gd-148

Gd-152

Pb-210

Bi-210m

Po-210

Ra-223

Ra-224

Ra-225

 

Ra-226

Ra-228

Ac-225

Ac-226

Ac-227

Th-227

Th-228

Th-229

Th-230

Th-232

 

Pa-231

U-230

U-232

U-233

U-234

U-235

U-236

U-238

Np-236

Np-237

 

Pu-236

Pu-238

Pu-239

Pu-240

Pu-242

Pu-244

Am-241

Am-242m

Am-243

Cm-240

 

Cm-242

Cm-243

Cm-244

Cm-245

Cm-246

Cm-247

Cm-248

Cm-250

Bk-247

Cf-248

 

Cf-249

Cf-250

Cf-251

Cf-252

Cf-253

Cf-254

Es-253

Es-254

Fm-257

Md-258

2

Be-10

Al-26

Si-32

Ti-44

Fe-60

Co-60

Ge-68

Sr-82

Sr-90

Zr-93

 

Nb-94

Ru-106

Rh-102

Ag-108m

Ag-110m

Cd-113

Cd-113m

In-114m

In-115

Sn-126

 

I-126

I-129

I-131

La-137

La-138

Ce-144

Pm-146

Eu-150

Eu-152

Eu-154

 

Tb-158

Ho-166m

Lu-176

Lu-177m

Hf-172

Hf-178m

Hf-182

Ta-180

Os-194

Ir-192m

 

Hg-194

Pb-202

Pb-212

Bi-210

Bi-212

Bi-213

Bi-214

At-211

Fr-222

Ac-224

 

Ac-228

Th-226

Pa-227

Pa-228

Pa-230

Pu-234

Pu-241

Am-242

Cm-241

Bk-249

 

Cf-244

Cf-246

Es-254m

Fm-252

Fm-253

Fm-254

Fm-255

Md-257

 

 

3

C-14

Na-22

Na-24

Mg-28

Si-31

P-32

P-33

S-35

Cl-36

K-40

 

K-42

K-43

Ca-41

Ca-45

Ca-47

Sc-43

Sc-44

Sc-44m

Sc-46

Sc-47

 

Sc-48

Ti-45

V-48

Cr-48

Mn-52

Mn-54

Mn-56

Fe-52

Fe-55

Fe-59

 

Co-55

Co-56

Co-57

Co-58

Ni-56

Ni-57

Ni-59

Ni-63

Ni-65

Ni-66

 

Cu-61

Cu-64

Cu-67

Zn-62

Zn-65

Zn-69m

Zn-71m

Zn-72

Ga-66

Ga-67

 

Ga-72

Ga-73

Ge-66

Ge-69

Ge-77

Ge-78

As-70

As-71

As-72

As-73

 

As-74

As-76

As-77

As-78

Se-70

Se-73

Se-75

Se-79

Br-74m

Br-76

 

Br-77

Br-80m

Br-82

Rb-82m

Rb-83

Rb-84

Rb-86

Rb-87

Sr-80

Sr-83

 

Sr-85

Sr-89

Sr-91

Sr-92

Y-86

Y-87

Y-88

Y-90

Y-90m

Y-91

 

Y-92

Y-93

Zr-86

Zr-88

Zr-89

Zr-95

Zr-97

Nb-89

Nb-90

Nb-93m

 

Nb-95

Nb-95m

Nb-96

Mo-90

Mo-93

Mo-93m

Mo-99

Tc-94

Tc-99

Tc-95m

 

Tc-96

Tc-97

Tc-97m

Tc-98

Tc-99

Ru-97

Ru-103

Ru-105

Rh-99

Rh-100

 

Rh-101

Rh-101lm

Rh-102m

Rh-105

Rh-106m

Pd-100

Pd-101

Pd-103

Pd-107

Pd-109

 

Ag-105

Ag-106m

Ag-111

Ag-112

Cd-107

Cd-109

Cd-115

Cd-115m

Cd-117

Cd-117m

 

In-110

In-111

In-117m

Sn-110

Sn-113

Sn-117m

Sn-119m

Sn-121

Sn-121m

Sn-123

 

Sn-125

Sn-127

Sn-128

Sb-118m

Sb-120

Sb-122

Sb-124

Sb-125

Sb-126

Sb-127

 

Sb-128

Sb-129

Te-116

Te-121

Te-121m

Te-123

Te-123m

Te-125m

Te-127

Te-127m

 

Te-129m

Te-131m

Te-132

Te-133m

Te-134

I-120

I-120m

I-123

I-124

I-125

 

I-130

I-132

I-132m

I-133

I-135

Cs-132

Cs-134

Cs-135

Cs-136

Cs-137

 

Ba-126

Ba-128

Ba-131

Ba-133

Ba-133m

Ba-135m

Ba-140

La-132

La-140

La-141

 

La-142

Ce-134

Ce-135

Ce-137m

Ce-139

Ce-141

Ce-143

Pr-138m

Pr-142

Pr-143

 

Pr-145

Nd-138

Nd-139m

Nd-147

Nd-149

Pm-143

Pm-144

Pm-145

Pm-147

Pm-148

 

Pm-148m

Pm-149

Pm-150

Pm-151

Sm-142

Sm-145

Sm-151

Sm-153

Sm-156

Eu-145

 

Eu-146

Eu-147

Eu-148

Eu-149

Eu-152m

Eu-155

Eu-156

Eu-157

Gd-146

Gd-147

 

Gd-149

Gd-151

Gd-153

Gd-159

Tb-147

Tb-149

Tb-150

Tb-151

Tb-153

Tb-154

 

Tb-155

Tb-156

Tb-156m

Tb-157

Tb-160

Tb-161

Dy-155

Dy-159

Dy-166

Ho-166

 

Ho-167

Er-169

Er-171

Er-172

Tm-166

Tm-167

Tm-170

Tm-171

Tm-172

Tm-173

 

Yb-166

Yb-169

Yb-175

Yb-178

Lu-169

Lu-170

Lu-171

Lu-172

Lu-173

Lu-174

 

Lu-174m

Lu-176m

Lu-177

Lu-179

Hf-170

Hf-173

Hf-175

Hf-177m

Hf-179m

Hf-180m

 

Hf-181

Hf-184

Ta-173

Ta-175

Ta-176

Ta-177

Ta-178

Ta-179

Ta-182

Ta-183

 

Ta-184

W-178

W-185

W-187

W-188

Re-181

Re-182

Re-184

Re-184m

Re-186

 

Re-186m

Re-188

Re-189

Os-181

Os-182

Os-185

Os-191

Os-191m

Os-193

Ir-184

 

Ir-185

Ir-186

Ir-187

Ir-188

Ir-189

Ir-190

Ir-190m

Ir-192

Ir-193m

Ir-194

 

Ir-194m

Ir-195

Ir-195m

Pt-188

Pt-191

Pt-193m

Pt-195m

Pt-197

Pt-200

Au-193

 

Au-194

Au-195

Au-198

Au-198m

Au-199

Au-200m

Hg-193

Hg-193m

Hg-195m

Hg-197

 

Hg-197m

Hg-203

Tl-198

Tl-200

Tl-202

Tl-204

Pb-200

Pb-201

Pb-202m

Pb-203

 

Pb-205

Pb-211

Pb-214

Bi-201

Bi-202

Bi-203

Bi-205

Bi-206

Bi-207

Po-207

 

At-207

Fr-223

Ra-227

Th-231

Th-234

Pa-232

Pa-233

Pa-234

U-231

U-237

 

U-240

Np-234

Np-235

Np-238

Np-239

Np-240

Pu-237

Pu-243

Pu-245

Pu-246

 

Am-239

Ami-240

Am-244

Am-246

Cm-238

Bk-245

Bk-246

Bk-250

Es-250

Es-251

 

4

H-3

Be-7

C-11

F-18

Cl-38

Cl-39

K-44

K-45

Sc-49

V-47

 

V-49

Cr-49

Cr-51

Mn-51

Mn-52m

Mn-53

Co-58m

Co-60m

Co-61

Co-62m

 

Cu-60

Zn-63

Zn-69

Ga-65

Ga-68

Ga-70

Ge-67

Ge-71

Ge-75

As-69

 

Se-73m

Se-81

Se-81m

Se-83

Br-74

Br-75

Br-80

Br-83

Br-84

Rb-79

 

Rb-81

Rb-81m

Rb-88

Rb-89

Sr-81

Sr-85m

Sr-87m

Y-86m

Y-91m

Y-94

 

Y-95

Nb-88

Nb-97

Nb-98

Mo-101

Tc-93

Tc-93m

Tc-94m

Tc-96m

Tc-99m

 

Tc-101

Tc-104

Ru-94

Rh-99m

Rh-103m

Rh-107

Ag-102

Ag-103

Ag-104

Ag-104m

 

Ag-106

Ag-115

Cd-104

In-109

In-112

In-113m

In-115m

In-116m

In-117

In-119m

 

Sn-111

Sn-123m

Sb-115

Sb-116

Sb-116m

Sb-117

Sb-119

Sb-124m

Sb-126m

Sb-130

 

Sb-131

Te-129

Te-131

Te-133

I-121

I-128

I-134

Cs-125

Cs-127

Cs-129

 

Cs-130

Cs-131

Cs-134m

Cs-135m

Cs-138

Ba-131m

Ba-139

Ba-141

Ba-142

La-131

 

La-135

La-143

Ce-137

Pr-136

Pr-137

Pr-139

Pr-142m

Pr-144

Pr-147

Nd-136

 

Nd-139

Nd-141

Nd-151

Pm-141

Sm-141

Sm-141m

Sm-155

Eu-158

Gd-145

Dy-157

 

Dy-165

Ho-155

Ho-157

Ho-159

Ho-161

Ho-162

Ho-162m

Ho-164

Ho-164m

Er-161

 

Er-165

Tm-162

Tm-175

Yb-162

Yb-167

Yb-177

Lu-178

Lu-178m

Hf-182m

Hf-183

 

Ta-172

Ta-174

Ta-180m

Ta-182m

Ta-185

Ta-186

W-176

W-177

W-179

W-181

 

Re-177

Re-178

Re-187

Re-188m

Os-180

Os-189m

Ir-182

Pt-186

Pt-189

Pt-193

 

Pt-197m

Pt-199

Au-200

Au-201

Hg-195

Hg-199m

Tl-194

Tl-194m

Tl-195

Tl-197

 

Tl-198m

Tl-199

Tl-201

Pb-195m

Pb-198

Pb-199

Pb-209

Bi-200

Po-203

Po-205

 

U-239

Np-232

Np-233

Pu-235

Am-237

Am-238

Am-244m

Am-245

Am-246m

Cm-249

 


Załącznik 5.

Załącznik nr 5

 infoRgrafika

Załącznik 6.

Załącznik nr 6

 infoRgrafika


Załącznik 7.

Załącznik nr 7

 infoRgrafika

Załącznik 8.

Załącznik nr 8

 infoRgrafika

Załącznik 9.

Załącznik nr 9

 infoRgrafika

Załącznik 10.

Załącznik nr 10

 infoRgrafika

Załącznik 11.

Załącznik nr 11

 infoRgrafika

Metryka
  • Data ogłoszenia: 2002-12-31
  • Data wejścia w życie: 2003-01-01
  • Data obowiązywania: 2003-01-01
  • Dokument traci ważność: 2006-08-22
Brak dokumentów zmieniających.
Brak zmienianych dokumentów.

REKLAMA

Dziennik Ustaw

REKLAMA

REKLAMA

REKLAMA