Dziennik Ustaw - rok 2002 nr 219 poz. 1841

Na podstawie art. 103 ust. 4 ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. – Prawo lotnicze (Dz. U. Nr 130, poz. 1112) w związku z art. 129⁴ § 1 Kodeksu pracy zarządza się, co następuje:

1) „czas wykonywania czynności lotniczych” – czas lotu i czas wykonywania następujących czynności na ziemi:

a) organizowania lotu przed startem statku powietrznego w czasie określonym przez pracodawcę,

b) oczekiwania na lot przed startem statku powietrznego,

c) wykonywania czynności po wylądowaniu lub zakończeniu lotu, w czasie określonym przez pracodawcę,

d) postoju między lądowaniami,

e) pełnienia dyżurów na lotnisku;

2) „czas lotu:

a) statku powietrznego, z wyłączeniem śmigłowca” – czas liczony od chwili, gdy statek powietrzny ruszy z miejsca zaparkowania w celu wykonania lotu, aż do chwili jego zatrzymania się po locie na miejscu wyznaczonym do jego zaparkowania lub wyłączenia przez niego wszystkich silników,

b) „śmigłowca” – czas liczony od chwili uruchomienia wirnika nośnego do chwili jego zatrzymania;

3) „czas dojazdu” – czas, który członek załogi statku powietrznego spędza w drodze między miejscem wypoczynku wyznaczonym przez pracodawcę poza portem macierzystym a miejscem rozpoczęcia pracy i odwrotnie;

4) „czas wypoczynku” – nieprzerwany i określony czas, w którym pracownik zwolniony jest od pełnienia wszelkich obowiązków służbowych;

5) „czas powiadamiania” – ustalony przez pracodawcę okres od chwili powiadomienia pracownika przebywającego na dyżurze o konieczności zgłoszenia się do pracy do chwili przystąpienia pracownika do pracy;

6) „czas pracy z przerwą” – oznacza pracę składającą się z dwóch odcinków pracy rozdzielonych przerwą;

7) „port macierzysty” – oznacza miejsce wyznaczone przez pracodawcę dla członka załogi statku powietrznego, z którego rozpoczyna on i kończy lot lub cykl lotów; w miejscu tym w normalnych warunkach pracodawca nie jest odpowiedzialny za jego zakwaterowanie;

8) „personel pokładowy” – oznacza członka załogi statku powietrznego pełniącego podczas lotu obowiązki niezwiązane z prowadzeniem statku powietrznego oraz niebędącego członkiem personelu lotniczego;

9) „przerwa w czynnościach lotniczych” – czas wolny od wszelkich obowiązków, krótszy niż czas wypoczynku, którego połowę wlicza się do czasu pracy;

10) „lotnictwo usługowe” – świadczenie usług lotniczych przy użyciu statków powietrznych, innych niż przewóz lotniczy;

11) „lotnictwo ogólne” – wykonywanie statkami powietrznymi innych lotów niż przewóz lotniczy i loty usługowe.

1) czasu pracy;

2) czasu wykonywania czynności lotniczych;

3) czasu lotu;

4) czasu wypoczynku i dni wolnych.

1) przeciętnie 40 godzin na tydzień oraz 480 godzin – w przyjętym trzymiesięcznym okresie rozliczeniowym;

2) 1 900 godzin – w ciągu roku kalendarzowego, z zastrzeżeniem § 11.

1) zastosowania pracy z przerwą;

2) zwiększenia składu załogi statku powietrznego o członków personelu lotniczego;

3) decyzji dowódcy statku powietrznego w razie nieprzewidzianych okoliczności w czasie wykonywania operacji lotniczych.

1) 900 godzin – w roku kalendarzowym;

2) 100 godzin –w miesiącu kalendarzowym.

2. Dopuszczalny nieprzerwany czas lotu w załodze wieloosobowej nie może przekraczać wartości określonych w tabeli nr 3:

1) przerwa wynosząca 3–6 godzin 59 minut – przedłużenie o 1/2 czasu przerwy;

2) przerwa wynosząca 7–9 godzin 59 minut – przedłużenie o 2/3 czasu przerwy albo 1¹/₂ czasu przerwy, jeżeli przerwa nastąpiła pomiędzy godziną 20⁰⁰ a 8⁰⁰ czasu lokalnego.

2. Przedłużenie czasu wykonywania czynności lotniczych, o którym mowa w ust. 1, przed przerwą i po przerwie, nie może przekraczać 8 godzin, a przedłużony w ten sposób czas pracy nie może być dłuższy niż 18 godzin.

3. W czasie jednego okresu wykonywania czynności lotniczych może być tylko jedna przerwa.

4. Przepisów ust. 1–3 nie stosuje się do czasu pracy w zwiększonym składzie załogi statku powietrznego, o którym mowa w § 15.

2. W przypadku zwiększenia składu załogi statku powietrznego o jednego pilota, który ma uprawnienia do wykonywania funkcji dowódcy statku powietrznego na danym typie statku powietrznego, czas wykonywania czynności lotniczych nie może przekroczyć 15 godzin, a nieprzerwany czas lotu 12 godzin.

3. Załoga statku powietrznego w zwiększonym składzie nie może wykonywać więcej niż 2 lądowania w przypadku, o którym mowa w ust. 1 i 2.

4. Jeżeli planowany czas wykonywania czynności lotniczych członków personelu lotniczego wchodzących w skład wieloosobowej załogi statku powietrznego, o której mowa w ust. 1 i 2, w zwiększonym składzie:

1) nie przekracza 16 godzin – to załodze niewykonującej czasowo czynności należy zapewnić rozkładane fotele oddzielone od kabiny załogi i pasażerów;

2) wynosi 16 lub więcej godzin – to załodze niewykonującej czasowo czynności należy zapewnić miejsca do leżenia oddzielone od kabiny załogi i pasażerów.

1) poza portem macierzystym – pracodawca zapewnia mu czas wypoczynku, co najmniej tak długi, jak poprzedni czas pracy, lub w wymiarze 10 godzin, w zależności od tego, który z tych okresów jest dłuższy;

2) w porcie macierzystym – pracodawca zapewnia mu czas wypoczynku określony w pkt 1, z tym że:

a) po pracy z przerwą – czas wypoczynku powinien wynosić co najmniej tyle, ile wynosił poprzedni czas pracy łącznie z przerwą, obliczony zgodnie z § 13,

b) po wykonaniu lotu w pasie strefowej zmiany czasu – czas wypoczynku powinien wynosić co najmniej 48 godzin czasu liczonego od godziny 24⁰⁰ czasu lokalnego dnia przylotu.

1) poprzedni czas wypoczynku wynosił co najmniej tyle, ile czas wypoczynku określony w § 16 pkt 1;

2) liczbę godzin, o którą został skrócony wypoczynek, dodaje się do następnego czasu wypoczynku, który nie może już ulec skróceniu;

3) czas wypoczynku nie może być skracany przed lub po wykonywaniu pracy z przerwą.

2. Czas wypoczynku określony w § 16 pkt 2 lit. a powinien być przedłużony do:

1) 36 godzin – w ciągu kolejnych 7 dni albo

2) 60 godzin – w ciągu kolejnych 10 dni.

3. Członkowi personelu lotniczego przysługuje:

1) tyle dni wolnych do wszelkich zajęć w porcie macierzystym, ile w przyjętym okresie rozliczeniowym przypada dni wolnych od pracy, w tym w każdym miesiącu co najmniej 1 dzień wolny przypadający w niedzielę lub święto; w skład tych dni mogą wchodzić okresy wypoczynku;

2) wyznaczone dni wolne podawane są do wiadomości z co najmniej 24-godzinnym wyprzedzeniem i tak rozplanowane, aby mogły być wykorzystane w porcie macierzystym.

4. Jeżeli wciągu 7 kolejnych dni jeden z co najmniej trzech planowanych rozkładów czasu pracy przypada między godzinami 01⁰⁰–06⁰⁰ czasu lokalnego i różnica czasu między dwoma miejscami, w których wypada wypoczynek, jest mniejsza niż 4 godziny, to okres wypoczynku 36 godzin, o którym mowa w ust. 2 pkt 1, należy przedłużyć do 48 godzin.

2. Jeżeli czas pobytu w miejscu zakwaterowania nie jest krótszy niż 10 godzin, a planowany czas dojazdu jest krótszy niż 1 godzina i 30 minut, to różnica między tym czasem a czasem dojazdu może być odjęta od czasu wypoczynku.

1) konieczności wykonania lotu w celach poszukiwawczych lub ratowniczych;

2) opóźnienia lotu z przyczyn uzasadnionych, a w szczególności z powodu:

a) niesprzyjających warunków atmosferycznych,

b) oczekiwania na pasażerów,

c) usuwania usterek,

d) wydłużonego kołowania

– nie więcej jednak niż o 2 godziny, z zastrzeżeniem ust. 2.

2. Czas wykonywania czynności lotniczych w ciągu kolejnych 24 godzin może zostać przekroczony o 3 godziny w przypadku wykonywania lotu w zwiększonym składzie załogi.

3. Dowódca składa pracodawcy pisemny meldunek o każdorazowym przekroczeniu czasu wykonywania czynności lotniczych lub skróceniu czasu wypoczynku.

4. W przypadku przekroczenia czasu wykonywania czynności lotniczych lub skrócenia czasu wypoczynku o 1 godzinę lub więcej, pracodawca przesyła kopię meldunku, o którym mowa w ust. 3, wraz z wyjaśnieniem okoliczności przekroczenia czasu wykonywania czynności lotniczych lub skróceniu czasu wypoczynku, do Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego w terminie 14 dni od dnia złożenia meldunku.

2. Limity czasu pełnienia dyżuru określa tabela nr 4:

2. W przypadku gdy dyżur pełniony jest w porcie lotniczym, pracodawca zapewnia odpowiednie warunki pełnienia dyżuru.

3. Czas dyżuru telefonicznego wlicza się do czasu pracy w wymiarze 50% czasu dyżuru, z wyłączeniem pierwszych 4 godzin.

4. W przypadku opóźnienia odlotu, czas pomiędzy planowaną godziną odlotu a ponownie wyznaczoną godziną odlotu zalicza się do czasu pełnienia dyżuru.

1) 10 godzin czasu wykonywania czynności lotniczych – w ciągu kolejnych 24 godzin;

2) 6 godzin czasu lotu – w ciągu kolejnych 24 godzin;

3) 30 godzin czasu lotu – w tygodniu kalendarzowym;

4) 100 godzin czasu lotu – w miesiącu kalendarzowym;

5) 600 godzin czasu lotu – w roku kalendarzowym.

2. Członek załogi statku powietrznego wchodzący w skład personelu lotniczego wykonujący loty krótkie (loty po kręgu, do strefy i loty w rejonie lotniska), w czasie których start i lądowanie odbywają się na tym samym lotnisku, powinien mieć zapewnioną przerwę w pracy, określoną w tabeli nr 5:

1) czasu wykonywania czynności lotniczych – określonego w tabelach nr 1 i 2;

2) czasu lotu w ciągu kolejnych 24 godzin:

a) w załodze wieloosobowej – określonego w tabeli nr 3,

b) w załodze jednoosobowej – określonego w tabeli nr 6:

Tabela nr 6. Czas lotu w załodze jednoosobowej

3) 100 godzin czasu lotu – w miesiącu kalendarzowym;

4) 800 godzin czasu lotu – w roku kalendarzowym.

2. Członek załogi statku powietrznego wchodzący w skład personelu lotniczego w lotnictwie usługowym, wykonujący loty krótkie w rejonie lotniska, powinien mieć przerwy w wykonywaniu czynności lotniczych, określone w tabeli nr 7:

Tabela nr 7

1) udziału w akcji poszukiwawczo-ratowniczej, patrolowaniu akwenów wodnych i obszarów leśnych oraz w akcjach gaśniczych – o 2 godziny;

2) wykonywania zabiegów agrochemicznych upraw rolnych i leśnych zagrożonych przez szkodniki – o 3 godziny.

1) norm czasu:

a) wykonywania czynności lotniczych – 12 godzin w ciągu kolejnych 24 godzin,

b) pracy – przeciętnie 40 godzin na tydzień oraz 480 godzin w przyjętym trzymiesięcznym okresie rozliczeniowym,

c) pracy – 1 900 godzin w roku kalendarzowym;

2) czasu lotu:

a) 8 godzin – w ciągu kolejnych 24 godzin,

b) 80 godzin – w miesiącu kalendarzowym,

c) 800 godzin – w roku kalendarzowym.

1) udziału w akcji ratowniczej – o 2 godziny;

2) lotu z chorym lub rannym pacjentem do punktu opieki medycznej lub w celu dostarczenia krwi lub organów ludzkich do przeszczepów – o 3 godziny.

2. Okres dyżuru, w którym zawarty jest czas wypoczynku krótszy niż 10 godzin w ciągu kolejnych 24 godzin, nie może trwać dłużej niż 4 dni.

Tabela nr 8

2. Czas pracy, o którym mowa w ust. 1, podlega zatwierdzeniu przez Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego.

1) 80 godzin czasu lotu – w miesiącu kalendarzowym;

2) 800 godzin czasu lotu – w roku kalendarzowym.

Tabela nr 9

§ 56. Czas wykonywania czynności lotniczych określony w tabeli nr 9 może być zwiększony:

1) w przypadku, o którym mowa w § 13;

2) na polecenie dowódcy statku powietrznego w przypadku zakłóceń operacyjnych.

2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, personelowi pokładowemu należy zapewnić odpowiednie warunki wypoczynku.

1) przekracza 16 godzin – każdy członek personelu pokładowego powinien być zwolniony od wszelkich zajęć w czasie lotu na 1/3 czasu lotu liczonego w ten sposób, że od planowanego czasu lotu odejmuje się 1 godzinę, pozostałość dzieli się przez 3, a dla 1/3 liczby personelu pokładowego zapewnione są oddzielone od kabiny załogi i pasażerów miejsca do leżenia;

2) przekracza 14 godzin, a nie przekracza 16 godzin – każdy członek personelu pokładowego powinien być zwolniony od wszelkich zajęć w czasie lotu na 1/4 czasu lotu liczonego w ten sposób, że od planowanego czasu lotu odejmuje się 1 godzinę, pozostałość dzieli się przez 4, a dla 1/4 liczby personelu pokładowego zapewnione są oddzielone od kabiny załogi i pasażerów rozkładane fotele;

3) przekracza czas wykonywania czynności lotniczych określony w tabeli nr 9, a nie jest dłuższy niż 14 godzin – każdy członek personelu pokładowego powinien być zwolniony od wszelkich zajęć w czasie lotu co najmniej na 1 godzinę.

2. Czas pracy kontrolerów ruchu lotniczego obejmuje w szczególności:

1) pracę na stanowisku operacyjnym kontroli ruchu lotniczego;

2) czynności pomocnicze i przygotowawcze do wykonywania czynności na stanowisku operacyjnym;

3) czas odprawy przed rozpoczęciem pracy zmiany dziennej lub nocnej;

4) przejmowanie i przekazywanie stanowiska operacyjnego;

5) prowadzenie i nadzorowanie szkolenia praktycznego oraz egzaminowania;

6) przerwę, o której mowa w ust. 3.

3. W czasie pracy kontrolerów ruchu lotniczego zapewnia się przerwy w wymiarze do 50% dobowego wymiaru czasu pracy, w ciągu której pracownik pozostaje w gotowości do pracy.

2. Liczba następujących po sobie bezpośrednio dni wolnych nie może przekroczyć czterech.

3. Po pracy w porze nocnej pracodawca zapewni 12-godzinny nieprzerwany okres wypoczynku.

1) na stanowisku operacyjnym kontrolera radarowego – do 2 godzin;

2) na stanowisku operacyjnym kontrolera proceduralnego – do 2 godzin;

3) na pozostałych stanowiskach operacyjnych wymagających kwalifikacji kontrolera ruchu lotniczego – do 3 godzin;

4) na stanowisku operacyjnym asystenta kontrolera ruchu lotniczego – do 3 godzin.

2. W organach kontroli ruchu lotniczego portów lotniczych o małym natężeniu ruchu lotniczego czas pracy, o którym mowa w ust. 1, może być zwiększony o 3 godziny na stanowisku operacyjnym kontrolera radarowego i kontrolera proceduralnego.

3. Okres przerwy, o której mowa w § 59 ust. 3, na stanowisku operacyjnym wynosi nie mniej niż 1 godzinę dla każdego rodzaju stanowiska operacyjnego.

Minister Infrastruktury: M. Pol