Dziennik Ustaw - rok 2002 nr 145 poz. 1217

Na podstawie art. 12 ust. 2 ustawy z dnia 29 listopada 2000 r. – Prawo atomowe (Dz. U. z 2001 r. Nr 3, poz. 18, Nr 100, poz. 1085 i Nr 154, poz. 1800 oraz z 2002 r. Nr 74, poz. 676 i Nr 135, poz. 1145) zarządza się, co następuje:

1) rodzaje stanowisk w jednostce organizacyjnej, mających istotne znaczenie dla zapewnienia bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej;

2) szczegółowe warunki i tryb nadawania uprawnień dla osób, które mogą być zatrudnione na stanowiskach mających istotne znaczenie dla zapewnienia bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej;

3) szczegółowe warunki i tryb nadawania uprawnień inspektora ochrony radiologicznej;

4) warunki, jakie muszą spełniać jednostki przeprowadzające szkolenie;

5) wymagany zakres szkoleń, z uwzględnieniem programów i form organizowania szkoleń;

6) wzór zaświadczenia o uzyskaniu uprawnień;

7) ramowy zakres obowiązków i uprawnień inspektora ochrony radiologicznej.

2. Przepisów rozporządzenia nie stosuje się do nadawania uprawnień inspektora ochrony radiologicznej w pracowniach rentgenowskich stosujących aparaty rentgenowskie o energii promieniowania do 300 keV w celach medycznych.

2. Rodzaje stanowisk mających istotne znaczenie dla zapewnienia bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej oraz szczegółowe warunki nadawania uprawnień osobom, które mogą być zatrudnione na tych stanowiskach, w zakresie wykształcenia, stażu pracy, szkolenia i egzaminu, określa załącznik nr 1 do rozporządzenia.

3. Wymagania dotyczące stanu zdrowia, o których mowa w ust. 1, obejmują brak przeciwwskazań zdrowotnych do pracy na danym stanowisku, w tym brak przeciwwskazań do pracy w warunkach narażenia na promieniowanie jonizujące, stwierdzone orzeczeniem uprawnionego lekarza, o którym mowa w art. 10 ustawy z dnia 29 listopada 2000 r. – Prawo atomowe.

4. Z wnioskiem o nadanie uprawnień, o których mowa w ust.1, występuje kierownik jednostki organizacyjnej, w której ma być zatrudniony pracownik na stanowisku wymagającym uprawnienia lub kierownik jednostki nad nią nadrzędnej.

1) dysponują kadrą wykładowców, którzy posiadają wyższe wykształcenie, odznaczają się wiedzą i doświadczeniem zawodowym w dziedzinie podstaw technologii jądrowych oraz bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej, zgodnie z zakresem prowadzonych szkoleń;

2) posiadają obiekty, urządzenia i wyposażenie umożliwiające prowadzenie ćwiczeń praktycznych objętych tematyką szkolenia lub zapewniają do nich dostęp;

3) prowadzą dzienniki zajęć oraz rejestr osób, które odbyły szkolenie.

2. Dzienniki zajęć oraz rejestr, o których mowa w ust.1 w pkt 3, przechowuje się co najmniej przez 5 lat od dnia zakończenia szkolenia.

2. Zakresy szkoleń dla osób, które ubiegają się o uprawnienia inspektora ochrony radiologicznej, określa załącznik nr 4 do rozporządzenia.

3. Przed rozpoczęciem szkolenia jednostka, która je przeprowadza, opracowuje szczegółowy program szkolenia w oparciu o zakresy szkoleń, o których mowa w ust. 1 i 2.

4. Program szkolenia zatwierdza Prezes Państwowej Agencji Atomistyki, zwany dalej „Prezesem Agencji”.

5. Szkolenie przeprowadza się w formie wykładów, ćwiczeń obliczeniowych, ćwiczeń laboratoryjnych lub szkolenia na stanowisku pracy, w zależności od zakresu szkolenia.

6. Osobie, która odbyła szkolenie, kierownik jednostki przeprowadzającej szkolenie wydaje na jej wniosek dokument potwierdzający odbycie szkolenia.

7. Szkolenie kończy się egzaminem przed właściwą komisją egzaminacyjną, o której mowa
w § 6.

8. Do egzaminu, będącego warunkiem uzyskania uprawnienia, o którym mowa w § 2, mogą przystąpić osoby, które nie odbyły wymaganego szkolenia, jeżeli przez ostatnie 12 miesięcy przed terminem złożenia wniosku o dopuszczenie do egzaminu były zatrudnione na stanowisku mającym istotne znaczenie dla zapewnienia bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej i ubiegają się o uprawnienie do zatrudnienia na tym samym stanowisku.

9. Do egzaminu, będącego warunkiem uzyskania uprawnienia, o którym mowa w § 3, mogą przystąpić osoby, które nie odbyły wymaganego szkolenia, jeżeli:

1) w dniu złożenia wniosku o dopuszczenie do egzaminu posiadały ważne uprawnienie inspektora ochrony radiologicznej lub

2) ukończyły studia wyższe na kierunkach zawierających w programach studiów zagadnienia z zakresu dozymetrii i ochrony radiologicznej, wraz z zajęciami praktycznymi w warunkach narażenia, w minimalnym wymiarze 30 godzin wykładów i 30 godzin ćwiczeń, poprzedzonych wykładem i ćwiczeniami z fizyki, łącznie z fizyką współczesną, lub

3) posiadają wykształcenie wyższe i co najmniej 3-letni staż pracy w warunkach narażenia.

10. W przypadkach, o których mowa w ust. 8 i 9, wniosek o dopuszczenie do egzaminu składa się do Prezesa Agencji. Prezes Agencji informuje osobę, która złożyła wniosek, o dopuszczeniu do egzaminu bez odbycia wymaganego szkolenia oraz o terminie i miejscu egzaminu albo o niedopuszczeniu do egzaminu, w terminie 30 dni od dnia złożenia wniosku.

11. Przed rozpoczęciem szkolenia:

1) osoba, która ubiega się o uprawnienie inspektora ochrony radiologicznej, przedstawia kierownikowi jednostki przeprowadzającej szkolenie orzeczenie lekarskie o braku przeciwwskazań do pracy w warunkach narażenia;

2) osoba, która ubiega się o uprawnienie umożliwiające zatrudnienie na stanowisku mającym istotne znaczenie dla zapewnienia bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej, przedstawia kierownikowi jednostki prowadzącej szkolenie orzeczenie lekarskie, o którym mowa w § 2 ust. 3.

1) komisja egzaminacyjna właściwa dla uprawnień inspektora ochrony radiologicznej;

2) komisja egzaminacyjna właściwa dla uprawnień umożliwiających zatrudnienie na stanowiskach mających istotne znaczenie dla zapewnienia bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej.

2. Komisje egzaminacyjne, o których mowa w ust.1, składają się z dziesięciu członków, w tym przewodniczącego i trzech zastępców.

3. Skład komisji egzaminacyjnych ustala Prezes Agencji spośród wybitnych specjalistów z zakresu bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej. Dwóch członków komisji Prezes Agencji ustala w porozumieniu z Ministrem Obrony Narodowej.

4. Egzamin może być przeprowadzony w obecności co najmniej trzech członków komisji, w tym przewodniczącego lub jego zastępcy, a jeżeli egzaminowanym jest żołnierz zawodowy, w tym jednego członka komisji ustalonego w porozumieniu z Ministrem Obrony Narodowej.

5. Komisje egzaminacyjne:

1) przygotowują pytania egzaminacyjne uwzględniające zakresy szkoleń, o których mowa w § 5 ust. 1 i 2;

2) przeprowadzają egzaminy;

3) oceniają pisemną i ustną część egzaminu.

6. Komisja egzaminacyjna podejmuje decyzje zwykłą większością głosów. W przypadku równej liczby głosów decyduje głos przewodniczącego.

7. Z egzaminu komisja egzaminacyjna sporządza protokół, którego wzór określa załącznik nr 5 do rozporządzenia.

2. Egzamin składa się z części pisemnej, obejmującej test złożony z 30 pytań i 3 zadania obliczeniowe lub pytania problemowe oraz z części ustnej obejmującej 5 pytań kierowanych bezpośrednio do osoby zdającej przez przeprowadzających egzamin członków komisji egzaminacyjnej.

3. Pisemna część egzaminu trwa 120 minut (test – 60 minut i zadania obliczeniowe lub pytania problemowe – 60 minut).

4. Za pisemną część egzaminu komisja egzaminacyjna przyznaje:

1) 1 pkt za każdą poprawną odpowiedź na pytanie z testu;

2) od 0 do 10 pkt za każde zadanie obliczeniowe lub pytanie problemowe.

5. Warunkiem dopuszczenia do części ustnej egzaminu jest uzyskanie z pisemnej części egzaminu co najmniej 30 pkt, w tym co najmniej 15 pkt z zadań obliczeniowych lub pytań problemowych.

6. Za ustną część egzaminu komisja egzaminacyjna przyznaje od 0 do 5 pkt za każde pytanie.

7. Egzamin uważa się za zdany, jeżeli osoba zdająca uzyska co najmniej 15 pkt z egzaminu ustnego.

8. Osoba, która nie zdała egzaminu, może w terminie 6 miesięcy od dnia egzaminu wystąpić z wnioskiem do Prezesa Agencji o wyznaczenie terminu ponownego egzaminu.

9. Osobie, która zdała egzamin, komisja egzaminacyjna wydaje dokument stwierdzający zdanie egzaminu.

1) dane personalne osoby, która ubiega się o nadanie uprawnienia: imię, nazwisko, datę i miejsce urodzenia, numer PESEL;

2) informacje o przebiegu jej pracy zawodowej;

3) informację o rodzaju i typie uprawnienia, o które ubiega się ta osoba;

4) adres do korespondencji.

2. Osoba występująca z wnioskiem dołącza do niego, dotyczące osoby, która ubiega się o nadanie uprawnienia:

1) odpisy dyplomów lub świadectw potwierdzających posiadane wykształcenie;

2) orzeczenie lekarskie o braku przeciwwskazań do pracy w warunkach narażenia na promieniowanie jonizujące, a w przypadku uprawnienia, o którym mowa w § 2 ust. 1, także o braku przeciwwskazań zdrowotnych do pracy na danym stanowisku;

3) dokumenty potwierdzające posiadanie wymaganego stażu pracy w warunkach narażenia;

4) dokument stwierdzający zdanie egzaminu;

5) oświadczenie osoby, która ubiega się o nadanie uprawnienia, o posiadaniu pełnej zdolności do czynności prawnych.

3. Wniosek, o którym mowa w ust.1, składa się w terminie 3 miesięcy od dnia przeprowadzenia egzaminu.

2. Uprawnienia dla osób, które mogą być zatrudnione na stanowiskach mających istotne znaczenie dla zapewnienia bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej w obiektach jądrowych, nadaje się na okres 3 lat.

3. Wzór zaświadczenia o nadaniu uprawnienia, o którym mowa w § 2, określa załącznik nr 6 do rozporządzenia.

4. Wzór zaświadczenia o nadaniu uprawnienia, o którym mowa w § 3, określa załącznik nr 7 do rozporządzenia.

2. Do zakresu obowiązków inspektora ochrony radiologicznej należy nadzór nad przestrzeganiem przez jednostkę organizacyjną warunków zezwolenia na wykonywanie działalności związanej z narażeniem, w tym:

1) nadzór nad przestrzeganiem prowadzenia działalności według instrukcji pracy oraz nad prowadzeniem dokumentacji dotyczącej bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej, w tym dotyczącej pracowników i innych osób, przebywających w jednostce w warunkach narażenia, z wyjątkiem pacjentów poddanych terapii i diagnostyce z wykorzystaniem promieniowania jonizującego;

2) nadzór nad spełnianiem warunków dopuszczających pracowników do zatrudnienia na danym stanowisku pracy, w tym dotyczących szkolenia pracowników na stanowisku pracy w zakresie bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej;

3) opracowanie programu pomiarów dozymetrycznych w środowisku pracy i pomiarów oraz ewidencji dawek indywidualnych i przedstawienie ich do zatwierdzenia kierownikowi jednostki organizacyjnej;

4) współpraca z zakładowymi służbami bezpieczeństwa i higieny pracy, osobami wdrażającymi program zapewnienia jakości, służbami przeciwpożarowymi i ochrony środowiska w zakresie ochrony przed promieniowaniem jonizującym;

5) wydawanie opinii w zakresie ochrony przed promieniowaniem, stosownie do charakteru działalności i potrzeb danej jednostki organizacyjnej;

6) występowanie do kierownika jednostki organizacyjnej z wnioskiem o wstrzymywanie prac w warunkach narażenia, gdy są naruszone warunki zezwolenia lub inne przepisy z zakresu ochrony przed promieniowaniem jonizującym;

7) nadzór nad postępowaniem wynikającym z zakładowego planu postępowania awaryjnego, jeżeli na terenie jednostki organizacyjnej zaistnieje zdarzenie radiacyjne.

3. Do zakresu uprawnień inspektora ochrony radiologicznej należy:

1) występowanie do kierownika jednostki organizacyjnej z wnioskiem o zmianę warunków pracy pracowników, w szczególności w sytuacji, gdy wyniki pomiarów dawek indywidualnych uzasadniają taki wniosek;

2) wydawanie opinii, w ramach badania i sprawdzania urządzeń ochronnych i przyrządów pomiarowych, w zakresie skuteczności stosowanych środków i technik ochrony przed promieniowaniem jonizującym oraz sprawności i właściwego użytkowania przyrządów pomiarowych;

3) sprawdzanie kwalifikacji pracowników w zakresie bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej i występowanie z wynikającymi z tego wnioskami do kierownika jednostki organizacyjnej;

4) występowanie do kierownika jednostki organizacyjnej z wnioskiem o wprowadzenie zmian w instrukcjach pracy, jeżeli wnioskowane zmiany nie zwiększają limitów użytkowych dawki określonych w zezwoleniu;

5) w przypadku, o którym mowa w ust. 2 pkt 6, informowanie organu wydającego zezwolenie o wystąpieniu z wnioskiem.

2. Uprawnienia do zajmowania stanowisk inspektora ochrony radiologicznej nadane w trybie określonym w zarządzeniu, o którym mowa w ust. 1, wymagające szkolenia specjalistycznego:

1) typu C, C.2 – są traktowane na równi z uprawnieniami określonymi w niniejszym rozporządzeniu jako IOR-1;

2) typu B, B.1, B.2 – są traktowane na równi z uprawnieniami określonymi w niniejszym rozporządzeniu jako IOR-3.

Prezes Rady Ministrów: L. Miller

Załączniki do rozporządzenia Rady Ministrów
z dnia 6 sierpnia 2002 r. (poz. 1217)

Załącznik nr 1

RODZAJE STANOWISK MAJĄCYCH ISTOTNE ZNACZENIE DLA ZAPEWNIENIA BEZPIECZEŃSTWA JĄDROWEGO l OCHRONY RADIOLOGICZNEJ ORAZ SZCZEGÓŁOWE WARUNKI NADAWANIA UPRAWNIEŃ OSOBOM, KTÓRE MOGĄ BYĆ ZATRUDNIONE NA TYCH STANOWISKACH

Załącznik nr 2

SZCZEGÓŁOWE WARUNKI NADAWANIA OKREŚLONEGO TYPU UPRAWNIENIA INSPEKTORA OCHRONY RADIOLOGICZNEJ, ZE WZGLĘDU NA RODZAJ DZIAŁALNOŚCI ZWIĄZANEJ Z NARAŻENIEM NA PROMIENIOWANIE JONIZUJĄCE, DO KTÓREJ NADZOROWANIA INSPEKTOR UZYSKUJE UPRAWNIENIE

* Dla osób, które ukończyły studia wyższe na kierunkach zawierających w programach studiów zagadnienia z zakresu dozymetrii i ochrony radiologicznej, wraz z zajęciami praktycznymi w warunkach narażenia, w minimalnym wymiarze 30 godzin wykładów i 30 godzin ćwiczeń, poprzedzonych wykładem i ćwiczeniami z fizyki, łącznie z fizyką współczesną, wymagany okres stażu pracy w warunkach narażenia skraca się o 1 rok.

Załącznik nr 3

ZAKRESY SZKOLEŃ DLA OSÓB UBIEGAJĄCYCH SIĘ O UPRAWNIENIA UMOŻLIWIAJĄCE ZATRUDNIENIE NA STANOWISKACH MAJĄCYCH ISTOTNE ZNACZENIE DLA ZAPEWNIENIA BEZPIECZEŃSTWA JĄDROWEGO l OCHRONY RADIOLOGICZNEJ

1. Szkolenie typu S-A

Tematy wykładów:

* Podstawowe wiadomości z zakresu fizyki współczesnej (min. 1 godzina)

* Oddziaływanie promieniowania z materią (min. 1 godzina)

* Biologiczne skutki promieniowania jonizującego (min. 1 godzina)

* Zasady fizyki akceleratorów (min. 1 godzina)

* Zasady pomiarów promieniowania X i gamma, detektory, podstawowe wielkości dozymetryczne 1 jednostki (min. 3 godziny)

* Zasady ochrony radiologicznej (min. 1 godzina)

* Ustawa – Prawo atomowe i akty wykonawcze do niej (min. 1 godzina)

* System zapewnienia jakości w pracowni rentgenowskiej (min. 1 godzina)

* Zasady bezpiecznej pracy w pracowni radioterapeutycznej (min. 2 godziny)

* Zasady ochrony radiologicznej pacjentów (min. 2 godziny)

* System zapewnienia jakości w pracowni radioterapeutycznej (min. 4 godziny)

* Zasady postępowania w sytuacjach incydentów z zagrożeniem radiacyjnym (min. 1 godzina)

Analiza dokumentacji techniczno-technologicznej akceleratora i źródeł promieniowania jonizującego oraz stosowanych w pracowni procedur, wraz ze szkoleniem stanowiskowym.

2. Szkolenie typu S-E

Tematy wykładów:

* Podstawowe wiadomości z zakresu fizyki współczesnej (min. 1 godzina)

* Oddziaływanie promieniowania z materią (min. 1 godzina)

* Biologiczne skutki promieniowania jonizującego (min. 1 godzina)

* Detekcja promieniowania jonizującego (min. 2 godziny)

* Podstawowe wielkości dozymetrii promieniowania jonizującego, jednostki (min. 2 godziny)

* Zasady ochrony radiologicznej (min. 4 godziny)

* Zagadnienie krytyczności i współczynnika mnożenia (min. 4 godziny)

* Ustawa – Prawo atomowe i akty wykonawcze do niej (min. 2 godziny)

* Konwencje i umowy międzynarodowe w zakresie zabezpieczeń materiałów jądrowych (min. 2 godziny)

* Zasady i metody ewidencji i rachunkowości materiałów jądrowych (min. 2 godziny)

* Zasady i metody ochrony fizycznej obiektów i materiałów jądrowych (min. 2 godziny)

* Źródła zagrożenia radiacyjnego w wypalonych elementach paliwowych (min. 1 godzina)

* Raporty bezpieczeństwa przechowalników wypalonego paliwa jądrowego (min. 1 godzina)

3. Szkolenie typu S-O

Tematy wykładów jak w szkoleniu typu S-E oraz:

* Zasady bezpiecznej pracy z zamkniętymi źródłami promieniotwórczymi, urządzeniami zawierającymi takie źródła, otwartymi źródłami promieniotwórczymi, w pracowni i poza pracownią (min. 4 godziny)

* Zasady postępowania z odpadami promieniotwórczymi – metody przerobu i kondycjonowania, transport, składowanie (min. 4 godziny)

* Zasady pomiarów mocy dawki i skażeń promieniotwórczych (min. 2 godziny)

* Organizacja ochrony radiologicznej w jednostce organizacyjnej, obowiązki i uprawnienia kierownika jednostki, inspektora ochrony radiologicznej, pracowników (min. 2 godziny)

* Przygotowanie dokumentów w jednostce organizacyjnej: regulamin pracy, technologiczne instrukcje pracy, rejestry dawek, rejestry źródeł, zakładowy plan postępowania awaryjnego (min. 2 godziny)

Analiza dokumentacji techniczno-technologicznej, łącznie z planami postępowania awaryjnego, składowiska odpadów lub przechowalnika wypalonego paliwa jądrowego.

4. Szkolenie typu R-O

Tematy wykładów jak w szkoleniu typu S-E oraz:

* Podstawy fizyki jądrowej i reaktorowej (min. 6 godzin)

* Charakterystyki fizyczne i cieplne reaktora (min. 2 godziny)

* Detekcja promieniowania jonizującego – uzupełnienie (min. 2 godziny)

* System barier powstrzymujących rozprzestrzenianie się produktów rozszczepienia (min. 2 godziny)

* Źródła zagrożenia w jądrowym reaktorze badawczym (min. 2 godziny)

* Podstawy zagadnień dozymetrii reaktorowej (min. 4 godziny)

* Gospodarka odpadami promieniotwórczymi i paliwem jądrowym (min. 2 godziny)

* Awarie w badawczych reaktorach jądrowych (min. 4 godziny)

* Zasady zapewnienia jakości w eksploatacji jądrowych reaktorów badawczych (min. 4 godziny)

* Wymiana ciepła w reaktorze (min. 4 godziny)

* Naświetlanie materiału tarczowego oraz ewidencja i kontrola ruchu źródeł promieniotwórczych (min. 2 godz.)

* Limity operacyjne w reaktorze badawczym (min. 1 godzina)

Analiza dokumentacji techniczno-technologicznej (w tym raportu bezpieczeństwa) reaktora badawczego, ze szczególnym uwzględnieniem następujących tematów:

* Budowa bloku reaktora

* Obiegi chłodzenia: pierwotny i wtórny

* Awaryjne układy chłodzenia

* Układ wentylacji

* Układy sterowania, zabezpieczeń i kontroli technologicznej

* Układ zasilania elektrycznego

* Standardowe i awaryjne procedury pracy jądrowego reaktora badawczego

* Charakterystyka i budowa układów kontroli dozymetrycznej

* Napromienianie w reaktorze

* Zagadnienia chemiczne

* Komory gorące i ekspedycja izotopów

* Plany postępowania awaryjnego

Ćwiczenia z zakresu fizyki reaktorowej, obejmujące w szczególności kalibrację prętów regulacyjnych, metody sterowania reaktorem, pomiary efektów reaktywnościowych, gęstości strumienia neutronów i dawek, kontrolę stanu elementów paliwowych w reaktorze, kontrolę uwolnień z reaktora badawczego.

Szkolenie stanowiskowe na pracującym reaktorze według programu indywidualnego przygotowanego przez kierownika jednostki w poszczególnych zespołach służb eksploatacyjnych i pracowni reaktora.

5. Szkolenie typu R-OK

Tematy wykładów jak w szkoleniu typu R-O oraz:

* Fizyka reaktorowa – uzupełnienie (min. 4 godziny)

* Planowanie awaryjne (min. 5 godzin)

*Określanie narażenia radiacyjnego w obiekcie reaktora badawczego (min. 2 godziny)

Analiza dokumentacji techniczno-technologicznej reaktora, szczególnie w zakresie procedur eksploatacyjnych, postępowania awaryjnego i ochrony fizycznej reaktora.

6. Szkolenie typu R-D

Tematy wykładów jak w szkoleniu typu S-E oraz;

* Podstawy fizyki jądrowej i reaktorowej (min. 4 godziny)

* Charakterystyka i budowa układów kontroli dozymetrycznej (min. 6 godzin)

* Układy wentylacji (min. 2 godziny)

* Układy sterowania, zabezpieczeń i kontroli technologicznej (min. 2 godziny)

* Komory gorące i ekspedycja izotopów (min. 4 godziny)

* Napromienianie w reaktorze (min. 2 godziny)

* Metodyka obliczania osłon dla promieniowania mieszanego neutronów i promieniowania gamma (1 godzina)

* Kontrola narażenia indywidualnego od skażeń promieniotwórczych (powierzchniowych i przestrzennych) (min. 1 godzina)

Analiza dokumentacji techniczno-technologicznej (w tym raportu bezpieczeństwa) reaktora badawczego, ze szczególnym uwzględnieniem następujących tematów:

* Układ wentylacji

* Układy sterowania, zabezpieczeń i kontroli technologicznej

* Standardowe i awaryjne procedury pracy jądrowego reaktora badawczego

* Charakterystyka i budowa układów kontroli dozymetrycznej

* Napromienianie w reaktorze

* Zagadnienia chemiczne

* Komory gorące i ekspedycja izotopów

* Plany postępowania awaryjnego

Ćwiczenia z zakresu fizyki reaktorowej, obejmujące w szczególności kalibrację prętów regulacyjnych, metody sterowania reaktorem, pomiary efektów reaktywnościowych, gęstości strumienia neutronów i dawek, pomiar i ocenę skażeń osobistych.

Szkolenie stanowiskowe na pracującym reaktorze, w szczególności w pracowni dozymetrycznej, według programu indywidualnego przygotowanego przez kierownika jednostki.

Załącznik nr 4

ZAKRESY SZKOLEŃ DLA OSÓB, KTÓRE UBIEGAJĄ SIĘ O UPRAWNIENIA INSPEKTORA OCHRONY RADIOLOGICZNEJ

I. Typ lOR-1

Tematy wykładów (min. 60 godzin):

* Wybrane podstawowe zagadnienia z fizyki atomowej i jądrowej; rozpady promieniotwórcze, generacja promieniowania rentgenowskiego

* Podstawy fizyki i techniki lamp rentgenowskich i akceleratorów

* Oddziaływanie promieniowania z materią

* Biologiczne skutki promieniowania jonizującego

* Detektory promieniowania jonizującego

* Podstawowe wielkości dozymetrii promieniowania jonizującego, jednostki

* Przyrządy dozymetryczne

* Podstawowe zasady ochrony radiologicznej, w tym uzasadnianie, optymalizacja, ograniczanie narażenia

* Ustawa – Prawo atomowe i akty wykonawcze do niej, przepisy międzynarodowe w zakresie bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej

* Zezwolenia na działalność w warunkach narażenia, zgłaszanie takiej działalności, wyłączenia, uprawnienia inspektorów dozoru jądrowego

* Zasady bezpiecznej pracy z zamkniętymi i otwartymi źródłami promieniotwórczymi i urządzeniami wytwarzającymi promieniowanie jonizujące, w pracowniach i poza pracowniami

* Zasady bezpiecznej pracy w pracowniach rentgenowskich i akceleratorowych

* Opisy znanych zdarzeń radiacyjnych przystosowaniu urządzeń wytwarzających promieniowanie jonizujące

* Pomiary mocy dawki i skażeń promieniotwórczych; skażenia wewnętrzne

* Identyfikacja substancji promieniotwórczych i materiałów jądrowych

* Zasady pomiarów dozymetrycznych w środowisku pracy, wytyczanie granic terenów kontrolowanych i nadzorowanych; dekontaminacja powierzchni roboczych sprzętu, skażeń osobistych

* Kontrola narażenia pracowników i osób z ogółu ludności

* Badanie szczelności zamkniętych źródeł promieniotwórczych

* Postępowanie z odpadami promieniotwórczymi

* Transport źródeł i odpadów promieniotwórczych

* Nadzwyczajne zagrożenia radiacyjne

* Organizacja ochrony radiologicznej w jednostce organizacyjnej, obowiązki i uprawnienia kierownika jednostki, inspektora ochrony radiologicznej i pracowników (w tym pracowników zewnętrznych)

* Przygotowanie dokumentów w jednostce organizacyjnej; regulamin pracy, technologiczne instrukcje pracy, rejestry dawek, rejestry źródeł, instrukcja awaryjna

* Podstawowe zagadnienia z zakresu prawa pracy

Ćwiczenia obliczeniowe (min. 12 godzin): obliczanie zmiany aktywności w czasie, obliczanie dawek, obliczanie osłon, optymalizacja warunków pracy w warunkach narażenia, ocena dawek indywidualnych na podstawie dozymetrycznych pomiarów w środowisku pracy, ocena wewnętrznego skażenia organizmu, oszacowanie dopuszczalnego czasu przebywania w pomieszczeniu o podwyższonym promieniowaniu

Ćwiczenia laboratoryjne (min. 12 godzin): dobór parametrów przyrządu dozymetrycznego, pomiary widma promieniowania gamma, pomiary strumienia neutronów, pomiary mocy dawki, wykreślanie izodoz, pomiary skażeń promieniotwórczych

2. Typ IOR-2

Tematy wykładów:

Tematy jak w szkoleniu typu IOR-1 oraz (min. 24 godziny):

* Podstawy fizyki reakcji rozszczepienia, fizyki reaktorowej i wymiany ciepła w reaktorach jądrowych

* Elementy fizyki i chemii cyklu paliwa jądrowego

* Zasady bezpiecznej gospodarki odpadami promieniotwórczymi i wypalonym paliwem

* Składowiska odpadów promieniotwórczych oraz przechowalniki i składowiska wypalonego paliwa jądrowego

* Źródła zagrożenia w reaktorze jądrowym pochodzące z rdzenia reaktora, obiegów chłodzenia, układów filtracji wody i powietrza, wypalonego paliwa, materiałów naświetlonych i odpadów promieniotwórczych

* Zagadnienia dozymetrii reaktorowej

* Ocena zagrożenia w obiekcie jądrowym i okolicy (eksploatacja normalna i sytuacje awaryjne)

* Potencjalne awarie w obiektach jądrowych (reaktorach badawczych i elektrowniach jądrowych)

* Plany postępowania awaryjnego w wybranych obiektach jądrowych

* Zasady ochrony fizycznej i ewidencji materiałów jądrowych

Ćwiczenia obliczeniowe jak w szkoleniu typu IOR-1 oraz (min 6 godzin):

* Oszacowanie aktywności naświetlanego materiału tarczowego

* Oszacowanie współczynnika mnożenia wypalonego paliwa w basenie przechowawczym Ćwiczenia laboratoryjne jak w szkoleniu typu IOR-1 oraz (min. 4 godziny):

* Pomiar gęstości strumienia neutronów

* Ustawianie progów ostrzegawczych i awaryjnych w systemie zabezpieczeń

* Pomiar i ocena skażeń osobistych

* Wyznaczanie map pól promieniowania i skażeń powierzchni w pomieszczeniu technologicznym

3. Typu IOR-3

Tematy wykładów:

Tematy jak w szkoleniu typu IOR-1 oraz (min. 12 godzin):

* Podstawy wykorzystania promieniowania jonizującego w diagnostyce i terapii medycznej, rodzaje procedur

* Podstawowe zasady ochrony radiologicznej pacjentów

* Zadania inspektorów ochrony radiologicznej w placówkach służby zdrowia, zasady współpracy z operatorem urządzeń, fizykiem medycznym i z lekarzem

* Opis znanych zdarzeń radiacyjnych w postępowaniu medycznym z wykorzystaniem źródeł promieniowania jonizującego

Ćwiczenia obliczeniowe: jak w szkoleniu typu IOR-1 oraz (min. 12 godzin): obliczanie mocy dawki i dawki, w tym od promieniowania rozproszonego, osłon i czasu pracy w typowych pracowniach radioterapeutycznych, obliczanie aktywności i stężeń izotopów promieniotwórczych w organizmie i w odpadach dla typowych procedur medycyny nuklearnej

Ćwiczenia laboratoryjne: jak w szkoleniu typu IOR-1

Załącznik nr 5

Załącznik nr 6

Załącznik nr 7

Załącznik nr 8

RODZAJE UPRAWNIEŃ NADANYCH W TRYBIE OKREŚLONYM W ZARZĄDZENIU PREZESA PAŃSTWOWEJ AGENCJI ATOMISTYKI Z DNIA 28 LIPCA 1987 R. (M.P. NR 27, POZ. 215 ZE ZM.) ORAZ ODPOWIADAJĄCE IM RODZAJE UPRAWNIEŃ OKREŚLONE W NINIEJSZYM ROZPORZĄDZENIU