REKLAMA
Dziennik Ustaw - rok 2002 nr 109 poz. 962
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI
z dnia 28 czerwca 2002 r.
w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy, prowadzenia ruchu oraz specjalistycznego zabezpieczenia przeciwpożarowego w odkrywkowych zakładach górniczych wydobywających kopaliny pospolite.
Na podstawie art. 78 ust. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. – Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. Nr 27, poz. 96, z 1996 r. Nr 106, poz. 496, z 1997 r. Nr 88, poz. 554, Nr 111, poz. 726 i Nr 133, poz. 885, z 1998 r. Nr 106, poz. 668, z 2000 r. Nr 109, poz. 1157 i Nr 120, poz. 1268 oraz z 2001 r. Nr 110, poz. 1190, Nr 115, poz. 1229 i Nr 154, poz. 1800) zarządza się, co następuje:
Rozdział 1
Przepisy ogólne
§ 1.
1) bezpieczeństwa i higieny pracy, prowadzenia ruchu oraz specjalistycznego zabezpieczenia przeciwpożarowego związanego z ruchem w zakładach górniczych wydobywających kopaliny pospolite,
2) oceniania i dokumentowania ryzyka zawodowego oraz stosowania niezbędnych środków profilaktycznych zmniejszających to ryzyko w formie dokumentu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracowników zatrudnionych w ruchu tych zakładów.
1) przedsiębiorców,
2) pracowników zatrudnionych w ruchu odkrywkowych zakładów górniczych wydobywających kopaliny pospolite, zwanych dalej „zakładami górniczymi".
2. Przepisy rozporządzenia stosuje się odpowiednio do:
1) podmiotów wykonujących, w zakresie swej działalności zawodowej, powierzone im czynności w ruchu zakładu górniczego, zwanych dalej „podmiotami",
2) osób niewymienionych w ust. 1 pkt 2, jeżeli wykonują prace lub przebywają w zakładzie górniczym.
3. Przepisy rozporządzenia stosuje się także odpowiednio do:
1) likwidacji zakładu górniczego,
2) robót geologicznych wykonywanych metodą odkrywkową.
2. Dokument bezpieczeństwa powinien być:
1) dostępny w zakładzie górniczym,
2) aktualizowany każdorazowo w przypadku zmiany, rozbudowy i przebudowy miejsca lub stanowiska pracy, powodującej zmianę warunków pracy.
3. Kierownik ruchu zakładu górniczego zapoznaje pracowników zakładu górniczego z obowiązującym dokumentem bezpieczeństwa lub odpowiednią jego częścią.
4. Pracownik potwierdza na piśmie fakt zapoznania się z dokumentem bezpieczeństwa lub odpowiednią jego częścią oraz przestrzega jego postanowień.
5. Zawartość dokumentu bezpieczeństwa określa załącznik do rozporządzenia.
2. Kierownik ruchu zakładu górniczego wykonuje swoje obowiązki przy pomocy podległych mu osób kierownictwa i dozoru ruchu zakładu górniczego, zwanych dalej „osobami kierownictwa i dozoru ruchu".
1) ustala zasady sprawowania nadzoru w zakładzie górniczym na zmianach, na których ruch nie jest prowadzony i w dni wolne od pracy,
2) opracowuje instrukcje bezpiecznego wykonywania pracy dla stanowisk lub miejsc pracy w ruchu zakładu górniczego oraz konsultuje je z pracownikami lub ich reprezentantami,
3) określa miejsca i stanowiska pracy, na których pracownicy powinni stosować wymagane środki ochrony indywidualnej.
2. Kierownik ruchu zakładu górniczego:
1) wyznacza osobę kierownictwa lub dozoru ruchu do sprawowania nadzoru nad prowadzeniem ruchu zakładu górniczego na danej zmianie, chyba że ruch zakładu górniczego na danej zmianie nadzoruje osobiście,
2) doręcza zakresy czynności osobom kierownictwa i dozoru ruchu, za pokwitowaniem odbioru,
3) zatwierdza instrukcje, o których mowa w ust. 1 pkt 2.
3. Każda osoba kierownictwa i dozoru ruchu powinna przestrzegać ustalonego dla niej i zatwierdzonego przez kierownika ruchu zakładu górniczego zakresu czynności, szczegółowo określającego jej obowiązki, uprawnienia i zakres odpowiedzialności.
4. Instrukcje, o których mowa w ust. 1 pkt 2, opracowane odpowiednio dla stanowiska lub miejsca pracy, powinny być zrozumiałe dla pracowników, których dotyczą, oraz doręczone pracownikom za pokwitowaniem odbioru.
5. Pracownicy zapoznają się z treścią instrukcji, o której mowa w ust. 1 pkt 2, oraz wykonują pracę zgodnie z jej ustaleniami; zapoznanie się z treścią instrukcji pracownicy potwierdzają na piśmie.
1) organizują i prowadzą pracę w sposób zapewniający bezpieczeństwo pracowników, ruchu zakładu górniczego i środowiska,
2) informują podległych im pracowników o przepisach i zasadach bezpiecznego wykonywania pracy.
1) posiada wymagane kwalifikacje lub potrzebne umiejętności do wykonywania pracy,
2) odbył aktualne przeszkolenie w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy,
3) posiada dostateczną znajomość przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
4) w wyniku badań lekarskich oraz innych wymaganych badań został uznany za zdolnego do wykonywania określonej pracy.
2. Miejsca niebezpieczne zlokalizowane na terenie, o którym mowa w ust. 1, jeżeli nie znajdują się pod stałym dozorem, zabezpiecza się w sposób ustalony przez kierownika ruchu zakładu górniczego.
3. Miejsca o szczególnym zagrożeniu dla życia i zdrowia, w tym miejsca wykonywania prac, o których mowa w § 38, zabezpiecza się i oznakowuje tablicami ostrzegawczymi.
1) informacje o adresach i numerach telefonów najbliższych jednostek straży pożarnej. Policji i pogotowia ratunkowego oraz sposobach ich wezwania,
2) instrukcje postępowania w przypadku pożaru.
2. Osoby kierownictwa lub dozoru ruchu, odpowiedzialne za pracowników wykonujących pracę na danej zmianie, po jej zakończeniu, potwierdzają opuszczenie przez pracowników stanowisk pracy lub przekazują osobie dozoru ruchu następnej zmiany informacje o pracownikach, którzy pozostali na stanowisku pracy w celu jej dokończenia, podając przewidywany czas opuszczenia tych stanowisk. Sposób potwierdzenia opuszczenia stanowisk pracy ustala kierownik ruchu zakładu górniczego.
2. Zasady przeprowadzania kontroli, o których mowa w ust. 1, ich zakres i częstotliwość oraz sposób dokumentowania określa kierownik ruchu zakładu górniczego.
2. Czynności związane z naprawą, smarowaniem oraz czyszczeniem maszyn i urządzeń mogą być wykonywane tylko po zatrzymaniu maszyny lub urządzenia, zabezpieczeniu ich przed samoczynnym przemieszczeniem i przypadkowym uruchomieniem oraz zabezpieczeniu stanu wyłączenia dopływu energii.
3. Niedopuszczalne jest naprawianie, smarowanie oraz czyszczenie maszyn i urządzeń podczas ich ruchu.
2. Każda maszyna powinna posiadać działającą sygnalizację ostrzegawczą, stosowaną przed uruchomieniem maszyny oraz stosowaną w przypadku wystąpienia zagrożenia.
3. Maszyny i urządzenia wyposaża się w niezbędne i sprawne zabezpieczenia, w tym w sprzęt gaśniczy gwarantujący bezpieczne ich użytkowanie.
1) urządzenia do czyszczenia taśmy,
2) łatwo dostępne urządzenia umożliwiające zatrzymanie przenośnika,
3) osłony części wirujących i ruchomych,
4) urządzenia sygnalizujące uruchomienie przenośnika.
1) pełne zapotrzebowanie mocy dla urządzeń zakładu górniczego,
2) minimalną moc gwarantowaną dla urządzeń, w których przerwa w dopływie energii może spowodować zagrożenie.
2. Kierownik ruchu zakładu górniczego podejmuje decyzję o konieczności doprowadzenia niezależnego zasilania, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, powiadamiając o tym właściwy organ nadzoru górniczego.
1) schemat ideowy układu elektroenergetycznego stacji,
2) instrukcję obsługi,
3) wykaz sprzętu ochronnego, niezbędnego do bezpiecznej obsługi stacji wraz z określeniem miejsca jego przechowywania,
4) wykaz sprzętu przeciwpożarowego.
2. Lokalne przesuwanie przewodów oponowych będących pod napięciem jest dopuszczalne wyłącznie przy użyciu odpowiednich narzędzi i sprzętu ochronnego, zabezpieczającego pracowników wykonujących tę czynność.
2. Do podstawowych obiektów i urządzeń zakładu górniczego zalicza się:
1) główne rozdzielnie elektryczne wysokiego i średniego napięcia,
2) centrale telefoniczne i dyspozytorskie wraz z systemami łączności i alarmowania,
3) stacje sprężarek powietrza,
4) główne urządzenia i układy odwadniania.
3. Przepisu ust. 1 nie stosuje się, gdy wymieniony w ust. 2 obiekt lub urządzenie stanowi wyposażenie lub część składową obiektu budowlanego zakładu górniczego usytuowanego poza wyrobiskiem górniczym, dla którego zezwolenia na użytkowanie wydawane są na podstawie odrębnych przepisów.
4. Do obiektów budowlanych zakładu górniczego usytuowanych poza wyrobiskiem górniczym zalicza się w szczególności:
1) drogi technologiczne,
2) składy materiałów wybuchowych,
3) obiekty i urządzenia przeróbcze,
4) rurociągi technologiczne,
5) obiekty stacji załadowczych i wyładowczych,
6) budynki głównych stacji sprężarek powietrza wraz z rurociągami,
7) budynki stacji elektroenergetycznych oraz główne urządzenia i sieci rozdzielcze wysokiego i średniego napięcia,
8) obiekty i urządzenia odwadniania,
9) wolno stojące budynki centrali telefonicznych i dyspozytornie,
10) zbiorniki przeciwpożarowe,
11) mosty i estakady technologiczne.
5. Zezwolenie, o którym mowa w ust. 1, wydaje się na wniosek kierownika ruchu zakładu górniczego na podstawie przedłożonej dokumentacji technicznej i protokołu odbioru technicznego, dokonanego przez komisję powoływaną przez kierownika ruchu zakładu górniczego.
6. Protokół, o którym mowa w ust. 5, w szczególności zawiera informację, że przewidziane do oddania do ruchu obiekt lub urządzenie wykonane zostały zgodnie z dokumentacją techniczną,
2. Za istotną zmianę konstrukcyjną lub zmianę warunków eksploatacji uważa się, odpowiednio, zmianę parametrów konstrukcyjnych lub warunków prowadzenia ruchu, określonych w dokumentacjach technicznych i w zezwoleniu na oddanie do ruchu podstawowych obiektów i urządzeń zakładu górniczego.
2. Zezwolenie, o którym mowa w ust. 1, wymagane jest w przypadku przebudowy oraz remontu wprowadzającego istotne zmiany konstrukcyjne obiektów. Przepisy § 34 ust. 5 i 6 oraz § 35 ust. 2 stosuje się odpowiednio.
3. Obiekty budowlane usytuowane w wyrobisku górniczym projektuje się, buduje, utrzymuje, remontuje i dokonuje się ich rozbiórki zgodnie z zasadami wiedzy technicznej i sztuki budowlanej.
4. Czynności, o których mowa w ust. 3, wykonują osoby posiadające wymagane kwalifikacje budowlane.
5. Budowę, przebudowę, remont i rozbiórkę obiektu budowlanego usytuowanego w wyrobisku górniczym prowadzi się na podstawie dokumentacji zatwierdzonej przez kierownika ruchu zakładu górniczego.
2. Prace, o których mowa w ust. 1, mogą być w szczególności:
1) wykonywane przez wyspecjalizowanych w tym zakresie pracowników pod bezpośrednim nadzorem osoby dozoru ruchu,
2) poprzedzone sprawdzeniem stanu bezpieczeństwa miejsca pracy i urządzeń przez osobę dozoru ruchu,
3) poprzedzone instruktażem pracowników o mogącym wystąpić zagrożeniu oraz sposobie prawidłowego i bezpiecznego wykonywania prac.
3. Podczas wykonywania prac, o których mowa w ust. 1, jest niedopuszczalne przebywanie w miejscu ich wykonywania osób niebiorących w nich udziału oraz równoczesne wykonywanie innych prac w pobliżu tego miejsca.
2. Podjęcie dalszej pracy w miejscach, o których mowa w ust. 1, może nastąpić dopiero po stwierdzeniu przez osobę kierownictwa lub dozoru ruchu, że zagrożenie zostało usunięte.
2. Kierownik ruchu zakładu górniczego ustala liczbę i lokalizację punktów opatrunkowych oraz miejsca rozmieszczenia apteczek i noszy.
Rozdział 2
Roboty górnicze
§ 42.
2. Kierownik ruchu zakładu górniczego może zezwolić na niewykonywanie zabezpieczenia, o którym mowa w ust. 1, w przypadkach uzasadnionych warunkami terenowymi i techniczno-ruchowymi.
2. Przedsiębiorca powiadamia o znalezisku właściwy organ jednostki samorządu terytorialnego i organ nadzoru górniczego oraz właściwych, dla miejsca położenia znaleziska, konserwatora zabytków i przyrody.
2. Roboty strzałowe wykonywane metodą długich otworów strzałowych wykonuje się pod nadzorem osoby dozoru ruchu wyznaczonej przez kierownika ruchu zakładu górniczego.
3. Osoba, o której mowa w ust. 2, powinna posiadać stwierdzone kwalifikacje osoby dozoru ruchu w specjalności górniczej –technika strzałowa.
4. Przepisu ust. 1 nie stosuje się w przypadku wykonywania w zakładzie górniczym robót strzałowych przez podmiot. Nadzór nad wykonywaniem tych robót sprawuje wówczas kierownik ruchu zakładu górniczego lub osoba dozoru ruchu przez niego wyznaczona, posiadająca stwierdzone kwalifikacje, o których mowa w ust. 3.
2. Przy wierceniu otworów strzałowych:
1) zabezpiecza się wiertnicę przed możliwością samoczynnego przesuwania się,
2) stosuje się odpowiednio zakotwiczone bariery zabezpieczające, gdy wiertnica nie ma urządzenia do automatycznego podawania żerdzi,
3) zabezpiecza się odwiercony otwór przed zalaniem lub zasypaniem.
2. W ewidencji odstrzałów odnotowuje się:
1) numer dokumentacji strzałowej oraz datę, godzinę i miejsce odstrzału,
2) rzeczywiste parametry odstrzału,
3) inne istotne informacje dotyczące wykonywanych robót strzałowych.
3. Wpisów do ewidencji odstrzałów dokonuje kierownik odstrzału nadzorujący wykonywanie robót strzałowych i potwierdza je własnoręcznym podpisem.
4. Kierownik ruchu zakładu górniczego lub wyznaczona przez niego osoba dozoru ruchu przechowuje ewidencję odstrzałów zgodnie z przepisami o przechowywaniu dowodów ścisłego zarachowania.
2. Niedopuszczalne jest udrażnianie otworu strzałowego, w którym znajdują się środki strzałowe.
2. O sposobie odpalania otworu strzałowego, w którym zaklinowały się środki strzałowe, decyduje osoba kierownictwa lub dozoru ruchu bezpośrednio nadzorująca wykonywanie robót strzałowych.
1) promień strefy bezpieczeństwa, w której nie mogą przebywać ludzie, powinien wynosić co najmniej 100 m,
2) po poszerzeniu dna otworu strzałowego ponowne załadowanie otworu środkami strzałowymi może nastąpić po upływie co najmniej 15 minut od odstrzału,
3) przed przystąpieniem do powtórnego ładowania otworu środkami strzałowymi usuwa się skruszony materiał z otworu i bada możliwość jego ładowania.
2. Do opuszczania ładunków udarowych używa się sprzętu wykonanego z materiałów niepowodujących iskrzenia oraz nieładujących się elektrostatycznie.
1) na przewodach zapalników można opuszczać do otworu strzałowego nabój udarowy o masie zgodnej z warunkami określonymi w decyzji o dopuszczeniu do stosowania w zakładach górniczych, lecz nieprzekraczającej 500 g,
2) każda część ładunku rozczłonkowanego powinna mieć oddzielny ładunek udarowy lub powinien być stosowany lont detonujący,
3) bezpośrednio przed przyłączeniem obwodu strzałowego do zapalarki powinna być, ze schronu strzałowego, sprawdzona jego ciągłość i oporność,
4) linia strzałowa zwijana, w przypadku jej stosowania, powinna być rozwinięta na całej długości.
1) odcinki lontu o potrzebnej długości są przygotowane przed ich umieszczeniem w otworach strzałowych,
2) w tej samej sieci strzałowej są używane lonty jednego rodzaju, pochodzące z jednej wytwórni,
3) sieć strzałowa nie tworzy pętli,
4) w przypadku krzyżowania się lontów lub układania linii równoległych zachowane są odstępy między nimi wynoszące co najmniej 0,2 m,
5) opuszczany na loncie do otworu strzałowego ładunek udarowy ma masę zgodną z warunkami określonymi w decyzji o dopuszczeniu do stosowania w zakładach górniczych, lecz nieprzekraczającą 500 g,
6) do inicjowania lontów detonujących nie są używane spłonki,
7) połączenia lontów wykonane są na nakładkę, na odcinku nie krótszym niż 0,2 m i zabezpieczone taśmą izolacyjną,
8) odgałęzienia od sieci strzałowej wychodzą w kierunku przebiegu fali detonacyjnej pod kątem od 30° do 45°,
9) połączenia odcinków lontu nie są umieszczone w przybitce.
2. W zakładzie górniczym prowadzi się książkę ewidencji niewypałów.
3. W przypadku stwierdzenia niewypału nadanie sygnału „odwołanie" może nastąpić dopiero po odpowiednim zabezpieczeniu rejonu niewypału.
4. Likwidacji niewypału może dokonać tylko zespół pracowników w składzie wyznaczonym przez osobę dozoru ruchu nadzorującą roboty strzałowe, zgodnie z ustaleniami instrukcji zatwierdzonej przez kierownika ruchu zakładu górniczego.
5. Osoba kierownictwa lub dozoru ruchu, nadzorująca roboty strzałowe, określa szczegółowo sposób likwidowania niewypału i zapoznaje z nim pracowników zatrudnionych przy prowadzeniu tych robót, ustalając:
1) granice terenu, na którym nie można prowadzić żadnych robót niezwiązanych z likwidacją niewypału,
2) granice stref zagrożeń i sposób ich zabezpieczenia,
3) sposób lokalizacji ładunków środków strzałowych, które nie odpaliły,
4) sposób usuwania przybitki, ładunków udarowych i środków strzałowych,
5) sposób postępowania w przypadku braku ciągłości obwodu strzałowego w pojedynczym ładunku środka strzałowego.
2. W przypadku likwidacji niewypału w otworach strzałowych przez detonację za pomocą dodatkowego naboju udarowego, przybitkę wodną lub sypką usuwa się z otworu wyłącznie przy użyciu sprężonego powietrza.
3. Podczas likwidowania niewypałów odpalaniem elektrycznym badanie wzrokowe prawidłowości połączeń sieci strzałowej lub wykonywanie innych czynności (robót) może nastąpić po uprzednim odłączeniu sieci strzałowej od zapalarki oraz po zwarciu i zaizolowaniu końcówek przewodów strzałowych.
2. Podczas strzelania ładunkami nakładanymi lub podkładanymi, likwidowania niewypału dokonuje się przez ręczne usunięcie przybitki, umieszczenie dodatkowego naboju udarowego, ponowne wykonanie przybitki i jego odpalenie.
3. Podczas strzelania rozszczepkowego niewypał likwiduje się przez założenie i odstrzelenie ładunku nakładanego wprost na wylot otworu strzałowego.
2. Schron strzałowy opuszcza się dopiero po nadaniu sygnału dźwiękowego oznaczającego odwołanie.
3. Przepisu ust. 2 nie stosuje się do osób odpowiedzialnych za stwierdzenie prawidłowości odstrzału.
2. W uzasadnionych przypadkach zgody na przygotowanie naboi udarowych przeznaczonych do umieszczenia w otworze strzałowym, w innych miejscach niż określone w ust. 1, udziela kierownik ruchu zakładu górniczego, określając warunki zapewniające bezpieczeństwo ich przygotowania i transportu na miejsce wykonywania robót.
2. Kierownik ruchu zakładu górniczego ustala, które z robót strzałowych wykonywanych w zakładzie górniczym zalicza się do specjalistycznych robót strzałowych.
2. Strzelanie doświadczalne wykonuje się na podstawie dokumentacji strzelania.
3. Dokumentację strzelania opiniuje rzeczoznawca do spraw ruchu zakładu górniczego.
4. Strzelanie doświadczalne wykonuje kierownik służby strzałowej pod nadzorem kierownika działu robót górniczych, a w miarę potrzeb, z udziałem rzeczoznawcy, o którym mowa w ust. 3.
5. Kierownik ruchu zakładu górniczego powiadamia właściwy organ nadzoru górniczego, co najmniej na 7 dni przed planowanym terminem strzelania doświadczalnego, o terminie wykonywania strzelania.
6. Z wykonania strzelania doświadczalnego lub serii strzelań sporządza się protokół, w którym umieszcza się opis robót i uzyskanych efektów. Protokół podpisują wykonujący i nadzorujący strzelanie oraz rzeczoznawca, o którym mowa w ust. 3, jeżeli uczestniczył w strzelaniu.
2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do maszyn o pojemności naczynia do 0,5 m3.
3. W przypadku wystąpienia awarii blokady zasady pracy w okresie naprawy maszyny ustala osoba kierownictwa lub dozoru ruchu, nadzorująca pracę na danej zmianie.
4. Niedozwolone jest przebywanie osób w urządzeniach wysypowych lub pod nimi podczas pracy maszyny.
2. Podczas ręcznego urabiania nadkładu lub kopaliny:
1) jednoczesna praca ludzi w przodkach znajdujących się jeden nad drugim jest dozwolona tylko wtedy, gdy szerokość poziomu między piętrami jest większa niż 6 m,
2) powinien być obserwowany stan przodka, a o wszelkich zmianach warunków geologiczno-górniczych powiadamia się niezwłocznie osoby dozoru ruchu.
2. W projekcie, o którym mowa w ust. 1, określa się w szczególności sposób:
1) urabiania,
2) zwałowania,
3) transportu urobku i odprowadzania wody.
2. Na akwenach wodnych zamkniętych śródlądowych w projekcie technicznym eksploatacji mogą być nieuwzględnione informacje dotyczące:
1) posiadania uprawnień żeglugowych pracowników,
2) posiadania sprzętu nawigacyjnego,
3) instalacji zęzowej uproszczonej.
3. Zasady podziału obowiązków i współdziałania osób załogi urządzenia pływającego i osób zatrudnionych przy prowadzeniu ruchu zakładu górniczego ustala przedsiębiorca, powiadamiając właściwe organy nadzoru górniczego i administracji śródlądowej.
2. Dopuszczalne jest lokalizowanie zwałowiska i składowiska tymczasowego w granicach udokumentowanych zasobów złoża lub w części wyrobiska górniczego, z której nie wyeksploatowano kopaliny, jeżeli jest to uzasadnione warunkami techniczno-ekonomicznymi i terenowymi.
2. Dokumentacja techniczna określa w szczególności:
1) technologię zwałowania,
2) kąty generalne zboczy,
3) bezpieczną odległość od:
a) wyrobiska górniczego,
b) krawędzi frontów eksploatacyjnych dla zwałowania wewnętrznego,
c) cieków i innych zbiorników wodnych,
d) dróg, obiektów budowlanych, linii kolejowych i innych urządzeń technicznych,
4) wysokość pięter i ich liczbę,
5) maszyny i urządzenia stosowane do zwałowania i składowania,
6) dopuszczalny kąt nachylenia poprzecznego torów.
3. W przypadkach uzasadnionych warunkami technicznymi i terenowymi, a także przeznaczeniem urobionych mas, kierownik ruchu zakładu górniczego decyduje o odstąpieniu od sporządzania dokumentacji, o której mowa w ust. 1.
2. Powierzchnie zboczy stałych i wierzchowiny zwałowiska zabezpiecza się przed erozją.
Rozdział 3
Transport
§ 86.
2. Przenośniki taśmowe przechodzące nad stanowiskami pracy lub drogami komunikacyjnymi wyposaża się w zabezpieczenia przed spadaniem urobku.
3. Teren wzdłuż przenośników powinien umożliwiać przejazd lub przejście w celu przeprowadzenia kontroli stanu technicznego przenośnika lub jego naprawy.
4. Niedopuszczalne jest:
1) zbliżanie się do ruchomych części przenośnika taśmowego na odległość mniejszą niż 0.5 m,
2) uruchamianie przenośnika taśmowego bez uprzedniego nadania sygnału ostrzegawczego,
3) podczas ruchu przenośnika taśmowego poruszanie się osób po konstrukcji przenośnika, stawanie na niej i jazda na taśmie przenośnika.
5. Używanie przenośników taśmowych do celów innych niż określone w procesie technologicznym jest dopuszczalne na zasadach określonych w dodatkowej instrukcji zatwierdzonej przez kierownika ruchu zakładu górniczego.
2. Przy ręcznym przewozie, w miejscach umożliwiających samoczynne toczenie się wozu w wyrobiskach górniczych o nachyleniu do 4°, odległość między wozami nie może być mniejsza niż 30 m.
2. Czerpak maszyny lub urządzenia załadowczego nie może być przemieszczany nad kabiną kierowcy pojazdu.
2. Długość odcinków torów ułożonych poziomo na pomostach powinna być tak dobrana, aby zestaw transportowy wozów mieścił się na pomoście i możliwa była swobodna ich obsługa.
2. Na torach w wyrobiskach górniczych o nachyleniu ponad 4° zabudowuje się łapacze wózków lub inne urządzenia zabezpieczające o podobnym działaniu.
1) instrukcję określającą dopuszczalną ilość wozów ładownych i pustych, jaką wolno opuszczać lub ciągnąć,
2) tablice z obowiązującymi sygnałami.
2. Eksploatacja wiszących kolejek linowych jest niedopuszczalna podczas niesprzyjających warunków atmosferycznych.
2. Przechodzenie między pogłębiarką a barką jest dozwolone tylko po pomoście.
3. Na każdej zmianie roboczej powinien być zatrudniony przynajmniej jeden pracownik przeszkolony w zakresie ratownictwa wodnego.
Rozdział 4
Odwadnianie
§ 102.
2. Niedopuszczalne jest utrzymywanie zbiorników wodnych, niezwiązanych z ruchem zakładu górniczego, na poziomach roboczych wyrobiska górniczego, zwałowiska i składowiska oraz w pobliżu górnej krawędzi wyrobiska wgłębnego.
2. W przypadku przewidywanych zmian poziomu zwierciadła wód podziemnych, powodowanych działalnością górniczą, w systemie odwadniania uwzględnia się prowadzenie obserwacji poziomu tego zwierciadła oraz zmian stosunków wodnych w górotworze, stosownie do postępu robót, lecz nie rzadziej niż co sześć miesięcy.
3. Podczas projektowania odwodnienia zakładu górniczego określa się przewidywane dopływy wody (w m3/min), wynikające z dokumentacji hydrogeologicznych (wody podziemne) i obliczeń hydrologicznych (wody opadowe).
4. Określenia przewidywanych dopływów wód podziemnych w czynnym zakładzie górniczym dokonuje się na podstawie pomiarów i obserwacji, jeżeli warunki hydrogeologiczne nie ulegają zasadniczym zmianom, a w zakładzie górniczym znajdują się udokumentowane wyniki przeprowadzonych, w okresie co najmniej dwóch lat, obserwacji i pomiarów.
5. Dopływy wód opadowych, w obrębie zlewni wyrobiska górniczego i zwałowiska, oblicza się na podstawie maksymalnego opadu dobowego o prawdopodobieństwie 10% (opad występujący raz na 10 lat).
2. W przypadku możliwości retencjonowania wód na poziomach eksploatacyjnych wydajność pomp powinna zapewnić odprowadzenie dobowego dopływu wód opadowych w ciągu 48 godzin.
3. Pompownie, do których przewidywany lub prognozowany sumaryczny dobowy dopływ wód podziemnych i wód opadowych określonych zgodnie z § 105 przekracza 1 m3/min, wyposaża się w rezerwowe pompy o wydajności nie niższej niż 50% wydajności pomp określonej w ust. 1.
Rozdział 5
Geologia górnicza i miernictwo górnicze
§ 108.
2. Służba geologiczna i miernicza zakładu górniczego podlegają bezpośrednio kierownikowi ruchu zakładu górniczego.
3. Zakres zadań wykonywanych przez pracowników służby geologicznej i mierniczej zakładu górniczego ustala kierownik ruchu zakładu górniczego.
2. Dokumentację kartograficzną sporządzoną na nośnikach informatycznych zabezpiecza się przez wykonanie trwałych kopii zapasowych.
2. Każdą informację wpisaną do książki uwag niezwłocznie przedkłada się kierownikowi ruchu zakładu górniczego, który wyznacza osoby odpowiedzialne i terminy usunięcia zgłoszonych nieprawidłowości.
3. Zadaniem służby geologicznej zakładu górniczego jest geologiczna obsługa zakładu górniczego, a w szczególności:
1) kontrolowanie robót górniczych i wiertniczych wykonywanych na potrzeby zakładu górniczego,
2) kartowanie, profilowanie i opróbowanie robót górniczych i wiertniczych,
3) badanie stosunków wodnych na terenie górniczym oraz wykonywanie obserwacji i pomiarów hydrogeologicznych, łącznie z prowadzeniem ścisłej ewidencji ich wyników,
4) okresowe aktualizowanie treści geologicznej map podstawowych, przeglądowych i specjalnych,
5) prowadzenie ewidencji i sporządzanie bilansu zasobów oraz strat w zasobach,
6) kontrolowanie i badanie jakości złoża oraz zmienności parametrów jakościowych w procesie wydobywania i przeróbki kopalin,
7) kontrolowanie czystości wybierania złoża i zabezpieczenia przed zniszczeniem kopalin towarzyszących,
8) prowadzenie okresowych analiz gospodarki złożem,
9) kontrolowanie selektywnej eksploatacji złóż wielosurowcowych oraz zwałowania,
10) analizowanie i prognozowanie zagrożeń naturalnych, w tym zagrożenia powodziowego.
4. Zadaniami służby mierniczej zakładu górniczego w zakresie obsługi mierniczej są w szczególności:
1) kontrolowanie zgodności prowadzonych robót górniczych z zatwierdzonym planem ruchu zakładu górniczego,
2) wykonywanie prac geodezyjnych związanych z budową, rozbudową i ruchem zakładu górniczego, w tym pomiaru zdjętego nadkładu i wydobytej kopaliny,
3) sporządzanie i uzupełnianie dokumentacji mierniczo-geologicznej,
4) wyznaczanie granic filarów ochronnych i pasów ochronnych oraz kontrolowanie przebiegu eksploatacji w stosunku do ustalonych granic,
5) wykonywanie pomiarów i obserwacji oddziaływania robót górniczych na powierzchnię terenu górniczego,
6) sporządzanie dokumentacji mierniczej dla prowadzenia rekultywacji,
7) sporządzanie dokumentacji zagrożeń osuwiskowych, występujących w wyrobiskach górniczych i w rejonie zwałowisk,
8) przygotowanie dokumentacji mierniczo-geologicznej likwidowanych zakładów górniczych w celu przekazania jej do archiwum.
Rozdział 6
Zabezpieczenie ruchu zakładu górniczego w okresie zimowym
§ 112.
2. Harmonogram, o którym mowa w ust. 1, opracowuje się do dnia 15 października każdego roku i uwzględnia w szczególności bezpieczeństwo prowadzonych prac.
Rozdział 7
Eksploatacja złóż torfów leczniczych
§ 113.
2. Wyrobisko górnicze zabezpiecza się przed zanieczyszczonymi wodami przepływowymi i spływowymi.
3. Zabezpieczenia, o których mowa w ust. 1 i 2, powinny uwzględniać warunki hydrogeologiczne występowania złoża torfu leczniczego, jego parametry oraz sposoby zabezpieczeń higieniczno-sanitarnych złoża, w szczególności jego oznakowania, wyznaczenia pasów ochronnych i ich zagospodarowania.
2. Czas składowania i ilość składowanego torfu ogranicza się do niezbędnego minimum.
Rozdział 8
Zwalczanie zagrożeń i specjalistyczne zabezpieczenie przeciwpożarowe
§ 115.
1) ocenia zagrożenia występujące w zakładzie górniczym i w przypadku konieczności powołuje odpowiednie zespoły do rozpoznawania i zapobiegania zagrożeniom,
2) określa, na podstawie opinii służb specjalistycznych, warunki stateczności oraz parametry skarp i zboczy,
3) podejmuje działania mające na celu ochronę środowiska, poprzez zmniejszenie wpływu działalności zakładu górniczego na środowisko.
2. Kierownik ruchu zakładu górniczego określa w regulaminie ochrony przeciwpożarowej zasady funkcjonowania ochrony przeciwpożarowej w zakładzie górniczym.
1) zaalarmować:
a) pracowników zatrudnionych w rejonie pożaru,
b) służbę ochrony przeciwpożarowej lub jednostkę ratowniczo-gaśniczą,
2) przystąpić do akcji ratowniczej polegającej na:
a) ratowaniu życia zagrożonych osób,
b) gaszeniu pożaru za pomocą urządzeń i sprzętu gaśniczego,
c) wykonywaniu poleceń kierującego akcją ratowniczą.
2. Na terenie zakładu górniczego wyznacza się, odpowiednio oznakowane i utrzymywane, drogi dojazdowe oraz punkty czerpania wody do celów przeciwpożarowych.
Rozdział 9
Przepisy szczególne i końcowe
§ 123.
2. W odkrywkowych zakładach górniczych, o których mowa w ust. 1, dokument bezpieczeństwa, o którym mowa w § 4 ust. 1, mogą stanowić instrukcje i inne dokumenty oraz opracowania posiadane przez przedsiębiorcę.
3. Przepisy niewymienione w ust. 1 stosuje się odpowiednio w odkrywkowych zakładach górniczych wydobywających kopaliny pospolite w warunkach określonych w art. 16 ust. 2a ustawy, o której mowa w ust. 1.
Minister Gospodarki: w z. A. Szarawarski
Załącznik do rozporządzenia Ministra Gospodarki
z dnia 28 czerwca 2002 r. (poz. 962)
DOKUMENT BEZPIECZEŃSTWA
1. Dokument bezpieczeństwa stanowi zbiór wewnętrznych regulacji oraz dokumentów umożliwiających ocenę i dokumentowanie ryzyka zawodowego oraz stosowania niezbędnych środków profilaktycznych zmniejszających to ryzyko w zakładzie górniczym.
2. Dokument bezpieczeństwa powinien zawierać w szczególności:
1) strukturę organizacyjną zakładu górniczego,
2) opis zagrożeń w zakładzie górniczym,
3) odpowiedzialność za stan bezpieczeństwa i higieny pracy,
4) sposób aktualizacji dokumentu bezpieczeństwa,
5) sposoby oceny i dokumentowania ryzyka,
6) opis postępowania związanego z bezpiecznym prowadzeniem ruchu zakładu górniczego, w zakresie:
a) bieżącego przeprowadzania analiz i badań niezbędnych dla bezpiecznego prowadzenia ruchu zakładu górniczego,
b) projektowania, wykonywania, wyposażenia i przekazywania do użytkowania nowych miejsc i stanowisk pracy,
c) zmiany, rozbudowy i przebudowy miejsc i stanowisk pracy, powodujących zmianę warunków pracy,
d) ochrony przed zagrożeniami występującymi w zakładzie górniczym,
e) przeglądów maszyn i urządzeń dla utrzymywania ich w stanie sprawności,
f) zatrudniania i koordynacji prac wykonywanych przez inne podmioty gospodarcze,
g) obiegu dokumentów pokontrolnych organów nadzoru zewnętrznego,
7) opis postępowania związanego z bezpieczeństwem zatrudnionych w ruchu zakładu górniczego, w zakresie:
a) identyfikacji i monitorowania zagrożeń,
b) oceny i dokumentowania ryzyka dla miejsc i stanowisk pracy, wykonywanych w oparciu o ogólne wytyczne dla oceny ryzyka zawodowego,
c) opracowania instrukcji bezpieczeństwa i higieny pracy,
d) konsultowania i udziału pracowników w sprawach dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, w tym przy opracowywaniu instrukcji,
e) informowania pracowników o ryzyku i sposobach zapobiegania zagrożeniom,
f) zatrudniania pracowników posiadających wymagane kwalifikacje lub potrzebne umiejętności,
g) identyfikacji i wykonywania prac szczególnie niebezpiecznych,
h) przeprowadzania badań profilaktycznych pracowników,
i) szkoleń w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy,
j) badań przyczyn i okoliczności wypadków przy pracy,
8) opis postępowania w sytuacjach awaryjnych dotyczących:
a) sposobów ewakuacji i zapewnienia środków ratunkowych,
b) organizacji ratownictwa i pierwszej pomocy medycznej,
c) zapewnienia łączności, systemów ostrzegawczych i alarmowych.
3. Do sporządzania dokumentu bezpieczeństwa mogą być wykorzystane posiadane przez przedsiębiorcę dokumenty i opracowania.
- Data ogłoszenia: 2002-07-18
- Data wejścia w życie: 2002-07-18
- Data obowiązywania: 2004-03-22
- Dokument traci ważność: 2017-07-01
REKLAMA
Dziennik Ustaw
REKLAMA
REKLAMA