Dziennik Ustaw - rok 2002 nr 37 poz. 341

Na podstawie art. 237¹⁵ § 2 Kodeksu pracy zarządza się, co następuje:

2. Przepisy rozporządzenia nie dotyczą pojazdów i urządzeń metra.

3. Warunki techniczne eksploatacji sieci trakcyjnej, torów tramwajowych i urządzeń przeznaczonych do prowadzenia komunikacji tramwajowej i trolejbusowej oraz warunki techniczne tramwajów, trolejbusów, pojazdów drogowych i ich wyposażenia określają odrębne przepisy.

1) zajezdni – rozumie się przez to teren, na którym znajdują się hale i budynki zaplecza technicznego, budynki administracyjne i socjalne, przejścia dla ruchu pieszego, drogi komunikacji wewnętrznej oraz tory i place postojowe pojazdów,

2) warsztatach – rozumie się przez to pomieszczenia pracy w halach i budynkach zaplecza technicznego wraz z wyposażeniem,

3) sieci trakcyjnej – rozumie się przez to napowietrzne, górne, elektryczne przewody jezdne linii tramwajowej lub trolejbusowej wraz z urządzeniami konstrukcyjnymi, służącymi do ich zawieszenia i mocowania.

1) przy sieci trakcyjnej,

2) przy wymianie słupów sieci trakcyjnej,

3) na torach tramwajowych czynnych dla ruchu pojazdów,

4) na wysokości powyżej 2 m,

5) przy urządzeniach energetycznych będących pod napięciem.

2. Wymóg zawarty w ust. 1 pkt 3 nie dotyczy prac polegających wyłącznie na kontroli, konserwacji i czyszczeniu rozjazdów, zwrotnic i torowisk tramwajowych, a w ust. 1 pkt 5 nie dotyczy wymiany żarówek i świetlówek w obwodach do 1000 V.

1) sposoby bezpiecznego wykonywania czynności,

2) czynności o szczególnym zagrożeniu dla życia i zdrowia, które powinny być wykonywane co najmniej przez dwie osoby,

3) obowiązujący system znaków i sygnałów oraz sygnalizacji świetlnej i dźwiękowej,

4) rodzaje prac, które wymagają bezwzględnego wyłączenia napięcia,

5) rodzaje prac, przy których obowiązuje stosowanie sprzętu ochronnego i środków ochrony indywidualnej.

2. Szczegółowe technologiczne procedury włączania i wyłączania napięcia w sieci trakcyjnej oraz stosowania uziemień ochronnych przy eksploatacji instalacji elektroenergetycznych i dokonywaniu napraw pojazdów określa się w instrukcjach eksploatacji urządzeń energetycznych.

3. Instrukcje i procedury, o których mowa w ust.1 i 2, powinny być na bieżąco aktualizowane, przekazywane do wiadomości i stosowania pracownikom oraz stale dla nich dostępne.

2. Odłączona spod napięcia wewnętrzna sieć trakcyjna pomieszczeń hal lub warsztatów powinna być zabezpieczona przed możliwością przeniesienia napięcia poprzez odbieraki pojazdów, z zewnętrznej sieci trakcyjnej pozostającej pod napięciem.

2. Wrota bram wjazdowych powinny być wyposażone w urządzenia zapobiegające ich przypadkowemu zamknięciu oraz posiadać zabezpieczenie przed możliwością zetknięcia się z przewodami sieci trakcyjnej.

1) obowiązujący kierunek ruchu,

2) zakaz postoju i zatrzymywania pojazdów na drogach pożarowych, w bramach wjazdowych oraz w innych miejscach, w których stojący pojazd mógłby stwarzać zagrożenie dla ruchu lub go utrudniać,

3) bezpieczną prędkość pojazdów.

2. Długość kanałów powinna być większa niż długość pojazdów, co najmniej o długość schodów.

3. Szerokość kanałów nie powinna być mniejsza niż 0,8 m.

4. Głębokość kanałów nie powinna być mniejsza niż 1,4 m.

5. Ściany i posadzki kanałów powinny być pokryte materiałami łatwo zmywalnymi.

6. Kanały powinny być wyposażone w:

1) wnęki w ścianach na narzędzia,

2) urządzenia odpływowe i studzienki rewizyjne do odprowadzania wody,

3) gniazda wtykowe do podłączenia lamp przenośnych, zasilanych prądem o bezpiecznym napięciu 24 V,

4) oświetlenie, ogrzewanie i wentylację spełniającą wymagania Polskich Norm.

7. Kanały zaprojektowane jako nieprzelotowe powinny być wyposażone w belki lub kozły oporowe.

2. Kanały wyłączone z eksploatacji powinny być ogrodzone lub przykryte pokrywami na całej długości.

1) 10 km/h – na terenach zajezdni i warsztatów,

2) 5 km/h – przy wjazdach do hal i w trakcie ruchu wewnątrz hal.

2. Niedopuszczalne jest przeprowadzanie prób rozpędzania i hamowania pojazdów na torach i drogach postojowych. Czynności te powinny być wykonywane na wydzielonych i odpowiednio oznakowanych odcinkach dróg wewnętrznych, na których dopuszczalna prędkość pojazdów nie powinna przekraczać 50 km/h.

2. Dopuszcza się wykonywanie czynności, o których mowa w ust. 1, przez pracownika posiadającego prawo jazdy co najmniej kategorii B oraz upoważnienie pracodawcy, wydane po przeprowadzeniu przeszkolenia praktycznego oraz egzaminu.

3. Niedopuszczalne jest przechodzenie pieszych przez bramy w trakcie ruchu pojazdów, z wyjątkiem bram, w których przejście dla pieszych zostało odgrodzone barierą.

2. Pracownik pilotujący powinien pozostawać poza torem jazdy i w bezpiecznej odległości od pojazdu.

3. Pojazd powinien być ustawiony na stanowisku w sposób umożliwiający swobodne wejście pracowników do kanału.

4. W kanałach przeglądowych posiadających wnęki boczne dopuszczalne jest wprowadzanie pojazdu na kanał w czasie pozostawania pracownika we wnęce kanału.

5. W kanałach przeglądowych nieposiadających wnęk bocznych pozostawanie pracowników w kanałach w trakcie wprowadzania pojazdu jest dopuszczalne pod warunkiem zastosowania sygnalizacji świetlnej kierującej ruchem pojazdu, sterowanej przez pracownika pozostającego w kanale.

2. W pojazdach z silnikami spalinowymi czynności regulacyjne silnika mogą być wykonywane przy pracującym silniku, pod warunkiem podłączenia odciągu spalin do rury wydechowej pojazdu.

3. Pojazdy, nadwozia lub podwozia, w trakcie wykonywania czynności, o których mowa w ust.1, powinny być zabezpieczone przed przemieszczaniem się, a części podniesione powinny być zabezpieczone przed samoczynnym opadnięciem.

4. Odłączanie nadwozia od podwozia, wymiana silnika lub innych ciężkich zespołów powinny być dokonywane na stanowiskach wyposażonych w urządzenia podnośnikowe.

5. W czasie podnoszenia, opuszczania i przetaczania pojazdu lub nadwozia i podwozia pracownicy nie powinni pozostawać wewnątrz pojazdu.

6. Przetaczanie podwozia lub nadwozia na stanowisko remontowe powinno odbywać się za pomocą urządzeń mechanicznych.

2. Narzędzia, części zamienne i zdemontowane z pojazdów elementy, po zakończeniu pracy powinny być usunięte w szczególności ze stanowisk pracy kanałów, torowisk i międzytorzy.

2. Stan techniczny urządzeń, o których mowa w ust. 1, powinien być sprawdzony przed każdorazowym użyciem.

3. Wchodzenie na dach pojazdu powinno się odbywać za pomocą drabin lub pomostów.

4. Prace, o których mowa w ust. 1, powinny być wykonywane przy odłączonych odbierakach prądu i wyłączonym napięciu w sieci trakcyjnej.

2. Niedopuszczalne jest ruszanie pojazdem podczas wykonywania przy nim czynności obsługowych lub naprawczych, a także stanie na stopniach i zderzakach oraz wskakiwanie i wyskakiwanie z pojazdu w czasie jego ruchu.

2. Niedopuszczalne jest przetaczanie tramwaju składającego się z więcej niż czterech wagonów.

3. Sprzęganie wagonów powinno odbywać się poza kanałami i na prostych, poziomych odcinkach torów. W wypadkach uzasadnionych szczególnymi okolicznościami dopuszcza się sprzęganie wagonów nad kanałem, pod warunkiem zabezpieczenia kanału pomostem, zapobiegającym wpadnięciu pracownika do kanału.

4. Dokonywanie połączeń instalacji elektrycznej wagonów powinno odbywać się przy odciągniętych od sieci trakcyjnej odbierakach prądu.

2. Pracownik pilotujący tramwaj powinien cały czas pozostawać w zasięgu widoczności motorniczego oraz w bezpiecznej odległości od toru jazdy.

3. Pracownik pilotujący może przekazywać sygnały, pozostając we wnętrzu ostatniego wagonu, pod warunkiem wyposażenia go w urządzenie do zdalnego sterowania, umożliwiające zatrzymanie tramwaju w dowolnym miejscu, oraz w urządzenie zapewniające utrzymanie stałej łączności z motorniczym.

2. Mycie pojazdów z napędem elektrycznym w myjni mechanicznej może odbywać się bez odłączenia sieci trakcyjnej od napięcia, pod warunkiem:

1) wydzielenia stanowiska obsługi myjni i zabezpieczenia przed bezpośrednim oddziaływaniem strumienia wody oraz możliwością porażenia prądem elektrycznym,

2) uniemożliwienia dostępu do myjni osobom postronnym i nieupoważnionym.

3. Mycie ręczne pojazdów tramwajowych i trolejbusowych strumieniem wody pod ciśnieniem powinno odbywać się zgodnie z instrukcją pracodawcy.

2. Włączenie napięcia sieci trakcyjnej może nastąpić wyłącznie na polecenie osoby kierującej pracą, która powinna podjąć skuteczne środki w celu wykluczenia możliwości przypadkowego włączenia napięcia.

2. Zakaz prowadzenia prac w niskich temperaturach, o których mowa w ust. 1, nie dotyczy prac przy sieci trakcyjnej wykonywanych w celu usunięcia awarii.

2. Niedopuszczalne jest dotykanie przewodów jezdnych i innych elementów sieci trakcyjnej bez zastosowania środków ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym.

2. Prace prowadzone przy wykorzystaniu pojazdów, o których mowa w ust. 1, powinny być prowadzone zgodnie z dokumentacją techniczną producenta i instrukcjami pracodawcy.

3. Urządzenia wymienione w ust. 1 powinny być co 6 miesięcy poddawane przeglądom kontrolnym. Zakres przeglądów kontrolnych określa pracodawca, a wyniki przeglądów i dokonane naprawy powinny być wpisywane do książek kontrolnych tych urządzeń.

4. Niedopuszczalne jest prowadzenie prac na pomostach roboczych urządzeń, o których mowa w ust. 1, bez ustawionych balustrad ochronnych lub stosowania indywidualnego sprzętu chroniącego pracownika przed upadkiem z wysokości.

2. Dopuszcza się przemieszczanie na niewielkie odległości pojazdu wraz z pracownikami pozostającymi na pomoście roboczym, pod warunkiem ograniczenia prędkości pojazdu do 10 km/h oraz zachowania odległości 1,5 m pomiędzy górną krawędzią balustrady pomostu roboczego a najniższym punktem sieci trakcyjnej.

3. Pomiędzy kierowcą pojazdu a pracownikami znajdującymi się na pomoście roboczym powinna być zapewniona stała łączność.

4. Kierowca może ruszyć pojazdem tylko na polecenie osoby kierującej pracą.

2. Pojemniki z narzędziami i materiałami powinny być podawane na pomost roboczy za pomocą liny wykonanej z materiału nieprzewodzącego prądu elektrycznego.

3. Narzędzia i materiały na pomoście roboczym powinny być umieszczone w pojemnikach, zamocowanych na pomoście roboczym w sposób wykluczający możliwość potknięcia się pracownika.

2. Naprężniki, ściągacze, haki i inne elementy sieci trakcyjnej powinny być mocowane do części konstrukcyjnych w sposób uniemożliwiający wyślizgnięcie się przewodu.

3. Niedopuszczalne jest mocowanie elementów sieci trakcyjnej, będących pod działaniem sił naciągu, do konstrukcji pojazdów lub wagonów.

1) ograniczyć na obu torach prędkość tramwajów do 10 km/h.

2) oznakować i zabezpieczyć miejsce pracy, zgodnie z wymaganiami przepisów o ruchu drogowym,

3) w nocy oraz przy ograniczonej widoczności stosować światła sygnalizacyjne,

4) wyznaczyć pracownikom miejsca, gdzie mogą się usunąć przed nadjeżdżającymi tramwajami.

2. Czyszczenie zwrotnic i rozjazdów powinno być wykonywane za pomocą przeznaczonych do tej czynności narzędzi.

2. Niedopuszczalne jest używanie urządzeń dźwignicowych do pracy pod siecią trakcyjną będącą pod napięciem.

Minister Infrastruktury: M. Pol