Dziennik Ustaw - rok 2001 nr 118 poz. 1263

Na podstawie art. 237¹⁵ § 2 Kodeksu pracy zarządza się, co następuje:

1) obsługiwanie maszyn roboczych bez urządzeń zabezpieczających lub sygnalizacyjnych wymaganych odrębnymi przepisami,

2) dokonywanie zmian konstrukcyjnych w maszynach roboczych,

3) wykonywanie napraw i konserwowanie maszyn roboczych będących w ruchu,

4) odtłuszczanie i czyszczenie powierzchni maszyn roboczych benzyną etylizowaną lub innymi rozpuszczalnikami, których pary mogą tworzyć z powietrzem mieszaniny gazów palnych lub wybuchowych.

2. Eksploatowanie maszyn roboczych odbywa się na terenie rozpoznanym pod względem warunków geologicznych i gruntowych.

1) w terenie uzbrojonym lub na drodze o ograniczonym ruchu,

2) w pobliżu budynków i budowli,

3) w sąsiedztwie napowietrznych linii energetycznych,

4) w wykopach szerokoprzestrzennych,

5) na terenie bagiennym lub w wodzie,

6) na pochyłościach lub stokach

– zapewnia się środki bezpieczeństwa przewidziane w dokumentacji techniczno-ruchowej, instrukcjach obsługi oraz w stanowiskowych instrukcjach bezpieczeństwa i higieny pracy.

2. Podczas współpracy maszyn roboczych z:

1) dodatkowym osprzętem przeznaczonym do robót ziemnych, budowlanych i drogowych,

2) liniami technologicznymi do produkcji zapraw betonowych lub kruszywa

– stosuje się zasady bezpieczeństwa i higieny pracy określone w instrukcjach obsługi tych urządzeń lub linii technologicznych.

2. W zależności od rodzaju i zakresu, roboty w pasie drogowym prowadzi się przy:

1) zamkniętym ruchu na drodze lub

2) wyłączeniu z ruchu drogowego części jezdni, pasa ruchu jezdni albo jego części, lub

3) ograniczonej prędkości pojazdów poruszających się na remontowanym odcinku jezdni, w przypadku gdy roboty są prowadzone na poboczu drogi, w rowie lub na przydrożnych skarpach.

3. W warunkach ograniczonej widoczności miejsce pracy maszyn roboczych oświetla się.

1) załadunek na środki transportu drogowego lub kolejowego przeprowadza się w sposób zmechanizowany z rampy czołowej, zgodnie z instrukcją załadunku i transportu poszczególnych maszyn,

2) w przypadku załadunku ciężkich maszyn roboczych na przyczepy niskopodwoziowe przy użyciu wciągarek mechanicznych, zatrudnione przy tej czynności osoby nie mogą znajdować się w pobliżu naciągniętej liny lub osi jej przedłużenia oraz za wciąganą maszyną,

3) operatorzy i inne osoby wyznaczone do konwojowania maszyn roboczych transportem kolejowym lub drogowym podlegają uprzedniemu przeszkoleniu w zakresie bezpieczeństwa transportu maszyn roboczych tymi środkami lokomocji.

2. Czynności zdejmowania lub regulowania naczynia roboczego maszyny roboczej są wykonywane w zespole co najmniej dwuosobowym.

3. Niedopuszczalne jest podczas robót ziemnych:

1) wysuwanie lemiesza maszyny roboczej poza krawędź klina odłamu,

2) używanie maszyn roboczych na gruntach gliniastych w czasie trwania ulewnego deszczu.

2. Podczas wykonywania robót ziemnych w razie przypadkowego odkrycia lub naruszenia instalacji, o których mowa w ust. 1, niezwłocznie przerywa się pracę i ustala się z właściwą jednostką zarządzającą daną instalacją dalszy sposób wykonywania robót.

3. Jeżeli podczas wykonywania robót ziemnych zostaną odkryte przedmioty trudne do identyfikacji, przerywa się dalszą pracę i zawiadamia się osobę nadzorującą roboty ziemne.

2. Podczas zagęszczania gruntu urządzeniami wibracyjnymi:

1) miejsca pracy mają być oznakowane przenośnymi zaporami,

2) mają być przestrzegane warunki bezpieczeństwa i higieny pracy, określone w dokumentacji techniczno-ruchowej i w instrukcji obsługi.

2. Niedopuszczalne jest podczas wykonywania robót ziemnych:

1) tworzenie nawisów przy wykonywaniu wykopów,

2) włączanie mechanizmu obrotu maszyny roboczej w trakcie napełniania naczynia roboczego gruntem,

3) przebywanie osób w zasięgu działania naczynia roboczego maszyny roboczej,

4) przemieszczanie maszyny roboczej po pochyleniach przekraczających dopuszczalny stopień, określony w jej dokumentacji techniczno-ruchowej,

5) wykonywanie tych robót pod czynnymi napowietrznymi liniami energetycznymi w odległości mniejszej niż to określają odrębne przepisy,

6) przebywanie osób w kabinie pojazdu do transportu wykopanego gruntu, w czasie załadunku jego skrzyni, w przypadku gdy kabina pojazdu nie została konstrukcyjnie wzmocniona.

3. Wyładowanie gruntu z naczynia roboczego maszyny roboczej do robót ziemnych może nastąpić nad dnem skrzyni pojazdu stosowanego do transportu, na wysokości nie większej niż:

1) 0,5 m przy ładowaniu materiałów sypkich,

2) 0,25 m przy ładowaniu materiałów kamiennych lub zbrylonych.

2. Niedopuszczalne jest w miejscu wykonywania wykopów:

1) prowadzenie jednocześnie innych robót,

2) przebywanie osób niezatrudnionych.

2. Podczas wbijania pali na terenie, o którym mowa w ust. 1, operatora maszyn roboczych wyposaża się w środki ochrony indywidualnej chroniące przed utonięciem, a na pomostach umieszcza się koła ratunkowe z linką.

3. Podczas wbijania pali sprawdza się:

1) czy zachowane zostały dopuszczalne parametry obciążenia pomostu określone w dokumentacji techniczno-ruchowej maszyny roboczej,

2) równomierność obciążenia pomostu roboczego,

3) stan podmycia jarzm podtrzymujących pomosty robocze,

4) stan techniczny pomostu roboczego po opadach i wyładowaniach atmosferycznych.

1) widoczny napis zabraniający zbliżania się do podniesionego kosza wyładowczego,

2) urządzenie do sygnalizacji dźwiękowej, uruchamiane przed każdą czynnością podnoszenia i opuszczania kosza wyładowczego lub uruchamiania wysięgnika.

2. Demontaż lub przedłużanie linii technologicznych, o których mowa w ust. 1, wykonuje się po zredukowaniu ciśnienia roboczego w urządzeniu podającym.

2. Ręczne narzędzia, w szczególności kliny, przecinaki lub przebijaki, wyposaża się w uchwyty, jeżeli ich nie posiadają.

2. Lej zasypowy wyposaża się w zabezpieczenie chroniące pracowników przed odrzutem materiałów skalnych na zewnątrz.

2. Podczas pracy zespołu maszyn roboczych, o którym mowa w ust. 1, niedopuszczalne jest przebywanie lub przechodzenie pod zasobnikiem.

3. Niedopuszczalne jest uruchamianie zespołu maszyn roboczych, o którym mowa w ust. 1, bez uprzedniego upewnienia się, czy obsługa zajęta wyznaczone stanowiska robocze.

2. Niedopuszczalne jest:

1) przewożenie osób w skrzyniach ładunkowych zgarniarek,

2) opuszczanie skrzyni podczas jazdy poniżej parametrów określonych przez producenta zgarniarki.

2. Niedopuszczalny jest montaż i demontaż rusztowania:

1) podczas ograniczonej widoczności oraz o zmroku i w nocy bez dostatecznego oświetlenia,

2) w czasie opadów deszczu i śniegu,

3) podczas gołoledzi,

4) podczas burzy i wiatru o prędkości przekraczającej 10 m/s.

2. Część teoretyczna obejmuje zagadnienia z zakresu:

1) dokumentacji technicznej maszyn roboczych,

2) bezpieczeństwa i higieny pracy przy eksploatacji maszyn roboczych,

3) technologii wykonywania robót ziemnych,

4) użytkowania i obsługi maszyn roboczych.

3. Część praktyczna szkolenia obejmuje naukę eksploatacji maszyn roboczych w różnych warunkach terenowych i technologicznych.

1) warunki lokalowe do prowadzenia wykładów,

2) park maszynowy wraz z placem manewrowym,

3) kadrę wykładowców,

4) warunki socjalne i wyposażenie dydaktyczne.

2. Wzór książki operatora zawiera załącznik nr 2 do rozporządzenia.

3. Instytut Mechanizacji Budownictwa i Górnictwa Skalnego w Warszawie potwierdza spełnienie wymagań, o których mowa w § 25, opracowuje programy szkolenia, prowadzi listę wydawanych świadectw i wpisów do książki operatora.

Minister Gospodarki: J. Steinhoff

Załączniki do rozporządzenia Ministra Gospodarki
z dnia 20 września 2001 r. (poz. 1263)

Załącznik nr 1

MASZYNY l URZĄDZENIA TECHNICZNE STOSOWANE PRZY ROBOTACH ZIEMNYCH, BUDOWLANYCH l DROGOWYCH, DO OBSŁUGI KTÓRYCH WYMAGANE JEST ODBYCIE SZKOLENIA l UZYSKANIE POZYTYWNEGO WYNIKU ZE SPRAWDZIANU

Grupa l. Maszyny do robót ziemnych

Grupa II. Maszyny do robót drogowych

Grupa III. Maszyny do transportu pionowego

Grupa IV. Maszyny różne i inne urządzenia techniczne

*⁾ Nie dotyczy napędu silnikami elektrycznymi jednofazowymi oraz silnikami trójfazowymi o mocy do 1 kW.

Załącznik nr 2