REKLAMA

Strona główna » Dziennik Ustaw

Dziennik Ustaw - rok 2001 nr 103 poz. 1127

Tekst pierwotny

W imieniu Rzeczypospolitej Polskiej

PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 24 marca 1992 r. został sporządzony w Helsinkach Traktat o otwartych przestworzach w następującym brzmieniu:

Przekład

TRAKTAT O OTWARTYCH PRZESTWORZACH

Państwa zawierające niniejszy traktat, określane dalej zbiorowo jako Państwa-Strony lub indywidualnie jako Państwo-Strona,

mając na uwadze zobowiązania, które przyjęły w ramach Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy* w Europie, popierania większej otwartości i przejrzystości w ich działalności wojskowej oraz umacniania bezpieczeństwa przy pomocy środków budowy zaufania i bezpieczeństwa,

przyjmując z satysfakcją historyczne wydarzenia w Europie, które zmieniły sytuację w dziedzinie bezpieczeństwa od Vancouver do Władywostoku,

pragnąc przyczynić się do dalszego rozwijania i umacniania pokoju, stabilności i kooperatywnego bezpieczeństwa na tym obszarze poprzez stworzenie reżimu Otwartych Przestworzy dla obserwacji lotniczej,

uznając potencjalne znaczenie, jaki tego typu reżim obserwacji lotniczej mógłby mieć dla bezpieczeństwa i stabilności również w innych regionach,

odnotowując możliwość posłużenia się takim reżimem dla zwiększenia otwartości i przejrzystości oraz ułatwienia kontroli wypełniania istniejących lub przyszłych porozumień dotyczących kontroli zbrojeń, a także wzmocnienia zdolności zapobiegania konfliktom i rozwiązywania kryzysów, w ramach Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie, jak również innych właściwych międzynarodowych instytucji,

rozważając możliwość rozszerzenia reżimu Otwartych Przestworzy na dodatkowe dziedziny, takie jak ochrona środowiska,

dążąc do ustanowienia uzgodnionych procedur poddawania obserwacji lotniczej wszystkich terytoriów Państw-Stron, z zamiarem obserwowania pojedynczego Państwa-Strony lub grupy Państw-Stron, na zasadach równości i efektywności i przy zachowaniu bezpieczeństwa lotu,

odnotowując fakt, że działanie takiego reżimu Otwartych Przestworzy pozostanie bez uszczerbku dla Państw w nim nieuczestniczących,

uzgodniły, co następuje:

* Obecnie OBWE (Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie).

Artykuł I

POSTANOWIENIA OGÓLNE

1. Traktat niniejszy ustala reżim, zwany reżimem Otwartych Przestworzy, prowadzenia lotów obserwacyjnych przez Państwa-Strony nad terytoriami innych Państw-Stron oraz określa związane z tym prawa i obowiązki Państw-Stron.

2. Każdy z aneksów i załączników do nich stanowi integralną część niniejszego traktatu.

Artykuł II

DEFINICJE

W rozumieniu niniejszego traktatu:

1. Termin „Strona obserwowana” oznacza Państwo-Stronę lub grupę Państw-Stron, nad której terytorium lot obserwacyjny jest wykonywany lub planowany, od chwili otrzymania powiadomienia od Strony obserwującej o przeprowadzeniu lotu do czasu zakończenia procedur związanych z lotem lub personelem działającym z ramienia tego Państwa-Strony lub grupy Państw-Stron.

2. Termin „Strona obserwująca” oznacza Państwo-Stronę lub grupę Państw-Stron, które zamierzają wykonać lub wykonują lot obserwacyjny nad terytorium innego Państwa-Strony lub grupy Państw-Stron od chwili przekazania powiadomienia o zamiarze wykonania lotu obserwacyjnego do czasu zakończenia procedur związanych z lotem lub personelem działającym z ramienia tego Państwa-Strony lub grupy Państw-Stron.

3. Termin „grupa Państw-Stron” oznacza dwa lub więcej Państw-Stron, które zgodziły się utworzyć grupę dla celów niniejszego traktatu.

4. Termin „samolot obserwacyjny” oznacza nieuzbrojony stałopłat wyznaczony do prowadzenia lotów obserwacyjnych, zarejestrowany przez kompetentne władze Państwa-Strony i wyposażony w uzgodnioną aparaturę obserwacyjną. Termin „nieuzbrojony” oznacza, że samolot obserwacyjny wykorzystywany dla celów niniejszego traktatu nie jest przystosowany do przenoszenia i używania broni.

5. Termin „lot obserwacyjny” oznacza lot samolotu obserwacyjnego wykonywany przez Stronę obserwującą nad terytorium Strony obserwowanej zgodnie z planem lotu, z punktu wejścia lub lotniska Otwartych Przestworzy do punktu wyjścia lub lotniska Otwartych Przestworzy.

6. Termin „lot tranzytowy” oznacza lot samolotu obserwacyjnego lub samolotu transportowego wykonywany przez Stronę obserwującą lub w jej imieniu nad terytorium trzeciego Państwa-Strony w drodze do terytorium Strony obserwowanej lub z powrotem.

7. Termin „samolot transportowy” oznacza samolot inny niż obserwacyjny, który w imieniu Strony obserwującej wykonuje wyłącznie w celach traktatowych loty do terytorium strony obserwowanej i z powrotem.

8. Termin „terytorium” oznacza ląd, w tym wyspy, oraz wody wewnętrzne i terytorialne, nad którymi Państwo-Strona sprawuje władzę suwerenną.

9. Termin „kwota pasywna” oznacza liczbę lotów obserwacyjnych, które każde Państwo-Strona zobowiązane jest przyjąć jako Strona obserwowana.

10. Termin „kwota aktywna” oznacza liczbę lotów obserwacyjnych, które każde Państwo-Strona ma prawo wykonać jako Strona obserwująca.

11. Termin „maksymalna długość lotu” oznacza maksymalną odległość nad terytorium Strony obserwowanej między punktem, w którym może się rozpocząć lot obserwacyjny, a punktem, w którym lot obserwacyjny może się zakończyć, określonym w aneksie A do traktatu.

12. Termin „aparat obserwacyjny” oznacza wyposażenie określone w ustępie 1 artykułu IV, zainstalowane na samolocie obserwacyjnym, w celu używania podczas lotów obserwacyjnych.

13. Termin „rozdzielczość terenowa” oznacza najmniejszą odległość na powierzchni ziemi między dwoma blisko położonymi obiektami dającymi się rozróżnić jako oddzielne obiekty.

14. Termin „termalny skaner liniowy” oznacza aparat zdolny do odbioru i przedstawiania cieplnego promieniowania elektromagnetycznego emitowanego przez obiekty w niewidzialnym podczerwonym zakresie widma optycznego wskutek ich ciepłoty i przy braku oświetlenia sztucznego.

15. Termin „okres obserwacji” oznacza dokładnie sprecyzowany okres czasu, podczas lotu obserwacyjnego, w ciągu którego pracuje określony aparat obserwacyjny, zainstalowany na samolocie obserwacyjnym.

16. Termin „załoga samolotu” oznacza osoby z dowolnego Państwa-Strony wypełniające obowiązki związane z prowadzeniem lub obsługą samolotu obserwacyjnego lub samolotu transportowego, wśród których mogą się znajdować — jeżeli Państwo-Strona tak zadecyduje — tłumacze.

17. Termin „pilot-dowódca samolotu” oznacza pilota na pokładzie samolotu obserwacyjnego, który jest odpowiedzialny za prowadzenie samolotu, wykonanie planu lotu i bezpieczeństwo samolotu obserwacyjnego.

18. Termin „kontroler” oznacza osobę, która przebywa w imieniu Strony obserwowanej na pokładzie samolotu obserwacyjnego Strony obserwującej podczas lotu obserwacyjnego i wykonuje obowiązki zgodnie z aneksem G do niniejszego traktatu.

19. Termin „reprezentant lotu” oznacza osobę, która w imieniu Strony obserwującej przebywa na pokładzie samolotu obserwacyjnego Strony obserwowanej podczas lotu obserwacyjnego i wykonuje obowiązki zgodnie z aneksem G do niniejszego traktatu.

20. Termin „reprezentant” oznacza osobę wyznaczoną przez Stronę obserwującą, która, podczas lotu obserwacyjnego, spełnia obowiązki z ramienia Strony obserwującej zgodnie z aneksem G, na pokładzie samolotu wystawionego przez Państwo-Stronę niebędące Stroną obserwującą lub Stroną obserwowaną.

21. Termin „operator aparatury obserwacyjnej” oznacza osobę z dowolnego Państwa-Strony, która pełni obowiązki związane z funkcjonowaniem, działaniem i obsługą techniczną aparatury zainstalowanej na samolocie obserwacyjnym.

22. Termin „inspektor” oznacza osobę z dowolnego Państwa-Strony, która dokonuje inspekcji aparatury obserwacyjnej lub samolotu obserwacyjnego innego Państwa-Strony.

23. Termin „osoba towarzysząca” oznacza osobę z dowolnego Państwa-Strony, która towarzyszy inspektorom innego Państwa-Strony.

24. Termin „plan misji” oznacza dokument, w formie określonej przez Komisję Konsultacyjną Otwartych Przestworzy, przedstawiany przez Stronę obserwującą, zawierający trasę, profil, kolejność realizacji zadań oraz zabezpieczenie techniczne niezbędne do wykonania lotu obserwacyjnego, który uzgadniany jest ze Stroną obserwowaną i który stanowi podstawę do opracowania planu lotu.

25. Termin „plan lotu” oznacza dokument opracowany na podstawie uzgodnionego planu misji, w formie i treści określonych przez Międzynarodową Organizację Lotnictwa Cywilnego, dalej zwaną ICAO, który przedstawiany jest władzom kontroli ruchu powietrznego i na podstawie którego wykonywany będzie lot obserwacyjny.

26. Termin „raport z wykonanej misji” oznacza dokument opisujący wykonany lot obserwacyjny, w formie określonej przez Komisję Konsultacyjną Otwartych Przestworzy, sporządzony po zakończeniu lotu przez Stronę obserwującą oraz podpisany przez Strony obserwującą i obserwowaną.

27. Termin „lotnisko Otwartych Przestworzy” oznacza lotnisko wyznaczone przez Stronę obserwowaną jako punkt rozpoczęcia lub zakończenia lotu obserwacyjnego.

28. Termin „punkt wejścia” oznacza wyznaczony przez Stronę obserwowaną punkt na jej terytorium, do którego przybywa personel Strony obserwującej.

29. Termin „punkt wyjścia” oznacza wyznaczony przez Stronę obserwowaną punkt, z którego personel Strony obserwującej opuszcza jej terytorium.

30. Termin „lotnisko do uzupełnienia paliwa” oznacza wyznaczone przez Stronę obserwowaną lotnisko służące do uzupełnienia zapasu paliwa i obsługi samolotu obserwacyjnego i samolotu transportowego.

31. Termin „lotnisko zapasowe” oznacza lotnisko określone w planie lotu, na które samolot obserwacyjny lub samolot transportowy skieruje się w przypadku, gdy lądowanie na wyznaczonym lotnisku będzie niewskazane.

32. Termin „niebezpieczna przestrzeń powietrzna” oznacza obszary zakazane, strefy ograniczone i strefy niebezpieczne, określone na podstawie aneksu 2 do Konwencji Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego, które są wyznaczane zgodnie z aneksem 15 do Konwencji Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego w celu zapewnienia bezpieczeństwa lotu, bezpieczeństwa publicznego i ochrony środowiska i o których informacje przekazywane są zgodnie z postanowieniami ICAO.

33. Termin „strefa zakazana” oznacza przestrzeń powietrzną o określonych wymiarach nad terytorium danego Państwa-Strony, w której zabroniony jest przelot samolotu.

34. Termin „strefa ograniczona” oznacza przestrzeń powietrzną o określonych wymiarach nad terytorium danego Państwa-Strony, w którym przelot samolotu podlega ograniczeniom zgodnie z określonymi warunkami.

35. Termin „strefa niebezpieczna” oznacza przestrzeń powietrzną o określonych wymiarach, w której w określonym czasie mogą mieć miejsce działania niebezpieczne dla lotu samolotu.

Artykuł III

KWOTY LOTÓW

Rozdział I

Postanowienia ogólne

1. Każdemu Państwu-Stronie przysługuje prawo do przeprowadzenia lotów obserwacyjnych zgodnie z postanowieniami niniejszego traktatu.

2. Każde Państwo-Strona jest zobowiązane do przyjęcia lotu obserwacyjnego nad swoim terytorium zgodnie z postanowieniami niniejszego traktatu.

3. Każdemu Państwu-Stronie przysługuje prawo do wykonania pewnej liczby lotów obserwacyjnych nad terytorium innego Państwa-Strony równej liczbie lotów obserwacyjnych, które to Państwo-Strona ma prawo przeprowadzić nad jego terytorium.

4. Łączna liczba lotów obserwacyjnych, które każde Państwo-Strona zobowiązane jest przyjąć nad swoim terytorium, stanowi całkowitą pasywną kwotę przyznaną temu Państwu-Stronie. Przydział całkowitych kwot pasywnych Państwom-Stronom jest podany w rozdziale I aneksu A do niniejszego traktatu.

5. Liczba lotów obserwacyjnych, które Państwo-Strona ma prawo wykonać w ciągu roku nad terytorium każdego z pozostałych Państw-Stron, jest równa indywidualnej kwocie aktywnej tego Państwa-Strony w odniesieniu do innego Państwa-Strony. Suma indywidualnych kwot aktywnych stanowi łączną aktywną kwotę tego Państwa-Strony. Łączna kwota aktywna Państwa-Strony nie może przekraczać jego łącznej kwoty pasywnej.

6. Pierwszy podział kwot aktywnych został przedstawiony w rozdziale II aneksu A do niniejszego traktatu.

7. Po wejściu w życie niniejszego traktatu podział kwot aktywnych będzie podlegał, w ramach Komisji Konsultacyjnej Otwartych Przestworzy, corocznemu przeglądowi na kolejny rok kalendarzowy. W przypadku gdy nie jest możliwe podczas corocznego przeglądu osiągnięcie w ciągu trzech tygodni porozumienia dotyczącego podziału kwot aktywnych w odniesieniu do określonego Państwa-Strony, w odniesieniu do tego Państwa-Strony pozostaje niezmieniony podział kwot aktywnych z poprzedniego roku.

8. Z wyjątkiem przypadków ujętych w artykule VIII każdy lot obserwacyjny wykonany przez dane Państwo-Stronę jest odejmowany od indywidualnej i łącznej aktywnej kwoty tego państwa.

9. Nie ograniczając postanowień ustępu 3 i ustępu 5 niniejszego rozdziału, Państwo-Strona otrzymujące przydział aktywnej kwoty może na podstawie porozumienia z obserwowanym Państwem-Stroną przekazać część lub całość swej łącznej aktywnej kwoty innym Państwom-Stronom, powiadamiając o tym niezwłocznie wszystkie pozostałe Państwa-Strony oraz Komisję Konsultacyjną Otwartych Przestworzy. W tym przypadku mają zastosowanie postanowienia ustępu 10 niniejszego rozdziału.

10. Żadne z Państw-Stron nie może wykonać nad terytorium innego Państwa-Strony lotów w liczbie przekraczającej 50 procent, w zaokrągleniu do najbliższej liczby całkowitej, swojej łącznej kwoty aktywnej lub równej łącznej kwocie pasywnej drugiego Państwa-Strony, przyjmując mniejszą z tych liczb.

11. Maksymalne długości lotów obserwacyjnych nad terytoriami Państw-Stron są przedstawione w rozdziale III aneksu A do niniejszego traktatu.

Rozdział II

Postanowienia odnoszące się do grupy Państw-Stron

1. (A) Nie ograniczając swoich praw i obowiązków wynikających z niniejszego traktatu, dwa lub więcej Państwa-Strony posiadające kwoty lotów mogą utworzyć grupę Państw-Stron przy podpisywaniu niniejszego traktatu i w czasie późniejszym. W przypadku grupy Państw-Stron utworzonej po podpisaniu niniejszego traktatu, postanowienia niniejszego rozdziału będą się do nich stosować nie wcześniej niż po upływie sześciu miesięcy od daty złożenia zawiadomienia wszystkim pozostałym Państwom-Stronom, z uwzględnieniem postanowień ustępu 6 niniejszego rozdziału.

(B) Grupa Państw-Stron współpracuje w kwestii kwot aktywnych i pasywnych, zgodnie z postanowieniami ustępu 2 lub 3 niniejszego rozdziału.

2. (A) Członkom grupy Państw-Stron przysługuje prawo do redystrybucji pomiędzy nich własnych kwot aktywnych przyznanych im na dany rok bieżący, przy zachowaniu ich indywidualnych kwot pasywnych. Powiadomienie o redystrybucji jest bezzwłocznie przekazywane wszystkim zainteresowanym trzecim Państwom-Stronom.

(B) Lot obserwacyjny nad terytorium obserwowanych Państw-Stron wchodzących w skład grupy liczony jest jako wiele lotów obserwacyjnych w odniesieniu do indywidualnych i łącznych kwot aktywnych Strony obserwującej. Jest on odejmowany jako jeden lot obserwacyjny z kwoty pasywnej każdego z obserwowanych państw.

(C) Każde Państwo-Strona, w odniesieniu do którego jednemu lub kilku członkom grupy przysługuje kwota aktywna, ma prawo do wykonania nad terytorium każdego członka grupy o 50 procent więcej lotów obserwacyjnych, w zaokrągleniu do najbliższej liczby całkowitej, niż to wynika z posiadanej indywidualnej kwoty tego członka grupy, lub do wykonania dwóch takich lotów, jeśli nie posiada kwoty aktywnej jako członek grupy.

(D) W przypadku skorzystania z tego prawa, zainteresowane Państwo-Strona zmniejsza swoją kwotę aktywną w odniesieniu do innych członków grupy w taki sposób, by łączna liczba lotów obserwacyjnych wykonanych nad ich terytoriami nie przekraczała sumy indywidualnych kwot aktywnych, które przysługują Państwu-Stronie w odniesieniu do wszystkich członków grupy w bieżącym roku.

(E) Nad terytorium każdego członka grupy obowiązują maksymalne długości lotów obserwacyjnych. W przypadku lotu obserwacyjnego prowadzonego nad terytorium wielu członków grupy, po osiągnięciu maksymalnej odległości lotu dla jednego członka grupy, wszystkie aparaty obserwacyjne są wyłączane do chwili przekroczenia punktu nad terytorium następnego członka grupy, w którym planowane jest rozpoczęcie lotu obserwacyjnego. W tak wykonywanym łączonym locie obserwacyjnym maksymalna odległość lotu liczona będzie od lotniska Otwartych Przestworzy położonego najbliżej tego punktu.

3. (A) Grupa Państw-Stron może, na własne życzenie, być upoważniona do otrzymania wspólnej łącznej kwoty pasywnej, na podstawie której zostaną przyznane wspólne dla całej grupy indywidualne i łączne kwoty aktywne.

(B) W takim przypadku łączna kwota pasywna jest równa łącznej liczbie lotów obserwacyjnych, które grupa Państw-Stron zobowiązana jest przyjąć w ciągu roku. Łączna kwota aktywna jest równa sumie liczby lotów obserwacyjnych, które grupa Państw-Stron ma prawo przeprowadzić w ciągu roku. Łączna kwota aktywna nie może przekraczać łącznej kwoty pasywnej.

(D) Loty obserwacyjne, które grupa Państw-Stron zobowiązana jest przyjąć, mogą być wykonane nad terytorium jednego lub kilku członków grupy.

(E) Maksymalne odległości lotu dla każdej grupy Państw-Stron są określone zgodnie z rozdziałem III aneksu A, a lotniska Otwartych Przestworzy wyznaczone zgodnie z aneksem E do niniejszego traktatu.

4. Zgodnie z ogólnymi zasadami podanymi w ustępie 3 artykułu X każde trzecie Państwo-Strona, które uważa, że jego prawa wynikające z postanowień ustępu 3 rozdziału I niniejszego artykułu są niesłusznie ograniczane przez działania grupy Państw-Stron, może wnieść sprawę do Komisji Konsultacyjnej Otwartych Przestworzy.

5. Grupa Państw-Stron zapewnia opracowanie procedur umożliwiających wykonanie lotów obserwacyjnych nad terytoriami członków grupy podczas pojedynczej misji, z uwzględnieniem uzupełnienia paliwa, jeśli okaże się to niezbędne. W przypadku grupy Państw-Stron utworzonej zgodnie z ustępem 3 niniejszego rozdziału, długość takich lotów obserwacyjnych nie może przekraczać maksymalnej długości lotu odnoszącej się do lotnisk Otwartych Przestworzy, na których mogą się zaczynać loty obserwacyjne.

6. Nie wcześniej niż po upływie sześciu miesięcy od przekazania wszystkim innym Państwom-Stronom zawiadomienia o decyzji:

(A) grupa Państw-Stron utworzona zgodnie z postanowieniami ustępu 2 niniejszego rozdziału może zostać przekształcona w grupę Państw-Stron, zgodnie z postanowieniami ustępu 3 niniejszego rozdziału;

(B) grupa Państw-Stron utworzona zgodnie z postanowieniami ustępu 3 niniejszego rozdziału może zostać przekształcona w grupę Państw-Stron, zgodnie z postanowieniami ustępu 2 niniejszego rozdziału;

(D) grupa Państw-Stron może przyjąć inne Państwa-Strony posiadające kwoty lotów.

7. Po wejściu w życie niniejszego traktatu zmiany w zakresie przydziału lub rozdziału kwot wynikające z utworzenia grupy Państw-Stron oraz wstępowania i występowania państw, zgodnie z ustępem 3 niniejszego rozdziału, zaczną obowiązywać w dniu 1 stycznia roku następującego po pierwszym corocznym posiedzeniu Komisji Konsultacyjnej mającym miejsce po sześciomiesięcznym okresie powiadomienia. W uzasadnionych przypadkach zostaną wyznaczone nowe lotniska Otwartych Przestworzy i odpowiednio maksymalne długości lotu.

Artykuł IV

APARATURA OBSERWACYJNA

1. O ile nie postanowiono inaczej w ustępie 3, samolot obserwacyjny będzie wyposażony jedynie w aparaturę obserwacyjną spośród następujących kategorii:

(A) aparaty fotograficzne panoramiczne i kadrowe;

(B) kamery telewizyjne z monitorem, zobrazowaniem w czasie rzeczywistym;

(D) radar obserwacji bocznej z syntetyczną aperturą.

2. Państwo-Strona może używać, dla celów prowadzonych lotów obserwacyjnych, któregokolwiek z aparatów obserwacyjnych wyszczególnionych w ustępie 1, o ile jest on dostępny w handlu we wszystkich Państwach-Stronach, pod warunkiem uwzględnienia następujących ograniczeń:

(A) w przypadku optycznym kamer panoramicznych i kadrowych, rozdzielczość terenowa nie może przekraczać 30 centymetrów przy najmniejszej wysokości nad poziomem terenu, określonej zgodnie z postanowieniami załącznika 1 do aneksu D, przy czym rozdzielczość ta dotyczy tylko jednej kamery panoramicznej, jednej kamery kadrowej oraz dwóch kamer kadrowych zamontowanych ukośnie po jednej na każdej z burt samolotu, dających pokrycie terenu, które nie musi być ciągłe, do 50 km po obydwu stronach toru lotu samolotu;

(B) w przypadku kamer telewizyjnych rozdzielczość terenowa określona zgodnie z postanowieniami załącznika 1 do aneksu D nie może przekraczać 30 centymetrów;

(C) w przypadku skanerów termalnych, rozdzielczość terenowa nie może przekraczać 50 centymetrów przy najmniejszej wysokości nad poziomem terenu określonej zgodnie z postanowieniami załącznika 1 do aneksu D oraz

(D) w przypadku radaru obserwacji bocznej o syntetycznej aperturze, rozdzielczość terenowa nie może przekraczać trzech metrów, przy jej określaniu za pomocą metody impulsu odbitego, która, stosując metodę separacji obiektów, odpowiada możliwości rozróżniania na obrazie radarowym dwóch odbijaczy kątowych, przy odległości między środkami odbijaczy nie mniejszej niż pięć metrów oraz przy szerokości pola przeszukiwania nieprzekraczającej 25 kilometrów, dla jednego radaru mogącego prowadzić obserwacje po obu stronach samolotu, lecz nie po obydwu jednocześnie.

3. Wprowadzanie innych kategorii sprzętu i udoskonaleń do podanych w niniejszym artykule kategorii aparatury obserwacyjnej będzie rozpatrywane przez Komisję Konsultacyjną Otwartych Przestworzy zgodnie z artykułem X traktatu.

4. Aparatura obserwacyjna powinna być wyposażona w osłony apertur lub inne urządzenia uniemożliwiające jej pracę, ażeby zapobiec możliwości zbierania danych podczas lotów tranzytowych lub przelotów do punktów wejścia lub z punktów wyjścia z terytorium strony obserwowanej. Otwarcie lub zdjęcie takich osłon lub innych urządzeń powinno być możliwe wyłącznie od zewnątrz samolotu obserwacyjnego.

5. Na samolocie może być zainstalowany sprzęt służący do oznakowania danych zbieranych przez aparaturę obserwacyjną zgodnie z rozdziałem II aneksu B. Państwo-Strona wystawiające samolot obserwacyjny do lotu obserwacyjnego opisuje dane zebrane przez aparaturę obserwacyjną, zgodnie z postanowieniami rozdziału II aneksu B do niniejszego traktatu.

6. Na samolocie obserwacyjnym może znajdować się sprzęt służący do przedstawiania danych zbieranych przez aparaturę obserwacyjną w czasie rzeczywistym, umożliwiający prowadzenie kontroli funkcjonowania aparatury obserwacyjnej podczas lotu obserwacyjnego.

7. Na pokładzie samolotu obserwacyjnego zabrania się zbierania, przetwarzania, retransmisji lub rejestracji sygnałów elektrycznych przekazywanych za pomocą fal elektromagnetycznych, a sprzęt służący do tego celu nie może znajdować się w samolocie obserwacyjnym, z wyjątkiem przypadków, gdy jest to wymagane do funkcjonowania dozwolonej aparatury obserwacyjnej lub samolotu obserwacyjnego, lub urządzeń, o których mowa w ustępie 5 i ustępie 6 niniejszego artykułu.

8. W przypadku gdy samolot obserwacyjny wystawia Strona obserwująca, przysługuje jej prawo do użycia samolotu obserwacyjnego wyposażonego w aparaturę obserwacyjną każdej z kategorii, której możliwości techniczne nie przekraczają parametrów wymienionych w ustępie 2 niniejszego artykułu.

9. W przypadku gdy samolot obserwacyjny wystawia strona obserwowana, jest ona zobowiązana do zapewnienia samolotu obserwacyjnego wyposażonego w aparaturę obserwacyjną każdej z kategorii wyszczególnionych w ustępie 1 niniejszego artykułu, w ilości i o maksymalnych parametrach określonych w ustępie 2 niniejszego artykułu, z uwzględnieniem postanowień rozdziału II artykułu XVIII, o ile Strony obserwująca i obserwowana nie uzgodnią inaczej. Zestaw i rozmieszczenie tej aparatury powinny zapewniać pokrycie terenu wyszczególnione w ustępie 2 niniejszego artykułu. W przypadku gdy samolot obserwacyjny wystawia Strona obserwowana, Strona ta zapewnia radar obserwacji bocznej z syntetyczną aperturą, zapewniający rozdzielczość terenową nie gorszą niż sześć metrów, określoną za pomocą metody separacji obiektu.

10. Wyznaczając samolot na samolot obserwacyjny zgodnie z artykułem V traktatu, każde Państwo-Strona przekazuje wszystkim pozostałym Państwom-Stronom informacje techniczne o każdym urządzeniu obserwacyjnym zainstalowanym na tym samolocie, zgodnie z aneksem B do niniejszego traktatu.

11. Każdemu Państwu-Stronie przysługuje prawo do uczestniczenia w homologacji aparatury obserwacyjnej zainstalowanej na samolocie obserwacyjnym, zgodnie z postanowieniami aneksu D. Nie można używać samolotu obserwacyjnego danego typu do lotów obserwacyjnych, dopóki taki typ samolotu i jego aparatura nie uzyskają homologacji zgodnie z postanowieniami aneksu D do niniejszego traktatu.

12. Państwu-Stronie wyznaczającemu samolot obserwacyjny przysługuje prawo do wycofania, zamiany lub dodania nowej aparatury obserwacyjnej i do wprowadzenia poprawek do informacji technicznej przekazanej zgodnie z postanowieniami ustępu 10 niniejszego artykułu i aneksu B do traktatu, pod warunkiem powiadomienia 90 dni wcześniej wszystkich pozostałych Państw-Stron oraz uwzględnienia postanowień aneksu D do niniejszego traktatu. Przed użyciem podczas lotu obserwacyjnego zamienione i dodatkowe urządzenia obserwacyjne muszą być poddane homologacji zgodnie z postanowieniami aneksu D do niniejszego traktatu.

13. W przypadku gdy Państwo-Strona lub grupa Państw-Stron uzna, na podstawie doświadczeń z użytkowania określonego samolotu obserwacyjnego, że jakikolwiek aparat obserwacyjny lub towarzyszące mu wyposażenie zainstalowane na samolocie nie odpowiada homologacji przeprowadzonej zgodnie z postanowieniami aneksu D, zainteresowane Państwo-Strona powiadamia wszystkie Państwa-Strony o swoim spostrzeżeniu. Państwo-Strona wystawiające ten samolot:

(A) podejmuje niezbędne działania, ażeby aparat obserwacyjny i towarzyszące mu wyposażenie zainstalowane na samolocie obserwacyjnym odpowiadały homologacji przeprowadzonej zgodnie z postanowieniami aneksu D, wykonując w razie potrzeby niezbędne naprawy, regulacje lub wymieniając określony aparat lub towarzyszące mu wyposażenie oraz

(B) na żądanie zainteresowanego Państwa-Strony wykazuje, w czasie lotu demonstracyjnego przeprowadzonego przy kolejnym użyciu wspomnianego samolotu obserwacyjnego zgodnie z postanowieniami aneksu F, iż aparat obserwacyjny i towarzyszące wyposażenie zainstalowane na samolocie obserwacyjnym odpowiadają homologacji przeprowadzonej zgodnie z postanowieniami aneksu D. Innym Państwom-Stronom wyrażającym zainteresowanie aparatem obserwacyjnym i urządzeniami towarzyszącymi zainstalowanymi na samolocie obserwacyjnym przysługuje prawo do przysłania własnego personelu w celu uczestniczenia w locie demonstracyjnym.

14. W przypadku gdy mimo podjęcia kroków, o których mowa w ustępie 13 niniejszego artykułu, Państwa-Strony w dalszym ciągu wyrażają zastrzeżenia co do tego, czy aparatura obserwacyjna i towarzyszące jej wyposażenie zainstalowane na samolocie odpowiadają aparaturze obserwacyjnej i towarzyszącemu wyposażeniu, które uzyskały homologację, zgodnie z postanowieniami aneksu D; sprawa może zostać przekazana do rozpatrzenia przez Komisję Konsultacyjną Otwartych Przestworzy.

Artykuł V

WYZNACZANIE SAMOLOTU

1. Każdemu Państwu-Stronie przysługuje prawo do wyznaczania jednego lub kilku typów lub modeli samolotów, zarejestrowanych przez kompetentne władze danego Państwa-Strony, jako samolotu obserwacyjnego.

2. Każdemu Państwu-Stronie przysługuje prawo do wyznaczania innych typów lub modeli samolotów obserwacyjnych lub dodania nowych typów lub modeli samolotów do wyznaczonych wcześniej przez to Państwo-Stronę, pod warunkiem powiadomienia o tym fakcie z 30-dniowym wyprzedzeniem wszystkich pozostałych Państw-Stron. Powiadomienie o wyznaczeniu samolotu danego typu lub modelu zawierać musi informacje wyszczególnione w aneksie C do niniejszego traktatu.

3. Każdemu Państwu-Stronie przysługuje prawo do wycofania typów lub modeli samolotów wyznaczonych wcześniej przez to Państwo-Stronę, pod warunkiem powiadomienia o tym fakcie z 90-dniowym wyprzedzeniem wszystkich pozostałych Państw-Stron.

4. Do przeprowadzenia homologacji, zgodnie z postanowieniami aneksu D do niniejszego traktatu, określonego typu lub modelu samolotu wymagane jest przedstawienie tylko jednego egzemplarza samolotu z identycznym zestawem aparatury obserwacyjnej.

5. Wszystkie samoloty obserwacyjne powinny być zdolne do przewozu załogi oraz personelu wyszczególnionego w rozdziale III artykułu VI.

Artykuł VI

WYBÓR SAMOLOTU OBSERWACYJNEGO I POSTANOWIENIA OGÓLNE O PROWADZENIU LOTÓW OBSERWACYJNYCH I PLANOWANIU MISJI

Rozdział I

Wybór samolotu obserwacyjnego i postanowienia ogólne o prowadzeniu lotów obserwacyjnych

1. Loty obserwacyjne należy wykonywać przy użyciu samolotu obserwacyjnego, który został wyznaczony przez Państwo-Stronę zgodnie z artykułem V. Stronie obserwującej przysługuje prawo do wystawienia samolotu obserwacyjnego, o ile Strona obserwowana nie wykorzysta przysługującego jej prawa do wystawienia wyznaczonego przez siebie samolotu. W przypadku zapewnienia samolotu obserwacyjnego przez Stronę obserwującą, Stronie tej przysługuje prawo do wystawienia samolotu przez nią wyznaczonego lub samolotu wyznaczonego przez inne Państwo-Stronę. W przypadku gdy Strona obserwowana zapewnia samolot, Stronie obserwującej przysługuje prawo do otrzymania samolotu, którego minimalny zasięg bez uzupełniania paliwa, wraz z niezbędną jego rezerwą, pozwala na pokonanie połowy długości lotu określonej w literze G ustępu 5 niniejszego rozdziału.

2. Każdemu Państwu-Stronie przysługuje prawo, zgodnie z ustępem 1 niniejszego rozdziału, do prowadzenia lotów obserwacyjnych z użyciem samolotu obserwacyjnego wyznaczonego przez inne Państwo-Stronę. Zainteresowane Państwa-Strony wypracowują porozumienia w sprawie użycia takiego samolotu, aby umożliwić czynne uczestnictwo w reżimie Otwartych Przestworzy.

3. Państwa-Strony, którym przysługuje prawo do przeprowadzenia lotów obserwacyjnych, mogą koordynować swoje plany prowadzenia lotów obserwacyjnych zgodnie z aneksem H do niniejszego traktatu. Żadne Państwo-Strona nie ma obowiązku przyjęcia jednocześnie więcej niż jednego lotu obserwacyjnego w okresie 96 godzin, określonym w ustępie 9 niniejszego rozdziału, chyba że dane Państwo-Strona wystąpiło o przeprowadzenie lotu demonstracyjnego zgodnie z aneksem F do niniejszego traktatu. W takim przypadku Strona obserwowana jest zobowiązana przyjąć loty obserwacyjne nakładające się na siebie w okresie nie przekraczającym 24 godzin. Po otrzymaniu zawiadomienia o wynikach koordynacji planów prowadzenia lotów obserwacyjnych, każde Państwo-Strona, nad którego terytorium przewidywane są loty obserwacyjne, informuje inne Państwa-Strony, zgodnie z postanowieniami aneksu H, o tym, czy zamierza skorzystać z przysługującego mu prawa do wystawienia własnego samolotu obserwacyjnego, w odniesieniu do każdego wyszczególnionego lotu obserwacyjnego.

4. Nie później niż 90 dni po podpisaniu niniejszego traktatu każde Państwo-Strona powiadomi wszystkie pozostałe Państwa-Strony:

(A) o uzgodnionym numerze przepustki dyplomatycznej przewidzianej dla lotów obserwacyjnych Otwartych Przestworzy, lotów transportowych i tranzytowych oraz

(B) o tym, który lub które z języków roboczych Komisji Konsultacyjnej Otwartych Przestworzy, wyszczególnionych w ustępie 7 rozdziału I aneksu L do niniejszego traktatu, będzie (lub będą używane) przez personel we wszystkich sprawach związanych z prowadzeniem lotów obserwacyjnych nad terytorium tego Państwa-Strony oraz do sporządzenia planu misji i raportu z ukończonej misji, o ile stosowany język nie jest jednym z zalecanych w aneksie 10 do Konwencji o międzynarodowym lotnictwie cywilnym, tom II, ustęp 5.2.1.1.2.

5. Strona obserwująca powiadamia Stronę obserwowaną o zamiarze przeprowadzenia lotu obserwacyjnego, nie później niż 72 godziny przed planowanym przybyciem Strony obserwującej do punktu wejścia Strony obserwowanej. Państwa-Strony dostarczające takich powiadomień dołożą wszelkich starań, by przekazać je z odpowiednim wyprzedzeniem w przypadku weekendów. Powiadomienie powinno zawierać:

(A) planowany punkt wejścia oraz lotnisko Otwartych Przestworzy, na którym rozpocznie się lot obserwacyjny, jeśli jest to wskazane;

(B) datę i przewidywany czas przybycia Strony obserwującej do punktu wejścia oraz datę i przewidywany czas odlotu z punktu wejścia na lotnisko Otwartych Przestworzy, jeśli trzeba, z podaniem potrzeb w zakresie zakwaterowania;

(C) miejsce określone w załączniku 1 do aneksu E, w którym planowane jest przeprowadzenie inspekcji przed lotem obserwacyjnym, oraz datę i czas rozpoczęcia inspekcji, zgodnie z postanowieniami aneksu F;

(D) środek transportu lub, jeśli planowane jest jego użycie, typ i model samolotu transportowego, którym Strona obserwująca przybędzie do punktu wejścia, w przypadku, gdy samolot obserwacyjny służący do przeprowadzenia lotu obserwacyjnego zapewnia Strona obserwowana;

(E) numer przepustki dyplomatycznej lotu obserwacyjnego lub lotu samolotu transportowego, którym przybędzie i odleci z terytorium Strony obserwowanej personel wykonujący lot obserwacyjny;

(F) identyfikatory samolotu obserwacyjnego, zgodnie z aneksem C;

(G) przybliżoną długość lotu obserwacyjnego oraz

(H) nazwiska personelu, z podaniem płci, daty i miejsca urodzenia, numeru paszportu i wydającego Państwa-Strony, a także ich funkcje.

6. Strona obserwowana, powiadomiona zgodnie z ustępem 5 niniejszego rozdziału, w ciągu 24 godzin potwierdza odbiór powiadomienia. W przypadku wykorzystania przez Stronę obserwowaną prawa do wystawienia samolotu obserwacyjnego, potwierdzenie zawiera informacje o samolocie obserwacyjnym wyszczególnione w punkcie (F) ustępu 5 niniejszego rozdziału. Stronie obserwującej wolno przybyć do punktu wejścia w przewidywanym czasie przybycia przekazanym zgodnie z ustępem 5 niniejszego rozdziału. Przewidywany czas odlotu z punktu wejścia do lotniska Otwartych Przestworzy, z którego nastąpi start do lotu obserwacyjnego, oraz miejsce, data i czas rozpoczęcia inspekcji przed lotem muszą być potwierdzone przez Stronę obserwowaną.

7. W skład personelu Strony obserwującej może wchodzić personel wyznaczony przez inne Państwa-Strony, zgodnie z artykułem XIII.

8. Powiadamiając Stronę obserwowaną zgodnie z ustępem 5 niniejszego rozdziału, Strona obserwująca powiadamia jednocześnie wszystkie pozostałe Państwa-Strony o zamiarze przeprowadzenia lotu obserwacyjnego.

9. Okres czasu od przewidywanej godziny przybycia do punktu wejścia do zakończenia lotu obserwacyjnego nie przekracza 96 godzin, chyba że Strony uzgodnią inaczej. W przypadku gdy Strona obserwowana zażąda lotu demonstracyjnego, zgodnie z aneksem F do traktatu, Strona ta przedłuża 96-godzinny okres zgodnie z ustępem 4 rozdziału III aneksu F, jeśli Strona obserwująca potrzebuje dodatkowego czasu do pełnej realizacji planu misji.

10. Po przybyciu samolotu obserwacyjnego do punktu wejścia Strona obserwowana kontroluje osłony zamknięcia lub inne urządzenia uniemożliwiające pracę aparatury obserwacyjnej, zgodnie z aneksem E, aby upewnić się, że są one na właściwych miejscach, o ile wszystkie zainteresowane Państwa-Strony nie uzgodnią inaczej.

11. W przypadku gdy samolot obserwacyjny wystawia Strona obserwująca, Stronie obserwowanej przysługuje prawo do przeprowadzenia inspekcji przed lotem obserwacyjnym, zgodnie z rozdziałem I aneksu F, po przybyciu samolotu obserwacyjnego do punktu wejścia lub na lotnisko Otwartych Przestworzy. W przypadku, gdy zgodnie z ustępem 1 niniejszego rozdziału samolot obserwacyjny zapewnia Strona obserwowana, Stronie obserwującej przysługuje prawo do przeprowadzenia inspekcji aparatury obserwacyjnej przed lotem obserwacyjnym zgodnie z rozdziałem II aneksu F. O ile nie zostanie uzgodnione inaczej, inspekcje mają zakończyć się najpóźniej cztery godziny przed planowaną godziną rozpoczęcia lotu obserwacyjnego, podaną w planie lotu.

12. Strona obserwująca ma zapewnić, by przynajmniej jeden z członków załogi był w stanie swobodnie porozumiewać się z personelem Strony obserwowanej i jej władzami kontroli ruchu powietrznego w języku lub językach podanych w powiadomieniu przekazanym Stronie obserwowanej zgodnie z ustępem 4 niniejszego rozdziału.

13. Strona obserwowana dostarcza członkom załogi, po ich przybyciu do punktu wejścia lub na lotnisko Otwartych Przestworzy, z którego zaczyna się lot obserwacyjny, uaktualnioną prognozę pogody oraz informacje o warunkach nawigacyjnych i bezpieczeństwie lotu, w tym instrukcje dla lotników. Na żądanie informacje te będą zaktualizowane. Procedury nawigacyjne według przyrządów oraz informacje o lotniskach zapasowych na trasie lotu zostaną podane przy zatwierdzaniu planu misji zgodnie z wymogami rozdziału II niniejszego artykułu.

14. Wszystkie samoloty obserwacyjne wykonujące lot obserwacyjny zgodnie z niniejszym traktatem mają być użytkowane zgodnie z postanowieniami traktatu i zatwierdzonym planem lotu. Nie ograniczając postanowień ustępu 2 rozdziału II niniejszego artykułu, loty obserwacyjne wykonywane są również zgodnie z:

(A) opublikowanymi standardami ICAO i trybem postępowania zalecanym przez tę organizację oraz

(B) opublikowanymi krajowymi zasadami kontroli ruchu oraz procedurami i wytycznymi w zakresie bezpieczeństwa lotu Państwa-Strony, nad którego terytorium prowadzony jest lot.

15. Loty obserwacyjne mają pierwszeństwo przed wszelkim regularnym ruchem powietrznym. Strona obserwowana zapewnia wszelkie ułatwienia ze strony jej organów kontroli ruchu powietrznego w stosunku do lotów obserwacyjnych wykonywanych zgodnie z niniejszym traktatem.

16. Pilot-dowódca na pokładzie samolotu stanowi jedyną władzę w zakresie bezpieczeństwa lotu i jest odpowiedzialny za wykonanie planu lotu.

17. Strona obserwowana zapewnia:

(A) cel kalibracyjny umożliwiający sprawdzenie możliwości aparatury obserwacyjnej zgodnie z procedurami podanymi w rozdziale III w aneksie D do niniejszego traktatu, nad którym — na życzenie którejkolwiek ze Stron — będzie wykonany lot demonstracyjny lub obserwacyjny, dla każdego typu aparatury, jaka ma być użyta podczas lotu obserwacyjnego. Cel kalibracyjny ma być zlokalizowany w pobliżu lotniska, na którym przeprowadzana jest inspekcja przed lotem, zgodnie z aneksem F do niniejszego traktatu;

(B) zwykłe komercyjne tankowanie samolotu i obsługę techniczną samolotu obserwacyjnego lub samolotu transportowego w punkcie wejścia, na lotnisku Otwartych Przestworzy, na każdym lotnisku wyznaczonym do uzupełnienia paliwa oraz w punkcie wyjścia podanym w planie lotu, zgodnie z opublikowanymi danymi technicznymi wyznaczonego lotniska;

(D) na życzenie Strony obserwującej, inne usługi, uzgodnione przez Strony obserwującą i obserwowaną, ułatwiające przeprowadzenie lotu obserwacyjnego.

18. Wszystkie koszty związane z wykonaniem lotu obserwacyjnego, w tym koszty nośników informacji oraz przetwarzania danych zebranych przez aparaturę obserwacyjną, zwracane są zgodnie z ustępem 9 rozdziału I aneksu L do niniejszego traktatu.

19. Przed startem samolotu obserwacyjnego z punktu wyjścia Strona obserwowana upewnia się, czy osłony apertur lub inne urządzenia uniemożliwiające pracę aparatury obserwacyjnej są umieszczone we właściwym miejscu zgodnie z aneksem E do niniejszego traktatu.

20. O ile nie uzgodniono inaczej, Strona obserwująca opuszcza punkt wyjścia najpóźniej 24 godziny po zakończeniu lotu obserwacyjnego, jeśli tylko pozwalają na to warunki pogodowe i stan techniczny samolotu obserwacyjnego lub samolotu transportowego; w przypadku wystąpienia takich trudności, odlot nastąpi tak szybko, jak tylko będzie to możliwe.

21. Strona obserwująca sporządza raport misji wykonania lotu obserwacyjnego zgodnie z formularzem opracowanym przez Komisję Konsultacyjną Otwartych Przestworzy. Raport z wykonanej misji zawiera stosowne informacje, takie jak data i czas wykonania lotu, jego trasa i profil, warunki pogodowe, czas i lokalizacja każdego z okresów obserwacji dla poszczególnych urządzeń obserwacyjnych, przybliżona ilość danych zebranych przez aparaturę obserwacyjną oraz wyniki inspekcji osłon apertur bądź innych urządzeń uniemożliwiających pracę aparatury obserwacyjnej, zgodnie z artykułem VII i aneksem E. Raport z misji podpisany przez Stronę obserwującą i Stronę obserwowaną w punkcie wyjścia jest przekazywany przez Stronę obserwującą wszystkim pozostałym Państwom-Stronom w terminie siedmiu dni po opuszczeniu punktu wyjścia przez Stronę obserwującą.

Rozdział II

Warunki planowania misji

1. O ile nie uzgodniono inaczej, Strona obserwująca, po przybyciu na lotnisko Otwartych Przestworzy, przedstawia Stronie obserwowanej plan misji proponowanego lotu obserwacyjnego, który spełnia wymogi ustępu 2 i 4 niniejszego rozdziału.

2. Plan misji może przewidywać lot obserwacyjny, który pozwala na obserwację dowolnego punktu na całym terytorium Strony obserwowanej, łącznie z obszarami wskazanymi przez Stronę obserwowaną jako przestrzeń powietrzna niebezpieczna w źródle wskazanym w aneksie I. Trasa samolotu obserwacyjnego może przebiegać w odległości do dziesięciu kilometrów (lecz nie mniej) od granicy państwa sąsiedniego, nie będącego Państwem-Stroną.

3. Plan misji może przewidywać, że lotnisko Otwartych Przestworzy, na którym kończy się lot obserwacyjny, oraz punkt wyjścia mogą nie pokrywać się z lotniskiem Otwartych Przestworzy, na którym lot się rozpoczyna, lub z punktem wejścia. Plan misji określa — jeśli ma to zastosowanie — czas rozpoczęcia lotu obserwacyjnego, wymagany czas i miejsce lądowań pośrednich dla uzupełnienia paliwa lub odpoczynku i czas wznowienia lotu obserwacyjnego po uzupełnieniu paliwa bądź odpoczynku w okresie 96 godzin, określonych w rozdziale I ustęp 9 niniejszego artykułu.

4. Plan misji zawiera wszelkie informacje niezbędne do sporządzenia planu lotu i przewiduje, że:

(A) lot obserwacyjny nie przekracza mającej zastosowanie maksymalnej odległości lotu zgodnie z postanowieniami aneksu A rozdział I;

(B) trasa i profil lotu obserwacyjnego odpowiadają warunkom bezpieczeństwa lotów obserwacyjnych zgodnie ze standardami ICAO i zalecaną praktyką, z uwzględnieniem różnic pomiędzy przepisami obowiązującymi w poszczególnych Państwach-Stronach, nie naruszając postanowień ustępu 2 niniejszego rozdziału;

(C) plan misji uwzględnia informacje o niebezpiecznej przestrzeni powietrznej zgodnie z informacjami przedstawionymi w aneksie I;

(D) wysokość lotu samolotu obserwacyjnego nad powierzchnią ziemi nie pozwala Stronie obserwującej na przekroczenie ograniczeń rozdzielczości terenowej aparatury obserwacyjnej zgodnie z postanowieniami artykułu IV ustęp 2;

(E) o ile nie uzgodniono inaczej, rozpoczęcie lotu obserwacyjnego nie może mieć miejsca wcześniej niż 24 godziny po przedłożeniu planu misji;

(F) samolot obserwacyjny wykonuje lot w linii prostej pomiędzy współrzędnymi lub punktami nawigacyjnymi wskazanymi w planie misji w zadeklarowanej kolejności oraz

(G) o ile nie uzgodniono inaczej, trasa lotu nie przecina się w tym samym punkcie częściej niż raz i samolot obserwacyjny nie zatacza kręgów nad pojedynczym punktem. Postanowienia niniejszej litery nie odnoszą się do startu, przelotów nad celami służącymi kalibracji lub lądowania samolotu obserwacyjnego.

5. Jeśli plan misji wypełniony przez Stronę obserwującą przewiduje przelot nad strefą niebezpieczną, Strona obserwowana:

(A) określa zagrożenie dla samolotu obserwacyjnego;

(B) ułatwia przeprowadzenie lotu obserwacyjnego drogą koordynacji lub ograniczenia działań określonych zgodnie z literą (A) niniejszego ustępu lub

6. Nie później niż na cztery godziny po przedłożeniu planu misji Strona obserwowana zatwierdza plan misji lub proponuje wprowadzenie do niego zmian zgodnie z artykułem VIII rozdział I ustęp 4 i 5 niniejszego rozdziału. Zmiany takie nie mogą uniemożliwić obserwacji jakiegokolwiek punktu na terytorium Strony obserwowanej, łącznie z obszarami wskazanymi przez Stronę obserwowaną jako niebezpieczna przestrzeń powietrzna w źródle określonym w aneksie I do niniejszego traktatu. Z chwilą wyrażenia zgody plan misji podpisywany jest zarówno przez Stronę obserwującą, jak i przez Stronę obserwowaną. W przypadku gdy Strony nie osiągną porozumienia w sprawie planu misji w czasie ośmiu godzin od chwili przedłożenia pierwotnego planu misji, Strona obserwująca ma prawo odmowy przeprowadzenia lotu obserwacyjnego zgodnie z postanowieniami artykułu VIII niniejszego traktatu.

7. Jeśli planowana trasa lotu obserwacyjnego bliska jest granic innych Państw-Stron lub innych Państw, Strona obserwowana może powiadomić to Państwo lub te Państwa o planowanej trasie, dacie i czasie lotu obserwacyjnego.

8. Na podstawie uzgodnionego planu misji Państwo-Strona wystawiające samolot obserwacyjny, w koordynacji z drugim Państwem-Stroną, natychmiast wypełnia plan lotu o treści określonej w załączniku 2 do Konwencji o międzynarodowym lotnictwie cywilnym i w formacie określonym w dokumencie ICAO Nr 4444-RAC/501/12. „Przepisy Służb Powietrznych i Służb Ruchu Powietrznego” („Rules of the Air and Air Traffic Services”) wraz z poprawkami lub zmianami.

Rozdział III

Postanowienia szczególne

1. W przypadku gdy samolot obserwacyjny wystawia Strona obserwująca, Stronie obserwowanej przysługuje prawo do wprowadzenia na pokład samolotu obserwacyjnego po jednym kontrolerze na każde stanowisko kontroli aparatury obserwacyjnej na pokładzie samolotu obserwacyjnego, a ponadto dwóch kontrolerów lotu i jednego tłumacza, o ile nie uzgodniono inaczej. Kontrolerzy lotu i tłumacze mają prawa i obowiązki określone w aneksie G do niniejszego traktatu.

2. Niezależnie od ustępu 1 niniejszego rozdziału w przypadku gdy Strona obserwująca korzysta z samolotu o maksymalnej masie startowej nieprzekraczającej 35 ton oraz gdy notyfikowana, zgodnie z rozdziałem I ustęp 5 litera (G) niniejszego artykułu, długość lotu obserwacyjnego nie przekracza 1500 km, Strona obserwująca ma obowiązek przyjęcia na pokład samolotu obserwacyjnego tylko dwóch kontrolerów lotu i jednego tłumacza, o ile nie uzgodniono inaczej.

3. Jeśli samolot obserwacyjny zapewnia Strona obserwowana, umożliwia ona personelowi Strony obserwującej jak najszybszą podróż do punktu wejścia Strony obserwowanej. Personel Strony obserwującej może wybrać do podróży do punktu wejścia środek transportu lądowego, wodnego lub powietrznego, łącznie z samolotem będącym własnością jakiegokolwiek Państwa-Strony. Przepisy odnoszące się do takiej podróży określono w aneksie E do niniejszego traktatu.

4. O ile nie uzgodniono inaczej, jeśli samolot obserwacyjny zapewnia Strona obserwowana, Strona obserwująca ma prawo do wprowadzenia na pokład samolotu obserwacyjnego po jednym reprezentancie lotu na każde stanowisko kontroli aparatury obserwacyjnej, na pokładzie samolotu, a ponadto dwóch reprezentantów lotu i jednego tłumacza. Reprezentanci lotu i tłumacze mają prawa i obowiązki określone w aneksie G do traktatu.

5. O ile nie uzgodniono inaczej, jeśli Państwo-Strona obserwujące dysponuje samolotem obserwacyjnym wystawionym przez Państwo-Stronę inne niż Strona obserwująca lub obserwowana, Strona obserwująca ma prawo do wprowadzenia na pokład samolotu obserwacyjnego po jednym reprezentancie na każde stanowisko kontroli aparatury obserwacyjnej, na pokładzie samolotu, a ponadto dwóch reprezentantów i jednego tłumacza. W przypadku tym stosuje się również postanowienia o kontrolerach lotu, tak jak przedstawiono w ustępie 1 niniejszego rozdziału. Reprezentanci i tłumacze mają prawa i obowiązki określone w aneksie G do niniejszego traktatu.

Artykuł VII

LOTY TRANZYTOWE

1. Loty tranzytowe wykonywane przez Stronę obserwującą do i z terytorium Strony obserwowanej dla potrzeb niniejszego traktatu rozpoczynają się na terytorium Strony obserwującej lub innego Państwa-Strony.

2. Wszystkie Państwa-Strony przyjmują loty tranzytowe. Loty takie odbywają się w korytarzach powietrznych ustanowionych drogą porozumień międzynarodowych, o ile Państwa-Strony nie postanowiły inaczej, i zgodnie z przepisami krajowych służb kontroli ruchu powietrznego Państwa-Strony, w którego przestrzeni powietrznej odbywa się tranzyt. Strona obserwująca powiadamia każde Państwo-Stronę, przez którego przestrzeń powietrzną odbywa się tranzyt, jednocześnie z powiadomieniem Strony obserwowanej, zgodnie z postanowieniami artykułu VI.

3. Używanie aparatury obserwacyjnej podczas lotu tranzytowego jest zabronione. W przypadku gdy samolot wykonujący lot tranzytowy wyląduje na terytorium jednego z Państw-Stron, państwo to — po jego wylądowaniu i przed odlotem — dokonuje sprawdzenia osłon aparatury obserwacyjnej lub innych urządzeń uniemożliwiających jej użycie, dla upewnienia się, czy znajdują się one we właściwych miejscach.

Artykuł VIII

ZAKAZY, ODSTĘPSTWA OD PLANÓW LOTÓW I SYTUACJE NADZWYCZAJNE

Rozdział I

Zakaz lotów obserwacyjnych i zmiany planów misji

1. Strona obserwowana ma prawo zakazać wykonania lotu obserwacyjnego niezgodnego z postanowieniami niniejszego traktatu.

2. Strona obserwowana ma prawo zakazać wykonania lotu obserwacyjnego przed jego rozpoczęciem, jeśli Strona obserwująca nie stawi się w punkcie wejścia w ciągu 24 godzin po planowanym czasie przybycia wskazanym w powiadomieniu przedstawionym zgodnie z postanowieniami artykułu VI rozdział I ustęp 5, o ile zainteresowane Państwa-Strony nie uzgodniły inaczej.

3. W przypadku gdy obserwowane Państwo-Strona zabrania wykonania lotu obserwacyjnego zgodnie z postanowieniami niniejszego artykułu lub aneksu F, zobowiązane jest ono niezwłocznie przedstawić fakty związane z tym zakazem w planie misji. W terminie siedmiu dni Strona obserwowana przedstawi wszystkim Państwom-Stronom za pośrednictwem kanałów dyplomatycznych pisemne wyjaśnienie zakazu odbycia lotu obserwacyjnego w raporcie z misji przedstawionym zgodnie z postanowieniami artykułu VI rozdział I ustęp 21. Zakazanego lotu obserwacyjnego nie odlicza się od kwoty przysługującej danym Państwom-Stronom.

4. Strona obserwowana ma prawo do proponowania zmian w planie lotu, jeśli zaistnieje którakolwiek z następujących okoliczności:

(A) warunki meteorologiczne wpływające negatywnie na bezpieczeństwo lotu;

(B) stan przewidzianego lotniska Otwartych Przestworzy, lotnisk zapasowych lub lotnisk służących do uzupełniania paliwa uniemożliwia korzystanie z nich lub

5. W przypadku gdy Strona obserwująca nie zgadza się na proponowane zmiany w planie misji, ma ona prawo do przedstawienia alternatywnych wariantów proponowanych zmian. W przypadku niemożności osiągnięcia porozumienia w terminie ośmiu godzin od przedłożenia pierwotnego planu misji i jeśli Strona obserwująca uważa, że zmiany w planie misji ograniczają jej prawa nabyte w ramach niniejszego traktatu w odniesieniu do prowadzenia lotów obserwacyjnych, Strona obserwująca ma prawo odmowy wykonania lotu obserwacyjnego, a lotu tego nie odlicza się od kwot lotów przysługujących danym Państwom-Stronom.

6. W przypadku gdy Strona obserwująca uchyla się od wykonania lotu obserwacyjnego zgodnie z postanowieniami niniejszego artykułu lub aneksu F, zobowiązana jest niezwłocznie przedstawić uzasadnienie tej decyzji w planie misji przed wyjazdem Strony obserwującej. W terminie siedmiu dni od wyjazdu Strony obserwującej Strona obserwująca przesyła wszystkim pozostałym Państwom-Stronom za pośrednictwem kanałów dyplomatycznych pisemne uzasadnienie takiej decyzji w raporcie z misji przedstawianym zgodnie z postanowieniami artykułu VI rozdział I ustęp 21.

Rozdział II

Odstępstwa od planu lotu

1. W czasie lotu obserwacyjnego dopuszczalne są odstępstwa od planu lotu, jeśli są one spowodowane:

(A) warunkami pogodowymi mającymi negatywny wpływ na bezpieczeństwo lotu;

(B) trudnościami technicznymi związanymi z samolotem obserwacyjnym;

(D) instrukcjami kontroli ruchu powietrznego związanymi z działaniem siły wyższej.

2. Ponadto, jeśli warunki pogodowe uniemożliwiają skuteczne wykorzystanie aparatury optycznej i termalnych skanerów liniowych, dopuszczalne są odstępstwa od planu lotu, pod warunkiem:

(A) spełnienia wymogów bezpieczeństwa lotu;

(B) udzielenia zezwolenia przez służby kontroli ruchu powietrznego w przypadkach, w których jest to wymagane przez prawo danego państwa; oraz

(C) nieprzekroczenia możliwości technicznych aparatury obserwacyjnej poza te, które są określane w artykule IV ustęp 2, o ile nie uzgodniono inaczej.

3. Strona obserwowana ma prawo zabronić użycia poszczególnych typów aparatury obserwacyjnej w czasie odstępstwa od planu lotu, które sprowadza samolot obserwacyjny poniżej minimalnej wysokości lotu dozwolonej dla użycia tej konkretnej aparatury obserwacyjnej zgodnie z ograniczeniem rozdzielczości terenowej określonym w artykule IV ustępie 2. Jeśli odstępstwo wymaga zmiany trasy lotu samolotu obserwacyjnego o więcej niż 50 kilometrów od trasy określonej w planie lotu, to po przekroczeniu tego limitu 50 kilometrów Strona obserwowana ma prawo zakazać użycia jakiejkolwiek aparatury obserwacyjnej zainstalowanej na samolocie obserwacyjnym.

4. Strona obserwująca ma prawo do skrócenia lotu obserwacyjnego w czasie jego trwania w przypadku awarii aparatury obserwacyjnej. Pilot — dowódca samolotu ma prawo skrócić lot obserwacyjny w przypadku trudności technicznych mających wpływ na bezpieczeństwo samolotu obserwacyjnego.

5. Jeśli odstępstwo od planu lotu dopuszczalne na warunkach ustępu 1 niniejszego rozdziału powoduje skrócenie lotu obserwacyjnego lub jeśli skrócenie takie wynika z sytuacji wymienionych w ustępie 4 niniejszego rozdziału, lot obserwacyjny jest wliczany do kwot obydwu Państw-Stron, chyba że skrócenie lotu jest spowodowane:

(A) uszkodzeniem urządzenia obserwacyjnego na samolocie obserwacyjnym dostarczonym przez Stronę obserwowaną;

(B) trudnościami technicznymi odnoszącymi się do samolotu obserwacyjnego dostarczonego przez Stronę obserwowaną;

(D) instrukcjami organów kontroli ruchu powietrznego związanymi z okolicznościami spowodowanymi działaniem siły wyższej.

W przypadkach takich Strona obserwująca ma prawo zdecydować, czy lot powinien być wliczony do kwot przysługujących obydwu Państwom-Stronom.

6. Dane zebrane przez aparaturę obserwacyjną mogą zostać zatrzymane przez Stronę obserwującą tylko wtedy, gdy lot obserwacyjny zostaje wliczony do kwot obydwu Państw-Stron.

7. W przypadku odstępstwa od planu lotu, pilot — dowódca samolotu podejmuje działania zgodnie z opublikowanymi krajowymi przepisami wykonywania lotów Strony obserwowanej. Po ustaniu działania czynników powodujących odstępstwo od planu lotu samolot obserwacyjny może — po uzyskaniu zgody służb kontroli ruchu powietrznego — kontynuować lot obserwacyjny zgodnie z planem. Dodatkowa odległość lotu obserwacyjnego samolotu będąca wynikiem takiego odstępstwa nie jest wliczana do maksymalnej odległości lotu.

8. Personel obydwu Państw-Stron na pokładzie samolotu obserwacyjnego jest niezwłocznie informowany o wszelkich odstępstwach od planu lotu.

9. Dodatkowe koszty wynikające z postanowień niniejszego artykułu podlegają zwrotowi zgodnie z aneksem L rozdziałem I ustępem 9 niniejszego traktatu.

Rozdział III

Sytuacje nadzwyczajne

1. W przypadku powstania sytuacji nadzwyczajnej pilot — dowódca samolotu kieruje się „Procedurami Służb Nawigacji Powietrznej — Przepisy Służb Powietrznych i Kontroli Ruchu Powietrznego” („Procedures for Air Navigation Services — Rules of the Air and Air Traffic Services”), dokumentu ICAO Nr 4444-RAC/501/12 z odpowiednimi poprawkami i zmianami krajowych przepisów Strony obserwowanej i instrukcji wykonywania lotów samolotu obserwacyjnego.

2. Każdy samolot obserwacyjny zgłaszający sytuację nadzwyczajną uzyskuje dostęp do pełnego zakresu środków awaryjnych i nawigacyjnych Strony obserwowanej w celu zapewnienia jak najszybszego lądowania samolotu na najbliższym nadającym się do tego celu lotnisku.

3. W razie wypadku lotniczego z udziałem samolotu obserwacyjnego na terytorium Strony obserwowanej, operacje poszukiwawcze i ratunkowe będą prowadzone przez Stronę obserwowaną zgodnie z jej własnymi przepisami i procedurami obowiązującymi dla takich operacji.

4. Dochodzenie w sprawie wypadku lotniczego lub incydentu z udziałem samolotu obserwacyjnego jest prowadzone przez Stronę obserwowaną z udziałem Strony obserwującej zgodnie z zaleceniem ICAO przedstawionym w załączniku 13 do Konwencji o międzynarodowym lotnictwie cywilnym „Dochodzenia w sprawie wypadków lotniczych” („lnvestigation of Aviation Accidents”) w wersji zmienionej lub poprawionej i zgodnie z krajowymi przepisami Strony obserwowanej.

5. Jeśli samolot obserwacyjny nie jest zarejestrowany w Państwie-Stronie obserwowanym, po zakończeniu dochodzenia wrak i pozostałości samolotu i aparatury obserwacyjnej — o ile zostaną odnalezione i wydobyte — podlegają zwrotowi Stronie obserwującej lub Stronie, do której samolot należy, jeśli zgłosi ona taki wniosek.

Artykuł IX

DANE OTRZYMYWANE Z APARATURY OBSERWACYJNEJ PODCZAS LOTÓW OBSERWACYJNYCH

Rozdział I

Postanowienia ogólne

1. Dla celów rejestracji danych zebranych przez aparaturę obserwacyjną w czasie lotów obserwacyjnych stosowane są następujące nośniki informacji:

(A) w przypadku panoramicznych i kadrowych aparatów fotograficznych — czarno-biały film fotograficzny;

(B) w przypadku kamer telewizyjnych — taśma magnetyczna;

(D) w przypadku radaru obserwacji bocznej z syntetyczną aperturą — taśma magnetyczna.

W okresie tymczasowego obowiązywania niniejszego traktatu Komisja Konsultacyjna Otwartych Przestworzy uzgodni format, w jakim takie dane mają być rejestrowane i wymieniane na innych nośnikach informacji.

2. Dane zgromadzone przez aparaturę obserwacyjną w czasie lotu obserwacyjnego pozostają na pokładzie samolotu obserwacyjnego do chwili zakończenia lotu obserwacyjnego. Przekazywanie danych zebranych przez aparaturę obserwacyjną z obserwacyjnego samolotu w czasie jego lotu jest zabronione.

3. Wszystkie rolki filmu fotograficznego i kasety lub rolki taśmy magnetycznej użytej do rejestracji danych zebranych przez aparaturę obserwacyjną w czasie trwania lotu obserwacyjnego są deponowane w pojemniku i pieczętowane w obecności Państw-Stron, natychmiast gdy jest to praktycznie możliwe po wyjęciu z aparatu obserwacyjnego.

4. Dane zgromadzone przez aparaturę obserwacyjną w czasie lotu obserwacyjnego są udostępniane Państwom-Stronom zgodnie z postanowieniami niniejszego artykułu i są przeznaczone do wykorzystania wyłącznie w celu osiągnięcia celów niniejszego traktatu.

5. W przypadku gdy na podstawie danych dostarczonych zgodnie z postanowieniami aneksu B rozdziału I niniejszego traktatu nośnik informacji, który ma być użyty przez Państwo-Stronę w czasie lotu obserwacyjnego, jest niekompatybilny z wyposażeniem drugiego Państwa-Strony w zakresie możliwości korzystania z tego nośnika informacji, zainteresowane Państwa-Strony uzgadniają procedury w celu zagwarantowania tego, żeby wszystkie dane zgromadzone podczas lotów obserwacyjnych mogły być przez nie wykorzystane pod względem procesu obróbki, sporządzania kopii i przechowywania.

Rozdział II

Dane z aparatury obserwacyjnej wykorzystującej film fotograficzny

1. W przypadku wymiany danych z dublowanych aparatów fotograficznych, aparaty, film i proces obróbki filmu muszą być jednakowe.

2. Jeśli dane otrzymane z pojedynczego aparatu fotograficznego podlegają wymianie, Państwa-Strony uzgodnią w ramach Komisji Konsultacyjnej Otwartych Przestworzy, w okresie tymczasowego obowiązywania niniejszego traktatu, kwestię, czy odpowiedzialność za wywołanie oryginału filmu negatywowego ponosi Strona obserwująca czy Strona zapewniająca samolot obserwacyjny. Państwo-Strona wywołujące oryginalny film negatywowy jest odpowiedzialne za jakość jego obróbki i przedstawienie kopii pozytywowych lub negatywowych. W przypadku ustalenia Stron, że film stosowany w czasie lotu obserwacyjnego na samolocie obserwacyjnym wystawionym przez Stronę obserwowaną będzie wywoływany przez Stronę obserwującą, Strona obserwowana nie ponosi odpowiedzialności za jakość jego obróbki.

3. Całość filmu wykorzystanego w czasie lotu obserwacyjnego jest wywoływana:

(A) w przypadku wywoływania oryginalnego negatywu filmu w obiekcie do obróbki filmów, zapewnionym przez Stronę obserwowaną w terminie nie późniejszym niż trzy dni — o ile nie uzgodniono inaczej — po przybyciu samolotu obserwacyjnego do punktu wyjścia;

(B) w przypadku wywoływania oryginalnego negatywu filmu w obiekcie obróbki filmów, zapewnionym przez Stronę obserwującą nie wcześniej niż w terminie dziesięciu dni od opuszczenia terytorium Strony obserwowanej przez samolot obserwacyjny.

4. Państwo-Strona, które wywołuje oryginał negatywu filmu, ma obowiązek przyjęcia w obiekcie obróbki filmów do dwóch przedstawicieli drugiego Państwa-Strony w celu nadzoru operacji rozpieczętowania kasety filmowej lub pojemnika i każdego etapu przechowywania, obróbki, kopiowania i przenoszenia oryginalnego negatywu zgodnie z postanowieniami aneksu K rozdział II niniejszego traktatu. Państwo-Strona kontrolujące obróbkę i kopiowanie filmu ma prawo do wyznaczenia takich przedstawicieli spośród obywateli swojego kraju obecnych na terytorium, na którym znajdują się urządzenia do wywoływania filmów zapewnione przez drugie Państwo-Stronę, pod warunkiem że osoby takie znajdują się na liście wyznaczonego personelu zgodnie z artykułem XIII rozdział I niniejszego traktatu. Państwo-Strona wywołujące film udziela w maksymalnie możliwym stopniu pomocy przedstawicielom drugiego Państwa-Strony w pełnieniu ich obowiązków wymienionych w niniejszym ustępie.

5. Z chwilą zakończenia lotu obserwacyjnego Państwo-Strona, do którego należy wywołanie oryginalnego negatywu filmu, dołącza 21-stopniowy pasek testu sensytometrycznego filmu tego samego typu, który stosowano w czasie lotu obserwacyjnego, lub naświetla 21-stopniowy klin optyczny na części rozbiegowej i na końcu każdej oryginalnej rolki negatywu filmu użytego w czasie lotu obserwacyjnego. Po zakończeniu obróbki negatywu i sporządzeniu kopii negatywu lub pozytywu Państwa-Strony porównują jakość obrazu 21-stopniowych pasków testu sensytometrycznego lub obrazu 21-stopniowych klinów optycznych z charakterystykami danego typu oryginalnego negatywu filmu lub kopii negatywu lub pozytywu filmu, przedłożonymi zgodnie z postanowieniami aneksu K rozdział I niniejszego traktatu.

6. W przypadku wywołania tylko jednego oryginalnego negatywu filmu:

(A) Strona obserwująca ma prawo zatrzymania lub otrzymania oryginalnego filmu negatywowego oraz

(B) Strona obserwowana ma prawo wyboru i otrzymania kompletnej kopii pierwszej generacji bądź pozytywowej lub negatywowej oryginalnego filmu negatywowego lub jej części. O ile nie uzgodniono inaczej, kopia taka jest:

(1) w tym samym formacie i rozmiarze filmu jak oryginalny film negatywowy;

(2) sporządzona natychmiast po wywołaniu oryginalnego negatywu;

(3) dostarczana przedstawicielom Strony obserwowanej bezzwłocznie po sporządzeniu kopii.

7. W przypadku wywołania dwóch oryginalnych filmów negatywowych:

(A) jeśli samolot obserwacyjny jest wystawiany przez Stronę obserwującą, Strona obserwowana ma prawo wyboru dowolnego z dwóch oryginalnych negatywów filmu po zakończeniu lotu obserwacyjnego, natomiast niewybrany oryginalny negatyw jest zatrzymywany przez Stronę obserwującą;

(B) jeśli samolot obserwacyjny jest wystawiany przez Stronę obserwowaną, Strona obserwująca ma prawo wyboru dowolnego z dwóch oryginalnych filmów negatywowych po zakończeniu lotu obserwacyjnego, a oryginalny film niewybrany jest zatrzymywany przez Stronę obserwowaną.

Rozdział III

Dane z aparatury obserwacyjnej wykorzystującej inne nośniki informacji

1. Państwo-Strona, które zapewnia samolot obserwacyjny, dokonuje rejestracji przynajmniej jednego kompletu danych zgromadzonych przez aparaturę obserwacyjną przy zastosowaniu innych nośników informacji.

2. W przypadku sporządzenia tylko jednego oryginalnego kompletu:

(A) jeśli samolot obserwacyjny wystawia Strona obserwująca, Strona obserwująca ma prawo do zachowania oryginalnego kompletu, a Strona obserwowana ma prawo do otrzymania kopii pierwszej generacji lub

(B) jeśli samolot obserwacyjny wystawia Strona obserwowana, Strona obserwująca ma prawo do otrzymania oryginalnego kompletu, a Strona obserwowana ma prawo do zachowania kopii pierwszej generacji.

3. W przypadku sporządzenia dwóch oryginalnych kompletów:

(A) po zakończeniu lotu obserwacyjnego, jeśli samolot obserwacyjny wystawia Strona obserwująca, Strona obserwowana ma prawo wyboru dowolnego z zestawów nośników informacji, przy czym zestaw niewybrany jest zatrzymywany przez Stronę obserwującą;

(B) po zakończeniu lotu obserwacyjnego, jeśli samolot obserwacyjny wystawia Strona obserwowana, Strona obserwująca ma prawo wyboru dowolnego z zestawów nośników informacji, przy czym zestaw niewybrany jest zatrzymywany przez Stronę obserwowaną.

4. W przypadku gdy samolot obserwacyjny wystawia Strona obserwująca, Strona obserwowana ma prawo do otrzymania danych zgromadzonych przez radar obserwacji bocznej z syntetyczną aperturą w formie informacji z fazy wstępnej lub obrazu radarowego, według jej wyboru.

5. W przypadku gdy samolot obserwacyjny wystawia Strona obserwowana, Strona obserwująca ma prawo do otrzymania danych zgromadzonych przez radar obserwacji bocznej z syntetyczną aperturą w formie wstępnej informacji fazowej lub obrazu radarowego, według jej wyboru.

Rozdział IV

Dostęp do danych z aparatury obserwacyjnej

Każde Państwo-Strona ma prawo do żądania i otrzymania od Strony obserwującej kopii danych zgromadzonych przez aparaturę w czasie lotu obserwacyjnego. Kopie takie przekazywane są w formie kopii pierwszej generacji sporządzonych z oryginalnych danych zebranych przez aparaturę obserwacyjną w czasie lotu obserwacyjnego. Państwo-Strona wnioskujące o wydanie kopii powiadamia również Stronę obserwowaną. Wniosek o wydanie kopii danych powinien zawierać następujące informacje:

(A) Strona obserwująca;

(B) Strona obserwowana;

(D) typ aparatury obserwacyjnej, na której zgromadzono dane;

(E) część lub części okresu obserwacji, w czasie których gromadzono dane;

(F) typ i format dublującego nośnika informacji, negatywu lub pozytywu filmu fotograficznego albo taśmy magnetycznej.

Artykuł X

KOMISJA KONSULTACYJNA OTWARTYCH PRZESTWORZY

1. W celu popierania celów i ułatwiania wdrażania postanowień niniejszego traktatu Państwa-Strony ustanawiają niniejszym Komisję Konsultacyjną Otwartych Przestworzy.

2. Komisja Konsultacyjna Otwartych Przestworzy podejmuje decyzje lub przedkłada zalecenia za jednomyślną zgodą. Jednomyślna zgoda oznacza brak sprzeciwu któregokolwiek z Państw-Stron wobec podjęcia decyzji lub przedłożenia zalecenia.

3. Każde Państwo-Strona ma prawo wniesienia przed Komisję Konsultacyjną Otwartych Przestworzy i włączenia do jej porządku obrad każdej kwestii odnoszącej się do niniejszego traktatu, łącznie z wszelkimi sprawami związanymi z przypadkami zapewnienia samolotu obserwacyjnego przez Stronę obserwowaną.

4. W ramach Komisji Konsultacyjnej Otwartych Przestworzy Państwa-Strony niniejszego traktatu:

(A) rozstrzygają sprawy związane z przestrzeganiem postanowień niniejszego traktatu;

(B) rozstrzygają niejasności i różnice w interpretacji zaistniałe w czasie wdrażania traktatu;

(D) zgodnie z postanowieniami niniejszego traktatu — uzgadniają środki techniczne i administracyjne uznane za niezbędne w następstwie przystąpienia do niniejszego traktatu innych państw.

5. Komisja Konsultacyjna Otwartych Przestworzy może proponować poprawki do niniejszego traktatu, do rozważenia i zatwierdzenia ich zgodnie z postanowieniami artykułu XVI. Komisja Konsultacyjna Otwartych Przestworzy może również uzgadniać poprawki służące poprawieniu wykonalności i efektywności niniejszego traktatu zgodne z jego postanowieniami. Usprawnienia odnoszące się tylko do modyfikacji rocznej dystrybucji kwot aktywnych zgodnie z postanowieniami artykułu III i aneksu A, uaktualniania i dodatków do kategorii lub zdolności aparatury obserwacyjnej, jak określono w artykule IV, rewizji podziału kosztów zgodnie z postanowieniami aneksu L rozdział I ustęp 9, rozwiązań w zakresie dostępu do danych zgodnie z artykułem IX rozdział III i IV, oraz korzystania ze sprawozdań z misji zgodnie z artykułem VI rozdział I ustęp 21, a także mniej istotnych spraw o charakterze administracyjnym lub technicznym — są uzgadniane w ramach Komisji Konsultacyjnej Otwartych Przestworzy i nie się traktowane jako poprawki do niniejszego traktatu.

6. O ile nie postanowi inaczej, Komisja Konsultacyjna Otwartych Przestworzy wnioskuje o wykorzystaniu obiektów i zaplecza administracyjnego Ośrodka Zapobiegania Konfliktom Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie lub innych obiektów istniejących w Wiedniu.

7. Postanowienia w zakresie działalności Komisji Konsultacyjnej Otwartych Przestworzy przedstawiono w aneksie L do niniejszego traktatu.

Artykuł XI

POWIADOMIENIA I SPRAWOZDANIA

Państwa-Strony przekazują powiadomienia i sprawozdania wymagane niniejszym traktatem w formie pisemnej. Państwa-Strony przekazują takie powiadomienia i sprawozdania za pośrednictwem kanałów dyplomatycznych lub — według własnego uznania — za pośrednictwem innych kanałów oficjalnych, takich jak sieć łączności KBWE.

Artykuł XII

ODPOWIEDZIALNOŚĆ PRAWNA

Zgodnie z prawem i zwyczajami międzynarodowymi Państwo-Strona jest zobowiązane do zapłacenia odszkodowań z tytułu szkód wyrządzonych innym Państwom-Stronom, osobom fizycznym i prawnym przynależnym do tych Państw-Stron lub ich własności w czasie realizacji niniejszego traktatu.

Artykuł XIII

WYZNACZANIE PERSONELU, PRZYWILEJE I IMMUNITETY

Rozdział I

Wyznaczanie personelu

1. Z chwilą zdeponowania dokumentu o ratyfikacji dowolnemu z Depozytariuszy każde Państwo-Strona przedstawia pozostałym Państwom-Stronom do wglądu listę personelu wyznaczonego do realizacji wszelkich zobowiązań związanych z wykonywaniem lotów obserwacyjnych na rzecz tego Państwa-Strony, łącznie z kontrolą i obróbką danych uzyskanych z obserwacji. Lista taka nie może obejmować w danym okresie więcej niż 400 osób. Lista zawiera nazwisko, płeć, datę urodzenia, miejsce urodzenia, numer paszportu i funkcję każdej osoby uwidocznionej na liście. Każde Państwo-Strona ma prawo wniesienia poprawek do listy wyznaczonego personelu w terminie 30 dni od wejścia w życie niniejszego traktatu, a w okresie późniejszym — co sześć miesięcy.

2. W przypadku gdy którakolwiek osoba wskazana na oryginalnej lub na którejkolwiek z poprawionych list jest nie do zaakceptowania dla Państwa-Strony dokonującego przeglądu list, Państwo to, w terminie 30 dni od daty otrzymania listy, powiadamia Państwo-Stronę przedstawiające listę, że osoba taka jest dla niego nie do zaakceptowania. Osoby, wobec których nie zgłoszono zastrzeżeń w terminie 30 dni, są uważane za zaakceptowane. W przypadku gdy dowolne Państwo-Strona uzna w terminie późniejszym, że jakaś osoba jest dla niego nie do przyjęcia, Państwo to powiadamia Państwo-Stronę, które wyznaczyło tę osobę. Osoby, wobec których zgłoszono zastrzeżenia, są usuwane z listy uprzednio przedłożonej Państwu-Stronie zgłaszającemu zastrzeżenia.

3. Strona obserwowana zapewnia wizy i inne dokumenty niezbędne dla zagwarantowania każdej zaakceptowanej osobie wjazdu i możliwości przebywania na terytorium odpowiedniego Państwa-Strony w celu wypełniania obowiązków związanych z wykonywaniem lotów obserwacyjnych, łącznie z kontrolą obróbki danych uzyskanych z obserwacji. Wizy i inne niezbędne dokumenty są wydawane:

(A) nie później niż w terminie 30 dni po uznaniu osoby za zaakceptowaną, w którym to przypadku wiza musi być ważna w okresie nie krótszym niż 24 miesiące;

(B) nie później niż w ciągu 1 godziny po przybyciu osoby do punktu granicznego, w którym to przypadku wiza będzie ważna na okres trwania obowiązków tej osoby lub

Rozdział II

Przywileje i immunitety

1. W celu efektywnego wypełniania funkcji i dla potrzeb realizacji niniejszego traktatu — nie zaś dla korzyści osobistych — personelowi wyznaczonemu zgodnie z postanowieniami rozdziału I ustępu 1 przyznane zostają przywileje i immunitety, z jakich korzysta personel dyplomatyczny zgodnie z artykułem 29, artykułem 30 ustęp 2, artykułem 31 ustęp 1, 2 i 3 oraz artykułami 34 i 35 Konwencji wiedeńskiej o stosunkach dyplomatycznych, sporządzonej w Wiedniu dnia 18 kwietnia 1961 r., zwanej dalej Konwencją Wiedeńską. Wyznaczonemu personelowi przyznane zostają ponadto przywileje, z jakich korzysta personel dyplomatyczny zgodnie z artykułem 36 ustęp 1 litera (b) Konwencji Wiedeńskiej, z wyłączeniem przedmiotów, których wwóz lub wywóz jest zabroniony prawem lub ograniczony przepisami o kwarantannie.

2. Wspomniane przywileje i immunitety zostają przyznane wyznaczonemu personelowi na cały okres pomiędzy przybyciem i opuszczeniem terytorium Strony obserwowanej oraz w okresie późniejszym w odniesieniu do czynności wykonanych wcześniej w czasie pełnienia obowiązków służbowych. Personelowi takiemu zostają przyznane również przywileje i immunitety, z jakich korzysta personel dyplomatyczny w czasie przekraczania terytorium innych Państw-Stron zgodnie z postanowieniami artykułu 40 ustęp 1 Konwencji Wiedeńskiej.

3. Strona obserwująca może zrzec się immunitetu od jurysdykcji w przypadkach, które utrudniałyby wymiar sprawiedliwości, przy czym zrzeczenie się immunitetu pozostaje bez uszczerbku dla postanowień niniejszego traktatu. Zrzeczenie się immunitetu musi być wyraźne (w znaczeniu: nie może być dorozumiane). Zrzec się immunitetu w imieniu członków personelu niebędących obywatelami Strony obserwującej może wyłącznie Państwo-Strona, którego obywatelami są ci członkowie personelu.

4. Niezależnie od przywilejów i immunitetów czy praw Strony obserwującej określonych w niniejszym traktacie obowiązkiem wyznaczonego personelu jest przestrzeganie praw i przepisów Strony obserwowanej.

5. O ile postanowienia traktatu nie przewidują inaczej, środkom transportu personelu przyznany zostaje taki sam immunitet od rewizji, rekwizycji, obciążenia lub tytułów egzekucyjnych, z jakiego korzystają misje dyplomatyczne zgodnie z artykułem 22 ustęp 3 Konwencji Wiedeńskiej.

Artykuł XIV

PAŃSTWA BENELUKSU

1. Wyłącznie dla celów artykułów II do IX i artykułu XI, a także aneksów od A do I oraz aneksu K do niniejszego traktatu Królestwo Belgii, Wielkie Księstwo Luksemburga i Królestwo Niderlandów są traktowane jako jedno Państwo-Strona, zwane dalej Beneluksem.

2. Bez uszczerbku dla postanowień artykułu XV wspomniane wyżej Państwa-Strony mogą odstąpić od stosowania tego rozwiązania po notyfikacji wystosowanej do wszystkich pozostałych Państw-Stron traktatu. Rozwiązanie to zostanie uznane za nieistniejące począwszy od dnia 31 grudnia następującego po upływie okresu 60 dni po dokonaniu notyfikacji.

Artykuł XV

OKRES OBOWIĄZYWANIA I WYSTĘPOWANIE Z TRAKTATU

1. Okres obowiązywania niniejszego traktatu jest nieograniczony.

2. Państwo-Strona ma prawo do wystąpienia z niniejszego traktatu. Państwo-Strona zamierzające wystąpić z traktatu powinno zawiadomić o takiej decyzji każdego z depozytariuszy oraz inne Państwa-Strony z co najmniej sześciomiesięcznym wyprzedzeniem przed datą planowanego wystąpienia. Depozytariusze niezwłocznie poinformują wszystkie pozostałe Państwa-Strony o takim zawiadomieniu.

3. W przypadku udzielenia przez Państwo-Stronę zawiadomienia o zamiarze wystąpienia z traktatu zgodnie z postanowieniami ustępu 2, depozytariusze zwołują konferencję Państw-Stron w terminie nie krótszym niż 30 dni i nie dłuższym niż 60 dni po otrzymaniu takiego zawiadomienia, w celu rozważenia wpływu takiego wystąpienia na niniejszy traktat.

Artykuł XVI

POPRAWKI I OKRESOWE PRZEGLĄDY

1. Każde Państwo-Strona ma prawo proponowania poprawek do niniejszego traktatu. Tekst każdej proponowanej poprawki przedkładany jest każdemu z depozytariuszy, który przekazuje go wszystkim Państwom-Stronom do rozważenia. Na wniosek co najmniej trzech Państw-Stron złożony w terminie 90 dni od przekazania proponowanej poprawki depozytariusze zwołują konferencję Państw-Stron mającą na celu rozważenie proponowanej poprawki. Konferencja taka rozpocznie się w terminie nie krótszym niż 30 dni i nie dłuższym niż 60 dni po otrzymaniu trzeciego wniosku.

2. Poprawka do traktatu podlega zatwierdzeniu przez wszystkie Państwa-Strony albo poprzez złożenie depozytariuszowi w okresie 90 dni od przekazania proponowanej poprawki pisemnego zawiadomienia o zatwierdzeniu, albo poprzez zatwierdzenie na konferencji zwołanej zgodnie z postanowieniami ustępu 1. Przyjęta w ten sposób poprawka podlega ratyfikacji zgodnie z postanowieniami artykułu XVII ustęp 1 i wchodzi w życie w terminie 60 dni po zdeponowaniu dokumentów ratyfikacyjnych przez Państwa-Strony.

3. O ile co najmniej trzy Państwa-Strony nie złożyły wcześniej odpowiedniego wniosku, depozytariusze zwołują konferencję Państw-Stron w celu dokonania przeglądu procesu wdrażania niniejszego traktatu trzy lata po jego wejściu w życie, a następnie co 5 lat.

Artykuł XVII

DEPOZYTARIUSZE, WEJŚCIE W ŻYCIE I PRZYSTĄPIENIE DO TRAKTATU

1. Niniejszy traktat podlega ratyfikacji przez każde z Państw-Stron zgodnie z jego własnym prawem konstytucyjnym. Instrumenty ratyfikacyjne i instrumenty przystąpienia zostaną złożone Rządowi Kanady albo Rządowi Republiki Węgierskiej albo obydwu, wyznaczonym niniejszym na depozytariuszy. Niniejszy traktat rejestrowany jest przez depozytariuszy zgodnie z artykułem 102 Karty Narodów Zjednoczonych.

2. Niniejszy traktat wchodzi w życie 60 dni po zdeponowaniu 20 dokumentów ratyfikacyjnych, łącznie z instrumentami depozytariuszy i Państw-Stron, których wyznaczona indywidualna kwota pasywna lotów obserwacyjnych określona w aneksie A wynosi osiem lub więcej.

3. Niniejszy traktat jest otwarty do podpisu przez Armenię, Azerbejdżan, Gruzję, Kazachstan, Kirgistan, Mołdowę, Tadżykistan, Turkmenię i Uzbekistan oraz podlega ratyfikacji przez te kraje. Każde z tych państw, które nie podpisze niniejszego traktatu przed jego wejściem w życie zgodnie z postanowieniami ustępu 2, może do niego przystąpić w każdym czasie przez złożenie dokumentu przystąpienia u jednego z depozytariuszy.

4. W okresie sześciu miesięcy od daty wejścia w życie niniejszego traktatu każde inne państwo-uczestnik KBWE może zgłosić akces do traktatu poprzez przedstawienie pisemnego wniosku jednemu z depozytariuszy. Depozytariusz otrzymujący taki wniosek przedstawia go bezzwłocznie wszystkim Państwom-Stronom. Państwa wnioskujące o przystąpienie do traktatu mogą również — na własne życzenie — przedstawić wniosek o przydział kwoty pasywnej i wysokość tej kwoty.

Kwestia ta powinna zostać wniesiona pod obrady kolejnego regularnego spotkania Komisji Konsultacyjnej Otwartych Przestworzy i rozstrzygnięta we właściwym trybie.

5. Po upływie okresu sześciu miesięcy od daty wejścia w życie niniejszego traktatu Komisja Konsultacyjna Otwartych Przestworzy może rozważyć przystąpienie do niniejszego traktatu każdego państwa, które w przekonaniu Komisji jest zdolne i pragnie wnieść swój wkład w realizację celów niniejszego traktatu.

6. Dla jakiegokolwiek państwa, które nie złożyło instrumentu ratyfikacyjnego do czasu wejścia traktatu w życie, lecz które ratyfikowało lub przystąpiło do traktatu później, traktat wchodzi w życie po upływie 60 dni od daty złożenia instrumentu ratyfikacyjnego lub przystąpienia.

7. Depozytariusze niezwłocznie informują wszystkie Państwa-Strony o:

(A) dacie złożenia każdego z instrumentów ratyfikacyjnych i dacie wejścia w życie niniejszego traktatu;

(B) dacie złożenia wniosku o przystąpienie, nazwie wnioskującego kraju i wyniku procedury;

(C) dacie zdeponowania każdego instrumentu przystąpienia i dacie wejścia w życie traktatu dla każdego państwa, które do niego przystępuje;

(D) zwołaniu konferencji, zgodnie z postanowieniami artykułów XV i XVI;

(E) wszelkich przypadkach wystąpienia z traktatu, zgodnie z postanowieniami artykułu XV, i o dacie takiego wystąpienia;

(F) dacie wejścia w życie jakichkolwiek poprawek do niniejszego traktatu oraz

(G) wszelkich innych sprawach, o których depozytariusze mają obowiązek informować Państwa-Strony.

Artykuł XVIII

TYMCZASOWE STOSOWANIE I ETAPOWE WDRAŻANIE TRAKTATU

W celu ułatwienia procesu wdrażania niniejszego traktatu pewne jego postanowienia stosowane są tymczasowo, podczas gdy inne wdrażane są etapowo.

Rozdział I

Stosowanie tymczasowe

1. Bez szkody dla postanowień artykułu XVII państwa-sygnatariusze zastosują tymczasowo następujące postanowienia niniejszego traktatu:

(A) artykuł VI rozdział I ustęp 4;

(B) artykuł X ustępy 1, 2, 3, 6 i 7;

(D) artykuł XIII rozdział I ustępy 1 i 2;

(E) artykuł XIV oraz

(F) aneks L rozdział I.

2. Tymczasowe stosowanie obowiązuje przez okres 12 miesięcy od daty otwarcia traktatu do podpisania. W przypadku gdy traktat nie wejdzie w życie przed wygaśnięciem okresu tymczasowego stosowania, okres ten może zostać przedłużony decyzją wszystkich państw-sygnatariuszy. Okres tymczasowego stosowania upływa z datą wejścia traktatu w życie, Państwa-Strony mogą jednak zdecydować o przedłużeniu okresu tymczasowego stosowania w odniesieniu do państw-sygnatariuszy, które nie ratyfikowały traktatu.

Rozdział II

Etapowe wdrażanie traktatu

1. Po wejściu w życie niniejszy traktat będzie wdrażany etapowo zgodnie z postanowieniami niniejszego rozdziału. Postanowienia ustępów 2—6 niniejszego rozdziału stosuje się w okresie od wejścia traktatu w życie do dnia 31 grudnia trzeciego roku następującego po roku wejścia traktatu w życie.

2. Bez względu na postanowienia artykułu IV ustęp 1, w okresie wskazanym w ustępie 1 niniejszego rozdziału żadne Państwo-Strona nie może stosować termalnego skanera liniowego, jeśli taki jest zainstalowany na pokładzie samolotu obserwacyjnego, chyba że Strona obserwowana i obserwująca uzgodniły inaczej. Aparaty takie nie podlegają homologacji na warunkach aneksu D. Jeśli usunięcie takiego aparatu z pokładu samolotu obserwacyjnego jest uciążliwe, to umieszczone na nim zostaną pokrywy lub inne urządzenia uniemożliwiające korzystanie z niego w czasie wykonywania lotów obserwacyjnych zgodnie z postanowieniami artykułu IV ustęp 4.

3. Bez względu na postanowienia artykułu IV ustęp 9, w okresie wskazanym w ustępie 1 niniejszego rozdziału, żadne Państwo-Strona nie ma obowiązku wystawienia samolotu obserwacyjnego wyposażonego w aparaturę z każdej kategorii aparatury obserwacyjnej, o maksymalnych możliwościach technicznych i w liczbie określonej w artykule IV ustęp 2, pod warunkiem że samolot obserwacyjny jest wyposażony w:

(A) pojedynczy panoramiczny aparat fotograficzny lub

(B) nie mniej niż dwie sztuki fotograficznych aparatów kadrowych.

4. Bez względu na postanowienia aneksu B rozdział II ustęp 2 litera (A) niniejszego traktatu, w okresie określonym w ustępie 1 niniejszego rozdziału, nośniki informacji powinny być opisywane danymi zgodnie ze stosowaną praktyką Państw-Stron.

5. Bez względu na postanowienia artykułu VI rozdziału I ustęp 1, w okresie wskazanym w ustępie 1 niniejszego rozdziału, żadne Państwo-Strona nie ma prawa do otrzymania samolotu o wyspecyfikowanym zasięgu bez uzupełniania paliwa.

6. W okresie określonym w ustępie 1 niniejszego rozdziału podział kwot aktywnych zostanie ustalony zgodnie z postanowieniami aneksu A rozdział II ustęp 2 niniejszego traktatu.

7. Dalsze etapowe wprowadzanie dodatkowych kategorii aparatury obserwacyjnej lub podwyższanie możliwości technicznych istniejących kategorii aparatury obserwacyjnej należy do zadań Komisji Konsultacyjnej Otwartych Przestworzy zgodnie z postanowieniami artykułu IV ustęp 3 dotyczącymi takiego wprowadzania lub podwyższania.

Artykuł XIX

ORYGINAŁY TRAKTATU

Oryginały niniejszego traktatu, którego teksty: angielski, francuski, niemiecki, włoski, rosyjski i hiszpański są jednakowo autentyczne, zostaną złożone w archiwach depozytariuszy. Depozytariusze wydają wszystkim Państwom-Stronom poświadczone kopie niniejszego traktatu.

Aneks A

Kwoty i maksymalne długości lotu

Rozdział I

Przyznane kwoty pasywne

1. Poniższy wykaz przyznanych kwot pasywnych obowiązywać będzie jedynie te Państwa-Strony, które ratyfikowały traktat:

dla Republiki Federalnej Niemiec	12
dla Stanów Zjednoczonych Ameryki	42
dla grupy Państw-Stron: Republika Białoruś i Federacja Rosyjska	42
dla Beneluksu	6
dla Republiki Bułgarii	4
dla Kanady	12
dla Królestwa Danii	6
dla Królestwa Hiszpanii	4
dla Republiki Francuskiej	12
dla Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej	12
dla Republiki Greckiej	4
dla Republiki Węgier	4
dla Republiki Islandii	4
dla Republiki Włoskiej	12
dla Królestwa Norwegii	7
dla Rzeczypospolitej Polskiej	6
dla Republiki Portugalskiej	2
dla Rumunii	6
dla Czeskiej i Słowackiej Republiki Federacyjnej*	4
dla Republiki Turcji	12
dla Ukrainy	12

2. W przypadku ratyfikacji lub przystąpienia do traktatu innych państw zgodnie z postanowieniami artykułu XVII oraz litery (C) ustępu 4 artykułu X, z uwzględnieniem postanowień litery (D) ustępu 4 artykułu X, przyznanie tym państwom kwot pasywnych zostanie rozpatrzone na kolejnym posiedzeniu zwykłym Komisji Konsultacyjnej Otwartych Przestworzy po przedłożeniu dokumentu ratyfikacji lub przystąpienia do traktatu.

* Obecnie Republika Czeska i Republika Słowacji

Rozdział II

Pierwszy podział aktywnych kwot lotów obserwacyjnych

1. Pierwszy podział kwot aktywnych zgodnie z artykułem III rozdział I ustęp 6 traktatu jest taki, że każde Państwo-Strona obowiązane jest przyjąć nad swoim terytorium liczbę lotów obserwacyjnych nieprzekraczającą 75 procent, w zaokrągleniu w dół do najbliższej liczby całkowitej, indywidualnej kwoty pasywnej przyznanej zgodnie z ustępem 1 rozdziału I niniejszego aneksu. Pierwszy podział kwot aktywnych przyznany według tej zasady Państwom-Stronom prowadzącym negocjacje w ramach Konferencji Otwartych Przestworzy, w Wiedniu, obowiązuje od daty wejścia w życie niniejszego traktatu do dnia 31 grudnia następnego roku po wejściu traktatu w życie i stosuje się do tych Państw-Stron, które ratyfikowały traktat. Pierwszy podział kwot ustanowiono jak niżej:

Republice Federalnej Niemiec przysługuje prawo do przeprowadzenia trzech lotów obserwacyjnych nad terytorium grupy Państw-Stron: Republika Białoruś i Federacja Rosyjska, a także do jednego lotu obserwacyjnego nad terytorium Ukrainy;

Stanom Zjednoczonym Ameryki przysługuje prawo do przeprowadzenia ośmiu lotów obserwacyjnych nad terytorium grupy Państw-Stron: Republika Białoruś i Federacja Rosyjska, a także jednego lotu obserwacyjnego, wspólnie z Kanadą, nad terytorium Ukrainy;

Grupie Państw-Stron: Republika Białoruś i Federacja Rosyjska przysługuje prawo do przeprowadzenia dwóch lotów obserwacyjnych nad terytorium państw Beneluksu, zgodnie z artykułem XIV traktatu, dwóch lotów obserwacyjnych nad terytorium Kanady, dwóch lotów obserwacyjnych nad terytorium Królestwa Danii, trzech lotów obserwacyjnych nad terytorium Republiki Francuskiej, trzech lotów obserwacyjnych nad terytorium Republiki Federalnej Niemiec, jednego lotu obserwacyjnego nad terytorium Republiki Greckiej, dwóch lotów obserwacyjnych nad terytorium Republiki Włoskiej, dwóch lotów obserwacyjnych nad terytorium Królestwa Norwegii, dwóch lotów obserwacyjnych nad terytorium Republiki Turcji, trzech lotów obserwacyjnych nad terytorium Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej oraz czterech lotów obserwacyjnych nad terytorium Stanów Zjednoczonych Ameryki;

Królestwu Belgii, Wielkiemu Księstwu Luksemburga i Królestwu Niderlandów, określanym tu łącznie mianem Beneluksu, przysługuje prawo do przeprowadzenia jednego lotu obserwacyjnego nad terytorium grupy Państw-Stron: Republika Białoruś i Federacja Rosyjska oraz jednego lotu obserwacyjnego nad terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

Republice Bułgarii przysługuje prawo do przeprowadzenia jednego lotu obserwacyjnego nad terytorium Republiki Greckiej, jednego lotu obserwacyjnego nad terytorium Republiki Włoskiej oraz jednego lotu obserwacyjnego nad terytorium Republiki Turcji;

Kanadzie przysługuje prawo do przeprowadzenia dwóch lotów obserwacyjnych nad terytorium grupy Państw-Stron: Republika Białoruś i Federacja Rosyjska, jednego lotu obserwacyjnego nad terytorium Federacyjnej Republiki Czech i Słowacji, jednego lotu obserwacyjnego nad terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz jednego lotu obserwacyjnego, wspólnie ze Stanami Zjednoczonymi Ameryki, nad terytorium Ukrainy;

Królestwu Danii przysługuje prawo do przeprowadzenia jednego lotu obserwacyjnego nad terytorium grupy Państw-Stron: Republika Białoruś i Federacja Rosyjska oraz jednego lotu obserwacyjnego nad terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

Królestwu Hiszpanii przysługuje prawo do przeprowadzenia jednego lotu obserwacyjnego nad terytorium Czeskiej i Słowackiej Republiki Federacyjnej;

Republice Francuskiej przysługuje prawo do przeprowadzenia trzech lotów obserwacyjnych nad terytorium grupy Państw-Stron: Republika Białoruś i Federacja Rosyjska oraz jednego lotu obserwacyjnego nad terytorium Rumunii;

Zjednoczonemu Królestwu Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej przysługuje prawo do przeprowadzenia trzech lotów obserwacyjnych nad terytorium grupy Państw-Stron: Republika Białoruś i Federacja Rosyjska oraz jednego lotu obserwacyjnego nad terytorium Ukrainy;

Republice Greckiej przysługuje prawo do przeprowadzenia jednego lotu obserwacyjnego nad terytorium Republiki Bułgarii oraz jednego lotu obserwacyjnego nad terytorium Rumunii;

Republice Węgier przysługuje prawo do przeprowadzenia jednego lotu obserwacyjnego nad terytorium Rumunii oraz jednego lotu obserwacyjnego nad terytorium Ukrainy;

Republice Włoskiej przysługuje prawo do przeprowadzenia dwóch lotów obserwacyjnych nad terytorium grupy Państw-Stron: Republika Białoruś i Federacja Rosyjska, jednego lotu obserwacyjnego nad terytorium Republiki Węgier oraz jednego lotu obserwacyjnego, wspólnie z Republiką Turcji, nad terytorium Ukrainy;

Królestwu Norwegii przysługuje prawo do przeprowadzenia dwóch lotów obserwacyjnych nad terytorium grupy Państw-Stron: Republika Białoruś i Federacja Rosyjska oraz jednego lotu obserwacyjnego nad terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

Rzeczypospolitej Polskiej przysługuje prawo do przeprowadzenia jednego lotu obserwacyjnego nad terytorium Republiki Federalnej Niemiec, jednego lotu obserwacyjnego nad terytorium grupy Państw-Stron: Republika Białoruś i Federacja Rosyjska oraz jednego lotu obserwacyjnego nad terytorium Ukrainy;

Rumunii przysługuje prawo do przeprowadzenia jednego lotu obserwacyjnego nad terytorium Republiki Bułgarii, jednego lotu obserwacyjnego nad terytorium Republiki Greckiej, jednego lotu obserwacyjnego nad terytorium Republiki Węgierskiej oraz jednego lotu obserwacyjnego nad terytorium Ukrainy.

Czeskiej i Słowackiej Republice Federacyjnej przysługuje prawo do przeprowadzenia jednego lotu obserwacyjnego nad terytorium Republiki Federalnej Niemiec i jednego lotu obserwacyjnego nad terytorium Ukrainy;

Republice Turcji przysługuje prawo do przeprowadzenia dwóch lotów obserwacyjnych nad terytorium grupy Państw-Stron: Republika Białoruś i Federacja Rosyjska, jednego lotu obserwacyjnego nad terytorium Republiki Bułgarii oraz dwóch lotów obserwacyjnych, w tym jednego wspólnie z Republiką Włoską, nad terytorium Ukrainy;

Ukrainie przysługuje prawo do przeprowadzenia jednego lotu obserwacyjnego nad terytorium Federacyjnej Republiki Czech i Słowacji, jednego lotu obserwacyjnego nad terytorium Republiki Węgier, jednego lotu obserwacyjnego nad terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jednego lotu obserwacyjnego nad terytorium Rumunii oraz dwóch lotów obserwacyjnych nad terytorium Republiki Turcji.

2. Po pierwszym podziale kwot do czasu pełnego wprowadzenia w życie postanowień artykułu XVIII odnoszących się do wykorzystania kwot aktywnych podziały roczne będą dokonywane zgodnie z regułą 75 procent, ustanowioną w ustępie 1 tego rozdziału w stosunku do przydziału indywidualnych kwot pasywnych.

3. Z dniem pełnego wprowadzenia w życie traktatu każde Państwo-Strona obowiązane będzie przy kolejnych podziałach kwot aktywnych do przyjęcia, na żądanie, pełnej liczby lotów obserwacyjnych do wysokości własnej indywidualnej kwoty pasywnej. Gdy tylko będzie to możliwe i wskazane, przy braku innych uzgodnień, podziały te będą opierać się na zasadzie proporcjonalnego wzrostu kwot aktywnych przyznanych podczas pierwszego podziału.

4. W przypadku ratyfikacji lub przystąpienia do traktatu innego państwa, zgodnie z postanowieniami artykułu XVII, przyznanie temu państwu kwot aktywnych zostanie rozważone na kolejnym zwykłym posiedzeniu Komisji Konsultacyjnej Otwartych Przestworzy po złożeniu instrumentu ratyfikacji lub przystąpienia do traktatu, z uwzględnieniem następujących postanowień:

(A) państwo ratyfikujące lub przystępujące do traktatu może domagać się przeprowadzenia lotów obserwacyjnych nad terytorium Państw-Stron traktatu w ramach kwot pasywnych przyznanych temu państwu zgodnie z postanowieniami rozdziału I ustęp 2 niniejszego aneksu* oraz w ramach kwot aktywnych Państw-Stron, wymaganych do przyznania prawa do odbycia lotów obserwacyjnych, o ile Umawiające się Strony nie uzgodnią inaczej, oraz

(B) jednocześnie wszystkie Państwa-Strony mogą zażądać przeprowadzenia lotów obserwacyjnych nad terytorium państwa podpisującego lub przystępującego do traktatu w ramach swoich kwot aktywnych oraz w ramach przyznanych temu państwu kwot pasywnych.

* W tekście angielskim jest błąd, powinien być ustęp 2.

Rozdział III

Maksymalne długości lotów obserwacyjnych

Maksymalne długości lotów obserwacyjnych nad terytoriami obserwowanych Stron, licząc od lotnisk Otwartych Przestworzy, przedstawiają się następująco:

Republika Federalna Niemiec
WUNSTORF	1,200 kilometrów
LANDSBERG-LECH	1,200 kilometrów
Stany Zjednoczone Ameryki
WASHINGTON-DULLES	4,900 kilometrów
TRAVIS AFB	4,000 kilometrów
ELMENDORF AFB	3,000 kilometrów
LINCOLN-MUNICIPAL	4,800 kilometrów
Grupa Państw-Stron: Republika Białoruś i Federacja Rosyjska
KUBINKA	5,000 kilometrów
UŁAN UDE	5,000 kilometrów
WORKUTA	6,500 kilometrów
MAGADAN	6,500 kilometrów
Beneluks
ZAVENTEM/MELSBROEK	945 kilometrów
Republika Bułgarii
SOFIA	660 kilometrów
BURGAS	660 kilometrów
Kanada
OTTAWA	5,000 kilometrów
IQUALUIT	6,000 kilometrów
YELLOWKNIFE	5,000 kilometrów
Królestwo Danii
METROPOLITAN	800 kilometrów
FAROE ISLANDS	250 kilometrów
GRENLANDIA	5,600 kilometrów
Królestwo Hiszpanii
GETAFE	1,300 kilometrów
GANDO	750 kilometrów
VALENCIA	1,300 kilometrów
VALLADOLID	1,300 kilometrów
MORON	1,300 kilometrów
Republika Francuska
ORLEANS-BRICY	1,400 kilometrów
NICE-COTE D'AZUR	800 kilometrów
TOULOUSE-BLAGNAC	700 kilometrów
Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej
BRIZE-NORTON	1,150 kilometrów
SCAMPTON	1,150 kilometrów
LEUCHARS	1,150 kilometrów
z WYSPAMI SCILLY	1,500 kilometrów
z WYSPAMI SZETLANDZKIMI	1,500 kilometrów
Republika Grecka
THESSALONIKI	900 kilometrów
ELEFSIS	900 kilometrów
Z WYSPAMI KRETA, KARPATHOS, RODOS i KOS	1,100 kilometrów
Republika Węgier
BUDAPESZT—FERIHEGY	860 kilometrów
Republika Islandii	1,500 kilometrów
Republika Włoska
MILANO—MALPENSA	1,130 kilometrów
PALERMO-PUNTA-RAIS	1,400 kilometrów
Królestwo Norwegii
OSLO-GARDERMOEN	1,700 kilometrów
TROMSOE-LANGNES	1,700 kilometrów
Rzeczpospolita Polska
WARSZAWA-OKĘCIE	1,400 kilometrów
Republika Portugalii
LISBOA	1,200 kilometrów
Sta. Maria	1,700 kilometrów
PORTO SANTO	1,030 kilometrów
Rumunia
BUKARESZT-OTOPENI	900 kilometrów
TIMISOARA	900 kilometrów
BACAU	900 kilometrów
Czeska i Słowacka Republika Federacyjna
PRAHA	600 kilometrów
BRATISLAVA	700 kilometrów
KOSICE	400 kilometrów
Republika Turcji
ESKISEHIR	1,500 kilometrów
DIYARBAKIR	1,500 kilometrów
Ukraina
BORISPOL	2,100 kilometrów

Aneks B

Informacje o aparaturze obserwacyjnej

Rozdział I

Informacja techniczna

1. Zgodnie z ustępem 10 artykułu IV każde Państwo-Strona obowiązane jest przekazać pozostałym Państwom-Stronom wyszczególnione w niniejszym rozdziale dane techniczne wszystkich aparatów obserwacyjnych zainstalowanych na samolocie obserwacyjnym wyznaczonym przez to Państwo-Stronę zgodnie z artykułem V traktatu.

2. Przekazywane są następujące dane techniczne optycznych kamer panoramicznych i kamer kadrowych:

(A) typ i model;

(B) pole widzenia wzdłuż i w poprzek toru lotu lub kąty skanowania w stopniach;

(D) czas ekspozycji w sekundach;

(E) typ i barwa stosowanych filtrów optycznych i ich współczynniki krotności;

(F) dla każdego obiektywu:

(1) nazwa;

(2) długość ogniskowej w milimetrach;

(3) maksymalna względna apertura obiektywu;

(4) rozdzielczość przy współczynniku kontrastu 1000:1 lub ekwiwalentnym współczynniku modulacji 1.0, przy maksymalnej względnej aperturze, w liniach na milimetr;

(G) minimalny i maksymalny odstęp czasu między kadrami w sekundach lub czas jednostkowy wyrażony liczbą kadrów na sekundę, jeśli ma zastosowanie;

(H) maksymalny stosunek prędkości do wysokości, jeśli ma zastosowanie;

(I) dla optycznych kamer kadrowych należy podać maksymalny kąt zmierzony od poziomu lub minimalny kąt zmierzony od pionu w stopniach oraz

(J) maksymalną wysokość użytkowania w metrach, jeśli ma zastosowanie.

3. W odniesieniu do kamer video przekazywane są następujące dane:

(A) typ i model;

(B) pole widzenia wzdłuż i w poprzek toru lotu w stopniach;

(1) długość ogniskowej w milimetrach;

(2) maksymalna względna apertura;

(3) rozdzielczość przy współczynniku kontrastu 1000:1 lub ekwiwalentnym współczynniku modulacji 1.0, przy maksymalnej względnej aperturze, w liniach na milimetr;

(D) wymiary detektora w mikrometrach lub równorzędna informacja o detektorze;

(E) ilość elementów detektora;

(F) światłoczułość systemu w luksach lub watach na centymetr kwadratowy oraz

(G) szerokość pasma widmowego w nanometrach.

4. Przekazywane są następujące informacje o termalnych skanerach liniowych:

(A) typ i model;

(B) pole widzenia i kąt skanowania w stopniach;

(D) szerokość pasma widmowego w mikrometrach;

(E) najniższa wykrywalna różnica temperatur w stopniach Celsjusza;

(F) temperatura robocza detektora w stopniach Celsjusza;

(G) wymagany czas od uruchomienia do ochłodzenia do temperatury roboczej w minutach;

(H) maksymalny czas pracy, jeśli ma zastosowanie;

(I) maksymalny stosunek prędkości do wysokości oraz

(J) maksymalna wysokość użytkowania w metrach, jeśli ma zastosowanie.

5. Następujące dane techniczne są przekazywane o radarach obserwacji bocznej z syntetyczną aperturą:

(A) typ i model;

(B) pasma częstotliwości radaru oraz konkretna częstotliwość robocza urządzenia w megahercach;

(D) ilość impulsów radiolokacyjnych na metr lub na sekundę;

(E) minimalny kąt pracy bliskiej strefy obserwacji w stopniach od pionu;

(F) szerokość pola pokrycia w kilometrach;

(G) terenowa zdolność rozdzielcza w odległości i azymucie w metrach dla zasięgu i azymutu w płaszczyźnie skośnej;

(H) maksymalna wysokość użytkowania w metrach, jeśli ma zastosowanie, oraz

(I) moc wyjściowa nadajnika w watach.

6. Następujące informacje są przekazywane w odniesieniu do aparatury rejestrującej dane na filmie fotograficznym:

(A) typ filmu stosowanego dla poszczególnych aparatów;

(B) szerokość filmu w milimetrach;

(C) rozdzielczość filmu przy współczynniku kontrastu 1000:1 lub ekwiwalentnym współczynniku modulacji 1.0, w liniach na milimetr, oraz

(D) pojemność kasety z każdym rodzajem filmu w metrach.

7. Następujące informacje są przekazywane w odniesieniu do aparatury rejestrującej dane na innych nośnikach informacji:

(A) typ i model urządzenia rejestrującego dane;

(B) typ i format nośnika informacji;

(D) prędkość zapisu danych w megabitach na sekundę, jeśli ma zastosowanie;

(E) pojemność nośnika informacji w minutach lub megabitach oraz

(F) format gromadzenia danych zebranych przez aparaturę obserwacyjną i opisu danych.

Rozdział II

Opisywanie danych

1. Dane zebrane przez aparaturę podczas lotu obserwacyjnego są opisywane przez umieszczenie następujących informacji na taśmie rozbiegowej każdej rolki oryginalnego filmu negatywowego lub na początku innego nośnika informacji, zgodnie z postanowieniami załącznika 1 do niniejszego aneksu:

(A) numeru lotu obserwacyjnego;

(B) daty lotu obserwacyjnego;

(D) rozmieszczenia aparatury obserwacyjnej;

(E) długości ogniskowej, jeśli ma zastosowanie.

2. Następujące informacje są zapisywane ręcznie lub elektronicznie z systemu nawigacyjnego i awionicznego samolotu obserwacyjnego i wypisywane na danych zebranych przez aparaturę obserwacyjną w okresie prowadzenia obserwacji, w sposób niezaciemniający szczegółów obrazu, zgodnie z postanowieniami załącznika 1 do niniejszego aneksu:

(A) w przypadku kamer optycznych:

(1) na początku okresu obserwacji i w każdym przejściowym miejscu obserwacji, w którym dokonywana jest znaczna zmiana wysokości ponad powierzchnię terenu, kursu lub prędkości, oraz w przedziałach czasu, które określi Komisja Konsultacyjna Otwartych Przestworzy w przejściowym okresie obowiązywania traktatu:

(a) wysokość nad poziomem terenu;

(b) pozycja;

(d) kąt skanowania;

(2) na każdym kadrze filmu fotograficznego:

(a) numer kadru;

(b) czas oraz

(B) w przypadku kamer video i liniowych skanerów termalnych na początku okresu obserwacji i w każdym przejściowym miejscu obserwacji, w którym dokonywana jest znaczna zmiana wysokości ponad powierzchnię terenu, kursu lub prędkości, oraz w przedziałach czasu, które określi Komisja Konsultacyjna Otwartych Przestworzy w przejściowym okresie obowiązywania traktatu:

(1) daty i czasu;

(2) wysokości nad poziomem terenu;

(3) pozycji;

(4) kursu rzeczywistego oraz

(5) kąta przeszukiwania;

(a) daty i czasu;

(b) wysokości nad poziomem terenu;

(d) kursu rzeczywistego;

(e) kąta widzenia do przedniego skraju pola pokrycia;

(f) pola pokrycia oraz

(g) polaryzacji;

(2) każdorazowo, przy każdym pomiarze mającym na celu właściwe przetworzenie obrazu, następujące dane są opisywane:

(a) prędkość względem ziemi;

(b) kąt znoszenia;

(d) kąt przechylenia.

3. Informacje wyszczególnione w ustępie 1 i 2 niniejszego rozdziału są umieszczane na każdej odbitce pozytywowej przy kopiowaniu pojedynczych klatek lub sekwencji obrazów z oryginalnego filmu negatywowego lub innych nośników zapisu informacji.

4. Państwom-Stronom przysługuje prawo do opisywania danych zebranych podczas lotu obserwacyjnego za pomocą symboli alfanumerycznych lub za pomocą innego kodu uzgodnionego przez Komisję Konsultacyjną Otwartych Przestworzy w okresie tymczasowego stosowania traktatu.

Załącznik 1 do aneksu B

Opisywanie danych zebranych podczas lotu obserwacyjnego

1. Numer informacyjny lotu obserwacyjnego tworzony jest z jednej grupy sześciu znaków alfanumerycznych, zgodnie z następującą konwencją:

(A) litery „OS”;

(B) ostatnia cyfra roku kalendarzowego, na który została przyznana dana kwota aktywna, oraz

(C) trzycyfrowy numer identyfikacyjny każdego lotu obserwacyjnego, zawierający aktywną kwotę lotów obserwacyjnych nad terytorium innego Państwa-Strony, przyznawaną co roku danemu Państwu-Stronie przez Komisję Konsultacyjną Otwartych Przestworzy.

2. Opis aparatury obserwacyjnej składa się z jednego bloku złożonego z maksymalnie sześciu znaków alfanumerycznych, składającego się z dwóch grup zgodnie z następującą konwencją:

(A) grupa złożona z maksymalnie czterech liter, określająca kategorię aparatury zgodnie z następującą konwencją:

(1) „OP” — optyczna kamera panoramiczna;

(2) „OF” — optyczna kamera kadrowa;

(3) „TV” — kamera video;

(4) „IRLS” — termalny skaner liniowy;

(5) „SAR” — radar obserwacji bocznej z syntetyczną aperturą;

(B) grupa dwóch liter określająca rodzaj nośnika informacji, zgodnie z następującą konwencją:

(1) „BI” — czarno-biały, izopanchromatyczny;

(2) „BM” — czarno-biały, monochromatyczny;

(3) „BP” — czarno-biały, panchromatyczny;

(4) „BR” — czarno-biały, odwracalny;

(5) „TA” — taśma, zapis analogowy;

(6) „TD” — taśma, zapis cyfrowy.

3. Rozmieszczenie aparatury obserwacyjnej określa jeden blok o maksymalnie 9 znakach alfanumerycznych złożony z 3 grup, zgodnie z następującą konwencją:

(A) grupa 4 znaków alfanumerycznych określających sposób zainstalowania aparatu obserwacyjnego na samolocie obserwacyjnym:

(1) aparat obserwacyjny zamontowany wewnątrz samolotu określony jest kodem „INT” oraz cyfrą wskazującą miejsce jego instalacji w samolocie obserwacyjnym, licząc od dziobu do ogona samolotu obserwacyjnego;

(2) aparat obserwacyjny podwieszony zostanie oznaczony kodem „POD”, po którym umieszczona jest jedna z trzech wymienionych poniżej liter:

(a) „L” — podwieszony pod lewym skrzydłem;

(b) „R” — podwieszony pod prawym skrzydłem;

(B) grupa maksymalnie 3 znaków alfanumerycznych, oznaczająca sposób zamontowania aparatu obserwacyjnego, zgodnie z następującą konwencją:

(1) montaż pionowy, przy którym aparat obserwacyjny odchylony jest od pionu nie więcej niż o pięć stopni, zostanie oznaczony literą „V”;

(2) montaż ukośny, przy którym aparat obserwacyjny jest odchylony od pionu o więcej niż pięć stopni, zostanie oznaczony jedną z dwóch poniżej podanych liter, poprzedzającą kąt nachylenia wyrażony w stopniach:

(a) „L” — odchylenie w lewo;

(b) „R” — odchylenie w prawo;

(3) montaż dwóch lub więcej aparatów obserwacyjnych sprzężonych oznaczany jest literą „F”;

(C) przy instalacji sprzężonej liczbę i położenie aparatów obserwacyjnych oznacza układ maksymalnie dwóch cyfr, zgodnie z następującą zasadą:

(1) pierwsza cyfra oznacza łączną liczbę zainstalowanych aparatów obserwacyjnych;

(2) druga cyfra oznacza położenie danego aparatu obserwacyjnego w kolejności od strony lewej ku prawej w odniesieniu do kierunku lotu samolotu obserwacyjnego.

4. Ogniskowa obiektywu podawana jest w milimetrach.

5. Data i czas są podawane z dokładnością do najbliższej pełnej minuty skoordynowanego czasu uniwersalnego.

6. Średnia wysokość samolotu obserwacyjnego nad poziomem terenu oznaczona jest pięciocyfrowym numerem poprzedzającym kod jednostki miary — „F”, wyrażonej w stopach, i „M” wyrażonej w metrach.

7. Szerokość i długość geograficzna pozycji samolotu obserwacyjnego podawana jest w stopniach z dokładnością do najbliższej jednej setnej stopnia, w formie „dd.dd (N lub S) oraz ddd.dd (E lub W)” lub w stopniach i w minutach, z dokładnością do najbliższej minuty, w formie „dd mm (N lub S) oraz ddd mm (E lub W)”.

8. Kurs rzeczywisty samolotu obserwacyjnego podawany jest w stopniach, z dokładnością do najbliższego pełnego stopnia.

9. Kąt przechylenia samolotu obserwacyjnego podawany jest w stopniach, z zaznaczeniem literą „L” przechyłu w lewo i literą „R” przechyłu w prawo.

10. Kąt pochylenia samolotu obserwacyjnego podawany jest w stopniach, z zaznaczeniem literą „U” odchylenia do góry i literą „D” pochylenia do dołu względem poziomu.

11. Kąt znoszenia samolotu obserwacyjnego podawany jest w stopniach, z zaznaczeniem kierunku znoszenia w stosunku do toru lotu w lewo literą „L” i w prawo literą „R”.

12. Prędkość samolotu obserwacyjnego względem ziemi jest oznaczana trzycyfrowym numerem, po którym podawany jest dwuliterowy kod oznaczający jednostkę miary, litery „NM”, w przypadku mil morskich na godzinę, i „KM”, w przypadku kilometrów na godzinę.

13. Odległość do najbliższego punktu pola pokrycia jest podawana w kilometrach.

14. Kąt widzenia w dolnej półsferze podawany jest w stopniach mierzonych od osi pionowej.

15. Szerokość pola przeszukiwania jest podawana w kilometrach.

16. Kasety z filmem fotograficznym, wykorzystywanym przez jeden i ten sam typ aparatury obserwacyjnej, numerowane są kolejno, zaczynając od numeru jeden. Wszystkie kadry oryginału negatywu filmu naświetlonego przez aparat są kolejno ponumerowane od pierwszego do ostatniego kadru w kasecie tego aparatu. W przypadku oznakowania filmu jedną lub dwiema cyframi na kadr, pojedynczy kadr oznaczać będzie cyfra umieszczona najbliżej środka kadru lub najmniejsza liczba całkowita w przypadku numerów umieszczonych w równej odległości od środka kadru.

Aneks C

Informacje dotyczące samolotu obserwacyjnego

Zgodnie z postanowieniami ustępu 2 artykułu V traktatu Państwa-Strony wyznaczające samolot do prowadzenia obserwacji zobowiązane są do przekazania wyszczególnionych poniżej danych pozostałym Państwom-Stronom.

1. Identyfikacja:

(A) typ i model samolotu; oraz

(B) numer, kategoria, typ i rozmieszczenie wszystkich aparatów obserwacyjnych zainstalowanych na pokładzie samolotu obserwacyjnego, zgodnie z postanowieniami aneksu B do traktatu.

2. Planowanie misji:

(A) dla każdego typu i każdej konfiguracji aparatury obserwacyjnej zainstalowanej na samolocie obserwacyjnym:

(1) w przypadku urządzeń, których rozdzielczość terenowa uzależniona jest od wysokości nad poziomem terenu, przekazuje się wysokość w metrach nad poziomem terenu, na której aparat osiąga rozdzielczość terenową określoną w ustępie 2 artykułu IV traktatu dla danej kategorii aparatury obserwacyjnej;

(2) w przypadku urządzeń, których rozdzielczość terenowa nie zależy od wysokości ponad poziomem terenu, przekazuje się wysokość maksymalnego zasięgu aparatu obserwacyjnego;

(B) optymalna prędkość, w kilometrach na godzinę, dla każdej z wysokości podanych zgodnie z literą (A) niniejszego ustępu;

(C) zużycie paliwa, w kilogramach na godzinę lotu, z szybkością ekonomiczną na każdej z wysokości podanych zgodnie z literą (A) niniejszego ustępu.

3. Środki nawigacji, łączności radiowej i podejścia do lądowania:

(A) typy wszystkich urządzeń nawigacyjnych zainstalowanych na pokładzie samolotu obserwacyjnego, włącznie z dokładnością wyznaczania pozycji samolotu w metrach, oraz

(B) urządzenia łączności radiowej oraz wyposażenie służące do wykonania podejścia i lądowania, zainstalowane na samolocie obserwacyjnym, zgodnie ze standardową praktyką ICAO.

4. Obsługa naziemna:

(A) długość, rozpiętość skrzydeł, maksymalna wysokość, rozstaw kół oraz promień skrętu;

(B) maksymalna masa startowa i lądowania;

(C) wymagana długość pasa startowego i wytrzymałość nawierzchni przy maksymalnej masie podczas startu i lądowania, z podaniem możliwości lądowania na pasach o nawierzchni nieutwardzonej;

(D) typ i parametry paliwa, oleju, płynu hydraulicznego oraz tlenu;

(E) typ urządzeń elektroenergetycznych do obsługi i uruchamiania silników oraz

(F) wszelkie inne wymagania specjalne.

5. Możliwości zakwaterowania:

(A) liczba członków załogi;

(B) liczba operatorów aparatury obserwacyjnej;

(C) liczba przedstawicieli uczestniczących w locie obserwacyjnym, osób nadzorujących lot lub przedstawicieli mogących zająć miejsce na pokładzie samolotu oraz

(D) ilość miejsc do spania.

Aneks D

Homologacja samolotu obserwacyjnego i aparatury obserwacyjnej

Rozdział I

Postanowienia ogólne

1. Wszystkim Państwom-Stronom przysługuje prawo do uczestniczenia w homologacji samolotu obserwacyjnego wraz z zestawem aparatury obserwacyjnej, wyznaczonego przez inne Państwo-Stronę zgodnie z artykułem V traktatu, podczas której samolot obserwacyjny i jego aparatura obserwacyjna przechodzą badania na ziemi i w locie.

2. Każda homologacja przeprowadzana jest w celu ustalenia:

(A) czy typ i model samolotu zostały wyznaczone zgodnie z artykułem V traktatu;

(B) czy aparaty obserwacyjne zainstalowane na samolocie obserwacyjnym odpowiadają kategoriom wyszczególnionym w ustępie 1 artykułu IV traktatu i spełniają wymogi, o których mowa w ustępie 2 artykułu IV traktatu;

(D) w przypadku gdy rozdzielczość terenowa danego typu aparatu obserwacyjnego zależy od wysokości nad poziomem terenu — minimalnej wysokości nad poziomem terenu, na której każdy z aparatów danego typu i modelu może być używany w czasie lotu obserwacyjnego, stosownie do ograniczeń rozdzielczości terenowej wyszczególnionych w artykule IV ustęp 2 traktatu;

(E) w przypadku gdy rozdzielczość terenowa nie zależy od wysokości nad poziomem terenu — rozdzielczości terenowej dla każdego takiego aparatu, zainstalowanego na samolocie obserwacyjnym danego typu i modelu, stosownie do ograniczeń rozdzielczości terenowej wyszczególnionych w artykule IV ustęp 2 traktatu oraz

(F) czy osłony apertur aparatów obserwacyjnych i inne urządzenia ograniczające pracę aparatów obserwacyjnych znajdują się na właściwym miejscu, zgodnie z postanowieniami artykułu IV ustęp 4 traktatu.

3. Każde Państwo-Strona prowadzące homologację powiadamia z wyprzedzeniem co najmniej 60-dniowym wszystkie pozostałe Państwa-Strony o terminie siedmiodniowego okresu przeprowadzania homologacji samolotu obserwacyjnego i zamontowanych na nim aparatów obserwacyjnych. Takie powiadomienie zawiera:

(A) Państwo-Stronę prowadzące homologację samolotu obserwacyjnego i zamontowane na nim aparaty obserwacyjne;

(B) punkt wejścia dla personelu Państw-Stron uczestniczących w homologacji;

(D) daty rozpoczęcia i zakończenia homologacji;

(E) liczbę, typ i model wszystkich samolotów podlegających homologacji;

(F) typ, model oraz opis i schemat rozmieszczenia wszystkich aparatów obserwacyjnych zainstalowanych na homologowanym samolocie obserwacyjnym, zgodnie z formatem określonym w załączniku 1 do aneksu B do traktatu.

4. Najpóźniej w terminie dziesięciu dni po otrzymaniu zawiadomienia zgodnie z postanowieniami ustępu 3 niniejszego rozdziału każde z Państw-Stron powiadamia wszystkie pozostałe Państwa-Strony o zamiarze uczestniczenia w homologacji danego samolotu i zainstalowanych na nim aparatów obserwacyjnych, zgodnie z postanowieniami ustępu 11 artykułu IV. Liczba osób uczestniczących w homologacji z ramienia tych Państw-Stron, które przekazały powiadomienie o zamiarze wzięcia udziału w homologacji, zostanie określona przez Komisję Konsultacyjną Otwartych Przestworzy. O ile nie zostanie postanowione inaczej, łączna liczba osób nie może przekraczać 40, przy czym liczba przedstawicieli jednego Państwa-Strony nie może przekraczać czterech osób. W przypadku gdy kilka Państw-Stron powiadomi o zamiarze przeprowadzenia homologacji w tym samym terminie, Komisja Konsultacyjna Otwartych Przestworzy zadecyduje o tym, która ze Stron przeprowadzi homologację w wyznaczonym terminie.

5. Każde Państwo-Strona uczestniczące w homologacji przekazuje Państwu-Stronie prowadzącemu homologację następujące informacje w terminie 30 dni przed datą rozpoczęcia procesu homologacji wyznaczoną zgodnie z ustępem 3 niniejszego rozdziału:

(A) nazwiska osób uczestniczących w homologacji, a ponadto, w razie przybycia do punktu wejścia na pokładzie samolotu nienależącego do przewoźnika komercyjnego, listę zawierającą nazwiska członków załogi z podaniem płci, daty i miejsca urodzenia oraz numeru paszportu wszystkich osób. Osoby te muszą znajdować się na liście osób desygnowanych zgodnie z artykułem XIII rozdział I traktatu;

(B) datę i przybliżoną godzinę przybycia osób, o których mowa powyżej, do punktu przylotu oraz

6. Najpóźniej w terminie 14 dni przed wyznaczonym terminem rozpoczęcia homologacji samolotu obserwacyjnego, przekazanym zgodnie z ustępem 3 niniejszego rozdziału, Państwo-Strona dokonujące homologacji przekazuje wszystkim Państwom-Stronom uczestniczącym w homologacji następujące informacje na temat wszystkich aparatów obserwacyjnych zainstalowanych na samolocie obserwacyjnym oraz dodatkowych urządzeń opisujących dane zebrane przez te aparaty:

(A) opis każdej części składowej aparatu obserwacyjnego, z podaniem jej funkcji oraz sposobu połączenia z dodatkowymi urządzeniami opisującymi dane;

(B) fotografie każdego aparatu obserwacyjnego przed zamontowaniem na pokładzie samolotu obserwacyjnego, spełniające następujące wymagania:

(1) każdy aparat obserwacyjny musi zajmować co najmniej 80 procent powierzchni fotografii w pionie lub w poziomie;

(2) wszystkie fotografie, barwne lub czarno-białe, muszą mieć wymiary 18 x 24 cm, nie licząc ramki tła;

(3) na każdej fotografii muszą zostać podane kategoria, typ i model aparatu obserwacyjnego oraz nazwa Państwa-Strony prowadzącego jego homologację;

7. Jeżeli żadne z Państw-Stron nie powiadomi o zamiarze uczestniczenia w homologacji zgodnie z postanowieniami ustępu 5 niniejszego rozdziału, Państwo-Strona przeprowadza badania w locie we własnym zakresie zgodnie z postanowieniami rozdziału III niniejszego aneksu oraz sporządza protokół homologacji zgodnie z postanowieniami rozdziału IV niniejszego aneksu.

8. Postanowienia rozdziału II artykułu XIII traktatu obowiązują personel wszystkich Państw-Stron uczestniczących w homologacji przez cały okres pobytu na terytorium Państwa-Strony prowadzącego homologację.

9. Personel wszystkich Państw-Stron uczestniczących w homologacji opuszcza terytorium Państwa-Strony prowadzącego homologację niezwłocznie po podpisaniu protokołu homologacyjnego.

Rozdział II

Badania naziemne

1. Za zgodą Państwa-Strony dokonującego homologacji badania naziemne mogą być prowadzone jednocześnie przez więcej niż jedno Państwo-Stronę. Państwom-Stronom przysługuje prawo do wspólnego prowadzenia badań naziemnych samolotu obserwacyjnego i zainstalowanej na nim aparatury obserwacyjnej. Państwu-Stronie prowadzącemu homologację przysługuje prawo do określenia każdorazowo liczebności personelu prowadzącego badania naziemne samolotu obserwacyjnego i zainstalowanej na nim aparatury obserwacyjnej.

2. Czas badań naziemnych jednego samolotu obserwacyjnego z zainstalowaną na nim aparaturą obserwacyjną nie przekracza trzech zmian ośmiogodzinnych, chyba że uzgodniono inaczej.

3. Przed przystąpieniem do badań naziemnych Państwo-Strona prowadzące homologację przekazuje następujące informacje Państwom-Stronom uczestniczącym w homologacji:

(A) w odniesieniu do kamer panoramicznych i kadrowych:

(1) krzywą optycznej funkcji przenoszenia obiektywu (charakterystyka częstotliwościowo-kontrastowa) przy maksymalnej aperturze względnej obiektywu, w liniach na milimetr;

(2) charakterystyki czarno-białego filmu do wykonywania zdjęć lotniczych, który będzie stosowany do zbierania danych podczas lotu obserwacyjnego oraz sporządzania kopii takich danych, zgodnie z postanowieniami ustępu 2 rozdziału I aneksu K do traktatu;

(3) parametry techniczne urządzeń do obróbki filmów, które służyć będą do wywoływania oryginalnych filmów negatywowych, oraz urządzeń kopiujących, które służyć będą do sporządzania kopii pozytywowych lub negatywowych, zgodnie z postanowieniami ustępu 1 rozdziału I aneksu K do traktatu;

(4) dane z lotu próbnego przedstawiające rozdzielczość terenową w funkcji wysokości nad poziomem terenu dla każdego typu filmu do wykonywania zdjęć lotniczych stosowanego z daną kamerą optyczną;

(B) w przypadku zastosowania kamer video, dane z lotu próbnego ze wszystkich urządzeń wyjściowych, przedstawiające rozdzielczość terenową w funkcji wysokości nad poziomem terenu;

(C) w przypadku zastosowania liniowych skanerów termalnych, dane z lotu próbnego z wszystkich urządzeń wyjściowych, przedstawiające rozdzielczość terenową w funkcji wysokości nad poziomem terenu;

(D) w przypadku zastosowania radarów obserwacji bocznej z syntetyczną aperturą, dane z lotu próbnego z wszystkich urządzeń wyjściowych, przedstawiające rozdzielczość terenową w funkcji bezpośredniej odległości od samolotu.

4. Przed przystąpieniem do badań naziemnych Państwo-Strona prowadzące homologację zapewnia Państwu-Stronie lub Państwom-Stronom uczestniczącym w homologacji instruktaż dotyczący:

(A) planu prowadzenia badań naziemnych samolotu obserwacyjnego i zainstalowanych na nim aparatów obserwacyjnych;

(B) samolotu obserwacyjnego oraz wszystkich zainstalowanych aparatów obserwacyjnych, urządzeń dodatkowych i osłon apertur aparatów obserwacyjnych lub innych urządzeń uniemożliwiających ich pracę, z podaniem ich położenia na pokładzie samolotu obserwacyjnego w formie szkiców, fotografii, diapozytywów i innych materiałów ilustracyjnych;

(C) wszelkich wymogów w zakresie bezpieczeństwa, które mają być przestrzegane w trakcie prowadzenia badań naziemnych samolotu obserwacyjnego i zamontowanej na nim aparatury obserwacyjnej;

(D) procedur inwentaryzacyjnych stosowanych przez eskortę Państwa-Strony prowadzącego homologację, zgodnie z ustępem 6 niniejszego rozdziału aneksu.

5. Przed przystąpieniem do badań naziemnych wszystkie Państwa-Strony uczestniczące w homologacji przekazują Państwu-Stronie prowadzącemu homologację listę wszystkich pozycji wyposażenia stosowanego do prowadzenia badań naziemnych lub badań w powietrzu. Państwom-Stronom prowadzącym homologację przysługuje prawo do wzięcia na pokład samolotu obserwacyjnego i używania kamer video, przenośnych magnetofonów i przenośnych komputerów. Państwom-Stronom uczestniczącym w homologacji przysługuje prawo do zastosowania innych urządzeń, po wyrażeniu zgody przez Państwo-Stronę prowadzące homologację.

6. Państwa-Strony uczestniczące w homologacji prowadzą, wspólnie z Państwem-Stroną prowadzącym homologację, rejestr wszystkich pozycji wyposażenia, o których mowa w ustępie 5 niniejszego rozdziału, oraz uzgadniają procedury inwentaryzacyjne, które stosuje się w celu potwierdzenia, że wszystkie urządzenia zabrane na pokład samolotu obserwacyjnego przez Państwa-Strony uczestniczące w homologacji zostały usunięte z samolotu obserwacyjnego po zakończeniu badań.

7. Personelowi wszystkich Państw-Stron uczestniczących w homologacji przysługuje prawo do prowadzenia następujących działań podczas badań naziemnych samolotu obserwacyjnego i poszczególnych aparatów obserwacyjnych zainstalowanych na samolocie obserwacyjnym:

(A) sprawdzenia, czy liczba i rozmieszczenie wszystkich aparatów obserwacyjnych zainstalowanych na samolocie obserwacyjnym są zgodne z informacjami przekazanymi z mocy postanowień ustępu 6 rozdziału I niniejszego aneksu, aneksu C i rozdziału I aneksu B;

(B) zapoznania się ze sposobem zainstalowania aparatów obserwacyjnych na samolocie obserwacyjnym, ich części składowych, sposobem ich wzajemnego połączenia oraz podłączenia do urządzeń opisujących dane;

(D) zapoznania się z danymi z lotu próbnego, prezentowanymi zgodnie z postanowieniami ustępu 3 niniejszego rozdziału.

8. Na żądanie dowolnego Państwa-Strony uczestniczącego w homologacji, Państwo-Strona prowadzące homologację fotografuje każdy aparat obserwacyjny zainstalowany na samolocie obserwacyjnym oraz towarzyszące mu wyposażenie zainstalowane na samolocie obserwacyjnym, jak również otwory dla aparatury obserwacyjnej wraz z ich osłonami lub urządzenia uniemożliwiające jej pracę. Fotografie muszą spełniać wymogi określone w podpunktach (1), (2) i (3) litery (B) ustępu 6 rozdziału I niniejszego aneksu.

9. Państwu-Stronie prowadzącemu homologację przysługuje prawo do wyznaczenia personelu towarzyszącego personelowi Państw-Stron uczestniczących w homologacji przez cały okres prowadzenia badań naziemnych, w celu kontroli wywiązywania się z postanowień niniejszego rozdziału. Personel Państwa-Strony prowadzącego homologację nie może ingerować w pracę personelu Państw-Stron uczestniczących w homologacji, chyba że działania te naruszają zasady bezpieczeństwa, o których mowa w literze (C) ustępu 4 niniejszego rozdziału.

10. Państwo-Strona prowadzące homologację umożliwia Państwom-Stronom uczestniczącym w homologacji dostęp do całości samolotu obserwacyjnego, zainstalowanych na nim aparatów obserwacyjnych i towarzyszącego wyposażenia oraz zapewnia energię elektryczną do ich zasilania. Państwo-Strona prowadzące homologację udostępnia wszelkie pomieszczenia samolotu lub usuwa wszelkie osłony lub przeszkody, aby umożliwić zbadanie wszystkich aparatów obserwacyjnych i urządzeń towarzyszących, które podlegają homologacji.

11. Nie naruszając ogólności postanowień niniejszego rozdziału, badania naziemne muszą być prowadzone w sposób niedopuszczający do:

(A) uszkodzenia, obniżenia sprawności lub uniemożliwienia eksploatacji samolotu i zainstalowanych aparatów obserwacyjnych;

(B) zmiany struktury elektrycznej lub mechanicznej samolotu i zainstalowanych aparatów obserwacyjnych;

12. Państwom-Stronom uczestniczącym w homologacji przysługuje prawo do prowadzenia notatek, wykonywania szkiców oraz innych podobnych zapisów oraz do rejestracji danych na temat samolotu obserwacyjnego, zainstalowanych aparatów obserwacyjnych i urządzeń towarzyszących za pomocą urządzeń wyszczególnionych w ustępie 5 niniejszego rozdziału. Państwo-Strona uczestniczące w homologacji może zachować materiały robocze, które nie będą podlegać jakiejkolwiek kontroli Państwa-Strony prowadzącego homologację.

13. Państwo-Strona prowadzące homologację dołoży wszelkich starań, aby udzielić odpowiedzi na pytania Państw-Stron uczestniczących w homologacji dotyczące badań naziemnych.

14. Po zakończeniu badań naziemnych personel Państw-Stron uczestniczących w homologacji opuszcza samolot obserwacyjny, a Państwu-Stronie prowadzącemu homologację przysługuje prawo do zastosowania własnych procedur inwentaryzacyjnych, ustalonych zgodnie z ustępem 6 niniejszego rozdziału, aby potwierdzić, że wszystkie urządzenia używane podczas badań naziemnych, zgodnie z ustępem 5 niniejszego rozdziału, zostały usunięte z pokładu samolotu obserwacyjnego.

Rozdział III

Badania w locie

1. Niezależnie od badań naziemnych Państwo-Strona prowadzące homologację przeprowadza jeden lot w celu zbadania zainstalowanych aparatów obserwacyjnych, zapewniający:

(A) obserwację pracy wszystkich aparatów obserwacyjnych zainstalowanych na samolocie obserwacyjnym;

(B) ustalenie, w przypadku aparatu obserwacyjnego o rozdzielczości terenowej uzależnionej od wysokości nad poziomem terenu, najniższej wysokości nad poziomem terenu, na której aparat obserwacyjny tego typu i modelu zainstalowany na samolocie obserwacyjnym będzie pracować podczas wszystkich lotów obserwacyjnych, zgodnie z ograniczeniami rozdzielczości terenowej określonymi w ustępie 2 artykułu IV traktatu;

(C) ustalenie, w przypadku aparatu obserwacyjnego o rozdzielczości terenowej nieuzależnionej od wysokości nad poziomem terenu, rozdzielczości terenowej każdego aparatu tego typu i modelu zainstalowanego na samolocie obserwacyjnym, zgodnej z ograniczeniami rozdzielczości terenowej wynikającymi z postanowień ustępu 2 artykułu IV traktatu.

2. Przed przystąpieniem do badania aparatury obserwacyjnej w locie Państwo-Strona prowadzące homologację powiadamia Państwa-Strony uczestniczące w homologacji o swoim planie prowadzenia badań w locie. Powiadomienie to zawiera niżej wymienione informacje:

(A) schemat celów kalibracyjnych, które zamierza wykorzystać, zgodnie z postanowieniami ustępu 5 rozdziału I załącznika 1 do niniejszego aneksu;

(B) planowany czas, przewidywane warunki meteorologiczne, liczbę przejść nad celem kalibracyjnym dla każdego aparatu obserwacyjnego podlegającego homologacji, ich kierunek oraz wysokość nad poziomem terenu;

(C) wszystkie konieczne środki ostrożności, które będą przestrzegane w trakcie prowadzenia badań w locie samolotu obserwacyjnego i zainstalowanych na nim aparatów obserwacyjnych.

3. Państwom-Stronom uczestniczącym w homologacji przysługuje prawo do udania się na miejsce rozmieszczenia celów kalibracyjnych przed przeprowadzeniem lotu kalibracyjnego oraz w jego trakcie. Państwo-Strona prowadzące homologację zapewni wszelkie pomoce niezbędne do sprawdzenia, czy cele kalibracyjne spełniają wymogi określone w rozdziale I załącznika 1 do niniejszego aneksu.

4. Badania w locie mają być prowadzone w warunkach dziennych, przy braku zachmurzenia, o ile nie zostanie ustalone inaczej, nad celami kalibracyjnymi odpowiednimi dla każdej kategorii aparatów obserwacyjnych zainstalowanych na samolocie obserwacyjnym zgodnie z postanowieniami rozdziału II załącznika 1 do niniejszego aneksu, odnoszącymi się do rozdzielczości terenowej każdego aparatu obserwacyjnego.

5. Państwo-Strona prowadzące homologację przekazuje dane o warunkach meteorologicznych panujących w miejscu rozmieszczenia celów kalibracyjnych, podczas prowadzenia badań aparatów obserwacyjnych w locie, które są niezbędne do przeprowadzenia obliczeń według metodyki określonej w rozdziale III załącznika 1 do niniejszego aneksu.

6. Każdemu Państwu-Stronie przysługuje prawo do wyznaczenia personelu uczestniczącego w badaniach w locie. W przypadku gdy liczba wyznaczonych osób przekracza dopuszczalną liczbę miejsc pasażerskich w samolocie obserwacyjnym, Państwa-Strony uczestniczące w homologacji uzgadniają, kto z ich personelu weźmie udział w locie.

7. Członkom personelu Państw-Stron wyznaczonym zgodnie z ustępem 6 niniejszego rozdziału przysługuje prawo do obserwowania obsługi aparatów obserwacyjnych przez personel Państwa-Strony prowadzącego homologację.

8. Personelowi Państw-Stron uczestniczących w homologacji przysługuje prawo do nadzorowania zdjęcia pieczęci z kaset filmów fotograficznych oraz sposobu przechowywania, obróbki i obchodzenia się z oryginałem filmu negatywowego naświetlonego podczas lotu próbnego, zgodnie z postanowieniami rozdziału II aneksu K do traktatu.

Rozdział IV

Protokół homologacji

1. Po zakończeniu badań naziemnych i w locie zebrane przez aparaturę obserwacyjną dane odnoszące się do celów kalibracyjnych są wspólnie analizowane przez Państwa-Strony prowadzące homologację i państwa w niej uczestniczące. Państwa-Strony przygotowują protokół homologacji ustalający, czy:

(A) wyznaczony samolot obserwacyjny odpowiada wymogom artykułu V traktatu;

(B) aparatura obserwacyjna zainstalowana na samolocie obserwacyjnym odpowiada kategoriom ustalonym w ustępie 1 artykułu IV traktatu i spełnia wymogi określone w ustępie 2 artykułu IV traktatu;

(D) w przypadku gdy rozdzielczość terenowa danego aparatu obserwacyjnego jest uzależniona od wysokości nad poziomem terenu, minimalna wysokość nad poziomem terenu, na której każdy z aparatów obserwacyjnych danego typu i modelu może być eksploatowany w czasie lotu obserwacyjnego, jest zgodna z ograniczeniami wynikającymi z ustępu 2 artykułu IV traktatu;

(E) w przypadku gdy rozdzielczość terenowa nie jest uzależniona od wysokości nad poziomem terenu, rozdzielczość terenowa dla każdego aparatu obserwacyjnego tego typu i modelu, zainstalowanego na samolocie obserwacyjnym danego typu i modelu, jest zgodna z ograniczeniami wymienionymi w ustępie 2 artykułu IV traktatu;

(F) osłony apertur aparatów obserwacyjnych lub inne urządzenia uniemożliwiające ich pracę są zgodne z postanowieniami ustępu 4 artykułu IV traktatu.

2. Do protokołu homologacji są dołączane kopie informacji technicznych o wszystkich aparatach obserwacyjnych przekazanych zgodnie z ustępem 6 rozdziału I oraz ustępami 3 i 8 rozdziału II.

3. Państwo-Strona prowadzące homologację przekazuje kopie protokołu homologacji pozostałym Państwom-Stronom. Państwa-Strony nieuczestniczące w homologacji nie mogą odrzucić wniosków zawartych w protokole homologacji.

4. Samolot obserwacyjny i zainstalowany na nim zestaw aparatów obserwacyjnych są uważane za homologowane po uzgodnieniu przez Państwa-Strony biorące udział w homologacji treści protokołu homologacyjnego.

5. Jeżeli Państwo-Strona prowadzące homologację i Państwa-Strony uczestniczące w homologacji nie mogą osiągnąć porozumienia co do treści protokołu homologacyjnego, samolot obserwacyjny nie może być używany do prowadzenia lotów obserwacyjnych do czasu rozwiązania kwestii będącej przedmiotem sporu.

Załącznik do Aneksu D

Metodyka weryfikacji parametrów aparatury zainstalowanej na samolocie obserwacyjnym

Rozdzielczość terenowa każdego z aparatów obserwacyjnych zainstalowanych na samolocie obserwacyjnym — a w przypadku gdy zależy ona od wysokości nad poziomem terenu — minimalna wysokość pracy takiego aparatu nad poziomem terenu są określane i potwierdzane na podstawie danych zebranych nad celami kalibracyjnymi odpowiednimi dla każdej kategorii aparatów obserwacyjnych zgodnie z warunkami technicznymi wyszczególnionymi w rozdziale I i obliczane według metodyki, która powinna być określona przez Komisję Konsultacyjną Otwartych Przestworzy.

Rozdział I

Dane techniczne celów kalibracyjnych

1. Cele kalibracyjne są rozmieszczane przez Państwo-Stronę prowadzące homologację zgodnie z postanowieniami aneksu D do traktatu. Cele kalibracyjne służą do określenia rozdzielczości terenowej dla poszczególnych aparatów obserwacyjnych i są zaprojektowane dla każdej kategorii tych aparatów zgodnie z podanymi poniżej parametrami.

2. Cele kalibracyjne służące do określenia rozdzielczości terenowej dla kamer optycznych składają się z ułożonych na przemian serii grup białych i czarnych prętów. Każda grupa prętów składa się z minimum dwóch czarnych prętów przedzielonych białym prętem. Szerokość białych i czarnych prętów jest stała w obrębie jednej grupy. Szerokość prętów w grupach prętów składających się na cel kalibracyjny zmienia się stopniowo tak, aby umożliwić pomiar rozdzielczości terenowej. Długość prętów jest jednakowa w obrębie każdej grupy. Stosunek kontrastu czarnych i białych prętów jest niezmienny w całym celu kalibracyjnym i wynosi co najmniej 5:1, co odpowiada współczynnikowi modulacji 0.66.

3. Cele kalibracyjne do oznaczania rozdzielczości terenowej dla liniowych skanerów termalnych będą określone przez Komisję Konsultacyjną Otwartych Przestworzy w okresie tymczasowego stosowania traktatu.

4. Cele kalibracyjne do oznaczania rozdzielczości terenowej radarów obserwacji bocznej z syntetyczną aperturą tworzy układ trójściennych odbijaczy kątowych, w konfiguracji zgodnej z metodyką określoną przez Komisję Konsultacyjną Otwartych Przestworzy w okresie tymczasowego stosowania traktatu.

5. Każde Państwo-Strona przekazuje wszystkim pozostałym Państwom-Stronom schemat celów kalibracyjnych, które zamierza zastosować podczas lotów kontrolnych. Na schemacie podaje się ogólne wymiary celów kalibracyjnych, ich lokalizację oraz rodzaj terenu, na którym są rozmieszczone, a także informacje na temat każdego typu celu kalibracyjnego w zakresie ustalonym przez Komisję Konsultacyjną Otwartych Przestworzy w okresie tymczasowego stosowania traktatu.

Rozdział II

Prowadzenie badań w locie

1. W celu ustalenia rozdzielczości terenowej dla kamery panoramicznej lub zainstalowanej pionowo kamery kadrowej linia lotu samolotu obserwacyjnego przebiega bezpośrednio nad celem kalibracyjnym oraz równolegle do celu kalibracyjnego. W celu określenia rozdzielczości terenowej dla kamer fotograficznych zainstalowanych ukośnie linia lotu samolotu obserwacyjnego przebiega równolegle do celu kalibracyjnego w takiej odległości, by cel kalibracyjny znalazł się na pierwszym planie pola pokrycia kamery optycznej, przy maksymalnym kącie mierzonym od poziomu lub kącie minimalnym mierzonym od pionu.

2. W celu ustalenia rozdzielczości terenowej termalnych skanerów liniowych tor lotu samolotu obserwacyjnego przebiega bezpośrednio nad celem i równolegle do celu kalibracyjnego na uzgodnionym zakresie wysokości nad poziomem terenu.

3. W celu ustalenia rozdzielczości terenowej radarów obserwacji bocznej z syntetyczną aperturą linia lotu samolotu obserwacyjnego przebiega obok układu odbijaczy kątowych.

Rozdział III

Opracowywanie danych zebranych podczas badań w locie

1. Po zakończeniu badań w locie Państwo-Strona prowadzące homologację oraz Państwa-Strony uczestniczące w homologacji wspólnie analizują dane zebrane w trakcie lotu zgodnie z ustępem 1 rozdziału IV aneksu D do traktatu.

2. Metodyka obliczania minimalnej wysokości nad poziomem terenu, na której dopuszczalna jest podczas lotu obserwacyjnego praca każdej kamery optycznej zainstalowanej na samolocie obserwacyjnym, z uwzględnieniem w obliczeniach współczynnika kontrastu lub ekwiwalentnego współczynnika modulacji w zakresie od minimum 1.6:1 (odpowiednio 0.23) do maksimum 4:1 (odpowiednio 0.6), będzie określona przez Komisję Konsultacyjną Otwartych Przestworzy w okresie tymczasowego stosowania traktatu przed dniem 30 czerwca 1992 r. Rozdzielczość terenowa dla kamer optycznych jest określana na podstawie analizy obrazu celu kalibracyjnego zapisanego na oryginalnym filmie negatywowym. Wartość liczbowa rozdzielczości terenowej jest równa szerokości najmniejszego pręta w celu kalibracyjnym, który daje się rozróżnić jako pręt pojedynczy.

3. Metodyka obliczania minimalnej wysokości nad poziomem terenu, na której może pracować podczas lotu obserwacyjnego każda kamera video zainstalowana na samolocie obserwacyjnym, będzie ustalona przez Komisję Konsultacyjną Otwartych Przestworzy w okresie tymczasowego stosowania traktatu.

4. Metodyka obliczania minimalnej dopuszczalnej wysokości nad poziomem terenu, na której może pracować podczas lotu obserwacyjnego termalny skaner liniowy zainstalowany na samolocie obserwacyjnym, z uwzględnieniem przyjętej w obliczeniach minimalnej rozpoznawalnej różnicy temperatur, będzie ustalona przez Komisję Konsultacyjną Otwartych Przestworzy w okresie tymczasowego stosowania traktatu.

5. Metodyka obliczania rozdzielczości terenowej radaru obserwacji bocznej z syntetyczną aperturą, włącznie z określeniem związku między metodą odpowiedzi na impuls i metodą separacji obiektów, będzie ustalona przez Komisję Konsultacyjną Otwartych Przestworzy w okresie tymczasowego stosowania traktatu.

ANEKS E

PROCEDURY DOTYCZĄCE PRZYLOTÓW I ODLOTÓW

1. Każde Państwo-Strona wyznacza na swoim terytorium co najmniej jeden punkt wejścia, co najmniej jeden punkt wyjścia oraz co najmniej jedno lotnisko Otwartych Przestworzy. Lotniska Otwartych Przestworzy mogą być jednocześnie punktami wejścia i punktami wyjścia. Jeżeli nie uzgodniono inaczej, gdy lotnisko Otwartych Przestworzy nie jest jednocześnie punktem wejścia, powinno zostać tak wyznaczone, by strona prowadząca obserwacje mogła przybyć z punktu wejścia na lotnisko Otwartych Przestworzy w ciągu pięciu godzin własnym samolotem obserwacyjnym lub korzystając ze środka transportu zapewnionego przez Stronę obserwowaną. Stronie obserwującej przysługuje prawo do odpoczynku po przybyciu do punktu wejścia lub na lotnisko Otwartych Przestworzy, z uwzględnieniem postanowień artykułu VI traktatu.

2. Każdemu Państwu-Stronie przysługuje prawo do wyznaczenia pozycji wejścia i wyjścia. Jeśli Państwo-Strona zdecyduje wyznaczyć pozycje wejścia i pozycje wyjścia, takie pozycje ułatwiają przelot z terytorium Strony obserwującej do punktu wejścia na terytorium Strony obserwowanej. Zaplanowane loty między pozycjami wejścia i punktami wejścia oraz pomiędzy punktami wyjścia i pozycjami wyjścia wykonywane są zgodnie z opublikowanymi normami ICAO oraz zalecaną praktyką i przepisami krajowymi. W przypadku gdy odcinki lotu między pozycjami wejścia i punktami wejścia lub między punktami wyjścia i pozycjami wyjścia przebiegają w międzynarodowej przestrzeni powietrznej, lot w międzynarodowej przestrzeni powietrznej wykonywany jest zgodnie z opublikowanymi przepisami międzynarodowymi.

3. Wstępne informacje o punktach wejścia i wyjścia, lotniskach Otwartych Przestworzy, pozycjach wejścia i wyjścia, lotniskach do uzupełnienia paliwa oraz o celach kalibracyjnych podano w załączniku 1 do niniejszego aneksu.

4. Państwu-Stronie przysługuje prawo do wprowadzenia zmian do załącznika 1 do niniejszego aneksu, w drodze pisemnego zawiadomienia o tych zmianach, przedłożonego wszystkim pozostałym Państwom-Stronom, nie później niż na 90 dni przed datą wprowadzenia ich w życie.

5. Każde Państwo-Strona zapewnia skuteczną obserwację całego własnego terytorium przez:

(A) wyznaczenie dla głównego terytorium państwa lotnisk Otwartych Przestworzy w taki sposób, aby żaden punkt na tym terytorium nie był oddalony od takiego lub takich lotnisk o więcej niż 35 procent maksymalnej odległości lotu lub lotów określonej dla tego Państwa-Strony zgodnie z aneksem A do niniejszego traktatu;

(B) w przypadku oddzielenia części terytorium państwa od terytorium głównego:

(1) wprowadzenie w życie postanowień litery (A) niniejszego ustępu lub

(2) zapewnienie procedur specjalnych przez Państwo-Stronę, z ewentualnym udostępnieniem lotnisk dla uzupełnienia paliwa, jeśli część lub części terytorium tego Państwa-Strony są położone w odległości ponad 600 kilometrów od terytorium głównego lub jeśli dane Państwo-Strona zawarło odrębne porozumienie ze stroną obserwującą i jeśli nie stanowi inaczej aneks A;

(3) określenie przez Państwo-Stronę w aneksie A odrębnej maksymalnej odległości lotu umożliwiającej pokrycie części terytorium, jeśli część lub części terytorium położone są w odległości nieprzekraczającej 600 kilometrów od terytorium głównego i nie są objęte postanowieniami litery (A) niniejszego ustępu.

6. Bezpośrednio po przybyciu samolotu obserwacyjnego do punktu wejścia i bezpośrednio przed odlotem samolotu obserwacyjnego z punktu wyjścia, obie Strony obserwowana i obserwująca kontrolują osłony apertur aparatów obserwacyjnych lub inne urządzenia uniemożliwiające ich pracę, zainstalowane zgodnie z ustępem 4 artykułu IV traktatu. Jeśli punkt wejścia nie jest lotniskiem Otwartych Przestworzy, z którego samolot wystartuje do lotu obserwacyjnego, Strony obserwowana i obserwująca wspólnie kontrolują osłony apertur aparatów obserwacyjnych lub inne urządzenia uniemożliwiające ich pracę bezpośrednio przed startem samolotu obserwacyjnego z punktu wejścia do lotniska Otwartych Przestworzy, z którego samolot wystartuje do lotu obserwacyjnego. Jeżeli punktem wyjścia nie jest lotnisko Otwartych Przestworzy, na którym samolot obserwacyjny wyląduje po zakończeniu lotu obserwacyjnego, strony obserwowana i obserwująca wspólnie kontrolują osłony apertur lub inne urządzenia uniemożliwiające pracę aparatury obserwacyjnej, bezpośrednio przed odlotem samolotu obserwacyjnego z tego lotniska do punktu wyjścia.

7. Państwu-Stronie przysługuje prawo do przeprowadzenia kontroli i inwentaryzacji sprzętu, który drugie Państwo-Strona zamierza zastosować w celu przeprowadzenia przed lotem kontroli aparatury obserwacyjnej oraz, jeśli ma to zastosowanie, samolotu obserwacyjnego, a także przedmiotów, które przedstawiciele uczestniczący w locie zamierzają wnieść na pokład samolotu obserwacyjnego. Kontrola i inwentaryzacja:

(A) rozpoczynają się nie później niż w ciągu jednej godziny po dostarczeniu takich przedmiotów na punkt wejścia lub według uznania Państwa-Strony prowadzącego kontrolę na lotnisko Otwartych Przestworzy, i nie trwają dłużej niż jedna godzina;

(B) są prowadzone w obecności co najmniej jednej osoby lub większej liczby osób wyznaczonych przez drugie Państwo-Stronę.

8. Jeżeli podczas kontroli i inwentaryzacji sprzętu stosowanego do kontroli aparatury obserwacyjnej, a w uzasadnionych przypadkach również kontroli samolotu obserwacyjnego oraz przedmiotów, które reprezentanci lotu zamierzają wnieść na pokład samolotu obserwacyjnego, Państwo-Strona prowadzące kontrolę i inwentaryzację stwierdzi niezgodność tych przedmiotów z listą dopuszczonego sprzętu podaną w ustępie 5 rozdziału II aneksu D lub przedmiotów opisanych w ustępie 4 rozdziału I aneksu G, przysługuje jej prawo do niedopuszczenia do użytkowania tych przedmiotów. O ile nie zostanie postanowione inaczej, zakwestionowane rzeczy wniesione przez Stronę obserwującą na terytorium Strony obserwowanej zostaną:

(A) zabezpieczone w zapieczętowanym pojemniku, po czym;

(B) zostaną usunięte przy najbliższej okazji z terytorium Strony obserwowanej, jednak nie później, niż wraz z odlotem Strony obserwującej z terytorium Strony obserwowanej.

9. W przypadku gdy Strona obserwująca udaje się do punktu wejścia wyszczególnionego w powiadomieniu przekazanym zgodnie z ustępem 5 rozdziału I artykuł VI traktatu, na pokładzie samolotu transportowego zarejestrowanego przez Stronę obserwującą lub przez inne Państwo-Stronę, samolot transportowy będzie miał prawo do:

(A) opuszczenia terytorium Strony obserwowanej;

(B) pozostania w punkcie wejścia do czasu opuszczenia przez Stronę obserwującą terytorium Strony obserwowanej, jeśli punkt wejścia jest jednocześnie punktem wyjścia;

lub

(C) odpowiednio wcześniejszego przelotu do punktu wyjścia, umożliwiającego wypoczynek załogi przed opuszczeniem przez cały personel Strony obserwującej terytorium Strony obserwowanej, jeśli punkt wejścia nie jest jednocześnie punktem wyjścia.

10. W przypadku gdy samolot obserwacyjny zapewnia Strona obserwowana, a Strona obserwująca nie korzysta z własnego samolotu transportowego do przewozu swego personelu z punktu wejścia na lotnisko Otwartych Przestworzy, Strona obserwowana zapewnia transport personelu Strony obserwującej z punktu wejścia na lotnisko Otwartych Przestworzy oraz z lotniska Otwartych Przestworzy do punktu wyjścia.

Załącznik 1 do Aneksu E

Rozdział I

Wykaz obiektów

Rozdział II niniejszego załącznika zawiera wstępny wykaz obiektów, które mają być wykorzystywane jako punkty wejścia, punkty wyjścia, lotniska Otwartych Przestworzy, cele kalibracyjne oraz pozycje wejścia i wyjścia. Wykaz zawiera:

(A) opis obiektu: nazwy punktu wejścia, punktu wyjścia, lotniska Otwartych Przestworzy, pozycji wejścia i wyjścia, lotniska do uzupełniania paliwa oraz celu kalibracyjnego;

(B) lokalizację: szerokość i długość geograficzną obiektu, z dokładnością do najbliższej pełnej sekundy, oraz

(C) możliwości kontroli: czy na danym obiekcie może być przeprowadzona inspekcja samolotu lub aparatury obserwacyjnej przed lotem obserwacyjnym.

Rozdział II

Punkty wejścia, punkty wyjścia, lotniska otwartych przestworzy. Pozycje wejścia, pozycje wyjścia, lotniska przeznaczone do uzupełnienia paliwa oraz cele kalibracyjne

Państwo-Strona: Republika Federalna Niemiec
PUNKT WEJŚCIA/WYJŚCIA
MIEJSCE	POZYCJA	INSPEKCJA SAMOLOTU /APARATURY OBSERWACYJNEJ
Koln/Bonn	N 50-52-02
(EDDK)	E 007-08-37	Tak
LOTNISKA OTWARTYCH PRZESTWORZY
MIEJSCE	POZYCJA	INSPEKCJA SAMOLOTU /APARATURY OBSERWACYJNEJ
Wunstorf	N 52-27-48
(EDNW)	E 009-25-70	Nie
Lansberg/Lech	N 48-04-28
(EDSA)	E 010-54-42	Nie
POZYCJE WEJŚCIA/WYJŚCIA
Do ustalenia
LOTNISKA PRZEZNACZONE DO UZUPEŁNIANIA PALIWA
CELE KALIBRACYJNE
MIEJSCE	POZYCJA
Koln/Bonn	Do ustalenia

Państwo-Strona: Stany Zjednoczone Ameryki
PUNKT WEJŚCIA/WYJŚCIA
MIEJSCE	POZYCJA	INSPEKCJA SAMOLOTU /APARATURY OBSERWACYJNEJ
Washington Dulles	N 38-56-36
International DC	W 077-27-24	Tak

Travis AFB	N 38-15-48
California	W 121-55-48	Tak
LOTNISKA OTWARTYCH PRZESTWORZY
MIEJSCE	POZYCJA	INSPEKCJA SAMOLOTU /APARATURY OBSERWACYJNEJ
Washington Dulles	N 38-56-36
International DC	W 077-27-24	Tak

Travis AFB	N 38-15-48
California	W 121-55-48	Tak

Elmendorf AFB	N 61-15-12
Alaska	W 149-47-30	Tak

Lincoln Municipal	N 40-51-00
Nebraska	W 096-45-30	Tak
POZYCJE WEJŚCIA/WYJŚCIA
Do ustalenia
LOTNISKA PRZEZNACZONE DO UZUPEŁNIANIA PALIWA
Honolulu International	N 21-19-06
Hawaje	W 157-55-24
Malmstrom AFB	N 47-30-18
Montana	W 111-11-10

Phoenix-Sky Harbor	N 33-26-12
International Arizona	W 112-00-24
General Mitchell	N 42-56-48
International Wisconsin	W 087-53-36

McGhee Tyson	N 35-48-48
Tennessee	W 083-59-36
CELE KALIBRACYJNE
MIEJSCE	POZYCJA
Washington Dulles	Do ustalenia
Travis AFB	Do ustalenia
Elmendorf AFB	Do ustalenia

Państwo-Strona: Grupa Państw-Stron: Republika Białoruś i Federacja Rosyjska
PUNKT WEJŚCIA/WYJŚCIA
MIEJSCE	POZYCJA	INSPEKCJA SAMOLOTU /APARATURY OBSERWACYJNEJ
Kubinka	N 55-36-30	Tak
	E 036-39-10
Ułan-Ude	N 51-48-00
	E 107-27-00	Tak
LOTNISKA OTWARTYCH PRZESTWORZY
MIEJSCE	POZYCJA	INSPEKCJA SAMOLOTU /APARATURY OBSERWACYJNEJ
Kubinka	N 55-36-30	Tak
	E 036-39-10
Ułan-Ude	N 51-48-00	Tak
	E 107-27-00
Magadan	N 59-54-06	Nie
	E 150-03-01
Workuta	N 67-29-00	Nie
	E 063-59-00
POZYCJE WEJŚCIA/WYJŚCIA
Do ustalenia
LOTNISKA PRZEZNACZONE DO UZUPEŁNIANIA PALIWA
CELE KALIBRACYJNE
MIEJSCE	POZYCJA

Państwo-Strona: Beneluks
PUNKT WEJŚCIA/WYJŚCIA
MIEJSCE	POZYCJA	INSPEKCJA SAMOLOTU /APARATURY OBSERWACYJNEJ
Zaventem/	N 50-54-01	Tak
Melsbroek	W 004-59-09
LOTNISKA OTWARTYCH PRZESTWORZY
MIEJSCE	POZYCJA	INSPEKCJA SAMOLOTU /APARATURY OBSERWACYJNEJ
Zaventem/	N 50-54-01
Melsbroek	W 004-59-09	Tak
POZYCJE WEJŚCIA/WYJŚCIA
Do ustalenia
LOTNISKA PRZEZNACZONE DO UZUPEŁNIANIA PALIWA
CELE KALIBRACYJNE
MIEJSCE	POZYCJA
Volkel	N 54-39-03
	W 005-42-02

Państwo-Strona: Republika Bułgarii
PUNKT WEJŚCIA/WYJŚCIA
MIEJSCE	POZYCJA	INSPEKCJA SAMOLOTU /APARATURY OBSERWACYJNEJ
Sofia	N 42-41-07	Tak
	E 023-24-05
LOTNISKA OTWARTYCH PRZESTWORZY
MIEJSCE	POZYCJA	INSPEKCJA SAMOLOTU /APARATURY OBSERWACYJNEJ
Sofia	N 42-41-07	Tak
	E 023-24-05
Burgas	N 42-34-00	Nie
	E 027-30-00
POZYCJE WEJŚCIA/WYJŚCIA
Do ustalenia
LOTNISKA PRZEZNACZONE DO UZUPEŁNIANIA PALIWA
MIEJSCE	POZYCJA
Sofia	N 42-41-07
	E 023-24-05
Burgas	N 42-34-00
	E 027-30-00
CELE KALIBRACYJNE
MIEJSCE	POZYCJA

Państwo-Strona: Kanada
PUNKT WEJŚCIA/WYJŚCIA
MIEJSCE	POZYCJA	INSPEKCJA SAMOLOTU /APARATURY OBSERWACYJNEJ
Ottawa	N 45-19-21	Tak
(CYOW)	W 075-40-10
LOTNISKA OTWARTYCH PRZESTWORZY
MIEJSCE	POZYCJA	INSPEKCJA SAMOLOTU /APARATURY OBSERWACYJNEJ
Ottawa	N 45-19-21	Tak
(CYOW)	W 075-40-10

lqualuit	N 63-45-22	Nie
	W 068-33-25

Yellowknife	N 62-27-45
	W 114-26-20	Nie
POZYCJE WEJŚCIA/WYJŚCIA
Do ustalenia
LOTNISKA PRZEZNACZONE DO UZUPEŁNIANIA PALIWA
MIEJSCE	POZYCJA
Edmonton	N 53-18-35
	W 113-34-43
Halifax	N 44-52-51
	W 063-30-33
Winnipeg	N 49-54-39
	W 097-14-35
Churchill	N 58-44-13
	W 094-03-26
CELE KALIBRACYJNE
MIEJSCE	POZYCJA
Rejon Ottawy	Do ustalenia

Państwo-Strona: Królestwo Danii
PUNKT WEJŚCIA/WYJŚCIA
MIEJSCE	POZYCJA	INSPEKCJA SAMOLOTU /APARATURY OBSERWACYJNEJ
Międzynarodowy Port lotniczy	N 55-37-07	Nie
w Kopenhadze	E 012-39-26
lotnisko wojskowe	N 55-46-09	Tak
Vaerloese	E 012-19-34
LOTNISKA OTWARTYCH PRZESTWORZY
MIEJSCE	POZYCJA	INSPEKCJA SAMOLOTU /APARATURY OBSERWACYJNEJ
lotnisko wojskowe	N 55-46-09	Tak
Vaerloese	E 012-19-34
POZYCJE WEJŚCIA/WYJŚCIA
Do ustalenia
LOTNISKA PRZEZNACZONE DO UZUPEŁNIANIA PALIWA
MIEJSCE	POZYCJA
Vagar	N 062-03-51
(EKVG)	W 007-16-26

Międzynarodowy	N 67-01-05
Port lotniczy	W 050-41-39
Soendre (BGSF)
CELE KALIBRACYJNE
MIEJSCE	POZYCJA
lotnisko wojskowe	N 55-46-09
Vaerloese	E 012-19-34

Państwo-Strona: Królestwo Hiszpanii
PUNKT WEJŚCIA/WYJŚCIA
MIEJSCE	POZYCJA	INSPEKCJA SAMOLOTU /APARATURY OBSERWACYJNEJ
Getafe	N 40-17-43	Tak
	W 003-43-21
PUNKT PRZYLOTU/ODLOTU DLA WYSP KANARYJSKICH
MIEJSCE	POZYCJA	INSPEKCJA SAMOLOTU /APARATURY OBSERWACYJNEJ
Gando	N 27-55-49	Tak
	W 015-23-05
LOTNISKA OTWARTYCH PRZESTWORZY
MIEJSCE	POZYCJA	INSPEKCJA SAMOLOTU /APARATURY OBSERWACYJNEJ
Getafe	N 40-17-43	Tak
	W 003-43-21

Valencia	N 39-29-26	Nie
	W 000-28-50

Valladolid	N 41-42-26	Nie
	W 004-51-02

Moron	N 37-10-34	Nie
	W 005-36-53
POZYCJE WEJŚCIA/WYJŚCIA
Do ustalenia
LOTNISKA PRZEZNACZONE DO UZUPEŁNIANIA PALIWA
Brak
CELE KALIBRACYJNE
MIEJSCE	POZYCJA

Państwo-Strona: Republika Francuska
PUNKT WEJŚCIA/WYJŚCIA
MIEJSCE	POZYCJA	INSPEKCJA SAMOLOTU /APARATURY OBSERWACYJNEJ
Orleans-Bricy	N 47-59-12	Tak
	E 001-45-43
LOTNISKA OTWARTYCH PRZESTWORZY
MIEJSCE	POZYCJA	INSPEKCJA SAMOLOTU /APARATURY OBSERWACYJNEJ
Orleans-Bricy	N 47-59-12	Tak
	E 001-45-43

Toulouse-Blagnac	N 43-37-26	Nie
	E 001-22-53

Nice-Cõte d’Azur	N 43-39-47	Nie
	E 007-12-09
POZYCJE WEJŚCIA/WYJŚCIA
Do ustalenia
LOTNISKA PRZEZNACZONE DO UZUPEŁNIANIA PALIWA
Brak
CELE KALIBRACYJNE
MIEJSCE	POZYCJA

Państwo-Strona: Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej
PUNKT WEJŚCIA/WYJŚCIA
MIEJSCE	POZYCJA	INSPEKCJA SAMOLOTU /APARATURY OBSERWACYJNEJ
Brize Norton	N 51-44-97	Tak
	W 001-34-93

Heathrow	N 51-28-72
	W 000-27-47	Nie
Uwaga: Heathrow obsługuje wyłącznie międzynarodowy ruch pasażerski. Nie przyjmuje samolotów obserwacyjnych i transportowych.
LOTNISKA OTWARTYCH PRZESTWORZY
MIEJSCE	POZYCJA	INSPEKCJA SAMOLOTU /APARATURY OBSERWACYJNEJ
Brize Norton	N 51-44-97	Tak
	W 001-34-93

Scampton	N 53-18-45	Tak
	W 000-32-03

Leuchars	N 55-22-38	Tak
	W 000-52-03
POZYCJE WEJŚCIA/WYJŚCIA
Do ustalenia przez FAA
LOTNISKA PRZEZNACZONE DO UZUPEŁNIANIA PALIWA
Brak
CELE KALIBRACYJNE
MIEJSCE	POZYCJA
Boscombe Down	N 51-09-10
	W 001-44-76

Państwo-Strona: Republika Grecka
PUNKT WEJŚCIA/WYJŚCIA
MIEJSCE	POZYCJA	INSPEKCJA SAMOLOTU /APARATURY OBSERWACYJNEJ
Thessaloniki	N 40-27-22	Tak
International	E 022-59-21
LOTNISKA OTWARTYCH PRZESTWORZY
MIEJSCE	POZYCJA	INSPEKCJA SAMOLOTU /APARATURY OBSERWACYJNEJ
Thessaloniki	N 40-27-22	Tak
International	E 022-59-21

Elefsis	N 38-04-00	Tak
	E 023-33-38
POZYCJE WEJŚCIA/WYJŚCIA
Chouchouligovo	N 41-24-40
	E 023-22-02
LOTNISKA PRZEZNACZONE DO UZUPEŁNIANIA PALIWA
CELE KALIBRACYJNE
MIEJSCE	POZYCJA

Państwo-Strona: Republika Węgier
PUNKT WEJŚCIA/WYJŚCIA
MIEJSCE	POZYCJA	INSPEKCJA SAMOLOTU /APARATURY OBSERWACYJNEJ
Budapest/	N 47-26-18	Tak
Ferihegy	E 019-15-48
(LHBP)
Tokol	N 47-21-14	Tak
LHTL	E 018-58-08
LOTNISKA OTWARTYCH PRZESTWORZY
MIEJSCE	POZYCJA	INSPEKCJA SAMOLOTU /APARATURY OBSERWACYJNEJ
Budapest/	N 47-26-18	Tak
Ferihegy	E 019-15-48
(LHBP)
Tokol	N 47-21-14	Tak
LHTL	E 018-58-08
POZYCJE WEJŚCIA/WYJŚCIA
Do ustalenia
LOTNISKA PRZEZNACZONE DO UZUPEŁNIANIA PALIWA
Brak
CELE KALIBRACYJNE
MIEJSCE	POZYCJA

Państwo-Strona: Republika Islandii
PUNKT WEJŚCIA/WYJŚCIA
MIEJSCE	POZYCJA	INSPEKCJA SAMOLOTU /APARATURY OBSERWACYJNEJ
Keflavik	N 63-59-48	Tak
	W 022-36-30
LOTNISKA OTWARTYCH PRZESTWORZY
	N 63-59-07
	W 022-36-20
POZYCJE WEJŚCIA/WYJŚCIA
Do ustalenia
LOTNISKA PRZEZNACZONE DO UZUPEŁNIANIA PALIWA
MIEJSCE	POZYCJA
CELE KALIBRACYJNE
MIEJSCE	POZYCJA

Państwo-Strona: Republika Włoska
PUNKT WEJŚCIA/WYJŚCIA
MIEJSCE	POZYCJA	INSPEKCJA SAMOLOTU /APARATURY OBSERWACYJNEJ
Milano-Malpensa	N 45-38-00	Tak
	E 008-44-00

Palermo-	N 38-10-40	Tak
Punta Raisi	E 013-05-20
LOTNISKA OTWARTYCH PRZESTWORZY
MIEJSCE	POZYCJA	INSPEKCJA SAMOLOTU /APARATURY OBSERWACYJNEJ
Milano-Malpensa	N 45-38-00	Tak
	E 008-44-00

Palermo-	N 38-10-40	Tak
Punta Raisi	E 013-05-20
POZYCJE WEJŚCIA/WYJŚCIA
Do ustalenia
LOTNISKA PRZEZNACZONE DO UZUPEŁNIANIA PALIWA
Powyższe lotniska Otwartych Przestworzy
CELE KALIBRACYJNE
MIEJSCE	POZYCJA

Państwo-Strona: Królestwo Norwegii
PUNKT WEJŚCIA/WYJŚCIA
MIEJSCE	POZYCJA	INSPEKCJA SAMOLOTU /APARATURY OBSERWACYJNEJ
Oslo-Gardermoen	N 60-12-10	Tak
(ENGM)	E 011-05-08
LOTNISKA OTWARTYCH PRZESTWORZY
MIEJSCE	POZYCJA	INSPEKCJA SAMOLOTU /APARATURY OBSERWACYJNEJ
Oslo-Gardermoen	N 60-12-10	Tak
(ENGM)	E 011-05-08

Tromsoe-Langnes	N 69-40-53	Nie
(ENTC)	E 018-55-10
POZYCJE WEJŚCIA/WYJŚCIA
Do ustalenia
LOTNISKA PRZEZNACZONE DO UZUPEŁNIANIA PALIWA
MIEJSCE	POZYCJA
Trondheim-Vaernes	N 63-27-29
(ENVA)	E 010-55-33
CELE KALIBRACYJNE
MIEJSCE	POZYCJA

Państwo-Strona: Rzeczpospolita Polska
PUNKT WEJŚCIA/WYJŚCIA
MIEJSCE	POZYCJA	INSPEKCJA SAMOLOTU /APARATURY OBSERWACYJNEJ
Warszawa-Okęcie	N 52-13-10	Tak
	E 021-01-10
LOTNISKO OTWARTYCH PRZESTWORZY
MIEJSCE	POZYCJA	INSPEKCJA SAMOLOTU /APARATURY OBSERWACYJNEJ
Warszawa-Okęcie	N 52-13-10	Tak
	E 021-01-10
POZYCJE WEJŚCIA/WYJŚCIA
Do ustalenia
LOTNISKO PRZEZNACZONE DO UZUPEŁNIANIA PALIWA
CELE KALIBRACYJNE
MIEJSCE	POZYCJA

Państwo-Strona: Republika Portugalska
PUNKT WEJŚCIA/WYJŚCIA
MIEJSCE	POZYCJA	INSPEKCJA SAMOLOTU /APARATURY OBSERWACYJNEJ
Lisboa	N 38-46-22	Tak
International	W 009-07-58
LOTNISKA OTWARTYCH PRZESTWORZY
MIEJSCE	POZYCJA	INSPEKCJA SAMOLOTU /APARATURY OBSERWACYJNEJ
Sta. Maria	N 36-58-22	Nie
	W 025-10-17

Porto Santo	N 33-04-01	Nie
	W 016-20-44
POZYCJE WEJŚCIA/WYJŚCIA
Do ustalenia
LOTNISKA PRZEZNACZONE DO UZUPEŁNIANIA PALIWA
Lisboa	N 38-46-22
International	W 009-07-58

Sta. Maria	N 36-58-22
	W 025-10-17
Porto Santo	N 33-04-01
	W 016-20-44
CELE KALIBRACYJNE
MIEJSCE	POZYCJA
Lisboa	Do ustalenia
International

Państwo-Strona: Rumunia
PUNKT WEJŚCIA/WYJŚCIA
MIEJSCE	POZYCJA	INSPEKCJA SAMOLOTU /APARATURY OBSERWACYJNEJ
Bukareszt Międzynarodowy Port Lotniczy Otopeni	N 44-34-30	Tak
	E 026-05-10

Timisoara	N 45-48-37	Tak
	E 021-20-22
LOTNISKA OTWARTYCH PRZESTWORZY
MIEJSCE	POZYCJA	INSPEKCJA SAMOLOTU /APARATURY OBSERWACYJNEJ
Bukareszt - Międzynarodowy Port Lotniczy Otopeni	N 44-34-30	Tak
	E 026-05-10

Timisoara	N 45-48-37	Tak
	E 021-20-22

Bacau	N 46-31-19
	E 026-54-41	Nie
POZYCJE WEJŚCIA/WYJŚCIA
Do ustalenia
LOTNISKA PRZEZNACZONE DO UZUPEŁNIANIA PALIWA
MIEJSCE	POZYCJA
Bukareszt - Międzynarodowy Port Lotniczy Otopeni	N 44-34-30
	E 026-05-10

Timisoara	N 45-48-37
	E 021-20-22
CELE KALIBRACYJNE
MIEJSCE	POZYCJA
Urlati	N 45-55-45
	E 026-05-11

Dunavat Nord	N 45-02-10
Murighiol	E 029-13-20

Państwo-Strona: Czeska i Słowacka Republika Federacyjna
PUNKT WEJŚCIA/WYJŚCIA
MIEJSCE	POZYCJA	INSPEKCJA SAMOLOTU /APARATURY OBSERWACYJNEJ
Praha	N 50-06-10	Tak
International	E 014-15-40
LOTNISKA OTWARTYCH PRZESTWORZY
MIEJSCE	POZYCJA	INSPEKCJA SAMOLOTU /APARATURY OBSERWACYJNEJ
Praha	N 50-06-10	Tak
International	E 014-15-40

Bratislava	N 49-10-10	Nie
International	E 017-12-50

Kosice	N 48-40-10	Nie
International	E 021-14-40
POZYCJE WEJŚCIA/WYJŚCIA
Do ustalenia
LOTNISKA PRZEZNACZONE DO UZUPEŁNIANIA PALIWA
MIEJSCE	POZYCJA
Bratislava	N 49-10-10
International	E 017-12-50

Kosice	N 48-40-10
International	E 021-14-40
CELE KALIBRACYJNE
MIEJSCE	POZYCJA
Praha	Do ustalenia
International

Państwo-Strona: Republika Turcji
PUNKT WEJŚCIA/WYJŚCIA
MIEJSCE	POZYCJA	INSPEKCJA SAMOLOTU /APARATURY OBSERWACYJNEJ
Eskisehir	N 39-47-00	Tak
	E 030-35-00

Diyarbakir	N 30-50-00	Tak
	E 040-05-00
LOTNISKA OTWARTYCH PRZESTWORZY
MIEJSCE	POZYCJA	INSPEKCJA SAMOLOTU /APARATURY OBSERWACYJNEJ
Eskisehir	N 39-47-00	Tak
	E 030-35-00

Diyarbakir	N 30-50-00	Tak
	E 040-05-00
POZYCJE WEJŚCIA/WYJŚCIA
Do ustalenia
LOTNISKA PRZEZNACZONE DO UZUPEŁNIANIA PALIWA
Do ustalenia
CELE KALIBRACYJNE
MIEJSCE	POZYCJA
Eskisehir	Do ustalenia
Diyarbakir	Do ustalenia

Państwo-Strona: Ukraina
PUNKT WEJŚCIA/WYJŚCIA
MIEJSCE	POZYCJA	INSPEKCJA SAMOLOTU /APARATURY OBSERWACYJNEJ
Borispol/Kijów	N 50-20-07	Tak
	E 030-53-07
LOTNISKA OTWARTYCH PRZESTWORZY
MIEJSCE	POZYCJA	INSPEKCJA SAMOLOTU /APARATURY OBSERWACYJNEJ
Borispol/Kijów	N 50-20-07	Tak
	E 030-53-07
POZYCJE WEJŚCIA/WYJŚCIA
Do ustalenia
LOTNISKA PRZEZNACZONE DO UZUPEŁNIANIA PALIWA
Lwów	N 49-48-07
	E 023-57-03

Odessa	N 46-25-06
	E 030-40-07
CELE KALIBRACYJNE
MIEJSCE	POZYCJA

Aneks F

Kontrole przed lotem i loty pokazowe

Rozdział I

Kontrole przed lotem samolotu obserwacyjnego oraz aparatury obserwacyjnej Strony obserwującej

1. Celem dokonywanej przed lotem kontroli samolotu obserwacyjnego oraz aparatury obserwacyjnej wystawianych przez Stronę obserwującą jest upewnienie się, czy samolot obserwacyjny, jego aparatura obserwacyjna i towarzyszące jej wyposażenie odpowiadają tym, które uzyskały homologację zgodnie z przepisami aneksu D do traktatu. Strona obserwowana ma prawo do przeprowadzenia przed lotem kontroli samolotu obserwacyjnego i jego aparatury obserwacyjnej wystawionych przez Stronę obserwującą celem upewnienia się, czy:

(A) samolot obserwacyjny, jego aparatura obserwacyjna i towarzyszące jej wyposażenie, obejmujące, w miarę zastosowań, również obiektywy i filmy fotograficzne, odpowiadają urządzeniom homologowanym zgodnie z przepisami aneksu D do niniejszego traktatu oraz

(B) na pokładzie samolotu obserwacyjnego nie ma innego wyposażenia poza tym, które dopuszcza artykuł IV niniejszego traktatu.

2. Po przybyciu samolotu obserwacyjnego do punktu wejścia Strona obserwowana:

(A) przekazuje listę inspektorów, których liczba nie powinna przekraczać dziesięciu, o ile nie uzgodniono inaczej, oraz ogólną funkcję każdego z inspektorów,

(B) dostarcza listę wyposażenia, które zamierza wykorzystać podczas kontroli, zgodnie z aneksem D rozdział II ustęp 5 niniejszego traktatu oraz

(C) informuje Stronę obserwującą o swoim planie przeprowadzenia kontroli samolotu obserwacyjnego i jego aparatury obserwacyjnej przed lotem.

3. Przed rozpoczęciem kontroli przed lotem wyznaczona osoba ze Strony obserwującej:

(A) informuje Stronę obserwowaną o procedurach inwentaryzacyjnych, które będą stosowane w celu upewnienia się, że wszelki sprzęt kontrolny, jak również wszelki inny sprzęt do badań o charakterze nieniszczącym, zgodnie z ustępem 7 niniejszego rozdziału, wniesiony na pokład samolotu obserwacyjnego przez inspektorów został usunięty z samolotu obserwacyjnego po zakończeniu kontroli przed lotem;

(B) wraz z inspektorami prowadzi kontrolę i inwentaryzację każdej sztuki sprzętu przeznaczonego do użycia w trakcie kontroli przed lotem;

(C) informuje inspektorów o wszelkich środkach ostrożności, których mają przestrzegać podczas kontroli samolotu obserwacyjnego i jego aparatury obserwacyjnej przed lotem.

4. Kontrola przed lotem nie zaczyna się przed zakończeniem formalnych procedur przylotowych i nie trwa dłużej niż osiem godzin.

5. Strona obserwująca ma prawo do wystawienia własnej eskorty towarzyszącej inspektorom w trakcie kontroli samolotu obserwacyjnego i jego aparatury obserwacyjnej przed lotem, aby się upewnić, iż kontrola jest prowadzona zgodnie z przepisami niniejszego rozdziału. Strona obserwująca ułatwia kontrolę zgodnie z procedurą określoną w aneksie D rozdział II ustępy 7 i 8 niniejszego traktatu.

6. Prowadząc kontrolę przed lotem, inspektorzy mają prawo dostępu do samolotu obserwacyjnego, jego aparatury obserwacyjnej i towarzyszącego sprzętu, w zakresie przewidywanym w aneksie D rozdział I ustęp 10, i stosują się do przepisów aneksu D rozdział II ustępy 11 i 12 niniejszego traktatu.

7. W celu przeprowadzenia kontroli Strona obserwowana ma prawo zabrać na pokład samolotu i wykorzystywać niżej wymieniony sprzęt kontrolny do badań o charakterze nieniszczącym:

(A) sondę video (kamerę video z endoskopem);

(B) aparaturę rentgenowską pozwalającą uzyskać obraz bezpośredni oraz metodą do zwrotnego skanowania;

(D) analizator diagnostyczny i analizator danych;

(E) pasywną aparaturę termowizyjną;

(F) aparat fotograficzny 35 mm.

Poza tym Strona obserwowana ma prawo do zabrania na pokład i używania takiego dodatkowego sprzętu do badań o charakterze nieniszczącym, niezbędnego do ustalenia, czy na pokładzie samolotu obserwacyjnego nie ma innego sprzętu niż ten, który dopuszcza artykuł IV traktatu, jaki może być uzgodniony na forum Komisji Konsultacyjnej Otwartych Przestworzy przed dniem 30 czerwca 1992 r.

8. Po zakończeniu kontroli przed lotem inspektorzy opuszczają samolot obserwacyjny, a Strona obserwująca ma prawo do zastosowania swojej własnej procedury inwentaryzacyjnej, aby upewnić się, że z pokładu samolotu usunięte zostało całe wyposażenie kontrolne, używane podczas kontroli. Jeśli Strona obserwowana nie jest w stanie dowieść tego ku zadowoleniu Strony obserwującej, Strona obserwująca ma prawo do przeprowadzania lotu obserwacyjnego lub do jego unieważnienia i jeśli Strona obserwująca upewni się, że można to bezpiecznie uczynić, opuszcza terytorium Strony obserwowanej. W tym przypadku żaden lot obserwacyjny nie obciąża kwot którejkolwiek ze Stron.

9. Inspektorzy natychmiast informują Stronę obserwującą, jeśli stwierdzą, że samolot obserwacyjny, jego aparatura obserwacyjna lub towarzyszące jej wyposażenie nie odpowiadają temu, które uzyskało homologację zgodnie z aneksem D do traktatu, lub że na pokładzie samolotu obserwacyjnego znajduje się wyposażenie inne niż dozwolone postanowieniami artykułu IV traktatu. Jeśli Strona obserwująca nie potrafi dowieść, iż samolot obserwacyjny i jego aparatura oraz towarzyszące jej wyposażenie odpowiadają temu, które uzyskało homologację zgodnie z przepisami aneksu D do traktatu, oraz że na pokładzie samolotu obserwacyjnego nie ma innego wyposażenia poza tym, które dopuszcza artykuł IV traktatu, i jeśli Strony obserwowana i obserwująca nie postanowiły inaczej, Strona obserwowana ma prawo zabronić wykonania lotu obserwacyjnego zgodnie z artykułem VIII traktatu. Jeżeli lot obserwacyjny został zabroniony, wówczas samolot obserwacyjny niezwłocznie opuszcza terytorium Strony obserwowanej, a lotu obserwacyjnego nie odlicza się od kwoty lotów żadnego z Państw-Stron.

10. Po zakończeniu kontroli samolotu obserwacyjnego i aparatury obserwacyjnej przed lotem Strony obserwowana i obserwująca sporządzają raport dotyczący kontroli przed lotem, który stwierdza, że:

(A) samolot obserwacyjny, jego aparatura obserwacyjna i towarzyszące jej wyposażenie odpowiadają tym, które uzyskały homologację zgodnie z przepisami aneksu D do traktatu oraz

(B) na pokładzie samolotu obserwacyjnego nie ma żadnego innego sprzętu poza tym, który dopuszcza artykuł IV traktatu.

11. Podpisanie raportu z kontroli przed lotem przez Stronę obserwowaną oznacza jej zgodę na wykorzystanie przez Stronę obserwującą tego samolotu obserwacyjnego do lotu nad terytorium Strony obserwowanej.

Rozdział II

Kontrola przed lotem aparatury obserwacyjnej Strony obserwowanej

1. Celem kontroli przed lotem aparatury obserwacyjnej samolotu obserwacyjnego wystawianego przez Stronę obserwowaną jest upewnienie się, że aparatura ta i towarzyszące jej wyposażenie odpowiadają sprzętowi homologowanemu zgodnie z zapisem aneksu D do traktatu. Strona obserwująca ma prawo do przeprowadzenia przed lotem kontroli aparatury obserwacyjnej i towarzyszącego wyposażenia zainstalowanych na samolocie obserwacyjnym wystawionym przez Stronę obserwowaną, by się upewnić, czy jego aparatura obserwacyjna i towarzyszące wyposażenie odpowiadają sprzętowi, który uzyskał homologację zgodnie z przepisami aneksu D do traktatu.

2. Po przybyciu inspektorów ze Strony obserwującej na miejsce kontroli przed lotem Strona obserwująca:

(A) przedstawia listę inspektorów, których liczba nie powinna przekraczać pięciu, chyba że uzgodniono inaczej, w tym ogólną funkcję każdego inspektora;

(B) dostarcza wykaz jednostkowy sprzętu, którym inspektorzy zamierzają się posłużyć podczas kontroli przed lotem, oraz

(C) informuje Stronę obserwowaną o swoim planie dokonania kontroli aparatury obserwacyjnej i sprzętu towarzyszącego na pokładzie samolotu obserwacyjnego.

3. Przed rozpoczęciem kontroli przed lotem wyznaczona osoba ze Strony obserwowanej:

(A) informuje krótko Stronę obserwującą o procedurach inwentaryzacyjnych, które będą przestrzegane w celu upewnienia się, czy każda sztuka sprzętu wniesionego na pokład samolotu obserwacyjnego przez inspektorów została usunięta z samolotu obserwacyjnego w chwili zakończenia kontroli przed lotem;

(B) wraz z inspektorami prowadzi kontrolę i inwentaryzację każdej sztuki sprzętu, który ma być użyty podczas kontroli przed lotem, oraz

(C) informuje krótko inspektorów o wszelkich niezbędnych zasadach bezpieczeństwa, których muszą oni przestrzegać podczas kontroli aparatury obserwacyjnej i towarzyszącego sprzętu, zainstalowanego na samolocie obserwacyjnym.

4. Kontrola przed lotem nie rozpoczyna się przed zakończeniem formalnych procedur przylotowych i nie trwa dłużej niż osiem godzin.

5. Strona obserwowana ma prawo do wystawienia eskorty towarzyszącej inspektorom w trakcie dokonywanej przed lotem kontroli aparatury obserwacyjnej i towarzyszącego sprzętu na pokładzie samolotu obserwacyjnego, by się upewnić, że kontrola prowadzona jest zgodnie z przepisami niniejszej części. Strona obserwowana ułatwia kontrolę aparatury obserwacyjnej i towarzyszącego sprzętu na pokładzie samolotu obserwacyjnego przez inspektorów zgodnie z procedurami określonymi w aneksie D rozdział II ustęp 7 traktatu.

6. Podczas prowadzenia kontroli przed lotem inspektorzy mają prawo dostępu do aparatury obserwacyjnej i towarzyszącego wyposażenia na pokładzie samolotu obserwacyjnego w zakresie przewidzianym w aneksie D rozdział II ustęp 10 i stosują się do przepisów aneksu D rozdział II ustępy 11 i 12 traktatu.

7. Po zakończeniu kontroli przed lotem inspektorzy opuszczają samolot obserwacyjny, zaś Strona obserwowana ma prawo posłużyć się swoimi własnymi procedurami inwentaryzacyjnymi w celu upewnienia się, czy wszystkie jednostki sprzętu zostały usunięte z samolotu obserwacyjnego. Jeśli Strona obserwująca nie jest w stanie dowieść tego ku zadowoleniu Strony obserwowanej, Strona obserwowana ma prawo zakazania lotu obserwacyjnego zgodnie z artykułem VIII traktatu, a lotu obserwacyjnego nie odlicza się od kwoty lotów żadnego z Państw-Stron.

8. Inspektorzy niezwłocznie informują Stronę obserwowaną, jeśli ustalili, iż jakikolwiek z aparatów obserwacyjnych lub towarzyszące wyposażenie na pokładzie samolotu obserwacyjnego nie odpowiadają sprzętowi homologowanemu zgodnie z przepisami aneksu D do traktatu. Jeśli Strona obserwowana nie może wykazać, że aparaty obserwacyjne lub towarzyszące urządzenia na pokładzie samolotu obserwacyjnego są sprzętem homologowanym zgodnie z aneksem D do traktatu, Strona obserwująca ma prawo do:

(A) wyrażenia zgody na użycie alternatywnego pakietu typów aparatury obserwacyjnej lub sprzętu proponowanych przez Stronę obserwowaną;

(B) postępowania zgodnie z pierwotnym planem misji;

(C) zaakceptowania opóźnienia w rozpoczęciu lotu obserwacyjnego w celu umożliwienia stronie obserwowanej rozwiązania problemu, którego istnienie ustaliła Strona obserwująca zgodnie z niniejszym paragrafem. W wypadku gdy problem ten zostanie rozwiązany ku zadowoleniu Strony obserwującej, lot będzie przebiegał zgodnie z planem misji, skorygowanym w razie potrzeby pod względem dowolnego opóźnienia. W wypadku gdy problem nie jest rozwiązany ku zadowoleniu Strony obserwującej, Strona obserwująca ma prawo do opuszczenia terytorium Strony obserwowanej lub

(D) anulowania lotu obserwacyjnego i niezwłocznego opuszczenia terytorium strony obserwowanej.

9. Jeśli Strona obserwująca opuści terytorium strony obserwowanej nie wykonawszy lotu obserwacyjnego, tak jak to przewiduje ustęp 8 litera (C) i (D) niniejszego rozdziału, lot obserwacyjny nie jest wliczany do kwoty lotów żadnego z Państw-Stron.

10. Po zakończeniu dokonanej przed lotem kontroli aparatury obserwacyjnej i towarzyszącego sprzętu zainstalowanego na samolocie obserwacyjnym Strona obserwowana i Strona obserwująca sporządzają raport z kontroli przed lotem, który stwierdza, że aparatura obserwacyjna odpowiada tej, która była homologowana zgodnie z przepisami aneksu D do traktatu. Podpisanie raportu z kontroli przed lotem przez Stronę obserwującą oznacza jej zgodę na użycie danego samolotu obserwacyjnego do wykonania lotu obserwacyjnego nad terytorium Strony obserwowanej.

Rozdział III

Loty pokazowe

1. W przypadku gdy samolot wystawia Strona obserwująca, na życzenie Strony obserwowanej, po dokonaniu kontroli przed lotem, Strona obserwująca przeprowadza lot pokazowy, ażeby inspektorzy mogli zaobserwować funkcjonowanie aparatury obserwacyjnej, która ma być użyta podczas lotu obserwacyjnego, i zebrać wystarczające ilości danych, które pozwolą im się upewnić, iż możliwości techniczne tej aparatury są zgodne z przepisami artykułu IV ustęp 8 traktatu.

2. W przypadku gdy samolot wystawia Strona obserwowana, na życzenie Strony obserwującej, Strona obserwowana przeprowadza, po dokonaniu kontroli przed lotem, lot pokazowy, ażeby inspektorzy mogli zaobserwować funkcjonowanie aparatury obserwacyjnej, która ma być użyta podczas lotu obserwacyjnego, i zebrać wystarczającą ilość danych, która pozwoli im się upewnić, iż możliwości tej aparatury obserwacyjnej są zgodne z przepisami artykułu IV ustęp 9 traktatu.

3. W przypadku gdy albo Strona obserwująca albo obserwowana korzysta z prawa do żądania lotu pokazowego:

(A) lot pokazowy jest wykonywany zgodnie z wymogami aneksu D rozdziału III;

(B) lot pokazowy nie trwa dłużej niż dwie godziny;

(C) Strona obserwowana wystawia cele kalibracyjne zgodnie ze specyfikacją w załączniku 1 do aneksu D do traktatu w okolicy lotniska, na którym ma być prowadzona kontrola przed lotem;

(D) wszelkie opóźnienia w realizacji żądania wykonania lotu pokazowego spowodowane przez warunki pogodowe lub problemy z samolotem obserwacyjnym lub aparaturą obserwacyjną Strony obserwowanej nie obciążają limitu czasowego przeznaczonego na takie loty, chyba że uzgodniono inaczej;

(E) Strona obserwowana dokonuje obróbki danych zebranych przez aparaturę obserwacyjną w obiekcie położonym w pobliżu lotniska, na którym ma być przeprowadzona inspekcja przed lotem, w obecności personelu Strony obserwującej, zgodnie z przepisami artykułu IX rozdział II i III traktatu, i

(F) koszt lotu pokazowego, obejmujący koszty nośników informacji i obróbki danych jest dzielony zgodnie z zapisami aneksu L rozdział I ustęp 9 traktatu.

4. W przypadku gdy Strona obserwowana korzysta z prawa do żądania lotu pokazowego, Strona obserwująca ma prawo dodania czasokresu w wymiarze od 24 godzin do 96 godzin dozwolonych na wykonanie lotu obserwacyjnego zgodnie z artykułem VI rozdział I ustęp 9. Nie narusza to prawa innych Państw-Stron do wykonania lotów obserwacyjnych po zakończeniu pierwotnego okresu 96 godzin zgodnie z postanowieniami artykułu VI rozdział I ustęp 3 traktatu.

5. W przypadku gdy Strona obserwująca korzysta z prawa do żądania lotu pokazowego, jest on wykonywany w okresie 96 godzin przeznaczonych na przeprowadzenie lotu obserwacyjnego, zgodnie z artykułem VI rozdział I ustęp 9 traktatu.

6. W przypadku gdy Strona obserwowana nie jest zadowolona z możliwości technicznych któregokolwiek z aparatów obserwacyjnych zainstalowanych na samolocie obserwacyjnym wystawionym przez Stronę obserwującą zgodnie z artykułem IV ustęp 8 traktatu, Strona obserwująca ma prawo do:

(A) w przypadku aparatu obserwacyjnego, którego rozdzielczość terenowa zależy od wysokości nad poziomem terenu, zaproponowania alternatywnej minimalnej wysokości nad poziomem terenu, na której ten aparat będzie dopuszczony do użytku podczas lotu obserwacyjnego;

(B) w przypadku aparatury obserwacyjnej, której rozdzielczość terenowa nie zależy od wysokości nad poziomem terenu, zakazania stosowania tej aparatury podczas lotu obserwacyjnego lub

7. W przypadku gdy Strona obserwująca nie jest zadowolona z możliwości któregokolwiek z aparatów obserwacyjnych zainstalowanych na samolocie obserwacyjnym wystawionym przez Stronę obserwowaną zgodnie z zapisami artykułu IV ustęp 9 traktatu, Strona obserwująca ma prawo do:

(A) wyrażenia zgody na użycie alternatywnego zestawu aparatury obserwacyjnej lub sprzętu, proponowanego przez stronę obserwowaną;

(B) w przypadku aparatu obserwacyjnego, którego rozdzielczość terenowa zależy od wysokości nad poziomem terenu, zaproponowania alternatywnej minimalnej wysokości nad poziomem terenu, na której ten aparat będzie dopuszczony do użytku podczas lotu obserwacyjnego;

(C) w przypadku aparatów obserwacyjnych, których rozdzielczość terenowa nie zależy od wysokości nad poziomem terenu, przeprowadzenia lotu obserwacyjnego zgodnie z planem, a koszty nośników rejestracji danych poniesie Strona obserwowana;

(D) zaakceptowania opóźnienia w rozpoczęciu lotu obserwacyjnego, w celu umożliwienia Stronie obserwowanej rozwiązania problemu, którego istnienie ustaliła Strona obserwująca. W przypadku gdy problem ten zostanie rozwiązany ku zadowoleniu Strony obserwującej, lot będzie przebiegał zgodnie z planem misji, skorygowanym w razie potrzeby pod względem dowolnego opóźnienia. W przypadku gdy problem nie zostanie rozwiązany ku zadowoleniu Strony obserwującej, Strona obserwująca ma prawo do opuszczenia terytorium Strony obserwowanej lub

(E) anulowania lotu obserwacyjnego zgodnie z artykułem VIII traktatu i natychmiastowego opuszczenia terytorium Strony obserwowanej.

8. W przypadku gdy lot obserwacyjny jest zakazany lub anulowany przez Państwo-Stronę żądające lotu pokazowego, lot obserwacyjny nie jest wliczany do kwoty lotów żadnego z Państw-Stron. Państwo-Strona żądające lotu pokazowego przekazuje sprawę do Komisji Konsultacyjnej Otwartych Przestworzy.

Aneks G

Kontrolerzy lotu, reprezentanci lotu i reprezentanci

Rozdział I

Kontrolerzy lotu i reprezentanci lotu

1. Postanowienia niniejszego aneksu stosuje się do personelu wyznaczonego zgodnie z artykułem XIII. Każde Państwo-Strona ma prawo posiadać w dowolnej chwili taką liczbę kontrolerów lotu i reprezentantów lotu na pokładzie samolotu obserwacyjnego, jaką określono w artykule VI rozdziale III. Postanowienia niniejszego rozdziału wyznaczają ich działania związane z organizacją i wykonywaniem lotów obserwacyjnych. Każde Państwo-Strona ułatwia działalność kontrolerów lotu i reprezentantów lotu stosownie do niniejszego aneksu.

2. Strona obserwowana mianuje jednego spośród kontrolerów lotu starszym kontrolerem. Starszy kontroler lotu jest obywatelem Strony obserwowanej. Strona obserwująca mianuje jednego z reprezentantów lotu starszym reprezentantem lotu. Starszy reprezentant lotu jest obywatelem Strony obserwującej.

3. Przygotowując się do lotu obserwacyjnego, kontrolerzy lotu oraz reprezentanci lotu mają prawo do:

(A) zapoznania się z dokumentacją techniczną dotyczącą funkcjonowania i użytkowania aparatury obserwacyjnej i instrukcją użytkowania samolotu obserwacyjnego oraz

(B) zapoznania się z wyposażeniem samolotu obserwacyjnego służącym do kontroli parametrów lotu, a także z funkcjonowaniem i użytkowaniem aparatury obserwacyjnej zainstalowanej na samolocie obserwacyjnym.

4. Kontrolerzy lotu i reprezentanci lotu mają prawo do:

(A) przebywania na pokładzie samolotu obserwacyjnego podczas całego lotu obserwacyjnego, włącznie z postojami w celu uzupełnienia paliwa bądź w związku z sytuacjami nadzwyczajnymi;

(B) wnoszenia na pokład samolotu obserwacyjnego i używania map, wykresów lotu, druków i instrukcji użytkowania sprzętu;

(C) poruszania się w sposób nieskrępowany po pokładzie samolotu, jak i po kabinie pilota, w trakcie lotu obserwacyjnego, chyba że nie jest to możliwe ze względu na bezpieczeństwo lotu. Korzystając ze swoich praw kontrolerzy lotu i reprezentanci lotu nie przeszkadzają w działaniach załogi samolotu;

(D) nadzoru nad wykonywaniem planu lotu oraz śledzenia parametrów lotu i funkcjonowania oraz użytkowania aparatury obserwacyjnej;

(E) słuchania wewnętrznych rozmów i zewnętrznych komunikatów radiowych na pokładzie samolotu oraz prowadzenia wewnętrznych rozmów radiowych oraz

(F) zapisywania parametrów lotu oraz funkcjonowania i użytkowania aparatury obserwacyjnej: na mapach, wykresach i w notatnikach.

5. Poza tymi prawami określonymi w ustępie 4 niniejszego rozdziału starszy kontroler lotu ma prawo:

(A) konsultować z załogą samolotu kwestie dotyczące zgodności z narodowymi przepisami lotniczymi i zapisami traktatu;

(B) obserwować działania załogi samolotu, w tym działania w kabinie pilotów, podczas lotu obserwacyjnego, jak również nadzorować funkcjonowanie i działania przyrządów pilotażowych i nawigacyjnych samolotu obserwacyjnego;

(D) zasięgać u załogi samolotu, bez ingerencji w jej działania, informacji na temat reżimu lotu oraz

(E) porozumiewać się ze służbami kontroli ruchu powietrznego, w razie potrzeby, i pomagać w przekazywaniu i interpretowaniu komunikatów od służb kontroli ruchu powietrznego do załogi samolotu i od załogi samolotu do służb kontroli ruchu powietrznego związanych z wykonywaniem lotu obserwacyjnego; w tym celu starszy kontroler lotu ma prawo nadawania komunikatów radiowych na zewnątrz za pomocą sprzętu radiowego samolotu obserwacyjnego.

6. W przypadku gdy starszy kontroler lotu jest przekonany, że samolot obserwacyjny odchodzi od ustalonego planu lotu, starszy kontroler lotu informuje załogę samolotu i może też poinformować władze kontroli ruchu powietrznego o wszelkich odchyleniach samolotu obserwacyjnego od planu lotu, które w przekonaniu starszego kontrolera lotu mogą zagrażać bezpieczeństwu lotu.

7. Poza prawami określonymi w ustępie 5 tego rozdziału starszy reprezentant lotu posiada:

(A) prawa opisane w ustępie 5 literach (A) i (B) oraz (D) niniejszego rozdziału w odniesieniu do załogi samolotu oraz

(B) w przypadku odejścia od planu lotu, prawo do otrzymania wyjaśnień od załogi samolotu co do powodów takiego odejścia.

8. Reprezentanci lotu mają prawo kierować obsługą aparatów obserwacyjnych podczas lotu obserwacyjnego. Ponadto, po uprzednim powiadomieniu Strony obserwowanej przed rozpoczęciem lotu, reprezentanci lotu mają prawo do obsługi aparatury obserwacyjnej podczas lotu obserwacyjnego. W przypadku gdy reprezentanci lotu korzystają z prawa do użytkowania aparatów obserwacyjnych zgodnie z niniejszym ustępem, Strona obserwowana nie ponosi odpowiedzialności z tytułu niskiej jakości lub nieadekwatności danych zebranych przez te aparaty podczas obsługiwania aparatów obserwacyjnych przez reprezentantów lotu.

Rozdział II

Reprezentanci

1. Strona obserwująca korzystająca z samolotu obserwacyjnego państwa Strony trzeciej jest uprawniona do posiadania w dowolnym momencie na pokładzie samolotu obserwacyjnego takiej liczby reprezentantów, jaką określa artykuł VI rozdział III traktatu.

2. Strona obserwująca mianuje jednego ze swoich reprezentantów starszym reprezentantem. Starszy reprezentant ma prawa starszego reprezentanta lotu określone w rozdziale I niniejszego aneksu. Poza tym starszy reprezentant:

(A) konsultuje pilota — dowódcę w kwestiach zgodności z zapisami traktatu;

(B) ma prawo nadzorować przestrzeganie przez Stronę obserwowaną przepisów traktatu oraz

(C) ma prawo, w przypadku odstępstw od planu lotu, do otrzymania wyjaśnień przyczyn odstępstwa od pilota — dowódcy samolotu.

3. Reprezentanci mają prawa reprezentantów lotu, określone w rozdziale I niniejszego aneksu.

Aneks H

Koordynacja planowanych lotów obserwacyjnych

1. W celu uniknięcia potencjalnego konfliktu czasowego w wykonywaniu lotów obserwacyjnych nad jednym i tym samym Państwem-Stroną każde z Państw-Stron, które ma prawo do wykonywania lotów obserwacyjnych, zgodnie z rocznym podziałem kwot aktywnych, może powiadomić inne Państwa-Strony, nie później niż do dnia 1 listopada każdego roku, o swoich planach wykorzystania całej kwoty lub jej części w roku następnym. W powiadomieniu wykazuje się liczbę lotów obserwacyjnych, które powiadamiające Państwo-Strona planuje wykonać nad terytorium innych Państw-Stron w ciągu każdego kwartału danego roku.

2. W żadnym wypadku całkowita liczba lotów obserwacyjnych planowanych i notyfikowanych zgodnie z ustępem 1 niniejszego aneksu nad terytorium dowolnego Państwa-Strony w ciągu dowolnego kwartału nie może przekroczyć 16. Z wyjątkiem postanowień artykułu VI rozdział I ustęp 3 dowolne Państwo-Strona nie jest zobowiązane do przyjęcia więcej niż jednego lotu obserwacyjnego, jednorazowo, w okresie wyznaczonym artykułem VI rozdział I ustęp 9 traktatu.

3. Państwa-Strony, które powiadomiły, zgodnie z ustępem 1 niniejszego aneksu, o swoich planach wykorzystania jednej lub więcej aktywnych kwot lotów obserwacyjnych nad terytorium tego samego Państwa-Strony w ciągu jednego kwartału lub kwartałów będą, w razie potrzeby, odbywać konsultacje, w celu uniknięcia wszelkich sprzeczności pomiędzy zaplanowanymi przez nich lotami obserwacyjnymi. W przypadku gdy zainteresowane Państwa-Strony nie osiągną porozumienia co do zaistniałych sprzeczności drogą konsultacji, kwestia ta rozwiązywana jest drogą losowania z udziałem tych Państw-Stron. Pierwsza z tych konsultacji dotycząca lotów obserwacyjnych w kwartale rozpoczynającym się od 1 stycznia następnego roku rozpoczyna się wkrótce po otrzymaniu powiadomienia, o którym mowa w ustępie 1 niniejszego aneksu. Następne konsultacje między zainteresowanymi Państwami-Stronami przeprowadzane sa między 1 lutego a 15 lutego dla kwartału zaczynającego się 1 kwietnia; między 1 maja a 15 maja dla kwartału zaczynającego się 1 lipca; i między 1 sierpnia a 15 sierpnia dla kwartału zaczynającego się 1 października. Zainteresowane Państwa-Strony powiadamiają wszystkie Państwa-Strony, w terminie nie poźniejszym niż do 15 listopada, 15 lutego, 15 maja i 15 sierpnia, odpowiednio, o kolejności lotów obserwacyjnych, ustalonej w rezultacie tych konsultacji.

4. Nie później niż siedem dni po powiadomieniu o ustalonej, zgodnie z ustępem 3 niniejszego aneksu, kolejności lotów obserwacyjnych każde Państwo-Strona powiadamia wszystkie Państwa-Strony planujące wykonanie lotów obserwacyjnych nad jego terytorium w ciągu danego kwartału o każdym locie, w stosunku do którego państwo to zamierza skorzystać z prawa do wystawienia własnego samolotu obserwacyjnego.

5. Każde Państwo-Strona, które nie przedłożyło powiadomienia zgodnie z ustępem 1 niniejszego aneksu bądź nie powiadomiło o swoich planach wykorzystania całości swojej kwoty aktywnej, ani nie wykonało lotu obserwacyjnego w ciągu kwartału, dla którego przekazało powiadomienie o planowanym locie, ma prawo do wykorzystania pozostałych kwot aktywnych, pod warunkiem że takie loty obserwacyjne mieszczą się w ramach istniejącego porozumienia osiągniętego zgodnie z ustępem 3 niniejszego aneksu.

Aneks I

Informacja na temat przestrzeni powietrznej oraz lotów w niebezpiecznej przestrzeni powietrznej

1. Nie wcześniej niż 90 dni po wejściu w życie traktatu, na życzenie któregokolwiek Państwa-Strony, Państwo-Strona dostarcza, nie poźniej niż w ciągu 30 dni od otrzymania takiego życzenia, następującą informację zgodną z przepisami ICAO:

(A) strukturę swojej przestrzeni powietrznej, zgodną z opublikowana w serii Publikacji z zakresu Informacji Aeronautycznej (AIP);

(B) szczegółową informację na temat wszystkich niebezpiecznych przestrzeni powietrznych oraz

(1) punktów wejścia i punktów wyjścia;

(2) lotnisk Otwartych Przestworzy oraz

(3) lądowisk zapasowych i lądowisk do uzupełniania paliwa dla swoich punktów wejścia, punktów wyjścia i lotnisk Otwartych Przestworzy.

2. Każde z Państw-Stron niezwłocznie powiadamia Państwa-Strony, które zażądały informacji zgodnie z przepisami ustępu 1 niniejszego aneksu, o wszelkich zmianach w informacji przedstawionej zgodnie z ustępem 1 tego aneksu. Bez względu na przepisy niniejszego ustępu nie jest obowiązkowe przedstawianie Informacji dla Pilotów (NOTAM).

3. Nie później niż 90 dni po wejściu w życie traktatu każde Państwo-Strona powiadamia inne Państwa-Strony o źródle informacji podlegającej przekazaniu zgodnie z ustępem 1 niniejszego aneksu.

Aneks J

Konwencja Montreux

1. Loty obserwacyjne wykonywane zgodnie z postanowieniami niniejszego traktatu, przewidujące obserwację całego terytorium Państw-Stron, nie uchylają Konwencji Montreux z dnia 20 lipca 1936 r.

2. Wyznaczanie tras i powiadomienia o przelotach tranzytowych samolotów dla celów niniejszego traktatu podlegające 23 artykułowi Konwencji Montreux regulowane są postanowieniami tego artykułu.

Aneks K

Informacja na temat urządzeń do obróbki filmów fotograficznych, kopiarek, filmów fotograficznych oraz procedur kontroli obróbki filmów fotograficznych

Rozdział I

Informacja na temat urządzeń do obróbki filmów fotograficznych, kopiarek i filmów fotograficznych

1. Zgodnie z aneksem D rozdział II ustęp 3 litera (A) (3) traktatu każde Państwo-Strona, powiadamiając inne Państwa-Strony o urządzeniach do obróbki filmów fotograficznych i kopiarkach, które zamierza używać do wywołania oryginalnych filmów negatywowych i wykonywania kopii-pozytywów i kopii-negatywów filmów fotograficznych, przedstawia następującą informację producenta:

(A) nazwę urządzenia do obróbki filmów lub wykonywania kopii;

(B) maksymalną i minimalną szerokość i długość filmu, w miarę zastosowań, który można obrabiać lub kopiować;

(D) każdy etap w procesie obróbki, włączając zakres czasu ekspozycji, temperaturę, czas trwania, zalecaną prędkość przesuwu filmu, odczynniki i mieszanki chemiczne, dla każdego typu filmu.

2. Zgodnie z aneksem D rozdział II ustęp 3 litera (A) (2) tego traktatu każde Państwo-Strona, przedstawiając informacje o typach czarno-białego filmu do zdjęć lotniczych, który zamierza użyć do zbierania danych podczas badań w locie lub w trakcie lotu obserwacyjnego oraz w celu kopiowania tych danych, przedstawia następującą informację producenta dla każdego filmu do zdjęć lotniczych, który może być obrabiany bądź z którego można sporządzić kopie za pomocą urządzeń do obróbki filmów fotograficznych i kopiarek wymienionych w ustępie 1 niniejszego rozdziału, która jest niezbędna do potwierdzenia możliwości filmu. W zależności od krajowej praktyki producenta filmu informacja taka może obejmować:

(A) efektywną czułość filmu;

(B) rozdzielczość/współczynnik kontrastu;

(D) gęstość optyczną lub charakterystyki sensytometryczne.

3. W celu określenia charakterystyk sensytometrycznych filmów do zdjęć lotniczych zgodnie z własną metodą krajową każde Państwo-Strona ma prawo do otrzymania, na życzenie, nienaświetlonych próbek wszystkich typów filmów fotograficznych, które będą używane jako nośniki informacji, odczynników do ich obróbki oraz otrzymania instrukcji obróbki i wykonywania kopii z tych filmów. Próbki takie i instrukcje przekazywane są nie później niż w ciągu 30 dni od otrzymania takiego żądania.

Rozdział II

Kontrolowanie procesu obróbki filmu fotograficznego i kopiowania

1. Państwa-Strony uczestniczące w homologacji samolotu obserwacyjnego i jego aparatury obserwacyjnej mają prawo nadzorować proces obróbki i kopiowania filmu do zdjęć lotniczych użytego podczas badań w locie. Personel strony obserwowanej i obserwującej ma prawo do nadzorowania procesu obróbki i kopiowania filmów lotniczych użytych podczas lotu pokazowego i obserwacyjnego.

2. W trakcie nadzorowania procesu obróbki i kopiowania filmu lotniczego Państwa-Strony mają prawo do wniesienia i używania, w sposób niezakłócający procesu obróbki bądź kopiowania, następującego sprzętu:

(A) papierków lakmusowych;

(B) termometrów;

(D) stoperów;

(E) sensytometrów;

(F) densytometrów oraz

(G) 21-stopniowych próbnych stykówek sensytometrycznych i klinów optycznych.

3. Przed przystąpieniem do obróbki filmów naświetlonych podczas badań w locie, lotu pokazowego i lotu obserwacyjnego Państwa-Strony sprawdzają sprzęt do obróbki filmu i chemikalia poprzez przeprowadzenie próbnej obróbki 21-stopniowych stykówek sensometrycznych lub poprzez ekspozycję i obróbkę 21-stopniowego klina optycznego, w celu upewnienia się, że dane sensytometryczne do obróbki tego typu filmów za pomocą danego procesu odpowiadają specyfikacji przekazanej zgodnie z postanowieniami rozdziału I niniejszego aneksu. Jeśli nie zostanie uzgodnione inaczej, oryginał i kopie negatywów lub pozytywów filmu lotniczego nie są obrabiane lub kopiowane dopóki proces obróbki 21-stopniowej stykówki sensytometrycznej lub ekspozycji i obróbki 21-stopniowego klina optycznego nie będzie odpowiadał specyfikacji przedstawionej zgodnie z postanowieniami rozdziału I niniejszego aneksu, dla danego typu filmu lotniczego i urządzeń do obróbki lub urządzeń do kopiowania.

4. Przed obróbką filmów naświetlonych podczas badań w locie, lotu pokazowego i lotu obserwacyjnego Państwa-Strony mają prawo do sprawdzenia sprzętu i chemikaliów do obróbki filmu poprzez naświetlenie i obróbkę filmu próbnego tego samego typu, co używany podczas badań w locie, lotu pokazowego i lotu obserwacyjnego, by się upewnić, że proces płukania i utrwalania spełnia warunki wymagane dla trwałego zapisu.

ANEKS L

KOMISJA KONSULTACYJNA OTWARTYCH PRZESTWORZY

Rozdział I

Przepisy ogólne

Aneks niniejszy ustanawia procedury i inne postanowienia związane z Komisją Konsultacyjną Otwartych Przestworzy zgodnie z artykułem X traktatu.

1. Komisja Konsultacyjna Otwartych Przestworzy składa się z przedstawicieli wyznaczonych przez każde z Państw-Stron. Zastępcy przedstawicieli, doradcy i eksperci każdego Państwa-Strony mogą brać udział w pracach KKOP, jeśli Państwo-Strona uzna to za konieczne.

2. Inauguracyjna sesja Komisji Konsultacyjnej Otwartych Przestworzy rozpoczyna się w ciągu sześćdziesięciu dni od podpisania traktatu. Przewodniczącym zebrania otwierającego jest przedstawiciel Kanady.

3. Komisja Konsultacyjna Otwartych Przestworzy spotyka się nie rzadziej niż na czterech sesjach w roku kalendarzowym, chyba że postanowi inaczej. Sesje nadzwyczajne są zwoływane na życzenie jednego lub więcej Państw-Stron przez Przewodniczącego Komisji Konsultacyjnej Otwartych Przestworzy, który niezwłocznie informuje inne Państwa-Strony o tym życzeniu. Sesje takie rozpoczynają się nie później niż 15 dni po otrzymaniu takiego życzenia przez przewodniczącego.

4. Sesje Komisji Konsultacyjnej Otwartych Przestworzy trwają nie dłużej niż cztery tygodnie, chyba że Komisja postanowi inaczej.

5. Funkcja przewodniczącego KKOP przejmowana jest przez państwa strony na zasadzie rotacji według kolejności alfabetycznej (nazwa państwa), w języku francuskim. Każdy przewodniczący pełni swoje obowiązki od otwarcia sesji do momentu otwarcia sesji następnej, o ile nie zostanie uzgodnione inaczej.

6. Przedstawiciele zajmują na posiedzeniach miejsca w kolejności alfabetycznej nazw państw stron, w języku francuskim.

7. Językami roboczymi Komisji Konsultacyjnej Otwartych Przestworzy są: angielski, francuski, niemiecki, włoski, rosyjski i hiszpański.

8. Prace Komisji Konsultacyjnej Otwartych Przestworzy mają charakter poufny, o ile nie będzie uzgodnione inaczej. Komisja Konsultacyjna Otwartych Przestworzy może uznać swoje prace bądź postanowienia za jawne.

9. W okresie tymczasowego stosowania, ale nie później niż przed 30 czerwca 1992 r., Komisja Konsultacyjna Otwartych Przestworzy uzgodni podział kosztów wynikających z funkcjonowania traktatu. Tak szybko, jak będzie to możliwe, uzgodni podział wspólnych wydatków związanych z funkcjonowaniem Komisji Konsultacyjnej Otwartych Przestworzy.

10. W okresie tymczasowego stosowania Traktatu o otwartych przestworzach Komisja Konsultacyjna opracuje dokument odnoszący się do powiadomień i raportów wymaganych przez traktat. Dokument ten będzie zawierał wykaz takich powiadomień i raportów oraz stosowne formaty, tam gdzie będzie to konieczne.

11. Komisja Konsultacyjna Otwartych Przestworzy opracowuje i rewiduje, w razie potrzeby, swoje procedury i metody pracy.

Rozdział II

Coroczny przegląd kwot aktywnych

Procedury corocznych przeglądów kwot aktywnych przewidzianych artykułem III rozdział I ustęp 7 traktatu są następujące:

1. Państwa-Strony pragnące dokonać zmiany całości lub części swojego przydziału kwot aktywnych z poprzedniego roku powiadamiają wszystkie inne Państwa-Strony i Komisję Konsultacyjną Otwartych Przestworzy, do 1 października każdego roku, o tym, nad którymi Państwami-Stronami pragną wykonać loty obserwacyjne w ciągu następnego roku kalendarzowego. Tak proponowane modyfikacje są rozpatrywane przez Państwa-Strony podczas tego przeglądu, zgodnie z regułami przedstawionymi w następnych ustępach niniejszego rozdziału.

2. Jeśli zgłoszone żądania wykonywania lotów obserwacyjnych nad terytorium danego Państwa-Strony nie przekraczają jego kwoty pasywnej, to podział kwot jest ustalany zgodnie z żądaniami i przedstawiany Komisji Konsultacyjnej Otwartych Przestworzy do zatwierdzenia.

3. Jeśli zgłoszone żądania wykonywania lotów obserwacyjnych nad terytorium danego Państwa-Strony przekraczają jego kwotę aktywną, to podział kwot jest ustalany w drodze ogólnej umowy między zainteresowanymi Państwami-Stronami i przedstawiany Komisji Konsultacyjnej Otwartych Przestworzy do zatwierdzenia.

Rozdział III

Nadzwyczajne loty obserwacyjne

1. Komisja Konsultacyjna Otwartych Przestworzy rozpatruje zgłoszenia przekazane przez organy Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie upoważnione do zajmowania się problematyką zapobiegania konfliktom w Europie i opanowywania kryzysów oraz przez inne stosowne organizacje międzynarodowe w celu ułatwienia organizacji i wykonywania nadzwyczajnych lotów obserwacyjnych nad terytorium Państwa-Strony za jego zgodą.

2. Dane uzyskane podczas takich lotów obserwacyjnych są udostępniane zainteresowanym organom i organizacjom.

3. Niezależnie od wszelkich innych postanowień traktatu Państwa-Strony mogą zgodzić się, na zasadzie dwustronnej i dobrowolnej, na wykonywanie lotów obserwacyjnych nad swoimi terytoriami zgodnie z procedurami stosującymi się do lotów obserwacyjnych. Jeśli zainteresowane Państwa-Strony nie uzgodnią inaczej, informacje uzyskane z takich lotów obserwacyjnych będą udostępniane Komisji Konsultacyjnej Otwartych Przestworzy.

4. Loty obserwacyjne wykonywane zgodnie z przepisami tej części nie obciążają kwot aktywnych lub pasywnych zainteresowanych Państw-Stron.

Rozdział IV

Dodatkowe dziedziny zastosowania reżimu otwartych przestworzy

1. Państwa-Strony mogą przedkładać do rozważenia przez Komisję Konsultacyjną Otwartych Przestworzy propozycje zastosowań reżimu Otwartych Przestworzy w dodatkowych konkretnych dziedzinach, takich jak środowisko naturalne.

2. Komisja Konsultacyjna Otwartych Przestworzy może podejmować decyzje w zakresie takich propozycji lub, jeśli to konieczne, może przekazywać je pierwszej i następnym konferencjom zwołanym w celu przeglądu realizacji traktatu, zgodnie z postanowieniami artykułu XVI ustęp 3 traktatu.

TREATY ON OPEN SKIES

The States concluding this Treaty, hereinafter referred to collectively as the States Parties or individually as a State Party,

Recalling the commitments they have made in the Conference on Security and Co-operation in Europe to promoting greater openness and transparency in their military activities and to enhancing security by means of confidence — and security-building measures,

Welcoming the historic events in Europe which have transformed the security situation from Vancouver to Vladivostok,

Wishing to contribute to the further development and strengthening of peace, stability and co-operative security in that area by the creation of an Open Skies regime for aerial observation,

Recognizing the potential contribution which an aerial observation regime of this type could make to security and stability in other regions as well,

Noting the possibility of employing such a regime to improve openness and transparency, to facilitate the monitoring of compliance with existing or future arms control agreements and to strengthen the capacity for conflict prevention and crisis management in the framework of the Conference on Security and Co-operation in Europe and in other relevant international institutions,

Envisaging the possible extension of the Open Skies regime into additional fields, such as the protection of the environment,

Seeking to establish agreed procedures to provide for aerial observation of all the territories of States Parties, with the intent of observing a single State Party or groups of States Parties, on the basis of equity and effectiveness while maintaining flight safety,

Noting that the operation of such an Open Skies regime will be without prejudice to States not participating in it,

Have agreed as follows:

Article I

GENERAL PROVISIONS

1. This Treaty establishes the regime, to be known as the Open Skies regime, for the conduct of observation flights by States Parties over the territories of other States Parties, and sets forth the rights and obligations of the States Parties relating thereto.

2. Each of the Annexes and their related Appendices constitutes an integral part of this Treaty.

Article II

DEFINITIONS

For the purposes of this Treaty:

1. The term "observed Party" means the State Party or group of States Parties over whose territory an observation flight is conducted or is intended to be conducted, from the time it has received notification thereof from an observing Party until completion of the procedures relating to that flight, or personnel acting on behalf of that State Party or group of States Parties.

2. The term "observing Party "means the State Party or group of States Parties that intends to conduct or conducts an observation flight over the territory of another State Party or group of States Parties, from the time that it has provided notification of its intention to conduct an observation flight until completion of the procedures relating to that flight, or personnel acting on behalf of that State Party or group of States Parties.

3. The term "group of States Parties" means two or more States Parties that have agreed to form a group for the purposes of this Treaty.

4. The term "observation aircraft" means an unarmed, fixed wing aircraft designated to make observation flights, registered by the relevant authorities of a State Party and equipped with agreed sensors. The term "unarmed" means that the observation aircraft used for the purposes of this Treaty is not equipped to carry and employ weapons.

5. The term "observation flight" means the flight of the observation aircraft conducted by an observing Party over the territory of an observed Party, as provided in the flight plan, from the point of entry or Open Skies airfield to the point of exit or Open skies airfield.

6. The term "transit flight" means a flight of an observation aircraft or transport aircraft conducted by or on behalf of an observing Party over the territory of a third State Party en route to or from the territory of the observed Party.

7. The term "transport aircraft" means an aircraft other than an observational re raft that, on behalf of the observing Party, conducts flights to or from the territory of the observed Party exclusively for the purposes of this Treaty.

8. The term "territory" means the land, including islands, and internal and territorial waters, over which a State Party exercises sovereignty.

9. The term "passive quota" means the number of observation flights that each State Party is obliged to accept as an observed Party.

10. The term "active quota" means the number of observation flights that each State Party has the right to conduct as an observing Party.

11. The term "maximum flight distance" means the maximum distance over the territory of the observed Party from the point at which the observation flight may commence to the point at which that flight may terminate, as specified in Annex A to this Treaty.

12. The term "sensor" means equipment of a category specified in Article IV, paragraph 1 that is installed on an observation aircraft for use during the conduct of observation flights.

13. The term "ground resolution" means the minimum distance on the ground between two closely located objects distinguishable as separate objects.

14. The term "infra-red line-scanning device" means a sensor capable of receiving and visualizing thermal electro-magnetic radiation emitted in the invisible infra-red part of the optical spectrum by objects due to their temperature and in the absence of artificial illumination.

15. The term "observation period" means a specified period of time during an observation flight when a particular sensor installed on the observation aircraft is operating.

16. The term "flight crew" means individuals from any State Party who may include, if the State Party so decides, interpreters and who perform duties associated with the operation or servicing of an observation aircraft or transport aircraft.

17. The term "pilot-in-command" means the pilot on board the observation aircraft who is responsible for the operation of the observation aircraft, the execution of the flight plan, and the safety of the observation aircraft.

18. The term "flight monitor" means an individual who, on behalf of the observed Party, is on board an observation aircraft provided by the observing Party during the observation flight and who performs duties in accordance with Annex G to this Treaty.

19. The term "flight representative" means an individual who, on behalf of the observing Party, is on board an observation aircraft provided by the observed Party during an observation flight and who performs duties in accordance with Annex G to this Treaty.

20. The term "representative" means an individual who has been designated by the observing Party and who performs activities on behalf of the observing Party in accordance with Annex G during an observation flight on an observation aircraft designated by a State Party other than the observing Party or the observed Party.

21. The term "sensor operator" means an individual from any State Party who performs duties associated with the functioning, operation and maintenance of the sensors of an observation aircraft.

22. The term "inspector" means an individual from any State Party who conducts an inspection of sensors or observation aircraft of another State Party.

23. The term "escort" means an individual from any State Party who accompanies the inspectors of another State Party.

24. The term "mission plan" means a document, which is in a format established by the Open Skies Consultative Commission, presented by the observing Party that contains the route, profile, order of execution and support required to conduct the observation flight, which is to be agreed upon with the observed Party and which will form the basis for the elaboration of the flight plan.

25. The term "flight plan" means a document elaborated on the basis of the agreed mission plan in the format and with the content specified by the International Civil Aviation Organization, hereinafter referred to as the ICAO, which is presented to the air traffic control authorities and on the basis of which the observation flight will be conducted.

26. The term "mission report" means a document describing an observation flight completed after its termination by the observing Party and signed by both the observing and observed Parties, which is in a format established by the Open Skies Consultative Commission.

27. The term "Open Skies airfield" means an airfield designated by the observed Party as a point where an observation flight may commence or terminate.

28. The term "point of entry" means a point designated by the observed Party for the arrival of personnel of the observing Party on the territory of the observed Party.

29. The term "point of exit" means a point designated by the observed Party for the departure of personnel of the observing Party from the territory of the observed Party.

30. The term "refuelling airfield" means an airfield designated by the observed Party used for fuelling and servicing of observation aircraft and transport aircraft.

31. The term "alternate airfield" means an airfield specified in the flight plan to which an observation aircraft or transport aircraft may proceed when it becomes inadvisable to land at the airfield of intended landing.

32. The term "hazardous airspace" means the prohibited areas, restricted areas and danger areas, defined on the basis of Annex 2 to the Convention on International Civil Aviation, that are established in accordance with Annex 15 to the Convention on International Civil Aviation in the interests of flight safety, public safety and environmental protection and about which information is provided in accordance with ICAO provisions.

33. The term "prohibited area" means an airspace of defined dimensions, above the territory of a State Party, within which the flight of aircraft is prohibited.

34. The term "restricted area" means an airspace of defined dimensions, above the territory of a State Party, within which the flight of aircraft is restricted in accordance with specified conditions.

35. The term "danger area" means an airspace of defined dimensions within which activities dangerous to the flight of aircraft may exist at specified times.

Article III

QUOTAS

Section I

General provisions

1. Each State Party shall have the right to conduct observation flights in accordance with the provisions of this Treaty.

2. Each State Party shall be obliged to accept observation flights over its territory in accordance with the provisions of this Treaty.

3. Each State Party shall have the right to conduct a number of observation flights over the territory of any other State Party equal to the number of observation flights which that other State Party has the right to conduct over it.

4. The total number of observation flights that each State Party is obliged to accept over its territory is the total passive quota for that State Party. The allocation of the total passive quota to the States Parties is set forth in Annex A, Section I to this Treaty.

5. The number of observation flights that a State Party shall have the right to conduct each year over the territory of each of the other States Parties is the individual active quota of that State Party with respect to that other State Party. The sum of the individual active quotas is the total active quota of that State Party. The total active quota of a State Party shall not exceed its total passive quota.

6. The first distribution of active quotas is set forth in Annex A, Section II to this Treaty.

7. After entry into force of this Treaty, the distribution of active quotas shall be subject to an annual review for the following calendar year within the framework of the Open Skies Consultative Commission. In the event that it is not possible during the annual review to arrive within three weeks at agreement on the distribution of active quotas with respect to a particular State Party, the previous year's distribution of active quotas with respect to that State Party shall remain unchanged.

8. Except as provided for by the provisions of Article VIII, each observation flight conducted by a State Party shall be counted against the individual and total active quotas of that State Party.

9. Nowithstanding the provisions of paragraphs 3 and 5 of this Section, a State Party to which an active quota has been distributed may, by agreement with the State Party to be overflown, transfer a part or all of its total active quota to other States Parties and shall promptly notify all other States Parties and the Open Skies Consultative Commission thereof. Paragraph 10 of this Section shall apply.

10. No State Party shall conduct more observation flights over the territory of another State Party than a number equal to 50 per cent, rounded up to the nearest whole number, of its own total active quota, or of the total passive quota of that other State Party, whichever is less.

11. The maximum flight distances of observation flights over the territories of the States Parties are set forth in Annex A, Section III to this Treaty.

Section II

Provisions for a group of States Parties

1. (A) Without prejudice to their rights and obligations under this Treaty, two or more States Parties which hold quotas may form a group of States Parties at signature of this Treaty and thereafter. For a group of States Parties formed after signature of this Treaty, the provisions of this Section shall apply no earlier than six months after giving notice to all other States Parties, and subject to the provisions of paragraph 6 of this Section.

(B) A group of States Parties shall co-operate with regard to active and passive quotas in accordance with the provisions of either paragraph 2 or 3 of this Section.

2. (A) The members of a group of States Parties shall have the right to redistribute amongst themselves their active quotas for the current year, while retaining their individual passive quotas. Notification of the redistribution shall be made immediately to all third States Parties concerned.

(B) An observation flight shall count as many observation flights against the individual and total active quotas of the observing Party as observed Parties belonging to the group are overflown. It shall count one observation flight against the total passive quota of each observed Party.

(C) Each State Party in respect of which one or more members of a group of States Parties hold active quotas shall have the right to conduct over the territory of any member of the group 50 per cent more observation flights, rounded up to the nearest whole number, than its individual active quota in respect of that member of the group or to conduct two such overflights if it holds no active quota in respect of that member of the group.

(D) In the event that it exercises this right the State Party concerned shall reduce its active quotas in respect of other members of the group in such a way that the total sum of observation flights it conducts over their territories shall not exceed the sum of the individual active quotas that the State Party holds in respect of all the members of the group in the current year.

(E) The maximum flight distances of observation flights over the territories of each member of the group shall apply. In case of an observation flight conducted over several members, after completion of the maximum flight distance for one member all sensors shall be switched off until the observation aircraft reaches the point over the territory of the next member of the group of States Parties where the observation flight is planned to begin. For such follow-on observation flight the maximum flight distance related to the Open Skies airfield nearest to this point shall apply.

3. (A) A group of States Parties shall, at its request, be entitled to a common total passive quota which shall be allocated to it and common individual and total active quotas shall be distributed in respect of it.

(B) In this case, the total passive quota is the total number of observation flights that the group of States Parties is obliged to accept each year. The total active quota is the sum of the number of observation flights that the group of States Parties has the right to conduct each year. Its total active quota shall not exceed the total passive quota.

(C) An observation flight resulting from the total active quota of the group of States Parties shall be carried out on behalf of the group.

(D) Observation flights that a group of States Parties is obliged to accept may be conducted over the territory of one or more of its members.

(E) The maximum flight distances of each group of States Parties shall be specified pursuant to Annex A, Section III and Open Skies airfields shall be designated pursuant to Annex E to this Treaty.

4. In accordance with the general principles set out in Article X, paragraph 3, any third State Party that considers its rights under the provisions of Section I, paragraph 3 of this Article to be unduly restricted by the operation of a group of States Parties may raise this problem before the Open Skies Consultative Commission.

5. The group of States Parties shall ensure that procedures are established allowing for the conduct of observation flights over the territories of its members during one single mission, including refuelling if necessary. In the case of a group of States Parties established pursuant to paragraph 3 of this Section, such observation flights shall not exceed the maximum flight distance applicable to the Open Skies airfields at which the observation flights commence.

6. No earlier than six months after notification of the decision has been provided to all other States Parties:

(A) a group of States Parties established pursuant to the provisions of paragraph 2 of this Section may be transformed into a group of States Parties pursuant to the provisions of paragraph 3 of this Section;

(B) a group of States Parties established pursuant to the provisions of paragraph 3 of this Section may be transformed into a group of States Parties pursuant to the provisions of paragraph 2 of this Section;

(D) a group of States Parties may admit further States Parties which hold quotas.

7. Following entry into force of this Treaty, changes in the allocation or distribution of quotas resulting from the establishment of or an admission to or a withdrawal from a group of States Parties according to paragraph 3 of this Section shall become effective on 1 January following the first annual review within the Open Skies Consultative Commission occurring after the six-month notification period. When necessary, new Open Skies airfields shall be designated and maximum flight distances established accordingly.

Article IV

SENSORS

1. Except as otherwise provided for in paragraph 3 of this Article, observation aircraft shall be equipped with sensors only from amongst the following categories:

(A) optical panoramic and framing cameras;

(B) video cameras with real-time display;

(D) sideways-looking synthetic aperture radar.

2. A State Party may use, for the purposes of conducting observation flights, any of the sensors specified in paragraph 1 above, provided that such sensors are commercially available to all States Parties, subject to the following performance limits:

(A) in the case of optical panoramic and framing cameras, a ground resolution of no better than 30 centimetres at the minimum height above ground level determined in accordance with the provisions of Annex D, Appendix 1, obtained from no more than one panoramic camera, one vertically-mounted framing camera and two obliquely-mounted framing cameras, one on each side of the aircraft, providing coverage, which need not be continuous, of the ground up to 50 kilometres of each side of the flight path of the aircraft;

(B) in the case of video cameras, a ground resolution of no better than 30 centimetres determined in accordance with the provisions of Annex D, Appendix 1;

(C) in the case of infra-red line-scanning devices, a ground resolution of no better than 50 centimetres at the minimum height above ground level determined in accordance with the provisions of Annex D, Appendix 1, obtained from a single device; and

(D) in the case of sideways-looking synthetic aperture radar, a ground resolution of no better than three metres calculated by the impulse response method, which, using the object separation method, corresponds to the ability to distinguish on a radar image two corner reflectors, the distance between the centres of which is no less than five metres, over a swath width of no more than 25 kilometres, obtained from a single radar unit capable of looking from either side of the aircraft, but not both simultaneously.

3. The introduction of additional categories and improvements to the capabilities of existing categories of sensors provided for in this Article shall be addressed by the Open Skies Consultative Commission pursuant to Article X of this Treaty.

4. All sensors shall be provided with aperture covers or other devices which inhibit the operation of sensors so as to prevent collection of data during transit flights or flights to points of entry or from points of exit over the territory of the observed Party. Such covers or such other devices shall be removable or operable only from outside the observation aircraft.

5. Equipment that is capable of annotating data collected by sensors in accordance with Annex B, Section II shall be allowed on observation aircraft. The State Party providing the observation aircraft for an observation flight shall annotate the data collected by sensors with the information provided for in Annex B, Section II to this Treaty.

6. Equipment that is capable of displaying data collected by sensors in real-time shall be allowed on observation aircraft for the purposes of monitoring the functioning and operation of the sensors during the conduct of an observation flight.

7. Except as required for the operation of the agreed sensors, or as required for the operation of the observation aircraft, or as provided for in paragraphs 5 and 6 of this Article, the collection, processing, retransmission or recording of electronic signals from electro-magnetic waves are prohibited on board the observation aircraft and equipment for such operations shall not be on that observation aircraft.

8. In the event that the observation aircraft is provided by the observing Party, the observing Party shall have the Tight to use" an observation aircraft equipped with sensors in each sensor category that do not exceed the capability specified in paragraph 2 of this Article.

9. In the event that the observation aircraft used for an observation flight is provided by the observed Party, the observed Party shall be obliged to provide an observation aircraft equipped with sensors from each sensor category specified in paragraph 1 of this Article, at the maximum capability and in the numbers specified in paragraph 2 of this Article, subject to the provisions of Article XVIII, Section II, unless otherwise agreed by the observing and observed Parties. The package and configuration of such sensors shall be installed in such a way so as to provide coverage of the ground provided for in paragraph 2 of this Article. In the event that the observation aircraft is provided by the observed Party, the latter shall provide a sideways-looking synthetic aperture radar with a ground resolution of no worse than six metres, determined by the object separation method.

10. When designating an aircraft as an observation aircraft pursuant to Article V of this Treaty, each State Party shall inform all other States -Parties of the technical information on each sensor installed on such aircraft as provided for in Annex B to this Treaty.

11. Each State Party shall have the right to take part in the certification of sensors installed on observation aircraft in accordance with the provisions of Annex D. No observation aircraft of a given type shall be used for observation flights until such type of observation aircraft and its sensors has been certified in accordance with the provisions of Annex D to this Treaty.

12. A State Party designating an aircraft as an observation aircraft shall, upon 90-day prior notice to all other States Parties and subject to the provisions of Annex D to this Treaty, have the right to remove, replace or add sensors, or amend the technical information it has provided in accordance with the provisions of paragraph 10 of this Article and Annex B to this Treaty. Replacement and additional sensors shall be subject to certification in accordance with the provisions of Annex D to this Treaty prior to their use during an observation flight.

13. In the event that a State Party or group of States Parties, based on experience with using a particular observation aircraft, considers that any sensor or its associated equipment installed on an aircraft does not correspond to those certified in accordance with the provisions of Annex D, the interested States Parties shall notify all other States Parties of their concern. The State Party that designated the aircraft shall:

(A) take the steps necessary to ensure that the sensor and its associated equipment installed on the observation aircraft correspond to those certified in accordance with the provisions of Annex D, including, as necessary, repair, adjustment or replacement of the particular sensor or its associated equipment; and

(B) at the request of an interested State Party, by means of a demonstration flight set up in connection with the next time that the aforementioned observation aircraft is used, in accordance with the provisions of Annex F, demonstrate that the sensor and its associated equipment installed on the observation aircraft correspond to those certified in accordance with the provisions of Annex D. Other States Parties that express concern regarding a sensor and its associated equipment installed on an observation aircraft shall have the right to send personnel to participate in such a demonstration flight.

14. In the event that, after the steps referred to in paragraph 13 of this Article have been taken, the States Parties remain concerned as to whether a sensor or its associated equipment installed on an observation aircraft correspond to those certified in accordance with the provisions of Annex D, the issue may be referred to the Open Skies Consultative Commission.

Article V

AIRCRAFT DESIGNATION

1. Each State Party shall have the right to designate as observation aircraft one or more types or models of aircraft registered by the relevant authorities of a State Party.

2. Each State Party shall have the right to designate types or models of aircraft as observation aircraft or add new types or models of aircraft to those designated earlier by it, provided that it notifies all other States Parties 30 days in advance thereof. The notification of the designation of aircraft of a type or model shall contain the information specified in Annex C to this Treaty.

3. Each State Party shall have the right to delete types or models of aircraft designated earlier by it, provided that it notifies all other States Parties 90 days in advance thereof.

4. Only one exemplar of a particular type and model of aircraft with an identical set of associated sensors shall be required to be offered for certification in accordance with the provisions of Annex D to this Treaty.

5. Each observation aircraft shall be capable of carrying the flight crew and the personnel specified in Article VI, Section III.

Article VI

CHOICE OF OBSERVATION AIRCRAFT, GENERAL PROVISIONS FOR THE CONDUCT OF OBSERVATION FLIGHTS, AND REQUIREMENTS FOR MISSION PLANNING

Section I

Choice of observation aircraft and general provisions for the conduct of observation flights

1. Observation flights shall be conducted using observation aircraft that have been designated by a State Party pursuant to Article V. Unless the observed Party exercises its right to provide an observation aircraft that it has itself designated, the observing Party shall have the right to provide the observation aircraft. In the event that the observing Party provides the observation aircraft, it shall have the right to provide an aircraft that it has itself designated or an aircraft designated by another State Party. In the event that the observed Party provides the observation aircraft, the observing Party shall have the right to be provided with an aircraft capable of achieving a minimum unrefuelled range, including the necessary fuel reserves, equivalent to one-half of the flight distance, as notified in accordance with paragraph 5, subparagraph (G) of this Section.

2. Each State Party shall have the right, pursuant to paragraph 1 of this Section, to use an observation aircraft designated by another State Party for observation flights. Arrangements for the use of such aircraft shall be worked out by the States Parties involved to allow for active participation in the Open Skies regime.

3. States Parties having the right to conduct observation flights may co-ordinate their plans for conducting observation flights in accordance with Annex H to this Treaty. No State Party shall be obliged to accept more than one observation flight at any one time during the 96-hour period specified in paragraph 9 of this Section, unless that State Party has requested a demonstration flight pursuant to Annex F to this Treaty. In that case, the observed Party shall be obliged to accept an overlap for the observation flights of up to 24 hours. After having been notified of the results of the co-ordination of plans to conduct observation flights, each State Party over whose territory observation flights are to be conducted shall inform other States Parties, in accordance with the provisions of Annex H, whether it will exercise, with regard to each specific observation flight, its right to provide its own observation aircraft.

4. No later than 90 days after signature of this Treaty, each State Party shall provide notification to all other States Parties:

(A) of the standing diplomatic clearance number for Open Skies observation flights, flights of transport aircraft and transit flights; and

(B) of which language or languages of the Open Skies Consultative Commission specified in Annex L, Section I, paragraph 7 to this Treaty shall be used by personnel for all activities associated with the conduct of observation flights over its territory, and for completing the mission plan and mission report, unless the language to be used is the one recommended in Annex 10 to the Convention on International Civil Aviation, Volume II, paragraph 5.2.1.1.2.

5. The observing Party shall notify the observed Party of its intention to conduct an observation flight, no less than 72 hours prior to the estimated time of arrival of the observing Party at the point of entry of the observed Party. States Parties providing such notifications shall make every effort to avoid using the minimum pre-notification period over weekends. Such notification shall include:

(A) the desired point of entry and, if applicable. Open Skies airfield where the observation flight shall commence;

(B) the date and estimated time of arrival of the observing Party at the point of entry and the date and estimated time of departure for the flight from the point of entry to the Open Skies airfield, if applicable, indicating specific accommodation needs;

(C) the location, specified in Annex E, Appendix 1, where the conduct of the pre-flight inspection is desired and the date and start time of such pre-flight inspection in accordance with the provisions of Annex F;

(D) the mode of transport and, if applicable, type and model of the transport aircraft used to travel to the point of entry in the event that the observation aircraft used for the observation flight is provided by the observed Party;

(E) the diplomatic clearance number for the observation flight or for the flight of the transport aircraft used to bring the personnel in and out of the territory of the observed Party to conduct an observation flight;

(F) the identification of the observation aircraft, as specified in Annex C;

(G) the approximate observation flight distance; and

(H) the names of the personnel, their gender, date and place of birth, passport number and issuing State Party, and their function.

6. The observed Party that is notified in accordance with paragraph 5 of this Section shall acknowledge receipt of the notification within 24 hours. In the event that the observed Party exercises its right to provide the observation aircraft, the acknowledgement shall include the information about the observation aircraft specified in paragraph 5, subparagraph (F) of this Section. The observing Party shall be permitted to arrive at the point of entry at the estimated time of arrival as notified in accordance with paragraph 5 of this Section. The estimated time of departure for the flight from the point of entry to the Open Skies airfield where the observation flight shall commence and the location, the date and the start time of the pre-flight inspection shall be subject to confirmation by the observed Party.

7. Personnel of the observing Party may include personnel designated pursuant to Article XIII by other States Parties.

8. The observing Party, when notifying the observed Party in accordance with paragraph 5 of this Section, shall simultaneously notify all other States Parties of its intention to conduct the observation flight.

9. The period from the estimated time of arrival at the point of entry until completion of the observation flight shall not exceed 96 hours, unless otherwise agreed. In the event that the observed Party requests a demonstration flight pursuant to Annex F to the Treaty, it shall extend the 96-hour period pursuant to Annex F Section III, paragraph 4, if additional time is required by the observing Party for the unrestricted execution of the mission plan.

10. Upon arrival of the observation aircraft at the point of entry, the observed Party shall inspect the covers for sensor apertures or other devices that inhibit the operation of sensors to confirm that they are in their proper position pursuant to Annex E, unless otherwise agreed by all States Parties involved.

11. In the event that the observation aircraft is provided by the observing Party, upon the arrival of the observation aircraft at the point of entry or at the Open Skies airfield where the observation flight commences, the observed Party shall have the right to carry out the pre-flight inspection pursuant to Annex F, Section I. In the event that, in accordance with paragraph 1 of this Section, an observation aircraft is provided by the observed Party, the observing Party shall have the right to carry out the pre-flight inspection of sensors pursuant to Annex F, Section II. Unless otherwise agreed, such inspections shall terminate no less than four hours prior to the scheduled commencement of the observation flight set forth in the flight plan.

12. The observing Party shall ensure that its flight crew includes at least one individual who has the necessary linguistic ability to communicate freely with the personnel of the observed Party and its air traffic control authorities in the language or languages notified by the observed Party in accordance with paragraph 4 of this Section.

13. The observed Party shall provide the flight crew, upon its arrival at the point of entry or at the Open Skies airfield where the observation flight commences, with the most recent weather forecast and air navigation information and information on flight safety, including Notices to Airmen. Updates of such information shall be provided as requested. Instrument procedures, and information about alternate airfields along the flight route, shall be provided upon approval of the mission plan in accordance with the requirements of Section II of this Article.

14. While conducting observation flights pursuant to this Treaty, all observation aircraft shall be operated in accordance with the provisions of this Treaty and in accordance with the approved flight plan. Without prejudice to the provisions of Section II, paragraph 2 of this Article, observation flights shall also be conducted in compliance with:

(A) published ICAO standards and recommended practices; and

(B) published national air traffic control rules, procedures and guidelines on flight safety of the State Party whose territory is being overflown.

15. Observation flights shall take priority over any regular air traffic. The observed Party shall ensure that its air traffic control authorities facilitate the conduct of observation flights in accordance with this Treaty.

16. On board the aircraft the pilot-in-command shall be the sole authority for the safe conduct of the flight and shall be responsible for the execution of the flight plan.

17. The observed Party shall provide:

(A) a calibration target suitable for confirming the capability of sensors in accordance with the procedures set forth in Annex D, Section III to this Treaty, to be overflown during the demonstration flight or the observation flight upon the request of either Party, for each sensor that is to be used during the observation flight. The calibration target shall be located in the vicinity of the airfield at which the pre-flight inspection is conducted pursuant to Annex F to this Treaty;

(B) customary commercial aircraft fuelling and servicing for the observation aircraft or transport aircraft at the point of entry, at the Open Skies airfield, at any refuelling airfield, and at the point of exit specified in the flight plan, according to the specifications that are published about the designated airfield;

(D) upon the request of the observing Party, further services, as may be agreed upon between the observing and observed Parties, to facilitate the conduct of the observation flight.

18. All costs involved in the conduct of the observation flight, including the costs of the recording media and the processing of the data collected by sensors, shall be reimbursed in accordance with Annex L, Section I, paragraph 9 to this Treaty.

19. Prior to the departure of the observation aircraft from the point of exit, the observed Party shall confirm that the covers for sensor apertures or other devices that inhibit the operation of sensors are in their proper position pursuant to Annex E to this Treaty.

20. Unless otherwise agreed, the observing Party shall depart from the point of exit no later than 24 hours following completion of the observation flight, unless weather conditions or the airworhiness of the observation aircraft or transport aircraft do not permit, in which case the flight shall commence as soon as practicable.

21. The observing Party shall compile a mission report of the observation flight using the appropriate format developed by the Open Skies Consultative Commission. The mission report shall contain pertinent data on the date and time of the observation flight, its route and profile, weather conditions, time and location of each observation period for each sensor, the approximate amount of data collected by sensors and the result of inspection of covers for sensor apertures or other devices that inhibit the operation of sensors in accordance with Article VII and Annex E. The mission report shall be signed by the observing and observed Parties at the point of exit and shall be provided by the observing Party to all other States Parties within seven days after departure of the observing Party from the point of exit.

Section II

Requirements for mission planning

1. Unless otherwise agreed, the observing Party shall, after arrival at the Open Skies airfield, submit to the observed Party a mission plan for the proposed observation flight that meets the requirements of paragraphs 2 and 4 of this Section.

2. The mission plan may provide for an observation flight that allows for the observation of any point on the entire territory of the observed Party, including areas designated by the observed Party as hazardous airspace in the source specified in Annex I. The flight path of an observation aircraft shall not be closer than, but shall be allowed up to, ten kilometres from the border with an adjacent State that is not a State Party.

3. The mission plan may provide that the Open Skies airfield where the observation flight terminates, as well as the point of exit, may be different from the Open Skies airfield where the observation flight commences or the point of entry. The mission plan shall specify, if applicable, the commencement time of the observation flight, the desired time and place of planned refuelling stops or rest periods, and the time of continuation of the observation flight after a refuelling stop or rest period within the 96-hour period specified in Section I, paragraph 9 of this Article.

4. The mission plan shall include all information necessary to file the flight plan and shall provide that:

(A) the observation flight does not exceed the relevant maximum flight distance as set forth in Annex A, Section I;

(B) the route and profile of the observation flight satisfies observation flight safety conditions in conformity with ICAO standards and recommended practices, taking into account existing differences in national flight rules, without prejudice to the provisions of paragraph 2 of this Section;

(D) the height above ground level of the observation aircraft does not permit the observing Party to exceed the limitation on ground resolution for each sensor, as set forth in Article IV, paragraph 2;

(E) the estimated time of commencement of the observation flight shall be no less than 24 hours after the submission of the mission plan, unless otherwise agreed;

(F) the observation aircraft flies a direct route between the co-ordinates or navigation fixes designated in the mission plan in the declared sequence; and

(G) the flight path does not intersect at the same point more than once, unless otherwise agreed, and the observation aircraft does not circle around a single point, unless otherwise agreed. The provisions of this subparagraph do not apply for the purposes of taking off, flying over calibration targets, or landing by the observation aircraft.

5. In the event that the mission plan filed by the observing Party provides for flights through hazardous airspace, the observed Party shall:

(A) specify the hazard to the observation aircraft;

(B) facilitate the conduct of the observation flight by co-ordination or suppression of the activity specified pursuant to subparagraph (A) of this paragraph; or

6. No later than four hours after submission of the mission plan, the observed Party shall accept the mission plan or propose changes to it in accordance with Article VIII, Section I, paragraph 4 and paragraph 5 of this Section. Such changes shall not preclude observation of any point on the entire territory of the observed Party, including areas designated by the observed Party as hazardous airspace in the source specified in Annex I to this Treaty. Upon agreement, the mission plan shall be signed by the observing and observed Parties. In the event that the Parties do not reach agreement on the mission plan within eight hours of the submission of the original mission plan, the observing Party shall have the right to decline to conduct the observation flight in accordance with the provisions of Article VIII of this Treaty.

7. If the planned route of the observation flight approaches the border of other States Parties or other States, the observed Party may notify that State or those States of the estimated route, date and time of the observation flight.

8. On the basis of the agreed mission plan the State Party providing the observation aircraft shall, in co-ordination with the other State Party, file the flight plan immediately, which shall have the content specified in Annex 2 to the Convention on International Civil Aviation and shall be in the format specified by ICAO Document No. 4444-RAC/501/12, "Rules of the Air and Air Traffic Services", as revised or amended.

Section III

Special provisions

1. In the event that the observation aircraft is provided by the observing Party, the observed Party shall have the right to have on board the observation aircraft two flight monitors and one interpreter, in addition to one flight monitor for each sensor control station on board the observation aircraft, unless otherwise agreed. Flight monitors and interpreters shall have the rights and obligations specified in Annex G to this Treaty.

2. Notwithstanding paragraph 1 of this Section, in the event that an observing Party uses an observation aircraft which has a maximum take-off gross weight of no more than 35,000 kilograms for an observation flight distance of no more than 1,500 kilometres as notified in accordance with Section I, paragraph 5, subparagraph (G) of this Article, it shall be obliged to accept only two flight monitors and one interpreter on board the observation aircraft, unless otherwise agreed.

3. In the event that the observation aircraft is provided by the observed Party, the observed Party shall permit the personnel of the observing Party to travel to the point of entry of the observed Party in the most expeditious manner. The personnel of the observing Party may elect to travel to the point of entry using ground, sea, or air transportation, including transportation by an aircraft owned by any State Party. Procedures regarding such travel are set forth in Annex E to this Treaty.

4. In the event that the observation aircraft is provided by the observed Party, the observing Party shall have the right to have on board the observation aircraft two flight representatives and one interpreter, in addition to one flight representative for each sensor control station on the aircraft, unless otherwise agreed. Flight representatives and interpreters shall have the rights and obligations set forth in Annex G to this Treaty.

5. In the event that the observing State Party provides an observation aircraft designated by a State Party other than the observing or observed Party, the observing Party shall have the right to have on board the observation aircraft two representatives and one interpreter, in addition to one representative for each sensor control station on the aircraft, unless otherwise agreed. In this case, the provisions on flight monitors set forth in paragraph 1 of this Section shall also apply. Representatives and interpreters shall have the rights and obligations set forth in Annex G to this Treaty.

Article VII

TRANSIT FLIGHTS

1. Transit flights conducted by an observing Party to and from the territory of an observed Party for the purposes of this Treaty shall originate on the territory of the observing Party or of another State Party.

2. Each State Party shall accept transit flights. Such transit flights shall be conducted along internationally recognized Air Traffic Services routes, unless otherwise agreed by the States Parties involved, and in accordance with the instructions of the national air traffic control authorities of each State Party whose airspace is transited. The observing Party shall notify each State Party whose airspace is to be transited at the same time that it notifies the observed Party in accordance with Article VI.

3. The operation of sensors on an observation aircraft during transit flights is prohibited. In the event that, during the transit flight, the observation aircraft lands on the territory of a State Party, that State Party shall, upon landing and prior to departure, inspect the covers of sensor apertures or other devices that inhibit the operation of sensors to confirm that they are in their proper position.

Article VIII

PROHIBITIONS, DEVIATIONS FROM FLIGHT PLANS AND EMERGENCY SITUATIONS

Section I

Prohibition of observation flights and changes to mission plans

1. The observed Party shall have the right to prohibit an observation flight that is not in compliance with the provisions of this Treaty.

2. The observed Party shall have the right to prohibit an observation flight prior to its commencement in the event that the observing Party fails to arrive at the point of entry within 24 hours after the estimated time of arrival specified in the notification provided in accordance with Article VI, Section I, paragraph 5, unless otherwise agreed between the States Parties involved.

3. In the event that an observed State Party prohibits an observation flight pursuant to this Article or Annex F, it shall immediately state the facts for the prohibition in the mission plan. Within seven days the observed Party shall provide to all States Parties, through diplomatic channels, a written explanation for this prohibition in the mission report provided pursuant to Article VI, Section I, paragraph 21. An observation flight that has been prohibited shall not be counted against the quota of either State Party.

4. The observed Party shall have the right to propose changes to the mission plan as a result of any of the following circumstances:

(A) the weather conditions affect flight safety;

(B) the status of the Open Skies airfield to be used, alternate airfields, or refuelling airfields prevents their use; or

5. In the event that the observing Party disagrees with the proposed changes to the mission plan, it shall have the right to submit alternatives to the proposed changes. In the event that agreement on a mission plan is not reached within eight hours of the submission of the original mission plan, and if the observing Party considers the changes to the mission plan to be prejudicial to its rights under this Treaty with respect to the conduct of the observation flight, the observing Party shall have the right to decline to conduct the observation flight, which shall not be recorded against the quota of either State Party.

6. In the event that an observing Party declines to conduct an observation flight pursuant to this Article or Annex F, it shall immediately provide an explanation of its decision in the mission plan prior to the departure of the observing Party. Within seven days after departure of the observing Party, the observing Party shall provide to all other States Parties, through diplomatic channels, a written explanation for this decision in the mission report provided pursuant to Article VI, Section I, paragraph 21.

Section II

Deviations from the flight plan

1. Deviations from the flight plan shall be permitted during the observation flight if necessitated by:

(A) weather conditions affecting flight safety;

(B) technical difficulties relating to the observation aircraft;

(D) air traffic control instructions related to circumstances brought about by force majeure.

2. In addition, if weather conditions prevent effective use of optical sensors and infra-red line-scanning devices, deviations shall be permitted, provided that:

(A) flight safety requirements are met;

(B) in cases where national rules so require, permission is granted by air traffic control authorities; and

(C) the performance of the sensors does not exceed the capabilities specified in Article IV, paragraph 2, unless otherwise agreed.

3. The observed Party shall have the right to prohibit the use of a particular sensor during a deviation that brings the observation aircraft below the minimum height above ground level for operating that particular sensor, in accordance with the limitation on ground resolution specified in Article IV, paragraph 2. In the event that a deviation requires the observation aircraft to alter its flight path by more than 50 kilometres from the flight path specified in the flight plan, the observed Party shall have the right to prohibit the use of all the sensors installed on the observation aircraft beyond that 50-kilometre limit.

4. The observing Party shall have the right to curtail an observation flight during its execution in the event of sensor malfunction. The pilot-in-command shall have the right to curtail an observation flight in the event of technical difficulties affecting the safety of the observation aircraft.

5. In the event that a deviation from the flight plan permitted by paragraph 1 of this Section results in curtailment of the observation flight, or a curtailment occurs in accordance with paragraph 4 of this Section, an observation flight shall be counted against the quotas of both States Parties, unless the curtailment is due to:

(A) sensor malfunction on an observation aircraft provided by the observed Party;

(B) technical difficulties relating to the observation aircraft provided by the observed Party;

(D) air traffic control instructions related to circumstances brought about by force majeure.

In such cases the observing Party shall have the right to decide whether to count it against the quotas of both States Parties.

6. The data collected by the sensors shall be retained by the observing Party only if the observation flight is counted against the quotas of both States Parties.

7. In the event that a deviation is made from the flight plan, the pilot-in-command shall take action in accordance with the published national flight regulations of the observed Party. Once the factors leading to the deviation have ceased to exist, the observation aircraft may, with the permission of the air traffic control authorities, continue the observation flight in accordance with the flight plan. The additional flight distance of the observation aircraft due to the deviation shall not count against the maximum flight distance.

8. Personnel of both States Parties on board the observation aircraft shall be immediately informed of all deviations from the flight plan.

9. Additional expenses resulting from provisions of this Article shall be reimbursed in accordance with Annex L, Section I, paragraph 9 to this Treaty.

Section III

Emergency situations

1. In the event that an emergency situation arises, the pilot-in-command shall be guided by "Procedures for Air Navigation Services — Rules of the Air and Air Traffic Services", ICAO Document No. 4444-RAC/501/12, as revised or amended, the national flight regulations of the observed Party, and the flight operation manual of the observation aircraft.

2. Each observation aircraft declaring an emergency shall be accorded the full range of distress and navigational facilities of the observed Party in order to ensure the most expeditious recovery of the aircraft to the nearest suitable airfield.

3. In the event of an aviation accident involving the observation aircraft on the territory of the observed Party, search and rescue operations shall be conducted by the observed Party in accordance with its own regulations and procedures for such operations.

4. Investigation of an aviation accident or incident involving an observation aircraft shall be conducted by the observed Party, with the participation of the observing Party, in accordance with the ICAO recommendations set forth in Annex 13 to the Convention on International Civil Aviation ("Investigation of Aviation Accidents") as revised or amended and in accordance with the national regulations of the observed Party.

5. In the event that the observation aircraft is not registered with the observed Party, at the conclusion of the investigation all wreckage and debris of the observation aircraft and sensors, if found and recovered, shall be returned to the observing Party or to the Party to which the aircraft belongs, if so requested.

Article IX

SENSOR OUTPUT FROM OBSERVATION FLIGHTS

Section I

General provisions

1. For the purposes of recording data collected by sensors during observation flights, the following recording media shall be used:

(A) in the case of optical panoramic and framing cameras, black and white photographic film;

(B) in the case of video cameras, magnetic tape;

(D) in the case of sideways-looking synthetic aperture radar, magnetic tape.

The agreed format in which such data is to be recorded and exchanged on other recording media shall be decided within the Open Skies Consultative Commission during the period of provisional application of this Treaty.

2. Data collected by sensors during observation flights shall remain on board the observation aircraft until completion of the observation flight. The transmission of data collected by sensors from the observation aircraft during the observation flight is prohibited.

3. Each roll of photographic film and cassette or reel of magnetic tape used to collect data by a sensor during an observation flight shall be placed in a container and sealed in the presence of the States Parties as soon as is practicable after it has been removed from the sensor.

4. Data collected by sensors during observation flights shall be made available to States Parties in accordance with the provisions of this Article and shall be used exclusively for the attainment of the purposes of this Treaty.

5. In the event that, on the basis of data provided pursuant to Annex B, Section I to this Treaty, a data recording medium to be used by a State Party during an observation flight is incompatible with the equipment of another State Party for handling that data recording medium, the States Parties involved shall establish procedures to ensure that all data collected during observation flights can be handled, in terms of processing, duplication and storage, by them. ;

Section II

Output from sensors that use photographic film

1. In the event that output from duplicate optical cameras is to be exchanged, the cameras, film and film processing shall be of an identical type.

2. Provided that the data collected by a single optical camera is subject to exchange, the States Parties shall consider, within the Open Skies Consultative Commission during the period of provisional application of this Treaty, the issue of whether the responsibility for the development of the original film negative shall be borne by the observing Party or by the State Party providing the observation aircraft. The State Party developing the original film negative shall be responsible for the quality of processing the original negative film and producing the duplicate positive or negative. In the event that States Parties agree that the film used during the observation flight conducted on an observation aircraft provided by the observed Party shall be processed by the observing Party, the observed Party shall bear no responsibility for the quality of the processing of the original negative film.

3. All the film used during the observation flight shall be developed:

(A) in the event that the original film negative is developed at a film processing facility arranged for by the observed Party, no later than three days, unless otherwise agreed, after the arrival of the observation aircraft at the point of exit; or

(B) in the event that the original film negative is developed at a film processing facility arranged for by the observing Party, no later than ten days after the departure of the observation aircraft from the territory of the observed Party.

4. The State Party that is developing the original film negative shall be obliged to accept at the film processing facility up to two officials from the other State Party to monitor the unsealing of the film cassette or container and each step in the storage, processing, duplication and handling of the original film negative, in accordance with the provisions of Annex K, Section II to this Treaty. The State Party monitoring the film processing and duplication shall have the right to designate such officials from among its nationals present on the territory on which the film processing facility arranged for by the other State Party is located, provided that such individuals are on the list of designated personnel in accordance with Article XIII, Section I of this Treaty. The State Party developing the film shall assist the officials of the other State Party in their functions provided for in this paragraph to the maximum extent possible.

5. Upon completion of an observation flight, the State Party that is to develop the original film negative shall attach a 21-step sensitometric test strip of the same film type used during the observation flight or shall expose a 21-step optical wedge onto the leader or trailer of each roll of original film negative used during the observation flight. After the original film negative has been processed and duplicate film negative or positive has been produced, the States Parties shall assess the image quality of the 21-step sensitometric test strips or images of the 21-step optical wedge against the characteristics provided for that type of original film negative or duplicate film negative or positive in accordance with the provisions of Annex K, Section I to this Treaty.

6. In the event that only one original film negative is developed:

(A) the observing Party shall have the right to retain or receive the original film negative; and

(B) the observed Party shall have the right to select and receive a complete first generation duplicate or part thereof, either positive or negative, of the original film negative. Unless otherwise agreed, such duplicate shall be:

(1) of the same format and film size as the original film negative;

(2) produced immediately after development of the original film negative; and

(3) provided to the officials of the observed Party immediately after the duplicate has been produced.

7. In the event that two original film negatives are developed:

(A) if the observation aircraft is provided by the observing Party, the observed Party shall have the right, at the completion of the observation flight, to select either of the two original film negatives, and the original film negative not selected shall be retained by the observing Party; or

(B) if the observation aircraft is provided by the observed Party, the observing Party shall have the right to select either of the original film negatives, and the original film negative not selected shall be retained by the observed Party.

Section III

Output from sensors that use other recording media

1. The State Party that provides the observation aircraft shall record at least one original set of data collected by sensors using other recording media.

2. In the event that only one original set is made:

(A) if the observation aircraft is provided by the observing Party, the observing Party shall have the right to retain the original set and the observed Party shall have the right to receive a first generation duplicate copy; or

(B) if the observation aircraft is provided by the observed Party, the observing Party shall have the right to receive the original set and the observed Party shall have the right to receive a first generation duplicate copy.

3. In the event that two original sets are made:

(A) if the observation aircraft is provided by the observing Party, the observed Party shall have the right, at the completion of the observation flight, to select either of the two sets of recording media, and the set not selected shall be retained by the observing Party; or

(B) if the observation aircraft is provided by the observed Party, the observing Party shall have the right to select either of the two sets of recording media, and the set not selected shall be retained by the observed Party.

4. In the event that the observation aircraft is provided by the observing Party, the observed Party shall have the right to receive the data collected by a sideways-looking synthetic aperture radar in the form of either initial phase information or a radar image, at its choice.

5. In the event that the observation aircraft is provided by the observed Party, the observing Party shall have the right to receive the data collected by a sideways-looking synthetic aperture radar in the form of either initial phase information or a radar image, at its choice.

Section IV

Access to sensor output

Each State Party shall have the right to request and receive from the observing Party copies of data collected by sensors during an observation flight. Such copies shall be in the form of first generation duplicates produced from the original data collected by sensors during an observation flight. The State Party requesting copies shall also notify the observed Party. A request for duplicates of data shall include the following information:

(A) the observing Party;

(B) the observed Party;

(D) the sensor by which the data was collected;

(E) the portion or portions of the observation period during which the data was collected; and

(F) the type and format of duplicate recording medium, either negative or positive film, or magnetic tape.

Article X

OPEN SKIES CONSULTATIVE COMMISSION

1. In order to promote the objectives and facilitate the implementation of the provisions of this Treaty, the States Parties hereby establish an Open Skies Consultative Commission.

2. The Open Skies Consultative Commission shall take decisions or make recommendations by consensus. Consensus shall be understood to mean the absence of any objection by any State Party to the taking of a decision or the making of a recommendation.

3. Each State Party shall have the right to raise before the Open Skies Consultative Commission, and have placed on its agenda, any issue relating to this Treaty, including any issue related to the case when the observed Party provides an observation aircraft.

4. Within the framework of the Open Skies Consultative Commission the States Parties to this Treaty shall:

(A) consider questions relating to compliance with the provisions of this Treaty;

(B) seek to resolve ambiguities and differences of interpretation that may become apparent in the way this Treaty is implemented;

(D) agree as to those technical and administrative measures, pursuant to the provisions of this Treaty, deemed necessary following the accession to this Treaty by other States.

5. The Open Skies Consultative Commission may propose amendments to this Treaty for consideration and approval in accordance with Article XVI. The Open Skies Consultative Commission may also agree on improvements to the viability and effectiveness of this Treaty, consistent with its provisions. Improvements relating only to modification of the annual distribution of active quotas pursuant to Article III and Annex A, to updates and additions to the categories or capabilities of sensors pursuant to Article IV, to revision of the share of costs pursuant to Annex L, Section I, paragraph 9, to arrangements for the sharing and availability of data pursuant to Article IX, Sections III and IV and to the handling of mission reports pursuant to Article VI, Section I, paragraph 21, as well as to minor matters of an administrative or technical nature, shall be agreed upon within the Open Skies Consultative Commission and shall not be deemed to be amendments to this Treaty.

6. The Open Skies Consultative Commission shall request the use of the facilities and administrative support of the Conflict Prevention Centre of the Conference on Security and Co-operation in Europe, or other existing facilities in Vienna, unless it decides otherwise.

7. Provisions for the operation of the Open Skies Consultative Commission are set forth in Annex L to this Treaty.

Article XI

NOTIFICATIONS AND REPORTS

The States Parties shall transmit notifications and reports required by this Treaty in written form. The States Parties shall transmit such notifications and reports through diplomatic channels or, at their choice, through other official channels, such as the communications network of the Conference on Security and Co-operation in Europe.

Article XII

LIABILITY

A State Party shall, in accordance with international law and practice, be liable to pay compensation for damage to other States Parties, or to their natural or jurdical persons or their property, caused by it in the course of the implementation of this Treaty.

Article XIII

DESIGNATION OF PERSONNEL AND PRIVILEGES AND IMMUNITIES

Section I

Designation of personnel

1. Each State Party shall, at the same time that it deposits its instrument of ratification to either of the Depositaries, provide to all other States Parties, for their review, a list of designated personnel who will carry out all duties relating to the conduct of observation flights for that State Party, including monitoring the processing of the sensor output. No such list of designated personnel shall include more than 400 individuals at any time. It shall contain the name, gender, date of birth, place of birth, passport number, and function for each individual included. Each State Party shall have the right to emend its list of designated personnel until 30 days after entry into force of this Treaty and once every six months thereafter.

2. In the event that any individual included on the original or any amended list is unacceptable to State Party reviewing the list, that State Party shall, no later than 30 days after receipt of each list, notify the State Party providing that list that such individual shall not be accepted with respect to the objecting State Party. Individuals not declared unacceptable within that 30-day period shall be deemed accepted. In the event that a State Party subsequently determines that an individuals is unacceptable, that State Party shall so notify the State Party that designated such individual. Individuals who are declared unacceptable shall be removed from the list previously submitted to the objecting State Party.

3. The observed Party shall provide visas and any other documents as required to ensure that each accepted individual may enter and remain on the territory of that State Party for the purpose of carrying out duties relating to the conduct of observation flights, including monitoring the processing of the sensor output. Such visas and any other necessary documents shall be provided either:

(A) no later than 30 days after the individual is deemed to be accepted, in which case the visa shall be valid for a period of no less than 24 months; or

(B) no later than one hour after the arrival of the individual at the point of entry, in which case the visa shall be valid for the duration of that individual's duties; or

Section II

Privileges and immunities

1. In order to exercise their functions effectively, for the purpose of implementing this Treaty and not for their personal benefit, personnel designated in accordance with the provisions of Section I, paragraph 1 of this Article shall be accorded the privileges and immunities enjoyed by diplomatic agents pursuant to Article 29; Article 30, paragraph 2; Article 31, paragraphs 1, 2 and 3; and Articles 34 and 35 of the Vienna Convention on Diplomatic Relations of 18 April 1961, hereinafter referred to as the Vienna Convention. In addition, designated personnel shall be accorded the privileges enjoyed by diplomatic agents pursuant to Article 36, paragraph 1, subparagraph (b) of the Vienna Convention, except in relation to articles the import or export of which is prohibited by law or controlled by quarantine regulations.

2. Such privileges and immunities shall be accorded to designated personnel for the entire period between arrival on and departure from the territory of the observed Party, and thereafter with respect to acts previously performed in the exercise of their official functions. Such personnel shall also, when transiting the territory of other States Parties, be accorded the privileges and immunities enjoyed by diplomatic agents pursuant to Article 40, paragraph 1 of the Vienna Convention.

3. The immunity from jurisdiction may be waived by the observing Party in those cases when it would impede the course of justice and can be waived without prejudice to this Treaty. The immunity of personnel who are not nationals of the observing Party may be waived only by the States Parties of which such personnel are nationals. Waiver must always be express.

4. Without prejudice to their privileges and immunities or the rights of the observing Party set forth in this Treaty, it is the duty of designated personnel to respect the laws and regulations of the observed Party.

5. The transportation means of the personnel shall be accorded the same immunities from search, requisition, attachment or execution as those of a diplomatic mission pursuant to Article 22, paragraph 3 of the Vienna Convention, except as otherwise provided for in this Treaty.

Article XIV

BENELUX

1. Solely for the purposes of Articles II to IX and Article XI, and of Annexes A to I and Annex K to this Treaty, the Kingdom of Belgium, the Grand Duchy of Luxembourg, and the Kingdom of the Netherlands shall be deemed a single State Party, hereinafter referred to as the Benelux.

2. Without prejudice to the provisions of Article XV, the above-mentioned States Parties may terminate this arrangement by notifying all other States Parties thereof. This arrangement shall be deemed to be terminated on the next 31 December following the 60-day period after such notification.

Article XV

DURATION AND WITHDRAWAL

1. This Treaty shall be of unlimited duration.

2. A State Party shall have the right to withdraw from this Treaty. A State Party intending to withdraw shall provide notice of its decision to withdraw to either Depositary at least six months in advance of the date of its intended withdrawal and to all other States Parties. The Depositaries shall promptly inform all other States Parties of such notice.

3. In the event that a State Party provides notice of its decision to withdraw from this Treaty in accordance with paragraph 2 of this Article, the Depositaries shall convene a conference of the States Parties no lees than 30 days and no more than 60 days after they have received such notice, in order to consider the effect of the withdrawal on this Treaty.

Article XVI

AMENDMENTS AND PERIODIC REVIEW

1. Each State Party shall have the right to propose amendments to this Treaty. The text of each proposed amendment shall be submitted to either Depositary, which shall circulate it to all States Parties for consideration. If so requested by no less than three States Parties within a period of 90 days after circulation of the proposed amendment, the Depositaries shall convene a conference of the States Parties to consider the proposed amendment. Such a conference shall open no earlier than 30 days and no later than 60 days after receipt of the third of such requests.

2. An amendment to this Treaty shall be subject to the approval of all States Parties, either by providing notification, in writing, of their approval to a Depositary within a period of 90 days after circulation of the proposed amendment, or by expressing their approval at a conference convened in accordance with paragraph 1 of this Article. An amendment so approved shall be subject to ratification in accordance with the provisions of Article XVII, paragraph 1, and shall enter into force 60 days after the deposit of instruments of ratification by the States Parties.

3. Unless requested to do so earlier by no less than three States Parties, the Depositaries shall convene a conference of the States Parties to review the implementation of this Treaty three years after entry into force of this Treaty and at five-year intervals thereafter.

Article XVII

DEPOSITARIES, ENTRY INTO FORCE AND ACCESSION

1. This Treaty shall be subject to ratification by each State Party in accordance with its constitutional procedures. Instruments of ratification and instruments of accession shall be deposited with the Government of Canada or the Government of the Republic of Hungary or both, hereby designated the Depositaries. This Treaty shall be registered by the Depositaries pursuant to Article 102 of the Charter of the United Nations.

2. This Treaty shall enter into force 60 days after the deposit of 20 instruments of ratification, including those of the Depositaries, and of States Parties whose individual allocation of passive quotas as set forth in Annex A is eight or more.

3. This Treaty shall be open for signature by Armenia, Azerbaijan, Georgia, Kazakhstan, Kirgistan, Moldova, Tajikistan, Turkmenistan and Uzbekistan and shall be subject to ratification by them. Any of these States which do not sign this Treaty before it enters into force in accordance with the provisions of paragraph 2 of this Article may accede to it at any time by depositing an instrument of accession with one of the Depositaries.

4. For six months after entry into force of this Treaty, any other State participating in the Conference on Security and Co-operation in Europe may apply for accession by submitting a written request to one of the Depositaries. The Depositary receiving such a request shall circulate it promptly to all States Parties. The States applying for accession to this Treaty may also, if they so wish, request an allocation of a passive quota and the level of this quota.

The matter shall be considered at the next regular meeting of the Open Skies Consultative Commission and decided in due course.

5. Following six months after entry into force of this Treaty, the Open Skies Consultative Commission may consider the accession to this Treaty of any State which, in the judgement of the Commission, is able and willing to contribute to the objectives of this Treaty.

6. For any State which has not deposited an instrument of ratification by the time of entry into force, but which subsequently ratifies or accedes to this Treaty, this Treaty shall enter into force 60 days after the date of deposit of its instrument of ratification or accession.

7. The Depositaries shall promptly inform all States Parties of:

(A) the date of deposit of each instrument of ratification and the date of entry into force of this Treaty;

(B) the date of an application for accession, the name of the requesting State and the result of the procedure;

(C) the date of deposit of each instrument of accession and the date of entry into force of this Treaty for each State that subsequently accedes to it;

(D) the convening of a conference pursuant to Articles XV and XVI;

(E) any withdrawal in accordance with Article XV and its effective date;

(F) the date of entry into force of any amendments to this Treaty; and

(G) any other matters of which the Depositaries are required by this Treaty to inform the States Parties.

Article XVIII

PROVISIONAL APPLICATION AND PHASING OF IMPLEMENTATION OF THE TREATY

In order to facilitate the implementation of this Treaty, certain of its provisions shall be provisionally applied and others shall be implemented in phases.

Section I

Provisional application

1. Without detriment to Article XVII, the signatory States shall provisionally apply the following provisions of this Treaty:

(A) Article VI, Section I, paragraph 4;

(B) Article X, paragraphs 1, 2, 3, 6 and 7;

(D) Article XIII, Section I, paragraphs 1 and 2;

(E) Article XIV; and

(F) Annex L, Section I.

2. This provisional application shall be effective for a period of 12 months from the date when this Treaty is opened for signature. In the event that this Treaty does not enter into force before the period of provisional application expires, that period may be extended if all the signatory States so decide. The period of provisional application shall in any event terminate when this Treaty enters into force. However, the States Parties may then decide to extend the period of provisional application in respect of signatory States that have not ratified this Treaty.

SECTION II

Phasing of implementation

1. After entry into force, this Treaty shall be implemented in phases in accordance with the provisions set forth in this Section. The provisions of paragraphs 2 to 6 of this Section shall apply during the period from entry into force of this Treaty until 31 December of the third year following the year during which entry into force takes place.

2. Notwithstanding the provisions of Article IV, paragraph 1, no State Party shall during the period specified in paragraph 1 above use an infra-red line-scanning device if one is installed on an observation aircraft, unless otherwise agreed between the observing and observed Parties. Such sensors shall not be subject to certification in accordance with Annex D. If it is difficult to remove such sensor from the observation aircraft, then it shall have covers or other devices that inhibit its operation in accordance with the provisions of Article IV, paragraph 4 during the conduct of observation flights.

3. Notwithstanding the provisions of Article IV. paragraph 9, no State Party shall, during the period specified in paragraph 1 of this Section, be obliged to provide an observation aircraft equipped with sensors from each sensor category, at the maximum capability and in the numbers specified in Article IV, paragraph 2, provided that the observation aircraft is equipped with:

(A) a single optical panoramic camera; or

(B) not less than a pair of optical framing cameras.

4. Notwithstanding the provisions of Annex B, Section II, paragraph 2, subparagraph (A) to this Treaty, data recording media shall be annotated with data in accordance with existing practice of States Parties during the period specified in paragraph 1 of this Section.

5. Notwithstanding the provisions of Article VI, Section I, paragraph 1, no State Party during the period specified in paragraph 1 of this Section shall have the right to be provided with an aircraft capable of achieving any specified unrefuelled range.

6. During the period specified in paragraph 1 of this Section, the distribution of active quotas shall be established in accordance with the provisions of Annex A, Section II, paragraph 2 to this Treaty.

7. Further phasing in respect of the introduction of additional categories of sensors or improvements to the capabilities of existing categories of sensors shall be addressed by the Open Skies Consultative Commission in accordance with the provisions of Article IV, paragraph 3 concerning such introduction or improvement.

Article XIX

AUTHENTIC TEXTS

The originals of this Treaty, of which the English, French, German, Italian, Russian and Spanish texts are equally authentic, shall be deposited in the archives of the Depositaries. Duly certified copies of this Treaty shall be transmitted by the Depositaries to all States Parties.

Annex A

Quotas and maximum flight distances

Section I

Allocation of passive quotas

1. The allocation of individual passive quotas is set forth as follows and shall be effective only for those States Parties having ratified the Treaty:

For the Federal Republic of Germany	12
For the United States of America	42
For the Republic of Belarus and the Russian Federation group of States Parties	42
For Benelux	6
For the Republic of Bulgaria	4
For Canada	12
For the Kingdom of Denmark	6
For the Kingdom of Spain	4
For the French Republic	12
For the United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland	12
For the Hellenic Republic	4
For the Republic of Hungary	4
For the Republic of Iceland	4
For the Italian Republic	12
For the Kingdom of Norway	7
For the Republic of Poland	6
For the Portuguese Republic	2
For Romania	6
For the Czech and Slovak Federal Republic	4
For the Republic of Turkey	12
For Ukraine	12

2. In the event that an additional State ratifies or accedes to the Treaty in accordance with the provisions of Article XVII and Article X, paragraph 4, subparagraph (C), and taking into account Article X, paragraph 4, subparagraph (D), an allocation of passive quotas to such a State shall be considered during the regular session of the Open Skies Consultative Commission following the date of deposit of its instrument of ratification or accession.

Section II

First distribution of active quotas for observation flights

1. The first distribution of active quotas pursuant to Article III, Section I, paragraph 6 of the Treaty shall be such that each State Party shall be obliged to accept over its territory a number of, observation flights no greater than 75 per cent, rounded down to the nearest whole number, of the individual passive quota allocated as set forth in Section I, paragraph 1 of this Annex. On this basis, and for those States Parties which have conducted negotiations in the framework of the Open Skies Conference in Vienna, the first distribution in respect of each other shall be valid from the date of entry into force of the Treaty until 31 December following the year during which the Treaty has entered into force and shall be effective only for those States Parties having ratified the Treaty. This first distribution is set forth as follows:

The Federal Republic of Germany shall have the right to conduct three observation flights over the territory of the Republic of Belarus and the Russian Federation group of States Parties, and one observation flight shaved with Canada over the territory of Ukraine;

The United States of America shall have the right to conduct eight observation flights over the territory of the Republic of Belarus and the Russian Federation group of States Parties, and one observation flight, shared with Canada, over the territory of Ukraine;

The Republic of Belarus and the Russian Federation group of States Parties shall have the right to conduct two observation flights over the territory of Benelux, as referred to in Article XIV of the Treaty, two observation flights over the territory of Canada, two observation flights over the territory of the Kingdom of Denmark, three observation flights over the territory of the French Republic, three observation flights over the territory of the Federal Republic of Germany, one observation flight over the territory of the Hellenic Republic, two observation flights over the territory of the Italian Republic, two observation flights over the territory of the Kingdom of Norway, two observation flights over the territory of the Republic of Turkey, three observation flights over the territory of the United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland, and four observation flights over the territory of the United States of America;

The Kingdom of Belgium, the Grand Duchy of Luxembourg and the Kingdom of the Netherlands, referred to as the Benelux, shall have the right to conduct one observation flight over the territory of the Republic of Belarus and the Russian Federation group of States Parties, and one observation flight over the territory of the Republic of Poland;

The Republic of Bulgaria shall have the right to conduct one observation flight over the territory of the Hellenic Republic, one observation flight over the territory of the Italian Republic, and one observation flight over the territory of the Republic of Turkey;

Canada shall have the right to conduct two observation flights over the territory of the Republic of Belarus and the Russian Federation group of States Parties, one observation flight over the territory of the Czech and Slovak Federal Republic, one observation flight over the territory of the Republic of Poland, and one observation flight, shared with the United States of America, over the territory of Ukraine;

The Kingdom of Denmark shall have the right to conduct one observation flight over the territory of the Republic of Belarus and the Russian Federation group of States Parties, and one observation flight over the territory of the Republic of Poland;

The Kingdom of Spain shall have the right to conduct one observation flight over the territory of the Czech and Slovak Federal Republic;

The French Republic shall have the right to conduct three observation flights over the territory of the Republic of Belarus and the Russian Federation group of States Parties, and one observation flight over the territory of Romania;

The United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland shall have the right to conduct three observation flights over the territory of the Republic of Belarus and the Russian Federation group of States Parties, and one observation flight over the territory of Ukraine;

The Hellenic Republic shall have the right to conduct one observation flight over the territory of the Republic of Bulgaria, and one observation flight over the territory of Romania;

The Republic of Hungary shall have the right to conduct one observation flight over the territory of Romania, and one observation flight over the territory of Ukraine;

The Italian Republic shall have the right to conduct two observation flights over the territory of the Republic of Belarus and the Russian Federation group of States Parties, one observation flight over the territory of the Republic of Hungary, and one observation flight, shared with the Republic of Turkey, over the territory of Ukraine;

The Kingdom of Norway shall have the right to conduct two observation flights over the territory of the Republic of Belarus and the Russian Federation group of States Parties and one observation flight over the territory of the Republic of Poland;

The Republic of Poland shall have the right to conduct one observation flight over the territory of the Federal Republic of Germany, one observation flight over the territory of the Republic of Belarus and the Russian Federation group of States Parties, and one observation flight over the territory of Ukraine;

Romania shall have the right to conduct one observation flight over the territory of the Republic of Bulgaria, one observation flight over the territory of the Hellenic Republic, one observation flight over the territory of the Republic of Hungary, and one observation flight over the territory of Ukraine;

The Czech and Slovak Federal Republic shall have the right to conduct one observation flight over the territory of the Federal Republic of Germany, and one observation flight over the territory of Ukraine;

The Republic of Turkey shall have the right to conduct two observation flights over the territory of the Republic of Belarus and the Russian Federation group of States Parties, one observation flight over the territory of the Republic of Bulgaria and two observation flights, one of which is shared with the Italian Republic, over the territory of Ukraine;

Ukraine shall have the right to conduct one observation flight over the territory of the Czech and Slovak Federal Republic, one observation flight over the territory of the Republic of Hungary, one observation flight over the territory of the Republic of Poland, one observation flight over the territory of Romania, and two observation flights over the territory of the Republic of Turkey.

2. Following this first distribution and until the date of full implementation of the Treaty specified in Article XVIII to that effect for the use of active quotas, annual distributions shall be based on the 75 per cent rule established in paragraph 1 of this Section in relation to the allocation of individual passive quotas.

3. From the date of full implementation of the Treaty each State Party shall accept during subsequent distributions of active quotas over its territory, if so requested, a number of observation flights up to the full amount of its individual passive quota. Whenever possible or requested and unless otherwise agreed, those distributions shall be based on a proportionate increase of the active quotas distributed in the first distribution.

4. In the event that an additional State ratifies or accedes to the Treaty in accordance with the provisions of Article XVII, the distribution of active quotas to such State shall be considered during the regular session of the Open Skies Consultative Commission following the date of the deposit of its instrument of ratification or accession, subject to the following provisions:

(A) the ratifying or acceding State shall have the right to request observation flights over the territories of States Parties within the passive quota allocated to that State in accordance with the provisions of Section I, paragraph 3 of this Annex, and within the passive quotas of the States Parties requested for observation flights, unless otherwise agreed by the States Parties involved; and

(B) all States Parties shall have at the same time the right to request observation flights over the territory of that signing or acceding State within their active quotas and within the passive quota allocated to that State.

Section III

Maximum flight distances of observation flights

The maximum flight distances of observation flights over the territories of observed Parties commencing from each Open Skies airfield are as follows:

The Federal Republic of Germany
WUNSTORF	1,200 kilometres
LANDSBERG—LECH	1,200 kilometres
The United States of America
WASHINGTON—DULLES	4,900 kilometres
TRAVIS AFB	4,000 kilometres
ELMENDORF AFB	3,000 kilometres
LINCOLN—MUNICIPAL	4,800 kilometres
The Republic of Belarus and the Russian Federation group of States Parties
KUBINKA	5,000 kilometres
ULAN UDE	5,000 kilometres
VORKUTA	6,500 kilometres
MAGADAN	6,500 kilometres
Benelux
ZAVENTEM/MELSBROEK	945 kilometres
The Republic of Bulgaria
SOFIA	660 kilometres
BURGAS	660 kilometres
Canada
OTTAWA	5,000 kilometres
IQALUIT	6,000 kilometres
YELLOWKNIFE	5,000 kilometres
The Kingdom of Denmark
METROPOLITAN	800 kilometres
FAROE ISLANDS	250 kilometres
GREENLAND	5,600 kilometres
The Kingdom of Spain
GETAFE	1,300 kilometres
GANDO	750 kilometres
VALENCIA	1,300 kilometres
VALLADOLID	1,300 kilometres
MORON	1,300 kilometres
The French Republic
ORLEANS—BRICY	1,400 kilometres
NICE—COTE D'AZUR	800 kilometres
TOULOUSE—BLAGNAC	700 kilometres
The United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland
BRIZE NORTON	1,150 kilometres
SCAMPTON	1,150 kilometres
LEUCHARS	1,150 kilometres
with SCILLY ISLANDS	1,500 kilometres
with SHETLAND ISLANDS	1,500 kilometres
The Hellenic Republic
THESSALONIKI	900 kilometres
ELEFSIS	900 kilometres
with CRETE, KARPATHOS, RHODES, KOS ISLANDS	1,100 kilometres
The Republic of Hungary
BUDAPEST—FERIHEGY	860 kilometres
The Republic of Iceland	1,500 kilometres
The Italian Republic
MILANO—MALPENSA	1,130 kilometres
PALERMO-PUNTA RAISI	1,400 kilometres
The Kingdom of Norway
OSLO-GARDERMOEN	1,700 kilometres
TROMSOE-LANGNES	1,700 kilometres
The Republic of Poland
WARSZAWA—OKĘCIE	1,400 kilometres
The Portuguese Republic
LISBOA	1,200 kilometres
Sta. MARIA	1,700 kilometres
PORTO SANTO	1,030 kilometres
Romania
BUCHAREST—OTOPEN	1,900 kilometres
TIMISOARA	900 kilometres
BACAU	900 kilometres
The Czech and Slovak Federal Republic
PRAHA	600 kilometres
BRATISLAVA	700 kilometres
KOSICE	400 kilometres
The Republic of Turkey
ESKISEHIR	1,500 kilometres
DIYARBAKIR	1,500 kilometres
Ukraine
BORISPOL	2,100 kilometres

Annex B

Information on sensors

Section I

Technical information

1. Pursuant to Article IV, paragraph 10, each State Party shall inform all other States Parties of the applicable technical information listed in this Section on each sensor installed on the observation aircraft designated by that State Party pursuant to Article V of the Treaty.

2. The following technical information shall be provided for optical panoramic and framing cameras:

(A) type and model;

(B) field of view along and across the flight path, or scan angles, in degrees;

(D) exposure times, in seconds;

(E) types and colours of optical filters used and their filter factor;

(F) for each lens:

(1) name;

(2) focal length, in millimetres;

(3) maximum relative aperture of the lens;

(4) resolving power at a contrast ratio of 1000 to 1 or the equivalent modulation of 1.0, at the maximum relative aperture, in lines per millimetre;

(G) minimum and maximum photographic time intervals, in seconds, or cycle rates, in frames per second, if applicable;

(H) maximum velocity over height ratio, if applicable;

(I) for optical framing cameras, the maximum angle measured from the horizontal, or the minimum angle measured from the vertical, in degrees; and

(J) maximum altitude for operation in metres, if applicable.

3. The following technical information shall be provided for video cameras:

(A) type and model;

(B) field of view, along and across the flight path, in degrees;

(1) focal length, in millimetres;

(2) maximum relative aperture;

(3) resolving power at a contrast ratio of 1000 to 1 or the equivalent modulation of 1.0, at the maximum relative aperture, in lines per millimetre;

(D) detector element size, in micrometres, or equivalent information of the tube;

(E) number of detector elements;

(F) system light sensitivity, in lux or watts per square centimetre; and

(G) spectral bandwidth, in nanometres.

4. The following technical information shall be provided for infra-red line-scanning devices:

(A) type and model;

(B) field of view or scan angles, in degrees;

(D) spectral bandwidht, in micrometres;

(E) minimum resolvable temperature difference, in degrees Celsius;

(F) temperature of detector during operation, in degrees Celsius;

(G) time required from switch-on for the system to start up and cool down to its normal operating temperature, in minutes;

(H) maximum operating time, if applicable;

(I) maximum velocity over height ratio; and

(J) maximum altitude for operation in metres, if applicable.

5. The following technical information shall be provided for sideways-looking synthetic aperture radar:

(A) type and model;

(B) radar frequency bands, and specific operating frequency, in megahertz;

(D) number of radar pulses, per metre or second;

(E) near range angular limit of operation, in degrees from vertical;

(F) swath width, in kilometres;

(G) ground resolution in range and azimuth, in the slant plane, in metres;

(H) maximum altitude for operation in metres, if applicable; and

(I) transmitter output power, in watts.

6. The following technical information shall be provided for sensors that record data on photographic film:

(A) the types of film that may be used with each sensor;

(B) width of film, in millimetres;

(D) capacity of magazine for each type of film, in metres.

7. The following technical information shall be provided for sensors that record data on other recording media:

(A) type and model of the data recording equipment;

(B) type and format of data recording media;

(D) data recording rate, in megabits per second, if applicable;

(E) capacity of recording media, in minutes or megabits; and

(F) format for storage of data collected by sensors and data annotation.

Section II

Annotation of data

1. The following items of information shall be annotated on data collected by sensors during an observation period on the leader of each roll of the original film negative or at the beginning of each other recording medium in accordance with the provisions of Appendix 1 to this Annex:

(A) observation flight reference number;

(B) date of observation flight;

(D) sensor configuration; and

(E) focal length, if applicable.

2. The following items of information shall be recorded manually or electronically from the navigation and avionics systems of the observation aircraft and annotated on data collected by sensors during an observation period in a manner that does not obscure detail, in accordance with the provisions of Appendix 1 to this Annex:

(A) for optical cameras:

(1) at the start of the observation period and at any intermediate location during the observation period where there is a significant change of height above ground level, heading or ground-speed, and at intervals to be determined by the Open Skies Consultative Commission within the period of provisional application:

(a) height above ground level;

(b) location;

(d) scan angle;

(2) on every frame of photographic film:

(a) frame number;

(b) time; and

(B) for video cameras and infra-red line-scanning devices, at the start of the observation period and at any intermediate location during the observation period where there is a significant change of height above ground level, heading or groundspeed, and at intervals to be determined by the Open Skies Consultative Commission within the period of provisional application:

(1) date and time;

(2) height above ground level;

(3) location;

(4) true heading; and

(5) scan angle;

(a) date and time;

(b) height above ground level;

(d) true heading;

(e) look down angle to the nearest point of the swath width;

(f) swath width; and

(g) polarisations;

(2) each time they are measured in order to ensure correct processing of the image:

(a) groundspeed;

(b) drift;

(d) roll angle.

3. For copies of single frames or strips of imagery produced from the original film negative or other recording media, the items of information listed in paragraphs 1 and 2 of this Section shall be annotated on each positive print.

4. States Parties shall have the right to annotate data collected during an observation flight using either alphanumeric values, or codes to be agreed by the Open Skies Consultative Commission during the period of provisional application.

Appendix 1 to annex B

Annotation of data collected during an observation flight

1. The reference number of the observation flight shall be indicated by a single group of six alphanumeric characters in accordance with the following convention:

(A) the letters "OS";

(B) the last digit of the calendar year for which the individual active quota applies; and

(C) a three-digit number to represent each individual observation flight comprising the active quota distributed during the annual review within the framework of the Open Skies Consultative Commission for a calendar year to a State Party over the territory of another State Party.

2. The sensor description shall be indicated by a single block of up to six alphanumeric characters comprising two groups in accordance with the following convention:

(A) a group of up to four characters to represent the category of the sensor in accordance with the following convention:

(1) "OP" — optical panoramic camera;

(2) "OF" — optical framing camera,

(3) "TV" — video camera;

(4) "IRLS" — infra-red line-scanning device; or

(5) "SAR" — sideways-looking synthetic aperture radar;

(B) a group of two characters to represent the type of the recording medium in accordance with the following convention:

(1) "BI" — black and white, iso-panchromatic;

(2) "BM" — black and white, monochromatic;

(3) "BP" — black and white, panchromatic;

(4) "BR" — black and white, reversal;

(5) "TA" — tape, analogue; or

(6) "TD"— tape, digital.

3. The sensor configuration shall be indicated by a single block of up to nine alphanumeric characters comprising three groups in accordance with the following convention:

(A) a group of four alphanumeric characters to represent the installation of the sensor on the observation aircraft either as:

(1) an internal installation, which shall be denoted by the code "INT", followed by a number to indicate the relative location of the installation of the sensor on the observation aircraft in sequence from nose to tail of the observation aircraft; or

(2) a podded installation, which shall be denoted by the code "POD", followed by one of the following three letters:

(a) "L" — mounted under left wing;

(b) "R" — mounted under right wing; or

(B) a group of up to three alphanumeric characters to represent the type of installation in accordance with the following convention:

(1) a vertical installation in which the sensor is not tilted more than five degrees from the vertical shall be denoted by the letter "V";

(2) an oblique installation in which the sensor is tilted more than five degrees from the vertical shall be denoted by one of the following two letters, followed by the depression angle in degrees:

(a) "L" — left pointing;

(b) "R"— right pointing;

(3) a fan installation of two or more sensors shall be denoted by the letter "F";

(1) the first number to indicate the total number of sensors in that installation; and

(2) the second number to indicate the individual sensor position, in sequence from left to right relative to the direction of flight of the observation aircraft.

4. The focal length of a lens shall be provided in millimetres.

5. The date and time shall be provided to the nearest minute of Co-ordinated Universal Time.

6. The average height above ground level of the observation aircraft shall be denoted by a five-digit number, followed by a code to represent the units of measurement in either feet, by the letter "F", or metres, by the letter "M".

7. The latitude and longitude of the location of the observation aircraft shall be provided in degrees to the nearest one-hundredth of a degree, in the format "dd.dd (N or S) ddd.dd (E or W)" or in degrees and minutes to the nearest minute, in the format "dd mm (N or S) ddd mm (E or W)".

8. The true heading of the observation aircraft shall be provided in degrees to the nearest degree.

9. The roll angle of the observation aircraft shall be provided in degrees followed by a code to indicate whether the roll is to the left, by the letter "L", or to the right, by the letter "R".

10. The pitch angle of the observation aircraft shall be provided in degrees followed by a code to indicate whether the pitch is up, by the letter "U", or down, by the letter "D", relative to the horizontal.

11. The drift angle of the observation aircraft shall be provided in degrees followed by a code to indicate whether the drift is to the left, by the letter "L", or to the right, by the letter "R", relative to the flight path of the observation aircraft.

12. The groundspeed of the observation aircraft shall be denoted by a three-digit number followed by a two-letter code to indicate the units of measurement in either nautical miles, by the letters "NM", or kilometres, by the letters "KM", per hour.

13. The nearest point of the swath width shall be provided in kilometres.

14. The look down angle shall be provided in degrees measured from the vertical.

15. The swath width shall be provided in kilometres.

16. For photographic film, each magazine used during an observation flight from the same sensor shall be numbered in sequence starting from one. Each frame on the original film negative exposed by each sensor shall be individually numbered in sequence, from the first frame to the last frame of that magazine of that sensor. In each case when the film is numbered using one or two numbers per frame, a single frame shall be defined without ambiguity by specifying either the number closest to the centre of the frame, or, in the event that the numbers are equidistant from the centre, the smaller whole number.

Annex C

Information on observation aircraft

Pursuant to the provisions of Article V, paragraph 2 of the Treaty, States Parties, when designating aircraft as observation aircraft, shall notify all other States Parties of the information specified below.

1. Identification:

(A) type and model; and

(B) number, category, type and configuration of each sensor installed on the observation aircraft, as provided in accordance with the provisions of Annex B to the Treaty.

2. Mission Planning:

(A) for each type and configuration of sensor installed on the observation aircraft;

(1) for which ground resolution is dependent upon height above ground level, the height above ground level in metres at which that sensor achieves the ground resolution for that category of sensor specified in Article IV, paragraph 2 of the Treaty;

(2) for which ground resolution is not dependent upon height above ground level, the altitude for maximum range;

(B) optimum cruising speed in kilometres per hour at each altitude specified in accordance with subparagraph (A) of this paragraph;

(C) fuel consumption in kilograms per hour at optimum cruising speed at each altitude specified in accordance with subparagraph (A) of this paragraph.

3. Navigation, Communications and Landing Aids:

(A) each type of navigation equipment installed on the observation aircraft, including its positional accuracy, in metres; and

(B) radio communications, approach and landing aid equipment installed on the observation aircraft, in accordance with standard ICAO practice.

4. Ground Handling:

(A) length, wingspan, maximum height, wheel base, and turning radius;

(B) maximum take-off weight and maximum landing weight;

(C) airfield runway length and pavement strength required at maximum take-off and landing weights, including any capability for landing on unpaved strips;

(D) types and capacities of fuel, oils, hydraulic fluid and oxygen;

(E) types of electrical servicing and starting units; and

(F) any special requirements.

5. Accommodation facilities:

(A) number of flight crew;

(B) number of sensor operators;

(D) sleeping berths.

Annex D

Certification of observation aircraft and sensors

Section I

General provisions

1. Each State Party shall have the right to participate in the certification of an observation aircraft of each type and model and its associated set of sensors designated by another State Party pursuant to Article V of the Treaty, during which the observation aircraft and its sensors shall be examined both on the ground and in-flight.

2. Each certification shall be conducted in order to establish:

(A) that the aircraft is of a type and model designated pursuant to Article V of the Treaty;

(B) that the sensors installed on the observation aircraft are of a category specified in Article IV, paragraph 1 of the Treaty and satisfy the requirements specified in Article IV, paragraph 2 of the Treaty;

(C) that the technical information has been provided in accordance with the provisions of Annex B, Section I to the Treaty;

(D) in the event that the ground resolution of a sensor is dependent upon height above ground level, the minimum height above ground level from which each such sensor installed on an observation aircraft of that type and model may be operated during an observation flight, pursuant to the limitation on ground resolution specified in Article IV, paragraph 2 of the Treaty;

(E) in the event that the ground resolution is not dependent upon height above ground level, the ground resolution of each such sensor installed on an observation aircraft of that type and model, pursuant to the limitation on ground resolution specified in Article IV, paragraph 2 of the Treaty; and

(F) that the covers for sensor apertures or other devices that inhibit the operation of sensors are in their proper position in accordance with the provisions of Article IV, paragraph 4 of the Treaty.

3. Each State Party conducting a certification shall notify all other States Parties, no less than 60 days in advance, of the period of seven days during which the certification of that observation aircraft and its sensors will take place. Such notification shall specify:

(A) the State Party conducting the certification of the observation aircraft and its sensors;

(B) the point of entry at which personnel of the States Parties taking part in the certification should arrive;

(D) the dates on which the certification is to begin and end;

(E) the number, type and model of each observation aircraft to be certified; and

(F) the type and model, description and configuration of each sensor installed on the observation aircraft to be certified, in accordance with the format specified in Annex B, Appendix 1 to the Treaty.

4. No later than ten days after receipt of the notification pursuant to the provisions of paragraph 3 of this Section, each State Party shall notify all other States Parties of its intention to participate in the certification of such aircraft and its sensors pursuant to the provisions of Article IV, paragraph 11. The number of individuals that shall participate in the certification from amongst those States Parties that notified their intention to participate shall be decided upon within the Open Skies Consultative Commission. Unless otherwise agreed, the number of individuals shall total no more than 40 and include no more than four from any one State Party. In the event that two or more States Parties notify their intention to conduct a certification during the same period, it shall be decided within the Open Skies Consultative Commission which of them shall conduct the certification in this period.

5. Each State Party taking part in the certification shall notify the State Party conducting the certification no less than 30 days prior to the date on which the certification of the observation aircraft is to begin, as notified in accordance with paragraph 3 of this Section, of the following:

(A) the names of the individuals taking part in the certification and, in the event that a non-commercial transport aircraft is used to travel to the point of entry, a list of the names of the crew members, in each case specifying gender, date of birth, place of birth and passport number. All such individuals shall be on the list of individuals designated pursuant to Article XIII, Section I of the Treaty;

(B) the date and the estimated time of arrival of such individuals at the point of entry; and

6. No lees than 14 days prior to the date on which the certification of the observation aircraft is to begin, as notified in accordance with paragraph 3 of this Section, the State Party conducting the certification shall provide the States Parties which are taking part in the certification with the following information for each sensor installed on the observation aircraft, and for associated equipment used for the annotation of data collected by sensors:

(A) a description of each constituent part of the sensor, including its purpose, and any connection to associated equipment used for the annotation of data;

(B) photographs taken of each sensor separate from the observation aircraft, in accordance with the following specifications:

(1) each sensor shall fill at least 80 per cent of the photograph either horizontally or vertically;

(2) such photographs may be either colour or black and white and shall measure 18 centimetres by 24 centimetres, excluding the border; and

(3) each photograph shall be annotated with the category of the sensor, its type and model, and the name of the State Party that is presenting the sensor for certification;

7. In the event that no State Party notifies its intention to take part in the certification in accordance with the provisions of paragraph 5 of this Section, the State Party shall conduct by itself an in-flight examination in accordance with the provisions of Section III of this Annex and complete a certification report in accordance with the provisions of Section IV of this Annex.

8. The provisions of Article XIII, Section II of the Treaty shall apply to the personnel of each State Party taking part in the certification during the entire period of their stay on the territory of the State Party conducting the certification.

9. The personnel of each State Party taking part in the certification shall leave the territory of the State Party conducting the certification promptly after signing the certification report.

Section II

Ground examination

1. Whith the approval of the State Party conducting the certification, ground examinations by more than one State Party may be conducted simultaneously. States Parties shall have the right jointly to conduct a ground examination of the observation aircraft and its sensors. The State Party conducting the certification shall have the right to determine the number of personnel engaged at any one time in the ground examination of an observation aircraft and its sensors.

2. Unless otherwise agreed, the ground examination shall not exceed three eight-hour periods for each observation aircraft and its sensors.

3. Prior to the commencement of the ground examination, the State Party conducting the certification shall provide the States Parties taking part in the certification with the following information:

(A) for optical panoramic and framing cameras:

(1) the modulation transfer curve of the response of the lens to spatial frequency (frequency/contrast characteristic) at the maximum relative aperture of that lens, in lines per millimetre;

(2) specifications of the black and white aerial film that will be used to collect data during an observation flight, or for the duplication of such data, in accordance with the provisions of Annex K, Section I, paragraph 2 to the Treaty;

(3) specifications of the film processors which will be used to develop original film negatives and duplicators that will be used to produce film positives or negatives, in accordance with the provisions of Annex K, Section I, paragraph 1 to the Treaty; and

(4) flight test data showing ground resolution as a function of height above ground level for each type of aerial film that will be used with the optical camera;

(B) for video cameras, flight test data from all output devices showing ground resolution as a function of height above ground level;

(C) for infra-red line-scanning devices, flight test data from all output devices showing ground resolution as a function of height above ground level; and

(D) for sideways-looking synthetic aperture radar, flight test data from all output devices showing ground resolution as a function of slant range from the aircraft.

4. Prior to the commencement of the ground examination, the State Party conducting the certification shall provide a briefing to the State Party or States Parties taking part in the certification on:

(A) its plan forthe conduct of the ground examination of the observation aircraft and its sensors;

(B) the observation aircraft, as well as its sensors, associated equipment and covers for sensor apertures or other devices that inhibit the operation of sensors, indicating their location on the observation aircraft with the help of diagrams, photographs, slides and other visual materials;

(C) all necessary safety precautions that shall be observed during the ground examination of the observation aircraft and its sensors; and

(D) the inventory procedures that escorts of the State Party conducting the certification intend to use pursuant to paragraph 6 of this Section.

5. Prior to the commencement of the ground examination, each State Party taking part in the certification shall deliver to the State Party conducting the certification a list of each item of equipment to be used during the ground examination or in-flight examination. The States Parties conducting the examination shall be permitted to take on board the observation aircraft and use video cameras, hand-held audio recorders and hand-held electronic computers. The States Parties taking part in the certification shall be permitted to use other items of equipment, subject to the approval of the State Party conducting the certification.

6. The States Parties taking part in the certification shall, together with the State Party conducting the certification, conduct an inventory of each item of equipment provided for in paragraph 5 of this Section, and review the inventory procedures which shall be followed to confirm that each item of equipment brought on board the observation aircraft by the States Parties taking part in the certification has been removed from the observation aircraft upon conclusion of the examination.

7. Personnel of each State Party taking part in the certification shall have the right to conduct the following activities during the ground examination on the observation aircraft and of each sensor installed on the observation aircraft:

(A) confirm that the number and configuration of each sensor installed on the observation aircraft correspond to the information provided in accordance with the provisions of Section I, paragraph 6 of this Annex, Annex C and Annex B, Section I;

(B) familiarize themselves with the installation of each sensor on the observation aircraft, including the constituent parts thereof and their connections to each other and to any associated equipment used for the annotation of data;

(D) familiarize themselves with the flight test data provided in accordance with the provisions of paragraph 3 of this Section.

8. At the request of any State Party taking part in the certification, the State Party conducting the certification shall photograph any sensor installed on the observation aircraft, the associated equipment on the observation aircraft, or the sensor apertures with their covers or devices which inhibit the operation of sensors. Such photographs shall fulfil the requirements specified in Section I, paragraph 6, subparagraphs (B) (1), (2) and (3) of this Annex.

9. The State Party conducting the certification shall have the right to designate personnel to accompany throughout the ground examination the personnel of the States Parties taking part in the certification to confirm compliance with the provisions of this Section. The personnel of the State Party conducting the certification shall not interfere with the activities of the States Parties taking part in the certification, unless such activities conflict with the safety precautions provided for in paragraph 4, subparagraph (C) of this Section.

10. The State Party conducting the certification shall provide the States Parties taking part in the certification access to the entire observation aircraft, its sensors and associated equipment and sufficient power to operate its sensors and associated equipment. The State Party conducting the certification shall open such compartments or remove panels or barriers, to the extent necessary to permit examination of any sensor and associated equipment subject to certification.

11. Notwithstanding the provisions of this Section, the ground examination shall be conducted in a manner that does not:

(A) degrade, damage, or prevent subsequent operation of the observation aircraft or its sensors;

(B) alter the electrical or mechanical structure of the observation aircraft or its sensors; or

12. The States Parties taking part in the certification shall have the right to take measurements, and make notes, sketches, similar records and recordings using the items of equipment listed in paragraph 5 of this Section, relating to the observation aircraft, its sensors and their associated equipment. Such working materials may be retained by the State Party taking part in the certification and shall not be subject to any review or examination by the State Party conducting the certification.

13. The State Party conducting the certification shall make every effort to answer questions of the States Parties taking part in the certification that pertain to the ground examination.

14. Upon completion of the ground examination, the States Parties taking part in the certification shall leave the observation aircraft, and the State Party conducting the certification shall have the right to use its own inventory procedures set forth in accordance with paragraph 6 of this Section to confirm that all the equipment used during the ground examination in accordance with paragraph 5 of this Section has been removed from the observation aircraft.

Section III

In-flight examination

1. In addition to conducting a ground examination of the observation aircraft and its sensors, the State Party conducting the certification shall conduct one in-flight examination of its sensors which shall be sufficient to:

(A) permit observation of the operation of all the sensors installed on the observation aircraft;

(B) in the event that the ground resolution of a sensor is dependent upon height above ground level, establish the minimum height above ground level from which each such sensor installed on an observation aircraft of that type and model shall be operated for any observation flight, in accordance with the limitation on ground resolution specified in Article IV, paragraph 2 of the Treaty; and

(C) in the event that the ground resolution of a sensor is not dependent upon height above ground level, establish the ground resolution of each such sensor installed on an observation aircraft of that type and model is in accordance with the limitation on ground resolution specified in Article IV, paragraph 2 of the Treaty.

2. Prior to the commencement of the in-flight examination of the sensors, the State Party conducting the certification shall brief the States Parties participating in the certification on its plan for the conduct of the in-flight examination. This briefing shall include the following information:

(A) a diagram of the calibration targets that it intends to use for the in-flight examination in accordance with the provisions of Appendix 1, Section I, paragraph 5 to this Annex;

(B) the estimated time, meteorological conditions, number, direction and height above ground level of each pass over the calibration target appropriate to each sensor to be certified; and

(C) all necessary safety precautions that shall be observed during the in-flight examination of the observation aircraft and its sensors.

3. Prior to and during the conduct of the in-flight examination. States Parties taking part in the certification shall have the right to visit the location of the calibration targets. The State Party conducting the certification shall provide such items of equipment as required to confirm that the calibration targets meet the specifications set forth in Appendix 1, Section I to this Annex.

4. The in-flight examination shall be conducted during clear atmospheric daytime conditions, unless otherwise agreed, over the calibration targets appropriate to each category of sensor installed on the observation aircraft in accordance with the provisions of Appendix 1, Section II to this Annex, to determine the ground resolution of each sensor.

5. The State Party conducting the certification shall provide such data on the meteorological conditions at the location of the calibration targets during the in-flight examination of the sensors as are necessary to make the calculations in accordance with the methodologies specified in Appendix 1, Section III to this Annex.

6. Each State Party shall have the right to designate personnel to take part in the in-flight examination. In the event that the number of individuals so designated exceeds the passenger capacity of the observation aircraft, the States Parties participating in the certification shall agree which of its personnel shall participate in the in-flight examination.

7. Personnel of the States Parties designated pursuant to paragraph 6 of this Section shall have the right to observe the operation of the sensors by personnel of the State Party conducting the certification.

8. Personnel of the States Parties taking part in the certification shall have the right to monitor the unsealing of the film cassette and the storage, processing and handling of the original film negative exposed during the in-flight examination, in accordance with the provisions of Annex K, Section II to the Treaty.

Section IV

Certification report

1. Upon completion of the ground and in-flight examinations, data collected by sensors and from the calibration targets shall be examined jointly by the State Party conducting the certification and the States Parties taking part in the certification. These States Parties shall prepare a certification report which shall establish:

(A) that the observation aircraft is of a type and model designated pursuant to Article V of the Treaty;

(B) that the sensors installed on the observation aircraft are of a category provided for in Article IV, paragraph 1 of the Treaty and satisfy the requirements of Article IV, paragraph 2 of the Treaty;

(D) in the event that the ground resolution of a sensor is dependent upon height above ground level, the minimum height above ground level at which each such sensor on an observation aircraft of that type and model may be operated during an observation flight pursuant to the limitation on ground resolution specified in Article IV, paragraph 2 of the Treaty;

(E) in the event that the ground resolution is not dependent upon height above ground level, the ground resolution of each such sensor installed on an observation aircraft of that type and model, pursuant to the limitations on ground resolution specified in Article IV, paragraph 2 of the Treaty; and

(F) that the covers for sensor apertures or other devices that inhibit the operation of sensors are in accordance with the provisions of Article IV, paragraph 4 of the Treaty.

2. A copy of the information for each sensor provided pursuant to Section I, paragraph 6 and Section II, paragraphs 3 and 8 of this Annex shall be attached to the certification report.

3. Copies of the certification report shall be provided to all other States Parties by the State Party conducting the certification. States Parties that did not take part in the certification shall not have the right to reject the conclusions contained in the certification report.

4. An observation aircraft and its associated set of sensors shall be deemed to be certified unless the States Parties taking part in the certification are unable to reach agreement on the contents of the certification report.

5. In the event that the State Party conducting the certification and States Parties taking part in the certification are unable to reach agreement on the contents of the certification report, the observation aircraft shall not be used for observation flights until the issue is resolved.

Appendix 1 to Annex D

Methodologies for the verification of the performance of sensors installed on an observation aircraft

The ground resolution of each sensor installed on the observation aircraft, and, where its performance depends on height above ground level, the minimum height above ground level at which this sensor may be operated during an observation flight, shall be determined and confirmed on the basis of data collected over calibration targets appropriate to each category of sensor in accordance with the specifications in Section I and calculated in accordance with the methodologies to be determined within the Open Skies Consultative Commission.

Section I

Specifications for calibration targets

1. Calibration targets shall be provided by the State Party conducting the certification in accordance with the provisions of Annex D to the Treaty. Such calibration targets shall be used to establish the ground resolution of sensors, of a type appropriate to each sensor category, and designed in accordance with characteristics specified below.

2. Calibration targets for establishing the ground resolution of optical cameras shall consist of a series of groups of alternating black and white bars. Each group of bars shall consist of a minimum of two black bars separated by a white bar. The width of black and white bars within a group shall remain constant. The width of the bars in groups of bars in the calibration target shall change in steps sufficient to ensure accurate measurement of the ground resolution. The length of the bars shall remain constant within each group. The contrast ratio of the black to white bars shall be consistent throughout the target and shall be at least 5 to 1 (equivalent to a modulation of 0.66).

3. Calibration targets for establishing the ground resolution of infra-red line-scanning devices shall be determined within the Open Skies Consultative Commission during the period of provisional application.

4. Calibration targets for establishing the ground resolution of sideways-looking synthetic aperture radar shall consist of arrays of trihedral corner reflectors whose configuration shall be in accordance with the methodologies determined within the Open Skies Consultative Commission during the period of provisional application.

5. Each State Party shall provide all other States Parties with a diagram of the calibration targets that it intends to use for the purpose of in-flight examination. Such diagrams shall be annotated with the overall dimensions of the calibration targets, their locations and the type of terrain on which they are deployed, as well as the information appropriate to each type of calibration target as determined within the Open Skies Consultative Commission during the period of provisional application.

Section II

Conduct of in-flight examination

1. In order to establish the ground resolution of panoramic or vertically-installed framing cameras, the line of flight of the observation aircraft shall be directly over and parallel to the calibration target. In order to establish the ground resolution of obliquely-installed framing cameras, the line of flight of the observation aircraft shall be parallel to the calibration target at a range such that the image of the calibration target appears in the foreground of the field of view of the optical camera set at its maximum angle measured from the horizontal or minimum angle measured from the vertical.

2. In order to establish the ground resolution of an infra-red line-scanning device, the line of flight of the observation aircraft shall be directly over and parallel to the calibration target at an agreed range of heights above ground level.

3. In order to establish the ground resolution of a sideways-looking synthetic aperture radar, the line of flight of the observation aircraft shall be to the side of the array of the corner reflectors.

Section III

Analysis of data collected during the in-flight examination

1. Following the in-flight examination, the State Party conducting the certification and the States Parties taking part in the certification shall jointly analyse the data collected during the in-flight examination pursuant to Annex D, Section IV, paragraph 1 to the Treaty.

2. The methodology for calculating the minimum height above ground level at which each optical camera installed on the observation aircraft may be operated during an observation flight, including the value of the contrast ratio or the equivalent modulation to be used in this calculation, which shall be not less than 1.6:1 (correspondingly 0.23) and not greater than 4:1 (correspondingly 0.6), shall be determined within the Open Skies Consultative Commission during the period of provisional application and prior to 30 June 1992. The ground resolution of optical cameras shall be determined from a visual analysis of the image of the calibration target on the original film negative. The numerical value of ground resolution shall be equal to the width of the smallest bar of the calibration target that is distinguishable as a separate bar.

3. The methodology for calculating the minimum height above ground level at which each video camera installed on the observation aircraft may be operated during an observation flight shall be determined within the Open Skies Consultative Commission during the period of provisional application.

4. The methodology for calculating the minimum height above ground level at which an infra-red line-scanning device installed on the observation aircraft may be operated during an observation flight, including the value of the minimum resolvable temperature difference to be used in this calculation, shall be determined within the Open Skies Consultative Commission during the period of provisional application.

5. The methodology for calculating the ground resolution of a sideways-looking synthetic aperture radar, including the determination of the relationship between the impulse response method and the object separation method, shall be determined within the Open Skies Consultative Commission during the period of provisional application.

ANNEX E

PROCEDURES FOR ARRIVALS AND DEPARTURES

1. Each State Party shall designate one or more points of entry, one or more points of exit, and one or more Open Skies airfields on its territory. Points of entry and points of exit may or may not be the same as the Open Skies airfields. Unless otherwise agreed, if an Open Skies airfield is different from a point of entry, the Open Skies airfield shall be designated so that the observing Party can reach the Open Skies airfield within five hours from the point of entry either in its own observation aircraft or in transportation provided by the observed Party. The observing Party, after arriving at a point of entry or an Open Skies airfield, shall have the right to a rest period, subject to the provisions of Article VI of the Treaty.

2. Each State Party shall have the right to designate entry fixes an exit fixes. If a State Party elects to designate entry fixes and exit fixes, such fixes shall facilitate flight from the territory of the observing Party to the point of entry of the observed Party. Planned flights between entry fixes and points of entry and between points of exit and exit fixes shall be conducted in accordance with published ICAO standards and recommended practices and national regulations. In the event that portions of the flights between entry fixes and points of entry or between points of exit and exit fixes lie in international airspace, the flight through international airspace shall be conducted in accordance with published international regulations.

3. Information on points of entry and points of exit, Open Skies airfields, entry fixes and exit fixes, refuelling airfields, and calibration targets shall initially be as specified in Appendix 1 to this Annex.

4. A State Party shall have the right to introduce changes to Appendix 1 to this Annex by notifying all other States Parties of such changes, in writing, no less than 90 days before such changes become effective.

5. Each State Party shall ensure effective observation of its entire territory as follows:

(A) for its mainland territory. Open Skies airfields shall be designated in such a way that no point on its territory is farther from one or more such airfields than 35 per cent of the maximum flight distance or distances established for that State Party in accordance with Annex A to the Treaty;

(B) for portions of its territory that are separated from the mainland territory:

(1) that State Party shall apply the provisions of subparagraph (A) of this paragraph; or

(2) in the event that the portion or portions of the territory are separated from the mainland territory by more than 600 kilometres, or if agreed between that State Party and the observing Party, or if otherwise provided for in Annex A, that State Party shall provide special procedures, including the possible use of refuelling airfields; or

(3) in the event that a portion or portions of the territory are separated from the mainland territory by less than 600 kilometres, and such portion or portions of the territory are not covered by the provisions of subparagraph (A) of this paragraph, that State Party may specify a separate maximum flight distance in Annex A to cover such portion or portions of its territory.

6. Immediately upon the arrival of an observation aircraft at the point of entry, and immediately prior to the departure of an observation aircraft from the point of exit, both the observed and observing Parties shall inspect the covers for sensor apertures or other devices that inhibit the operation of sensors installed in accordance with Article IV, paragraph 4. In the event that the point of entry is different from the Open Skies airfield from which the observation flight commences, both the observed and observing Parties shall inspect the covers for sensor apertures or other devices that inhibit the operation of sensors immediately prior to departure of the observation aircraft from the point of entry en route to the Open Skies airfield from which the observation flight commences. In the event that the point of exit is different from the Open Skies airfield at which the observation flight terminates, both the observed and observing Parties shall inspect the covers for sensor apertures or other devices that inhibit the operation of sensors immediately prior to departure of the observation aircraft from such airfield en route to the point of exit.

7. A State Party shall have the right to conduct an examination and inventory of the items of equipment that the other State Party intends to use for the purpose of conducting a pre-flight inspection of sensors and, if applicable, the observation aircraft, as well as items that the flight representatives intend to bring on board the observation aircraft. This examination and inventory:

(A) shall begin no later than one hour after arrival of such items at the point of entry or the Open Skies airfield, at the choice of the State Party conducting the inventory, and shall be completed within one hour; and

(B) shall be carried out in the presence of one or more designated individuals of the other State Party.

8. If, during the examination and inventory of the items of equipment to be used in the sensor inspection and, if applicable, observation aircraft inspection, as well as the items that the flight representatives intend to bring on board the observation aircraft, the State Party conducting the examination and inventory determines that the items do not conform to the list of authorized equipment contained in Annex D, Section II, paragraph 5, or to the items described in Annex G, Section I, paragraph 4, it shall have the right to deny permission for the use of such items. Items so identified that are brought into the territory of the observed Party by the observing Party shall be, unless otherwise agreed:

(A) placed in a sealed container for safekeeping; and

(B) subsequently removed from the territory of the observed Party at the earliest opportunity, but not later than the departure of the observing Party from the territory of the observed Party.

9. In the event that the observing Party travels to the point of entry specified in the notification provided in accordance with Article VI, Section I, paragraph 5 of this Treaty, using a transport aircraft registered with the observing Party or with another State Party, the transport aircraft shall be permitted:

(A) to depart from the territory of the observed Party;

(B) in the event that the point of entry is the same as the point of exit, to remain at the point of entry until departure of the observing Party from the territory of the observed Party;

(C) in the event that the point of entry is not the same as the point of exit, to fly to the point of exit in sufficient time for further crew rest prior to departure of all the personnel of the observing Party from the territory of the observed Party.

10. In the event that the observation aircraft is provided by the observed Party and the observing Party does not use its own transport aircraft for transporting its personnel from the point of entry to the Open Skies airfield, the observed Party shall ensure that the personnel of the observing Party are transported from the point of entry to the Open Skies airfield and from the Open Skies airfield to the point of exit.

Appendix 1 to Annex E

Section I

Designation of sites

The sites to be used as points of entry, points of exit. Open Skies airfields, refuelling airfields, calibration targets, and, if applicable, entry fixes and exit fixes are initially as specified in Section II of this Appendix. The designation includes:

(A) Site: name of point of entry, point of exit. Open Skies airfield, entry fix, exit fix, refuelling airfield, and calibration target;

(B) Location: latitude and longitude of the respective site, to the nearest second; and

Section II

Points of entry, points of exit, open skies airfields. Entry fixes, exit fixes, refuelling airfields, and calibration targets

State Party: The Federal Republic of Germany
POINT OF ENTRY/EXIT
SITE	LOCATION	INSPECTION OF SITE LOCATION AIRCRAFT/ SENSORS
Köln/Bonn	N 50-52-02
(EDDK)	E 007-08-37	Yes
OPEN SKIES AIRFIELDS
SITE	LOCATION	INSPECTION OF SITE LOCATION AIRCRAFT/ SENSORS
Wunstorf	N 52-27-48
(EDNW)	E 009-25-70	No
Lansberg/Lech	N 48-04-28
(EDSA)	E 010-54-42	No
ENTRY/EXIT FIXES
To be determined
REFUELLING AIRFIELDS
CALIBRATION TARGETS
SITE	LOCATION
Köln/Bonn	To be determined

State Party: The United States of America
POINT OF ENTRY/EXIT
SITE	LOCATION	INSPECTION OF SITE LOCATION AIRCRAFT/ SENSORS
Washington Dulles	N 38-56-36
International DC	W 077-27-24	Yes

Travis AFB	N 38-15-48
California	W 121-55-48	Yes
OPEN SKIES AIRFIELDS
SITE	LOCATION	INSPECTION OF SITE LOCATION AIRCRAFT/ SENSORS
Washington Dulles	N 38-56-36
International DC	W 077-27-24	Yes

Travis AFB	N 38-15-48
California	W 121-55-48	Yes

Elmendorf AFB	N 61-15-12
Alaska	W 149-47-30	Yes

Lincoln Municipal	N 40-51-00
Nebraska	W 096-45-30	Yes
ENTRY/EXIT FIXES
To be determined
REFUELLING AIRFIELDS
Honolulu International	N 21-19-06
Hawaii	W 157-55-24
Malmstrom AFB	N 47-30-18
Montana	W 111-11-10

Phoenix-Sky Harbor	N 33-26-12
International Arizona	W 112-00-24
General Mitchell	N 42-56-48
International Wisconsin	W 087-53-36

McGhee Tyson	N 35-48-48
Tennessee	W 083-59-36
CALIBRATION TARGETS
SITE	LOCATION
Washington Dulles	To be determined
Travis AFB	To be determined
Elmendorf AFB	To be determined

State Party: Republic of Belarus and the Russian Federation group of States Parties
POINT OF ENTRY/EXIT
SITE	LOCATION	INSPECTION OF SITE LOCATION AIRCRAFT/ SENSORS
Kubinka	N 55-36-30	Yes
	E 036-39-10
Ulan-Ude	N 51-48-00
	E 107-27-00	Yes
OPEN SKIES AIRFIELDS
SITE	LOCATION	INSPECTION OF SITE LOCATION AIRCRAFT/ SENSORS
Kubinka	N 55-36-30	Yes
	E 036-39-10
Ulan-Ude	N 51-48-00	Yes
	E 107-27-00
Magadan	N 59-54-06	No
	E 150-03-01
Vorkuta	N 67-29-00	No
	E 063-59-00
ENTRY/EXIT FIXES
To be determined
REFUELLING AIRFIELDS
CALIBRATION TARGETS
SITE	LOCATION

State Party: Benelux
POINT OF ENTRY/EXIT
SITE	LOCATION	INSPECTION OF SITE LOCATION AIRCRAFT/ SENSORS
Zaventem/	N 50-54-01	Yes
Melsbroek	W 004-59-09
OPEN SKIES AIRFIELDS
SITE	LOCATION	INSPECTION OF SITE LOCATION AIRCRAFT/ SENSORS
Zaventem/	N 50-54-01
Melsbroek	W 004-59-09	Yes
ENTRY/EXIT FIXES
To be determined
REFUELLING AIRFIELDS
CALIBRATION TARGETS
SITE	LOCATION
Volkel	N 54-39-03
	W 005-42-02

State Party: Republic of Bulgaria
POINT OF ENTRY/EXIT
SITE	LOCATION	INSPECTION OF SITE LOCATION AIRCRAFT/ SENSORS
Sofia	N 42-41-07	Yes
	E 023-24-05
OPEN SKIES AIRFIELDS
SITE	LOCATION	INSPECTION OF SITE LOCATION AIRCRAFT/ SENSORS
Sofia	N 42-41-07	Yes
	E 023-24-05
Burgas	N 42-34-00	No
	E 027-30-00
ENTRY/EXIT FIXES
To be determined
REFUELLING AIRFIELDS
SITE	LOCATION
Sofia	N 42-41-07
	E 023-24-05
Burgas	N 42-34-00
	E 027-30-00
CALIBRATION TARGETS
SITE	LOCATION

State Party: Canada
POINT OF ENTRY/EXIT
SITE	LOCATION	INSPECTION OF SITE LOCATION AIRCRAFT/ SENSORS
Ottawa	N 45-19-21	Yes
(CYOW)	W 075-40-10
OPEN SKIES AIRFIELDS
SITE	LOCATION	INSPECTION OF SITE LOCATION AIRCRAFT/ SENSORS
Ottawa	N 45-19-21	Yes
(CYOW)	W 075-40-10

lqualuit	N 63-45-22	No
	W 068-33-25

Yellowknife	N 62-27-45
	W 114-26-20	No
ENTRY/EXIT FIXES
To be determined
REFUELLING AIRFIELDS
SITE	LOCATION
Edmonton	N 53-18-35
	W 113-34-43
Halifax	N 44-52-51
	W 063-30-33
Winnipeg	N 49-54-39
	W 097-14-35
Churchill	N 58-44-13
	W 094-03-26
CALIBRATION TARGETS
SITE	LOCATION
Ottawa area	To be determined

State Party: The Kingdom of Denmark
POINT OF ENTRY/EXIT
SITE	LOCATION	INSPECTION OF SITE LOCATION AIRCRAFT/ SENSORS
Copenhagen International	N 55-37-07	No
Airport (EKCH)	E 012-39-26
Military Airfield	N 55-46-09	Yes
Vaerloese	E 012-19-34
OPEN SKIES AIRFIELDS
SITE	LOCATION	INSPECTION OF SITE LOCATION AIRCRAFT/ SENSORS
Military Airfield	N 55-46-09	Yes
Vaerloese	E 012-19-34
ENTRY/EXIT FIXES
To be determined
REFUELLING AIRFIELDS
SITE	LOCATION
Vagar	N 062-03-51
(EKVG)	W 007-16-26

Soendre Stroemfjord	N 67-01-05
International	W 050-41-39
Airport (BGSF)
CALIBRATION TARGETS
SITE	LOCATION
Military Airfield	N 55-46-09
Vaerloese	E 012-19-34

State Party: The Kingdom of Spain
POINT OF ENTRY/EXIT
SITE	LOCATION	INSPECTION OF SITE LOCATION AIRCRAFT/ SENSORS
Getafe	N 40-17-43	Yes
	W 003-43-21
POINT OF ENTRY/EXIT FOR CANARY ISLANDS
SITE	LOCATION	INSPECTION OF SITE LOCATION AIRCRAFT/ SENSORS
Gando	N 27-55-49	Yes
	W 015-23-05
OPEN SKIES AIRFIELDS
SITE	LOCATION	INSPECTION OF SITE LOCATION AIRCRAFT/ SENSORS
Getafe	N 40-17-43	Yes
	W 003-43-21

Valencia	N 39-29-26	No
	W 000-28-50

Valladolid	N 41-42-26	No
	W 004-51-02

Moron	N 37-10-34	No
	W 005-36-53
ENTRY/EXIT FIXES
To be determined
REFUELLING AIRFIELDS
Nil
CALIBRATION TARGETS
SITE	LOCATION

State Party: The French Republic
POINT OF ENTRY/EXIT
SITE	LOCATION	INSPECTION OF SITE LOCATION AIRCRAFT/ SENSORS
Orleans-Bricy	N 47-59-12	Yes
	E 001-45-43
OPEN SKIES AIRFIELDS
SITE	LOCATION	INSPECTION OF SITE LOCATION AIRCRAFT/ SENSORS
Orleans-Bricy	N 47-59-12	Yes
	E 001-45-43

Toulouse-Blagnac	N 43-37-26	No
	E 001-22-53

Nice-Côte d’Azur	N 43-39-47	No
	E 007-12-09
ENTRY/EXIT FIXES
To be determined
REFUELLING AIRFIELDS
Nil
CALIBRATION TARGETS
SITE	LOCATION

State Party: The United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland
POINT OF ENTRY/EXIT
SITE	LOCATION	INSPECTION OF SITE LOCATION AIRCRAFT/ SENSORS
Brize Norton	N 51-44-97	Yes
	W 001-34-93

Heathrow	N 51-28-72
	W 000-27-47	No
Note: Heathrow is for arrival of personnel on scheduled passenger services only. Not for observation or transport aircraft.
OPEN SKIES AIRFIELDS
SITE	LOCATION	INSPECTION OF SITE LOCATION AIRCRAFT/ SENSORS
Brize Norton	N 51-44-97	Yes
	W 001-34-93

Scampton	N 53-18-45	Yes
	W 000-32-03

Leuchars	N 55-22-38	Yes
	W 000-52-03
ENTRY/EXIT FIXES
To be determined przez FAA
REFUELLING AIRFIELDS
Nil
CALIBRATION TARGETS
SITE	LOCATION
Boscombe Down	N 51-09-10
	W 001-44-76

State Party: The Hellenic Republic
POINT OF ENTRY/EXIT
SITE	LOCATION	INSPECTION OF SITE LOCATION AIRCRAFT/ SENSORS
Thessaloniki	N 40-27-22	Yes
International	E 022-59-21
OPEN SKIES AIRFIELDS
SITE	LOCATION	INSPECTION OF SITE LOCATION AIRCRAFT/ SENSORS
Thessaloniki	N 40-27-22	Yes
International	E 022-59-21

Elefsis	N 38-04-00	Yes
	E 023-33-38
ENTRY/EXIT FIXES
Chouchouligovo	N 41-24-40
	E 023-22-02
REFUELLING AIRFIELDS
CALIBRATION TARGETS
SITE	LOCATION

State Party: The Republic of Hungary
POINT OF ENTRY/EXIT
SITE	LOCATION	INSPECTION OF SITE LOCATION AIRCRAFT/ SENSORS
Budapest/	N 47-26-18	Yes
Ferihegy	E 019-15-48
(LHBP)
Tokol	N 47-21-14	Yes
LHTL	E 018-58-08
OPEN SKIES AIRFIELDS
SITE	LOCATION	INSPECTION OF SITE LOCATION AIRCRAFT/ SENSORS
Budapest/	N 47-26-18	Yes
Ferihegy	E 019-15-48
(LHBP)
Tokol	N 47-21-14	Yes
LHTL	E 018-58-08
ENTRY/EXIT FIXES
To be determined
REFUELLING AIRFIELDS
Nil
CALIBRATION TARGETS
SITE	LOCATION

State Party: The Republic of Iceland
POINT OF ENTRY/EXIT
SITE	LOCATION	INSPECTION OF SITE LOCATION AIRCRAFT/ SENSORS
Keflavik	N 63-59-48	Yes
	W 022-36-30
OPEN SKIES AIRFIELDS
	N 63-59-07
	W 022-36-20
ENTRY/EXIT FIXES
To be determined
REFUELLING AIRFIELDS
SITE	LOCATION
CALIBRATION TARGETS
SITE	LOCATION

State Party: The Republic of Italy
POINT OF ENTRY/EXIT
SITE	LOCATION	INSPECTION OF SITE LOCATION AIRCRAFT/ SENSORS
Milano-Malpensa	N 45-38-00	Yes
	E 008-44-00

Palermo-	N 38-10-40	Yes
Punta Raisi	E 013-05-20
OPEN SKIES AIRFIELDS
SITE	LOCATION	INSPECTION OF SITE LOCATION AIRCRAFT/ SENSORS
Milano-Malpensa	N 45-38-00	Yes
	E 008-44-00

Palermo-	N 38-10-40	Yes
Punta Raisi	E 013-05-20
ENTRY/EXIT FIXES
To be determined
REFUELLING AIRFIELDS
The above-mentioned Open Skies airfields
CALIBRATION TARGETS
SITE	LOCATION

State Party: The Kingdom of Norway
POINT OF ENTRY/EXIT
SITE	LOCATION	INSPECTION OF SITE LOCATION AIRCRAFT/ SENSORS
Oslo-Gardermoen	N 60-12-10	Yes
(ENGM)	E 011-05-08
OPEN SKIES AIRFIELDS
SITE	LOCATION	INSPECTION OF SITE LOCATION AIRCRAFT/ SENSORS
Oslo-Gardermoen	N 60-12-10	Yes
(ENGM)	E 011-05-08

Tromsoe-Langnes	N 69-40-53	No
(ENTC)	E 018-55-10
ENTRY/EXIT FIXES
To be determined
REFUELLING AIRFIELDS
SITE	LOCATION
Trondheim-Vaernes	N 63-27-29
(ENVA)	E 010-55-33
CALIBRATION TARGETS
SITE	LOCATION

State Party: The Republic of Poland
POINT OF ENTRY/EXIT
SITE		LOCATION	INSPECTION OF SITE LOCATION AIRCRAFT/ SENSORS
Warszawa-Okęcie		N 52-13-10	Yes
		E 021-01-10
LOTNISKO OTWARTYCH PRZESTWORZY
SITE		LOCATION	INSPECTION OF SITE LOCATION AIRCRAFT/ SENSORS
Warszawa-Okęcie		N 52-13-10	Yes
		E 021-01-10
ENTRY/EXIT FIXES
To be determined
LOTNISKO PRZEZNACZONE DO UZUPEŁNIANIA PALIWA
CALIBRATION TARGETS
SITE	LOCATION

State Party: The Portuguese Republic
POINT OF ENTRY/EXIT
SITE	LOCATION	INSPECTION OF SITE LOCATION AIRCRAFT/ SENSORS
Lisboa	N 38-46-22	Yes
International	W 009-07-58
OPEN SKIES AIRFIELDS
SITE	LOCATION	INSPECTION OF SITE LOCATION AIRCRAFT/ SENSORS
Sta. Maria	N 36-58-22	No
	W 025-10-17

Porto Santo	N 33-04-01	No
	W 016-20-44
ENTRY/EXIT FIXES
To be determined
REFUELLING AIRFIELDS
Lisboa	N 38-46-22
International	W 009-07-58

Sta. Maria	N 36-58-22
	W 025-10-17
Porto Santo	N 33-04-01
	W 016-20-44
CALIBRATION TARGETS
SITE	LOCATION
Lisboa	To be determined
International

State Party: Romania
POINT OF ENTRY/EXIT
SITE	LOCATION	INSPECTION OF SITE LOCATION AIRCRAFT/ SENSORS
Bucharest - Otopeni	N 44-34-30	Yes
International Airport	E 026-05-10

Timisoara	N 45-48-37	Yes
Airport	E 021-20-22
OPEN SKIES AIRFIELDS
SITE	LOCATION	INSPECTION OF SITE LOCATION AIRCRAFT/ SENSORS
Bucharest – Otopeni	N 44-34-30	Yes
International Airport	E 026-05-10

Timisoara	N 45-48-37	Yes
Airport	E 021-20-22

Bacau Airport	N 46-31-19
	E 026-54-41	No
ENTRY/EXIT FIXES
To be determined
REFUELLING AIRFIELDS
SITE	LOCATION
Bucharest – Otopeni	N 44-34-30
International Airport	E 026-05-10

Timisoara	N 45-48-37
Airport	E 021-20-22
CALIBRATION TARGETS
SITE	LOCATION
Urlati	N 45-55-45
	E 026-05-11

Dunavat Nord	N 45-02-10
Murighiol	E 029-13-20

State Party: The Czech and Slovak Federal Republic
POINT OF ENTRY/EXIT
SITE	LOCATION	INSPECTION OF SITE LOCATION AIRCRAFT/ SENSORS
Praha	N 50-06-10	Yes
International	E 014-15-40
OPEN SKIES AIRFIELDS
SITE	LOCATION	INSPECTION OF SITE LOCATION AIRCRAFT/ SENSORS
Praha	N 50-06-10	Yes
International	E 014-15-40

Bratislava	N 49-10-10	No
International	E 017-12-50

Kosice	N 48-40-10	No
International	E 021-14-40
ENTRY/EXIT FIXES
To be determined
REFUELLING AIRFIELDS
SITE	LOCATION
Bratislava	N 49-10-10
International	E 017-12-50

Kosice	N 48-40-10
International	E 021-14-40
CALIBRATION TARGETS
SITE	LOCATION
Praha	To be determined
International

State Party: The Republic of Turkey
POINT OF ENTRY/EXIT
SITE	LOCATION	INSPECTION OF SITE LOCATION AIRCRAFT/ SENSORS
Eskisehir	N 39-47-00	Yes
	E 030-35-00

Diyarbakir	N 30-50-00	Yes
	E 040-05-00
OPEN SKIES AIRFIELDS
SITE	LOCATION	INSPECTION OF SITE LOCATION AIRCRAFT/ SENSORS
Eskisehir	N 39-47-00	Yes
	E 030-35-00

Diyarbakir	N 30-50-00	Yes
	E 040-05-00
ENTRY/EXIT FIXES
To be determined
REFUELLING AIRFIELDS
To be determined
CALIBRATION TARGETS
SITE	LOCATION
Eskisehir	To be determined
Diyarbakir	To be determined

State Party: Ukraine
POINT OF ENTRY/EXIT
SITE	LOCATION	INSPECTION OF SITE LOCATION AIRCRAFT/ SENSORS
Borispol/Kiev	N 50-20-07	Yes
	E 030-53-07
OPEN SKIES AIRFIELDS
SITE	LOCATION	INSPECTION OF SITE LOCATION AIRCRAFT/ SENSORS
Borispol/Kiev	N 50-20-07	Yes
	E 030-53-07
ENTRY/EXIT FIXES
To be determined
REFUELLING AIRFIELDS
Lvov	N 49-48-07
	E 023-57-03

Odessa	N 46-25-06
	E 030-40-07
CALIBRATION TARGETS
SITE	LOCATION

Annex F

Pre-flight inspections and demonstration flights

Section I

Pre-flight inspection of observation aircraft and sensors of the observing Party

1. The purpose of the pre-flight inspection of observation aircraft and sensors provided by the observing Party is to confirm that the observation aircraft, its sensors and associated equipment correspond to those certified in accordance with the provisions of Annex D to the Treaty. The observed Party shall .have the right to conduct a pre-flight inspection of an observation aircraft and its sensors provided by the observing Party to confirm that:

(A) the observation aircraft, its sensors and associated equipment including, where applicable, lens and photographic film, correspond to those certified in accordance with the provisions of Annex D to the Treaty; and

(B) there are no items of equipment on board the observation aircraft other than those permitted by Article IV of the Treaty.

2. Upon arrival of the observation aircraft at the point of entry the observed Party shall:

(A) provide a list of the inspectors, the number of whom shall not exceed ten persons, unless otherwise agreed, including the general function of each of the inspectors;

(B) provide a list of the items of equipment that they intend to use during the pre-flight inspection provided for in Annex D, Section II, paragraph 5 to the Treaty; and

3. Prior to the commencement of the pre-flight inspection, a designated individual from the observing Party shall:

(A) brief the observed Party on the inventory procedures which shall be followed to confirm that all inspection equipment, as well as any non-destructive-testing equipment as provided for in paragraph 7 of this Section, brought on board the observation aircraft by the inspectors has been removed from the observation aircraft upon conclusion of the pre-flight inspection;

(B) together with the inspectors, conduct an examination and inventory of each item of equipment to be used during the pre-flight inspection; and

(C) brief the inspectors on all safety precautions that they shall observe during the pre-flight inspection of the observation aircraft and its sensors.

4. The pre-flight inspection shall not begin until the completion of the formal arrival procedures and shall take no longer than eight hours.

5. The observing Party shall have the right to provide its own escorts to accompany the inspectors throughout the pre-flight inspection of the observation aircraft and its sensors to confirm that the inspection is conducted in accordance with the provisions of this Section. The observing Party shall facilitate the inspection in accordance with the procedures specified in Annex D, Section II, paragraphs 7 and 8 to the Treaty.

6. In conducting the pre-flight inspection, the inspectors shall have the right of access to the observation aircraft, its sensors and associated equipment, in the same manner as provided for in Annex D, Section II, paragraph 10, and shall comply with the provisions of Annex D, Section II, paragraphs 11 and 12 to the Treaty.

7. For the purposes of this inspection, the observed Party shall have the right to take on board and use the following non-destructive-testing equipment:

(A) video probe (borescope on video camera);

(B) X-ray and backscatter X-ray imaging equipment;

(D) logic/data analyser;

(E) passive infra-red sensors; and

(F) 35 millimetre camera.

In addition, the observed Party shall have the right to take on board and use such other non-destructive-testing equipment as may be necessary to establish that no items of equipment are on board the observation aircraft other than those permitted by Article IV of the Treaty, as may be agreed by the Open Skies Consultative Commission prior to 30 June 1992.

8. Upon completion of the pre-flight inspection, the inspectors shall leave the observation aircraft, and the observing Party shall have the right to use its own inventory procedures to confirm that all inspection equipment used during the pre-flight inspection has been removed from the observation aircraft. If the observed Party is unable to demonstrate this to the satisfaction of the observing Party, the observing Party shall have the right to proceed with the observation flight or to cancel it, and when the observing Party is satisfied that it is safe to do so, depart from the territory of the observed Party. In the latter case, no observation flight shall be recorded against the quota of either State Party.

9. The inspectors shall immediately inform the observing Party if they establish that the observation aircraft, its sensors or associated equipment do not correspond to those certified in accordance with the provisions of Annex D to the Treaty, or that there are items of equipment on board the observation aircraft other than those permitted by Article IV of the Treaty. If the observing Party is unable to demonstrate that the observation aircraft, its sensors and associated equipment correspond to those certified in accordance with the provisions of Annex D to the Treaty and that there are no items of equipment on board the observation aircraft other than those permitted by Article IV of the Treaty, and if the observing and observed Parties do not agree otherwise, the observed Party shall have the right to prohibit the observation flight pursuant to Article VIII of the Treaty. If the observation flight is prohibited, the observation aircraft shall promptly depart from the territory of the observed Party and no observation flight shall be recorded against the quota of either State Party.

10. Upon completion of the pre-flight inspection of the observation aircraft and its sensors, the observed and observing Parties shall prepare a pre-flight inspection report which shall state that:

(A) the observation aircraft, its sensors and associated equipment correspond to those certified in accordance with the provisions of Annex D to the Treaty; and

(B) there are no items of equipment on board the observation aircraft other than those permitted by Article IV of the Treaty.

11. Signature of the pre-flight inspection report by the observed Party shall signify its agreement for the observing Party to use that observation aircraft to conduct an observation flight over the territory of the observed Party.

Section II

Pre-flight inspection of sensors of the observed Party

1. The purpose of the pre-flight inspection of the sensors on an observation aircraft provided by the observed Party is to confirm that the sensors and associated equipment correspond to those certified in accordance with the provisions of Annex D to the Treaty. The observing Party shall have the right to conduct a pre-flight inspection of the sensors and associated equipment installed on an observation aircraft provided by the observed Party to confirm that its sensors and associated equipment correspond to those certified in accordance with the provisions of Annex D to the Treaty.

2. Upon arrival of the inspectors of the observing Party at the location of the pre-flight inspection, the observing Party shall:

(A) provide a list of the inspectors, the number of whom shall not exceed five persons, unless otherwise agreed, including the general function of each inspector;

(B) provide a list of the items of equipment that the inspectors intend to use during the pre-flight inspection; and

(C) inform the observed Party of its plan for the pre-flight inspection of the sensors and associated equipment on board the observation aircraft.

3. Prior to the commencement of the pre-flight inspection, a designated individual from the observed Party shall:

(A) brief the observing Party on the inventory procedures that shall be followed to confirm that each item of equipment brought on board the observation aircraft by the inspectors has been removed from the observation aircraft upon conclusion of the pre-flight inspection;

(B) together with the inspectors, conduct an examination and inventory of each item of equipment to be used during the pre-flight inspection; and

(C) brief the inspectors on all necessary safety precautions that they must observe during the pre-flight inspection of the sensors and associated equipment installed on the observation aircraft.

4. The pre-flight inspection shall not begin until the completion of the formal arrival procedures and shall take no longer than eight hours.

5. The observed Party shall have the right to provide its own escorts to accompany the inspectors throughout the pre-flight inspection of the sensors and associated equipment on board the observation aircraft to confirm that the inspection is conducted in accordance with the provisions of this Section. The observed Party shall facilitate the inspection of the sensors and associated equipment on board the observation aircraft by the inspectors in accordance with the procedures specified in Annex D, Section II, paragraph 7 to the Treaty.

6. In conducting the pre-flight inspection, the inspectors shall have the right of access to the sensors and associated equipment on board the observation aircraft in the same manner as provided for in Annex D, Section II, paragraph 10 and shall comply with the provisions of Annex D, Section II, paragraphs 11 and 12 to the Treaty.

7. Upon completion of the pre-flight inspection, the inspectors shall leave the observation aircraft and the observed Party shall have the right to use its own inventory procedures to confirm that all items of equipment have been removed from the observation aircraft. If the observing Party is unable to demonstrate this to the satisfaction of the observed Party, the observed Party shall have the right to prohibit the observation flight in accordance with Article VIII of the Treaty, and no observation flight shall be recorded against the quota of either State Party.

8. The inspectors shall immediately inform the observed Party if they establish that any of the sensors or associated equipment on board the observation aircraft do not correspond to those certified in accordance with the provisions of Annex D to the Treaty. If the observed Party is unable to demonstrate that the sensors or associated equipment on board the observation aircraft correspond to those certified in accordance with Annex D to the Treaty, the observing Party shall have the right to:

(A) agree to use an alternative package of sensor types or capabilities proposed by the observed Party;

(B) proceed according to the original mission plan;

(C) accept a delay in the commencement of the observation flight to permit the observed Party to rectify the problem determined to exist by the observing Party pursuant to this paragraph. In the event that the problem is resolved to the satisfaction of the observing Party, the flight shall proceed according to the mission plan, revised as necessary due to any delay. In the event that the problem is not rectified to the satisfaction of the observing Party, the observing Party shall depart the territory of the observed Party; or

(D) cancel the observation flight, and immediately depart the territory of the observed Party.

9. If the observing Party leaves the territory of the observed Party not having conducted an observation flight, as provided for in paragraph 8, subparagraphs (C) and (D) of this Section, no observation flight shall be counted against the quota of either State Party.

10. Upon completion of the pre-flight inspection of the sensors and associated equipment installed on the observation aircraft, the observed Party and the observing Party shall prepare a pre-flight inspection report that shall state that the sensors correspond to those certified in accordance with the provisions of Annex D to the Treaty. Signature of the pre-flight inspection report by the observing Party shall signify its agreement to use that observation aircraft to conduct an observation flight over the territory of the observed Party.

Section III

Demonstration flights

1. In the event that the aircraft is provided by the observing Party, at the request of the observed Party, the observing Party shall, following the pre-flight inspection, conduct a demonstration flight to allow the inspectors to observe the functioning of the sensors that are to be used during the observation flight and to collect sufficient data to allow them to confirm that the capability of those sensors is in accordance with the provisions of Article IV, paragraph 8 of the Treaty.

2. In the event that the aircraft is provided by the observed Party, at the request of the observing Party, the observed Party shall, following the pre-flight inspection, conduct a demonstration flight to allow the inspectors to observe the functioning of the sensors that are to be used during the observation flight and to collect sufficient data to allow them to confirm that the capability of those sensors is in accordance with the provisions of Article IV, paragraph 9 of the Treaty.

3. In the event that either the observed or observing Party exercises its right to request a demonstration flight:

(A) the demonstration flight shall be performed in accordance with the requirements of Annex D, Section III;

(B) the demonstration flight shall last for no more than two hours;

(C) the observed Party shall provide calibration targets in accordance with the specifications in Appendix 1 to Annex D to the Treaty in the vicinity of the airfield at which the pre-flight inspection is to be conducted;

(D) any delay in .carrying out a request for a demonstration flight caused by weather conditions or problems with the aircraft or sensors of the observed Party shall not count against the time allocated for such flights, unless otherwise agreed;

(E) the observed Party shall process the data collected by sensors at a facility in the vicinity of the airfield at which the pre-flight inspection is to be conducted, in the presence of personnel of the observing Party, in accordance with the provisions of Article IX, Sections II and III of the Treaty; and

(F) the cost of the demonstration flight, including the provision of data recording media and the processing of data, shall be distributed in accordance with the provisions of Annex L, Section I, paragraph 9 to the Treaty.

4. In the event that the observed Party exercises its right to request a demonstration flight, the observing Party shall have the right to add a period of up to 24 hours to the 96 hours allowed for the conduct of the observation flight, pursuant to Article VI, Section I, paragraph 9. This shall not affect the right of other States Parties to conduct observation flights after the original period of 96 hours as provided for in Article VI, Section I, paragraph 3 of the Treaty.

5. In the event that the observing Party exercises its right to request a demonstration flight, this shall be accomplished within the period of 96 hours allowed for the conduct of the observation flight, pursuant to Article VI, Section I, paragraph 9 of the Treaty.

6. In the event that the observed Party is not satisfied that the capability of any sensor installed on the observation aircraft provided by the observing Party is in accordance with the provisions of Article IV, paragraph 8 of the Treaty, the observed Party shall have the right to:

(A) in the case of a sensor for which ground resolution is dependent upon height above ground level, propose an alternative minimum height above ground level at which that sensor shall be permitted to be operated during the observation flight;

(B) in the case of sensors for which ground resolution is not dependent upon height above ground level, prohibit the operation of that sensor during the observation flight; or

7. In the event that the observing Party is not satisfied that the capability of any sensor installed on the observation aircraft provided by the observed Party is in accordance with the provisions of Article IV, paragraph 9 of the Treaty, the observing Party shall have the right to:

(A) agree to use an alternative package of sensor types or capabilities proposed by the observed Party;

(B) in the case of a sensor for which ground resolution is dependent upon height above ground level, propose an alternative minimum height above ground level at which that sensor shall be permitted to be operated during the observation flight;

(C) in the case of sensors for which ground resolution is not dependent upon height above ground level, conduct the observation flight as planned, and the cost of the data recording media for that sensor shall be borne by the observed Party;

(D) accept a delay in the commencement of the observation flight to permit the observed Party to rectify the problem determined to exist by the observing Party. In the event that the problem is resolved to the satisfaction of the observing Party, the flight shall proceed according to the mission plan, revised as necessary due to any delay. In the event that the problem is not rectified to the satisfaction of the observing Party, the observing Party shall depart the territory of the observed Party; or

(E) cancel the observation flight pursuant to Article VIII of the Treaty, and immediately depart the territory of the observed Party.

8. In the event that the observation flight is prohibited or cancelled by the State Party requesting the demonstration flight, no observation flight shall be counted against the quota of either State Party, and the State Party requesting the demonstration flight shall convey the matter to the Open Skies Consultative Commission.

Annex G

Flight monitors, flight representatives, and representatives

Section I

Flight monitors and flight representatives

1. The provisions set forth in this Annex shall apply to personnel designated in accordance with Article XIII. Each State Party shall have the right to have at any one time the number of flight monitors and flight representatives on board the observation aircraft as set forth in Article VI, Section III. The provisions of that Section shall govern their activities with respect to the organization and conduct of observation flights. Each State Party shall facilitate the activities of the flight monitors and flight representatives pursuant to this Annex.

2. The observed Party shall appoint one of the flight monitors as chief flight monitor. The chief flight monitor shall be a national of the observed party. The observing Party shall appoint one of the flight representatives as chief flight representative. The chief flight representative shall be a national of the observing Party.

3. In preparing for the observation flight, flight monitors and flight representatives shall have the right:

(A) to acquaint themselves with the technical literature relating to the functioning and operation of the sensors and the flight operation manual of the observation aircraft; and

(B) to acquaint themselves with the equipment of the observation aircraft relating to the control of the flight regime and the functioning and operation of the sensors installed on the observation aircraft.

4. Flight monitors and flight representatives shall have the right:

(A) to remain on board the observation aircraft throughout the observation flight, including any stops for refuelling or emergencies;

(B) to bring on board the observation aircraft and use maps, flight charts, publications, and operations manuals;

(C) to move unencumbered about the observation aircraft, including the flight deck, during the observation flight, except for flight safety reasons. In exercising their rights, the flight monitors or flight representatives shall not interfere with the activities of the flight crew;

(D) to monitor compliance with the flight plan and to observe the flight regime of the observation aircraft and the functioning and operation of the sensors;

(E) to listen to internal and external radio communications on board the aircraft and to make internal radio communications; and

(F) to record the parameters of the flight regime and the functioning and operation of the sensors on maps, charts, and notepads.

5. In addition to those rights specified in paragraph 4 of this Section, the chief flight monitor shall have the right:

(A) to consult the flight crew regarding compliance with national flight rules and the provisions of the Treaty;

(B) to observe the activities of the flight crew, including activities on the flight deck, during the observation flight, as well as to monitor the functioning and operation of the flight and navigation instruments of the observation aircraft;

(D) to ask the flight crew, without interfering with their activities, for information on the flight regime; and

(E) to communicate with air traffic control authorities, as appropriate, and to help relay and interpret communications from air traffic control authorities to flight crew and from the flight crew to the air traffic control authorities about the conduct of the observation flight; for this purpose, the chief flight monitor shall be permitted to make external radio communications using the radio equipment of the observation aircraft.

6. In the event that the chief flight monitor believes that the observation aircraft is deviating from its flight plan, the chief flight monitor shall advise the flight crew and may inform the air traffic control authorities of any deviations of the observation aircraft from the flight plan that the chief flight monitor believes could threaten flight safety.

7. In addition to the rights specified in paragraph 5 of this Section, the chief flight representative shall have:

(A) the rights as described in paragraph 5, subparagraphs (A), (B) and (D) of this Section with regard to the flight crew; and

(B) the right, in case of deviation from the flight plan, to receive an explanation from the flight crew as to the reasons for such a deviation.

8. Flight representatives shall have the right to direct the operation of the sensors during the observation flight. In addition, upon notification to the observed Party prior to the commencement of the observation flight, flight representatives shall have the right to operate the sensors during the observation flight. In the event that the flight representatives exercise their right to operate the sensors pursuant to this paragraph, the observed Party shall not be responsible for any failure on inadequacy in the quality of the data collected by the sensors due to the operation of the sensors by the flight representatives.

Section II

Representatives

1. An observing Party using an observation aircraft designated by a third State Party shall have the right to have at any one time the number of representatives on board the observation aircraft set forth in Article VI, Section III of the Treaty.

2. The observing Party shall appoint one of its representatives as chief representative. The chief representative shall have the rights of the chief flight representative as specified in Section I of this Annex. In addition, the chief representative shall:

(A) advise the pilot-in-command regarding compliance with the provisions of the Treaty;

(B) have the right to monitor compliance by the observed Party with the provisions of the Treaty; and

(C) have the right, in case of deviations from the flight plan, to receive an explanation from the pilot-in-command as to the reasons for such a deviation.

3. Representatives shall have the rights of flight representatives as specified in Section I of this Annex.

Annex H

Co-ordination of planned observation flights

1. In order to avoid potential time conflict regarding the conduct of observation flights over the same State Party, each State Party having the right to conduct observation flights following the annual distribution of active quotas may notify all other States Parties, no later than 1 November of each year, of its plans to utilize all or part of its active quota during the following year. The notification shall indicate the number of observation flights that the notifying State Party plans to conduct over the territory of other States Parties during each quarter of that year.

2. In no case shall the total number of observation flights planned and notified in accordance with paragraph 1 of this Annex over the territory of any one State Party during a given quarter exceed 16. Except as provided for in Article VI, Section 1, paragraph 3, no State Party shall be obliged to accept more than one observation flight at any time during the period specified in Article VI, Section 1, paragraph 9 of the Treaty.

3. States Parties that have notified, in accordance with paragraph 1 of this Annex, their plans to utilize one or more active quotas for observation flights over the territory of the same State Party during a given quarter or quarters shall hold consultations, if necessary, to avoid any conflict in their planned observation flights. In the event that agreement on avoidance of conflict cannot be reached through consultation among the States Parties involved, the issue shall be resolved by the drawing of lots by such States Parties. The first of those consultations, regarding observation flights in the quarter beginning 1 January of the following year, shall begin promptly following receipt of the notification provided for in paragraph 1 of this Annex. Subsequent consultations among the States Parties involved shall be conducted between 1 February and 15 February for the quarter beginning 1 April; between 1 May and 15 May for the quarter beginning 1 July; and between 1 August and 15 August for the quarter beginning 1 October. The States Parties involved shall notify the resulting sequence of observation flights established in these consultations to all States Parties no later than 15 November, 15 February, 15 May and 15 August, respectively.

4. No later than seven days after the notification of the sequence of observation flights established pursuant to paragraph 3 of this Annex, each State Party shall notify all States Parties planning to conduct observation flights over its territory during that quarter of each flight for which it intends to exercise the right to provide its own observation aircraft.

5. Each State Party that has not provided a notification pursuant to paragraph 1 of this Annex or has not notified its plans to utilize all of its active quotas, or has not conducted an observation flight during the quarter for which it had notified such planned flight, shall have the right to utilize such remaining active quotas, provided that such observation flights have been accommodated within the existing agreement reached pursuant to paragraph 3 of this Annex.

Annex I

Information on airspace and flights in hazardous airspace

1. No earlier than 90 days after entry into force of the Treaty, at the request of any other State Party, a State Party shall provide, no later than 30 days after the receipt of such a request the following information in accordance with ICAO provisions:

(A) its airspace structure, as published in the Aeronautical Information Publication (AIP) series;

(B) detailed information on all hazardous airspace; and

(1) points of entry and points of exit;

(2) Open Skies airfields; and

(3) alternate airfields and refuelling airfields for its points of entry, points of exit, and Open Skies airfields.

2. Each State Party shall promptly notify States Parties that have requested information in accordance with the provisions of paragraph 1 of this Annex of any changes to the information provided in accordance with paragraph 1 of this Annex. Notwithstanding the provisions of this paragraph. Notices to Airmen (NOTAMs) need not be provided.

3. No later than 90 days after entry into force of the Treaty, each State Party shall notify all other States Parties of the source of the information to be provided in accordance with paragraph 1 of this Annex.

Annex J

Montreux Convention

1. Observation flights conducted under the provisions of the Treaty providing for the observation of the entire territory of States Parties shall not prejudice the Montreux Convention of 20 July 1936.

2. The routing and notification of transit flights of aircraft for the purpose of the Treaty falling within the scope of Article 23 of the Montreux Convention shall be governed by the provisions of that Article.

Annex K

Information on film processors, duplicators and photographic films, and procedures for monitoring the processing of photographic film

Section I

Information on film processors, duplicators and photographic films

1. Pursuant to Annex D, Section II, paragraph 3, subparagraph (A) (3) to the Treaty, each State Party, when notifying other States Parties of film processors or duplicators that it intends to use to develop original film negatives or produce duplicate film positives or negatives, shall provide the following manufacturer's information:

(A) the processor or duplicator name;

(B) the maximum and minimum width and length, if applicable, of film which may be processed or duplicated;

(D) each step in the process, including the range of exposure, temperature, duration, recommended film transport speed, chemicals and chemical mixes, for each type of film.

2. Pursuant to Annex D, Section II, paragraph 3, subparagraph (A) (2) to the Treaty, each State Party, when providing information on the types of black and white aerial film that it intends to use to collect data during the in-flight examination or an observation flight, or to duplicate such data, shall provide the following manufacturer's information, for each type of aerial film that may be processed or duplicated by means of the film processors or duplicators referred to in paragraph 1 of this Section, as necessary to confirm the capabilities of the film. Depending upon national practices of the film manufacturer, such information may include:

(A) effective film speed;

(B) resolution/modulation;

(D) optical specular density or sensitometric characteristics.

3. For the purposes of determining the sensitometric characteristics of aerial film materials in accordance with its own national methodology, each State Party shall have the right to receive, upon request, unexposed samples of all types of photographic film to be used as data recording media, the chemicals for processing them, and to receive instructions for processing and duplication of such photographic film. Such samples and instructions shall be provided no later than 30 days after receipt of such a request.

Section II

Monitoring of film processing and duplication

1. States Parties taking part in the certification of an observation aircraft and its sensors shall have the right to monitor the processing and duplication of the aerial film used during the in-flight examination. Personnel of the observed and observing Party shall have the right to monitor the processing and duplication of the aerial film used during a demonstration and observation flight.

2. While monitoring the processing and duplication of aerial film, the States Parties shall have the right to bring with them and use, in a manner that does not disrupt the processing or duplication of the film, the following equipment:

(A) litmus papers;

(B) thermometers;

(D) stopwatches;

(E) sensitometers;

(F) densitometers; and

(G) 21-step sensitometric test strips and optical wedges.

3. Prior to the processing of the films exposed during the in-flight examination, demonstration flight and observation flight. States Parties shall check the film processing equipment and chemicals by processing a 21-step sensitometric test strip or exposing and processing a 21-step optical wedge to confirm that the sensitometric data for the processing of that type of film using that film process meets the specifications provided pursuant to Section I of this Annex. Unless otherwise agreed, the original or duplicate aerial film negatives or positives shall not be processed or duplicated until the processing of the 21-step sensitometric test strip or exposing and processing of the 21-step optical wedge mieets the characteristics provided in accordance with the provisions of Section I of this Annex for that type of aerial film and film processor or duplicator.

4. Prior to the processing of the films exposed during the in-flight examination, demonstration flight and observation flight. States Parties shall have the right to check the film processing equipment and chemicals by exposing and processing a test film of the same type used during the in-flight examination, demonstration flight and observation flight to confirm that the washing and fixing process is suitable for the purposes of permanent archive storage.

ANNEX L

OPEN SKIES CONSULTATIVE COMMISSION

Section I

General provisions

Procedures and other provisions relating to the Open Skies Consultative Commission are established in this Annex pursuant to Article X of the Treaty.

1. The Open Skies Consultative Commission shall be composed of representatives designated by each State Party. Alternates, advisers and experts of a State Party may take part in the proceedings of the Open Skies Consultative Commission as deemed necessary by that State Party.

2. The initial session of the Open Skies Consultative Commission shall open within 60 days of the signature of the Treaty. The Chairman of the opening meeting shall be the representative of Canada.

3. The Open Skies Consultative Commission shall meet for no fewer than four regular sessions per calendar year unless it decides otherwise. Extraordinary sessions shall be convened at the request of one or more States Parties by the Chairman of the Open Skies Consultative Commission, who shall promptly inform all other States Parties of the request. Such sessions shall open no later than 15 days after receipt of such a request by the Chairman.

4. Sessions of the Open Skies Consultative Commission shall last no longer than four weeks, unless it decides otherwise.

5. States Parties shall assume in rotation, determined by alphabetical order in the French language, the chairmanship of the Open Skies Consultative Commission. Each Chairman shall serve from the opening of a session until the opening of the following session, unless otherwise agreed.

6. Representatives at meetings shall be seated in alphabetical order of the States Parties in the French language.

7. The working languages of the Open Skies Consultative Commission shall be English, French, German, Italian, Russian and Spanish.

8. The proceedings of the Open Skies Consultative Commission shall be confidential, unless otherwise agreed. The Open Skies Consultative Commission may agree to make its proceedings or decisions public.

9. During the period of provisional application, and prior to 30 June 1992, the Open Skies Consultative Commission shall settle the distribution of costs arising under the Treaty. It shall also settle as soon as possible the scale of distribution for the common expenses associated with the operation of the Open Skies Consultative Commission.

10. During the period of provisional application of the Treaty the Open Skies Consultative Commission shall develop a document relating to notifications and reports required by the Treaty. Such document shall list all such notifications and reports and shall include appropriate formats as necessary.

11. The Open Skies Consultative Commission shall work out or revise, as necessary, its rules of procedure and working methods.

Section II

Annual review of active quotas

Procedures for the annual review of active quotas as foreseen in Article III, Section I, paragraph 7 of the Treaty shall be as follows:

1. States Parties wishing to modify all or part of the past year's distribution with respect to their active quota shall notify all other States Parties and the Open Skies Consultative Commission, by 1 October of each I year, of those States Parties over which they wish to conduct their observation flights during the next calendar year. Such proposed modifications shall be considered by the States Parties during this review, according to the rules set forth in the following paragraphs of this Section.

2. If the requests for observation flights over the territory of any given State Party do not exceed its passive quota, then the distribution shall be established as requested, and presented to the Open Skies Consultative Commission for approval.

3. If the requests for observation flights over the territory of any given State Party exceed its passive quota, then the distribution shall be established by general agreement among the interested States Parties, and presented to the Open Skies Consultative Commission for approval.

Section III

Extraordinary observation flights

1. The Open Skies Consultative Commission shall consider requests from the bodies of the Conference on Security and Co-operation in Europe authorized to deal with respect to conflict prevention and crisis management and from other relevant international organizations to facilitate the organization and conduct of extraordinary observation flights over the territory of a State Party with its consent.

2. The data resulting from such observation flights shall be made available to the bodies and organizations concerned.

3. Notwithstanding any other provision of the Treaty, States Parties may agree on a bilateral and voluntary basis to conduct observation flights over the s territory of each other following the procedures regarding the conduct of observation flights. Unless otherwise agreed by the States Parties concerned, the data resulting from such observation flights shall be made available to the Open Skies Consultative Commission.

4. Observation flights conducted under the provisions of this Section shall not be counted against the active or passive quotas of the States Parties involved.

Section IV

Additional fields for the use of the Open Skies regime

1. States Parties may raise for consideration in the Open Skies Consultative Commission proposals for the use of the Open Skies regime in additional specific fields, such as the environment.

2. The Open Skies Consultative Commission may take decisions on such proposals or, if necessary, may refer them to the first and subsequent conferences called to review the implementation of the Treaty, in accordance with the provisions of Article XVI, paragraph 3 of the Treaty.

Po zaznajomieniu się z powyższym traktatem w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej oświadczam, że:

— został on uznany za słuszny w całości, jak i każde z postanowień w nim zawartych;

— jest przyjęty, ratyfikowany i potwierdzony;

— będzie niezmiennie zachowywany.

Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Rzeczypospolitej Polskiej.

Dano w Warszawie dnia 22 marca 1995 r.

Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej: L. Wałęsa

L.S.

Minister Spraw Zagranicznych: W. Bartoszewski

Metryka