Dziennik Ustaw - rok 2000 nr 8 poz. 114

Na podstawie art. 9 ust. 3 ustawy z dnia 5 lipca 1996 r. o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz. U. Nr 91, poz. 410 oraz z 1998 r. Nr 106, poz. 668 i Nr 162, poz. 1115) zarządza się, co następuje:

2. Staż położnej obejmuje pogłębienie wiedzy teoretycznej oraz doskonalenie umiejętności praktycznych w zakresie udzielania świadczeń zdrowotnych, a w szczególności świadczeń pielęgnacyjnych, zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych, rehabilitacyjnych oraz promocji zdrowia w zakresie opieki nad kobietą, kobietą ciężarną, rodzącą i położnicą oraz noworodkiem, w warunkach stacjonarnej, ambulatoryjnej i domowej opieki zdrowotnej.

2. Staż rozpoczyna się corocznie nie później niż w dniach 1 marca albo 1 sierpnia.

3. Czas trwania staży cząstkowych, o których mowa w ust. 1, miejsce ich odbywania oraz cele stażu wraz z wykazem umiejętności określa ramowy program stażu podyplomowego, zwany dalej „ramowym programem”, stanowiący:

1) dla pielęgniarek – załącznik nr 1 do rozporządzenia,

2) dla położnych – załącznik nr 2 do rozporządzenia.

1) nieprzerwanej niezdolności do pracy spowodowanej przyczynami, o których mowa w art. 92 § 1 Kodeksu pracy, przez okres dłuższy niż 14 dni,

2) urlopu macierzyńskiego,

3) przebywania na urlopie wychowawczym, nie dłużej jednak niż 1 rok,

4) przebywania na urlopie bezpłatnym, nie dłużej jednak niż 3 miesiące,

– na zasadach określonych w § 7 ust. 2.

2. Czas trwania stażu może ulec przedłużeniu również z innych przyczyn niż określone w ust. 1, na zasadach, o których mowa w § 7 ust. 4.

3. Przedłużenie czasu trwania stażu następuje na okres realizacji tej części ramowego programu, która nie została zrealizowana w czasie, o którym mowa w § 4 ust. 1.

1) udzielać świadczeń zdrowotnych w zakresie umożliwiającym zrealizowanie co najmniej jednego programu stażu cząstkowego lub części stażu cząstkowego przez pielęgniarkę lub przez położną,

2) zatrudniać pielęgniarki i położne, posiadające dodatkowe kwalifikacje zawodowe zapewniające realizację zajęć teoretycznych i zajęć praktycznych przewidzianych w ramowych programach,

3) posiadać zaplecze diagnostyczno-terapeutyczne zapewniające realizację treści merytorycznych ramowego programu w sposób i w czasie określonym w rozporządzeniu.

2. W przypadkach, o których mowa w § 5 ust. 1, pracodawca przedłuża z pielęgniarką, położną umowę o pracę na czas równy okresowi przedłużenia czasu trwania stażu.

3. W razie skierowania pielęgniarki, położnej przez pracodawcę do odbycia stażu cząstkowego poza miejscowością, w której jest zatrudniona, pracodawca pokrywa koszty podróży na zasadach określonych w przepisach w sprawie zasad ustalania oraz wysokości należności przysługujących pracownikom z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju.

4. W przypadku gdy przedłużenie czasu trwania stażu nastąpiło z przyczyn, o których mowa w § 5 ust. 2, ta część ramowego programu stażu, która nie została zrealizowana, może być zrealizowana na podstawie umowy o szkolenie zawartej z zakładem opieki zdrowotnej, o którym mowa w § 8.

1) udzielającymi świadczeń zdrowotnych umożliwiających zrealizowanie co najmniej programu dwóch staży cząstkowych oraz

2) mającymi zawarte umowy z innymi zakładami opieki zdrowotnej, o których mowa w § 6, w celu umożliwienia zrealizowania przez pielęgniarkę lub położną, w ramach oddelegowania, tej części ramowego programu stażu, której realizacji nie może zapewnić w zakresie udzielanych przez siebie świadczeń zdrowotnych; zakład opieki zdrowotnej, w którym będą odbywane staże cząstkowe, powinien znajdować się w odległości nie większej niż 50 kilometrów od zakładu, z którym zawarta została umowa o pracę lub szkolenie,

– zwanymi dalej „zakładami organizującymi staż”.

2. Właściwa okręgowa rada pielęgniarek i położnych, uwzględniając w miarę możliwości wnioski zgłoszone przez pielęgniarki i położne, biorąc pod uwagę w pierwszej kolejności pielęgniarki i położne, które posiadają miejsce zamieszkania na obszarze działania izby i ukończyły szkołę z kolejno najwyższą średnią oceną, wskazuje zakład organizujący staż.

3. W przypadku braku możliwości odbycia stażu na obszarze działania okręgowej izby pielęgniarek i położnych, której członkiem jest pielęgniarka lub położna, okręgowa rada w porozumieniu z Naczelną Radą Pielęgniarek i Położnych wskazuje zakład organizujący staż na obszarze działania innej okręgowej izby pielęgniarek i położnych.

4. Zmiana zakładu organizującego staż w trakcie odbywania stażu jest możliwa tylko w sytuacjach wyjątkowych, o ile stażysta wskaże nowy zakład, w którym będzie możliwe kontynuowanie stażu.

2. Zakład, o którym mowa w ust. 1, wydaje stażyście odpowiednio kartę stażu podyplomowego pielęgniarki, według wzoru określonego w załączniku nr 3 do rozporządzenia, lub kartę stażu podyplomowego położnej, według wzoru określonego w załączniku nr 4 do rozporządzenia – zwane dalej „kartą stażu”.

3. Koordynatora wyznacza kierownik zakładu, o którym mowa w ust. 1, spośród zatrudnionych w tym zakładzie pielęgniarek lub położnych spełniających łącznie następujące warunki:

1) posiadających wyższe wykształcenie pielęgniarskie, położnicze lub wykształcenie średnie i specjalizację w dziedzinie pielęgniarstwa oraz

2) co najmniej 5-letni staż pracy w zawodzie.

4. Koordynator może nadzorować odbywanie stażu przez nie więcej niż 15 stażystów.

5. W przypadku gdy liczba stażystów w zakładzie jest mniejsza niż 5, kierownik zakładu powierza funkcję koordynatora jednemu z opiekunów nadzorujących staż cząstkowy.

6. Koordynator planuje i nadzoruje przebieg realizacji stażu oraz decyduje o sprawach związanych ze szkoleniem stażystów.

7. Do obowiązków koordynatora należy w szczególności:

1) ustalenie indywidualnego harmonogramu realizacji stażu na podstawie ramowego programu,

2) zapoznanie stażystów, przed rozpoczęciem stażu, z ramowym programem i indywidualnym harmonogramem stażu, sposobem jego dokumentowania w karcie stażu oraz z obowiązkami i uprawnieniami stażysty,

3) kierowanie stażystów do odbycia staży cząstkowych lub części stażu cząstkowego w oddziałach szpitalnych, w przychodniach i innych jednostkach lub komórkach,

4) dokonywanie okresowych ocen przebiegu stażu, uwzględniających stopień realizacji treści merytorycznych ramowego programu, przy udziale opiekunów stażystów oraz pielęgniarki lub położnej oddziałowej,

5) wystawianie stażystom opinii zawodowej, po zapoznaniu się z opiniami opiekunów stażystów ze staży cząstkowych, dotyczącej w szczególności uzdolnień i predyspozycji zawodowych, w stosunku do pacjentów i współpracowników, zaangażowania w pracę, zdolności organizacyjnych i umiejętności pracy w zespole,

6) zaliczanie stażu po stwierdzeniu jego zrealizowania, poprzez dokonanie odpowiedniego wpisu w karcie stażu.

8. Koordynator otrzymuje za wykonywanie czynności określonych w ust. 7 wynagrodzenie w wysokości ustalonej przez kierownika zakładu organizującego staż, uwzględniające liczbę stażystów objętych nadzorem.

1) posiadającą specjalizację w dziedzinie pielęgniarstwa lub położnictwa, właściwą dla realizacji stażu cząstkowego, lub co najmniej 5-letni staż pracy w danej dziedzinie oraz

2) zatrudnioną w zakładzie, o którym mowa w § 6, na warunkach umożliwiających realizację przez stażystę programu stażu cząstkowego lub części stażu cząstkowego.

2. Opiekuna w zakładzie opieki zdrowotnej wyznacza kierownik tego zakładu w porozumieniu z koordynatorem, na wniosek pielęgniarki, położnej oddziałowej lub koordynującej, spośród pielęgniarek i położnych, które spełniają wymagania, o których mowa w ust. 1.

3. Pielęgniarka lub położna oddziałowa albo kierownik zakładu opieki zdrowotnej, o którym mowa w § 6, na czas nieobecności opiekuna wyznacza inną pielęgniarkę lub położną, posiadającą równorzędne kwalifikacje – do wykonywania funkcji opiekuna.

4. Opiekun może nadzorować odbywanie stażu przez jednego stażystę, a w uzasadnionych przypadkach – przez dwóch stażystów.

2. Do obowiązków opiekuna stażu należy w szczególności:

1) zaznajomienie stażysty z organizacją zakładu oraz jednostkami lub komórkami organizacyjnymi,

2) ustalenie szczegółowego planu i harmonogramu stażu cząstkowego i nadzór nad jego realizacją,

3) zapewnienie warunków do realizacji programu stażu cząstkowego,

4) nadzór nad realizacją świadczeń zdrowotnych wykonywanych przez stażystę,

5) wykonywanie wspólnie ze stażystą świadczeń pielęgniarskich lub położniczych, stwarzających podwyższone ryzyko dla pacjenta,

6) nadzorowanie prowadzenia przez stażystę obowiązującej dokumentacji medycznej, w tym dokumentowania opieki pielęgniarskiej lub położniczej,

7) zapewnienie opieki i doradztwa fachowego dla stażysty,

8) kierowanie procesem samokształcenia stażysty, w tym również poprzez zlecanie prac pisemnych,

9) przeprowadzanie pisemnych sprawdzianów z wiedzy teoretycznej, określonych ramowym programem, oraz ocena nabytych w czasie trwania stażu umiejętności praktycznych,

10) przekazywanie koordynatorowi stanowiska dotyczącego opinii, o której mowa w § 9 ust. 7 pkt 5,

11) zaliczenie stażu cząstkowego.

3. Opiekun za wykonywanie czynności, o których mowa w ust. 1 i 2, otrzymuje wynagrodzenie ustalone przez kierownika zakładu, w ramach środków posiadanych na ten cel przez zakład organizujący staż.

1) zapoznać się z przepisami regulującymi odbywanie stażu, ramowym programem oraz ze swoimi obowiązkami i uprawnieniami,

2) prowadzić kartę stażu,

3) przestrzegać zasad wykonywania zawodu pielęgniarki, położnej określonych w ustawie o zawodach pielęgniarki i położnej oraz Kodeksie Etyki Zawodowej Polskiej Pielęgniarki i Położnej,

4) współuczestniczyć w realizacji opieki pielęgniarskiej w zakresie powierzonych zadań,

5) stosować się do wskazówek i poleceń opiekuna, pielęgniarki lub położnej oddziałowej (koordynującej) oraz kierownika komórki organizacyjnej w realizacji powierzonych mu zadań,

6) brać udział w obchodach lekarskich, raportach pielęgniarskich lub położniczych, naradach, konsultacjach,

7) uczestniczyć w programowych zajęciach teoretycznych i przygotowywać prace pisemne w przypadku ich zlecania przez opiekuna,

8) prowadzić na bieżąco i z należytą starannością dokumentację medyczną,

9) uczestniczyć w obowiązujących wykładach lub innych formach szkolenia wskazanych przez opiekuna bądź koordynatora,

10) poddawać się sprawdzianom i kolokwiom.

2. Stażysta udziela pomocy w granicach posiadanej wiedzy i umiejętności, nabytych w trakcie odbycia stażu, w każdym przypadku, gdy zwłoka w jej udzieleniu mogłaby spowodować niebezpieczeństwo utraty życia, poważny uszczerbek na zdrowiu, oraz w innych przypadkach nie cierpiących zwłoki.

2. Stażysta jest uprawniony w szczególności do:

1) świadczenia opieki pielęgniarskiej lub położniczej, zgodnie z ustalonym planem opieki oraz planem postępowania leczniczego, pod bezpośrednim nadzorem lub w porozumieniu z opiekunem stażu,

2) samodzielnego wykonywania czynności higienicznych i pomocniczych,

3) wykonywania zabiegów diagnostycznych i terapeutycznych wynikających z planu opieki oraz planu postępowania leczniczego, pod nadzorem opiekuna,

4) wykonywania wspólnie z opiekunem świadczeń zdrowotnych stanowiących podwyższone ryzyko dla pacjenta,

5) prowadzenia edukacji zdrowotnej pacjentów i ich rodzin, a także działań z zakresu promocji zdrowia i profilaktyki po konsultacji z opiekunem,

6) współudziału w procesie rehabilitacji zgodnie z ustalonym przez zespół terapeutyczny programem usprawniania pacjenta poprzez realizację zadań uzgodnionych z opiekunem,

7) prowadzenia pod nadzorem opiekuna dokumentacji procesu pielęgnowania i innej dokumentacji medycznej.

2. Kolokwium przeprowadza opiekun stażysty nadzorujący odbywanie stażu cząstkowego lub części stażu cząstkowego, pielęgniarka /położna oddziałowa (koordynująca).

3. Pozytywny wynik kolokwium jest podstawą zaliczenia stażu cząstkowego i dokonania odpowiedniego wpisu w karcie stażu.

4. W razie negatywnego wyniku kolokwium opiekun stażu lub pielęgniarka, położna oddziałowa (koordynująca) wskazuje rodzaj umiejętności, których stażysta nie opanował w sposób zadowalający, i wyznacza termin kolokwium uzupełniającego.

5. W razie uzyskania przez stażystę dwukrotnie negatywnego wyniku kolokwium uzupełniającego, opiekun informuje o tym koordynatora, który kieruje stażystę do odbycia dodatkowego przeszkolenia, a po jego zakończeniu wyznacza nowy termin kolokwium i odnotowuje ten fakt w karcie stażu.

6. Przeszkolenie, o którym mowa w ust. 5, stażysta odbywa niezależnie od realizacji ramowego programu, na podstawie umowy o szkolenie zawartej z zakładem, w którym stażysta odbywa staż.

7. Dodatkowe przeszkolenie, o którym mowa w ust. 5, nie jest finansowane ze środków ministra właściwego do spraw zdrowia.

2. Kopię zaświadczenia, o którym mowa w ust. 1, zakład organizujący staż przekazuje właściwej okręgowej izbie pielęgniarek i położnych w terminie 14 dni od daty zaliczenia stażu.

2. Ponowne odbycie stażu, o którym mowa w ust. 1, nie jest finansowane ze środków ministra właściwego do spraw zdrowia.

2. Środki finansowe, o których mowa w ust. 1, przypadające na jednego stażystę obejmują wynagrodzenie stażysty w wysokości co najmniej równej najniższemu wynagrodzeniu pracowników w gospodarce narodowej z roku poprzedniego wraz z pochodnymi oraz ryczałt przeznaczony na pokrycie kosztów związanych z prowadzeniem stażu przez zakład organizujący staż w wysokości 15% wynagrodzenia stażysty.

3. W przypadku, o którym mowa w § 8 ust. 4, część środków finansowych niezbędnych do odbycia stażu, nie wykorzystana przez dotychczasowy zakład organizujący staż – proporcjonalna do czasu stażu odbywanego w nowym zakładzie – jest przekazywana przez ministra właściwego do spraw zdrowia zakładowi organizującemu staż, wskazanemu przez stażystę, po nawiązaniu umowy o pracę zawartej na czas określony równy czasowi pozostałemu do odbycia stażu.

4. Środki finansowe, o których mowa w ust. 1, w przypadku ich niewykorzystania powinny być niezwłocznie zwrócone ministrowi właściwemu do spraw zdrowia.

Minister Zdrowia: w z. M. Piróg

Załączniki do rozporządzenia Ministra Zdrowia
z dnia 1 lutego 2000 r. (poz. 114)

Załącznik nr 1

RAMOWY PROGRAM STAŻU PODYPLOMOWEGO PIELĘGNIAREK

Cele stażu:

1. Uzyskanie sprawności w zakresie wykorzystania wiedzy i umiejętności nabytych w toku kształcenia w szkole pielęgniarskiej.

2. Aktualizacja wiedzy i umiejętności w zakresie nauk medycznych, opieki pielęgniarskiej, techniki medycznej i innych dziedzin niezbędnych do realizacji praktyki zawodowej.

3. Zapoznanie się z organizacją pracy i funkcjonowaniem zespołów pielęgniarskich w poszczególnych komórkach organizacyjnych zakładów opieki zdrowotnej (regulaminy organizacyjne, zasady prowadzenia dokumentacji medycznej, standardy i procedury realizacji świadczeń zdrowotnych).

4. Doskonalenie umiejętności w zakresie współdziałania w zespole terapeutycznym.

5. Poszerzenie i doskonalenie umiejętności samodzielnego planowania, realizowania i oceny podejmowanych działań pielęgniarskich.

6. Doskonalenie umiejętności manualnych w zakresie wykonywanych działań i zabiegów pielęgnacyjnych, leczniczych, usprawniających.

7. Doskonalenie umiejętności samokształcenia i samodoskonalenia.

8. Rozwój postawy zawodowej – opanowanie umiejętności samodzielnego i odpowiedzialnego wykonywania zawodu, podejmowania decyzji w celu zapewnienia efektywnej opieki nad człowiekiem chorym, zdrowym i rodziną.

I. Staż cząstkowy w oddziale wewnętrznym

Miejsce odbywania stażu: w zależności od możliwości zakładu: oddział wewnętrzny lub oddziały specjalistyczne, np. kardiologiczny, reumatologiczny, gastrologiczny

Czas trwania stażu: 10 tygodni

Program stażu obejmuje:

1. Doskonalenie umiejętności rozpoznawania problemów pielęgnacyjnych pacjentów, planowania, realizacji i oceny opieki pielęgniarskiej.

2. Zapoznanie się z obowiązującymi standardami postępowania pielęgniarskiego w stosunku do chorych z określonymi problemami zdrowotnymi, a w szczególności z:

1) ostrą i przewlekłą niewydolnością krążenia,

2) ostrą i przewlekłą niewydolnością układu oddechowego,

3) chorobami układu moczowego,

4) chorobami żołądka i jelit,

5) chorobami wątroby i trzustki,

6) chorobami krwi i układu krwiotwórczego,

7) cukrzycą,

8) chorobą reumatyczną.

3. Doskonalenie umiejętności w zakresie przygotowywania chorych do badań diagnostycznych, zgodnie z obowiązującymi standardami.

4. Doskonalenie umiejętności planowania i realizacji działań edukacyjnych wobec pacjenta i jego rodziny w różnych stanach chorobowych.

5. Doskonalenie umiejętności samodzielnego monitorowania pacjentów (bezprzyrządowego, jak również z wykorzystaniem specjalistycznego sprzętu monitorującego).

6. Pielęgnowanie pacjenta zgodnie ze standardami profilaktyki przeciwodleżynowej.

7. Poszerzenie wiedzy i doskonalenie umiejętności w zakresie metod i zasad podawania stosowanych w oddziale środków farmaceutycznych (z uwzględnieniem skutków ubocznych oraz interakcji z innymi lekami).

II. Staż cząstkowy w oddziale pediatrycznym

Miejsce odbywania stażu: oddział pediatryczny w szpitalu dziecięcym lub innym (z wyłączeniem oddziału noworodkowego)

Czas trwania stażu: 10 tygodni

Program stażu obejmuje:

1. Doskonalenie umiejętności oceny rozwoju psychomotorycznego dziecka i podejmowanie działań związanych ze stymulacją tego rozwoju.

2. Utrwalenie i poszerzenie wiedzy i umiejętności z zakresu opieki nad dzieckiem chorym, z uwzględnieniem:

1) wieku dziecka,

2) reakcji dziecka na chorobę,

3) reakcji dziecka na rozłąkę z rodziną.

3. Doskonalenie umiejętności pielęgnowania dziecka z określonymi schorzeniami, zgodnie z obowiązującymi standardami postępowania pielęgniarskiego, z uwzględnieniem:

1) nieprawidłowości rozwojowych,

2) chorób zakaźnych wieku rozwojowego,

3) chorób układu oddechowego,

4) chorób układu krążenia,

5) chorób układu pokarmowego,

6) chorób układu moczowego,

7) chorób tkanki łącznej,

8) chorób układu krwiotwórczego,

9) zaburzeń układu nerwowego,

10) chorób układu wydzielania wewnętrznego,

11) zaburzeń metabolicznych.

4. Doskonalenie umiejętności w zakresie przygotowywania dziecka do badań diagnostycznych zgodnie z obowiązującymi standardami.

5. Rozwijanie umiejętności dotyczących rozpoznawania zapotrzebowania na działania profilaktyczne, promujące zdrowie, edukacyjne w stosunku do dziecka i rodziców.

6. Doskonalenie umiejętności działań w zakresie promocji zdrowia, profilaktyki, edukacji z uwzględnieniem możliwości dziecka, jego wieku, sytuacji zdrowotnej oraz społeczno-bytowej rodziców.

7. Doskonalenie umiejętności komunikowania się z dzieckiem i jego rodziną (opiekunami).

8. Przygotowanie do udzielania wsparcia dziecku i jego rodzinie w sytuacjach trudnych i stresowych (przewlekłej bądź nieuleczalnej choroby dziecka, zagrożenia życia dziecka oraz śmierci dziecka).

9. Doskonalenie umiejętności przekazywania rodzicom (opiekunom) dziecka informacji dotyczących pielęgnacji dziecka w warunkach domowych.

III. Staż cząstkowy w oddziale chirurgicznym

Miejsce odbywania stażu: oddział chirurgii ogólnej lub specjalistycznej, oddział chirurgii urazowej, oddział chirurgii dziecięcej

Czas trwania stażu: 10 tygodni

Program stażu obejmuje:

1. Doskonalenie umiejętności samodzielnego przygotowania pacjentów do planowych i nagłych zabiegów operacyjnych w określonych stanach chirurgicznych.

2. Rozwijanie umiejętności samodzielnego prowadzenia opieki pooperacyjnej, zgodnie ze standardami postępowania pielęgniarskiego w oddziale chirurgicznym.

3. Doskonalenie umiejętności przygotowania pacjentów do drobnych zabiegów chirurgicznych oraz asystowania przy ich wykonywaniu.

4. Doskonalenie umiejętności:

1) prowadzenia samodzielnej obserwacji ukierunkowanej na symptomy powikłań pooperacyjnych (obserwacja rany operacyjnej, poszczególnych funkcji życiowych),

2) zapobiegania powikłaniom w okresie pooperacyjnym,

3) postępowania w przypadku wystąpienia powikłań pooperacyjnych.

5. Doskonalenie umiejętności samodzielnego przygotowania pacjentów do badań diagnostycznych w oparciu o aktualnie obowiązujące standardy postępowania pielęgniarskiego.

6. Doskonalenie umiejętności oceny stanu pacjenta w stanach bezpośredniego zagrożenia życia.

7. Doskonalenie umiejętności udzielania pierwszej pomocy w sytuacjach zagrożenia życia.

8. Zapoznanie się ze standardami działań w zakresie profilaktyki zakażeń szpitalnych.

9. Doskonalenie umiejętności planowania i realizacji działań edukacyjnych w odniesieniu do pacjenta i jego rodziny, dotyczących stylu życia, samopielęgnacji po opuszczeniu oddziału szpitalnego.

10. Zdobycie wiedzy i umiejętności z dziedziny transfuzjologii w zakresie:

1) uprawnień pielęgniarki w zakresie transfuzjologii, zgodnie z obowiązującymi przepisami,

2) przygotowania krwi i preparatów krwiopochodnych do przetoczenia,

3) obserwacji pacjenta w trakcie przetaczania krwi i preparatów krwi oraz po ich przetoczeniu,

4) rozpoznania powikłań poprzetoczeniowych,

5) postępowania w przypadku wystąpienia powikłań poprzetoczeniowych.

IV. Staż cząstkowy w oddziale położniczo-noworodkowym

Miejsce odbywania stażu: oddział położniczo-noworodkowy

Czas trwania stażu: 4 tygodnie

Program stażu obejmuje:

1. Zapoznanie się z obowiązującymi standardami postępowania pielęgniarskiego w stosunku do położnicy i noworodka po porodzie o przebiegu fizjologicznym oraz opanowanie umiejętności samodzielnej realizacji opieki, zgodnie z tymi standardami.

2. Opanowanie umiejętności samodzielnego przyjmowania położnicy na oddział, samodzielnego oceniania stanu ogólnego i położniczego położnicy przyjmowanej z sali porodowej oraz dokumentowania podjętych działań.

3. Utrwalenie i poszerzenie wiedzy i umiejętności w zakresie przebiegu połogu oraz opieki nad kobietami po porodach zabiegowych, powikłanych lub operacyjnych, z uwzględnieniem stanu zdrowia (kobieta zdrowa/chora).

4. Nabycie sprawności w samodzielnym monitorowaniu przebiegu połogu, wczesnym rozpoznawaniu zaburzeń i patologii okresu połogu.

5. Doskonalenie umiejętności ukierunkowania działań zapobiegających powikłaniom w okresie połogu ze strony:

1) narządu rodnego,

2) układu moczowego,

3) gruczołu piersiowego.

6. Doskonalenie umiejętności samodzielnego przyjęcia noworodka z sali porodowej oraz jednoczesnej oceny stanu ogólnego noworodka na podstawie obserwacji oraz przekazanych informacji i dokumentacji.

7. Doskonalenie umiejętności samodzielnego realizowania opieki pielęgniarskiej nad noworodkiem (uwzględniające prawidłowość okresu ciąży, porodu i czynniki ryzyka, np. konflikt serologiczny).

8. Opanowanie sprawności w zakresie prowadzenia działań edukacyjnych w stosunku do matki dziecka, dotyczących:

1) pielęgnacji noworodka,

2) promocji naturalnego karmienia,

3) higieny okresu połogu,

4) diety kobiety ciężarnej,

5) planowania wizyt lekarskich,

6) kalendarza szczepień ochronnych,

7) planowania rodziny.

9. Nabycie umiejętności udzielenia wsparcia matce i jej rodzinie, w sytuacji gdy dziecko pozostaje w oddziale wcześniaków, urodziło się z wadą albo zmarło.

V. Staż cząstkowy w oddziale intensywnej terapii

Miejsce odbywania stażu: w zależności od możliwości zakładu: oddział intensywnej opieki medycznej, pododdział intensywnej opieki medycznej w oddziale specjalistycznym

Czas trwania stażu : 6 tygodni

Program stażu obejmuje:

1. Poznanie modelu organizacyjnego oddziału intensywnej terapii, organizacji pracy zespołu terapeutycznego i reanimacyjnego oraz zasad organizacji pracy w zespole pielęgniarskim.

2. Opanowanie sprawności w wykonywaniu pielęgniarskich zadań diagnostycznych i leczniczych związanych ze specyfiką pracy w oddziale intensywnej terapii (monitorowanie stanu chorych, pobieranie materiału do badań, udział w farmakoterapii, elektroterapii, resuscytacji i reanimacji).

3. Doskonalenie umiejętności oraz nabycie sprawności monitorowania stanu pacjenta na podstawie występujących możliwości do zaobserwowania przez pielęgniarkę objawów.

4. Poznanie specjalistycznej aparatury medycznej, celu i zasad jej stosowania w diagnozowaniu stanu pacjenta i terapii. Zdobycie umiejętności obsługi aparatury monitorującej i leczniczej, doskonalenie umiejętności odczytywania i interpretacji pomiarów dokonywanych przez aparaturę monitorującą.

5. Utrwalenie i poszerzenie wiedzy oraz umiejętności postępowania pielęgniarskiego:

1) we wstrząsie (różnych postaciach),

2) w stanach nagłego zatrzymania krążenia,

3) w stanie nieprzytomności (śpiączki o różnej etiologii).

6. Doskonalenie i poszerzenie umiejętności w zakresie rozpoznawania potrzeb, problemów pielęgnacyjnych oraz planowania i realizacji opieki pielęgniarskiej u chorych:

1) z ostrą niewydolnością krążenia,

2) z ostrą niewydolnością oddechową,

3) z ostrą niewydolnością wieńcową, zawałem mięśnia sercowego,

4) z niewydolnością nerek,

5) nieprzytomnych.

7. Aktualizacja wiedzy w zakresie obowiązujących standardów pielęgnacji chorych w oddziałach intensywnej terapii (postępowanie pielęgniarskie, najnowszy sprzęt do pielęgnacji chorych).

8. Rozwinięcie umiejętności współpracy w zespole pielęgniarskim oraz terapeutycznym w zakresie realizacji świadczonej opieki, jak również doskonalenie umiejętności dokumentowania prowadzonej opieki pielęgniarskiej.

VI. Staż cząstkowy w zakładzie podstawowej opieki zdrowotnej

Miejsce odbywania stażu: przychodnia, ośrodek zdrowia, środowisko nauczania i wychowania

Czas trwania stażu: 4 tygodnie

Program stażu obejmuje:

1. Doskonalenie umiejętności pozyskiwania informacji (wywiad środowiskowy), diagnozowania sytuacji zdrowotnej pacjenta i jego rodziny, określania celu opieki nad rodziną/jednostką, planowania oraz realizacji opieki pielęgniarskiej w środowisku zamieszkania.

2. Opanowanie umiejętności planowania i realizacji opieki pielęgniarskiej na podstawie diagnozowania problemów zdrowotnych w środowisku zamieszkania oraz w środowisku nauczania i wychowania.

3. Opanowanie sprawności podejmowania działań w zakresie realizacji programów promocji zdrowia i profilaktyki chorób, w szczególności:

1) chorób układu krążenia,

2) chorób nowotworowych,

3) otyłości,

4) cukrzycy.

4. Wzbogacenie form i metod pracy w zakresie edukacji pacjenta i jego rodziny umożliwiające skuteczność w uzyskaniu zmian zachowań zdrowotnych.

5. Nabycie umiejętności nawiązywania i utrzymywania współpracy z instytucjami, stowarzyszeniami, grupami wsparcia wspomagającymi pacjenta i jego rodzinę i pielęgniarkę w działaniach na rzecz zdrowia w środowiskach zamieszkania, pracy, nauczania i wychowania.

6. Zdobycie umiejętności pozyskiwania rodziny do współpracy w zaadaptowaniu warunków domowych do potrzeb człowieka chorego.

VII. Staż cząstkowy w zakładzie opieki długoterminowej

Miejsce odbywania stażu: zakład pielęgnacyjno-opiekuńczy, zakład opiekuńczo-leczniczy, zakład opieki paliatywno-hospicyjnej, oddział geriatryczny, oddział dla przewlekle chorych

Czas trwania stażu: 4 tygodnie

Program stażu obejmuje:

1. Nabycie umiejętności sprawowania opieki pielęgniarskiej zgodnie z obowiązującymi standardami opieki nad człowiekiem niepełnosprawnym, przewlekle lub nieuleczalnie chorym.

2. Przygotowanie do opieki nad pacjentem z chorobą nowotworową leczonym w warunkach szpitalnych, hospicjum, w domu.

3. Poszerzenie wiedzy i umiejętności o treści niezbędnej do sprawowania opieki nad chorym z chorobą nowotworową poddawanym chemioterapii.

4. Zdobycie umiejętności udzielania wsparcia pacjentowi i jego rodzinie w sytuacjach trudnych związanych z terminalnym etapem życia chorego.

5. Opanowanie umiejętności wprowadzania do pracy pielęgniarskiej elementów rehabilitacji.

6. Opanowanie umiejętności stosowania standardów profilaktyki przeciwodleżynowej.

7. Doskonalenie umiejętności komunikowania się z człowiekiem przewlekle chorym, niepełnosprawnym.

8. Poznanie możliwości kompensacji psychofizycznej pacjentów z ubytkami bądź dysfunkcją określonych części ciała. Udział w przygotowaniu pacjenta do procesu kompensacji.

9. Doskonalenie umiejętności nawiązywania i utrzymywania, a także ułatwiania pacjentowi kontaktów z rodziną, środowiskiem, grupami wsparcia, opiekunami pacjenta.

10. Opanowanie i doskonalenie umiejętności organizacji i kierowania pracą zespołu podległego pielęgniarce.

Załącznik nr 2

RAMOWY PROGRAM STAŻU PODYPLOMOWEGO POŁOŻNYCH

Cele stażu:

1. Uzyskanie sprawności w zakresie wykorzystania wiedzy i umiejętności nabytych w toku kształcenia w szkole położnych.

2. Aktualizacja wiedzy i umiejętności w zakresie nauk medycznych, opieki pielęgniarsko-położniczej i innych dziedzin niezbędnych do realizacji praktyki zawodowej.

3. Zapoznanie się z organizacją pracy, funkcjonowaniem zespołów terapeutycznych w poszczególnych komórkach organizacyjnych zakładów opieki zdrowotnej (regulaminy, organizacja, zasady prowadzenia dokumentacji medycznej, standardy i procedury realizacji świadczeń zdrowotnych).

4. Doskonalenie umiejętności w zakresie współdziałania w zespole terapeutycznym.

5. Poszerzenie i doskonalenie umiejętności planowania, realizowania i oceny podejmowanych działań pielęgniarskich.

6. Doskonalenie umiejętności manualnych w zakresie wykonywania zabiegów diagnostycznych, pielęgnacyjnych, położniczych, leczniczych i usprawniających.

7. Doskonalenie umiejętności samokształcenia.

8. Doskonalenie umiejętności w zakresie komunikowania i udzielania wsparcia.

9. Rozwój postawy zawodowej – opanowanie umiejętności samodzielnego i odpowiedzialnego wykonywania zawodu.

I. Staż cząstkowy w oddziale ginekologicznym

Miejsce odbywania stażu: oddział ginekologii

Czas trwania stażu: 7 tygodni

Program stażu obejmuje:

1. Utrwalenie wiedzy i opanowanie samodzielnego sprawowania opieki nad kobietą:

1) przygotowywaną do operacji ginekologicznej planowej oraz ze wskazań nagłych,

2) po zabiegu operacyjnym o przebiegu prawidłowym i powikłanym,

3) w schorzeniach nieoperacyjnych.

2. Zapoznanie z obowiązującymi standardami przygotowywania chorych do badań ginekologicznych oraz samodzielne doskonalenie umiejętności całościowego przygotowania kobiety do tych badań.

3. Nabycie umiejętności samodzielnego, planowego prowadzenia edukacji pacjentek w różnym wieku, pochodzących z różnych środowisk, w zakresie:

1) profilaktyki chorób narządu rodnego,

2) zalecanego trybu życia,

3) zapobiegania powikłaniom chorób ginekologicznych – w tym przenoszonych drogą płciową.

4. Poszerzenie wiedzy i umiejętności o treści niezbędnej do udzielania wsparcia i realizacji opieki w stosunku do kobiet z procesem nowotworowym narządu rodnego.

5. Aktualizowanie i pogłębianie wiedzy zawodowej z zakresu deontologii, która umożliwi:

1) uwzględnianie w opiece potrzeb moralnych osób chorych,

2) zapewnianie poczucia godności osobistej w trakcie wykonywanych czynności i zabiegów pielęgnacyjnych,

3) rozumienie zmian w zachowaniu kobiet związanych z ich reakcją na zaistniałe schorzenie ginekologiczne.

6. Utrwalenie i poszerzenie wiedzy w zakresie problemów zdrowotnych kobiet w okresie przekwitania (osteoporoza, nietrzymanie moczu, zaburzenia hormonalne) istotnej w realizacji opieki nad kobietą w wieku pomenopauzalnym.

II. Staż cząstkowy w oddziale patologii ciąży

Miejsce odbywania stażu: oddział patologii ciąży

Czas trwania stażu: 7 tygodni

Program stażu obejmuje:

1. Doskonalenie umiejętności nawiązywania i podtrzymywania kontaktu oraz pozytywnych relacji z kobietą ciężarną i jej rodziną w momencie przyjmowania na oddział patologii ciąży oraz w czasie hospitalizacji.

2. Doskonalenie umiejętności dotyczących rozpoznawania stanu i problemów pielęgnacyjnych, położniczych, planowania i realizacji holistycznej opieki oraz oceny wyników realizacji podjętej opieki pielęgnacyjno-położniczej w stosunku do kobiety ciężarnej, a w szczególności:

1) z krwawieniem,

2) w ciąży po terminie,

3) z zagrażającym porodem przedwczesnym,

4) z gestozą, nadciśnieniem tętniczym indukowanym ciążą,

5) przygotowywanej do cięcia cesarskiego,

6) z nieprawidłowym położeniem płodu,

7) z chorobami współistniejącymi w ciąży (cukrzyca, choroby nerek, niedokrwistość i inne).

3. Opanowanie sprawności samodzielnego monitorowania stanu ciężarnej i dziecka ukierunkowanego na wczesne diagnozowanie zagrożeń zdrowia lub życia matki i dziecka i podjęcie stosownych działań.

4. Opanowanie umiejętności samodzielnego podejmowania działań w stanach nagłego zagrożenia życia matki lub dziecka.

5. Doskonalenie umiejętności w zakresie diagnozowania, leczenia i rehabilitacji kobiet przebywających w oddziale patologii ciąży.

6. Utrwalenie i poszerzenie wiedzy umożliwiającej podejmowanie działalności edukacyjnej w zakresie:

1) zalecanej aktywności,

2) zalecanej diety,

3) stylu życia,

4) częstotliwości badań kontrolnych, w tym diagnostycznych.

7. Przygotowanie do udzielenia wsparcia pacjentce oraz jej rodzinie w sytuacjach trudnych (śmierć dziecka, diagnoza nieprawidłowości rozwojowych płodu).

8. Doskonalenie umiejętności rozpoznawania i rozwijania problemów związanych z przygotowaniem kobiety i jej rodziny do rodzicielstwa.

III. Staż cząstkowy w sali porodowej

Miejsce odbywania stażu: blok porodowy

Czas trwania stażu: 14 tygodni

Program stażu obejmuje:

1. Utrwalenie i poszerzenie wiedzy w zakresie fizjologii porodu i prowadzenia porodu fizjologicznego.

2. Opanowanie sprawności w zakresie oceny stanu sytuacji położniczej kobiety i jej dziecka w czasie przyjmowania na salę porodową.

3. Opanowanie sprawności w zakresie samodzielnej oceny sytuacji położniczej oraz postępu porodu, jak również zaplanowania odpowiedniego postępowania położniczego na podstawie:

1) oceny stanu ogólnego i psychicznego rodzącej,

2) oceny stanu dziecka,

3) przeprowadzonego wywiadu,

4) badania położniczego,

5) oceny czynności skurczowej macicy,

6) oceny badań laboratoryjnych i diagnostycznych,

7) oceny stopnia przygotowania do odbycia porodu.

4. Opanowanie sprawności w samodzielnym prowadzeniu porodu fizjologicznego.

5. Doskonalenie umiejętności współuczestniczenia w prowadzeniu porodu w różnych stanach patologicznych, a w szczególności:

1) łożyska przodującego,

2) łożyska przedwcześnie odklejającego się,

3) w porodzie przedwczesnym,

4) w porodzie miednicowym,

5) w porodzie zabiegowym,

6) w porodzie powikłanym schorzeniami kobiety.

6. Doskonalenie umiejętności postępowania w sytuacji wystąpienia powikłań przebiegu porodu, a w szczególności:

1) w zaburzeniach czynności skurczowej macicy,

2) w zaburzeniach czynności serca płodu,

3) w nieprawidłowościach mechanizmów porodowych.

7. Doskonalenie umiejętności postępowania w przypadku chorób współistniejących z ciążą, takich jak: cukrzyca, choroby nerek, choroby serca i inne.

8. Opanowanie umiejętności samodzielnego sprawowania opieki nad położnicą we wczesnym połogu ze zwróceniem szczególnej uwagi na możliwość wystąpienia wczesnych powikłań poporodowych.

9. Pogłębienie i utrwalenie umiejętności nawiązywania interakcji matka-dziecko-ojciec w warunkach sali porodowej.

10. Doskonalenie umiejętności w zakresie udzielania pomocy kobiecie przy karmieniu dziecka.

11. Nabycie umiejętności współpracy z osobami towarzyszącymi rodzącej w ramach odbywania porodu rodzinnego (mąż, inne osoby) dla zapewnienia poczucia bezpieczeństwa, intymności.

IV. Staż cząstkowy w zakładzie podstawowej opieki zdrowotnej

Miejsce odbywania stażu: praktyka położnej środowiskowej/rodzinnej poradnia K, szkoła rodzenia*

* w ramach POZ jeden dzień w tygodniu jest wliczony w zajęcia w szkole rodzenia

Czas trwania stażu: 7 tygodni

Program stażu obejmuje:

1. Doskonalenie umiejętności w zakresie nawiązywania i podtrzymywania kontaktów z kobietami zgłaszającymi się do poradni K oraz w środowisku zamieszkania.

2. Opanowanie sprawności w doborze form i metod edukacyjnych oddziaływań w stosunku do populacji kobiet pozostających pod opieką poradni K w zakresie:

1) trybu życia, diety, higieny osobistej kobiety w poszczególnych okresach życia,

2) planowania rodziny,

3) wykonywania kontrolnych badań w czasie ciąży,

4) promocji naturalnego karmienia,

5) profilaktyki schorzeń ginekologicznych,

6) profilaktyki schorzeń nowotworowych narządu rodnego i piersi,

7) profilaktyki chorób przenoszonych drogą płciową, w tym AIDS,

8) profilaktyki chorób w okresie przekwitania.

3. Nabycie umiejętności nawiązywania współpracy z instytucjami wspomagającymi samotną matkę lub dziecko w sytuacji porzucenia przez matkę (domy samotnej matki, domy małego dziecka).

4. Doskonalenie umiejętności prowadzenia działań edukacyjnych w środowisku zamieszkania ciężarnej, przygotowujących ciężarną, jej męża, rodzinę na przyjęcie i sprawowanie opieki nad dzieckiem.

5. Doskonalenie umiejętności niezbędnych do samodzielnego i efektywnego prowadzenia edukacji młodzieży w zakresie poradnictwa rodzinnego i promowania zdrowia rodziny.

6. Doskonalenie umiejętności edukowania przyszłych rodziców w zakresie rozwoju prenatalnego, przebiegu ciąży, porodu i połogu.

7. Rozwój umiejętności przygotowania kobiety do samoobserwacji i samopielęgnacji w okresie ciąży i połogu.

8. Pogłębienie wiedzy i doskonalenie umiejętności w zakresie stosowania w praktyce określonych metod wspierania matki, ojca dziecka i rodziny.

9. Doskonalenie umiejętności planowania i realizowania opieki nad kobietą i jej rodziną w środowisku zamieszkania oraz dokumentowania opieki.

10. Doskonalenie umiejętności w zakresie pobierania materiału do badań diagnostycznych (GC, stopień czystości pochwy, cytologia szyjki macicy).

V. Staż cząstkowy w oddziale położniczym

Miejsce odbywania stażu: oddział położniczo-noworodkowy, oddział położnictwa septycznego

Czas trwania stażu: 7 tygodni

Program stażu obejmuje:

1. Zapoznanie się z aktualnie obowiązującymi standardami postępowania w stosunku do położnicy po porodzie fizjologicznym, zabiegowym i cięciu cesarskim oraz opanowanie umiejętności samodzielnego planowania i realizacji opieki nad położnicą (noworodkiem).

2. Opanowanie umiejętności wykonywania świadczeń diagnostycznych, leczniczych i pielęgnacyjnych z zachowaniem zasad aseptyki i przestrzeganiem reżimu sanitarno-epidemiologicznego.

3. Doskonalenie umiejętności w zakresie profilaktyki zakażeń wewnątrzoddziałowych.

4. Opanowanie sprawności samodzielnego przyjmowania położnicy i noworodka na oddział, samodzielnego oceniania stanu ogólnego i położniczego położnicy przyjmowanej z sali porodowej oraz dokumentowania podjętych działań.

5. Doskonalenie umiejętności podejmowania działań ukierunkowanych na profilaktykę powikłań w okresie połogu ze strony:

1) narządu rodnego,

2) układu moczowego,

3) gruczołu piersiowego,

4) rany krocza lub rany pooperacyjnej.

6. Opanowanie umiejętności samodzielnego monitorowania stanu położnicy po porodach zabiegowych i operacyjnych oraz w przypadku współistnienia chorób, takich jak: cukrzyca, gruźlica, niedokrwistość, gestoza.

7. Opanowanie sprawności w realizacji opieki pielęgnacyjno-położniczej nad kobietą z występującymi powikłaniami okresu połogu:

1) nieprawidłowością gojenia się krocza lub rany pooperacyjnej,

2) zapaleniem gruczołu piersiowego,

3) stanem zapalnym błony śluzowej macicy,

4) nieprawidłową inwolucją mięśnia macicy.

8. Doskonalenie samodzielności w zakresie prowadzenia działań edukacyjnych dotyczących:

1) promocji naturalnego karmienia,

2) pielęgnacji noworodka,

3) higieny okresu połogu,

4) diety kobiety ciężarnej,

5) planowania rodziny.

9. Poszerzenie wiedzy i umiejętności w zakresie przekazywania praktycznych umiejętności matce dziecka dotyczących prawidłowej techniki pielęgnacji i karmienia noworodka.

VI. Staż cząstkowy w oddziale noworodkowym

Miejsce odbywania stażu: oddział położniczo-noworodkowy, noworodkowy, oddział patologii noworodka, wcześniaków

Czas trwania stażu: 6 tygodni

Program stażu obejmuje:

1. Zapoznanie się z obowiązującymi standardami opieki nad noworodkiem w pierwszej dobie życia i dobach kolejnych oraz samodzielne sprawowanie opieki zgodnie z tymi standardami.

2. Doskonalenie umiejętności samodzielnego przyjęcia noworodka z sali porodowej oraz dokumentowania opieki.

3. Nabycie sprawności w diagnozowaniu stanu noworodka, określaniu zagrożeń zdrowia lub życia oraz podejmowania stosownych działań.

4. Doskonalenie umiejętności pielęgnowania wcześniaka.

5. Aktualizacja wiedzy i umiejętności w zakresie sprawowania samodzielnej opieki nad noworodkiem w stanach patologicznych, a w szczególności:

1) z chorobą hemolityczną,

2) z wadami serca,

3) z wadami przewodu pokarmowego,

4) z urazami okołoporodowymi,

5) matki chorej na cukrzycę,

6) z dystrofią wewnątrzmaciczną,

7) z zakażeniami skóry, pępka, dróg oddechowych, spojówek.

6. Doskonalenie umiejętności w zakresie wykonywania zabiegów pielęgnacyjnych u noworodka.

7. Doskonalenie umiejętności w zakresie planowania i realizacji opieki nad noworodkiem z żółtaczką fizjologiczną i w stanach przejściowych.

8. Doskonalenie umiejętności pielęgnacji dziecka przebywającego w inkubatorze.

9. Doskonalenie umiejętności wspierania położnicy i jej rodziny w działaniach podejmowanych na rzecz dziecka.

10. Nabycie umiejętności wspierania rodziny w sytuacjach trudnych i nieprzewidzianych.

Załącznik nr 3

Załącznik nr 4

Załącznik nr 5

Załącznik nr 6