Dziennik Ustaw - rok 1996 nr 121 poz. 571

Na podstawie art. 222 § 2 Kodeksu pracy zarządza się, co następuje:

1) wykaz substancji, czynników i procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym i prawdopodobnym działaniu rakotwórczym, zwanych dalej „czynnikami rakotwórczymi”, stanowiący załącznik nr 1 do rozporządzenia,

2) sposób rejestracji czynników rakotwórczych,

3) warunki sprawowania nadzoru nad stanem zdrowia pracowników zawodowo narażonych na działanie czynników rakotwórczych.

1) wykaz procesów technologicznych, w których czynniki rakotwórcze są stosowane, produkowane lub występują jako zanieczyszczenia bądź produkt uboczny, wraz z uzasadnieniem stosowania tych czynników,

2) wykaz czynników rakotwórczych wraz z podaniem ilościowo wielkości ich produkcji lub stosowania,

3) wykaz stanowisk pracy, na których występuje narażenie na czynniki rakotwórcze,

4) liczbę pracowników pracujących w narażeniu, w tym liczbę kobiet,

5) rodzaje podjętych środków i działań ograniczających stopień narażenia.

2. Pracodawca jest obowiązany przechowywać rejestr pracowników narażonych na działanie czynników rakotwórczych przez okres 40 lat, a w przypadku likwidacji zakładu pracy — przekazać właściwemu państwowemu wojewódzkiemu inspektorowi sanitarnemu i wojewódzkiemu ośrodkowi medycyny pracy.

3. Dane, o których mowa w ust. 1, pracodawca przekazuje właściwemu państwowemu wojewódzkiemu inspektorowi sanitarnemu oraz inspektorowi pracy niezwłocznie po rozpoczęciu działalności oraz corocznie w terminie do dnia 31 stycznia na druku „Informacji o czynnikach rakotwórczych” według wzoru stanowiącego załącznik nr 2 do rozporządzenia.

4. Centralny rejestr czynników rakotwórczych prowadzi, z zastrzeżeniem § 10 ust. 2, Instytut Medycyny Pracy im. prof. dra J. Nofera na podstawie danych przekazanych przez państwowych wojewódzkich inspektorów sanitarnych.

1) stosować takie sposoby organizacji i wykonywania pracy, które zmniejszają liczbę osób lub czas pracy w warunkach narażenia,

2) projektować i stosować procesy technologiczne oraz środki ochrony zbiorowej w taki sposób, aby zapobiec lub ograniczyć do minimum uwalnianie czynników rakotwórczych do środowiska pracy,

3) odprowadzać czynniki rakotwórcze bezpośrednio z miejsc ich wytwarzania do układów neutralizujących, stosować czyszczenie podłóg, ścian i innych powierzchni, wprowadzić miejscową i ogólną wentylację oraz inne odpowiednie środki ograniczające ekspozycję,

4) stosować metody pomiaru stężeń lub natężeń, umożliwiające wczesne wykrycie wzrostu poziomu narażenia w następstwie nieprzewidzianych zdarzeń i awarii,

5) prowadzić monitorowanie biologiczne narażonych pracowników, jeśli istnieją metody takiego postępowania,

6) stosować środki ochrony indywidualnej, jeśli inne sposoby i metody wyeliminowania lub ograniczania narażenia na czynniki rakotwórcze są niewystarczające,

7) ograniczać obszary zagrożenia oraz zaopatrzyć je w znaki ostrzegawcze oraz informacje dotyczące bezpieczeństwa pracy,

8) sporządzić instrukcję postępowania na wypadek awarii,

9) zapewnić bezpieczne gromadzenie i przechowywanie substancji używanych do produkcji i wyprodukowanych oraz odpadów, wraz z zapewnieniem bezpiecznego niszczenia tych odpadów, jeśli zawierają czynniki rakotwórcze.

2. Pracodawca jest obowiązany przeszkolić pracowników w zakresie sposobu postępowania z określonym rodzajem czynnika rakotwórczego oraz poinformować pracowników o:

1) źródłach narażenia na czynniki rakotwórcze, w tym ze strony procesów technologicznych i instalacji, oraz o pojemnikach zawierających substancje rakotwórcze,

2) rodzaju potencjalnych skutków zdrowotnych i prawdopodobieństwie ich występowania, uwzględniając zagrożenie zdrowia związane z paleniem tytoniu,

3) zasadach postępowania pracownika mogących wyeliminować lub zmniejszyć narażenie,

4) wymaganiach związanych z zapewnieniem bezpieczeństwa i higieny pracy,

5) obowiązku noszenia i stosowania środków ochrony indywidualnej,

6) zasadach i sposobach postępowania, w tym w razie awarii i wypadków przy pracy oraz w zakresie zapobiegania awariom i wypadkom przy pracy.

3. Szkolenie, o którym mowa w ust. 2, powinno być każdorazowo ponowione, jeśli nastąpiły zmiany istniejących zagrożeń.

4. Pracodawca powinien zapewnić wyraźne i czytelne oznakowanie wszystkich instalacji i pojemników zawierających czynniki rakotwórcze, zgodnie z odrębnymi przepisami.

5. Działania zapobiegawcze, o których mowa w ust. 1, powinny obejmować:

1) zakaz spożywania posiłków i napojów oraz palenia papierosów w miejscach pracy, w których istnieje możliwość zanieczyszczenia środowiska czynnikami rakotwórczymi,

2) wyposażenie pracowników w odpowiednie środki ochrony indywidualnej oraz zapewnienie tym środkom należytych właściwości ochronnych i użytkowych,

3) zapewnienie bezpiecznego i skutecznego sposobu czyszczenia odzieży ochronnej i innych środków ochrony indywidualnej przed i w każdym przypadku po ich użyciu,

4) wyodrębnienie miejsc przechowywania odzieży ochronnej i innych środków ochrony indywidualnej od miejsc przechowywania odzieży osobistej pracowników,

5) wyodrębnienie urządzeń sanitarnych, włączając w to natryski, przeznaczonych dla pracowników narażonych na czynniki rakotwórcze oddziaływające na skórę.

1) poinformować o nich pracowników,

2) ograniczyć i oznaczyć strefę zagrożoną,

3) usunąć ze strefy zagrożonej wszystkich pracowników, z wyjątkiem pracowników niezbędnych do przeprowadzenia działań ochronnych i zabezpieczających,

4) zapewnić pracownikom, o których mowa w pkt 3, odpowiednie środki ochrony indywidualnej,

5) ograniczyć do minimum czas przebywania każdego pracownika w strefie zagrożenia oraz uniemożliwić przebywanie w tej strefie pracownikom nie wyposażonym w środki ochrony indywidualnej.

2. O awarii lub innym zakłóceniu procesu technologicznego, o których mowa w ust. 1, pracodawca jest obowiązany niezwłocznie zawiadomić lekarza sprawującego profilaktyczną opiekę zdrowotną nad pracownikami oraz właściwego państwowego inspektora sanitarnego i inspektora pracy.

2. Strefa prac, o których mowa w ust. 1, powinna być wyraźnie ograniczona i oznaczona.

2. Pracodawca jest obowiązany, na wniosek lekarza, o którym mowa w ust. 1, zlecić prowadzenie biologicznego monitorowania narażenia na czynniki rakotwórcze oraz zastosowanie innych metod umożliwiających wykrycie wczesnych skutków tego narażenia.

3. Lekarz, o którym mowa w ust. 1, jest obowiązany do udzielania informacji:

1) każdemu pracownikowi — o wynikach badań i ocenie jego stanu zdrowia oraz o zakresie profilaktycznej opieki zdrowotnej, jakiej powinien się poddać po ustaniu pracy w warunkach narażenia na czynniki rakotwórcze,

2) pracodawcy, przedstawicielom pracowników oraz działającej w zakładzie pracy komisji bezpieczeństwa i higieny pracy — o ocenie stanu zdrowia pracowników, dokonanej z uwzględnieniem tajemnicy lekarskiej.

2. Rejestry czynników rakotwórczych, występujących w jednostkach organizacyjnych Przedsiębiorstwa Państwowego „Polskie Koleje Państwowe” oraz resortu obrony narodowej, są prowadzone odpowiednio przez Centrum Naukowe Medycyny Kolejowej oraz Wojskowy Instytut Higieny i Epidemiologii.

Minister Zdrowia i Opieki Społecznej: R. J. Żochowski

Załączniki do rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki
Społecznej z dnia 11 września 1996 r. (poz. 571)

Załącznik nr 1

Załącznik nr 2

INFORMACJA O CZYNNIKACH RAKOTWÓRCZYCH