Dziennik Ustaw - rok 1995 nr 33 poz. 162

Na podstawie art. 78 ust. 1 pkt 3 i 5 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. – Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. Nr 27, poz. 96) zarządza się, co następuje:

1) służby ratownictwa przedsiębiorcy,

2) Centralna Stacja Ratownictwa Górniczego oraz inne podmioty zawodowo trudniące się ratownictwem górniczym, zwane dalej „jednostkami ratownictwa”.

2. Zadaniem podmiotów, o których mowa w ust. 1, jest niesienie niezwłocznej pomocy w razie zagrożenia życia lub zdrowia pracowników zakładu górniczego oraz innych osób znajdujących się w zakładzie górniczym, a także w razie zagrożenia bezpieczeństwa ruchu zakładu górniczego, powstałych w szczególności wskutek pożaru, wybuchu gazów lub pyłu węglowego, wyrzutu gazów lub skał, wdarcia się wody do wyrobisk, zawału, tąpnięcia, erupcji otworowej lub awarii energomechanicznej.

1) stałą zorganizowaną współpracę służb ratownictwa kilku przedsiębiorców lub

2) powierzenie jednostce ratownictwa, w całości lub w części, czynności w zakresie ratownictwa górniczego.

2. Przedsiębiorca prowadzący ruch odkrywkowego zakładu górniczego, w którym nie są utrzymywane podziemne wyrobiska górnicze oraz nie istnieje możliwość powstania atmosfery niezdatnej do oddychania, może spełnić obowiązek zorganizowania i utrzymywania służby ratownictwa w zakładzie górniczym także przez powierzenie czynności w tym zakresie innym niż jednostka ratownictwa podmiotom zawodowo trudniącym się wykonywaniem zadań związanych z niesieniem pomocy w razie zagrożenia życia lub zdrowia ludzi albo zagrożenia mienia.

2. Przedsiębiorcy, o których mowa w ust. 1, powinni spełniać wymagania przewidziane w § 3.

1) harmonogram utrzymywania przez strony zastępów dyżurujących, z ewentualnym określeniem zakresu obowiązku delegowania przez przedsiębiorcę ratowników do zastępów dyżurujących w jednostce ratownictwa,

2) zasady współpracy w zakresie dotyczącym możliwości korzystania ze sprzętu i wyposażenia,

3) stronę uprawnioną do koordynowania przedsięwzięć będących przedmiotem umowy,

4) wielkość odpłatności przysługującej jednostce ratownictwa od przedsiębiorcy za usługi świadczone przez tę jednostkę.

2. W razie powierzenia czynności, o których mowa w § 2 ust. 1 pkt 2, Centralnej Stacji Ratownictwa Górniczego przedsiębiorca wykonuje obowiązek określony w art. 75 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. – Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. Nr 27, poz. 96), zwanej dalej „ustawą”.

3. W razie gdy nie zachodzą okoliczności określone w ust. 2, przedsiębiorca wykonuje obowiązek określony w art. 75 ust. 1 pkt 2 ustawy przez zawarcie odrębnej umowy z Centralną Stacją Ratownictwa Górniczego, w której należy ustalić:

1) rodzaj specjalistycznych służb Centralnej Stacji Ratownictwa Górniczego, zobowiązanych do uczestnictwa w akcji ratowniczej,

2) zasady wykorzystania specjalistycznego sprzętu ratowniczego,

3) zasady koordynacji przedsięwzięć związanych z realizacją zadań, o których mowa w § 1 ust. 2,

4) wysokość odpłatności za usługi świadczone przez Centralną Stację Ratownictwa Górniczego.

1) stałą zorganizowaną współpracę służb ratownictwa kilku przedsiębiorców lub

2) powierzenie czynności w zakresie ratownictwa górniczego Centralnej Stacji Ratownictwa Górniczego lub innej jednostce ratownictwa.

2. Plan, o którym mowa w ust. 1, powinien wskazywać sposób wykonania obowiązków w zakresie ratownictwa górniczego, a w szczególności:

1) organizację służb ratownictwa w zakładzie górniczym,

2) podmioty zobowiązane do współpracy ze służbą ratownictwa w zakładzie górniczym, ze wskazaniem ustalonego zakresu współpracy,

3) niezbędne wyposażenie w sprzęt ratowniczy.

3. W przypadkach, o których mowa w § 2 ust. 2, plan ratownictwa powinien wskazywać podmiot zobowiązany do uczestniczenia w akcji ratowniczej oraz określać sposób współdziałania służb zakładu górniczego z prowadzącym akcję.

4. Plan ratownictwa, o którym mowa w ust. 1, podlega zatwierdzeniu przez właściwy organ państwowego nadzoru górniczego.

5. Szczegółowe wymagania dotyczące treści planu ratownictwa oraz sposobu jego sporządzania określa załącznik nr 1 do rozporządzenia.

2. Rodzaje dokumentacji, o której mowa w ust. 1, określa załącznik nr 2 do rozporządzenia.

2. Wymagania, jakim powinna odpowiadać służba ratownictwa w odkrywkowych zakładach górniczych, określa każdorazowo plan ratownictwa, o którym mowa w § 8.

3. Przepisy niniejszego rozdziału stosuje się odpowiednio do odkrywkowych zakładów górniczych, jeśli w zakładach tych utrzymywane są podziemne wyrobiska górnicze lub istnieje możliwość powstania atmosfery niezdatnej do oddychania i do magazynowania substancji w górotworze.

4. Przepisy niniejszego rozdziału stosuje się odpowiednio do organizacji ratownictwa górniczego w zakładach wykonujących prace geologiczne, obejmujące roboty wykonywane w granicach obszaru górniczego, utworzonego dla kopaliny podstawowej, lub wykonywane z użyciem materiałów wybuchowych albo gdy projektowana głębokość wyrobiska przekracza 30 m oraz do składania odpadów w podziemnych wyrobiskach górniczych, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.

2. W przypadku zakładów górniczych wydobywających kopaliny otworami wiertniczymi obowiązek posiadania kopalnianej stacji ratownictwa górniczego może zostać spełniony przez utrzymywanie zakładowej stacji ratownictwa górniczego, obejmującej zakresem działania cały teren objęty robotami prowadzonymi przez przedsiębiorcę.

3. Do zakładowej stacji ratownictwa stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące kopalnianej stacji ratownictwa górniczego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.

2. W skład drużyny ratowniczej zakładu górniczego wchodzą także w charakterze specjalistów osoby posiadające szczególne kwalifikacje w zakresie zwalczania zagrożeń górniczych i prowadzenia akcji ratowniczych, które wyznacza kierownik ruchu zakładu górniczego.

2. Zastęp ratowniczy składa się z zastępowego oraz czterech ratowników, z których jeden pełni dodatkowo funkcję zastępcy zastępowego.

3. Zastępowych wyznacza kierownik ruchu zakładu górniczego na wniosek kierownika kopalnianej stacji ratownictwa górniczego. Pracą poszczególnych zastępów kierują zastępowi.

4. Liczba zastępowych w drużynie ratowniczej powinna być odpowiednio większa od liczby zastępów tworzących drużynę ratowniczą.

5. W przypadkach uzasadnionych potrzebą zapewnienia bezpieczeństwa pracy, w drużynie ratowniczej należy utrzymywać specjalistyczne zastępy ratownicze do wykonywania w czasie akcji ratowniczej prac, które wymagają szczególnych umiejętności, zwłaszcza w zakresie obsługi specjalistycznych urządzeń.

2. Kierownik kopalnianej stacji ratownictwa górniczego powinien mieć co najmniej dwóch zastępców.

3. Kierownik kopalnianej stacji ratownictwa górniczego lub co najmniej jeden z jego zastępców powinien być czynnym ratownikiem górniczym.

2. W przypadkach szczególnych w zakładach górniczych innych niż podziemne można w odniesieniu do kierownika kopalnianej stacji ratownictwa górniczego odstąpić od niektórych wymagań określonych w ust. 1 i § 15 ust. 2.

1) zapewnienie wymaganego wyposażenia i wyszkolenia drużyny ratowniczej oraz wyposażenia kopalnianej stacji ratownictwa górniczego,

2) dbanie o stałą gotowość drużyny ratowniczej, odpowiedni stan pomieszczeń, właściwe zatrudnianie zastępów dyżurujących oraz sprawne działanie sprzętu stanowiącego wyposażenie kopalnianej stacji ratownictwa górniczego,

3) prowadzenie zgodnie z harmonogramem ćwiczeń ratowniczych oraz terminowe kierowanie ratowników na badania lekarskie i wymagane szkolenia,

4) kontrola pracy mechaników sprzętu ratowniczego, nadzór nad pracą punktu wydawania tlenowych aparatów ucieczkowych i gospodarką pochłaniaczami ochronnymi oraz prowadzenie przeszkolenia załóg w ich użytkowaniu.

5) kontrola, co najmniej raz w miesiącu, stanu tlenowych (powietrznych) aparatów oddechowych roboczych i pozostałego sprzętu ratowniczego oraz przedstawianie jej wyników, co najmniej raz na kwartał, kierownikowi ruchu zakładu górniczego,

6) prowadzenie ewidencji członków drużyny ratowniczej i udokumentowanie w niej badań lekarskich, ćwiczeń, dyżurów, szkoleń i udziału w akcjach ratowniczych,

7) prowadzenie ewidencji osób przeszkolonych w zakresie ratownictwa, nie będących ratownikami,

8) przestrzeganie zasad obowiązujących przy obchodzeniu się z gazami sprężonymi, terminów przeglądów odpowiednich części tlenowych (powietrznych) aparatów oddechowych roboczych oraz legalizacji butli i przyrządów kontrolno-pomiarowych.

1) wyznaczania ratowników do pełnienia dyżurów w górniczym pogotowiu ratowniczym, utrzymywanym przez tę jednostkę.

2) opracowywania, z odpowiednim wyprzedzeniem czasowym, harmonogramu ćwiczeń dla zastępów ratowniczych w uzgodnieniu z jednostką ratownictwa.

2. Ratownik górniczy obowiązany jest uczestniczyć w pogotowiu ratowniczym oraz brać udział w ćwiczeniach i akcjach ratowniczych.

3. Ratownik obowiązany jest co 5 lat odbyć kurs okresowy dla ratowników górniczych.

4. W razie niewywiązywania się ratownika ze swoich obowiązków, może on zostać czasowo lub na stałe wykluczony ze składu drużyny ratowniczej.

2. Kierownik kopalnianej stacji ratownictwa górniczego wyznacza, spośród podległych mu mechaników, pierwszego mechanika, który sprawuje nadzór nad pozostałymi mechanikami.

1) utrzymywanie na swojej zmianie w stałej gotowości do akcji tlenowych i powietrznych aparatów oddechowych roboczych oraz pozostałego sprzętu,

2) kontrola, naprawa, konserwacja i dezynfekcja tlenowych i powietrznych aparatów oddechowych roboczych oraz pozostałego sprzętu ratowniczego, stanowiącego wyposażenie kopalnianej stacji ratownictwa, i prowadzenie odpowiednich książek kontroli,

3) zaopatrywanie wszystkich urządzeń ratowniczych w numery i znaki własności stosowane w zakładzie górniczym,

4) przedstawianie raz w miesiącu kierownikowi kopalnianej stacji ratownictwa górniczego do wglądu i potwierdzenia wszystkich prowadzonych książek ewidencyjno-kontrolnych,

5) zapewnienie, aby w pomieszczeniach przeznaczonych na przechowywanie tlenowych i powietrznych aparatów oddechowych roboczych oraz pozostałego sprzętu ratowniczego znajdował się wyłącznie sprzęt sprawny, przygotowany do akcji.

2. Do obowiązków mechanika sprzętu ratowniczego należy ponadto:

1) zgłoszenie dyspozytorowi ruchu zakładu górniczego miejsca pobytu dyżurujących na dole zastępów ratowniczych, z podaniem sposobu ich alarmowania,

2) ułożenie kart wezwań ratowników według stanu zatrudnienia, na podstawie wykazów markowni.

2. Naprawy i regulacje w tym zakresie mogą być wykonywane wyłącznie przez serwisy techniczne producentów.

2. Stan sprzętu, o którym mowa w ust. 1, a także innych urządzeń niezbędnych do prowadzenia akcji ratowniczej powinien w szczególności zapewnić:

1) skuteczne prowadzenie prac ratowniczych,

2) bezpieczeństwo ludzi w czasie likwidacji zagrożenia, zwłaszcza podczas wykonywania prac niebezpiecznych, wymagających użycia sprzętu specjalistycznego.

3. Sprzęt ratowniczy powinien być używany zgodnie z zasadami określonymi w instrukcjach wydanych przez producenta sprzętu.

4. Szczegółowe wyposażenie kopalnianej stacji ratownictwa górniczego i służb ratownictwa w zakładach górniczych określa załącznik nr 3 do rozporządzenia.

2. Tlenowe i powietrzne aparaty oddechowe robocze i aparaty ewakuacyjne należy przechowywać w kopalnianych stacjach ratownictwa górniczego.

3. Aparaty, o których mowa w ust. 2, mogą być wydawane wyłącznie przez mechaników sprzętu ratowniczego, na polecenie kierownika kopalnianej stacji ratownictwa górniczego albo jego zastępców, lub kierownika akcji ratowniczej.

4. Kierownik kopalnianej stacji ratownictwa górniczego obowiązany jest powiadomić kierownika ruchu zakładu górniczego o każdym wypadku podczas użycia aparatów, o których mowa w ust. 2.

5. W razie powstania wypadku, o którym mowa w ust. 4, kierownik kopalnianej stacji ratownictwa górniczego jest obowiązany zapewnić:

1) odczytanie w aparacie, w którym zdarzył się wypadek, zapasu tlenu na manometrze oraz zamknięcie następnie zaworu butli tlenowej,

2) zabezpieczenie aparatu, wraz z przykręconą do niego maską używaną podczas wypadku, do dalszych badań,

3) 3 sztuki nie używanych i zaplombowanych pochłaniaczy CO₂ tej samej partii, serii i daty produkcji, jakich użyto w aparacie, w którym zdarzył się wypadek,

4) przesłanie aparatu z pochłaniaczami, o których mowa w pkt 3, do dalszych badań jednostce wskazanej przez właściwy organ państwowego nadzoru górniczego.

2. Do konserwacji, kontroli i naprawy sprzętu ratowniczego zobowiązani są mechanicy sprzętu ratowniczego.

2. W celu ewidencji sprzętu ratowniczego należy prowadzić dokumentację określoną w przepisach szczególnych, w której należy odnotować informacje o użyciu sprzętu oraz o przeprowadzonej kontroli jego sprawności i o ewentualnych jego naprawach.

2. Pomieszczenia, o których mowa w ust. 1, powinny być zabezpieczone przed dostępem do nich osób niepowołanych.

2. Wymagane kwalifikacje ratownika górniczego i mechanika sprzętu ratowniczego

1) ukończyła 21 lat, a nie przekroczyła 45 roku życia,

2) ma co najmniej roczny staż pracy w zakładzie górniczym w danej specjalności,

3) ma odpowiedni stan zdrowia oraz odpowiednie predyspozycje psychiczne, potwierdzone specjalistycznymi badaniami,

4) ukończyła kurs podstawowy dla ratowników górniczych i zdała egzamin z wynikiem pozytywnym.

1) ma staż ratowniczy nie krótszy niż 3 lata i wykształcenie co najmniej zawodowe techniczne,

2) ukończył kurs podstawowy dla mechaników sprzętu ratowniczego i zdał egzamin z wynikiem pozytywnym.

3. Szkolenie ratownicze

1) osoby kierownictwa akcji ratowniczych,

2) osoby kierownictwa drużyn ratowniczych,

3) członkowie drużyny ratowniczej,

4) lekarze-ratownicy górniczy,

5) osoby kierownictwa i dozoru ruchu zakładu górniczego, nie wchodzące w skład drużyny ratowniczej.

2. Szkolenie, o którym mowa w ust. 1, powinno być prowadzone w formie kursów, seminariów i ćwiczeń ratowniczych, zgodnie z zasadami szkolenia określonymi w załączniku nr 4 do rozporządzenia.

3. Zgodnie z zasadami szkolenia określonymi w załączniku nr 4 do rozporządzenia jednostka ratownictwa wskazana przez Prezesa Wyższego Urzędu Górniczego opracuje programy szkolenia, o których mowa w ust. 1. Programy te podlegają zatwierdzeniu przez właściwy organ państwowego nadzoru górniczego.

4. Szkolenie należy prowadzić z uwzględnieniem danej specjalności, wynikającej z rodzaju robót wykonywanych w poszczególnych zakładach górniczych.

5. Szkolenie powinno być prowadzone przez osoby mające odpowiednie kwalifikacje.

6. Szkolenie powinno być prowadzone z oderwaniem od pracy.

2. Ratownik, który odbywa ćwiczenia, nie może być zatrudniony na zmianie poprzedzającej ćwiczenia i następującej po ćwiczeniach.

4. Zabezpieczenie medyczne służby ratownictwa górniczego

2. Dla określenia stanu zdrowia ratowników górniczych i kandydatów na ratowników górniczych należy przeprowadzać badania lekarskie wstępne, kwalifikacyjne, kontrolne, okresowe i przeglądy lekarskie.

3. Badania, o których mowa w ust. 2, przeprowadzają lekarze uprawnieni w trybie i na zasadach określonych w odrębnych przepisach.

2. Badania wstępne wykonują lekarze zatrudnieni w przychodniach sprawujących opiekę lekarską w zakładzie górniczym.

1) badania lekarskie przed każdorazowym rozpoczęciem dyżuru w pogotowiu ratowniczym,

2) pełne świadczenia ambulatoryjne w czasie pełnienia służby w dyżurujących zastępach ratowniczych, o których mowa w § 69 ust. 1 pkt 1,

3) udzielenie pomocy lekarskiej w czasie akcji ratowniczych,

4) sprawdzenie stanu zdrowia bezpośrednio po zakończeniu udziału w akcji ratowniczej.

2. Opiekę lekarską, o której mowa w ust. 1, zapewniają lekarze-ratownicy górniczy.

5. Szczegółowe wymagania w zakresie organizacji i wyposażenia służby ratownictwa górniczego w podziemnym zakładzie górniczym

2. W kopalnianej stacji ratownictwa górniczego powinna znajdować się komora ćwiczeń ratowniczych do prowadzenia praktycznych ćwiczeń ratowniczych oraz szkolenia pracowników tego zakładu w posługiwaniu się sprzętem ochrony dróg oddechowych.

3. W punkcie ratownictwa górniczego powinien znajdować się zespół pomieszczeń przeznaczonych do przechowywania i konserwacji sprzętu ratowniczego. Pomieszczenia te powinny odpowiadać wymaganiom przewidzianym dla tego rodzaju pomieszczeń w kopalnianej stacji ratownictwa górniczego.

2. W zakładzie górniczym, w którym prowadzone są roboty górnicze i zjazd pracowników w kilku rejonach znacznie oddalonych od siebie, należy utrzymywać oprócz kopalnianej stacji ratownictwa górniczego także punkt (punkty) ratownictwa górniczego.

3. Decyzję o utworzeniu punktu ratownictwa górniczego i o jego lokalizacji podejmuje kierownik ruchu zakładu górniczego.

2. Punkt ratownictwa górniczego powinien być wyposażony co najmniej w 10 tlenowych aparatów roboczych oraz dwa pozostające w rezerwie.

1) mieć przy sobie pochłaniacz (aparat) od chwili zjazdu do wyrobisk do chwili wyjazdu na powierzchnię,

2) posługiwać się pochłaniaczem (aparatem) zgodnie z instrukcją użytkowania oraz chronić go przed uszkodzeniem,

3) odbywać okresowe szkolenie teoretyczne i praktyczne w zakresie posługiwania się takim sprzętem.

2. Do kontroli przestrzegania postanowień ust. 1 są zobowiązane osoby dozoru ruchu zakładu górniczego.

3. Sposób gospodarowania pochłaniaczami ochronnymi i tlenowymi aparatami ucieczkowymi w zakładzie górniczym oraz zasady szkolenia w zakresie ich używania określa załącznik nr 5 do rozporządzenia.

2. Liczba ratowników w drużynie ratowniczej zakładu górniczego jest zależna od liczby pracowników zatrudnionych w ciągu doby pod ziemią i powinna wynosić co najmniej:

1) 15 ratowników górniczych, przy liczbie pracowników nie przekraczającej 500,

2) 50 ratowników górniczych, przy liczbie pracowników od 501 do 2000,

3) 80 ratowników górniczych, przy liczbie pracowników przekraczającej 2000.

3. Osoby dozoru ruchu powinny stanowić nie mniej niż 20% stanu osobowego drużyny ratowniczej.

1) mieć co najmniej pięcioletni staż ratownika górniczego,

2) ukończyć kurs dla kandydatów na kierowników kopalnianych stacji ratownictwa górniczego,

3) co 5 lat odbywać kurs okresowy dla kierowników kopalnianych stacji ratownictwa górniczego,

4) mieć możliwość niezwłocznego przybycia na wezwanie z zakładu górniczego.

2. W razie stosowania ewidencji komputerowej pracowników, identyfikatory ratowników powinny odróżniać się od identyfikatorów pozostałych pracowników.

2. Oprócz mechaników stale zatrudnionych w kopalnianej stacji (punkcie) ratownictwa górniczego w zakładzie górniczym powinni być zatrudnieni co najmniej dwaj mechanicy rezerwowi.

3. Mechanicy rezerwowi obowiązani są raz na kwartał pełnić 5-dniowy dyżur w kopalnianej stacji ratownictwa górniczego na zmianie, na której jest zatrudniony pierwszy mechanik.

2. W zakładach górniczych innych aniżeli wymienione w ust. 1 utrzymywanie dyżurujących zastępów ratowniczych w wyrobiskach podziemnych jest obowiązkowe, jeżeli wynika to z planu ratownictwa.

2. Rodzaj i miejsce pracy zastępów zatrudnionych w warunkach, o których mowa w ust. 1, ustala kierownik działu wentylacji zakładu górniczego.

3. Zmiana zastępów dyżurujących odbywa się w razie potrzeby w miejscu pracy lub na wyznaczonej drodze dojścia do kopalnianej stacji ratownictwa górniczego.

2. Zastępowy zastępu dyżurującego obowiązany jest podać miejsce zatrudnienia i numer aparatu telefonicznego do:

1) kopalnianej stacji ratownictwa górniczego,

2) centrali telefonicznej zakładu górniczego,

3) dyspozytora ruchu zakładu górniczego.

3. Mechanik sprzętu ratowniczego dyżurujący w kopalnianej stacji ratownictwa górniczego jest obowiązany sprawdzić łączność z zastępem dyżurującym przynajmniej 2 razy na zmianę.

4. Zastępowy zastępu dyżurującego, udający się do miejsca pracy na dole lub powracający z tego miejsca po ukończeniu pracy, w drodze do szybu jest obowiązany zgłaszać się telefonicznie do kopalnianej stacji ratownictwa górniczego.

2. Ratownicy zastępu dyżurującego powinni być zapoznani z układem wyrobisk zakładu górniczego.

3. Imienny skład zastępu dyżurującego ustala kierownik kopalnianej stacji ratownictwa górniczego, z uwzględnieniem postanowień ust. 1.

4. Mechanik sprzętu ratowniczego wpisuje do „Dziennika kopalnianej stacji (punktu) ratownictwa górniczego” nazwiska ratowników, numery tlenowych aparatów oddechowych, miejsce pracy zastępu oraz zadania do wykonania.

2. W przypadkach, o których mowa w ust. 1, w planach ratownictwa zakładów górniczych, dla których są utrzymywane wspólne dyżurujące zastępy ratownicze, należy określić zasady organizacji takich dyżurów oraz wskazać koordynatora takiej organizacji.

3. Zastępy, o których mowa w ust. 1, powinny się składać co najmniej z 10 ratowników (w tym 2 zastępowych), a także mechanika oraz osoby dozoru ruchu będącej ratownikiem górniczym.

4. Zastępy dyżurujące dla kilku zakładów górniczych powinny przebywać w kopalnianej stacji ratownictwa górniczego lub w jej pobliżu i powinny mieć zapewnioną opiekę lekarską.

5. Do dyspozycji zastępów dyżurujących, zabezpieczających kilka zakładów górniczych, powinien być utrzymywany przez cały okres dyżuru środek transportu, wraz z kierowcą, przystosowany do przewozu ludzi i sprzętu ratowniczego.

6. Jeżeli w jednym z zakładów górniczych są utrzymywane zastępy, o których mowa w ust. 1, w pozostałych zakładach górniczych należy zatrudniać na każdej zmianie co najmniej jednego przewodnika, będącego ratownikiem górniczym.

2. Wyposażenie, o którym mowa w ust. 1, powinno być przechowywane jak najbliżej miejsca pracy dyżurującego zastępu ratowniczego.

3. Jeżeli dyżurujący zastęp ratowniczy jest zatrudniony przez dłuższy czas w tym samym rejonie zakładu górniczego, wyposażenie tego zastępu może pozostawać pod ziemią. Aparaty oddechowe należy jednak wywozić na powierzchnię co najmniej raz na 24 godziny, a pozostały sprzęt ratowniczy – w okresach zgodnych z zasadami kontroli i konserwacji tego sprzętu.

4. Wyposażenie, o którym mowa w ust. 3, powinno być przekazywane pod ziemią pomiędzy zastępowymi zastępów: kończącego i podejmującego pracę.

6. Szczegółowe wymagania w zakresie organizacji i wyposażenia służby ratownictwa górniczego w zakładzie górniczym wydobywającym kopaliny otworami wiertniczymi

1) w granicach lądu:

a) 2 zastępy ratownicze przy występującym zagrożeniu siarkowodorowym,

b) 1 zastęp ratowniczy przy występowaniu innych zagrożeń,

2) w granicach obszarów morskich Rzeczypospolitej Polskiej – 2 zastępy ratownicze na każdym z obiektów wydobywczych zakładu.

1) kierownictwa lub wyższego dozoru ruchu zakładu górniczego o dużym doświadczeniu w zakresie opanowywania zagrożeń w danej specjalności albo

2) kierownictwa lub dozoru ruchu zakładu górniczego, będąca ratownikiem albo byłym ratownikiem górniczym o stażu w ratownictwie nie krótszym niż 3 lata.

2. Osoby, o których mowa w ust. 1, są obowiązane ukończyć z wynikiem pozytywnym szkolenie określone w § 32 oraz co 5 lat odbyć ponowne szkolenie (kurs).

2. W szczególnych przypadkach kierownik ruchu zakładu górniczego może nakazać pełnienie stałego dyżuru zastępu ratowniczego w określonym miejscu i czasie.

1) co najmniej 4 zastępy ratownicze, gdy roboty są wykonywane w granicach lądu stałego,

2) 2 zastępy dla każdego z obiektów (platformy wiertniczej), gdy roboty są wykonywane w granicach obszarów morskich Rzeczypospolitej Polskiej.

2. Do zadań jednostki ratownictwa, oprócz niesienia pomocy, o której mowa w § 1 ust. 2, należy w szczególności:

1) organizowanie i prowadzenie kursów szkoleniowych z zakresu ratownictwa górniczego,

2) przeprowadzanie ćwiczeń z zakresu ratownictwa górniczego,

3) przeprowadzanie badań lekarskich ratowników górniczych,

4) badanie i opiniowanie sprzętu ratowniczego,

5) wykonywanie specjalistycznych analiz chemicznych prób powietrza.

3. W razie powierzenia przez przedsiębiorcę jednostce ratownictwa czynności w zakresie ratownictwa górniczego, dodatkowe zadania jednostki ratownictwa wynikać mogą z umowy, o której mowa w § 5. Zadania te mogą obejmować w szczególności udzielanie pomocy technicznej przy organizowaniu i wyposażeniu ratownictwa w zakładzie górniczym.

4. Właściwy organ państwowego nadzoru górniczego, w celu prawidłowego wykonania zadań, o których mowa w ust. 2 i 3, może nakazać jednostce ratownictwa niezbędne zmiany w organizacji oraz uzupełnienie lub zmiany wyposażenia, w zakresie określonym w przepisach rozporządzenia.

1) dyżurujących zawodowych zastępów ratowniczych,

2) zawodowych pogotowi specjalistycznych,

3) dyżurujących zastępów dla grup zakładów górniczych.

2. Zawodowymi ratownikami górniczymi, tworzącymi drużynę ratowniczą jednostki ratownictwa, są:

1) ratownicy górniczy, wchodzący w skład zawodowych zastępów ratowniczych,

2) ratownicy górniczy oraz ci pracownicy jednostki ratownictwa, którzy wchodzą w skład zawodowych pogotowi specjalistycznych,

3) lekarze-ratownicy górniczy.

3. Jednostka ratownictwa może, w zależności od potrzeb, tworzyć oddziały terenowe.

1) w skład dyżurujących zawodowych zastępów ratowniczych i pogotowi specjalistycznych, określonych w § 69 ust. 1 pkt 1 i 2, mogą wchodzić ratownicy delegowani z zakładu górniczego przedsiębiorcy,

2) w skład dyżurujących zastępów ratowniczych, określonych w § 69 ust. 1 pkt 3, mogą wchodzić ratownicy delegowani z zakładu górniczego przedsiębiorcy na okres nie przekraczający 15 dni.

2. Ratownicy górniczy, o których mowa w ust. 1, zachowują w okresie delegowania z zakładu górniczego wszelkie uprawnienia przysługujące ratownikom górniczym w zakładach górniczych.

2. Zastępy, o których mowa w ust. 1, powinny przebywać w odpowiednio przygotowanych pomieszczeniach, umożliwiających pełnienie całodobowego dyżuru, a w szczególności zapewniających niezawodną łączność i utrzymywanie stałej gotowości do niezwłocznego przystąpienia do akcji ratowniczej.

2. Na podstawie zasad szkolenia określonych w załączniku nr 4 do rozporządzenia jednostka ratownictwa wskazana przez Prezesa Wyższego Urzędu Górniczego opracowuje programy szkolenia, o którym mowa w ust. 1. Programy te podlegają zatwierdzeniu przez właściwy organ państwowego nadzoru górniczego.

3. Szkolenie, o którym mowa w ust. 1, powinno obejmować:

1) kurs podstawowy i okresowy dla kierowników kopalnianych stacji ratownictwa górniczego,

2) kurs podstawowy i okresowy dla ratowników górniczych,

3) kurs podstawowy i okresowy dla mechaników sprzętu ratowniczego,

4) kurs dla kierowników akcji oraz kierowników baz ratowniczych,

5) kursy dla zastępów specjalistycznych,

6) inne kursy z zakresu ratownictwa górniczego, w zależności od potrzeb.

4. Oprócz kursów, o których mowa w ust. 3, w jednostce ratownictwa powinny być prowadzone:

1) kursy okresowe dla osób kierownictwa i dozoru ruchu podziemnego zakładu górniczego, nie wchodzących w skład drużyny ratowniczej,

2) kurs z zakresu opanowania erupcji płynu złożowego dla osób dozoru górniczego oraz dla wiertaczy zmianowych w zakładzie górniczym wydobywającym kopaliny otworami wiertniczymi.

5. Osoby prowadzące szkolenia, o których mowa w ust. 1, 3 i 4, powinny mieć odpowiednią wiedzę i doświadczenie zawodowe w zakresie ratownictwa górniczego oraz zapobiegania zagrożeniom występującym w zakładzie górniczym i ich opanowywania.

2. Ćwiczenia, o których mowa w ust. 1, powinny być przeprowadzane odrębnie dla zastępów specjalistycznych.

2. Kandydat na lekarza-ratownika górniczego powinien:

1) spełniać wymagania zdrowotne określone dla lekarzy-ratowników górniczych,

2) ukończyć kurs podstawowy dla ratowników górniczych.

3. Lekarz-ratownik górniczy jest obowiązany:

1) co 5 lat odbyć kurs okresowy dla ratowników górniczych,

2) nie rzadziej niż co 12 miesięcy przejść badania lekarskie w zakresie określonym dla lekarzy-ratowników górniczych,

3) brać udział w ćwiczeniach ratowniczych i specjalistycznych szkoleniach ratowniczych.

2. Szczegółowe wymagania dotyczące jednostki ratownictwa dla podziemnych zakładów górniczych

2. W skład dyżurujących zawodowych zastępów ratowniczych na każdej zmianie roboczej powinni wchodzić:

1) kierownik zawodowych zastępów ratowniczych,

2) 2 zastępowi,

3) 9 zawodowych ratowników górniczych,

4) mechanik sprzętu ratowniczego, będący zawodowym ratownikiem górniczym,

5) lekarz-ratownik górniczy.

3. Funkcję kierownika dyżurujących zawodowych zastępów ratowniczych powinien pełnić specjalista jednostki ratownictwa, będący zawodowym ratownikiem górniczym, mający kwalifikacje do prowadzenia prac ratowniczych w zakładzie górniczym, określone przez jednostkę ratownictwa.

4. Ratownicy górniczy oraz mechanicy sprzętu ratowniczego jednostki ratownictwa powinni odpowiadać wymaganiom przewidzianym dla ratowników górniczych oraz mechaników górniczych, będących członkami kopalnianej drużyny ratowniczej w podziemnym zakładzie górniczym.

1) kierownik zastępów ratowniczych,

2) 2 zastępowi, w tym co najmniej 1 osoba dozoru,

3) 9 ratowników górniczych,

4) mechanik sprzętu ratowniczego – ratownik górniczy,

5) lekarz-ratownik górniczy,

6) specjalista jednostki ratownictwa, mający kwalifikacje do prowadzenia prac ratowniczych.

2. Kierownikiem dyżurujących zastępów ratowniczych dla grup zakładów górniczych powinna być osoba mająca kwalifikacje kierownika kopalnianej stacji ratownictwa górniczego. W uzasadnionych przypadkach funkcję kierownika zastępów może pełnić osoba dozoru wyższego będąca ratownikiem górniczym.

3. Osoby, o których mowa w ust. 1, powinny pełnić dyżur nieprzerwanie przez całą dobę.

4. Przepis § 80 ust. 4 stosuje się odpowiednio.

1) pomiarowe – do pomiaru parametrów fizykochemicznych powietrza i gazów pożarowych oraz oceny stopnia wybuchowości mieszanin gazowych,

2) do inertyzacji powietrza kopalnianego,

3) pożarowo-pianowe – do wykonywania prac ratowniczych przy zwalczaniu pożarów podziemnych, wymagających zastosowania sprzętu i urządzeń do podawania pian gaśniczych oraz izolacji wyrobisk, górotworu i zrobów,

4) zawałowo-wiertnicze – do prowadzenia prac ratowniczych związanych z ratowaniem ludzi uwięzionych pod zawałem lub odciętych od czynnych wyrobisk wskutek tąpnięcia lub zawału,

5) wodne – do usuwania skutków wdarcia się lub nie kontrolowanego dopływu do wyrobisk wody albo wody z luźnym materiałem,

6) przewoźnych wyciągów ratowniczych – do ewakuacji pracowników lub prowadzenia innych prac ratowniczych w szybach lub otworach wiertniczych wielkośrednicowych oraz prowadzenia prac awaryjno-rewizyjnych i kontrolnych, zarówno w szybach, jak i w otworach wielkośrednicowych.

2. W zależności od potrzeb w jednostce ratownictwa można tworzyć pogotowia specjalistyczne inne aniżeli określone w ust. 1.

3. Zawodowe pogotowia specjalistyczne powinny być zorganizowane w zastępy lub grupy specjalistyczne, utrzymywane w gotowości zarówno w dniach pracy, jak i w dniach wolnych od pracy.

1) uczestniczenia w akcjach ratowniczych,

2) udzielania pierwszej pomocy poszkodowanym,

3) uzgadniania z kierownictwem akcji ratowniczej zakresu dopuszczalnych fizycznych i termicznych obciążeń ratowników wykonujących prace ratownicze,

4) sprawowania opieki, o której mowa w § 41 ust. 1, i przeprowadzania szkolenia medycznego ratowników górniczych.

2. Ośrodek i przychodnia, o których mowa w ust. 1, powinny działać z zachowaniem jednolitych kryteriów określających:

1) metodykę badań lekarskich i kryteria oceny zdolności do pracy w ratownictwie górniczym,

2) niezbędny zestaw środków i sprzętu medycznego do dyspozycji lekarza biorącego udział w akcji ratowniczej,

3) wymagania zdrowotne i zakres badań lekarskich dla lekarzy-ratowników górniczych,

4) sposób przeprowadzania przeglądów lekarskich ratowników przed wyjściem z bazy ratowniczej do strefy zagrożenia,

5) zasady naboru, zakres specjalistycznych szkoleń i badań lekarzy-ratowników górniczych.

3. Prezes Wyższego Urzędu Górniczego wskaże jednostkę ratownictwa dla określenia kryteriów, o których mowa w ust. 2.

3. Szczegółowe wymagania dotyczące jednostki ratownictwa dla zakładów górniczych wydobywających kopaliny otworami wiertniczymi

1) kierownik zastępów ratowniczych,

2) 5 ratowników górniczych,

3) 2 mechanicy sprzętu ratowniczego.

2. Kierownikiem zastępów ratowniczych powinna być osoba mająca kwalifikacje kierownika kopalnianej stacji ratownictwa górniczego. W uzasadnionych przypadkach funkcję kierownika zastępów ratowniczych może pełnić osoba dozoru będąca ratownikiem górniczym.

3. Ratownicy górniczy oraz mechanicy sprzętu ratowniczego jednostki ratownictwa powinni odpowiadać wymaganiom przewidzianym dla ratowników górniczych oraz mechaników górniczych, będących członkami kopalnianej drużyny ratowniczej w zakładzie górniczym wydobywającym kopaliny otworami wiertniczymi.

1) zawiadomić o niebezpieczeństwie dyspozytora ruchu zakładu górniczego lub najbliżej znajdującą się osobę dozoru ruchu,

2) wspólnie z innymi osobami zorganizować, przy najbliższym aparacie telefonicznym lub innym środku łączności, punkt łączności z dyspozytorem ruchu zakładu górniczego, w celu stałego utrzymywania z nim kontaktu i pośredniczenia w porozumieniu się osób kierujących akcją ratowniczą z pracownikami przebywającymi w miejscu zagrożonym lub w jego sąsiedztwie,

3) podporządkować się ściśle poleceniom dyspozytora ruchu i osób kierownictwa lub dozoru ruchu, które organizują akcję ratowania ludzi i likwidacji zagrożenia.

1) powiadomić o tym niebezpieczeństwie osobę kierownictwa lub dozoru ruchu, przebywającą najbliżej miejsca zagrożenia, z jednoczesnym skierowaniem jej do tego miejsca, w celu zorganizowania akcji zabezpieczenia ludzi i likwidacji zagrożenia,

2) spowodować wyłączenie prądu elektrycznego w rejonie powstałego zagrożenia,

3) powiadomić o niebezpieczeństwie, wszelkimi dostępnymi środkami, ludzi znajdujących się w wyrobiskach zagrożonych i wskazać im miejsca, do których muszą się wycofać ze strefy zagrożonej, oraz skierować do udziału w akcji ratowniczej zastępy ratownicze dyżurujące w zakładzie górniczym,

4) powiadomić o zagrożeniu kierownika ruchu zakładu górniczego lub jego zastępcę, osobę kierownictwa lub dozoru ruchu odpowiedzialną za pracę w zakładzie górniczym na danej zmianie roboczej, kopalnianą stację ratownictwa górniczego oraz inne osoby i instytucje, zgodnie z ustaleniami planu ratownictwa,

5) wezwać do udziału w akcji zastępy ratownicze spoza zakładu górniczego – na polecenie kierownika akcji ratowniczej.

2. Osoba kierownictwa lub dozoru ruchu zakładu górniczego powiadomiona o powstaniu zagrożenia jest obowiązana niezwłocznie do:

1) przejęcia kierownictwa akcji ratowniczej,

2) wstrzymania ruchu na zagrożonych stanowiskach pracy, wycofania ludzi w bezpieczne miejsce oraz zorganizowania akcji ratowniczej,

3) dokonania oceny stanu zagrożenia oraz zastosowania wszelkich środków mających na celu likwidację tego zagrożenia oraz maksymalne ograniczenie strat,

4) przekazania dokładnej informacji o stanie zagrożenia oraz podjętych działaniach kierownikowi ruchu zakładu górniczego, po przejęciu przez niego kierownictwa akcji.

2. Organizacja i kierowanie akcją ratowniczą

Kierownik akcji ratowniczej

1) dokonać oceny stanu zagrożenia załogi, ruchu zakładu górniczego oraz zagrożenia bezpieczeństwa powszechnego w związku z ruchem zakładu górniczego,

2) wyznaczyć strefę zagrożenia (skażenia), obejmującą wyrobiska lub rejony zakładu górniczego, w których przejawiają się lub mogą się przejawiać skutki niebezpiecznego zdarzenia, zagrażające bezpieczeństwu ludzi lub ruchu zakładu górniczego, oraz ustalić sposób zabezpieczenia tej strefy,

3) wycofać ludzi ze strefy zagrożenia,

4) powołać kierownika akcji na dole (w obiekcie) i kierownika bazy ratowniczej,

5) powołać sztab doradczy kierownika akcji ratowniczej, zwany dalej „sztabem akcji”, spośród służb zakładu górniczego oraz wyznaczyć kierownika,

6) ustalić lokalizację bazy ratowniczej oraz sposób jej zabezpieczenia przed skutkami zagrożenia,

7) wyznaczyć, w razie potrzeby, miejsca pomocniczych baz ratowniczych oraz określić ich zakres działania i sposób organizacji,

8) ustalić miejsca, z których prowadzona będzie kontrola stanu zagrożenia, w szczególności kontrola parametrów fizykochemicznych powietrza i gazów pożarowych,

9) opracować plan likwidacji zagrożenia, który powinien być aktualizowany na bieżąco,

10) określić liczbę zastępów ratowniczych oraz innych pracowników zakładu górniczego potrzebnych do likwidacji zagrożenia oraz ustalić sposób koordynacji wykonywania tych prac,

11) ustalić rodzaje i ilość urządzeń i sprzętu koniecznych do realizacji planu likwidacji zagrożenia.

12) ustalić sposób i częstotliwość kontroli stanu zagrożenia w czasie trwania akcji ratowniczej oraz sposób kontroli miejsca zagrożenia po zakończeniu akcji,

13) ustalić, w zależności od potrzeb, zakres udziału w akcji służb ratownictwa górniczego zakładu górniczego oraz innych podmiotów przewidzianych planem ratownictwa,

14) współpracować z osobami wchodzącymi w skład sztabu akcji, tak aby sztab ten był w pełni zorientowany co do zakresu prac, jakie w ramach akcji wykonują poszczególne służby zakładu górniczego oraz inne podmioty,

15) dopilnować prowadzenia odpowiedniej dokumentacji obrazującej przebieg zagrożenia oraz działań zmierzających do jego likwidacji.

2. W czasie prowadzenia akcji ratowniczej, w przypadkach szczególnych, ze względu na bezpieczeństwo załogi lub zakładu górniczego, kierownik akcji może odstąpić od obowiązujących przepisów, wydanych na podstawie art. 78 ust. 1 pkt 1–4 ustawy, pod warunkiem postępowania zgodnego z obowiązującymi zasadami techniki górniczej. Każdy taki przypadek musi być zanotowany w książce akcji.

2. W podziemnych zakładach górniczych wszystkie rozmowy telefoniczne dotyczące przebiegu akcji powinny być rejestrowane z podaniem czasu.

1) sekretarz techniczny kierownika akcji,

2) osoba odpowiedzialna za stan wentylacji w podziemnym zakładzie górniczym,

3) inne osoby wezwane przez kierownika akcji ratowniczej.

1) nazwę zakładu górniczego (obiektu), datę i godzinę rozpoczęcia akcji ratowniczej,

2) nazwisko i imię oraz stanowisko służbowe kierownika akcji ratowniczej,

3) polecenia kierownika akcji, osoby odpowiedzialne za wykonanie poleceń, termin wykonania, adnotacje o wykonaniu poleceń itp.,

4) ustalenia dotyczące likwidacji zagrożenia,

5) zapisy przebiegu akcji ratowniczej.

Sztab akcji

1) przedstawicieli jednostki ratownictwa,

2) przedstawicieli instytutów naukowo-badawczych i pracowników naukowych wyższych uczelni,

3) innych specjalistów.

2. Kierownik akcji ratowniczej powinien konsultować ze sztabem akcji decyzje dotyczące w szczególności:

1) zasięgu strefy zagrożenia (skażenia) i sposobu jej zabezpieczenia,

2) lokalizacji bazy ratowniczej i sposobu jej zabezpieczenia od strony zagrożonej,

3) liczby ratowników jednocześnie zatrudnionych w strefie zagrożenia i sposobu ich zabezpieczenia.

1) prawidłowego rozliczenia liczby pracowników zakładu górniczego, znajdujących się w strefie zagrożenia, i sposobu ich wycofania,

2) bieżącego śledzenia przebiegu akcji ratowniczej oraz analizowania skuteczności działań podejmowanych w ramach realizacji planu akcji ratowniczej,

3) powiadomienia rodzin pracowników poszkodowanych o powstałych wypadkach,

4) zorganizowania dodatkowej specjalistycznej opieki lekarskiej dla poszkodowanych i zorganizowania transportu poszkodowanych do szpitali,

5) opracowania projektów decyzji dotyczących likwidacji zagrożenia, dostosowanych do aktualnej sytuacji, i przekazywania na piśmie uwag kierownikowi akcji ratowniczej,

6) analizowania skuteczności działań podejmowanych w ramach realizacji planu akcji i przekazywania wniosków kierownikowi akcji,

7) prawidłowej realizacji poleceń wydanych przez kierownika akcji służbom pomocniczym w zakładzie górniczym oraz innym służbom spoza zakładu,

8) zapewnienia właściwej liczby ratowników i pracowników pomocniczych do realizacji planu akcji ratowniczej na każdej zmianie roboczej,

9) zapewnienia niezbędnego sprzętu i materiałów do wyposażenia ratowników zatrudnionych w akcji oraz do prac wykonywanych przez pomocnicze służby w zakładzie górniczym,

10) wykonania niezbędnych dokumentów dla kierownictwa akcji oraz dla osób kontrolujących przebieg akcji.

Kierownik akcji na dole (w obiekcie)

2. W zakładzie górniczym, wydobywającym kopaliny otworami wiertniczymi, kierownik akcji ratowniczej, w zależności od potrzeby, powołuje kierownika akcji w obiekcie.

3. Kierownik akcji na dole (w obiekcie) jest jedyną osobą uprawnioną do wydawania poleceń zastępom ratowniczym i innym pracownikom zatrudnionym w akcji ratowniczej i podlega kierownikowi akcji ratowniczej.

4. Kierownik akcji na dole (w obiekcie) zobowiązany jest w szczególności do:

1) realizacji planu akcji ustalonego przez kierownika akcji ratowniczej,

2) wykonywania tylko poleceń kierownika akcji ratowniczej, z tym że w przypadku nagłego niebezpieczeństwa może podejmować samodzielne decyzje, o których jest obowiązany powiadomić kierownika akcji ratowniczej,

3) ścisłego współpracowania z kierownikiem bazy ratowniczej oraz osobami dozoru zatrudnionymi w akcji i przy pracach związanych z likwidacją zagrożenia,

4) dopilnowania sprawnego wyprowadzenia ludzi ze strefy zagrożenia,

5) dopilnowania prawidłowego zabezpieczenia dojść do strefy zagrożenia,

6) organizowania łączności między bazą ratowniczą a pomieszczeniem kierownika akcji ratowniczej oraz zastępami ratowniczymi udającymi się do strefy zagrożenia,

7) określenia zadań dla zastępów ratowniczych udających się do strefy zagrożenia,

8) przejmowania meldunków od zastępów ratowniczych przebywających w strefie zagrożenia oraz powracających z niej po wykonaniu zadania,

9) ścisłego przekazywania do kierownika akcji ratowniczej meldunków o sytuacji i realizacji planu akcji,

10) dopilnowania, aby w rejonie bezpośredniego zagrożenia znajdowała się jednocześnie tylko taka liczba osób, jaka jest niezbędna do sprawnego prowadzenia prac ratowniczych,

11) organizowania, we współpracy z lekarzem znajdującym się w bazie ratowniczej, kontrolnych badań lekarskich ratowników przed wyjściem z bazy ratowniczej do strefy zagrożenia oraz pomocy medycznej pracownikom, którzy ulegli wypadkom,

12) dokonywania zmiany ze swoim zmiennikiem wyłącznie w bazie ratowniczej.

5. W podziemnym zakładzie górniczym kierownik akcji na dole zobowiązany jest ponadto do:

1) dokonywania wyboru miejsca (miejsc), w którym urządzona będzie baza ratownicza (bazy ratownicze),

2) dopilnowania bieżącego rozpoznania stanu zagrożenia i sytuacji wentylacyjnej w strefie zagrożenia i w jej sąsiedztwie,

3) zorganizowania pomiarów kontrolnych w strefie zagrożenia i innych miejscach wyznaczonych przez kierownika akcji ratowniczej,

4) dopilnowania prowadzenia książki meldunków i poleceń, w której odnotowuje się otrzymane polecenia, meldunki przekazywane kierownikowi akcji oraz informacje otrzymane od ratowników i pracowników zatrudnionych w akcji.

Baza ratownicza

2. W przypadku gdy prace ratownicze są prowadzone z kilku miejsc równocześnie, kierownik akcji ratowniczej obowiązany jest rozważyć potrzebę założenia kilku baz, przy czym ta, w której przebywa kierownik akcji na dole (w obiekcie), jest bazą główną, a pozostałe są bazami pomocniczymi.

1) położonym poza strefą zagrożenia, przy czym w polach metanowych oraz w przypadku wystąpienia zagrożenia wybuchem gazów pożarowych, między bazą ratowniczą a strefą zagrożenia muszą znajdować się co najmniej dwa załamania wyrobisk,

2) znajdującym się w ustabilizowanym prądzie powietrza świeżego, w przypadku akcji przeciwpożarowych oraz w takich akcjach, w czasie których może wystąpić atmosfera niezdatna do oddychania,

3) znajdującym się w prądzie powietrza opływowego, w przypadku akcji ratowniczych innych niż wymienione w pkt 2,

4) zapewniającym odpowiednie warunki dla pomieszczenia przebywających w niej osób oraz składowania środków potrzebnych do przeprowadzenia prac ratowniczych.

2. W podziemnym zakładzie górniczym, wydobywającym kopaliny palne, baza ratownicza powinna być zlokalizowana w miejscu oddzielonym od strefy zagrożenia pożarowego zaporą przeciw wybuchowi pyłu węglowego.

3. W przypadku braku zabezpieczenia, o którym mowa w ust. 2, należy je wykonać w pierwszej fazie akcji przeciwpożarowej, a do czasu wykonania tego zabezpieczenia bazę ratowniczą należy założyć w odpowiednio zwiększonej odległości od strefy zagrożenia.

1) pracy kierownika akcji na dole (w obiekcie), kierownika bazy ratowniczej i innych osób kierujących pracami ratowniczymi lub nadzorujących ich wykonanie,

2) pracy mechanika sprzętu ratowniczego,

3) pracy lekarza, jeśli bierze udział w akcji ratowniczej,

4) wypoczynku ratowników po wykonaniu prac ratowniczych lub oczekujących na wykonanie tych prac oraz dla zastępu (zastępów) ubezpieczającego,

5) składowania urządzeń, sprzętu i materiałów przygotowanych do użycia w akcji ratowniczej,

6) składowania urządzeń, sprzętu i materiałów niesprawnych lub zużytych w czasie wykonywania prac ratowniczych.

2. Miejsca składowania sprzętu ratowniczego przeznaczonego do użycia w akcji ratowniczej oraz sprzętu użytego i wymagającego wymiany, kontroli i naprawy powinny być wyraźnie oznaczone.

3. W podziemnym zakładzie górniczym, w przypadku zdalnego pobierania prób powietrza i analizy tych prób za pomocą chromatografu lub innych urządzeń, należy wydzielić część bazy ratowniczej niezbędną do zainstalowania odpowiedniego sprzętu oraz do pracy osób obsługujących ten sprzęt lub wyznaczyć inne miejsce do zlokalizowania tego sprzętu, odpowiadające wymaganiom określonym w § 108.

2. W podziemnym zakładzie górniczym wyposażenie bazy ratowniczej powinno obejmować:

1) wyposażenie zasadnicze bazy w sprzęt oraz urządzenia i środki do wykonywania prac ratowniczych,

2) wyposażenie uzupełniające (specjalistyczny sprzęt ratowniczy), które wynika z rodzaju prowadzonej akcji ratowniczej, ustalane przez kierownika akcji ratowniczej,

3) wyposażenie pomocnicze, ułatwiające działalność bazy lub konieczne do prawidłowego funkcjonowania bazy, ustalane przez kierownika akcji na dole z kierownikiem bazy ratowniczej.

3. W zakładzie górniczym wydobywającym kopaliny otworami wiertniczymi wyposażenie bazy ratowniczej w sprzęt ratowniczy oraz urządzenia i środki do wykonywania prac ratowniczych, w zależności od rodzaju zagrożenia, określa kierownik akcji w porozumieniu z kierownikiem bazy.

4. Wyposażenie bazy ratowniczej w podziemnym zakładzie górniczym reguluje załącznik nr 3 do rozporządzenia.

Kierownik bazy ratowniczej

2. Kierownik bazy ratowniczej jest obowiązany:

1) spowodować wykonanie odpowiednich stanowisk na sprzęt ratowniczy i pomocniczy znajdujący się w bazie,

2) odpowiednio rozlokować sprzęt w bazie,

3) zorganizować miejsca wyczekiwania i wypoczynku dla ratowników uczestniczących w akcji,

4) dopilnować wyposażenia bazy w wymagany sprzęt,

5) zorganizować w bazie miejsce pracy dla lekarza, jeśli zachodzi potrzeba jego obecności,

6) dopilnować właściwego wyposażenia ratowników udających się do prac ratowniczych w strefie zagrożenia,

7) dopilnować właściwego rozmieszczenia sprzętu kontrolno-pomiarowego obsługiwanego z bazy,

8) bieżąco aktualizować mapę rejonu prac ratowniczych znajdującą się w bazie,

9) dopilnować właściwego przeprowadzania kontroli sprzętu stanowiącego wyposażenie zastępu ratowniczego, zarówno przez mechanika sprzętu ratowniczego, jak i przez ratowników i zastępowych,

10) dopilnować przeprowadzenia przez lekarza badań kontrolnych ratowników wchodzących do strefy zagrożenia i z niej wracających, w razie prowadzenia prac w szczególnie trudnych warunkach,

11) dopilnować właściwej organizacji udzielania pomocy medycznej osobom poszkodowanym w razie wypadku,

12) dopilnować dostawy do bazy napojów oraz żywności,

13) ewidencjonować osoby przybywające do bazy i znajdujące się w rejonie prowadzenia prac ratowniczych,

14) dokumentować przebieg akcji ratowniczej, związanej z daną bazą,

15) rejestrować czas wyjścia zastępów ratowniczych z bazy do strefy zagrożenia oraz czas powrotu zastępów do bazy ratowniczej,

16) wykonać obowiązki określone w § 25 ust. 5 pkt 1 i 2,

17) stale przebywać w bazie ratowniczej.

3. Kierownik bazy podlega kierownikowi akcji na dole.

2. Zastępowi zastępów ratowniczych i kierownicy innych zespołów ratowniczych przybywający do bazy ratowniczej oraz osoby dozoru zgłaszające się w bazie są obowiązani przedstawić kierownikowi bazy ratowniczej imienny wykaz podległych im osób, a ponadto kartę udziału zastępu ratowniczego w akcji.

3. Każda osoba przybyła do bazy ratowniczej może opuścić bazę tylko za zezwoleniem kierownika bazy ratowniczej.

Kierownik kopalnianej stacji ratownictwa górniczego w czasie akcji ratowniczej

2. Kierownik kopalnianej stacji ratownictwa, w czasie akcji ratowniczej, jest obowiązany zapewnić:

1) przygotowanie odpowiedniej ilości sprawnego sprzętu ratowniczego i pomocniczego, jaki może być potrzebny do prowadzenia akcji,

2) przygotowanie odpowiedniej liczby zastępów ratowniczych na poszczególnych zmianach roboczych oraz obecność w tych zastępach odpowiednich specjalistów,

3) prowadzenie ścisłej ewidencji ratowników własnych i obcych,

4) przygotowanie odpowiedniej ilości dodatkowej odzieży ochronnej i innych środków,

5) dostawę napojów i żywności,

6) niezbędne środki transportu do przewozu sprzętu i ratowników we współdziałaniu z innymi służbami zakładu górniczego,

7) dodatkową obsadę mechaników sprzętu ratowniczego, przewidzianych do pracy zarówno w kopalnianej stacji ratownictwa, jak i w bazie ratowniczej.

3. Zabezpieczenie medyczne akcji ratowniczych

2. Pomoc lekarską w czasie akcji ratowniczych mogą zapewnić:

1) lekarze-ratownicy górniczy z jednostki ratownictwa,

2) lekarze spełniający wymagania przepisów ogólnych, których udział zapewni zakład górniczy.

3. Kierownik akcji ratowniczej określa konieczną liczbę lekarzy na zmianie roboczej do medycznego zabezpieczenia akcji ratowniczej.

2. W przypadku innych akcji o potrzebie obecności lekarza w bazie ratowniczej decyduje kierownik akcji ratowniczej.

4. Udział jednostki ratownictwa w akcji ratowniczej

2. Specjalista jednostki ratownictwa, będący zawodowym ratownikiem górniczym i biorący udział w akcji ratowniczej w wyrobiskach podziemnych (w obiekcie), jest zobowiązany do współpracy z kierownikiem akcji na dole (w obiekcie), w zakresie dotyczącym w szczególności:

1) wyposażenia bazy w sprzęt ratowniczy oraz w sprzęt niezbędny do realizacji zadania, jakie ma być wykonane na danej zmianie roboczej,

2) pracy kierownika bazy, lekarza-ratownika górniczego oraz mechanika sprzętu ratowniczego zatrudnionego w bazie,

3) prawidłowości przygotowania zastępów ratowniczych przed ich wyjściem z bazy do wykonywania prac ratowniczych,

4) dopilnowania przestrzegania czasu pracy zastępów ratowniczych w strefie zagrożenia,

5) dopilnowania pracy specjalistów z jednostki ratownictwa, zatrudnionych przy pracach pomiarowych i innych.

3. Pracujący w sztabie akcji przedstawiciel jednostki ratownictwa jest zobowiązany do:

1) ścisłej współpracy z kierownikiem akcji ratowniczej oraz innymi członkami sztabu akcji w zakresie sposobu jej organizacji,

2) współpracy w zakresie zabezpieczenia medycznego akcji ratowniczej,

3) koordynacji pracy pracowników jednostki ratownictwa biorących udział w akcji ratowniczej.

5. Organizacja pracy zastępów ratowniczych w akcjach ratowniczych

Podstawowe zasady działania zastępów ratowniczych w akcjach ratowniczych

1) w razie powstania zagrożenia i konieczności podjęcia akcji ratowniczej, zastęp dyżurujący lub zastępy zabezpieczające kilka zakładów górniczych są zobowiązane do niezwłocznego udania się do miejsca wskazanego przez dyspozytora ruchu zakładu górniczego lub osobę kierującą akcją ratowniczą,

2) zastępowy zastępu dyżurującego, w drodze do miejsca akcji, jest obowiązany utrzymywać łączność z dyspozytorem ruchu zakładu górniczego,

3) po przybyciu na wskazane miejsce zastęp dyżurujący powinien zgłosić się do kierownika akcji ratowniczej, a następnie przystąpić do wykonywania prac ratowniczych zgodnie z jego poleceniem,

4) w razie utrzymywania tylko jednego zastępu dyżurującego, wymagane przepisami ubezpieczenie tego zastępu do wykonywania prac ratowniczych stanowią zastępy znajdujące się w drodze do bazy ratowniczej.

2. Kierownik akcji ratowniczej jest obowiązany określić zakres prac ratowniczych przewidzianych do wykonywania przez ratowników górniczych oraz przez osoby nie będące ratownikami górniczymi.

3. W przypadku prac ratowniczych wykonywanych w związku z powstałym zagrożeniem, w którego wyniku w strefie zagrożenia powstała lub może powstać atmosfera niezdatna do oddychania, w strefie tej należy zatrudnić wyłącznie ratowników górniczych.

2. Ratowników zatrudniać można równocześnie w kilku miejscach lub kolejno w jednym miejscu, pod warunkiem utrzymywania z nimi przez zastępowego kontaktu głosowego lub wzrokowego.

2. Gdy w trakcie prac ratowniczych zastępowy nie może dalej pełnić funkcji, jego obowiązki musi przejąć zastępca.

1) wyznaczenie swojego zastępcy,

2) dopilnowanie wykonania kontroli aparatów przez ratowników podległego mu zastępu, przed wyjściem z bazy,

3) ustalenie miejsca nałożenia masek, jeśli okoliczności nie wymagają ich nałożenia przy wyjściu z bazy,

4) wykonanie czynności kontrolnych przewidzianych dla zastępowego po nałożeniu masek przez ratowników podległego mu zastępu,

5) pobranie z bazy przez zastęp wyposażenia niezbędnego do wykonania zleconych prac ratowniczych,

6) dokonanie okresowej (co 15 minut) kontroli zapasu tlenu (powietrza) w aparatach ratowniczych,

7) przeprowadzenie ponownej kontroli szczelnego nałożenia masek i stanu aparatów, a zwłaszcza węży, po przejściu trudnego odcinka drogi,

8) dopilnowanie, aby w warunkach słabej widoczności zastęp był połączony linką ratowniczą,

9) organizację pracy w zastępie oraz właściwe wykonanie zadań zleconych przez kierownika akcji na dole,

10) utrzymywanie łączności z bazą oraz dokonywanie pomiarów składu atmosfery i temperatury w miejscu pracy zastępu,

11) rozdzielenie prac do wykonania przez poszczególnych ratowników i ich zorganizowanie zgodnie z ustaleniami kierownika akcji.

2. W czasie dojścia do miejsca wykonywania prac ratowniczych i powrotu do bazy zastęp idzie w następującej kolejności: zastępca zastępowego, ratownicy i zastępowy.

3. W drodze do miejsca wykonywania prac ratowniczych zastępowy ma obowiązek dokonywania obserwacji oraz czynności kontrolno-pomiarowych, określonych przez kierownika akcji ratowniczej, a także informowania o dokonanych spostrzeżeniach i pomiarach kierownika bazy ratowniczej.

4. Zastępowy obowiązany jest stale czuwać nad pracą swego zastępu w czasie wykonywania prac ratowniczych. Może on wykonywać prace w ramach zadań zleconych zastępowi ratowniczemu, jeżeli to nie ograniczy jego możliwości czuwania nad bezpieczeństwem ratowników w zastępie.

5. Po przybyciu do bazy zastępowy zgłasza przełożonemu powrót zastępu, sposób wykonania zadania i swoje spostrzeżenia.

2. Od postanowień ust. 1 można wyjątkowo odstąpić w razie konieczności ratowania ludzi, pod warunkiem, że drugi zastęp – ubezpieczający znajduje się w drodze do bazy ratowniczej.

3. W zakładzie górniczym wydobywającym kopaliny otworami wiertniczymi sposób ubezpieczenia ratowników wykonujących prace ratownicze ustala kierownik akcji ratowniczej.

2. Zastęp ratowniczy, kierowany do prac w strefie zagrożenia, musi być wyposażony w sprzęt ratowniczy, stosownie do rodzaju zagrożenia.

3. W poleceniu wydanym zastępowemu należy podać dokładny czas wyjścia z bazy ratowniczej oraz planowany czas powrotu po wykonaniu zadania.

4. Wyjście zastępu z bazy ratowniczej do strefy zagrożenia może nastąpić tylko po zgłoszeniu o tym kierownikowi bazy.

2. Zastępy ratownicze, którym zlecono zadanie ewakuacji osób zagrożonych udzielenia pierwszej pomocy poszkodowanym oraz wytransportowania ich do bazy, powinny być wyposażone w sprzęt do udzielania pierwszej pomocy i transportu poszkodowanych (np. nosze) oraz w razie występowania atmosfery niezdatnej do oddychania – w sprzęt ochrony dróg oddechowych, przeznaczony do ewakuacji osób.

3. Zastęp ratowniczy w drodze do miejsca wykonywania prac ratowniczych w strefie zagrożenia, w czasie ich wykonywania oraz w drodze powrotnej, powinien przez cały czas utrzymywać łączność telefoniczną lub radiową z bazą ratowniczą.

4. W razie gdy łączność, o której mowa w ust. 3, zostanie przerwana, zastęp ratowniczy jest obowiązany wycofać się do bazy, przy czym przy wycofywaniu się powinien dążyć do nawiązania łączności za pomocą umownych sygnałów.

5. W podziemnych zakładach górniczych należy stosować następujące sygnały umowne:

1) sygnały akustyczne:

sygnały bazy:

2 uderzenia – czy wszystko w porządku?

3 uderzenia – pomoc idzie

4 uderzenia – wracać

sygnały zastępu:

2 uderzenia – wszystko w porządku

3 uderzenia – żądamy pomocy

4 uderzenia – wracamy,

2) sygnały świetlne:

w razie powstania możliwości wykorzystania sygnalizacji świetlnej ustala się:

sygnały bazy:

2 długie sygnały – czy wszystko w porządku?

3 długie sygnały – pomoc idzie

4 długie sygnały – wracać

sygnały zastępu:

2 długie sygnały – wszystko w porządku

3 długie sygnały – żądamy pomocy

4 długie sygnały – wracamy,

3) przed rozpoczęciem nadawania sygnałów należy zwrócić na nie uwagę odbiorców przez nadanie krótkich kilku po sobie następujących sygnałów; odbiorcy sygnałów są obowiązani w ten sam sposób zapewnić nadających, że są gotowi do odbioru sygnałów.

2. Niedopuszczalne jest samowolne oddalanie się ratowników z miejsca pracy zastępu ratowniczego lub wykonywanie jakichkolwiek prac bez ich uprzedniego uzgodnienia z zastępowym.

2. W razie gdy kierownik akcji nie przewiduje dalszego zatrudnienia zastępu ratowniczego, opuszczenie bazy może nastąpić tylko po uzyskaniu zgody kierownika bazy.

2. O fakcie zasłabnięcia lub wypadku w czasie akcji ratowniczej należy niezwłocznie powiadomić właściwy organ państwowego nadzoru górniczego.

2. Przewodnicy, o których mowa w ust. 1, mogą stanowić każdorazowo szóstą osobę w zastępie i obowiązani są towarzyszyć zastępowi ratowniczemu.

3. Jeżeli prace ratownicze są prowadzone w warunkach atmosfery niezdatnej do oddychania, przewodnik musi być ratownikiem górniczym.

Zasady organizacji pracy zastępów ratowniczych w atmosferze niezdatnej do oddychania

2. Zastęp ratowniczy powinien być wyposażony w tlenowe (powietrzne) aparaty oddechowe robocze tego samego typu oraz o jednakowym czasie ochronnego działania.

3. W zakładzie górniczym wydobywającym kopaliny otworami wiertniczymi kierownik akcji może ustalić sprzęt ochrony dróg oddechowych, stosowany podczas wykonywania prac ratowniczych, inny niż wymieniony w ust. 1, spełniający wymagania określone w § 24 ust. 1.

2. Po wykonaniu czynności, o której mowa w ust. 1, zastępowy jest obowiązany osobiście skontrolować prawidłowość założenia i działania tlenowego (powietrznego) aparatu oddechowego roboczego każdego ratownika, zgodnie z instrukcją jego użycia, kontrolę zaś aparatu zastępowego wykonuje jego zastępca.

1) tlenowe aparaty oddechowe robocze,

2) oświetlenie osobiste dla każdego ratownika,

3) butlę dwulitrową (zapasową) z tlenem o ciśnieniu 20 MPa i urządzenie do podawania tlenu pod maskę,

4) przyrządy do wykrywania i pomiaru gazów, ustalone przez kierownika akcji,

5) jeden komplet kluczy do tlenowych aparatów oddechowych roboczych, opatrunki osobiste, kredę, metr, zegarek, notes, nóż ciesielski, termometr górniczy oraz linkę ratowniczą,

6) inny dodatkowy sprzęt według potrzeb, ustalony przez kierownika bazy.

2. W zakładach górniczych wydobywających kopaliny otworami wiertniczymi zastęp wyruszający z bazy do miejsca wykonywania prac ratowniczych w tlenowych (powietrznych) aparatach oddechowych roboczych powinien być wyposażony również we właściwą odzież ochronną, sprzęt kontrolno-pomiarowy, narzędzia i inne środki potrzebne do wykonania zadania, ustalone przez kierownika akcji.

3. W razie przewidywanego ratowania ludzi, zastęp jest obowiązany zabrać dodatkowo sprzęt ochrony dróg oddechowych, przeznaczony do ewakuacji poszkodowanych, nosze i inny sprzęt do udzielania pierwszej pomocy, ustalony przez kierownika akcji.

2. Jeżeli nie zachodzi przypadek, o którym mowa w ust. 1, należy postępować następująco:

1) ratownicy wychodzą z bazy do miejsca ustalonego przez kierownika akcji tyko w założonych tlenowych (powietrznych) aparatach oddechowych roboczych i przykręconych do nich maskach, przy zamkniętym dopływie tlenu (powietrza),

2) w drodze z bazy do miejsca wykonywania prac ratowniczych zastępowy idzie na czele zastępu i jest obowiązany przeprowadzać doraźne kontrole składu atmosfery podręcznymi przyrządami do wykrywania i pomiaru gazów, w okresach ustalonych przez kierownika akcji; w razie stwierdzenia dymów lub niebezpiecznych stężeń gazów szkodliwych, zastępowy jest obowiązany zatrzymać zastęp, nakazać otwarcie dopływu tlenu (powietrza) i nałożenie masek oraz skontrolować prawidłowość nałożenia i szczelności masek, jak również zapas tlenu (powietrza) i otwarcie zaworu w tlenowym (powietrznym) aparacie oddechowym roboczym każdego ratownika; nałożenie maski i otwarcie zaworu aparatu zastępowego kontroluje jego zastępca,

3) w razie nagłej zmiany stężenia gazów szkodliwych, należy natychmiast otworzyć dopływ tlenu (powietrza) i nałożyć maski bez przeprowadzenia kontroli stanu aparatów, o której mowa w ust. 2 pkt 2,

4) po stwierdzeniu prawidłowego nałożenia masek i stanu aparatów zastęp może wyruszyć do strefy zagrożenia według kolejności określonej w § 127 ust. 2.

2. Jeżeli zastępowy i ratownicy jego zastępu nie znają rejonu zakładu górniczego, w którym są wykonywane prace ratownicze, na czele zastępu powinien iść ratownik-przewodnik, o którym mowa w § 134.

3. Zastępowy musi przestrzegać zasady, że każdy ratownik musi posiadać na bezpieczną drogę powrotu zapas tlenu (powietrza) w ilości dwukrotnie większej od tej, jaką zużył na drogę z bazy do miejsca docelowego, powiększony o 1 MPa.

2. Ratownikowi wykonującemu pracę w atmosferze niezdatnej do oddychania nie wolno zdjąć ani zerwać maski.

3. W razie zerwania maski przez ratownika, zastępowy musi ponownie nałożyć mu maskę, dodać tlenu zaworem dodawczym (w razie stosowania tlenowych aparatów roboczych), powiadomić kierownika bazy i natychmiast wycofać zastęp do atmosfery zdatnej do oddychania.

4. Każde użycie zaworu dodawczego w tlenowym aparacie oddechowym roboczym ratownik powinien zgłosić zastępowemu, który ma obowiązek skontrolować zapas tlenu w aparacie tego ratownika.

2. Czas pracy ratownika w tlenowym aparacie oddechowym roboczym należy ograniczyć do 2 godzin; ratownik może pracować w aparacie dłużej niż 2 godziny w razie ratowania ludzi lub wykonywania ważnych czynności na polecenie kierownika akcji.

3. Czas pracy ratownika używającego powietrznego aparatu oddechowego roboczego powinien być dostosowany do czasu ochronnego działania aparatu, z uwzględnieniem zasady, o której mowa w § 142 ust. 3.

1) zastępowy, po wyjściu zastępu ze strefy zagrożenia i po zdjęciu maski poszkodowanemu, powinien odczytać wskazanie manometru, zamknąć dopływ tlenu (powietrza) w aparacie poszkodowanego oraz oddać poszkodowanego pod opiekę lekarską,

2) kierownik bazy ratowniczej powinien zabezpieczyć i przekazać do kopalnianej stacji ratownictwa górniczego tlenowy (powietrzny) aparat roboczy poszkodowanego, wraz z przykręconą do niego maską używaną w czasie wypadku,

3) aparat, wraz z pochłaniaczami i maską, do czasu przekazania specjalistycznej jednostce, wskazanej przez właściwy organ państwowego nadzoru górniczego, powinien być zabezpieczony przez kierownika kopalnianej stacji ratownictwa górniczego w zamkniętym pomieszczeniu.

1) co najmniej dwa zastępy ratownicze specjalistyczne do wykonywania prac podwodnych, zwane dalej „zastępami nurkowymi”,

2) mechanicy nurkowego sprzętu ratowniczego,

3) kierownicy prac podwodnych,

4) lekarze-ratownicy przygotowani do współdziałania z zastępami nurkowymi.

2. Zastęp nurkowy składa się z:

1) zastępowego,

2) chronometrażysty,

3) nurka operacyjnego,

4) nurka ubezpieczającego,

5) sygnalisty.

3. Członkiem zastępu nurkowego może być tylko ratownik górniczy.

4. Zastępowym zastępu nurkowego może być osoba mająca co najmniej 6 lat pracy pod ziemią oraz 3-letni staż w charakterze ratownika górniczego nurka.

5. Ratownikiem górniczym nurkiem może być osoba, która:

1) ma książeczkę nurka lub płetwonurka,

2) nie przekroczyła 35 roku życia,

3) ukończyła kurs podstawowy dla ratowników górniczych nurków i zdała egzamin z wynikiem pozytywnym,

4) ma aktualne świadectwo zdrowia, wydane przez lekarza przeszkolonego w zakresie fizjopatologii nurkowania,

5) uczestniczy w przewidzianych przepisami ćwiczeniach ratowniczych, zgrupowaniach szkoleniowych i szkoleniach okresowych.

6. Ratownik górniczy nurek jest zobowiązany do:

1) udziału w akcjach ratowniczych i zapobiegawczych, związanych ze zwalczaniem zagrożenia wodnego,

2) poddawania się badaniom lekarskim okresowym w półrocznych odstępach czasu oraz kontrolnym po każdej przerwie w nurkowaniu, trwającej dłużej niż 3 miesiące, lub po każdej chorobie trwającej dłużej niż 14 dni,

3) odbywania wymaganych ćwiczeń ratowniczych, w tym specjalistycznych ćwiczeń ratowniczych, i uczestniczenia w zgrupowaniach szkoleniowych,

4) odbywania co 5 lat kursów szkoleniowych okresowych dla ratowników górniczych nurków.

1) jest mechanikiem sprzętu ratowniczego drużyny ratowniczej,

2) jest czynnym lub byłym ratownikiem górniczym nurkiem,

3) ukończyła z wynikiem pozytywnym kurs podstawowy dla mechaników nurkowego sprzętu ratowniczego,

4) uczestniczy w wymaganych ćwiczeniach ratowniczych, zgrupowaniach szkoleniowych i szkoleniach okresowych.

2. Mechanik nurkowego sprzętu ratowniczego jest zobowiązany do:

1) dbania o należyty stan techniczny sprzętu nurkowego i urządzeń znajdujących się w wyposażeniu zastępu nurkowego,

2) uczestniczenia w akcjach ratowniczych i zapobiegawczych w zakładach górniczych,

3) uczestniczenia w specjalistycznych ćwiczeniach ratowniczych i zgrupowaniach szkoleniowych.

1) jest osobą dozoru co najmniej średniego i ma kwalifikacje do prowadzenia prac ratowniczych pod ziemią,

2) jest czynnym lub byłym ratownikiem górniczym nurkiem,

3) ma ukończony kurs kierowników akcji na dole lub kierowników baz ratowniczych,

4) ma ukończony kurs podstawowy dla kierowników prac podwodnych,

5) uczestniczy w ćwiczeniach i szkoleniach okresowych.

2. Kierownik prac podwodnych jest zobowiązany do:

1) uzgadniania z kierownikiem akcji decyzji dotyczących wykonania prac podwodnych,

2) określenia możliwości wykonywania zadań zastępów nurkowych w akcjach ratowniczych i zapobiegawczych oraz decydowania w sprawach organizacji prac nurkowych,

3) nadzorowania prac wykonywanych przez zastępy nurkowe i czuwania nad przestrzeganiem zasad bezpieczeństwa pracy zastępów nurkowych, w szczególności w zakresie dopuszczalnej głębokości nurkowania,

4) uczestniczenia w specjalistycznych ćwiczeniach ratowniczych i zgrupowaniach szkoleniowych,

5) odbywania co 5 lat kursów szkoleniowych okresowych dla kierowników prac podwodnych.

2. Lekarz-ratownik przygotowany do współdziałania z zastępami nurkowymi jest zobowiązany do:

1) przeprowadzania badań lekarskich przewidzianych dla ratowników górniczych nurków,

2) uczestniczenia w akcjach ratowniczych i zapobiegawczych, przeprowadzanych z udziałem zastępów nurkowych,

3) dokonywania oceny stanu zdrowia ratowników górniczych nurków przed zanurzeniem i po wyjściu z wody oraz sprawowania opieki lekarskiej nad ratownikami górniczymi nurkami, którzy ulegli wypadkowi w czasie prac podwodnych,

4) zapewnienia odpowiedniej opieki medycznej ratownikom górniczym nurkom w czasie ćwiczeń i zgrupowań szkoleniowych, organizowanych dla zastępów nurkowych,

5) odbywania co 5 lat kursów szkoleniowych okresowych, przewidzianych dla lekarzy-ratowników współdziałających z zastępami nurkowymi.

1) ewidencji członków zastępów nurkowych,

2) kartotek indywidualnych ratowników górniczych nurków, zawierających dane o przebiegu pracy w zastępach nurkowych,

3) dziennika zastępów nurkowych,

4) książki czynności nurkowych,

5) książki zawierającej dane o pracy sprężarki, sprężeniach w komorze dekompresyjnej, kontrolach aparatów nurkowych, skafandrów i innego sprzętu, w które wyposażone są zastępy nurkowe.

Minister Przemysłu i Handlu: M. Pol

(Załączniki nr 1–6 do rozporządzenia stanowią oddzielny załącznik do niniejszego numeru)