REKLAMA
Dziennik Ustaw - rok 1996 nr 10 poz. 46
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI PRZESTRZENNEJ I BUDOWNICTWA
z dnia 14 grudnia 1994 r.
w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.
Na podstawie art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz. U. Nr 89, poz. 414), zarządza się, co następuje:
Dział I
PRZEPISY OGÓLNE
§ 1.
2. Rozporządzenie określa warunki, które przy zachowaniu przepisów Prawa budowlanego oraz odrębnych ustaw i przepisów szczególnych, a także ustaleń Polskich Norm zapewniają:
1) bezpieczeństwo konstrukcji,
2) bezpieczeństwo pożarowe,
3) bezpieczeństwo użytkowania,
4) odpowiednie warunki higieniczne i zdrowotne oraz ochronę środowiska,
5) ochronę przez hałasem i drganiami,
6) oszczędność energii i odpowiednią izolacyjność cieplną przegród,
7) odpowiednie warunki użytkowe, z uwzględnieniem potrzeb osób niepełnosprawnych,
8) ochronę uzasadnionych interesów osób trzecich,
9) ochronę dóbr kultury.
2. Przy przebudowie, modernizacji i zmianie sposobu użytkowania budynków istniejących lub ich części wymagania wymienione w § 1 ust. 2 mogą być spełnione w sposób inny niż podany w rozporządzeniu, odpowiednio do wskazań oceny (ekspertyzy) właściwych jednostek badawczo-rozwojowych albo rzeczoznawców budowlanego i do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych, uzgodnionych z właściwą terenowo komendą wojewódzką Państwowej Straży Pożarnej oraz właściwym terenowo państwowym inspektorem sanitarnym.
3. W odniesieniu do obiektów i terenów wpisanych do rejestru zabytków lub obszarów objętych ochroną konserwatorską na podstawie ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego ocena (ekspertyza), o której mowa w ust. 2, podlega uzgodnieniu z wojewódzkim konserwatorem zabytków.
1) działce budowlanej – rozumie się przez to wydzieloną część terenu, przeznaczoną pod zabudowę, na której znajdują się już budynki lub dla której wydano decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu,
2) budynku mieszkalnym – rozumie się przez to budynek wielorodzinny, dom mieszkalny zawierający nie więcej niż 4 mieszkania, dom jednorodzinny oraz dom mieszkalny w zabudowie zagrodowej,
3) zabudowie wielorodzinnej – rozumie się przez to budynek mieszkalny zawierający więcej niż 4 mieszkania lub zespół takich budynków, wraz z urządzeniami związanymi z ich obsługą oraz zielenią i rekreacją przydomową,
4) zabudowie jednorodzinnej – rozumie się przez to budynek mieszkalny jednorodzinny lub zespół takich budynków w układzie: wolno stojącym, bliźniaczym, szeregowym, atrialnym, a także budynek mieszkalny zawierający nie więcej niż 4 mieszkania lub zespół takich budynków,
5) budynku zamieszkania zbiorowego – rozumie się przez to budynek przeznaczony do okresowego pobytu ludzi poza stałym miejscem zamieszkania, taki jak hotel, motel, pensjonat, dom wypoczynkowy, schronisko turystyczne, internat, dom studencki, koszary, zakład karny i zakład dla nieletnich, a także budynek do stałego pobytu ludzi, taki jak dom rencistów i dom dziecka,
6) budynku użyteczności publicznej – rozumie się przez to budynek przeznaczony do wykonywania funkcji: administracji państwowej, wymiaru sprawiedliwości, kultury, kultu religijnego, oświaty, nauki, służby zdrowia, opieki społecznej i socjalnej, obsługi bankowej, handlu, gastronomii, usług, turystyki, sportu, obsługi pasażerów w transporcie kolejowym, drogowym, lotniczym i wodnym, poczty i telekomunikacji oraz inny ogólnodostępny budynek przeznaczony do wykonywania podobnych funkcji,
7) pomieszczeniu użytkowym – rozumie się przez to pomieszczenie spełniające funkcje zgodne z przeznaczeniem budynku i nie będące pomieszczeniem gospodarczym lub technicznym,
8) pomieszczeniu mieszkalnym – rozumie się przez to pokoje w budynku mieszkalnym oraz sypialnie i pomieszczenia do pobytu dziennego w budynku zamieszkania zbiorowego,
9) pomieszczeniu pomocniczym w mieszkaniu – rozumie się przez to kuchnię, pomieszczenie higienicznosanitarne, pomieszczenie służące do komunikacji wewnętrznej oraz do przechowywania ubrań, przedmiotów gospodarstwa domowego, a także produktów żywnościowych,
10) pomieszczeniu technicznym w budynku – rozumie się przez to pomieszczenie, w którym znajdują się urządzenia służące do obsługi budynku,
11) pomieszczeniu gospodarczym w budynku – rozumie się przez to pomieszczenie służące do przechowywania materiałów i sprzętu związanego z obsługą budynku, przedmiotów i produktów żywnościowych użytkowników budynku, opału, a także odpadków stałych,
12) piwnicy – rozumie się przez to część budynku przeznaczoną na pomieszczenia gospodarcze lub techniczne, w których poziom podłogi ze wszystkich stron znajduje się poniżej terenu,
13) suterenie – rozumie się przez to część budynku zawierającą pomieszczenia użytkowe, w których poziom podłogi w części lub całości znajduje się poniżej terenu, lecz przynajmniej od strony jednej ściany z oknami poziom podłogi znajduje się na głębokości nie większej niż 0,9 m w stosunku do przylegającego terenu,
14) liczbie kondygnacji – rozumie się przez to liczbę kondygnacji budynku, z wyjątkiem piwnic, suteren, antresoli oraz poddaszy nieużytkowych,
15) Polskich Normach – rozumie się przez to normy uznane w całości lub w części za obowiązujące, zgodnie z przepisami o normalizacji,
16) zgodności z przeznaczeniem budynku lub pomieszczenia – rozumie się przez to, że spełnione zostały wymagania użytkowe określone przez inwestora oraz warunki dla tego rodzaju budynku lub pomieszczenia, ustalone w rozporządzeniu, przepisach szczególnych, Polskich Normach, decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, wymaganych opiniach i decyzjach organów do tego upoważnionych, a także w decyzji o pozwoleniu na budowę lub zmianę sposobu użytkowania obiektu.
1) pomieszczenia przeznaczone na stały pobyt ludzi, w których przebywanie tych samych osób w ciągu doby trwa dłużej niż 4 godziny,
2) pomieszczenia przeznaczone na czasowy pobyt ludzi, w których przebywanie tych samych osób w ciągu doby trwa od 2 do 4 godzin włącznie.
1) łączny czas przebywania tych samych osób jest krótszy niż 2 godziny w ciągu doby, a wykonywane czynności mają charakter dorywczy, bądź też praca polega na krótkotrwałym przebywaniu związanym z dozorem oraz konserwacją maszyn i urządzeń lub utrzymaniem czystości i porządku,
2) mają miejsce procesy technologiczne nie pozwalające na zapewnienie warunków przebywania osób stanowiących ich obsługę, bez zastosowania indywidualnych urządzeń ochrony osobistej i zachowania specjalnego reżimu organizacji pracy,
3) jest prowadzona hodowla roślin lub zwierząt, niezależnie od czasu przebywania w nich osób zajmujących się obsługą.
2. Ustalenia ust. 1 nie naruszają przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy.
1) niskie (N) – do12 m włącznie nad poziomem terenu lub mieszkalne o wysokości do 4 kondygnacji włącznie,
2) średniowysokie (SW) – ponad 12 m do 25 m włącznie nad poziomem terenu lub mieszkalne o wysokości do 9 kondygnacji włącznie,
3) wysokie (W) – ponad 25 m do 55 m włącznie nad poziomem terenu,
4) wysokościowe (WW) – powyżej 55 m nad poziomem terenu.
2. Określone w rozporządzeniu odległości między budynkami i terenowymi urządzeniami budowlanymi mierzy się w miejscu najmniejszego oddalenia, przy czym dopuszcza się przyjmowanie wymiarów bez uwzględnienia grubości tynków i okładzin zewnętrznych.
Dział II
ZABUDOWA I ZAGOSPODAROWANIE DZIAŁKI BUDOWLANEJ
Rozdział 1
Usytuowanie budynku
§ 10.
2. Do uciążliwości, o których mowa w ust. 1, zalicza się w szczególności:
1) szkodliwe promieniowanie i oddziaływanie pól elektromagnetycznych,
2) hałas i drgania (wibracje),
3) zanieczyszczenie powietrza,
4) zanieczyszczenie gruntu i wód.
2. W zabudowie jednorodzinnej i zagrodowej nie ustala się wymagań w zakresie zachowania odległości między budynkami na działce budowlanej, z zastrzeżeniem przepisów ust. 1 oraz § 23, 35, 36 i 271.
3. Budynek z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi oraz do produkcji i przechowywania produktów żywnościowych powinien być wznoszony i użytkowany z zachowaniem odległości od źródeł zagrożeń i uciążliwości określonych w rozporządzeniu i w przepisach szczególnych, w tym dotyczących wymagań higienicznosanitarnych, oraz w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.
4. Jeżeli z warunków, o których mowa w ust. 1 i 2 oraz § 271 i 272 ust. 4, nie wynikają inne wymagania, należy zachować odległości zabudowy od granic działki co najmniej:
1) dla budynków zwróconych w stronę granicy ścianą z otworami okiennymi lub drzwiowymi – 4 m,
2) dla budynków zwróconych w stronę granicy ścianą bez otworów – 3 m.
5. Okapy i gzymsy nie mogą pomniejszać odległości od granicy działki budowlanej o więcej niż 0,5 m, natomiast balkony lub loggie o więcej niż 1 m.
6. Dopuszcza się sytuowanie budynku bezpośrednio przy granicy działki budowlanej bądź w odległości mniejszej od określonej w ust. 4, lecz nie mniejszej niż 1,5 m od tej granicy, jeżeli w projekcie zabudowy i zagospodarowania terenu (działki budowlanej) zostanie wykazana możliwość zachowania określonych w rozporządzeniu odległości między projektowaną zabudową a istniejącymi lub zaprojektowanymi elementami zagospodarowania działki sąsiedniej i uzyskana pisemna zgoda jej właściciela.
7. Zgoda właściciela nie jest wymagana, jeżeli usytuowanie budynku, o którym mowa w ust. 6, wynika z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.
8. Budynek produkcyjny, usługowy i magazynowy uznany za uciążliwy dla otoczenia przez organ właściwy w zakresie ochrony środowiska lub przez właściwego państwowego terenowego inspektora sanitarnego, a także stodoła i budynek inwentarski nie mogą być sytuowane przy granicy działki budowlanej jako sąsiadujące bezpośrednio z budynkiem mieszkalnym, zamieszkania zbiorowego oraz użyteczności publicznej.
1) nie mniejsza niż jego wysokość – dla obiektów przesłaniających o wysokości do 55 m włącznie,
2) nie mniejsza niż 55 m – dla obiektów przesłaniających wyższych niż 55 m.
2. Wysokość obiektu przesłaniającego, o której mowa w ust. 1, liczy się od poziomu dolnej krawędzi najniżej położonych okien budynku przesłanianego do poziomu najwyższej zacieniającej krawędzi obiektu przesłaniającego.
3. Odległości, o których mowa w ust. 1, mogą być mniejsze, jeżeli będą spełnione inne warunki określone w rozporządzeniu oraz będzie zapewnione, z okna budynku przesłanianego, pole widzenia o kącie 60° w płaszczyźnie poziomej, a obiekt przesłaniający, znajdujący się w tym polu, jest usytuowany w odległości nie mniejszej niż jego wysokość.
4. Odległości, o których mowa w ust. 1, mogą być zmniejszone o połowę w śródmiejskiej zabudowie uzupełniającej (plombowej).
Rozdział 2
Dojścia i dojazdy
§ 14.
2. W zespole budynków jednorodzinnych dopuszcza się zastosowanie dojścia i dojazdu do działek budowlanych w postaci ciągu pieszo-jezdnego, pod warunkiem że ma on szerokość nie mniejszą niż 5 m.
3. W zespole niskich budynków wielorodzinnych dojście do każdej klatki schodowej powinno być przystosowane do awaryjnego ruchu pojazdów uprzywilejowanych o masie całkowitej do 2,5 tony.
4. Do budynku i urządzeń z nim związanych, wymagających dojazdów, funkcję tę mogą spełniać dojścia, pod warunkiem że ich szerokość nie będzie mniejsza niż 4,5 m.
2. Dojścia służące równocześnie do ruchu pojazdów gospodarczych i uprzywilejowanych o masie do 2,5 tony powinny mieć nawierzchnię o nośności co najmniej dostosowanej do masy tych pojazdów.
2. Wysokość ogólnodostępnych przejść i prześwitów do ruchu pieszego nie może być mniejsza niż 2,2 m, jeżeli przepisy dotyczące ochrony przeciwpożarowej nie stanowią inaczej.
Rozdział 3
Miejsca postojowe dla samochodów
§ 18.
2. Liczbę i sposób urządzenia miejsc postojowych lub budowy garaży należy dostosować do ustalonych przez właściwy organ warunków zabudowy i zagospodarowania terenu, z uwzględnieniem potrzebnej liczby miejsc, z których korzystają osoby niepełnosprawne, przy zachowaniu warunków technicznych określonych w rozporządzeniu.
1) dla zgrupowania do 60 stanowisk włącznie – 10 m,
2) dla większych zgrupowań – 20 m, z zachowaniem warunków określonych w § 275.
2. Ustalenia ust. 1 pkt 1 i 2 dotyczą również sytuowania wjazdów do zamkniętego garażu wielostanowiskowego w stosunku do okien budynku zakładu opieki zdrowotnej, oświaty i wychowania, a także placu zabaw dziecięcych.
3. Zachowanie odległości określonych w ust. 1 nie jest wymagane w stosunku do miejsc postojowych, znajdujących się między liniami rozgraniczającymi ulicy, na obszarze zwartej zabudowy miejskiej.
2. Stanowiska postojowe i dojazdy manewrowe dla samochodów osobowych powinny mieć nawierzchnię utwardzoną lub co najmniej gruntową stabilizowaną, ze spadkiem zapewniającym spływ wody.
3. Stanowiska przeznaczone do mycia i niezawodowego przeglądu samochodów w zgrupowaniach miejsc postojowych powinny mieć doprowadzenie wody oraz twardą nawierzchnię ze spadkami zapewniającymi spływ wody do wpustów kanalizacyjnych z osadnikami błota i łapaczami oleju.
Rozdział 4
Miejsca gromadzenia odpadków stałych
§ 22.
2. Miejscami, o których mowa w ust. 1, mogą być:
1) zadaszone osłony lub pomieszczenia ze ścianami pełnymi bądź ażurowymi,
2) wyodrębnione pomieszczenia w przyziemiu budynków z bezpośrednim wyjściem na zewnątrz, zaopatrzonym w daszek o wysięgu co najmniej 1 m, mające ściany i podłogi zmywalne, punkt czerpalny wody, kratkę ściekową, wentylację grawitacyjną oraz sztuczne oświetlenie,
3) utwardzone place do ustawiania kontenerów z zamykanymi otworami wrzutowymi.
3. Między wejściami do pomieszczeń lub placami, o których mowa w ust. 2, a miejscem dojazdu samochodów śmieciarek wywożących odpadki powinno być utwardzone dojście, umożliwiające przemieszczanie pojemników na własnych kołach lub na wózkach.
4. Miejsca do gromadzenia odpadków stałych w zabudowie wielorodzinnej powinny być dostępne dla osób niepełnosprawnych.
2. W wypadku przebudowy lub modernizacji istniejącej zabudowy, odległości, o których mowa w ust. 1, mogą być pomniejszone, jednak nie więcej niż o połowę, po uzyskaniu opinii właściwego terenowo państwowego inspektora sanitarnego.
3. W zabudowie jednorodzinnej dopuszcza się zmniejszenie odległości określonych w ust. 1 od okien i drzwi do 3 m, od granicy działki do 2 m, a także sytuowanie zadaszonych osłon lub pomieszczeń na granicy działek, jeżeli stykają się one z podobnymi urządzeniami na działce sąsiedniej lub przy linii rozgraniczającej od strony ulicy.
2. Zbiorniki, o których mowa w ust. 1, powinny mieć nieprzepuszczalne ściany i dno, szczelne przekrycie z zamykanym otworem wsypowym oraz zamykanym otworem bocznym do usuwania odpadków. Do zbiorników tych należy doprowadzić utwardzony dojazd.
Rozdział 5
Przyłączenia do sieci zewnętrznych
§ 26.
2. W razie braku warunków przyłączenia do zewnętrznej sieci wodociągowej i kanalizacyjnej, działka, o której mowa w ust. 1, może być wykorzystana pod zabudowę budynkami przeznaczonymi na pobyt ludzi, pod warunkiem zapewnienia możliwości korzystania z indywidualnego ujęcia wody, urządzenia do biologicznego oczyszczania ścieków lub zbiornika do czasowego gromadzenia nieczystości ciekłych, jeżeli ich ilość odprowadzana do tego zbiornika nie przekracza 10 m3 na dobę. Niezbędna jest przy tym zgoda właściwego organu ochrony środowiska i pozytywna opinia właściwego terenowo państwowego inspektora sanitarnego.
3. Na działkach budowlanych przeznaczonych dla szpitali i sanatoriów, niezależnie od zasilania z sieci zewnętrznej, należy zapewnić dodatkowo własne ujęcie wody oraz własne źródło energii elektrycznej i cieplnej.
4. Spełnienie warunków określonych w ust. 1 i 2 nie jest wymagane w wypadku działek przeznaczonych pod budowę letnich domków rekreacyjnych oraz budynków inwentarskich i gospodarczych na wsi, jeżeli właściwy organ w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu nie określił takich wymagań.
2. W razie braku kanalizacji deszczowej lub ogólnospławnej, dopuszcza się odprowadzanie wód opadowych na własny teren, pod warunkiem spełnienia wymagań określonych przez właściwy organ do spraw ochrony środowiska.
3. Warunki określone w ust. 1 i 2 nie dotyczą zabudowy jednorodzinnej i zagrodowej.
Rozdział 6
Studnie
§ 31.
1) do granicy działki – 7,5 m,
2) do osi rowu przydrożnego – 7,5 m,
3) do budynków inwentarskich i związanych z nimi szczelnych silosów, zbiorników do gromadzenia nieczystości, kompostu oraz podobnych szczelnych urządzeń – 15 m,
4) do najbliższego przewodu rozsączającego kanalizacji indywidualnej, jeżeli odprowadzane są do niej ścieki oczyszczone biologicznie w stopniu określonym w przepisach dotyczących ochrony wód – 30 m,
5) do nie utwardzonych wybiegów dla zwierząt hodowlanych, najbliższego przewodu rozsączającego kanalizacji lokalnej bez urządzeń biologicznego oczyszczania ścieków oraz do granicy pola filtracyjnego – 70 m.
2. Dopuszcza się sytuowanie studni wspólnej na granicy dwóch działek lub w odległości mniejszej niż 7,5 m od granicy, pod warunkiem zachowania na obydwu działkach odległości, o których mowa w ust. 1 pkt 2–5.
2. Część nadziemna studni kopanej, nie wyposażonej w urządzenie pompowe, powinna mieć wysokość co najmniej 0,9 m od poziomu terenu oraz być zabezpieczona trwałym i nieprzepuszczalnym przykryciem, ochraniającym wnętrze studni i urządzenia do czerpania wody.
3. Część nadziemna studni kopanej, wyposażonej w urządzenie pompowe, powinna mieć wysokość co najmniej 0,2 m od poziomu terenu. Przykrycie jej powinno być szczelnie dopasowane do obudowy i wykonane z materiału nieprzepuszczalnego oraz mieć nośność odpowiednią do przewidywanego obciążenia.
4. Teren otaczający studnię kopaną, w pasie o szerokości co najmniej 1 m, licząc od zewnętrznej obudowy studni, powinien być pokryty nawierzchnią utwardzoną, ze spadkiem w kierunku zewnętrznym.
Rozdział 7
Zbiorniki na nieczystości ciekłe
§ 34.
2. Do usuwania i gromadzenia wydalin pochodzenia zwierzęcego powinny być przewidziane specjalne urządzenia kanalizacyjne i zbiorniki, odpowiadające wymaganiom określonym w § 35 ust. 2.
2. Gnojowniki, kompostownie oraz silosy na kiszonki powinny mieć dno i ściany nieprzepuszczalne, a zbiorniki na gnojówkę lub gnojowicę – ponadto szczelne przekrycie z odpowietrzeniem określonym w ust. 1.
3. Dopuszcza się możliwość budowy zbiorników na gnojówkę lub gnojowicę o pojemności do 50 m3 bez przekrycia, pod warunkiem ich usytuowania w odległości co najmniej 30 m od budynków przeznaczonych na pobyt ludzi i zabezpieczenia przed bezpośrednim dostępem.
1) od okien i drzwi zewnętrznych do pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi oraz do magazynów produktów spożywczych – 15 m,
2) od granicy działki sąsiedniej, drogi (ulicy) lub ciągu pieszego – 7,5 m.
2. Odległości, o których mowa w ust. 1, na nie skanalizowanych terenach zabudowy jednorodzinnej i zagrodowej powinny wynosić co najmniej:
1) od okien i drzwi zewnętrznych do pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi – 5 m,
2) od granicy działki sąsiedniej, drogi (ulicy) lub ciągu pieszego – 2 m.
3. Odległość dołów ustępów nie skanalizowanych o liczbie miejsc większej niż 4 oraz innych zbiorników na nieczystości ciekłe, gnojowników, kompostowni i silosów na kiszonkę o pojemności do 50 m3 od okien i drzwi zewnętrznych do pomieszczeń budynków wymienionych w ust. 1 pkt 1 powinna wynosić co najmniej 30 m.
4. Terenowy organ właściwy w sprawach ustalania warunków zabudowy i zagospodarowania terenu, w porozumieniu z państwowym wojewódzkim inspektorem sanitarnym, może ustalić dla działek budowlanych położonych przy zabudowanych działkach sąsiednich odległości mniejsze niż określone w ust. 1 i 2.
5. Dopuszcza się sytuowanie krytych zbiorników na nieczystości ciekłe oraz dołów ustępowych na granicy działek, gdy będą przylegać do tego samego rodzaju urządzeń na działce sąsiedniej, lub co najmniej 1 m od granicy, pod warunkiem zachowania odległości określonych w § 31.
6. Organ właściwy w sprawach ustalania warunków, zabudowy i zagospodarowania terenu, w porozumieniu z państwowym wojewódzkim inspektorem sanitarnym i organem do spraw ochrony środowiska, określa odległość zbiorników na nieczystości ciekłe, gnojowników, kompostowni, a także silosów na kiszonkę o pojemności powyżej 50 m3 od budynków przeznaczonych na pobyt ludzi.
Rozdział 8
Zieleń i urządzenia rekreacyjne
§ 39.
2. W decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu organ gminy może określić inny niż w ust. 1 procent udziału terenów zieleni, jeżeli wynika to z ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.
2. Nasłonecznienie placyku zabaw dla dzieci powinno wynosić co najmniej 4 godziny, liczone w dniach równonocy (21 marca i 21 września) w godzinach 1000–1600. W zabudowie śródmiejskiej dopuszcza się nasłonecznienie nie krótsze niż 2 godziny.
3. Odległość placyków i urządzeń, wymienionych w ust. 1, od linii rozgraniczających ulicę oraz od miejsc gromadzenia odpadków powinna wynosić co najmniej 10 m.
Rozdział 9
Ogrodzenia
§ 41.
2. Przepis ust. 1 nie dotyczy ogrodzeń terenów obiektów zabytkowych, sportowych, wojskowych, zakładów karnych, zakładów dla nieletnich oraz zakładów przemysłowych i innych terenów o specjalnym przeznaczeniu.
2. Bramy i furtki w ogrodzeniu nie mogą otwierać się na zewnątrz działki i mieć progów utrudniających wjazd osób niepełnosprawnych na wózkach inwalidzkich.
3. Szerokość bramy powinna wynosić co najmniej 3,6 m na drodze pożarowej, na pozostałych drogach co najmniej 2,4 m, a szerokość furtki co najmniej 0,9 m.
Dział III
BUDYNKI I POMIESZCZENIA
Rozdział 1
Wymagania ogólne
§ 44.
2. Budynki, o których mowa w ust. 1, mogą być wyposażone w wewnętrzne urządzenia (zsypy) do usuwania odpadków i nieczystości stałych.
2. Budynek należy wyposażyć w instalację piorunochronną, chroniącą od wyładowań atmosferycznych, jeżeli obowiązek taki wynika z Polskiej Normy.
2. W budynku mieszkalnym, zamieszkania zbiorowego oraz użyteczności publicznej, wyposażonym w dźwigi, należy zapewnić dostęp do nich i dojazd na wszystkie kondygnacje użytkowe osobom niepełnosprawnym.
2. W nowo wznoszonym budynku zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej nie wyposażonym w dźwigi należy zainstalować urządzenia techniczne, które zapewnią osobom niepełnosprawnym konieczny dostęp na kondygnacje użytkowe. Nie dotyczy to koszar, zakładów karnych i zakładów dla nieletnich.
3. Dopuszcza się niewyposażenie w dźwigi budynku o wysokości do 5 kondygnacji włącznie, jeżeli ostatnia kondygnacja użytkowa stanowi część mieszkań dwupoziomowych.
Rozdział 2
Oświetlenie i nasłonecznienie
§ 57.
2. W pomieszczeniu przeznaczonym na pobyt ludzi stosunek powierzchni okien, liczonej w świetle ościeżnic, do powierzchni podłogi powinien wynosić co najmniej 1:8, natomiast w innym pomieszczeniu, w którym oświetlenie naturalne jest wymagane ze względów na przeznaczenie – co najmniej 1:12.
1) oświetlenie światłem dziennym nie jest konieczne lub nie jest wskazane ze względów technologicznych,
2) jest uzasadnione celowością funkcjonalną zlokalizowania tego pomieszczenia w obiekcie podziemnym lub w części budynku pozbawionej oświetlenia naturalnego.
2. Ogólne oświetlenie sztuczne pomieszczenia przeznaczonego na stały pobyt ludzi powinno zapewniać odpowiednie warunki użytkowania całej jego powierzchni.
3. Oświetlenie sztuczne połączonych ze sobą pomieszczeń przeznaczonych na stały pobyt ludzi oraz do ruchu ogólnego (komunikacji) nie powinno wykazywać różnic natężenia, wywołujących olśnienie przy przejściu między tymi pomieszczeniami.
2. W mieszkaniu wielopokojowym dopuszcza się ograniczenie wymagania ust. 1 co najmniej do jednego pokoju, przy czym w zabudowie uzupełniającej (plombowej) dopuszcza się ograniczenie wymaganego czasu nasłonecznienia do 1,5 godziny, a w odniesieniu do mieszkania jednopokojowego nie określa się wymaganego czasu nasłonecznienia.
Rozdział 3
Wejścia do budynków i mieszkań
§ 61.
2. W wejściach do budynku i ogólnodostępnych pomieszczeń użytkowych mogą być zastosowane drzwi obrotowe lub wahadłowe, pod warunkiem usytuowania przy nich drzwi rozwieranych lub rozsuwanych, przystosowanych do ruchu osób niepełnosprawnych.
3. W drzwiach, o których mowa w ust. 1, oraz w drzwiach do mieszkań i pomieszczeń mieszkalnych w budynku zamieszkania zbiorowego wysokość progów nie może przekraczać 20 mm.
Rozdział 4
Schody i pochylnie
§ 66.
Przeznaczenie budynków | Minimalna szerokość użytkowa (m) | Maksymalna wysokość stopni (m) | |
biegu | spocznika | ||
1 | 2 | 3 | 4 |
Budynki jednorodzinne i zagrodowe oraz mieszkania dwupoziomowe | 0,8 | 0,8 | 0,19 |
Budynki mieszkalne wielorodzinne, budynki zamieszkania zbiorowego oraz użyteczności publicznej*), a także budynki produkcyjne*) oraz magazynowo-składowe | 1,2 | 1,5 | 0,175 |
Przedszkola i żłobki | 1,2 | 1,3 | 0,15 |
Budynki zakładów opieki zdrowotnej*) | 1,4 | 1,5 | 0,15 |
Garaże wbudowane i wolno stojące (wielostanowiskowe) | 0,9 | 0,9 | 0,19 |
Wszelkie budynki – schody do piwnic oraz poddaszy nieużytkowych i służących do przechowywania pasz słomiastych w budynkach inwentarskich | 0,8 | 0,8 | 0,2 |
*) Szerokość użytkowa biegów i spoczników klatek schodowych, określona w tabeli, nie może być mniejsza, niż wynika to ze wskaźnika 0,6 m na 100 osób na kondygnacji o największej liczbie przewidywanych użytkowników znajdujących się tam jednocześnie.
2. Szerokość użytkowa schodów zewnętrznych powinna wynosić co najmniej 1,2 m.
3. Szerokość użytkową schodów stałych mierzy się między wewnętrznymi krawędziami poręczy, a w wypadku balustrady jednostronnej – między wykończoną powierzchnią ściany a wewnętrzną krawędzią poręczy tej balustrady. Szerokości te nie mogą być ograniczane przez zainstalowane urządzenia oraz elementy budynku.
1) w budynku zakładu opieki zdrowotnej – 14 stopni,
2) w innych budynkach – 17 stopni.
2. Liczba stopni w jednym biegu schodów zewnętrznych nie powinna wynosić więcej niż 10.
3. Szerokość stopni stałych schodów wewnętrznych powinna wynikać z warunku określonego wzorem:
2h + s = 0,6 do 0,65 m, gdzie h oznacza wysokość stopnia, s – jego szerokość.
4. Szerokość stopni schodów zewnętrznych przy głównych wejściach do budynku powinna wynosić w budynkach użyteczności publicznej co najmniej 0,35 m, w innych budynkach – co najmniej 0,3 m.
5. Szerokość stopnia zabiegowego oraz stopnia schodów wachlarzowych w odległości 0,4 m od poręczy balustrady powinna wynosić co najmniej 0,25 m.
6. W budynku zakładu opieki zdrowotnej stosowanie schodów zabiegowych i wachlarzowych, jako przeznaczonych do ruchu pacjentów, jest zabronione.
7. Schody i pochylnie powinny mieć wykończenie powierzchni odróżniające je od poziomych płaszczyzn ruchu.
Przeznaczenie pochylni | Usytuowanie pochylni | |
na zewnątrz, bez przekrycia % nachylenia | wewnątrz budynku lub pod dachem % nachylenia | |
1 | 2 | 3 |
Do ruchu pieszego i dla osób niepełnosprawnych poruszających się przy użyciu wózka inwalidzkiego, przy wysokości pochylni: a) do 0,15 m | 15 | 15 |
b) do 0,5 m | 8 | 10 |
c) ponad 0,5 m*) | 6 | 8 |
Dla samochodów w garażach wielostanowiskowych: a) jedno- i dwupoziomowych | 15 | 25 |
b) wielopoziomowych | 15 | 15 |
Dla samochodów w garażach indywidualnych | 25 | 25 |
*) Pochylnie do ruchu pieszego i dla osób niepełnosprawnych o długości ponad 9 m powinny być podzielone na krótsze odcinki, przy zastosowaniu spoczników poziomych o długości co najmniej 1,4 m.
2. Nawierzchnia pochylni powinna być szorstka, a pochylni zewnętrznych o nachyleniu większym niż 15% – ponadto karbowana.
2. Długość poziomej płaszczyzny ruchu na początku i na końcu pochylni powinna wynosić co najmniej 1,5 m.
3. Wymiary spocznika związanego z pochylnią przed wejściem do budynku powinny umożliwiać manewrowanie wózkiem inwalidzkim i otwieranie drzwi oraz wynosić co najmniej 1,5 x 1,5 m.
Rozdział 5
Pomieszczenia przeznaczone na pobyt ludzi
§ 72
Rodzaj pomieszczenia (sposób użytkowania) | Minimalna wysokość w świetle (m) |
1 | 2 |
Pomieszczenia mieszkalne w budynkach jednorodzinnych i wielorodzinnych oraz sypialnie 1–4-osobowe w budynkach zamieszkania zbiorowego | 2,5 |
Pomieszczenia mieszkalne w budynkach jednorodzinnych na poddaszu oraz pomieszczenia w indywidualnych domach rekreacyjnych | 2,2*) |
Pomieszczenia do pracy, nauki i innych celów, w których nie występują czynniki uciążliwe lub szkodliwe dla zdrowia: |
|
a) jeżeli przebywają w nich nie więcej niż 4 osoby | 2,5 |
b) jeżeli przebywają w nich więcej niż 4 osoby | 3,0 |
Pomieszczenia jak wyżej, lecz usytuowane na antresoli otwartej do większego pomieszczenia, jeżeli nie występują czynniki szkodliwe dla zdrowia | 2,2 |
Pomieszczenia do pracy i innych celów, w których występują czynniki uciążliwe lub szkodliwe dla zdrowia | 3,3 |
Pomieszczenia przeznaczone na stały pobyt ludzi, jak dyżurki, portiernie, kantory, kioski uliczne, a także kioski usytuowane w halach dworcowych, fabrycznych, wystawowych, handlowych, jeżeli nie występują czynniki szkodliwe dla zdrowia | 2,2*) |
Pomieszczenia przeznaczone na czasowy pobyt ludzi: |
|
a) jeżeli nie występują czynniki szkodliwe dla zdrowia | 2,2*) |
b) jeżeli występują czynniki szkodliwe dla zdrowia | 2,5 |
*) Przy stropach pochyłych jest to wysokość średnia, natomiast wysokość najniższa powinna wynosić co najmniej 1,9 m. Przestrzeń o wysokości poniżej 1,9 m uznaje się za pomocniczą.
2. Pomieszczenia, których wysokość powinna, w myśl ust. 1, wynosić co najmniej 3 m i 3,3 m, mogą być obniżone w wypadku zastosowania klimatyzacji, pod warunkiem uzyskania zgody państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego.
2. W pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi w budynku zakładu opieki zdrowotnej, opieki społecznej, oświaty, wychowania i nauki poziom podłogi powinien znajdować się co najmniej 0,3 m powyżej przyległego terenu.
3. W pomieszczeniu produkcyjnym i usługowym poziom podłogi może znajdować się na poziomie terenu. Obniżenie poziomu podłogi poniżej terenu wymaga uzyskania zgody właściwego państwowego inspektora pracy oraz państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego.
Rozdział 6
Pomieszczenia higienicznosanitarne
§ 76.
2. Dopuszcza się pomniejszenie wysokości pomieszczenia higienicznosanitarnego, z wyjątkiem ogólnodostępnych ustępów i łaźni, do 2,2 m w świetle, w wypadku usytuowania w suterenie, podpiwniczeniu lub na poddaszu budynku.
2. Posadzka pralni, łazienki, umywalni, kabiny natryskowej i ustępu powinna być zmywalna, nienasiąkliwa i nieśliska.
2. W łazience i umywalni, z wyjątkiem zbiorowych, mogą być stosowane drzwi przesuwane.
1) przy zastosowaniu gazowego urządzenia do ogrzewania wody, instalowanego w tym pomieszczeniu – 8 m3,
2) przy doprowadzeniu centralnej ciepłej wody albo zastosowaniu elektrycznego urządzenia do ogrzewania wody lub gdy gazowe urządzenie do ogrzewania wody znajduje się poza tym pomieszczeniem – 6,5 m3.
2. Łazienka o kubaturze mniejszej niż 6,5 m3 powinna być wyposażona w wentylację mechaniczną.
2. Kabina natryskowa zamknięta, wydzielona ściankami na całą wysokość pomieszczenia, powinna mieć powierzchnię nie mniejszą niż 1,5 m2 i szerokość co najmniej 0,9 m oraz być wyposażona w wentylację mechaniczną.
3. Kabina natryskowa zamknięta, przystosowana do potrzeb osób niepełnosprawnych, które muszą korzystać z wózków inwalidzkich w trakcie kąpieli, powinna mieć powierzchnię nie mniejszą niż 2,5 m2 i szerokość co najmniej 1,5 m oraz być wyposażona w wentylację mechaniczną.
4. W sąsiedztwie kabin natryskowych i umywalni zbiorowej powinna znajdować się kabina ustępowa.
2. W budynku, o którym mowa w ust. 1, bez łazienek i ustępów związanych z pomieszczeniami mieszkalnymi, powinny być urządzone na każdej kondygnacji umywalnie i ustępy przeznaczone do wspólnego użytku, wyposażone co najmniej w:
1) 1 miskę ustępową dla 20 osób,
2) 1 urządzenie natryskowe dla 15 osób,
3) 1 umywalkę dla 5 osób,
4) 1 pisuar dla 20 mężczyzn.
2. W budynkach, o których mowa w ust. 1, w ustępach ogólnodostępnych powinna przypadać co najmniej jedna miska ustępowa i jeden pisuar na 35 mężczyzn oraz jedna miska ustępowa na 25 kobiet, jeżeli przepisy dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy nie stanowią inaczej.
3. W budynkach, o których mowa w ust. 1, odległość od stanowiska pracy lub miejsca przebywania ludzi do najbliższego ustępu nie może być większa niż 75 m, a od stanowiska pracy chronionej – niż 50 m.
1) przedsionki oddzielone ścianami pełnymi na całą wysokość pomieszczenia; przedsionków nie wymagają ustępy przy salach zajęć w żłobkach i przedszkolach oraz przy pokojach dla chorych w szpitalach,
2) drzwi wejściowe o szerokości co najmniej 0,9 m oraz drzwi wewnętrzne i drzwi do kabin ustępowych, otwierane na zewnątrz, o szerokości co najmniej 0,8 m,
3) przegrody dzielące ustęp damski od męskiego, wykonane jako ściany pełne na całą wysokość pomieszczenia,
4) miski ustępowe umieszczone w oddzielnych kabinach ze ściankami i drzwiami o wysokości co najmniej 2 m z prześwitem nad podłogą 0,15 m; oddzielenia nie wymagają ustępy dla dzieci w żłobkach i przedszkolach,
5) co najmniej jedną umywalkę na każdą 1–3 misek ustępowych lub każdy 1–3 pisuarów,
6) wpusty kanalizacyjne z syfonem i kratką oraz zawory wodociągowe ze złączką do węża,
7) wentylację grawitacyjną lub mechaniczną, w ustępach z oknem i jedną kabiną, a w innych – mechaniczną, włączaną automatycznie i spełniającą po wyłączeniu funkcję wentylacji grawitacyjnej.
1) zapewnienie przestrzeni manewrowej o wymiarach co najmniej 1,5 x 1,5 m,
2) stosowanie w tych pomieszczeniach i na trasie dojazdu do nich drzwi bez progów,
3) zainstalowanie odpowiednio przystosowanej, co najmniej jednej miski ustępowej i umywalki, a także jednego natrysku, jeżeli ze względu na przeznaczenie przewiduje się w budynku takie urządzenia,
4) zainstalowanie uchwytów ułatwiających korzystanie z urządzeń higienicznosanitarnych.
2. Dopuszcza się stosowanie pojedynczego ustępu dla osób niepełnosprawnych bez przedsionka oddzielającego od komunikacji ogólnej.
2. Dopuszcza się sytuowanie ustępów publicznych na terenach nie skanalizowanych jako budynki wolno stojące ze szczelnymi zbiornikami nieczystości.
3. Dopuszcza się sytuowanie tymczasowych, nie skanalizowanych ustępów publicznych na terenach skanalizowanych, za zgodą właściwego terenowo państwowego inspektora sanitarnego.
4. Ustęp publiczny powinien odpowiadać wymaganiom określonym w § 85 oraz mieć kabiny ustępowe o wymiarach co najmniej 1,5 m długości i 1 m szerokości.
5. W ustępie publicznym co najmniej jedna kabina powinna być przystosowana do potrzeb osób niepełnosprawnych, zgodnie z § 86.
2. Odległość od okien i drzwi ustępu publicznego do okien i wejść do innych budynków przeznaczonych na pobyt ludzi nie może być mniejsza niż 10 m.
2. Przepisów § 75 i 79 ust. 1 nie stosuje się do zakładów poprawczych i schronisk dla nieletnich.
Rozdział 7
Szczególne wymagania dotyczące mieszkań w budynkach wielorodzinnych
§ 90.
2. Kuchnia i wnęka kuchenna powinny być wyposażone w trzon kuchenny, zlewozmywak lub zlew oraz mieć układ przestrzenny, umożliwiający zainstalowanie chłodziarki i urządzenie miejsca pracy.
3. W budynku mieszkalnym wielorodzinnym w łazienkach powinno być możliwe zainstalowanie wanny, umywalki, miski ustępowej (jeżeli nie ma ustępu wydzielonego), automatycznej pralki domowej, a także usytuowanie pojemnika na brudną bieliznę. Sposób zagospodarowania i rozmieszczenia urządzeń sanitarnych powinien zapewniać do nich dogodny dostęp.
4. Ustęp wydzielony należy wyposażyć w umywalkę.
2. W mieszkaniu jednopokojowym dopuszcza się pomieszczenie kuchenne lub wnękę kuchenną bez okien, pod warunkiem zastosowania odpowiedniej wentylacji.
3. W mieszkaniu wielopokojowym kuchnia może stanowić część pokoju przeznaczonego na pobyt dzienny.
1) pokoju sypialnego przewidzianego dla jednej osoby – 2,2 m,
2) pokoju sypialnego przewidzianego dla dwóch osób – 2,6 m,
3) kuchni w mieszkaniu jednopokojowym – 1,7 m,
4) kuchni w mieszkaniu wielopokojowym – 2,3 m.
2. W mieszkaniu co najmniej jeden pokój powinien mieć powierzchnię nie mniejszą niż 16 m2.
2. Korytarze stanowiące komunikację wewnętrzną w mieszkaniu powinny mieć szerokość co najmniej 1,2 m, z dopuszczeniem miejscowego zwężenia do 0,9 m.
Rozdział 8
Pomieszczenia techniczne i gospodarcze
§ 96.
2. Podpory, zamocowania i złącza urządzeń, o których mowa w ust. 1, powinny być wykonane w sposób uniemożliwiający przenoszenie niedopuszczalnego hałasu i drgań na elementy budynku i instalacje.
2. Wysokość przejść pod przewodami instalacyjnymi powinna wynosić w świetle co najmniej 1,9 m, z wyjątkiem wypadków, o których mowa w § 242 ust. 3.
3. Wysokość kanałów i przestrzeni instalacyjnych w budynku oraz studzienek kontrolnych powinna wynosić co najmniej 1,9 m w świetle, przy czym na odcinkach o długości do 4 m wysokość kanałów może być obniżona do 0,9 m.
4. Odległość między włazami kontrolnymi w kanałach instalacyjnych nie może przekraczać 30 m. Włazy te powinny znajdować się na każdym załamaniu kanału i mieć wymiary co najmniej 600 x 600 mm lub Ø 600 mm.
5. Przepisy ust. 3 i 4 nie dotyczą tuneli kablowych, w stosunku do których wymagania określa Polska Norma.
Rozdział 9
Dojścia i przejścia do urządzeń technicznych
§ 99.
2. Ogólne wymagania dotyczące dojść i przejść do dźwignic należy stosować również w razie wykonania dojść roboczych do pomieszczeń i części budynku nie przeznaczonych na pobyt ludzi, związanych z okresową obsługą maszyn i urządzeń oraz przeglądem i utrzymaniem stanu technicznego budynku.
3. Wymagania szczegółowe, jakim powinny odpowiadać dojścia i przejścia do dźwignic, określają przepisy wydane przez Urząd Dozoru Technicznego.
2. Nawierzchnia podłogi w dojściach i przejściach nie może być śliska.
3. Podłogi ażurowe nie mogą mieć otworów o powierzchni większej niż 1700 mm2 i wymiarów umożliwiających przejście przez nie kuli o średnicy większej niż 36 mm.
4. Poziome dojścia i przejścia od strony przestrzeni otwartej powinny być zabezpieczone balustradą o wysokości 1,1 m z poprzeczką umieszczoną w połowie jej wysokości i krawężnikiem o wysokości co najmniej 0,15 m.
2. Szerokość drabin lub klamer, o których mowa w ust. 1, powinna wynosić co najmniej 0,5 m, a odstępy między szczeblami nie mogą być większe niż 0,3 m. Poczynając od wysokości 3 m nad poziomem podłogi, drabiny lub klamry powinny być zaopatrzone w urządzenia zabezpieczające przed upadkiem. Warunek ten spełniają obręcze ochronne, rozmieszczone w rozstawie nie większym niż 0,8 m, z pionowymi prętami w rozstawie nie większym niż 0,3 m.
3. Odległość drabiny lub klamry od ściany bądź innej konstrukcji, do której są umocowane, nie może być mniejsza niż 0,15 m, a odległość obręczy ochronnej od drabiny, w miejscu najbardziej od niej oddalonym, nie może być mniejsza niż 0,7 m i większa niż 0,8 m.
4. Spoczniki z balustradą powinny być umieszczone co 8–10 m wysokości drabiny lub ciągu klamer. Górne końce podłużnie (bocznic) drabin powinny być wyprowadzone co najmniej 0,75 m nad poziom wejścia (pomostu), jeżeli nie zostały zastosowane inne zabezpieczenia przed upadkiem.
Rozdział 10
Garaże dla samochodów osobowych
§ 102.
1) wysokość w świetle konstrukcji co najmniej 2,2 m i do spodu przewodów instalacyjnych 2 m,
2) wjazdy lub wrota garażowe co najmniej o szerokości 2,3 m i wysokości 2 m w świetle,
3) elektryczną instalację oświetleniową w garażach zbiorowych wielostanowiskowych,
4) wymianę powietrza, zgodnie z § 108,
5) wpusty kanalizacyjne z osadnikami błota, olejów i smarów: w garażach z instalacją wodociągową, w garażach podziemnych oraz w garażach nadziemnych o pojemności powyżej 25 samochodów na kondygnacji,
6) instalację przeciwpożarową, wymaganą przepisami szczególnymi, zabezpieczoną przed zamarzaniem.
2. Garaż, o którym mowa w ust. 1, powinien spełniać wymagania § 274–281 oraz przepisów dotyczących ochrony przeciwpożarowej.
2. W garażu wielopoziomowym, przeznaczonym dla więcej niż 25 samochodów na każdej kondygnacji, należy stosować pochylnie o szerokości co najmniej 5,5 m, umożliwiające ruch dwukierunkowy lub osobne, jednopasmowe pochylnie o szerokości co najmniej 2,7 m dla wjazdu i wyjazdu samochodów.
3. W garażu wielopoziomowym, przeznaczonym dla nie więcej niż 25 samochodów na kondygnacji, dopuszcza się zastosowanie wyłącznie pochylni jednopasmowych, pod warunkiem zainstalowania sygnalizacji do regulacji kierunków ruchu.
4. W garażu dwupoziomowym, przeznaczonym dla nie więcej niż 10 samochodów na kondygnacji, dopuszcza się zastosowanie pochylni jednopasmowej bez sygnalizacji świetlnej.
1) przy usytuowaniu prostopadłym – 5,7 m,
2) przy usytuowaniu pod kątem 60° – 4 m,
3) przy usytuowaniu pod kątem 45° – 3,5 m,
4) przy usytuowaniu równoległym – 3 m.
2. Stanowiska postojowe w garażu powinny mieć wymiary zapewniające zachowanie odległości między samochodami co najmniej 0,6 m oraz między samochodami a przegrodami budowlanymi – co najmniej 0,5 m.
3. Odległości, o których mowa w ust. 2, odnoszące się do stanowisk przeznaczonych dla samochodów, z których korzystają osoby niepełnosprawne, powinny wynosić co najmniej 1,2 m.
2. W garażu jednopoziomowym podziemnym i nadziemnym dopuszcza się wykorzystanie jako dojścia pochylni przeznaczonych do ruchu samochodów, jeżeli ich nachylenie nie przekracza 10% oraz istnieje możliwość wydzielenia bezpiecznego pasma ruchu pieszego o szerokości co najmniej 0,75 m.
3. Nie wymaga się wydzielenia pasma ruchu pieszego na pochylni dwupasmowej, a w garażu o pojemności do 25 samochodów włącznie na kondygnacji – także na pochylni jednopasmowej.
4. Stanowiska postojowe dla samochodów, z których korzystają osoby niepełnosprawne, należy sytuować na poziomie terenu lub na kondygnacjach dostępnych dla tych osób z pochylni, odpowiadającej warunkom określonym w § 70, lub przy zastosowaniu mechanicznych urządzeń podnośnych.
2. W garażu krawędzie płaszczyzny postojowej i manewrowej, a także znajdujących się w niej otworów, należy, z uwzględnieniem ust. 1, ograniczyć progiem (obrzeżem) o wysokości 30 mm, uniemożliwiającym spływ wody lub innej cieczy na zewnątrz i na niższy poziom garażowania. Na drodze ruchu pieszego próg ten powinien być wyprofilowany w sposób umożliwiający przejazd wózkiem inwalidzkim.
1) co najmniej naturalną, przez przewietrzanie otworami wentylacyjnymi w ścianach przeciwległych lub bocznych, o łącznej powierzchni otworów netto nie mniejszej niż 0,04 m2 na każde stanowisko postojowe – w garażach nadziemnych wolno stojących, przybudowanych lub wbudowanych w budynki nieogrzewane,
2) co najmniej grawitacyjną, zapewniającą 1,5-krotną wymianę powietrza na godzinę – w garażach jednoprzestrzennych nadziemnych lub częściowo zagłębionych, znajdujących się w budynkach mających ogrzewanie i nie więcej niż 10 stanowisk postojowych,
3) mechaniczną – w innych garażach, nie wymienionych w pkt 1 i 2, oraz w kanałach rewizyjnych, służących zawodowej obsłudze i naprawie samochodów bądź znajdujących się w garażach wielostanowiskowych.
Rozdział 11
Szczególne wymagania dotyczące pomieszczeń inwentarskich
§ 109.
1) oświetlenie światłem dziennym lub sztucznym, przystosowane do gatunku i grupy zwierząt,
2) wymianę powietrza, wymaganą dla określonego gatunku i grupy zwierząt,
3) utrzymanie właściwej temperatury,
4) zabezpieczenie przed wpływami atmosferycznymi oraz wilgocią z podłoża i zalegających odchodów zwierzęcych,
5) odprowadzenie ścieków ze stanowisk dla zwierząt do zewnętrznych lub wewnętrznych zbiorników szczelnych,
6) wyposażenie w instalacje i urządzenia elektryczne, dostosowane do przeznaczenia pomieszczeń,
oraz odpowiednie warunki do pracy obsługi.
Dział IV
WYPOSAŻENIE TECHNICZNE BUDYNKÓW
Rozdział 1
Instalacje zimnej i ciepłej wody
§ 113.
2. Instalacja wodociągowa powinna spełniać wymagania określone w przepisach dotyczących przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę oraz w Polskich Normach.
3. Instalacja wodociągowa powinna zapewniać ruch wody poprzez odbiory oraz możliwość jej okresowej wymiany w całej instalacji.
2. Jeżeli minimalne ciśnienie, określone w ust. 1, nie może być uzyskane ze względu na występujące stale lub okresowo niedostateczne ciśnienie wody w zewnętrznej sieci wodociągowej, należy zastosować odpowiednie urządzenia techniczne, zapewniające wymaganą jego wielkość w instalacji wodociągowej w budynku.
2. W wypadku przyłączenia instalacji lub wewnętrznej sieci wodociągowej do zewnętrznej sieci wodociągowej w więcej niż jednym miejscu, należy za każdym wodomierzem, na połączeniu od strony nieruchomości, instalować zawór zwrotny.
3. W razie wykonania instalacji lub wewnętrznej sieci wodociągowej, wspólnej do celów gospodarczych i przeciwpożarowych, należy stosować wodomierze sprzężone.
2. Dopuszcza się umieszczenie wodomierza w studzience poza budynkiem, jeżeli jest on nie podpiwniczony lub został usytuowany w odległości większej niż 15 m od linii rozgraniczającej nieruchomość od ulicy (drogi).
1) w wypadku umieszczenia wodomierza w piwnicy budynku – wpust do kanalizacji, zabezpieczony zamknięciem przeciwzalewowym, jeżeli warunki lokalne tego wymagają,
2) w wypadku umieszczenia wodomierza w studzience wodomierzowej poza budynkiem – zabezpieczenie przed napływem wód gruntowych i opadowych, zagłębienie do wyczerpywania wody oraz wentylację.
2. Studzienka wodomierzowa powinna być wykonana z materiału trwałego, mieć stopnie lub klamry do schodzenia oraz otwór włazowy o średnicy co najmniej 0,6 m w świetle, zaopatrzony w dwie pokrywy, z których wierzchnia powinna być dostosowana do przewidywanego obciążenia ruchem pieszym lub kołowym.
2. Połączenia, o których mowa w ust. 1, nie są wymagane przy zastosowaniu wodomierzy z jednopunktowym przyłączeniem.
2. W budynkach, z wyjątkiem jednorodzinnych i zagrodowych, w instalacji ciepłej wody użytkowej powinien być zapewniony stały obieg wody.
Rozdział 2
Kanalizacja sanitarna i deszczowa
§ 122.
2. Nie jest wymagane wyprowadzanie ponad dach wszystkich przewodów wentylujących piony kanalizacyjne, pod następującymi warunkami:
1) zastosowania na pionach kanalizacyjnych nie wyprowadzonych ponad dach urządzeń napowietrzających te piony i przeciwdziałających przenikaniu wyziewów z kanalizacji do pomieszczeń,
2) wyprowadzenia ponad dach przewodów wentylujących:
a) ostatni pion, licząc od podłączenia kanalizacyjnego na każdym przewodzie odpływowym,
b) co najmniej co piąty z pozostałych pionów kanalizacyjnych w budynku.
3. Wprowadzanie rur wentylujących piony kanalizacyjne do przewodów dymowych i spalinowych oraz do przewodów wentylacyjnych pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi jest zabronione.
2. Dachy ze spadkami do wewnątrz budynku powinny mieć odwodnienie przy zastosowaniu wewnętrznych pionów przyłączonych do sieci kanalizacji deszczowej lub ogólnospławnej.
3. W wypadku zastosowania odrębnej sieci kanalizacji deszczowej, wody opadowe powinny być wprowadzane do niej przewodami odrębnymi od przewodów odprowadzających ścieki bytowo-gospodarcze.
Rozdział 3
Wewnętrzne urządzenia do usuwania odpadków i nieczystości stałych
§ 128.
1) nie może być usytuowane bezpośrednio przy ścianach pomieszczeń przeznaczonych na stały pobyt ludzi oraz w odległości mniejszej niż 2 m od drzwi wejściowych do tych pomieszczeń,
2) powinno być zabezpieczone przed zamarzaniem,
3) komora wsypowa powinna być umieszczona w pomieszczeniu wydzielonym pełnymi ścianami, spełniającymi wymagania § 216 ust. 1, a także mieć drzwi o szerokości co najmniej 0,8 m, umieszczone w sposób umożliwiający dostęp osobom niepełnosprawnym,
4) otwór wsypowy powinien mieć zamknięcie chroniące przed wydzielaniem się woni z rury zsypowej,
5) rura zsypowa powinna mieć średnicę wewnętrzną co najmniej 0,4 m,
6) rura zsypowa powinna być prowadzona pionowo bez załamań oraz wentylowana przewodem wyprowadzonym ponad dach, wyposażonym w filtr oraz wentylator wywiewny,
7) rura zsypowa powinna być gładka wewnątrz, wykonana z materiałów trwałych, niepalnych, nienasiąkliwych i odpornych na niszczące oddziaływania chemiczne odpadków oraz uderzenia przy ich spadaniu.
2. Pod najniżej położonym otworem zsypowym powinna znajdować się dolna komora z pojemnikami do gromadzenia odpadków. Pojemność dolnej komory zsypowej, warunki dojazdu i szerokość otworu drzwiowego do niej powinny umożliwiać stosowanie ruchomych pojemników na śmieci o wielkości używanej w danym rejonie oczyszczania.
3. Górne i dolne komory zsypów powinny mieć:
1) ściany i posadzkę z materiału nienasiąkliwego, łatwo zmywalnego,
2) urządzenia do spłukiwania zimną i ciepłą wodą,
3) wpust kanalizacyjny,
4) dopływ powietrza oraz niezależną wentylację wywiewną,
5) wejścia bez progów, zamykane drzwiami pełnymi, otwieranymi na zewnątrz.
Rozdział 4
Ogrzewanie pomieszczeń
§ 132.
2. Dopuszcza się stosowanie pieców i trzonów kuchennych na paliwo stałe w budynkach o wysokości do 3 kondygnacji włącznie, jeżeli nie jest to sprzeczne z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, przy czym w budynkach zakładów opieki zdrowotnej, opieki społecznej, przeznaczonych dla dzieci i młodzieży, lokalach gastronomicznych oraz pomieszczeniach przeznaczonych do produkcji żywności i środków farmaceutycznych – pod warunkiem uzyskania zgody państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego.
2. Instalacje i urządzenia, o których mowa w ust. 1, powinny być zaopatrzone w urządzenia do regulacji dopływu ciepła do poszczególnych pomieszczeń.
3. W budynku zasilanym z sieci scentralizowanego zaopatrzenia w ciepło oraz w budynku z własnymi (indywidualnymi) źródłami ciepła na paliwo płynne, gazowe lub energię elektryczną urządzenia do regulacji, o których mowa w ust. 2, powinny być sterowane automatycznie.
4. Przepis ust. 3 nie dotyczy domu jednorodzinnego, budynku: mieszkalnego, mającego nie więcej niż 4 mieszkania, zagrodowego, rekreacji indywidualnej, a także części innych budynków, wyposażonych we własne instalacje centralnego ogrzewania i nie mających więcej niż 4 mieszkania lub lokale użytkowe.
5. W budynku mieszkalnym i użyteczności publicznej, zasilanym z sieci centralnego zaopatrzenia w ciepło, urządzenia do regulacji dopływu ciepła do instalacji budynku powinny działać odpowiednio do zmian zewnętrznych warunków klimatycznych. Regulacja dopływu ciepła do poszczególnych pomieszczeń powinna działać w zależności od zmian temperatury wewnętrznej w pomieszczeniach. Wymagania te nie dotyczą pomieszczeń, w których obliczeniowa temperatura jest niższa niż 12ºC.
6. Urządzenia, o których mowa w ust. 5, powinny umożliwiać użytkownikom uzyskanie w pomieszczeniach temperatury niższej od obliczeniowej.
7. W budynku, którego przeznaczenie wiąże się z okresowymi przerwami w jego użytkowaniu w sezonie grzewczym, instalacje ogrzewcze powinny być zaopatrzone w urządzenia pozwalające na ograniczenie dopływu ciepła w czasie tych przerw.
8. Poszczególne części instalacji centralnego ogrzewania powinny być wyposażone w zawory umożliwiające zamknięcie dopływu ciepła do nich i opróżnienie z czynnika grzejnego bez konieczności przerywania działania pozostałej części instalacji.
Rozdział 5
Przewody kominowe
§ 140.
2. Przewody kominowe powinny być szczelne i spełniać warunki określone w § 267.
3. Najmniejszy wymiar przekroju lub średnica murowanych przewodów kominowych spalinowych o ciągu naturalnym i przewodów dymowych powinna wynosić co najmniej 0,14 m.
4. Wewnętrzna powierzchnia przewodów odprowadzających spaliny mokre powinna być odporna na ich destrukcyjne oddziaływanie.
5. Przewody kominowe do wentylacji grawitacyjnej powinny mieć powierzchnię przekroju co najmniej 0,016 m2 oraz najmniejszy wymiar przekroju co najmniej 0,11 m, a do wentylacji mechanicznej – wymiary przekroju wynikające z obliczeń przepływów powietrza.
2. Wymaganie ust. 1 uznaje się za spełnione, jeżeli wyloty przewodów kominowych zostaną wyprowadzone ponad dach w sposób określony Polską Normą dla kominów murowanych.
3. Dopuszcza się wyprowadzanie przewodów spalinowych bezpośrednio przez ściany zewnętrzne budynków, przy zachowaniu warunków określonych w § 176 ust. 7.
2. Nasady kominowe, o których mowa w ust. 1, należy również stosować na innych obszarach, jeżeli wymagają tego położenie budynków i lokalne warunki topograficzne.
3. Wymagania ust. 1 i 2 nie dotyczą palenisk i komór spalania z mechanicznym pobudzaniem odpływu spalin.
2. Trzonów kominowych wydzielonych lub oddylatowanych od konstrukcji budynku nie można obciążać stropami ani też uwzględniać ich w obliczeniach jako części tej konstrukcji.
2. Piece na paliwo stałe, posiadające hermetyczne zamknięcie, mogą być przyłączone do jednego przewodu dymowego o przekroju co najmniej 0,14 x 0,14 m, pod warunkiem zachowania różnicy poziomu włączenia co najmniej 1,5 m oraz nieprzyłączania więcej niż 3 pieców do tego przewodu.
3. Piece, o których mowa w ust. 2, usytuowane na najwyższej kondygnacji powinny być przyłączone do odrębnego przewodu dymowego.
4. Przyłączenia urządzeń gazowych do przewodów spalinowych powinny odpowiadać warunkom określonym w §175 i 176.
2. Przewody spalinowe i dymowe powinny być wyposażone, odpowiednio, w otwory wycierowe lub rewizyjne, zamykane szczelnymi drzwiczkami.
Rozdział 6
Wentylacja i klimatyzacja
§ 147.
2. W pomieszczeniu przeznaczonym na pobyt ludzi, a także w innych pomieszczeniach, które nie mają okien otwieranych, należy zapewnić wentylację.
3. Pokoje w mieszkaniach mogą być wentylowane pośrednio przez pomieszczenia kuchenne i sanitarne.
4. Przepływ powietrza wentylacyjnego między pomieszczeniami powinien odbywać się od pomieszczenia mniej do bardziej zanieczyszczonego.
5. Pomieszczeń o różnych wymaganiach użytkowych i sanitarno-zdrowotnych nie należy przyłączać do wspólnych układów wentylacyjnych.
2. W wypadku zastosowania okien, drzwi balkonowych i innych zamknięć otworów zewnętrznych o dużej szczelności, uniemożliwiającej infiltrację powietrza zewnętrznego w ilości niezbędnej do potrzeb wentylacyjnych, należy przewidzieć odpowiednie urządzenia zapewniające wystarczający jego napływ do pomieszczenia.
3. Instalowane w pomieszczeniu urządzenia, w szczególności zużywające powietrze, nie mogą wywoływać zakłóceń w funkcjonowaniu wentylacji i ograniczać jej skuteczności.
2. Przy okresowym (nieciągłym) działaniu wentylacji mechanicznej lub klimatyzacji należy zapewnić w okresie przerw dodatkową wentylację grawitacyjną lub mechaniczną, obliczoną co najmniej na półkrotną wymianę powietrza w ciągu godziny, przyjmując do obliczania kubatury wentylowanej nominalną wysokość pomieszczeń, lecz nie więcej niż 4 m.
3. W pomieszczeniu o podwyższonych wymaganiach higienicznych (np. sala operacyjna, boks jałowy) stosowanie wentylacji grawitacyjnej jest zabronione.
2. Czerpnie powietrza i wyrzutnie powietrza zanieczyszczonego należy sytuować poza strefami zagrożenia wybuchem, zachowując między nimi odległość nie mniejszą niż 10 m, mierząc w rzucie poziomym, przy czym wyrzutnia powinna być usytuowana powyżej poziomu czerpni.
3. Odległość, o której mowa w ust. 2, może nie być zachowana w wypadku zastosowania zblokowanych urządzeń, obejmujących czerpnie i wyrzutnię powietrza, zapewniających skuteczny rozdział strumienia powietrza świeżego od usuwanego z urządzenia wentylacyjnego.
4. Wyrzutnie wentylacji mechanicznej powinny być wyprowadzone na wysokość co najmniej 0,4 m ponad powierzchnię, na której są zamontowane, oraz na wysokość co najmniej 0,3 m ponad linię łączącą najwyższe punkty przeszkód, przy czym za przeszkodę uważa się wystające części budynku, znajdujące się w odległości do 10 m od wyrzutni, mierząc w rzucie poziomym.
5. Odległość wyrzutni wentylacji mechanicznej od okien budynku przeznaczonego na pobyt ludzi nie powinna być mniejsza niż 3 m w rzucie poziomym i 1 m w rzucie pionowym. W wypadku usuwania substancji szkodliwych dla środowiska i zdrowia ludzi, odległość pozioma powinna być zwiększona co najmniej do 6 m.
2. W budynku zakładu opieki zdrowotnej jest dopuszczalna recyrkulacja powietrza tylko za zgodą i na warunkach określonych przez państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego.
2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do pomieszczeń, w których zastosowano wentylację nawiewno-wywiewną zblokowaną.
2. Skrzydła okien, świetliki oraz nawietrzaki okienne, wykorzystywane do wietrzenia pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi, powinny być zaopatrzone w urządzenia pozwalające na łatwe ich otwieranie i regulowanie wielkości otwarcia z poziomu podłogi lub pomostu, także przez osoby niepełnosprawne, jeżeli nie przewiduje się korzystania z pomocy innych współużytkowników.
Rozdział 7
Instalacja gazowa
§ 156.
2. Budynki niskie, w razie braku możliwości ich przyłączenia do sieci gazowej lub sieci lokalnej, mogą być zasilane z baterii butli lub zbiorników stałych gazu płynnego.
3. W budynku mieszkalnym, mającym instalację zasilaną z sieci gazowej, stosowanie instalacji gazu płynnego z butli jest zabronione.
2. Instalacja gazowa, przyłączona do sieci gazowej, wykonanej z rur stalowych, powinna być zabezpieczona przed wpływem prądów błądzących.
2. Kurek główny powinien być zainstalowany na zewnątrz budynku w wentylowanej szafce przy ścianie, we wnęce ściennej lub w odległości nie przekraczającej 5 m od zasilanego budynku, w miejscu łatwo dostępnym i zabezpieczonym przed wpływami atmosferycznymi, uszkodzeniami mechanicznymi i dostępem osób niepowołanych.
3. W budynku o charakterze monumentalnym dopuszcza się instalowanie kurków głównych w miejscach łatwo dostępnych z zewnątrz, nie będących pomieszczeniami, np. w podcieniach, prześwitach, bramach.
4. Odległość kurka głównego od poziomu terenu oraz najbliższej krawędzi okna, drzwi lub innego otworu w budynku powinna wynosić co najmniej 0,5 m.
5. W uzasadnionych wypadkach, wynikających z rozwiązania funkcjonalno-przestrzennego budynku, może być zainstalowany więcej niż jeden kurek główny.
2. W budynku jednorodzinnym i zagrodowym, w którym reduktor i gazomierz są połączone w jeden zespół, dopuszcza się zainstalowanie za gazomierzem kurka odcinającego, będącego kurkiem głównym.
2. Dopuszcza się prowadzenie przewodów instalacji gazowych przez pomieszczenia mieszkalne, pod warunkiem zastosowania rur miedzianych, łączonych przez lutowanie, lub rur stalowych bez szwu, łączonych przez spawanie.
2. Poziome odcinki instalacji gazowych powinny być usytuowane w odległości co najmniej 0,1 m powyżej innych przewodów instalacyjnych, natomiast jeżeli gęstość gazu jest większa od gęstości powietrza – poniżej przewodów elektrycznych i urządzeń iskrzących.
3. Przewody instalacji gazowej krzyżujące się z innymi przewodami instalacyjnymi powinny być od nich oddalone co najmniej o 20 mm.
4. Po zewnętrznej stronie ścian budynku nie może być prowadzona instalacja gazowa:
1) zasilana gazem zawierającym parę wodną lub gazem płynnym,
2) wykonana z rur miedzianych.
5. Odcinki przewodów instalacji gazowej, usytuowane poza obrysem budynku i położone poniżej poziomu terenu oraz przechodzące przez zewnętrzne przegrody budowlane, powinny spełniać wymagania określone w przepisach dotyczących budowy sieci gazowych.
2. Przewody instalacji gazowej w piwnicach i suterenach należy prowadzić na powierzchni ścian, natomiast na innych kondygnacjach dopuszcza się prowadzenie ich w bruzdach osłoniętych nie uszczelnionymi ekranami lub wypełnionych – po uprzednim wykonaniu próby szczelności instalacji – łatwo usuwalną masą tynkarską, nie powodującą korozji przewodów. Wypełnianie bruzd, w których są prowadzone przewody z rur miedzianych, jest zabronione.
3. Przewody gazowe z rur stalowych, po wykonaniu próby szczelności, powinny być zabezpieczone przed korozją.
2. Lokalizacja gazomierzy powinna zapewniać łatwy dostęp do ich kontroli lub wymiany.
3. Gazomierze mogą być instalowane:
1) w szafkach metalowych z otworami wentylacyjnymi:
a) na klatkach schodowych lub korytarzach kondygnacji użytkowych i piwnic,
b) w kuchniach i przedpokojach – z dopuszczeniem także instalowania gazomierzy bez szafek,
c) na zewnątrz budynku, razem z kurkiem głównym instalacji gazowej, z zachowaniem warunków określonych w § 159 – 161,
2) w szybach przeznaczonych dla pionów instalacyjnych, z drzwiczkami dostępnymi od strony pomieszczeń niemieszkalnych.
4. Gazomierze mogą być ponadto instalowane w pomieszczeniach piwnicznych, jeżeli mają one otwór okienny oraz przewód wentylacji grawitacyjnej wyprowadzony ponad dach lub przez ścianę zewnętrzną na wysokość co najmniej 2,5 m powyżej terenu, w odległości nie mniejszej niż 0,5 m od bocznej krawędzi okien, drzwi i innych otworów.
1) w pomieszczeniach mieszkalnych, łazienkach lub innych, w których występuje zagrożenie korozyjne (wilgoć, opary związków chemicznych itp.),
2) we wspólnych wnękach z licznikami elektrycznymi,
3) w odległości mniejszej w rzucie poziomym niż 1 m od palnika gazowego lub innego paleniska,
4) w odległości mniejszej niż 3 m od urządzenia gazowego, mierząc w rozwinięciu długości przewodu.
2. Gazomierze należy instalować w przedziale wysokości od 0,3 m do 1,8 m od poziomu podłogi do spodu gazomierza i co najmniej 0,5 m od poziomu terenu.
3. Gazomierze do pomiaru przepływu gazu lżejszego od powietrza należy umieszczać powyżej licznika elektrycznego, a do gazu cięższego od powietrza – poniżej licznika.
2. Urządzenia gazowe zasilane gazem płynnym nie mogą być instalowane w pomieszczeniach, w których poziom podłogi znajduje się poniżej otaczającego terenu.
Rodzaje pomieszczeń | Maksymalne obciążenie cieplne pochodzące od urządzeń gazowych na 1 m3 kubatury pomieszczenia | |
bez odprowadzenia spalin | z odprowadzeniem spalin | |
1 | 2 | 3 |
Pomieszczenia przeznaczone na stały pobyt ludzi, z wyłączeniem pomieszczeń kuchennych w mieszkaniach | 175 W | 350 W |
Pomieszczenia nie przeznaczone na stały pobyt ludzi oraz pomieszczenia kuchenne w mieszkaniach | 930 W | 4650 W |
2. Pomieszczenia, w których przewiduje się zainstalowanie urządzeń gazowych, powinny mieć wysokość co najmniej 2,2 m oraz wentylację zapewniającą wymianę powietrza i poziom jego zanieczyszczenia zgodny z przepisami szczególnymi i Polskimi Normami.
3. W istniejących budynkach mieszkalnych i zagrodowych dopuszcza się instalowanie gazowych kotłów grzewczych w pomieszczeniach technicznych o wysokości co najmniej 1,9 m, mających przewód nawiewny z wylotem 0,3 m nad poziomem podłogi i wywiewny przewód wentylacyjny, wyprowadzony ponad dach lub przez ścianę zewnętrzną na wysokość co najmniej 2,5 m ponad poziom terenu, z wylotem w odległości nie mniejszej niż 0,5 m od bocznych krawędzi okien i drzwi, z zachowaniem warunków określonych w ust. 1.
1) urządzenia gazowe należy połączyć na stałe ze stalowymi lub miedzianymi przewodami instalacji gazowej,
2) kurek odcinający dopływ gazu do urządzenia należy umieścić w miejscu łatwo dostępnym,
3) kuchnie i kuchenki gazowe użytku domowego należy instalować w odległości co najmniej 0,5 m od okien do boku urządzenia, licząc w rzucie poziomym,
4) urządzenia gazowe służące do ogrzewania pomieszczeń, których temperatura osłon może przekroczyć 60 ºC, należy instalować w odległości co najmniej 0,3 m od ścian z materiałów łatwo zapalnych, otynkowanych oraz 0,6 m od elementów ścian z materiałów łatwo zapalnych, nie osłoniętych tynkiem,
5) grzejniki gazowe wody przepływowej należy instalować na ścianach z materiałów niepalnych bądź odizolować je od ściany z materiałów palnych płytą z materiału niepalnego.
2. Dopuszcza się instalowanie kuchni i kuchenek gazowych z zastosowaniem przewodów elastycznych mających certyfikat na znak bezpieczeństwa, wydany zgodnie z odrębnymi przepisami.
2. Do połączenia urządzeń gazowych z kanałem spalinowym w mieszkaniach należy stosować przewody pionowe o długości co najmniej 0,22 m oraz przewody poziome o długości nie większej niż 2 m ze spadkiem 5 % do urządzenia gazowego.
2. Przewody i kanały spalinowe odprowadzające spaliny od okapów nad kuchniami gazowymi typu restauracyjnego oraz od kotłów gazowych centralnego ogrzewania o obciążeniu powyżej 34900 W (30000 kcal/h) powinny mieć przekroje wynikające z obliczeń.
3. Na całej długości przewodów i kanałów spalinowych, o których mowa w ust. 1 i 2, nie może występować zmniejszenie ich przekroju.
4. Przewody i kanały spalinowe, o których mowa w ust. 1 i 2, należy dobierać w sposób zapewniający na całej ich długości podciśnienie ciągu w czasie pracy urządzenia gazowego nie mniejsze niż 1 Pa i nie większe niż 15 Pa.
5. Długość kanału spalinowego w budynku jednokondygnacyjnym oraz na ostatniej kondygnacji w budynku wielokondygnacyjnym, liczona od okapu przerywacza ciągu w urządzeniu gazowym do górnej krawędzi tego kanału nad dachem, nie powinna być mniejsza niż 2 m.
6. Wylot kanału spalinowego powinien być zaopatrzony w wywietrznik dobrany do ilości spalin, wysokości tego kanału, położenia w określonej strefie wiatrowej i warunków lokalnych.
7. Dopuszcza się wyprowadzenie przez zewnętrzną ścianę budynku współśrodkowych przewodów powietrzno-spalinowych od urządzeń gazowych o mocy do 5 kW. Wylot spalin powinien znajdować się w odległości co najmniej 0,5 m od krawędzi okien i ryzalitów przesłaniających.
2. Przy instalowaniu butli w wypadkach, o których mowa w ust. 1, należy spełnić następujące warunki:
1) butle umieszczać w odległości co najmniej 1,5 m od urządzeń promieniujących ciepło (grzejniki, piece itp.), z wyłączeniem zestawów kuchni gazowych oraz ogrzewaczy promiennikowych i konwekcyjnych z szafkami na butle,
2) butli nie umieszczać w sąsiedztwie innych urządzeń powodujących iskrzenie,
3) butle instalować w pozycji pionowej oraz zabezpieczać przed uderzeniem, przewróceniem lub przypadkowym przemieszczeniem,
4) temperatura pomieszczeń, w których instaluje się butle, nie może przekraczać 35 °C.
2. Kuchnie gazowe z piekarnikami, zasilane gazem płynnym z butli, należy łączyć z przewodem elastycznym rurą stalową o długości co najmniej 0,5 m. Zastosowanie rury stalowej przy kuchni nie jest wymagane, jeżeli przewód elastyczny odpowiada warunkom określonym w § 173 ust. 2.
Rozdział 8
Instalacja elektryczna
§ 180.
1) ciągłą dostawę energii elektrycznej o odpowiednich parametrach technicznych, stosownie do potrzeb użytkowych,
2) bezpieczeństwo użytkowania, a przede wszystkim ochronę przed porażeniem prądem elektrycznym, przepięciami łączeniowymi i atmosferycznymi, powstaniem pożaru, wybuchem i innymi szkodami,
3) ochronę środowiska przed skażeniem i emitowaniem niedopuszczalnego poziomu drgań, hałasu oraz oddziaływaniem pola elektromagnetycznego,
4) spełnienie wymagań przepisów dotyczących projektowania i budowy instalacji i urządzeń elektrycznych oraz Polskich Norm.
2. Oświetlenie awaryjne należy stosować w:
1) pomieszczeniach: produkcyjnych, magazynowych oraz przeznaczonych na pobyt ludzi, w których poruszanie się ludzi w ciemnościach może spowodować wybuch, pożar lub inne zagrożenie dla życia lub zdrowia, a także mających powierzchnię użytkową ponad 2000 m2,
2) budynkach użyteczności publicznej:
a) wysokich i wysokościowych,
b) kinach, teatrach, filharmoniach i muzeach,
c) szpitalach,
3) częściach budynków użyteczności publicznej, obejmujących:
a) sale sportowe i widowiskowe z widowniami na ponad 300 osób,
b) sale wystawowe, lokale rozrywkowe i sale konsumpcyjne o powierzchni ponad 500 m2,
c) sale zebrań i audytoria o 300 i więcej miejscach,
d) pomieszczenia handlowe o powierzchni ponad 2000 m2
e) bankowe sale operacyjne o powierzchni ponad 300 m2 oraz skarbce,
f) hale pasażerskie dworców o powierzchni ponad 1000 m2.
4) budynkach zamieszkania zbiorowego, przeznaczonych dla więcej niż 200 osób,
5) pomieszczeniach przeznaczonych na stały pobyt ludzi oraz na drogach komunikacji wewnętrznej, oświetlonych wyłącznie światłem sztucznym,
6) garażach oświetlonych wyłącznie światłem sztucznym o powierzchni powyżej 1000 m2,
7) innych budynkach i pomieszczeniach nie wymienionych w pkt 1–6, w których nawet krótkotrwałe wyłączenie oświetlenia podstawowego może spowodować następstwa wymienione w ust. 1.
3. W pomieszczeniu, które jest użytkowane przy zgaszonym oświetleniu podstawowym, należy stosować oświetlenie przeszkodowe, zasilane napięciem bezpiecznym, służące uwidocznieniu przeszkód wynikających z układu budynku, drogi komunikacyjnej lub sposobu jego użytkowania, a także podświetlane znaki wskazujące kierunki ewakuacji.
4. Oświetlenie bezpieczeństwa, ewakuacyjne i przeszkodowe należy wykonywać zgodnie z Polskimi Normami.
1) zostanie zachowana odległość pozioma i pionowa od pomieszczeń przeznaczonych na stały pobyt ludzi co najmniej 2,8 m,
2) ściany i stropy będą stanowiły oddzielenia przeciwpożarowe oraz będą miały zabezpieczenia przed przedostawaniem się cieczy i gazów.
1) złącza instalacji elektrycznej budynku, umożliwiające odłączenie od sieci zasilającej i usytuowane w miejscu dostępnym dla dozoru i obsługi oraz zabezpieczone przed uszkodzeniami, wpływami atmosferycznymi, a także ingerencją osób niepowołanych,
2) oddzielny przewód ochronny i neutralny,
3) wyłączniki przeciwporażeniowe różnicowoprądowe,
4) wyłączniki nadmiarowe w obwodach odbiorczych,
5) połączenia wyrównawcze główne i miejscowe, łączące przewody ochronne z częściami przewodzącymi innych instalacji i konstrukcji budynku,
6) zasadę prowadzenia tras przewodów elektrycznych w liniach prostych, równoległych do krawędzi ścian i stropów,
7) żyły przewodów elektrycznych o przekrojach do 10 mm2, wykonane wyłącznie z miedzi.
2. W budynku wielorodzinnym liczniki pomiaru zużycia energii elektrycznej należy umieszczać poza lokalami mieszkalnymi, w zamykanych szafkach.
2. Główne, pionowe ciągi instalacji elektrycznej w budynku wielorodzinnym, zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej należy prowadzić poza mieszkaniami i pomieszczeniami użytkowymi, w wydzielonych kanałach lub szybach instalacyjnych, odpowiadających wymaganiom Polskich Norm.
2. Dopuszcza się prowadzenie przewodów elektrycznych wtynkowych, pod warunkiem pokrycia ich warstwą tynku o grubości co najmniej 5 mm.
2. W instalacji elektrycznej w mieszkaniu należy stosować wyodrębnione obwody: oświetlenia górnego (sufitowego), gniazd wtyczkowych ogólnego przeznaczenia, gniazda wtyczkowego do pralki, gniazd wtyczkowych do urządzeń odbiorczych w kuchni oraz obwody do odbiorników zainstalowanych na stałe.
2. Instalacja oświetleniowa w pokojach powinna umożliwiać załączanie za pomocą wyłączników wieloobwodowych.
2. Miejsce lub pomieszczenie przeznaczone na urządzenia techniczne, związane z instalacją telekomunikacyjną i radiowo-telewizyjną, powinno być łatwo dostępne i zabezpieczone przed ingerencją osób nieuprawnionych.
Rozdział 9
Urządzenia dźwigowe
§ 193.
2. Co najmniej jeden z dźwigów służących komunikacji ogólnej w budynku lub jego wydzielonej części, przeznaczonej na pobyt ludzi, powinien być przystosowany do przewozu mebli, chorych na noszach i osób niepełnosprawnych.
3. W budynku mieszkalnym wielorodzinnym średnio-wysokim o układzie klatkowym, mającym nie więcej niż 3 mieszkania dostępne z klatki schodowej na kondygnacji, dopuszcza się instalowanie, w obrębie klatki schodowej, tylko jednego dźwigu spełniającego wymagania ust. 2, pod warunkiem zapewnienia dojścia do dźwigu zainstalowanego w sąsiedniej klatce schodowej korytarzem na najwyżej położonej kondygnacji użytkowej lub nad nią.
4. Dźwigi przeznaczone dla ekip ratowniczych powinny spełniać wymagania określone w § 253 oraz w Polskich Normach.
1) dla dźwigów osobowych – 1,6 m,
2) dla dźwigów towarowych małych – 1,8 m,
3) dla dźwigów szpitalnych i towarowych – 3 m.
2. Przepis ust. 1 nie dotyczy budynków produkcyjnych i magazynowych oraz budynków wysokościowych, chyba że zastosowanie dylatacji wynika ze względów użytkowych lub konstrukcyjnych.
2. Sytuowanie maszynowni dźwigów obok pokojów mieszkalnych jest zabronione. Nie dotyczy to kondygnacji nadbudowanej lub powstałej w wyniku adaptacji strychu na cele mieszkalne, z zachowaniem warunków określonych w § 96.
Dział V
BEZPIECZEŃSTWO KONSTRUKCJI
§ 203.
1) zniszczenia całości lub części obiektu,
2) przemieszczeń i odkształceń o niedopuszczalnej wielkości,
3) uszkodzenia części obiektów, połączeń lub zainstalowanego wyposażenia w wyniku znacznych przemieszczeń elementów konstrukcji,
4) zniszczenia na skutek wypadku, w stopniu nieproporcjonalnym do jego przyczyny.
2. Stany graniczne nośności uważa się za przekroczone, jeżeli konstrukcja powoduje zagrożenie bezpieczeństwa ludzi znajdujących się w budynku oraz w jego pobliżu, a także zniszczenie wyposażenia lub przechowywanego mienia.
3. Stany graniczne przydatności do użytkowania uważa się za przekroczone, jeżeli wymagania użytkowe dotyczące konstrukcji nie są dotrzymywane. Oznacza to, że w konstrukcji budynku nie mogą wystąpić:
1) lokalne uszkodzenia, w tym również rysy, które mogą ujemnie wpływać na przydatność użytkową, trwałość i wygląd konstrukcji, jej części, a także przyległych do niej niekonstrukcyjnych części budynku,
2) odkształcenia ujemnie wpływające na wygląd konstrukcji i jej przydatność użytkową (włączając w to również funkcjonowanie maszyn i urządzeń) oraz uszkodzenia części niekonstrukcyjnych budynku i elementów wykończenia,
3) drgania dokuczliwe dla ludzi lub powodujące uszkodzenia budynku, jego wyposażenia oraz przechowywanych przedmiotów, a także ograniczające jego użytkowanie zgodnie z przeznaczeniem.
4. Warunki bezpieczeństwa konstrukcji, o których mowa w ust. 1, uznaje się za spełnione, jeżeli konstrukcja ta odpowiada Polskim Normom projektowania i obliczania konstrukcji.
Dział VI
BEZPIECZEŃSTWO POŻAROWE
Rozdział 1
Zasady ogólne
§ 207.
2. Budynek i urządzenia z nim związane powinny być zaprojektowane i wykonane w sposób zapewniający w razie pożaru:
1) nośność konstrukcji przez założony czas,
2) ewakuację ludzi,
3) prowadzenie akcji ratowniczej oraz ograniczenie rozprzestrzeniania się pożaru w obiekcie i na sąsiednie obiekty.
3. Przepisy dotyczące bezpieczeństwa pożarowego stosuje się również, z uwzględnieniem § 2 ust. 2, do budynków istniejących, jeżeli zagrażają one życiu ludzi.
2. Wymagania dotyczące dróg pożarowych, instalacji sygnalizacyjno-alarmowych, stałych i półstałych instalacji gaśniczych, stref zagrożenia wybuchem, przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę oraz podział budynków z uwagi na kategorie zagrożenia ludzi (ZL I – ZL V) określają przepisy o ochronie przeciwpożarowej.
2. Przepisów § 231 i 239 ust. 3 pkt 3 nie stosuje się do zakładów poprawczych i schronisk dla nieletnich.
Rozdział 2
Odporność pożarowa budynków
§ 212.
2. Klasę odporności pożarowej budynku lub jego części należy ustalać według poniższej tabeli:
Klasa odporności pożarowej | Budynki produkcyjne i magazynowe | Budynki zaliczone do kategorii zagrożenia ludzi ZL*) |
1 | 2 | 3 |
A | Budynki ze strefą pożarową o obciążeniu ogniowym większym od 4000 MJ/m2 | – |
B | Budynki zawierające strefę pożarową o obciążeniu ogniowym od 2000 do 4000 MJ/m2 oraz budynki wysokie i wysokościowe ze strefą o obciążeniu ogniowym do 2000 MJ/m2 | a) liczące powyżej 2 kondygnacji kategorii: ZL I, ZL II, ZL V b) wysokie i wysokościowe kategorii ZL III c) wysokościowe kategorii ZL IV |
C | Budynki ze strefą pożarową o obciążeniu ogniowym od 1000 do 2000 MJ/m2 oraz budynki średniowysokie ze strefą o obciążeniu ogniowym do 1000 MJ/m2 | a) dwukondygnacyjne kategorii: ZL I, ZL II, ZL V b) powyżej 2 kondygnacji niskie i średniowysokie kategorii ZL III c) powyżej 3 kondygnacji niskie, średniowysokie i wysokie kategorii ZL IV |
D | Budynki ze strefą pożarową o obciążeniu ogniowym od 500 do 1000 MJ/m2 oraz wielokondygnacyjne budynki niskie ze strefą o obciążeniu ogniowym do 500 MJ/m2 | a) jednokondygnacyjne kategorii ZL II b) do 2 kondygnacji kategorii ZL III c) trzykondygnacyjne kategorii ZL IV |
E | Budynki jednokondygnacyjne ze strefą pożarową o obciążeniu ogniowym do 500 MJ/m2 | a) jednokondygnacyjne z elementów nie rozprzestrzeniających ognia kategorii: ZL I i ZL V b) do 2 kondygnacji kategorii ZL IV |
*) Kategorie zagrożenia ludzi określają przepisy o ochronie przeciwpożarowej.
3. Klasę odporności pożarowej podziemnej części budynku ustala się odrębnie w zależności od występującego w tej części budynku obciążenia ogniowego lub kategorii zagrożenia ludzi, przy czym nie może być ona niższa niż C.
4. Jeżeli część podziemna budynku jest zaliczona do kategorii zagrożenia ludzi, przy ustalaniu klasy odporności pożarowej budynku liczbę jego kondygnacji określa suma kondygnacji podziemnych i nadziemnych.
5. W budynku wielokondygnacyjnym, którego kondygnacje są zaliczone do różnych kategorii zagrożenia ludzi albo przeznaczone na cele produkcyjne lub magazynowe, klasy odporności pożarowej określa się dla poszczególnych kondygnacji odrębnie. Klasa odporności pożarowej części niższej budynku nie może być niższa od klasy odporności pożarowej części budynku położonej nad nią.
6. Pomieszczenie produkcyjne, magazynowe lub inne pomieszczenie technologiczne, usytuowane w budynku zaliczonym do kategorii zagrożenia ludzi, powinno być wydzielone ścianami i stropami oddzieleń przeciwpożarowych o odporności ogniowej, wynikającej z obciążenia ogniowego, występującego w tym pomieszczeniu, jeżeli przepisy szczególne nie stanowią inaczej.
7. Pomieszczenie, w którym są umieszczone przeciwpożarowe zbiorniki wodne i pompy stałych instalacji gaśniczych oraz maszynownia wentylacji do celów przeciwpożarowych, powinno być obudowane ścianami i stropami o odporności ogniowej przewidzianej dla ścian i stropów oddzieleń przeciwpożarowych, zgodnie z § 233.
1) do trzech kondygnacji:
a) mieszkalnych w zabudowie jednorodzinnej i zagrodowej,
b) mieszkalnych i administracyjnych w gospodarstwach leśnych,
2) wolno stojących do dwóch kondygnacji:
a) przeznaczonych do celów turystyki i wypoczynku o kubaturze do 1500 m3,
b) gospodarczych w budownictwie zagrodowym i w gospodarstwach leśnych, z zachowaniem wymagań dotyczących stref pożarowych,
c) przeznaczonych do wykonywania zawodu lub działalności usługowej i handlowej o kubaturze do 1000 m3.
2. Obniżenie klasy odporności pożarowej nie dotyczy budynków wysokościowych oraz budynków zaliczonych do kategorii ZL II, niezależnie od ich wysokości.
1) wszystkich elementów budynku nie rozprzestrzeniających ognia,
2) samoczynnych urządzeń oddymiających, jeżeli powierzchnia użytkowa budynku przekracza 1000 m2.
2. Obniżenie klasy odporności pożarowej budynków, w wypadkach wymienionych w ust. 1 oraz w § 214 ust. 1, nie dotyczy oddzieleń przeciwpożarowych.
Klasa odpor-ności poża-rowej budyn-ku | Elementy budynku | |||||||
Główna konstrukcja nośna (ściany, słupy, podciągi, ramy) | Stropy | Ścianki działowe i ściany osłonowe | Dachy, tarasy konstrukcja nośna dachu | |||||
minimalna odporność ogniowa w min | rozprze-strzenianie ognia | minimalna odporność ogniowa w min | rozprze-strzenianie ognia | minimalna odporność ogniowa w min | rozprze-strzenianie ognia | minimalna odporność ogniowa w min | rozprze-strzenianie ognia | |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 |
A | 240 | NRO | 120 | NRO | 60 | NRO | 30 | NRO |
B | 120 | NRO | 60 | NRO | 30* | NRO | 30 | NRO |
C | 60 | NRO | 60 | NRO | 15*) | NRO | 15 | NRO |
D | 30 | NRO | 30 | NRO | (–) | SRO**) | (–) | SRO**) |
E | (–) | SRO | (-) | SRO | (–) | SRO | (–) | SRO |
Oznaczenia w tabeli:
min – minuty,
NRO – nie rozprzestrzeniające ognia,
SRO – słabo rozprzestrzeniające ogień,
(–) – nie stawia się wymagań,
*) – dla komór zsypów na odpadki – 60 min, drzwi – 30 min,
**) – dla budynku kategorii ZL II jest wymagane NRO
2. W budynku niskim kategorii ZL IV można stosować od strony zewnętrznej izolacje termiczne i okładziny ścian słabo rozprzestrzeniające ogień.
3. Warunki w zakresie rozprzestrzeniania ognia nie dotyczą ścianek działowych w obrębie jednego mieszkania w niskich i średniowysokich budynkach kategorii ZL IV.
4. Obudowa poziomych dróg ewakuacyjnych w budynkach klasy E i D odporności pożarowej powinna mieć odporność ogniową co najmniej 15 min i uwzględniać przepisy § 217.
5. W ścianach zewnętrznych budynku kategorii ZL II mogą być stosowane materiały izolacyjne palne, jeżeli osłaniająca je od wewnątrz okładzina ścian jest wykonana z materiału niepalnego. Odporność ogniowa okładziny powinna wynosić co najmniej:
1) w budynku klasy B – 60 min,
2) w budynku klasy C i D – 30 min.
1) w budynku niskim i średniowysokim – 30 min,
2) w budynku wysokim i wysokościowym oraz między budynkami jednorodzinnymi bliźniaczymi, szeregowymi lub atrialnymi – 60 min.
2. Odporność ogniowa części dachu lub stropodachu, o której mowa w ust. 1, powinna wynosić co najmniej 30 min.
3. W części połaci dachu lub stropodachu, określonej w ust. 1, mogą znajdować się tylko wyloty kanałów wentylacyjnych i spalinowych od aparatów gazowych oraz rury wentylujące piony kanalizacyjne.
4. Warunków określonych w ust. 1 i 2 nie stosuje się, jeżeli najniżej położony otwór w ścianie budynku wyższego znajduje się w odległości co najmniej 10 m od dachu budynku niższego, a obciążenie ogniowe w budynku niższym nie przekracza 2000 MJ/m2.
1) w budynku niskim – o odporności ogniowej co najmniej 30 min,
2) w budynku średniowysokim i wysokim – o odporności ogniowej co najmniej 60 min.
2. Wysokość budynków, o których mowa w ust. 1, określa się według stanu przed adaptacją poddasza.
2. Przepis ust. 1 nie dotyczy pomieszczenia, w którym łączna powierzchnia urządzeń odciążających (przeciwwybuchowych), jak przepony, klapy oraz otwory oszklone szkłem zwykłym, jest większa niż 0,065 m2/m3 kubatury pomieszczenia.
3. Ściany oddzielające pomieszczenie zagrożone wybuchem od innych pomieszczeń powinny być odporne na parcie o wartości 15 kN/m2 (15 kPa).
2. W wypadkach uzasadnionych względami technologicznymi dopuszcza się odstępstwa od przepisu ust. 1, pod warunkiem zapewnienia odpowiednich instalacji i urządzeń przeciwwybuchowych, jeżeli wyrazi na to zgodę właściwy organ państwowego nadzoru budowlanego.
2. Jako równorzędne rozwiązania można stosować oddzielenie poziome w formie daszków, gzymsów i balkonów o wysięgu co najmniej 0,5 m lub też inne oddzielenie poziome i pionowe o łącznej długości co najmniej 0,8 m.
3. Elementy poziome, wymienione w ust. 2, powinny mieć odporność ogniową wymaganą w stosunku do ścian osłonowych budynku i być wykonane z materiałów niepalnych.
4. Warunki określone w ust. 1 i 2 nie dotyczą otworów w holach i ciągach komunikacyjnych budynków oraz portfenetrów w budynkach kategorii ZL IV niskich i średniowysokich.
Rozdział 3
Strefy pożarowe i oddzielenia przeciwpożarowe
§ 226.
1) budynek albo jego część oddzielona od innych budynków lub innych części budynku elementami oddzieleń przeciwpożarowych bądź też pasami wolnego terenu o szerokości nie mniejszej niż dopuszczalne odległości od innych obiektów budowlanych, określonych w § 270–272,
2) powierzchnia składowiska oddzielonego od innych obiektów budowlanych ścianami o odporności ogniowej co najmniej 240 min. i wysokości co najmniej 0,5 m powyżej poziomu składowania lub wolnymi pasami terenu o szerokości nie mniejszej niż dopuszczalna odległość tego składowiska od innych obiektów budowlanych,
3) w budynkach zaliczonych do kategorii zagrożenia ludzi każda kondygnacja budynku, oddzielona od innych kondygnacji w sposób zabezpieczający przed przenikaniem ognia zgodnie z § 216 ust. 1 oraz § 245 i 246.
Rodzaj stref pożarowych | Obciążenie ogniowe w MJ/m2 | Dopuszczalne powierzchnie stref pożarowych w budynkach, w m2 | ||
jednokondygna-cyjnych | niskich powyżej 1 kondygnacji i średniowysokich | wysokich i wysokościo-wych | ||
1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
Strefy pożarowe z pomieszczeniem zagrożonym wybuchem | powyżej 4000 | 1000 | – | – |
od 2000 do 4000 | 2000 | – | – | |
od 1000 do 2000 | 4000 | 1000 | – | |
od 500 do 1000 | 6000 | 2000 | – | |
do 500 | 8000 | 3000 | 500 | |
Strefy pożarowe pozostałe | powyżej 4000 | 2000 | 1000 | – |
od 2000 do 4000 | 4000 | 2000 | – | |
od 1000 do 2000 | 8000 | 4000 | – | |
od 500 do 1000 | 15000 | 8000 | 1000 | |
do 500 | 20000 | 10000 | 2500 |
2. Strefy pożarowe w podziemnej części budynków, o których mowa w ust. 1, nie mogą przekroczyć 50% powierzchni określonych w tabeli.
2. Powiększenia powierzchni, o których mowa w ust. 1, podlegają sumowaniu.
1) budynek jest wykonany z elementów nie rozprzestrzeniających ognia,
2) zastosowano samoczynne urządzenia oddymiające.
2. W jednokondygnacyjnym budynku produkcyjnym i magazynowym wielkości stref pożarowych nie ogranicza się, pod warunkiem zastosowania stałych urządzeń tryskaczowych i samoczynnych urządzeń oddymiających.
Kategoria zagrożenia ludzi | Dopuszczalna powierzchnia stref pożarowych dla budynków w m2 | |||
jednokondygna-cyjnych bez ograniczenia wysokości | o wysokości do 12 m włącznie | o wysokości do 25 m włącznie | o wysokości powyżej 25 m | |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
ZL I, ZL V | 15000 | 10000 | 5000 | 2500 |
ZL II | 8000 | 5000 | 3500 | 2000 |
ZL III | 10000 | 8000 | 5000 | 2500 |
ZL IV | 10000 | 8000 | 6000 | 2500 |
2. Strefy pożarowe w podziemnej części budynków, o których mowa w ust. 1, nie mogą przekroczyć 50% powierzchni określonych w tabeli dla pierwszej kondygnacji budynku.
3. W wypadku zastosowania stałych urządzeń tryskaczowych, powierzchnie stref pożarowych w budynkach, o których mowa w ust. 1, mogą być powiększone o 100%, a przy zastosowaniu samoczynnych urządzeń oddymiających – o 50%. Nie dotyczy to budynków wysokich i wysokościowych.
4. Powiększenia powierzchni, o których mowa w ust. 3, podlegają sumowaniu.
2. W budynku o zróżnicowanej wysokości dopuszczalne powierzchnie stref pożarowych przyjmuje się oddzielnie dla każdej części budynku.
Liczba kondygnacji | Dopuszczalna powierzchnia strefy pożarowej w m2 | |
przy hodowli ściółkowej | przy hodowli bezściółkowej | |
1 | 2 | 3 |
jedna | 5000 | nie ogranicza się |
dwie | 2500 | 5000 |
powyżej dwóch | 1000 | 2500 |
2. W wypadku stosowania w budynku ścian silnie rozprzestrzeniających ogień, strefę pożarową należy zmniejszyć do 25% wartości podanej w ust. 1, a w wypadku jednokondygnacyjnego budynku przeznaczonego do hodowli bezściółkowej, strefę pożarową ogranicza się do 5000 m2.
Klasa odporności pożarowej budynku | Minimalna odporność ogniowa oddzielenia przeciwpożarowego w min | Minimalna odporność ogniowa drzwi*) w min |
1 | 2 | 3 |
A | 240 | 120 lub 2 x 60 |
B i C | 120 | 60 lub 2 x 30 |
D i E | 60 | 30 lub 2 x 15 |
*) Przy zastosowaniu pary drzwi należy wykonać przedsionek o najmniejszym wymiarze rzutu poziomego 1,4 m z materiałów niepalnych, wentylowany (co najmniej wentylacja grawitacyjna), o odporności ogniowej ścian i stropu co najmniej 60 min. Drzwi powinny być zaopatrzone w samozamykacze lub urządzenia zamykające je samoczynnie w razie pożaru.
2. Dopuszcza się wypełnienie otworu w ścianie oddzielenia przeciwpożarowego luksferami, cegłą szklaną lub innym materiałem o podobnych właściwościach, jednak na powierzchni nie większej niż 10% ściany, przy czym ogólna powierzchnia otworów wypełnionych tym materiałem i innych otworów zamykanych nie może przekraczać łącznie 25% powierzchni ściany.
3. W stropie oddzielenia przeciwpożarowego dopuszcza się stosowanie otworów o łącznej powierzchni do 0,5% powierzchni stropu, z zamknięciem o odporności ogniowej równej połowie odporności ogniowej stropu.
4. Przepusty instalacyjne w ścianie lub stropie oddzielenia przeciwpożarowego powinny mieć odporność ogniową równą odporności ogniowej tego oddzielenia, z wyjątkiem wypadków, o których mowa w § 269 ust. 3.
5. Przepusty instalacyjne przez zewnętrzne ściany budynku, znajdujące się poniżej poziomu terenu, powinny być zabezpieczone przed możliwością przenikania gazu do wnętrza budynku.
6. Jeżeli ze względów technologicznych lub użytkowych jest niezbędne zastosowanie nie zamykanego otworu w ścianie oddzielenia przeciwpożarowego, pomieszczenia po jej obu stronach powinny być połączone korytarzem (tunelem) o długości co najmniej 4 m, obudowanym ścianami i stropem z materiałów niepalnych, o odporności ogniowej co najmniej 60 min. Korytarz (tunel) powinien być na całej długości chroniony urządzeniem tryskaczowym lub zraszaczowym uruchamianym samoczynnie.
Rozdział 4
Drogi ewakuacyjne
§ 236.
2. Wyjścia z pomieszczeń na drogi ewakuacyjne powinny być zamykane drzwiami.
3. Drzwi ewakuacyjne z budynku powinny otwierać się na zewnątrz.
1) zagrożonych wybuchem – 40 m,
2) produkcyjnych i magazynowych o obciążeniu ogniowym przekraczającym 500 MJ/m2 w budynkach wielokondygnacyjnych – 75 m,
3) produkcyjnych i magazynowych o obciążeniu ogniowym przekraczającym 500 MJ/m2 w budynkach jednokondygnacyjnych – 100 m,
4) zaliczanych do kategorii ZL I, ZL II, ZL III i ZL V – 40 m.
2. Nie ogranicza się długości przejść, o których mowa w ust. 1, w pomieszczeniach produkcyjnych i magazynowych o obciążeniu ogniowym do 500 MJ/m2, w pomieszczeniach ZL IV oraz w pomieszczeniach nie przeznaczonych na pobyt ludzi.
3. W pomieszczeniach o wysokości przekraczającej 5 m długość przejść, o których mowa w ust. 1, może być powiększona o 25%.
4. Przy zastosowaniu urządzeń tryskaczowych długość przejść, o których mowa w ust. 1, może być powiększona o 100%, a przy zastosowaniu samoczynnych urządzeń oddymiających – o 50%.
5. Powiększenia długości, o których mowa w ust. 4, podlegają sumowaniu.
2. Z pomieszczenia należy zapewnić co najmniej dwa wyjścia ewakuacyjne, jeżeli:
1) powierzchnia pomieszczenia zagrożonego wybuchem przekracza 100 m2,
2) powierzchnia pomieszczenia produkcyjnego lub magazynowego, o obciążeniu ogniowym powyżej 500 MJ/m2 lub kategorii ZL I, ZL II, ZL III i ZL V, przekracza 300 m2,
3) powierzchnia pomieszczenia produkcyjnego lub magazynowego o obciążeniu ogniowym do 500 MJ/m2 przekracza 1000 m2 bądź gdy długość przejścia w nich jest większa niż 50 m, bez względu na to, na której kondygnacji pomieszczenie jest usytuowane,
4) liczba osób mogących przebywać jednocześnie w pomieszczeniu przekracza 50, a w pomieszczeniu zaliczonym do kategorii ZL II – 30.
2. Szerokość wyjścia ewakuacyjnego (drzwi) należy dostosować do liczby osób mogących przebywać jednocześnie w pomieszczeniu, przyjmując 0,6 m szerokości wyjścia na 100 osób, lecz nie mniej niż 0,9 m w świetle.
3. Drzwi stanowiące wyjście ewakuacyjne powinny otwierać się na zewnątrz pomieszczeń:
1) zagrożonych wybuchem,
2) do których jest możliwe niespodziewane przedostanie się mieszanin wybuchowych lub substancji trujących, duszących bądź innych mogących utrudnić ewakuację,
3) w których może przebywać jednocześnie więcej niż 50 osób,
4) magazynowych o powierzchni ponad 200 m2,
5) z których zachodzi konieczność ewakuacji ludzi na noszach.
4. Stosowanie drzwi obrotowych i podnoszonych na drogach ewakuacyjnych jest zabronione.
5. Stosowanie na drogach ewakuacyjnych drzwi rozsuwanych, jeżeli służą one wyłącznie do ewakuacji, jest zabronione.
6. Na drogach ewakuacyjnych drzwi rozsuwane, które nie służą wyłącznie do ewakuacji, powinny spełniać następujące warunki:
1) konstrukcja drzwi – zapewniać otwieranie automatyczne i ręczne oraz wykluczać możliwość ich zablokowania,
2) w razie pożaru lub awarii drzwi – zapewniać ich samoczynne rozsunięcie i pozostanie w pozycji otwartej.
7. W bramach i ścianach przesuwanych na drogach ewakuacyjnych powinny znajdować się drzwi otwierane ręcznie albo w bezpośrednim sąsiedztwie bram i ścian powinny być umieszczone i wyraźnie oznakowane drzwi, odpowiadające klasie odporności ogniowej wymaganej dla zamknięcia otworów w ścianie oddzielenia przeciwpożarowego.
8. Drzwi, bramy i inne zamknięcia otworów, w stosunku do których jest wymagana odporność ogniowa lub dymoszczelność, powinny być zaopatrzone w urządzenia zapewniające zamknięcie otworu w razie pożaru. Należy też zapewnić możliwość ręcznego otwierania drzwi służących do ewakuacji.
2. Szerokość poziomej drogi ewakuacyjnej może być zmniejszona do 1,2 m, jeżeli na danej kondygnacji liczba przebywających tam osób nie przekroczy 20.
3. Wysokość dróg ewakuacyjnych nie może być mniejsza niż 2,2 m, natomiast wysokość przejścia, drzwi lub lokalnego obniżenia – 2 m.
2. Przestrzeń na sufitami podwieszonymi należy przedzielić w płaszczyźnie drzwi, o których mowa w ust. 1, za pomocą przegrody z materiałów niepalnych.
1) spoczników ze stopniami,
2) schodów ze stopniami zabiegowymi, jeżeli schody te są jedyną drogą ewakuacyjną.
2. Na drogach ewakuacyjnych dopuszcza się stosowanie schodów wachlarzowych, pod warunkiem zachowania najmniejszej szerokości stopni określonych w § 69 ust. 5.
3. Jeżeli na drodze ewakuacyjnej stosuje się w jednym przejściu mniej niż 3 stopnie, różnica poziomów powinna być wyraźnie oznakowana.
1) niskich:
a) produkcyjnych i magazynowych o obciążeniu ogniowym co najmniej w jednej strefie pożarowej powyżej 500 MJ/m2 lub w których znajduje się pomieszczenie zagrożone wybuchem,
b) kategorii ZL II,
2) średniowysokich:
a) produkcyjnych i magazynowych,
b) kategorii ZL I, ZL II, ZL III i ZL V.
2. Klatki schodowe, o których mowa w ust. 1, powinny mieć urządzenia zapobiegające zadymieniu lub służące do usuwania dymu.
2. Klatki schodowe i przedsionki w budynku wysokim kategorii ZL II oraz w budynku wysokościowym, z wyjątkiem kategorii ZL IV, należy wyposażyć w urządzenia zapobiegające ich zadymieniu.
3. Klatki schodowe i przedsionki w budynku wysokim kategorii ZL I, ZL III i ZL V oraz w budynku wysokościowym kategorii ZL IV powinny mieć urządzenia zapobiegające zadymieniu lub służące do usuwania dymu.
4. W budynku wysokim dopuszcza się stosowanie tylko jednej klatki schodowej, jeżeli powierzchnia rzutu poziomego budynku nie przekracza 750 m2.
5. W budynku wysokim i wysokościowym kategorii ZL IV i produkcyjnym dopuszcza się wykonywanie klatek schodowych bez przedsionków, o których mowa w ust. 1, jeżeli:
1) każde mieszkanie lub pomieszczenie będzie oddzielone od klatki schodowej drzwiami o odporności ogniowej co najmniej 30 min,
2) klatki schodowe będą wyposażone w samoczynne urządzenia oddymiające,
3) klatki schodowe będą zamykane drzwiami dymoszczelnymi.
6. W budynku wysokim i wysokościowym drzwi z pokoi hotelowych i zamieszkania zbiorowego, prowadzące na drogi komunikacji ogólnej, powinny mieć odporność ogniową co najmniej 30 min.
2. W obiekcie podziemnym, w którym znajdują się pomieszczenia dla ponad 100 osób, oraz w zadaszonym pasażu należy zapewnić usuwanie dymów i gazów pożarowych z tych pomieszczeń i dróg ewakuacyjnych.
2. Odporność ogniowa biegów, spoczników i pochylni, służących celom ewakuacji, powinna wynosić co najmniej:
1) w budynkach klasy A–C odporności pożarowej – 60 min,
2) w budynkach klasy D i E odporności pożarowej – 30 min.
3. W budynku z klatkami schodowymi, oddzielonymi na każdej kondygnacji przedsionkami zamykanymi obustronnie drzwiami o odporności ogniowej co najmniej 30 min, dopuszcza się odstąpienie od wymagań określonych w ust. 2.
4. Elementy klatek schodowych powinny być wykonane z materiałów niepalnych. Dopuszcza się ich wykonanie z drewna i innych materiałów palnych:
1) w budynku niskim klasy D i E odporności pożarowej z klatkami schodowymi wydzielonymi drzwiami o odporności ogniowej co najmniej 30 min,
2) w budynku tymczasowym,
3) w mieszkaniu dwukondygnacyjnym.
2. W budynku wysokim i wysokościowym wyjścia na dach powinny prowadzić z każdej klatki schodowej.
3. Wyjście z klatki schodowej na strych lub poddasze powinno być zamykane drzwiami o odporności ogniowej co najmniej:
1) w budynkach do trzech kondygnacji włącznie, z wyjątkiem budynków mieszkalnych – 15 min,
2) w budynkach powyżej trzech kondygnacji – 30 min.
4. Klapy wyjściowe na dach powinny mieć wymiary co najmniej 0,8 m x 0,8 m, a dostęp do nich powinien odpowiadać warunkom określonym w § 101.
2. Dźwig, o którym mowa w ust. 1, powinien mieć nośność co najmniej 1000 kg i kabinę o wymiarach poziomych nie mniejszych niż 1,1 x 2,1 m. Czas przejazdu dźwigu między przystankami krańcowymi nie powinien być dłuższy niż 1 min. Spocznik dźwigu powinien być dostępny z przedsionka klatki schodowej.
3. Dopuszcza się przystosowanie do potrzeb ekip ratowniczych dźwigu, który nie spełnia wymagań określonych w ust. 2, jeżeli hol, w którym on się znajduje, jest zamykany w razie pożaru drzwiami o odporności ogniowej co najmniej 60 min.
2. Szyb dźwigu przeciwpożarowego powinien być wyposażony w urządzenia do oddymiania.
2. Jeżeli klatki schodowe nie są obudowane i nie są zamykane drzwiami, długość dojść ewakuacyjnych mierzy się wzdłuż osi dojścia, od wyjścia z pomieszczenia do krawędzi najbliższego stopnia schodów.
3. Dopuszczalne długości dojść ewakuacyjnych określa tabela:
Rodzaj strefy pożarowej/kategoria zagrożenia ludzi | Długość dojścia w m przy | |
jednym dojściu | wielu dojściach | |
1 | 2 | 3 |
Strefa pożarowa z pomieszczeniem zagrożonym wybuchem | 10 | 40 |
Strefa pożarowa o obciążeniu ogniowym powyżej 500 MJ/m2 bez pomieszczenia zagrożonego wybuchem w budynku produkcyjnym lub magazynowym | 20 | 75 |
Strefa pożarowa o obciążeniu ogniowym do 500 MJ/m2 bez pomieszczenia zagrożonego wybuchem w budynku produkcyjnym lub magazynowym | 40 | nie określa się |
Kategoria ZL II | 10 | 30 |
Kategoria ZL I, ZL III, ZL V | 20 | 45 |
Kategoria ZL IV | 20 | 60 |
4. Długość dojść ewakuacyjnych może być powiększona o 100%, jeżeli kondygnacja jest chroniona stałą instalacją tryskaczową, a o 50%, jeżeli droga ewakuacyjna jest chroniona przed zadymieniem.
5. Powiększenia długości, o których mowa w ust. 4, podlegają sumowaniu.
2. Drabiny ewakuacyjne należy umieszczać w miejscach łatwo dostępnych. Sytuowanie drabin naprzeciw świetlików i okien jest zabronione.
3. Dopuszcza się wykonywanie drabin ewakuacyjnych bez obręczy ochronnych, gdy różnica wysokości nie przekracza 3 m, z uwzględnieniem wymagań § 101.
Rozdział 5
Elementy wykończenia wnętrz
§ 258.
1) w pomieszczeniach budynków zaliczonych do kategorii zagrożenia ludzi ZL II,
2) w pomieszczeniach, w których może przebywać jednocześnie więcej niż 50 osób,
3) w pomieszczeniach produkcyjnych i magazynowych.
2. Podłogi w strefie zagrożenia wybuchem powinny być wykonane z materiałów co najmniej trudno zapalnych, nie iskrzących i nie gromadzących ładunków elektrostatycznych.
2. W pomieszczeniach budynków zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej, w których może przebywać jednocześnie więcej niż 50 osób, stałe elementy wyposażenia oraz wystroju wnętrz powinny być wykonane z materiałów co najmniej trudno zapalnych.
2. W pomieszczeniach zaliczonych do kategorii zagrożenia ludzi ZL I, w których jednocześnie może przebywać nie więcej niż 100 osób, dopuszcza się stosowanie podwieszonych sufitów wykonanych z materiałów trudno zapalnych, nie kapiących i nie odpadających pod wpływem ognia.
3. Warunki, o których mowa w ust. 1 i 2, nie dotyczą mieszkań.
4. Przestrzeń między podwieszonym sufitem i stropem powinna być podzielona na sektory o powierzchni nie większej niż 1000 m2, a w korytarzach – przegrodami co 50 m, wykonanymi z materiałów niepalnych.
2. Stosowanie wykładzin ściennych z materiałów łatwo zapalnych w łazienkach i saunach z piecem kąpielowym na paliwo stałe jest zabronione.
Rozdział 6
Paleniska, przewody wentylacyjne i klimatyzacyjne
§ 265.
2. Palenisko otwarte może być stosowane tylko w pomieszczeniu, w którym nie występuje zagrożenie wybuchem, w odległości co najmniej 0,6 m od łatwo zapalnych części budynku. W pomieszczeniach ze stropem drewnianym palenisko otwarte powinno mieć okap wykonany z materiałów niepalnych, wystający co najmniej 0,3 m poza krawędź paleniska.
2. Piec z kamienia, cegły, kafli i podobnych materiałów niepalnych powinien być oddalony od łatwo zapalnych, nie osłoniętych części konstrukcyjnych budynku co najmniej 0,3 m, a od osłoniętych okładziną z tynku o grubości 25 mm na siatce albo równorzędną okładziną – co najmniej 0,15 m.
2. Dopuszcza się wykonanie obudowy, o której mowa w ust. 1, z cegły pełnej grubości 12 cm, murowanej na zaprawie cementowo-wapiennej, z zewnętrznym tynkiem lub spoinowaniem.
1) palne izolacje termiczne i akustyczne oraz inne palne okładziny przewodów wentylacyjnych mogą być stosowane tylko na zewnętrznej ich powierzchni, w sposób zabezpieczający przed rozprzestrzenianiem ognia,
2) przewody wentylacyjne prowadzone przez pomieszczenia, których nie obsługują, powinny być obudowane elementami (ściankami, okładzinami itp.) o klasie odporności ogniowej przewidzianej dla ścianek działowych tych pomieszczeń,
3) odległość nie izolowanych przewodów wentylacyjnych od wykładzin i powierzchni palnych powinna wynosić co najmniej 0,5 m,
4) w budynku zaliczonym do kategorii zagrożenia ludzi (ZL) prowadzenie przez pomieszczenia przewodów wentylacyjnych z materiałów palnych jest zabronione,
5) drzwiczki rewizyjne stosowane w kanałach i przewodach wentylacyjnych powinny być wykonane z materiałów niepalnych.
2. Niezależnie od wymagań określonych w ust. 1, przy wykonywaniu urządzeń wentylacyjnych i klimatyzacyjnych w pomieszczeniu zagrożonym wybuchem należy stosować:
1) przewody wentylacyjne i klimatyzacyjne instalowane oddzielnie dla każdego pomieszczenia (nie dotyczy to przewodów nawiewnych),
2) wentylatory wywiewne nie wywołujące iskier mogących spowodować zapalenie substancji palnych.
2. Przewody wentylacyjne powinny być obudowane lub wyposażone w klapy odcinające, w sposób zapobiegający rozprzestrzenianiu się pożaru między strefami pożarowymi.
3. Odporność ogniowa obudowanego przewodu, klapy odcinającej lub obudowanego przewodu, wraz z klapą, powinna wynosić połowę odporności ogniowej oddzielenia przeciwpożarowego.
4. Przewody oddymiającej wentylacji pożarowej powinny mieć odporność ogniową równą odporności ogniowej, wymaganej dla stropów zgodnie z § 233.
Rozdział 7
Odległości między budynkami ze względu na ochronę przeciwpożarową
§ 270.
2. Budynek usytuowany bezpośrednio przy granicy działki powinien mieć ścianę oddzielenia przeciwpożarowego od strony sąsiedniej działki, o odporności ogniowej określonej w § 233, oraz pozostałe elementy nie rozprzestrzeniające ognia.
1) budynku od granicy działki wynosi więcej niż 12 m,
2) od innych budynków z dachami nie rozprzestrzeniającymi ognia wynosi więcej niż 15 m,
3) od innych budynków z dachami rozprzestrzeniającymi ogień wynosi więcej niż 24 m,
4) od małych budynków pomocniczych o powierzchni rzutu poziomego do 20 m2, bez własnego paleniska, wynosi więcej niż 5 m.
2. Stosowanie dachów rozprzestrzeniających ogień w budynkach usytuowanych w odległości mniejszej niż 24 m od granicy lasu jest zabronione.
1) między budynkiem produkcyjnym lub magazynowym, z pomieszczeniem zagrożonym wybuchem, a innym budynkiem oraz między budynkiem produkcyjnym lub magazynowym zawierającym strefę pożarową o obciążeniu ogniowym powyżej 1000 MJ/m2 a budynkiem zaliczonym do kategorii zagrożenia ludzi (ZL) – 20 m,
2) między budynkiem produkcyjnym lub magazynowym, bez pomieszczeń zagrożonych wybuchem i stref pożarowych o obciążeniu ogniowym poniżej 1000 MJ/m2, a budynkiem zaliczonym do kategorii zagrożenia ludzi (ZL) – 10m,
3) między budynkami zaliczonymi do kategorii zagrożenia ludzi (ZL) –10m.
2. Najmniejsze odległości między budynkami produkcyjnymi lub magazynowymi bez pomieszczeń zagrożonych wybuchem oraz między składowiskami otwartymi określa tabela:
Budynki przeznaczone do celów produkcyjnych i magazynowych o maksymalnym obciążeniu ogniowym strefy pożarowej w MJ/m2 | Najmniejsze odległości w m od innego budynku lub składowiska otwartego o maksymalnym obciążeniu ogniowym strefy pożarowej w MJ/m2 | ||
do 500 | powyżej 500 do 4000 | powyżej 4000 | |
1 | 2 | 3 | 4 |
do 500 | 10 | 15 | 20 |
powyżej 500 do 4000 | 15 | 15 | 20 |
powyżej 4000 | 20 | 20 | 20 |
3. Odległości określone w ust. 1 i 2, w zależności od klasy odporności ogniowej i wielkości powierzchni oszklenia ściany od strony sąsiedniego budynku:
1) mogą być pomniejszone o 50% – jeżeli ściana ma odporność ogniową co najmniej 60 min i znajdują się w niej tylko jedne drzwi o odporności ogniowej co najmniej 30 min,
2) powinny być powiększone o 50% – jeżeli ściana ma oszklenie szkłem zwykłym na 35 – 70% jej powierzchni, a ściana sąsiedniego budynku nie spełnia warunków, o których mowa w pkt 1,
3) powinny być powiększone o 100% – jeżeli ściana ma oszklenie szkłem zwykłym na ponad 70% powierzchni, a ściana sąsiedniego budynku nie spełnia warunków, o których mowa w pkt 1.
4. Odległości między budynkami, o których mowa w ust. 1–3, a granicą sąsiedniej nie zabudowanej działki powinny wynosić co najmniej połowę wielkości w nich określonych, przyjmując, że może być na niej usytuowany budynek zaliczany do kategorii zagrożenia ludzi, ze ścianą mającą oszklenie szkłem zwykłym na powierzchni poniżej 35%.
5. Odległości między budynkami lub częściami budynku a innymi budynkami można pomniejszyć w stosunku do wymagań określonych w ust. 1–4, pod warunkiem zastosowania stałych, samoczynnych urządzeń gaśniczych:
1) przy zastosowaniu tych urządzeń w jednym z budynków – o 25%,
2) przy zastosowaniu tych urządzeń w obydwu budynkach – o 50%.
6. Najmniejszą odległość budynku produkcyjnego i magazynowego oraz budynku zaliczonego do kategorii zagrożenia ludzi (ZL) od granicy lasu należy przyjmować jak odległość od budynku zaliczonego do kategorii zagrożenia ludzi, zgodnie z ust. 1 i z uwzględnieniem ust. 3 i 5.
Rozdział 8
Wymagania szczególne dotyczące garaży
§ 274.
2. Jednokondygnacyjny garaż o powierzchni użytkowej powyżej 100 m2 powinien mieć konstrukcję nośną o odporności ogniowej co najmniej 30 min. Odległość tego garażu od innych budynków nie może być mniejsza niż 5 m, jeżeli nie zastosowano ściany oddzielenia przeciwpożarowego o odporności ogniowej co najmniej 120 min.
3. Odległość garażu wielopoziomowego od innych budynków powinna odpowiadać warunkom określonym w § 272 jak dla budynków produkcyjnych i magazynowych o obciążeniu ogniowym do 500 MJ/m2.
2. Garaż otwarty, którego najwyższy poziom parkowania znajduje się nie wyżej niż 25 m nad poziomem terenu, może być wykonany w klasie D odporności pożarowej, jeżeli w tym garażu:
1) ściany przeciwległe z otworami znajdują się w odległości nie większej niż 50 m,
2) ponad kondygnacjami przeznaczonymi do parkowania samochodów nie znajdują się inne pomieszczenia,
3) między otworami w ścianach garażu a innymi budynkami odległość jest nie mniejsza niż 10 m, z zastrzeżeniem § 19 ust. 1.
1) w garażu nadziemnym – 5000 m2,
2) w garażu podziemnym – 2500 m2.
2. Powierzchnie określone w ust. 1 mogą być powiększone o 100% przy zastosowaniu stałych urządzeń gaśniczych, a o 50% – przy zastosowaniu samoczynnych urządzeń oddymiających.
3. Powiększenia powierzchni, o których mowa w ust. 2, podlegają sumowaniu.
4. Powierzchnia strefy pożarowej w garażu otwartym nie może przekraczać 30000 m2, przy czym powierzchnia użytkowa na jednej kondygnacji garażu nie może przekraczać 7500 m2.
5. W zamkniętym garażu, mającym więcej niż 50 stanowisk postojowych w jednej strefie pożarowej, należy stosować wentylację oddymiającą.
1) w garażu zamkniętym 40 m,
2) w garażu otwartym 60 m.
2. Wyjście ewakuacyjne powinno być dostępne także w wypadku zamknięcia bram między strefami pożarowymi.
3. Klatki schodowe ewakuacyjne nie są konieczne, jeżeli poziom parkowania leży nie wyżej niż 3 m nad poziomem terenu. W tym wypadku jako wyjście ewakuacyjne może służyć drabina stalowa lub schody zewnętrzne.
2. W budynku, o którym mowa w ust. 1, odległość wrót garażu wbudowanego lub dobudowanego od najbliższej krawędzi okien pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi w tym samym budynku nie może być mniejsza niż 1,5 m w rzucie poziomym.
2. Dopuszcza się prowadzenie przewodów gazowych z rur stalowych bez szwu, łączonych za pomocą spawania przez jedną kondygnację garażu, znajdującą się bezpośrednio pod budynkiem, pod warunkiem zabezpieczenia tych przewodów przed uszkodzeniem.
Rozdział 9
Wymagania szczególne dotyczące budynków inwentarskich
§ 282.
1) odległość od najdalszego stanowiska dla zwierząt do wyjścia ewakuacyjnego nie powinna przekraczać przy ściółkowym utrzymaniu zwierząt – 50 m, a przy bez-ściółkowym – 75 m,
2) w bezściółkowym chowie bydła, trzody chlewnej i owiec, jeżeli liczba bydła i trzody chlewnej nie przekracza 15 sztuk, a owiec – 200 sztuk, należy stosować co najmniej jedno wyjście ewakuacyjne,
3) w budynku przeznaczonym dla większej liczby zwierząt aniżeli wymieniona w pkt 2 należy stosować co najmniej dwa wyjścia, a z pomieszczeń podzielonych na sekcje – co najmniej jedno wyjście ewakuacyjne z każdej sekcji,
4) wrota i drzwi w budynku inwentarskim powinny otwierać się na zewnątrz pomieszczenia.
1) część mieszkalna oraz część gospodarcza mają odrębne wejścia,
2) między częścią mieszkalną a gospodarczą zostanie wykonana ściana o odporności ogniowej co najmniej 60 min.
Rozdział 10
Wymagania szczególne dotyczące budynków tymczasowych
§ 286.
2. Tymczasowy budynek wykonany z materiałów palnych lub z palną izolacją należy przegradzać w odstępach nie przekraczających 24 m ścianami oddzieleń przeciwpożarowych klasy odporności ogniowej 60 min; nie dotyczy to wypadków określonych w § 287 i 288.
3. Ściana oddzielenia przeciwpożarowego powinna być wysunięta co najmniej o 0,6 m poza lico ścian zewnętrznych i ponad palne pokrycie dachu.
4. Dostęp do poddasza tymczasowego budynku drewnianego powinien być umożliwiony za pomocą wewnętrznego wyłazu z klapą przeciwpożarową o wymiarach 0,6 x 0,6 m lub przez drabinę i drzwi zewnętrzne o wymiarach 0,6 x 1,6 m, umieszczone w szczytowej ścianie budynku.
5. Stosowanie instalacji elektrycznych lub gazowych na strychu tymczasowego budynku drewnianego jest zabronione.
1) jest jednokondygnacyjny,
2) widownia jest dostępna z poziomu terenu,
3) dach lub stropodach mają pokrycie co najmniej trudno zapalne,
4) ma wejścia o szerokości i liczbie określonej w przepisach rozporządzenia dotyczących ewakuacji z pomieszczeń lub budynków.
5) ma oświetlenie ewakuacyjne i bezpieczeństwa,
6) ma instalację elektryczną wykonaną zgodnie z Polskimi Normami.
1) zachowania odległości co najmniej 20 m od innych obiektów,
2) użycia jako powłoki materiału co najmniej trudno zapalnego,
3) zastosowania wyłącznie ogrzewania powietrznego,
4) zapewnienia liczby i szerokości wyjść ewakuacyjnych oraz długości dojść ewakuacyjnych, określonych w rozporządzeniu,
5) odpowiedniego oznakowania wyjść.
1) konstrukcje umieszczone wewnątrz lub na zewnątrz budynku do awaryjnego podwieszenia powłoki pneumatycznej,
2) awaryjne urządzenie do utrzymania ciśnienia w powłoce, zasilane z niezależnego źródła energii,
3) awaryjną wentylację mechaniczną do wymiany powietrza, zasilaną z niezależnego źródła,
4) oświetlenie ewakuacyjne i bezpieczeństwa,
5) wyjścia ewakuacyjne, rozmieszczone możliwie równomiernie na obwodzie.
6) krzesła połączone ze sobą w sposób trwały i unieruchomione w rzędach co najmniej po 8 sztuk; szerokość przejść między rzędami określają przepisy o ochronie przeciwpożarowej.
Dział VII
BEZPIECZEŃSTWO UŻYTKOWANIA
§ 291.
2. Daszki, balkony oraz stałe i ruchome osłony przeciwsłoneczne (markizy) mogą być umieszczane na wysokości co najmniej 2,4 m nad poziomem chodnika, z pozostawieniem nie osłoniętego pasma ruchu od strony jezdni o szerokości co najmniej 1 m.
3. Wystawy sklepowe i gabloty reklamowe mogą być wysunięte poza płaszczyznę ściany zewnętrznej budynku nie więcej niż 0,5 m – pod warunkiem zachowania użytkowej szerokości chodnika nie mniejszej niż 2 m oraz zapewnienia bezpieczeństwa ruchu dla osób z dysfunkcją narządu wzroku.
4. Oświetlenie wystaw i reklamy świetlne nie powinny być uciążliwe dla użytkowników budynku oraz powodować olśnienia przechodniów i użytkowników jezdni.
2. Wpusty kanalizacyjne oraz ażurowe osłony otworów w płaszczyźnie chodnika lub przejścia przez jezdnię powinny mieć odstępy między prętami lub średnice otworów nie większe niż 20 mm.
3. Umieszczanie odbojów, skrobaczek, wycieraczek do obuwia lub podobnych urządzeń wystających ponad poziom płaszczyzny dojścia w szerokości drzwi wejściowych do budynku jest zabronione.
2. W budynku mieszkalnym jednorodzinnym, zagrodowym i rekreacji indywidualnej warunek określony w ust. 1 uważa się za spełniony również wówczas, gdy schody i pochylnie o wysokości do 1 m, nie mające balustrad, są obustronnie szersze w stosunku do drzwi lub innego przejścia, do którego prowadzą, co najmniej po 0,5 m.
3. Schody zewnętrzne i wewnętrzne w budynku użyteczności publicznej powinny mieć balustrady lub poręcze przyścienne, umożliwiające lewo- i prawostronne ich użytkowanie. Przy szerokości biegu schodów większej niż 4 m należy zastosować dodatkową balustradę.
2. Wysokość i prześwity lub otwory w wypełnieniu balustrad powinny mieć wymiary określone w tabeli:
Rodzaj budynków (przeznaczenie użytkowe) | Minimalna wysokość balustrady, mierzona do wierzchu poręczy (m) | Maksymalny prześwit lub wymiar otworu pomiędzy elementami wypełnienia balustrady (m) |
1 | 2 | 3 |
Budynki jednorodzinne i wnętrza mieszkań wielopoziomowych | 0,9 | nie reguluje się |
Budynki wielorodzinne i zamieszkania zbiorowego, oświaty i wychowania oraz zakładów opieki zdrowotnej | 1,1 | 0,12 |
Inne budynki | 1,1 | 0,2 |
3. W budynku, w którym przewiduje się przebywanie dzieci bez stałego nadzoru, balustrady powinny mieć rozwiązania uniemożliwiające wspinanie się na nie oraz zsuwanie się po poręczy.
4. Przy balustradach lub ścianach przyległych do pochylni, przeznaczonych do ruchu osób niepełnosprawnych, należy zastosować obustronne poręcze, umieszczone na wysokości 0,75 i 0,9 m od płaszczyzny ruchu.
5. Poręcze przy schodach zewnętrznych i pochylniach należy przedłużyć o 0,3 m przed początkiem i końcem biegu oraz zakończyć w sposób zapewniający bezpieczne użytkowanie.
6. Balustrady oddzielające różne poziomy widowni, hal sportowych, teatrów, kin i innych obiektów użyteczności publicznej powinny zapewniać bezpieczeństwo użytkowników, także w wypadku paniki. Dopuszcza się obniżenie pionowej części balustrady do 0,7 m, pod warunkiem uzupełnienia jej górną częścią poziomą o szerokości dającej łącznie z częścią pionową wymiar co najmniej 1,2 m.
2. Okna w budynku wysokościowym, na kondygnacjach położonych powyżej 55 m nad terenem, powinny mieć zabezpieczenia uniemożliwiające ich otwarcie przez osoby do tego nie powołane.
2. Kraty, o których mowa w ust. 1, powinny spełniać wymagania określone w przepisach szczególnych o ochronie przeciwpożarowej. Nie dotyczy to zakładów karnych i aresztów śledczych.
2. W budynku na kondygnacjach położonych powyżej 25 m nad terenem między górną krawędzią podokiennika a podłogą należy zachować odległość co najmniej 1,1 m, z wyjątkiem okien wychodzących na loggie, tarasy lub galerie.
3. Wysokość położenia podokiennika, określona w ust. 1 i 2, może być pomniejszona, pod warunkiem zastosowania zabezpieczenia okna balustradą do wymaganej wysokości lub zastosowania w tej części okna skrzydła nie otwieranego i szkła o podwyższonej wytrzymałości.
2. W pomieszczeniu przeznaczonym na zbiorowy pobyt dzieci oraz osób niepełnosprawnych na grzejnikach centralnego ogrzewania należy umieszczać osłony, ochraniające od bezpośredniego kontaktu z elementem grzejnym.
2. W budynku na kondygnacjach położonych powyżej 25 m nad terenem można stosować loggie wyłącznie z balustradami pełnymi. Stosowanie loggi powyżej 55 m nad terenem jest zabronione.
3. W budynku na kondygnacjach położonych powyżej 12 m, lecz nie wyżej niż 25 m nad terenem, można stosować portfenetry, pod warunkiem zastosowania w nich progów o wysokości co najmniej 0,15 m.
2. Dojścia, o których mowa w ust. 1, na odcinkach o nachyleniu ponad 25% powinny mieć zabezpieczenia przed poślizgiem.
3. Na dachu o spadku ponad 100% powinny być zamocowane stałe uchwyty dla lin bezpieczeństwa lub bariery ochronne nad dolną krawędzią dachu.
Dział VIII
HIGIENA I ZDROWIE
Rozdział 1
Wymagania ogólne
§ 309.
1) wydzielania się gazów toksycznych,
2) obecności szkodliwych pyłów lub gazów w powietrzu,
3) niebezpiecznego promieniowania,
4) zanieczyszczenia lub zatrucia wody lub gleby,
5) nieprawidłowego usuwania dymu i spalin oraz nieczystości i odpadów w postaci stałej lub ciekłej,
6) występowania wilgoci w elementach budowlanych lub na ich powierzchniach,
7) niekontrolowanej infiltracji powietrza zewnętrznego,
8) przedostawania się gryzoni do wnętrza.
Rozdział 2
Ochrona czystości powietrza
§ 310.
2. Wymagania, o których mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio do pomieszczeń przeznaczonych dla zwierząt.
3. W pomieszczeniu przeznaczonym na pobyt ludzi, w którym jest wymagane zachowanie szczególnej czystości, stosowanie grzejników z rur ożebrowanych jest zabronione.
2. Jeżeli związki, o których mowa w ust. 1, są emitowane przez materiały w niedopuszczalnym stężeniu jedynie przez ograniczony czas, dopuszcza się ich stosowanie, pod warunkiem że użytkowanie budynku lub pomieszczeń, w których materiały te zostały zastosowane, nastąpi dopiero po upływie terminu karencji, a w wypadku materiałów emitujących zanieczyszczenia pyliste lub włókniste, po stwierdzeniu przez państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego osiągnięcia stanu zanieczyszczenia powietrza, zgodnego z przepisami szczególnymi.
Rozdział 3
Ochrona przed promieniowaniem jonizującym i polami elektromagnetycznymi
§ 313.
2. Budynek z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi i dla inwentarza żywego nie może być wykonany z materiałów nie spełniających wymagań w zakresie dopuszczalnych zawartości naturalnych pierwiastków promieniotwórczych, określonych w przepisach szczególnych.
3. Średnie wartości roczne ekwiwalentnego stężenia radonu w pomieszczeniach budynku przeznaczonego na stały pobyt ludzi nie mogą przekraczać dopuszczalnej wartości, określonej w przepisach szczególnych.
Rozdział 4
Ochrona przed zawilgoceniem i zagrzybieniem
§ 315.
2. Ukształtowanie terenu wokół budynku powinno zapewniać swobodny spływ wody opadowej od budynku.
2. Części ścian zewnętrznych, bezpośrednio nad otaczającym terenem, tarasami, balkonami i dachami, powinny być zabezpieczone przed przenikaniem wody opadowej i z topniejącego śniegu.
2. Dachy w budynkach średniowysokich i wyższych powinny mieć spadki umożliwiające odpływ wody do wewnętrznych rur spustowych.
3. W budynku wolno stojącym o wysokości do 4,5 m i powierzchni dachu do 100 m2 dopuszcza się niewykonywanie rynien i rur spustowych, pod warunkiem odpowiedniego ukształtowania okapów.
2. Do budowy należy stosować materiały, wyroby i elementy budowlane odporne lub uodpornione na zagrzybienie i inne formy biodegradacji, odpowiednio do stopnia zagrożenia korozją biologiczną.
3. Przed podjęciem przebudowy, rozbudowy, modernizacji lub zmiany przeznaczenia budynku, w wypadku stwierdzenia występowania zawilgocenia i oznak korozji biologicznej, należy wykonać ekspertyzę mykologiczną i na podstawie jej wyników, odpowiednie roboty zabezpieczające.
Dział IX
OCHRONA PRZED HAŁASEM I DRGANIAMI
§ 323.
2. Poziom hałasu oraz drgań przenikających do pomieszczeń nie może przekraczać wartości dopuszczalnych, określonych w Polskich Normach.
3. Przegrody zewnętrzne i wewnętrzne budynku powinny mieć izolacyjność akustyczną nie mniejszą od wymaganej w Polskich Normach.
2. Sposób posadowienia urządzeń, o których mowa w ust. 1, oraz sposób ich połączenia z przewodami i elementami konstrukcyjnymi budynku, jak również sposób połączenia poszczególnych odcinków przewodów między sobą i z elementami konstrukcyjnymi budynku, powinien zapobiegać powstawaniu i rozchodzeniu się hałasów i drgań do pomieszczeń podlegających ochronie lub do otoczenia budynku.
Dział X
OSZCZĘDNOŚĆ ENERGII I IZOLACYJNOŚĆ CIEPLNA
§ 328.
1) wartość wskaźnika E, określającego obliczeniowe zapotrzebowanie energii końcowej do ogrzewania budynku w standardowym sezonie grzewczym, wyrażone w ilości energii przypadającej w ciągu roku na 1 m2 powierzchni użytkowej ogrzewanej części budynku, jest mniejsza od wartości granicznej E0 lub
2) przegrody zewnętrzne budynku odpowiadają wymaganiom cieplnym i szczelności na przenikanie powietrza.
2. Określenie wartości granicznych E0 i sposób wyznaczania wartości obliczeniowej E, o których mowa w ust. 1 pkt 1, a także określenie wymagań cieplnych, o których mowa w ust. 1 pkt 2, oraz zakresu ich stosowania odbywa się w trybie przewidzianym w § 331.
Dział XI
PRZEPISY PRZEJŚCIOWE I KOŃCOWE
§ 330.
1) wobec których, przed dniem wejścia w życie rozporządzenia, została wydana decyzja o pozwoleniu na budowę lub został złożony wniosek o wydanie takiej decyzji,
2) wznoszonych z prefabrykatów wielkowymiarowych w okresie do dnia 31 grudnia 1998 r. włącznie, w zakresie wymagań określonych w:
a) § 72, jeżeli wysokości pomieszczeń mieszkalnych określone w tabeli będą obniżone nie więcej niż o 50 mm,
b) § 94 ust. 1, jeżeli zostaną zachowane określone w nim wymiary, z wyjątkiem szerokości kuchni w mieszkaniach wielopokojowych, która może być zmniejszona do 1,7 m.
2. Do czasu wejścia w życie zarządzenia, o którym mowa w ust. 1, warunki określone w § 328 uznaje się za spełnione, jeżeli w projekcie budowlanym, na podstawie którego wydano pozwolenie na budowę, zostały zachowane wymagania Polskiej Normy, dotyczącej ochrony cieplnej budynków.
Minister Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa: B. Blida
- Data ogłoszenia: 1996-01-30
- Data wejścia w życie: 1995-04-01
- Data obowiązywania: 1995-04-01
- Z mocą od: 1995-04-01
- Dokument traci ważność: 2002-12-16
- OBWIESZCZENIE PREZESA RADY MINISTRÓW z dnia 6 października 1995 r. o sprostowaniu błędów
- ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI PRZESTRZENNEJ I BUDOWNICTWA z dnia 4 kwietnia 1996 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie
- ROZPORZĄDZENIE MINISTRA SPRAW WEWNĘTRZNYCH I ADMINISTRACJI z dnia 30 września 1997 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.
- WYROK TRYBUNAŁU KONSTYTUCYJNEGO z dnia 11 maja 1999 r. sygn. akt P 9/98
REKLAMA