Dziennik Ustaw - rok 1994 nr 21 poz. 73

Na podstawie art. 208 § 2 Kodeksu pracy zarządza się co następuje:

1) ukończyła 18 lat,

2) posiada ważne orzeczenie lekarskie o braku przeciwwskazań do pracy w zetknięciu z tymi środkami chemicznymi,

3) została przeszkolona w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, ze szczególnym uwzględnieniem umiejętności stosowania środków zabezpieczających, ratowania i udzielania pierwszej pomocy oraz zachowania się w sytuacjach awaryjnych.

2. Pracodawca stosujący środki chemiczne mogące stwarzać zagrożenia poza terenem zakładu pracy, na którym są stosowane, powinien posiadać własną ekipę ratownictwa chemicznego, odpowiednią instrukcję ratownictwa chemicznego oraz ustalony sposób i tryb powiadamiania straży pożarnej i stacji ratownictwa chemicznego.

2. Przełożony, w razie stwierdzenia bezpośredniego zagrożenia pracowników, podejmuje natychmiastowe działania w celu przerwania pracy, ewakuowania pracowników i usunięcia zagrożenia.

2. W przypadku stosowania chloru w beczkach, zbiornikach stacjonarnych lub w cysternach należy ustalić warunki współdziałania z terytorialnie najbliższą jednostką państwowej straży pożarnej oraz ratownictwa chemicznego.

2. Zewnętrzne powierzchnie zbiorników stalowych, schodów stalowych, podestów i drabin powinny być pokryte powłokami ochronnymi, antykorozyjnymi, wykonanymi co najmniej w drugiej klasie staranności. Powłok ochronnych nie stosuje się w przypadku, gdy zbiorniki są wykonane ze stali kwasoodpornych. Powłoki ochronne należy stosować również w przypadku izolowania termicznego zbiorników.

2. W pomieszczeniach magazynowania środków chemicznych nie mogą być urządzane stałe stanowiska pracy.

2. Odprowadzenie ścieków, o których mowa w ust. 1, do kanalizacji ogólnej może nastąpić po ich zneutralizowaniu w zbiorniku wyposażonym w zamknięcie wodne.

2. Pojemniki zawierające żrące środki chemiczne powinny być opróżniane przez urządzenia mechaniczne, hermetycznie obudowane.

2. Zbiorniki, o których mowa w ust. 1, powinny być wyposażone w przelew oraz w urządzenia do sygnalizacji i pomiaru:

1) poziomu roztworu,

2) ilości wody doprowadzanej do zbiornika,

3) temperatury zawartości zbiornika oraz w kran do poboru próbek roztworu w celu wykonania analiz fizykochemicznych.

3. Zbiorniki powinny posiadać dna ze spadkiem co najmniej 2% oraz w miarę potrzeby zagłębienia umożliwiające użycie pomp opróżniających zawartość zbiornika.

2. Pracodawca powinien wyznaczyć miejsca, w których jest dozwolone palenie tytoniu.

2. Polecenie, o którym mowa w ust. 1, powinno określać:

1) rodzaj, zakres, miejsce, termin i sposób wykonania pracy,

2) imię i nazwisko osoby odpowiedzialnej ze strony służby eksploatacyjnej za przygotowanie miejsca pracy i zezwolenie na jej podjęcie,

3) imię i nazwisko osoby wyznaczonej do kierowania pracami wewnątrz zbiornika i ich nadzorowania ze strony wykonawcy robót,

4) imię i nazwisko pracownika skierowanego do pracy w zbiorniku oraz pracownika ubezpieczającego,

5) rodzaj zagrożeń, jakie mogą wystąpić w czasie wykonywania pracy, sposób postępowania w razie ich wystąpienia oraz rodzaj sprzętu ochrony indywidualnej, jaki ma być zastosowany,

6) sposób sygnalizacji i porozumiewania się pomiędzy pracownikami wykonującymi pracę wewnątrz zbiornika a pracownikami ich ubezpieczającymi.

1) zbiornik należy odłączyć od innych zbiorników, aparatury i przewodów,

2) urządzenia mogące stworzyć zagrożenie bezpieczeństwa dla życia lub zdrowia osób należy wyłączyć na czas trwania pracy i zabezpieczyć przed przypadkowym włączeniem,

3) zbiornik lub wnętrze urządzenia technologicznego należy opróżnić i wstępnie oczyścić przez przemycie, przedmuchanie parą lub gazem obojętnym oraz przedmuchanie powietrzem,

4) powietrze w zbiorniku należy zbadać na zawartość tlenu oraz gazów i par substancji toksycznych i palnych; obecność gazów nie może być sprawdzana za pomocą otwartego płomienia.

2. Osoba wydająca polecenie wykonania pracy w zbiorniku powinna osobiście skontrolować przygotowania organizacyjne i techniczne do jej wykonania.

3. Na czas wykonywania pracy w zbiorniku należy zapewnić możliwość udzielania pierwszej pomocy w razie wypadku.

1) wykonane z materiałów odpornych na działanie środków chemicznych, dla których są przeznaczone,

2) odpowiednio oznakowane zależnie od przesyłanego roztworu, z uwzględnieniem kierunku przepływu, zgodnie z Polskimi Normami,

3) zbadane na szczelność,

4) wykonane przy najmniejszej liczbie połączeń rozłącznych,

5) odpowiednio zabezpieczone przed zamarzaniem i ewentualnymi wyciekami,

6) wyposażone w urządzenia kompensujące zmiany długości przewodów rurowych, jakie mogą nastąpić na skutek zmian temperatury.

1) codziennie kontrolować zawory i połączenia,

2) naprawy zaworów dokonywać tylko po ich zdemontowaniu,

3) badać szczelność rurociągów zgodnie z wymaganiami technologicznymi.

2. Ponowne włączenie rurociągu po remoncie powinno być poprzedzone próbą szczelności.

2. W budynkach wymienionych w ust. 1 można umieszczać magazyn fluoru i urządzenia fluorkowni.

2. Drzwi do pomieszczeń poboru i składowania chloru, chloratorów, parowalników chloru, wag i składowania naczyń opróżnionych powinny być szczelne, a drzwi zewnętrzne, wejściowe, dodatkowo wyposażone w blokadę, uniemożliwiającą ich bezpośrednie otwarcie z pominięciem włączenia wentylacji mechanicznej. Blokada powinna umożliwiać otwieranie drzwi od wewnątrz pomieszczenia, bez klucza.

3. Pomieszczenia wymienione w ust. 2 należy wyposażyć w wentylację mechaniczną i instalację do unieszkodliwiania chloru, zapewniającą unieszkodliwienie wydobywającego się chloru.

4. Magazynowanie chloru w zbiornikach stacjonarnych wymaga zainstalowania rezerwowego zbiornika lub zbiorników umożliwiających przepompowanie zawartości z największego zbiornika w razie jego uszkodzenia.

5. Chlorownie i magazyny chloru powinny posiadać odrębne pomieszczenia do przechowywania sprzętu ochrony indywidualnej i sprzętu ratowniczego. Pomieszczenia te powinny być zlokalizowane poza strefą zagrożenia i mieć odrębne wejścia z zewnątrz budynku.

6. W pomieszczeniach instalacji do unieszkodliwiania chloru, składowania chemikaliów dla potrzeb tej instalacji należy przewidzieć wentylację mechaniczną, zapewniającą co najmniej 6 wymian na godzinę. Uruchomienie instalacji do unieszkodliwiania chloru powinno samoczynnie wyłączyć instalację wentylacji mechanicznej o 6 wymianach na godzinę.

2. W razie przekroczenia najwyższego dopuszczalnego stężenia chloru w pomieszczeniach chlorowni lub magazynu chloru, powinno nastąpić samoczynne włączenie instalacji sygnalizacyjnej i w razie potrzeby włączenie instalacji do unieszkodliwiania chloru.

1) instalacji do niszczenia chloru w razie awarii,

2) buczka alarmowego,

3) wentylacji mechanicznej w pomieszczeniach zagrożonych chlorem oraz o przekroczeniach najwyższych dopuszczalnych stężeń (NDS) chloru w tych pomieszczeniach.

2. Szczelność instalacji chlorowej powinna być kontrolowana raz na zmianę, a wszelkie nieszczelności usuwane natychmiast.

2. Obiekty gromadzenia i neutralizacji ścieków powinny na odpływie posiadać zamknięcie wodne.

1) magazynowanie i transportowanie razem z chlorem materiałów palnych, kwasów, olejów, sprężonych gazów i cieczy, z którymi chlor może reagować,

2) neutralizowanie chloru amoniakiem,

3) pobieranie chloru z pojemnika, w którym ciśnienie spadło do 100 kPa przy temperaturze powyżej +16°C lub 50 kPa przy temperaturze poniżej 0°C, nawet wtedy, kiedy masa pojemnika wskazuje, że rozładunek nie został zakończony.

2. Odległość pojemników na chlor, pełnych lub opróżnionych, od grzejników nie powinna być mniejsza niż 1 m.

2. Pojemniki z podchlorynem sodowym należy chronić przed światłem słonecznym, zamalowując szyby farbą ochronną.

2. Balony szklane z podchlorynem sodowym należy przechowywać i przemieszczać w koszach wyścielonych materiałem chroniącym je przed uszkodzeniem.

3. Pojemniki z podchlorynem sodowym o pojemności do 100 dm³ należy przewozić wózkami przystosowanymi do tego celu, a do ich opróżniania stosować ręczne pompki.

4. Pojemniki o większej pojemności niż 100 dm³ należy opróżniać za pomocą stałej instalacji pompowej.

2. Zbiorniki, o których mowa w ust. 1, powinny mieć wyposażenie określone w § 16 ust. 2.

2. W przypadku konieczności składowania wapna chlorowanego w pomieszczeniach z oknami, należy okna tych pomieszczeń odpowiednio zaciemnić.

3. Temperatura wewnątrz tych pomieszczeń nie powinna przekraczać +25°C.

2. W czasie kruszenia lub przesypywania siarczanów powinna być włączona miejscowa wentylacja mechaniczna, a obsługa powinna być wyposażona w okulary ochronne, rękawice gumowe i w miarę potrzeby w ochrony dróg oddechowych.

2. Czyszczenie i mycie zbiorników po roztworach siarczanów powinno być wykonywane przez co najmniej dwóch pracowników, wyposażonych w sprzęt ochrony indywidualnej, odzież ochronną oraz w inne zabezpieczenia, wymagane ze względu na rodzaj stosowanego środka oraz sposób i miejsce wykonywanej pracy.

2. Chlorek żelazowy z uwagi na dużą higroskopijność wymaga przechowywania w szczelnych pojemnikach i w suchych pomieszczeniach.

2. Magazyny wapna powinny być oddzielone pasmem zieleni od innych obiektów i pomieszczeń przeznaczonych na stały pobyt ludzi.

3. Pobieranie wapna z worków papierowych powinno odbywać się w wydzielonych kabinach, ograniczających rozprzestrzenianie się pyłów, lub nad otworami zasypowymi przy działającej mechanicznej wentylacji miejscowej.

4. Podczas przygotowywania roztworów wodnych wapna należy zachować szczególną ostrożność przed poparzeniem.

5. Pracownicy wykonujący prace wymienione w ust. 4 powinni być wyposażeni w kombinezony pyłoszczelne, ochrony dróg oddechowych i oczu, w rękawice lateksowe oraz w buty gumowe do kolan.

2. W przypadku całkowitego zmechanizowania w magazynie prac załadunkowych i pobierania wapna zbrylonego, wysokość pryzm powinna być dostosowana do możliwości użytych maszyn i urządzeń.

3. Czynność kruszenia wapna palonego w bryłach należy wykonywać w kruszarkach mechanicznych, umieszczonych w wydzielonych pomieszczeniach, zamkniętych i wyposażonych w odciągi miejscowe.

4. Przewóz kruszonego wapna z miejsca kruszenia do zbiorników roztworowych powinien być zmechanizowany i odbywać się w szczelnych pojemnikach.

2. Ściany, podłogi i sufity w pomieszczeniach, o których mowa w ust. 1, powinny być gładkie oraz wykonane z materiałów trwałych i łatwo zmywalnych.

3. Pomieszczenia przeznaczone do magazynowania i przygotowywania roztworu fluorokrzemianu sodowego powinny być wyposażone w umywalki z ciepłą i zimną wodą oraz w wentylację mechaniczną, zapewniającą nieprzekraczanie najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) fluorokrzemianu sodowego w środowisku pracy, lecz o wydajności nie mniejszej niż 5 wymian na godzinę.

4. Okna w pomieszczeniach, o których mowa w ust. 3, powinny być szczelne, otwieralne, a od zewnątrz posiadać urządzenia zabezpieczające przed włamaniem lub kradzieżą.

5. Drzwi do pomieszczeń, o których mowa w ust. 3, powinny być wyposażone w dwa zamki. Wejście do pomieszczeń składowania i przygotowywania fluorokrzemianu sodowego powinno posiadać przedsionki lub co najmniej kurtyny z tkanin.

1) spożywać posiłki poza pomieszczeniami składowania zużytych opakowań,

2) myć ręce, twarz i zęby w ciepłej wodzie przed każdym posiłkiem,

3) zachować kolejność zdejmowania odzieży roboczej, a po zakończeniu pracy przed założeniem odzieży domowej wykąpać się, a sprzęt ochronny starannie wypłukać,

4) ubranie robocze zmieniać nie rzadziej niż raz w tygodniu,

5) odzież roboczą przechowywać w oddzielnych szafkach.

2. Magazyn kwasu fluorokrzemowego powinien być zamknięty na dwa niezależne zamki, a gospodarka magazynowa prowadzona zgodnie z wymaganiami jak dla trucizn, określonymi w odrębnych przepisach.

3. Przelewanie kwasu fluorokrzemowego oraz przygotowywanie roztworów roboczych powinno się odbywać w wydzielonym pomieszczeniu wyposażonym w miejscową wentylację wyciągową.

4. Podłoga powinna być wykonana z materiałów kwasoodpornych.

5. Pomieszczenia magazynowania i dawkowania roztworu kwasu fluorokrzemowego powinny być ogrzewane. Temperatura w tych pomieszczeniach nie powinna być niższa niż +5°C.

6. W pomieszczeniu magazynowym kwasu fluorokrzemowego należy przewidzieć zbiornik awaryjny na wypadek konieczności opróżnienia instalacji z kwasu. Zbiornik taki nie powinien mieć bezpośredniego połączenia z kanalizacją.

2. W pomieszczeniach bezpośrednio zagrożonych występowaniem ozonu przynajmniej raz w miesiącu powinien być dokonywany pomiar stężenia ozonu w atmosferze tych pomieszczeń.

3. W czasie działania wentylacji mechanicznej może być obniżona temperatura wewnątrz tych pomieszczeń do +5°C, jeżeli pomieszczenia te nie są przeznaczone na pobyt ludzi.

2. W razie konieczności wejścia ludzi do zbiornika kontaktowego, należy zbiornik opróżnić z wody oraz dokładnie go przewietrzyć przez co najmniej 24 godziny.

3. Zawartość ozonu w atmosferze zbiornika w czasie wykonywania w nim pracy nie powinna przekraczać najwyższego dopuszczalnego stężenia na stanowisku pracy.

2. Przed rozpoczęciem pracy w ozonatorni należy sprawdzić zawartość ozonu w atmosferze pomieszczenia. Nie powinna ona przekraczać najwyższego dopuszczalnego stężenia.

2. Pomieszczenia magazynowe powinny być suche, chłodne i przewiewne, wyposażone w wentylację naturalną i mechaniczną, zapewniającą co najmniej 5 wymian na godzinę oraz nieprzekraczanie najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) kwasu siarkowego na stanowisku pracy.

3. Pomieszczenia składowania kwasu siarkowego powinny być oddzielone od innych pomieszczeń

trwałymi przegrodami budowlanymi oraz posiadać podłogi z materiałów kwasoodpornych, wykonane ze spadkiem nie mniejszym niż 5%, zakończonym zagłębieniem bezodpływowym, umożliwiającym wypompowanie kwasu.

2. Stężony kwas siarkowy należy magazynować w specjalnych zbiornikach stacjonarnych.

3. Zbiorniki z kwasem siarkowym powinny być umieszczone na tacach kwasoodpornych, do których w czasie awarii może spłynąć cała zawartość zbiornika.

1) tackę kwasoodporną, mogącą pomieścić całą zawartość pojemnika,

2) wentylację mechaniczną nawiewną i w odciąg miejscowy, wykonane z materiałów kwasoodpornych,

3) instalację zapewniającą bezpieczne przelewanie płynów,

4) zlew kwasoodporny z wodą bieżącą i złączką do przewodu,

5) kanalizację wewnętrzną kwasoodporną, wyposażoną w specjalny zbiornik zapewniający zneutralizowanie kwasu.

2. Przy pobieraniu za pomocą instalacji pompowej stężonego kwasu siarkowego ze zbiorników stalowych należy uniemożliwić przenikanie wilgotnego powietrza do wnętrza zbiornika.

2. Pomieszczanie, w którym jest składowany i pobierany kwas siarkowy, powinno być wyposażone w ratunkowy natrysk wodny i w odciąg miejscowy.

2. W jednym pomieszczeniu nie powinno się magazynować więcej niż 100 balonów o pojemności do 50 dm³, szczelnie zamkniętych i składowanych w jednej warstwie na legarach drewnianych.

2. W przypadku magazynowania małej ilości kwasu solnego w szklanych opakowaniach o pojemności do 60 dm³, dopuszcza się w pomieszczeniach, o których mowa w ust. 1, stosowanie odciągów miejscowych zamiast ogólnej wentylacji mechanicznej nawiewnej.

2. Zbiorniki stalowe powinny być wyposażone w sygnalizację stanu wewnętrznej powłoki izolacyjnej, wyprowadzoną na zewnątrz zbiornika.

2. Pomieszczenia, w których wodorotlenek sodowy jest kruszony, rozpuszczany w wodzie lub rozcieńczany, powinny być wyposażone w:

1) miejscową wentylację wyciągową,

2) zawór czerpalny ze złączką do przewodu,

3) natrysk wodny,

4) tacę odporną na działania ługów.

3. Pracownicy pracujący przy kruszeniu wodorotlenku sodowego powinni być wyposażeni i używać odpowiednich ochron indywidualnych.

2. Pojemniki z wodorotlenkiem sodowym należy chronić przed zawilgoceniem.

3. Beczki z wodorotlenkiem sodowym należy składać w pozycji poziomej, z otworami wlewowymi skierowanymi ku górze.

4. Balony szklane z roztworem wodorotlenku sodowego o pojemności do 60 dm³ należy zabezpieczyć koszami ochronnymi i układać w jednej warstwie na legarach drewnianych.

2. Pomieszczenia należy wyposażyć w instalację umożliwiającą zmywanie podłóg strumieniem ciepłej wody.

2. Przy składowaniu tiosiarczanu w ilości powyżej 100 worków o wadze 40 kg zaleca się stosowanie palet i wózków widłowych do jego transportu.

2. Węgiel aktywny powinien być magazynowany w oddzielnych pomieszczeniach wyposażonych w wentylację mechaniczną i urządzenia odpylające, zapewniające nieprzekraczanie najwyższych dopuszczalnych stężeń w atmosferze tych pomieszczeń. Temperatura w tych pomieszczeniach w zimie nie powinna być niższa niż +10°C.

3. Pomieszczenia, w których magazynowany jest węgiel aktywny, muszą spełniać wymagania wynikające z zakwalifikowania ich do odpowiedniej kategorii niebezpieczeństwa pożarowego i zagrożenia wybuchem.

2. Nie zatwierdzone przed wejściem w życie rozporządzenia projekty budowy, odbudowy, przebudowy i modernizacji zakładów zajmujących się uzdatnianiem wody i oczyszczaniem ścieków należy dostosować do wymagań określonych w niniejszym rozporządzeniu.

Minister Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa: B. Blida