Dziennik Ustaw - rok 1992 nr 96 poz. 475

Na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1990 r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz. U. Nr 59, poz. 344) zarządza się, co następuje:

1) pojazdy zarejestrowane w Rzeczypospolitej Polskiej oraz motorowery,

2) pojazdy zarejestrowane za granicą,

3) inne pojazdy będące w posiadaniu jednostek podległych Ministrom Obrony Narodowej i Spraw Wewnętrznych, napędzane umieszczonym na nich silnikiem zasilanym z własnego źródła energii, wraz z ciągniętym wszelkiego rodzaju sprzętem.

2. Umowę ubezpieczenia OC posiadacz pojazdu mechanicznego może zawrzeć z wybranym ubezpieczycielem prowadzącym działalność ubezpieczeniową w zakresie ubezpieczenia OC.

2. Jeżeli umowa ubezpieczenia OC zostaje zawarta w ciągu roku kalendarzowego, zawiera się ją do końca tego roku.

3. Umowę ubezpieczenia OC na czas określony, krótszy od roku kalendarzowego, zwaną dalej ubezpieczeniem krótkoterminowym, zawiera się, jeżeli pojazd jest zarejestrowany czasowo oraz gdy pojazd jest zarejestrowany za granicą.

2. Mimo braku określonego w ust. 1 powiadomienia ubezpieczyciela przedłużenie umowy ubezpieczenia OC na następny rok kalendarzowy nie następuje:

1) jeżeli składka ubezpieczenia za okres ubezpieczenia bezpośrednio poprzedzający następny rok kalendarzowy była opłacana w ratach, a posiadacz pojazdu do końca tego okresu (tj. roku kalendarzowego) nie zapłacił ubezpieczycielowi którejkolwiek raty składki,

2) w przypadku zawarcia umowy ubezpieczenia krótkoterminowego, choćby końcowy termin odpowiedzialności ubezpieczyciela wynikający z tytułu tej umowy przypadał na dzień 31 grudnia roku poprzedzającego następny rok kalendarzowy.

2. W razie nabycia pojazdu mechanicznego już zarejestrowanego, na jego nabywcę przechodzą prawa i obowiązki zbywcy wynikające z umowy ubezpieczenia OC do dnia przerejestrowania pojazdu przez nabywcę, nie dłużej niż do końca roku kalendarzowego.

3. Zbywca pojazdu mechanicznego jest obowiązany bezzwłocznie powiadomić ubezpieczyciela o fakcie zbycia pojazdu, z podaniem danych osobowych nabywcy pojazdu.

4. Zbywca i nabywca pojazdu mechanicznego ponoszą odpowiedzialność solidarną wobec ubezpieczyciela za zapłatę składki ubezpieczeniowej należnej ubezpieczycielowi za czas do końca miesiąca, w którym zawiadomiono ubezpieczyciela o zbyciu pojazdu.

5. Nabywcy pojazdu mechanicznego, któremu nie przysługuje zniżka w składce ubezpieczeniowej z tytułu dotychczasowego bezszkodowego przebiegu ubezpieczenia lub przysługuje z tego tytułu zniżka mniejsza, niż przysługiwała zbywcy, ubezpieczyciel może w terminie dwóch miesięcy od dnia zawiadomienia go przez zbywcę (lub nabywcę) o fakcie zbycia pojazdu podwyższyć stosownie wysokość składki ubezpieczeniowej opłacanej przez nabywcę pojazdu za bieżący okres ubezpieczenia, poczynając od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie pojazdu.

6. Jeżeli posiadacz zbywający pojazd mechaniczny - wbrew obowiązkowi - nie posiadał ubezpieczenia OC, nabywca pojazdu jest obowiązany zawrzeć umowę ubezpieczenia OC w dniu nabycia pojazdu.

7. Umowa ubezpieczenia OC ulega rozwiązaniu z chwilą wyrejestrowania pojazdu mechanicznego; nie dotyczy to zmiany rejestracji pojazdu w związku z jego zbyciem.

2. W razie braku dowodu ubezpieczenia, określonego w ust. 1, przy przekraczaniu granicy, posiadacz lub inna osoba kierująca pojazdem mechanicznym są obowiązani zawrzeć umowę ubezpieczenia OC na czas przebywania pojazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, nie krótszy jednak niż 15 dni.

3. Posiadacz lub inna osoba kierująca pojazdem mechanicznym, która wprowadza na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej pojazd zarejestrowany w Rzeczypospolitej Polskiej, nie posiadający ubezpieczenia OC, są obowiązani przed przekroczeniem granicy do zawarcia umowy takiego ubezpieczenia.

2. Za szkodę powstałą w związku z ruchem pojazdu uważa się również szkodę powstałą:

1) przy wsiadaniu i wysiadaniu z pojazdu,

2) bezpośrednio przy załadowaniu i rozładowaniu pojazdu,

3) podczas postoju lub naprawy pojazdu na trasie jazdy,

4) podczas garażowania.

3. Ubezpieczeniem OC objęta jest odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania ochrony ubezpieczeniowej wyrządziła szkodę ruchem tego pojazdu.

4. Odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie sumy gwarancyjnej. Suma gwarancyjna nie może być niższa niż 11,5 mld zł w odniesieniu do jednego zdarzenia, którego skutki są objęte ubezpieczeniem, bez względu na liczbę poszkodowanych osób.

5. Jeżeli ubezpieczono odpowiedzialność cywilną posiadacza tego samego pojazdu mechanicznego na ten sam okres u dwóch lub więcej ubezpieczycieli, każdy z tych ubezpieczycieli odpowiada za wyrządzoną w tym czasie przez posiadacza lub kierującego pojazdem szkodę proporcjonalnie do określonej przez niego w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej.

6. Za szkodę wyrządzoną na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej odszkodowanie przysługuje również wówczas, gdy sprawca szkody na osobie nie mógł być zidentyfikowany lub gdy sprawca szkody na mieniu i na osobie nie posiadał obowiązkowego ubezpieczenia OC. W takich przypadkach odszkodowanie z ubezpieczenia OC jest wypłacane przez Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny.

1) złączona jest z pojazdem silnikowym,

2) odłączyła się od pojazdu silnikowego ciągnącego i jeszcze się toczyła.

2. Ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej posiadacza przyczepy lub naczepy objęta jest tylko szkoda spowodowana przyczepą lub naczepą, która:

1) nie jest złączona z pojazdem silnikowym ciągnącym bądź

2) odłączyła się od pojazdu silnikowego ciągnącego i przestała się już toczyć.

3. Zasadę określoną w ust. 1 stosuje się również w razie złączenia pojazdów mechanicznych w celu holowania.

1) zwrotu uzasadnionych okolicznościami zdarzenia kosztów mających na celu zapobieżenie zwiększeniu szkody,

2) pokrycia niezbędnych kosztów obrony sądowej przeciw roszczeniom osoby trzeciej w sporze prowadzonym na polecenie ubezpieczyciela lub za jego zgodą.

1) dotyczące uszkodzenia, zniszczenia lub utraty mienia, wyrządzone przez kierowcę posiadaczowi pojazdu,

2) wynikłe w przewożonych za opłatą ładunkach, przesyłkach lub bagażu, chyba że odpowiedzialność za powstałą szkodę ponosi posiadacz innego pojazdu niż pojazd przewożący,

3) polegające na utracie gotówki, biżuterii, papierów wartościowych, wszelkiego rodzaju dokumentów oraz zbiorów filatelistycznych, numizmatycznych i podobnych,

4) w następstwie których zanieczyszczeniu lub skażeniu uległo środowisko naturalne,

5) które łącznie nie przekraczają 50% najniższego wynagrodzenia pracowników, ustalanego przez Ministra Pracy i Polityki Socjalnej.

2. Ubezpieczyciel nie może odmówić wydania zaświadczenia o przebiegu ubezpieczenia OC.

2. Ubezpieczyciel wydaje nalepkę kontrolną, o wzorze określonym odrębnymi przepisami, którą posiadacz pojazdu umieszcza w prawym dolnym rogu przedniej szyby wewnątrz pojazdu lub w innym miejscu na zewnątrz pojazdu. Wydanie nalepki kontrolnej nie następuje, jeżeli ubezpieczenie OC jest krótkoterminowe.

2. Inny niż wskazany w ust. 1 termin odpowiedzialności ubezpieczyciela można w umowie ubezpieczenia OC określić tylko wówczas, gdy umowę zawiera się:

1) na okres roku kalendarzowego przed rozpoczęciem tego roku,

2) na okres krótszy od roku, gdy pojazd mechaniczny jest dopuszczony do ruchu czasowo,

3) przed zarejestrowaniem pojazdu mechanicznego.

2. W razie opłacania składki ubezpieczeniowej w ratach, niezapłacenie przez posiadacza pojazdu mechanicznego raty składki w oznaczonym terminie nie powoduje ustania odpowiedzialności ubezpieczyciela.

3. Odpowiedzialność ubezpieczyciela, wynikająca z umowy ubezpieczenia OC, ustaje w przypadkach określonych w § 7 i § 8 ust. 7.

2. Jeżeli umowa ubezpieczenie OC jest zawierana w ciągu roku kalendarzowego na czas do końca tego roku, składkę ubezpieczeniową za każdy miesiąc do końca tego roku kalendarzowego ustala się w wysokości 1/12 składki rocznej, przewidzianej taryfą dla danego pojazdu mechanicznego, z tym że miesiąc rozpoczęty uważa się za pełny.

3. Przy ustalaniu składki ubezpieczeniowej należnej od posiadacza pojazdu mechanicznego uwzględnia się jej obniżki lub podwyżki zależnie od dotychczasowego bezszkodowego lub szkodowego przebiegu ubezpieczenia OC. Nie dotyczy to ubezpieczenia OC krótkoterminowego.

2. Składka ubezpieczeniowa w ubezpieczeniu OC z co najmniej 6-miesięcznym okresem odpowiedzialności ubezpieczyciela może być opłacona w ratach ustalonych w umowie; w przypadku zwłoki w opłacaniu składki, ubezpieczycielowi przysługują odsetki ustawowe.

1) przedsięwziąć odpowiednie środki w celu zapewnienia bezpieczeństwa ruchu w miejscu wypadku, starać się o złagodzenie skutków wypadku oraz zapewnienie pomocy lekarskiej osobom poszkodowanym, jak również w miarę możliwości zabezpieczyć mienie osób poszkodowanych,

2) zapobiec, w miarę możliwości, zwiększeniu się szkody,

3) udzielić osobom poszkodowanym niezbędnych informacji, koniecznych do identyfikacji ubezpieczyciela, łącznie z podaniem danych dotyczących zawartej umowy ubezpieczenia OC,

4) w razie kolizji z innym pojazdem mechanicznym ustalić w miarę możliwości ubezpieczyciela, u którego posiadacz tego pojazdu jest ubezpieczony w zakresie obowiązkowego ubezpieczenia OC.

2. W razie wypadku posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym powinni powiadomić o tym niezwłocznie ubezpieczyciela, udzielając mu niezbędnych informacji i wyjaśnień.

2. Jeżeli uprawniony do odszkodowania wystąpi z roszczeniem do posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, którego ruchem szkoda została spowodowana, posiadacz lub kierujący powiadamiają o tym ubezpieczyciela.

3. W postępowaniu sądowym przeciwko posiadaczowi lub kierującemu pojazdem mechanicznym o naprawienie szkody wyrządzonej ruchem tego pojazdu konieczne jest przypozwanie także ubezpieczyciela, u którego posiadacz pojazdu jest ubezpieczony, w zakresie obowiązkowego ubezpieczenia OC.

2. Ubezpieczyciel wypłaca odszkodowanie bezpośrednio osobie uprawnionej, zawiadamiając o tym posiadacza pojazdu mechanicznego_:

2. Gdyby wyjaśnienie w powyższym terminie okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności ubezpieczyciela lub wysokości odszkodowania okazało się niemożliwe, odszkodowanie wypłaca się w terminie 14 dni od wyjaśnienia tych okoliczności. Jednakże bezsporną część odszkodowania ubezpieczyciel wypłaca w terminie określonym w ust. 1.

3. Jeżeli odszkodowanie nie przysługuje lub przysługuje w innej wysokości niż określona w zgłoszonym roszczeniu, ubezpieczyciel informuje o tym na piśmie osobę zgłaszającą roszczenie i posiadacza pojazdu mechanicznego w terminie określonym w ust. 1 lub ust. 2, wskazując na okoliczności oraz podstawę prawną uzasadniającą całkowitą lub częściową odmowę wypłaty odszkodowania. Pismo ubezpieczyciela powinno zawierać pouczenie o możliwości dochodzenia roszczeń z tytułu ubezpieczenia OC.

1) wyrządził szkodę umyślnie lub w stanie nietrzeźwości,

2) wszedł w posiadanie pojazdu wskutek popełnienia przestępstwa,

3) nie posiadał wymaganych uprawnień do kierowania pojazdem, z wyjątkiem przypadków, gdy chodziło o ratowanie życia ludzkiego lub mienia albo ściganie przestępcy.

2. Uprawniony do odszkodowania zgłasza swoje roszczenia do Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego poprzez któregokolwiek ubezpieczyciela prowadzącego ubezpieczenie OC. Ubezpieczyciel nie może odmówić przyjęcia zgłoszenia roszczenia.

2. Ubezpieczyciel przyjmujący zgłoszenie roszczenia osoby uprawnionej do odszkodowania, skierowane do Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego, nie może zaspokoić w całości lub w części tego roszczenia bez uprzedniej zgody Zarządu Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego.

2. Jeżeli posiadacz lub kierowca pojazdu mechanicznego zmienił adres bądź siedzibę i nie zawiadomił o tym ubezpieczyciela, zawiadomienia lub oświadczenia skierowane przez ubezpieczyciela listem poleconym na ostatni adres lub siedzibę posiadacza lub kierującego pojazdem wywierają skutki prawne od chwili, w której doszłoby do posiadacza lub kierującego pojazdem, gdyby nie zmienił adresu lub siedziby.

2. Klasyfikacja pojazdów powinna uwzględniać zbliżone parametry techniczne i eksploatacyjne pojazdów oraz charakter ich użytkowania, wpływające na zwiększenie lub zmniejszenie ryzyka ubezpieczeniowego.

2. Ubezpieczyciel jest obowiązany najpóźniej na dwa miesiące przed rozpoczęciem następnego roku kalendarzowego podać do publicznej wiadomości - przez wywieszenie w siedzibach swoich przedstawicielstw - taryfy składek ubezpieczeniowych za ubezpieczenie OC, które stosowane będą przez niego w następnym roku kalendarzowym.

2. Zniżka składki ubezpieczeniowej za każde dwa lata bezszkodowego przebiegu ubezpieczenia nie może być niższa niż 10% podstawowej stawki; stopa zniżek z tego tytułu nie może przekroczyć 60% podstawowej stawki.

3. Podwyżka składki ubezpieczeniowej zależna od przebiegu ubezpieczenia nie może przekroczyć 160% podstawowej stawki składki ubezpieczeniowej.

4. Przy ustalaniu bezszkodowego lub szkodowego przebiegu ubezpieczenia nie uwzględnia się wypłaconego przez ubezpieczyciela odszkodowania z tytułu ubezpieczenia OC za szkodę będącą następstwem wypadku spowodowanego przez kierującego, który wszedł w posiadanie pojazdu mechanicznego wskutek popełnienia przestępstwa.

5. Posiadacz pojazdu mechanicznego traci uprawnienie do zniżki składki ubezpieczeniowej, jeżeli okres przerwy w posiadaniu pojazdu przekroczył 24 miesiące.

2. Do ustalenia zasadności i wysokości roszczeń odszkodowawczych z tytułu szkód powstałych:

1) przed dniem 1 stycznia 1991 r. stosuje się przepisy dotyczące ubezpieczeń ustawowych komunikacyjnych,

2) od dnia 1 stycznia 1991 r. do chwili wejścia w życie niniejszego rozporządzenia stosuje się przepisy rozporządzenia, o którym mowa w ust. 1.

Minister Finansów: J. Osiatyński