Dziennik Ustaw - rok 1990 nr 38 poz. 214

W imieniu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej

PREZYDENT

POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ

podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 19 września 1989 r. została podpisana w Warszawie Umowa między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Europejską Wspólnotą Gospodarczą w sprawie handlu oraz współpracy handlowej i gospodarczej w następującym brzmieniu:

UMOWA

między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Europejską Wspólnotą Gospodarczą w sprawie handlu oraz współpracy handlowej i gospodarczej

Polska Rzeczpospolita Ludowa,

zwana dalej "Polską", z jednej strony, i

Europejska Wspólnota Gospodarcza,

zwana dalej "Wspólnotą", z drugiej strony,

uznając znaczenie, w kontekście europejskim, tradycyjnych więzi między Polską a Wspólnotą,

uwzględniając korzystny wpływ sytuacji i polityki gospodarczej Umawiających się Stron na ich stosunki handlowe i gospodarcze,

pragnąc stworzyć korzystne warunki dla harmonijnego rozwoju i dywersyfikacji obrotów handlowych, jak również dla promocji współpracy handlowej i gospodarczej na zasadach równości, niedyskryminacji, dwustronnych korzyści i wzajemności.

mając świadomość szczególnej wagi handlu zagranicznego i innych form międzynarodowej współpracy gospodarczej jako czynników rozwoju gospodarczego i społecznego oraz jako źródeł odpowiednich środków finansowych,

świadome tego, że należy w pełni wprowadzić w życie Akt końcowy Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie i dokument końcowy spotkania w Madrycie, a zwłaszcza dokument końcowy z Wiednia,

potwierdzając przywiązanie Umawiających się Stron do Układu Ogólnego w sprawie Taryf Celnych i Handlu oraz zobowiązań podjętych w tym kontekście,

przypominając status Polski w Międzynarodowym Funduszu Walutowym i Banku Światowym,

uznając, że należy nadać nowy impuls stosunkom handlowym i gospodarczym między Polską a Wspólnotą,

uznając, że Polska i Wspólnota pragną nawiązania między sobą szerszych, ściślejszych i podatnych na dalszy rozwój więzi umownych,

postanowiły zawrzeć niniejszą umowę i wyznaczyły w tym celu jako pełnomocników:

Polska Rzeczpospolita Ludowa:

Krzysztofa Skubiszewskiego
Ministra Spraw Zagranicznych

Marcina Święcickiego
Ministra Współpracy Gospodarczej z Zagranicą

Europejska Wspólnota Gospodarcza:

Rolanda Dumasa
Ministra Stanu, Ministra Spraw Zagranicznych
Przewodniczącego Rady Wspólnot Europejskich

Fransa H.J.J. Andriessena
Wiceprzewodniczącego Komisji Wspólnot Europejskich,

którzy, po wymianie swoich pełnomocnictw, uznanych za dobre i sporządzone w należytej formie,

uzgodnili, co następuje:

Obie Strony zobowiązują się do ułatwiania i promowania wzajemnej wymiany handlowej i współpracy gospodarczej.

Umawiające się Strony potwierdzają zobowiązanie wzajemnego przyznania sobie klauzuli najwyższego uprzywilejowania zgodnie z Układem Ogólnym w sprawie Taryf Celnych i Handlu (GATT) oraz Protokołem przystąpienia Polski do GATT.

1. U mowa niniejsza dotyczy wymiany wszystkich towarów pochodzących z Polski lub z EWG, z wyjątkiem produktów podlegających traktatowi ustanawiającemu Europejską Wspólnotę Węgla i Stali.

2. Z wyjątkiem przypadków wskazanych w niniejszej umowie, handel i współpraca handlowa między Umawiającymi się Stronami realizowane są zgodnie z ich właściwymi przepisami.

1. Niniejsza umowa nie zmienia postanowień zawartych w istniejących umowach dotyczących handlu produktami włókienniczymi między Polską a Wspólnotą, jak też postanowień zawartych w późniejszych umowach z tej dziedziny.

Ponadto, w przypadku gdyby Wspólnota odwołała się do art. 24 protokołu przedłużającego porozumienie z 31 lipca 1986 r. dotyczące międzynarodowego handlu produktami włókienniczymi, postanowienia tego porozumienia zostaną zastosowane do wyżej wymienionych produktów.

Najpóźniej na 6 miesięcy przed wygaśnięciem wyżej wymienionych porozumień dotyczących handlu artykułami włókienniczymi, Umawiające się Strony przeprowadzą konsultacje w celu uzgodnienia mechanizmów stosujących się do handlu towarami włókienniczymi po wygaśnięciu tych umów.

2. Niniejsza umowa nie narusza obowiązujących Umawiające się Strony umów lub porozumień dotyczących produktów rolnych bądź umów lub porozumień, które by je zastąpiły.

1. Umawiające się Strony, w ramach ich odpowiednich przepisów ustawowych i wykonawczych, zastosują właściwe środki dla osiągnięcia celów niniejszej umowy.

2. W tym celu potwierdzają one wolę życzliwego rozpatrywania przez siebie wysuniętych przez drugą Stronę sugestii, mając na uwadze osiągnięcie tych samych celów.

Każda z Umawiających się Stron przyznaje importowi produktów drugiej strony najwyższy stopień liberalizacji stosowany generalnie wobec krajów trzecich, z uwzględnieniem postanowień GATT oraz Protokołu przystąpienia Polski do GATT; w tym celu Wspólnota zobowiązuje się do stopniowej eliminacji, w pierwszym okresie obowiązywania umowy, określonym w art. 23, ograniczeń ilościowych, o których mowa w art. 3 pkt a) Protokołu przystąpienia Polski do GATT, według zasad i dla produktów określonych w art. 7-9 niniejszej umowy.

Wspólnota zobowiązuje się wyeliminować, najpóźniej do końca pierwszego roku po wejściu w życie niniejszej umowy, ograniczenia ilościowe stosowane przy imporcie do regionów Wspólnoty produktów wymienionych w załączniku I.

1. Wspólnota zobowiązuje się wyeliminować najpóźniej w terminie do 31 grudnia 1992 r. ograniczenia ilościowe stosowane wobec importu do regionów Wspólnoty produktów wymienionych w załączniku II, w sposób tam określony. Lista ograniczeń ilościowych, których dotyczy ten artykuł, może być za zgodą stron modyfikowana po konsultacjach w ramach Komisji Mieszanej, o której mowa w art. 20 niniejszej umowy.

2. Corocznie, począwszy od 1990 r., Wspólnota będzie ustalać kontyngenty importowe dla produktów wymienionych w załączniku II.

Wspólnota:

- każdego roku, począwszy od 1990 r., będzie ustalać kontyngenty importowe dla produktów podlegających ograniczeniom ilościowym, wymienionym w załączniku III,

- z wyjątkami, będzie kontyngenty te regularnie podwyższać, mając na celu ich całkowitą eliminację najpóźniej do 31 grudnia 1994 r.

Komisja Mieszana, powołana na mocy art. 20 niniejszej umowy, w trakcie swojej sesji w 1994 r., określi system, jaki zastosowany zostanie na określony czas po 31.12.1994 r. wobec importu produktów będących przedmiotem wyjątków, o których mowa w art. 9.

1. Kontyngenty importowe będą ustalane z takim wyprzedzeniem, aby nie hamować normalnej wymiany handlowej.

2. Import do Wspólnoty produktów objętych niniejszą umową nie będzie wliczany w ciężar kontyngentów wymienionych w poprzednich artykułach, jeżeli produkty te są zadeklarowane jako przeznaczone do reeksportu i zostaną efektywnie reeksportowane ze Wspólnoty bądź w stanie niezmienionym, bądź po przerobie uszlachetniającym czynnym, w ramach systemu kontroli administracyjnej, obowiązującego we Wspólnocie.

1. W dziedzinie handlu towarami rolnymi obydwie Strony przyznają sobie koncesje wymienione w załącznikach IV i V do niniejszej umowy, zgodnie z zamieszczonymi tamże warunkami.

2. Uwzględniając znaczenie handlu towarami rolnymi oraz konsekwencje negocjacji wielostronnych prowadzonych w ramach GATT, Umawiające się Strony rozpatrywać będą, w ramach Komisji Mieszanej określonej w artykule 20 niniejszej umowy, możliwość udzielenia sobie w oparciu o art. 2 nowych koncesji dla poszczególnych produktów, na zasadach wzajemności i harmonijności.

Strony będą się nawzajem informować o wszystkich zmianach wnoszonych do nomenklatury celnej lub statystycznej oraz o wszystkich decyzjach podjętych zgodnie z obowiązującą procedurą na temat klasyfikacji produktów objętych niniejszą umową.

Obroty handlowe między Umawiającymi się Stronami realizowane będą według cen zgodnych z cenami rynkowymi.

1. Jeżeli w ramach wymiany między Polską a Wspólnotą jakiś produkt importowany jest w tak znacznych ilościach lub na takich warunkach, że powoduje to lub zagraża spowodowaniem poważnych strat dla producentów krajowych podobnych produktów lub produktów bezpośrednio konkurencyjnych, Umawiające się Strony dokonają wzajemnych konsultacji.

2. Strona występująca o konsultacje dostarczy drugiej Stronie wszystkie niezbędne elementy pozwalające na dokonanie pogłębionej analizy sytuacji.

3. Konsultacje odbywane na mocy ust. 1 są prowadzone z uwzględnieniem podstawowych celów niniejszej umowy i kończą się najpóźniej w 30 dni po dacie notyfikacji przez jedną ze Stron wniosku o ich zwołanie, chyba że Strony zdecydują inaczej.

4. Jeżeli w następstwie tych konsultacji Strony stwierdzą, że powstała sytuacja przewidziana w ust. 1, eksport zostanie ograniczony lub podjęte zostaną inne środki, ewentualnie dotyczące cen, po których sprzedawane będą produkty eksportowane, w taki sposób, aby zapobiec lub naprawić szkodę.

5. Jeżeli po zakończeniu czynności przewidzianych w ust. 1-4 Umawiające się Strony nie dojdą do porozumienia. Strona wnioskująca o konsultacje będzie miała prawo wprowadzić ograniczenia w imporcie produktów będących przedmiotem konsultacji w stopniu i w okresie koniecznym dla zapobieżenia lub naprawienia szkody. W takim przypadku druga Umawiająca się Strona będzie miała prawo uchylić swoje zobowiązania wobec pierwszej w granicach odpowiednio ekwiwalentnego handlu.

6. W krytycznych okolicznościach, kiedy każde opóźnienie pociągałoby straty trudne do naprawienia, mogą zostać wprowadzone zapobiegawczo, bez uprzednich konsultacji, środki tymczasowe, pod warunkiem przeprowadzenia konsultacji niezwłocznie po podjęciu tych działań.

7. Przy wyborze środków podejmowanych na mocy niniejszego artykułu Umawiające się Strony przyznają pierwszeństwo takim środkom, które w najmniejszym stopniu dezorganizują prawidłowe funkcjonowanie niniejszej umowy.

8. W razie potrzeby Umawiające się Strony mogą przystąpić do konsultacji dla określenia momentu, w którym środki przyjęte w oparciu o ustępy 4, 5 i 6 przestają być stosowane.

9. Jeżeli po wyczerpaniu procedur przewidzianych w niniejszym artykule Strony nie osiągną porozumienia w sprawie środków podjętych w wykonaniu tego artykułu, Polska i Wspólnota będą mogły przedłożyć spór Układającym się Stronom w GATT zgodnie z artykułem XIX GATT i artykułem 4 Protokołu przystąpienia Polski do GATT.

1. Umawiające się Strony uczynią wszystko dla promowania, rozwijania i dywersyfikacji wymiany handlowej w oparciu o zasady niedyskryminacji i wzajemności. Komisja Mieszana powołana na mocy art. 20 niniejszej umowy przywiązywać będzie szczególną wagę do środków sprzyjających wzajemnemu i harmonijnemu rozwojowi obrotów.

2. W tym celu Umawiające się Strony uzgadniają, że zapewnią publikacje szczegółowych danych dotyczących handlu i finansów, włączając w to statystyki dotyczące produkcji, spożycia i handlu zagranicznego, jak również informacje dostarczane zgodnie z art. X GATT.

3. Umawiające się Strony uzgadniają, że będą współpracować w celu uproszczenia procedur i dokumentów celnych.

4. Zgodnie z celami niniejszego artykułu Umawiające się Strony ustalają, że będą na swych rynkach utrzymywać i doskonalić uregulowania prawne, ułatwienia i praktyki handlowe, korzystne dla przedsiębiorstw i spółek drugiej Strony, m.in. tak jak to jest wskazane w załączniku VI.

Umawiające się Strony, w granicach swoich uprawnień:

- popierają stosowanie arbitrażu dla regulowania sporów związanych z transakcjami zawieranymi w dziedzinie handlu i współpracy przez spółki, przedsiębiorstwa i organizacje gospodarcze Polski i Wspólnoty,

- uznają, że jeśli spór zostaje skierowany do arbitrażu, każda ze Stron może swobodnie wybierać własnego arbitra, niezależnie od jego obywatelstwa, oraz że trzeci arbiter, przewodniczący, lub jedyny arbiter może być obywatelem kraju trzeciego,

- popierają stosowanie zasad arbitrażu opracowanych przez Komisję Narodów Zjednoczonych do spraw międzynarodowego prawa handlowego (CNUDCI) oraz arbitrażu każdego ośrodka prawnego państwa-sygnatariusza Konwencji o uznawaniu i wykonywaniu zagranicznych orzeczeń arbitrażowych, przyjętej w Nowym Jorku dnia 10 czerwca 1958 r.

1. W kontekście własnych polityk oraz własnych celów gospodarczych Umawiające się Strony popierać będą współpracę gospodarczą na możliwie najszerszych podstawach, we wszystkich dziedzinach stanowiących przedmiot wspólnego zainteresowania. Współpraca ta będzie miała na celu zwłaszcza:

- wzmocnienie i dywersyfikację więzi gospodarczych między Umawiającymi się Stronami;

- przyczynienie się do rozwoju ich gospodarek i poziomów życia ludności;

- otwarcie nowych źródeł zaopatrzenia i nowych rynków;

- popieranie współpracy między jednostkami gospodarczymi w celu promocji przedsiębiorstw mieszanych, umów licencyjnych i innych form kooperacji przemysłowej, sprzyjających rozwojowi przemysłów obu Stron;

- popieranie postępu naukowego i technicznego;

- wsparcie zmian strukturalnych w gospodarce polskiej w celu zwiększenia i dywersyfikacji wymiany dóbr i usług ze Wspólnotą.

2. Dla osiągnięcia tych celów Umawiające się Strony dołożą starań, by popierać i promować współpracę gospodarczą, szczególnie w następujących dziedzinach:

- przemysł, w tym petrochemia, budownictwo i stoczniowe usługi remontowe,

- rolnictwo i przemysł rolno-spożywczy oraz produkcja maszyn rolniczych,

- górnictwo,

- energetyka,

- transport, turystyka oraz inne usługi,

- telekomunikacja,

- ochrona środowiska i gospodarka zasobami naturalnymi,

- sektor zdrowia oraz wyposażenia medycznego,

- badania naukowe w wybranych dziedzinach, w których Umawiające się Strony już współpracują lub mogłyby się zaangażować w przyszłości,

- kształcenie zawodowe i kształcenie kadr kierowniczych, m.in. w dziedzinach bankowości i ubezpieczeń,

- normy,

- statystyka.

3. Dla realizacji celów współpracy gospodarczej oraz w ramach swoich kompetencji Umawiające się Strony popierać będą podejmowanie działań mających na celu stworzenie warunków sprzyjających współpracy gospodarczej i przemysłowej, polegających zwłaszcza na:

- ułatwianiu wymiany informacji ekonomicznych i handlowych,

- rozwijaniu klimatu korzystnego dla inwestycji, wspólnych przedsięwzięć oraz porozumień licencyjnych, szczególnie poprzez umowy między Polską a państwami członkowskimi Wspólnot w sprawie promocji i ochrony inwestycji, dotyczące m.in. transferu zysków i repatriacji kapitału, na zasadach niedyskryminacji i wzajemności,

- ułatwianiu wymiany i kontaktów między osobami i delegacjami reprezentującymi organizacje handlowe lub inne właściwe organizacje oraz zachęcaniu do kontaktów biznesmenów, zwłaszcza poprzez stworzenie odpowiedniej infrastruktury,

- organizowaniu seminariów, targów lub wystaw, sympozjów i "business weeks",

- zachęcaniu do przedsięwzięć obejmujących doradztwo techniczne w określonych dziedzinach,

- popieraniu, w zgodzie z własnymi przepisami i polityką Umawiających się Stron, wspólnych przedsięwzięć badawczo-rozwojowych, wymiany informacji i kontaktów pomiędzy naukowcami, instytutami naukowymi, uczelniami i jednostkami gospodarczymi,

- ułatwianiu współpracy między jednostkami gospodarczymi na rynkach krajów trzecich.

Bez uszczerbku dla obowiązujących w tym zakresie traktatów ustanawiających Wspólnoty, umowa niniejsza, jak też każde z podejmowanych w jej ramach działań, pozostawiają całkowicie nie naruszone kompetencje państw członkowskich Wspólnot do podejmowania działań dwustronnych w dziedzinie współpracy gospodarczej z Polską oraz, jeśli powstanie taka potrzeba, do zawierania nowych umów o współpracy gospodarczej z Polską.

1. a) Powołuje się Komisję Mieszaną złożoną, z jednej strony, z przedstawicieli Polski i, z drugiej strony, Wspólnoty.

b) Komisja Mieszana formułuje zalecenia będące wynikiem uzgodnień Umawiających się Stron.

c) Komisja Mieszana, w przypadku konieczności, ustanawia swój wewnętrzny regulamin i program pracy.

d) Komisja Mieszana zbiera się raz w roku, przemiennie, w Warszawie i Brukseli. Mogą być również zwoływane za obopólną zgodą, na prośbę jednej lub drugiej Umawiającej się Strony, posiedzenia specjalne. Przewodnictwo Komisji Mieszanej Umawiające się Strony sprawują przemiennie. Każdorazowo, w miarę możliwości, porządek obrad Komisji Mieszanej ustalany jest z wyprzedzeniem.

e) Komisja Mieszana może tworzyć wyspecjalizowane podkomisje wspomagające ją w realizacji zadań.

2. a) Komisja Mieszana czuwa nad prawidłowym funkcjonowaniem umowy, formułuje i zaleca środki dla realizacji jej celów, zgodnie z duchem polityki gospodarczej i socjalnej Umawiających się Stron.

b) Komisja Mieszana stara się znaleźć środki pozwalające wspierać rozwój wymiany i współpracy handlowej i gospodarczej między Umawiającymi się Stronami. Powinna ona zwłaszcza:

- badać różne aspekty wymiany między Stronami, szczególnie jej stan globalny, stopę wzrostu, strukturę i dywersyfikację, bilans handlowy oraz różne formy handlu i promocji wymiany,

- formułować zalecenia dotyczące wszystkich problemów współpracy handlowej lub gospodarczej interesujących obie Strony,

- poszukiwać właściwych środków dla uniknięcia ewentualnych trudności w dziedzinie handlu i współpracy oraz wsparcia różnych form współpracy handlowej i gospodarczej w dziedzinach stanowiących przedmiot wspólnego zainteresowania,

- rozpatrzyć działania służące rozwojowi i dywersyfikacji współpracy handlowej i gospodarczej. zwłaszcza polepszającej możliwości importu do Polski i EWG,

- wymieniać informacje dotyczące planów makroekonomicznych i prognoz gospodarczych obu Stron, które mają wpływ na wymianę handlową i współpracę oraz, w szerszym znaczeniu, na możliwości rozwijania komplementarności ich gospodarek, jak również proponowanych programów rozwoju gospodarczego,

- poszukiwać sposobów organizacji i popierania wymiany informacji i kontaktów, na wzajemnie korzystnych warunkach, w dziedzinach dotyczących współpracy Umawiających się Stron w sprawach gospodarczych, oraz przyczyniać się do tworzenia korzystnych warunków dla tej współpracy,

- rozpatrywać z życzliwością środki służące poprawie warunków rozwoju bezpośrednich kontaktów między przedsiębiorstwami istniejącymi w Polsce i we Wspólnocie,

- opracowywać i przedkładać władzom Umawiających się Stron zalecenia służące rozstrzygnięciu powstających problemów, o ile zaistnieje taka potrzeba, poprzez zawieranie umów lub porozumień.

1. Umowa niniejsza nie narusza ani nie ogranicza praw i zobowiązań Stron w ramach GATT i Protokołu przystąpienia Polski do GATT.

2. Z zastrzeżeniem art. 19 dotyczącego współpracy gospodarczej, postanowienia niniejszej umowy zastępują postanowienia umów zawartych między państwami członkowskimi Wspólnoty a Polską, jeżeli te ostatnie są sprzeczne lub identyczne z poprzednimi.

Niniejsza umowa odnosi się, z jednej strony, do terytorium Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i, z drugiej strony, do terytoriów, gdzie stosowany jest traktat tworzący Europejską Wspólnotę Gospodarczą, na warunkach przewidzianych tym traktatem.

Umowa niniejsza wchodzi w życie pierwszego dnia drugiego miesiąca następującego po miesiącu, w którym Umawiające się Strony powiadomiły się wzajemnie w drodze notyfikacji o spełnieniu odpowiednich wymogów. Umowa niniejsza zawarta jest na okres 5 lat. Ulega ona automatycznemu przedłużeniu na dalsze jednoroczne okresy, jeżeli żadna z Umawiających się Stron nie wypowie jej w drodze pisemnej notyfikacji na sześć miesięcy przed upływem danego okresu.

Umawiające się Strony mogą porozumieć się co do konieczności zmiany umowy, mając na uwadze nową sytuację.

Załączniki, wymiana listów w sprawie Klasyfikacji Kombinowanej i wymiana listów w sprawie nowego, eksperymentalnego systemu importu (Testausschreibung), załączone do niniejszej umowy, stanowią jej integralną część.*⁾

*⁾ Ze względu na swą objętość załączniki te i listy nie podlegają opublikowaniu. Są one dostępne w Departamencie Prawno-Traktatowym Ministerstwa Spraw Zagranicznych.

Umowa niniejsza została sporządzona w Warszawie dnia 19 września 1989 r. w dwóch egzemplarzach, każdy w językach polskim, angielskim, duńskim, francuskim, greckim, hiszpańskim, niderlandzkim, niemieckim, portugalskim i włoskim, przy czym każdy z tych tekstów posiada jednakową moc.

Na dowód czego pełnomocnicy złożyli swoje podpisy pod niniejszą umową.

Wersja w języku francuskim

Po zaznajomieniu się z powyższą umową w imieniu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oświadczam, że:

- została ona uznana za słuszną zarówno w całości, jak i każde z postanowień w niej zawartych,

- jest przyjęta, ratyfikowana i potwierdzona,

- będzie niezmiennie zachowywana.

Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Dano w Warszawie dnia 30 września 1989 r.

Prezydent Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej: W. Jaruzelski

L. S.

Minister Spraw Zagranicznych: w z. B. Kulski