Dziennik Ustaw - rok 1990 nr 6 poz. 36

2. Przepis ust. 1 stosuje się wobec spółdzielni osób prawnych oraz spółdzielni osób prawnych i fizycznych, jeżeli spółdzielnie te, powstając w wyniku przekształcenia związku spółdzielczego, przejęły w części lub w całości majątek tego związku.

3. Do likwidacji związków spółdzielczych oraz spółdzielni, o których mowa w ust. 2, stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 16 września 1982 r. – Prawo spółdzielcze (Dz.U. Nr 30, poz. 210, z 1983 r. Nr 39, poz. 176, z 1986 r. Nr 39, poz. 192, z 1987 r. Nr 33, poz. 181, z 1988 r. Nr 41, poz. 324 oraz z 1989 r. Nr 3, poz. 12 i Nr 6, poz. 33) w zakresie nieuregulowanym odmiennie przepisami niniejszej ustawy.

2. Likwidatora Centralnego Związku Spółdzielni Inwalidów i Centralnego Związku Spółdzielni Niewidomych wyznacza niezwłocznie po wejściu w życie ustawy Minister Pracy i Polityki Socjalnej, a likwidatora Centralnego Związku Spółdzielni Rękodzieła Ludowego i Artystycznego „Cepelia” –Minister Kultury i Sztuki.

3. Pełnomocnika do Spraw Spółdzielni Inwalidów i Spółdzielni Niewidomych wyznacza niezwłocznie po wejściu w życie ustawy Minister Pracy i Polityki Socjalnej.

2. Plany, o których mowa w ust. 1, podlegają zatwierdzeniu przez zebranie przedstawicieli spółdzielni zrzeszonych w związku, wymienionych w ust. 6. Zatwierdzenie planu następuje większością głosów przedstawicieli obecnych na zebraniu.

3. W wypadku niezatwierdzenia planu, o którym mowa w ust. 2, przez zebranie przedstawicieli spółdzielni w ciągu 30 dni, plan może zatwierdzić organ, który wyznaczył likwidatora.

4. Likwidator jest obowiązany zapewnić kontynuowanie działalności zakładów likwidowanego związku spółdzielczego.

5. W planach, o których mowa w ust. 1, należy uwzględnić, że z majątku związku spółdzielczego podlegającego likwidacji wyłącza się istniejące zakłady i inne rzeczowe składniki majątkowe przejęte nieodpłatnie od spółdzielni w okresie 10 lat licząc wstecz od dnia wejścia w życie ustawy. Zakłady te i składniki majątkowe zwraca się nieodpłatnie spółdzielniom, od których zostały przejęte.

6. Zakłady oraz rzeczowe składniki majątkowe, z wyjątkiem określonych w ust. 5, mogą być przekazane na własność na podstawie umowy zawartej z likwidatorem spółdzielniom zrzeszonym w likwidowanym związku, spółdzielniom założonym przez spółdzielnie zrzeszone w tym związku oraz spółdzielniom pracy założonym przez pracowników zakładu w celu kontynuowania działalności gospodarczej prowadzonej w tym zakładzie. Przekazanie na własność zakładów oraz rzeczowych składników majątkowych likwidowanego centralnego związku spółdzielczego może nastąpić także na rzecz spółdzielni, która wystąpiła z tego związku i nie zrzeszyła się w innym centralnym związku spółdzielczym. Przekazanie zakładów oraz rzeczowych składników majątkowych likwidowanej Centrali Spółdzielni Ogrodniczych i Pszczelarskich może nastąpić także na rzecz spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółki akcyjnej założonych przez spółdzielnie zrzeszone w tej Centrali. Pracownicy zakładów, członkowie tych spółdzielni oraz producenci rolni związani co najmniej od 2 lat z tymi zakładami poprzez kontraktację lub kooperację mają prawo do objęcia udziałów lub akcji w takich spółkach na zasadach określonych w planie, o którym mowa w art. 3 ust. 1 i 2.

6a. Składniki majątkowe nie służące do prowadzenia działalności gospodarczej powinny być przekazane przez likwidatora nowo utworzonym związkom rewizyjnym na ich wniosek, o ile nie są zatwierdzone plany likwidacji.

7. Przekazanie zakładu może nastąpić na zasadach częściowej lub pełnej odpłatności w zależności od stanu środków niezbędnych do pokrycia zobowiązań likwidowanego związku spółdzielczego, związanych z działalnością tego zakładu, bądź nieodpłatnie, jeżeli nabywca przejmie na zasadach ogólnych te zobowiązania.

8. Przepis ust. 7 stosuje się odpowiednio do przekazania rzeczowych składników majątkowych.

9. Spółdzielnie oraz pracownicy zakładu mogą składać likwidatorowi wnioski o przekazanie zakładu spółdzielniom, o których mowa w ust. 6, w terminie 3 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy. Wnioski te są uwzględnione przez likwidatora przy sporządzaniu planów, o których mowa w ust. 1.

10. Spółdzielnia pracy założona przez co najmniej połowę pracowników zakładu może żądać przekazania jej na własność tego zakładu, jeżeli pracownicy ci złożyli wniosek, o którym mowa w ust. 9, oraz każdy z nich wniósł udział członkowski w kwocie odpowiadającej co najmniej 3-miesięcznemu średniemu wynagrodzeniu miesięcznemu pobieranemu przez pracowników zatrudnionych w tym zakładzie.

11. Likwidator zapewnia realizację ustaleń zatwierdzonego planu rozdysponowania zakładów i innych wyodrębnionych jednostek organizacyjnych oraz innych rzeczowych składników majątkowych związku spółdzielczego. Likwidator w szczególności:

1) zawiadamia wnioskodawców, o których mowa w ust. 9, o zakresie i warunkach uwzględnienia złożonych przez nich wniosków,

2) podejmuje czynności zmierzające do przekazania zakładów spółdzielniom uprawnionym do ich przejęcia zgodnie z zatwierdzonym planem.

12. Spółdzielniom zrzeszonym w likwidowanym związku oraz spółdzielniom założonym przez spółdzielnie zrzeszone w tym związku przysługuje prawo pierwokupu w wypadku sprzedaży przez spółdzielnie pracy, o których mowa w ust. 6 i 10, składników majątku trwałego przekazanych im nieodpłatnie przez likwidatora związku. Spółdzielnia pracy może sprzedać wymienione składniki osobie trzeciej tylko pod warunkiem, że spółdzielnie zrzeszone w likwidowanym związku lub spółdzielnie założone przez spółdzielnie zrzeszone w tym związku nie wykonają prawa pierwokupu. Prawo pierwokupu wykonuje się za cenę odpowiadającą wartości ewidencyjnej składników majątkowych z dnia ich nieodpłatnego przekazania spółdzielni pracy, z uwzględnieniem nakładów zwiększających wartość tych składników.

13. Spółdzielnie pracy, o których mowa w ust. 6 i 10, są obowiązane zawiadomić organ wyznaczający likwidatora związku o umowie sprzedaży składników majątku trwałego przekazanych im nieodpłatnie i zamieścić w Monitorze Spółdzielczym ogłoszenie o zawartej umowie sprzedaży. Prawo pierwokupu może być wykonane przez każdą spółdzielnię zrzeszoną w likwidowanym związku lub spółdzielnię założoną przez spółdzielnie zrzeszone w tym związku, w ciągu trzech miesięcy od dnia zamieszczenia tego ogłoszenia. Jeżeli w powyższym terminie zgłoszą się co najmniej dwie uprawnione spółdzielnie, prawo pierwokupu przysługuje im jednakowo.

14. Wykonanie prawa pierwokupu, o którym mowa w ust. 12 i 13, wymaga podjęcia uchwały przez radę nadzorczą spółdzielni zrzeszonej w likwidowanym związku lub spółdzielni założonej przez spółdzielnie zrzeszone w tym związku. Prawo to wygasa z dniem 31 grudnia 1994 r.

1) sprzedaż powinna być dokonywana w drodze organizowanych przez likwidatora przetargów nieograniczonych; w tym samym trybie może być dokonywana również sprzedaż poszczególnych składników wyposażenia zakładów, jeśli te zakłady nie mogły być sprzedane w całości,

2) pierwszeństwo nabycia przysługuje osobie, która zaoferowała najkorzystniejszą cenę i inne warunki nabycia; w razie zaoferowania przez spółdzielnię jednakowej ceny i warunków nabycia z zaoferowanymi przez inną osobę – pierwszeństwo nabycia przysługuje spółdzielni,

3) prawo nabycia przyznaje likwidator.

2. W razie nieprzejęcia przez spółdzielnię szkół zawodowych, szkoły te podlegają przejęciu przez Naczelną Radę Spółdzielczą w porozumieniu z Ministrem Edukacji Narodowej, a w uzasadnionych przypadkach – przez właściwe w sprawach oświaty organy bądź osoby wskazane przez Ministra Edukacji Narodowej.

2. Prowadzenie list kandydatów zarejestrowanych w związkach spółdzielni mieszkaniowych przejmie wojewoda.

3. Zasady i tryb przejęcia list kandydatów, ich obsługi oraz kierowania kandydatów do spółdzielni mieszkaniowych określi, w drodze rozporządzenia, Rada Ministrów.

2. Po wygaśnięciu zobowiązań, o których mowa w art. 6, pozostałość środków finansowych przejętych przez Naczelną Radę Spółdzielczą na zabezpieczenie wykonania tych zobowiązań dzieli się w częściach ustalonych przez zebranie przedstawicieli, o którym mowa w ust. 1.

3. W razie braku możliwości sprzedaży innych składników majątkowych likwidowanego związku spółdzielczego, przejmuje je Naczelna Rada Spółdzielcza.

2. Czynność prawna jest dokonana z pokrzywdzeniem spółdzielni, jeżeli wskutek tej czynności wartość majątku związku uległa istotnemu zmniejszeniu.

3. Jeżeli wskutek czynności prawnej dokonanej z pokrzywdzeniem spółdzielni uzyskała korzyść majątkową osoba prawna utworzona z inicjatywy związku, domniemywa się, że osoba ta wiedziała, iż związek działał ze świadomością pokrzywdzenia spółdzielni.

4. Jeżeli wskutek czynności prawnej dokonanej przez związek z pokrzywdzeniem spółdzielni osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową bezpłatnie albo wprawdzie odpłatnie, ale z rażącym naruszeniem ekwiwalentu świadczeń, domniemywa się, że związek działał ze świadomością pokrzywdzenia spółdzielni. W takim wypadku każda ze spółdzielni może żądać uznania czynności za bezskuteczną w stosunku do niej, choćby osoba trzecia nie wiedziała i nawet przy zachowaniu należytej staranności nie mogła się dowiedzieć, że związek działał ze świadomością pokrzywdzenia spółdzielni.

5. Jeżeli osoba trzecia nie zaspokoi dobrowolnie roszczeń spółdzielni, o których mowa w ust. 1, zarząd każdej z tych spółdzielni może wystąpić do sądu wojewódzkiego – sądu gospodarczego o uznanie czynności prawnej dokonanej z pokrzywdzeniem spółdzielni za bezskuteczną w stosunku do niej.

6. W wypadku uznania czynności prawnej dokonanej przez związek z pokrzywdzeniem spółdzielni za bezskuteczną w stosunku do niej, stosuje się przepisy artykułów poprzedzających.

7. W sprawach nie uregulowanych odmiennie w ustępach poprzedzających stosuje się odpowiednie przepisy księgi trzeciej tytułu X Kodeksu cywilnego.

2. Uchwała walnego zgromadzenia w sprawie podziału spółdzielni jest podejmowana większością głosów.

3. Walne zgromadzenie może podjąć uchwałę odmawiającą podziału tylko ze względu na ważne interesy gospodarcze dotychczasowej spółdzielni lub istotne interesy jej członków.

4. W razie podjęcia przez walne zgromadzenie uchwały odmawiającej podziału spółdzielni, członkowie, którzy wystąpili z żądaniem podziału, mogą w terminie sześciu tygodni od dnia odbycia walnego zgromadzenia wystąpić do sądu wojewódzkiego o wydanie orzeczenia zastępującego uchwałę o podziale.

5. Przepis ustępu poprzedzającego stosuje się odpowiednio w razie nierozpatrzenia przez walne zgromadzenie zgłoszonego przez członków żądania w terminie trzech miesięcy od dnia jego doręczenia.

6. Przepisy ust. 2–5 stosuje się odpowiednio w wypadku, gdy z żądaniem podziału wystąpił organ spółdzielni powołany do reprezentowania członków, których prawa i obowiązki majątkowe są związane z wyodrębnioną organizacyjnie jednostką spółdzielni.

2. Przepis ust. 1 ma również zastosowanie do zakładania ksiąg wieczystych.

2. Likwidator jest uprawniony do dokonywania czynności wymagających działania organów likwidowanego związku spółdzielczego, niezbędnych do przeprowadzenia likwidacji.

3. Z dniem wejścia w życie ustawy wszystkie organizacje społeczno-zawodowe i gospodarcze zaprzestają wykonywania funkcji centralnych i innych związków spółdzielczych określonych w ustawie – Prawo spółdzielcze i w innych ustawach oraz w ich statutach, a także nadanych na podstawie ustawy – Prawo spółdzielcze. Do środków finansowych zgromadzonych w tych organizacjach z wpłat spółdzielni w związku z pełnieniem przez nie funkcji centralnych związków spółdzielczych przepisy art. 7 stosuje się odpowiednio.

4. Do dnia 31 marca 1990 r. spółdzielnie przeprowadzą wybory do organów spółdzielni bez względu na termin upływu kadencji tych organów. W przypadku nieprzeprowadzenia wyborów, spółdzielnia przechodzi z tym dniem w stan likwidacji. Do likwidacji spółdzielni, które nie przeprowadzą wyborów, stosuje się przepisy ustawy – Prawo spółdzielcze o likwidacji spółdzielni.

4a. Spółdzielnia, która przeszła w stan likwidacji zgodnie z ust. 4 i nie została wykreślona z rejestru, może przywrócić swoją działalność na podstawie uchwały walnego zgromadzenia, podjętej większością 3/4 głosów.

5. (utracił moc).

6. (utracił moc).

7. (utracił moc).

2. Normatywne akty prawne nie objęte wykazem, o którym mowa w ust. 1, tracą moc z dniem jego ogłoszenia.

2. W wypadku niezłożenia przez likwidatora centralnego związku spółdzielczego w terminie do dnia 30 czerwca 1994 r. wniosku do sądu o wykreślenie tego związku z rejestru, likwidator niezwłocznie zwołuje zebranie przedstawicieli spółdzielni zrzeszonych w tym związku w trybie i na zasadach określonych przez Naczelną Radę Spółdzielczą.

3. W wypadku niezłożenia przez likwidatora innego związku spółdzielczego lub spółdzielni, o których mowa w art. 1 ust. 1 i 2, w terminie do dnia 30 czerwca 1994 r. wniosku do sądu o wykreślenie związku lub spółdzielni z rejestru, likwidator niezwłocznie zwołuje zebranie przedstawicieli spółdzielni zrzeszonych w likwidowanej organizacji spółdzielczej.

4. Przedstawicieli na zebranie przedstawicieli spółdzielni, o którym mowa w ust. 2 i 3, wybierają rady nadzorcze spółdzielni.

5. Zebranie przedstawicieli spółdzielni, o którym mowa w ust. 2 i 3, w szczególności:

1) dokonuje oceny sprawozdania likwidatora z przebiegu dotychczasowej likwidacji,

2) może zmienić zatwierdzone plany, o których mowa w art. 3 ust. 1, jeżeli nie zostały one dotychczas wykonane i nie narusza to praw nabytych,

3) może wystąpić do Naczelnej Rady Spółdzielczej o odwołanie dotychczasowego likwidatora i wyznaczenie nowego likwidatora.

6. W wypadku gdy zebranie przedstawicieli zwołane zgodnie z ust. 2 i 3 nie dojdzie do skutku lub niedokona żadnych ustaleń, likwidacja jest kontynuowana zgodnie z zatwierdzonymi planami.

7. W razie zaspokojenia wszelkich należności przypadających od związku spółdzielczego lub spółdzielni, o których mowa w art. 1 ust. 1 i 2, lub złożenia do depozytu kwot na zabezpieczenie należności spornych lub niewymagalnych, wraz z przewidywanymi kosztami, z zastrzeżeniem zobowiązań, o których mowa w art. 6 ust. 1 i w art. 7 ust. 1 i 2, likwidowana organizacja spółdzielcza może ulec wykreśleniu z rejestru przed zakończeniem prowadzonych przez nią lub przeciwko niej sporów sądowych. W takim wypadku w miejsce likwidowanej organizacji spółdzielczej wchodzi jako strona podmiot wskazany przez zebranie przedstawicieli spółdzielni zrzeszonych w takiej organizacji, a w braku takiego wskazania – Naczelna Rada Spółdzielcza. Uzyskanych w wyniku procesu sum pieniężnych jednostki te obowiązane są użyć zgodnie z postanowieniami planu, o którym mowa w art. 7 ust. 1.

8. Jeżeli ze sprawozdania finansowego sporządzonego przez likwidatora wynika, że majątek likwidowanej organizacji spółdzielczej nie wystarcza na pokrycie kosztów postępowania upadłościowego, a wierzyciele nie wyrażą zgody na ich pokrycie, sąd na wniosek wierzycieli lub Naczelnej Rady Spółdzielczej zarządzi wykreślenie takiej organizacji z rejestru, zawiadamiając o tym wierzycieli. W takim wypadku nie przeprowadza się postępowania upadłościowego.