Dziennik Ustaw - rok 1975 nr 8 poz. 48

Na podstawie art. 25, art. 28 ust. 4, art. 29 ust. 3, art. 34 ust. 1, art. 42 ust. 4 i art. 57 ust. 3 ustawy z dnia 24 października 1974 r. – Prawo budowlane (Dz. U. Nr 38, poz. 229) zarządza się, co następuje:

1) normuje sprawy związane ze sprawowaniem nadzoru urbanistyczno-budowlanego, obejmujące:

a) ustalanie miejsca i warunków realizacji inwestycji budowlanych, zmiany sposobu wykorzystania terenu oraz sprawy warunków ochrony środowiska w działalności budowlanej,

b) sprawy zagospodarowania terenów objętych działalnością inwestycyjną, rozwiązań urbanistyczno-architektonicznych obiektów budowlanych, ustanawiania stref ochronnych, warunków rozpoczęcia i prowadzenia robót budowlanych oraz użytkowania obiektów budowlanych,

2) określa podstawowe obowiązki inwestorów, projektantów, wykonawców robót budowlanych i osób wykonujących samodzielne funkcje techniczne w budownictwie w zakresie określonym w pkt 1 oraz przy prowadzeniu robót budowlanych i użytkowaniu obiektów budowlanych,

3) określa obowiązki właścicieli i zarządców związane z utrzymaniem i rozbiórką obiektów budowlanych,

4) ustala zakres, zasady i tryb działania terenowych organów administracji państwowej w sprawach nadzoru urbanistyczno-budowlanego i techniczno-budowlanego.

2. Artykuły powołane w rozporządzeniu bez bliższego określenia oznaczają artykuły ustawy z dnia 24 października 1974 r. – Prawo budowlane (Dz. U. Nr 33, poz. 229).

1) o „właściwym organie” – należy przez to rozumieć zgodnie z art. 57 ust. 1:

a) w zakresie budownictwa osób fizycznych – organy administracji państwowej w gminach, miastach i dzielnicach miast podzielonych na dzielnice,

b) w zakresie pozostałego budownictwa – organy administracji państwowej w powiatach, miastach stanowiących powiaty i dzielnicach miast wyłączonych z województw,

2) o „inwestorze” – należy przez to również rozumieć jednostkę organizacyjną lub osobę upoważnioną do występowania w imieniu inwestora,

3) o „mapie” – należy przez to rozumieć mapę lub szkic sytuacyjny, wymagane dla danego rodzaju czynności lub opracowań, określone w przepisach wydanych na podstawie art. 25,

4) o „planie realizacyjnym” – należy przez to rozumieć plan zagospodarowania terenu inwestycji lub plan usytuowania obiektu budowlanego, sporządzony w ramach założeń techniczno-ekonomicznych inwestycji lub w dokumentacji jednostadiowej dla inwestycji realizowanych przez jednostki gospodarki uspołecznionej oraz plan zagospodarowania działki budowlanej, sporządzony dla inwestycji osób fizycznych i jednostek organizacyjnych, nie będących jednostkami gospodarki uspołecznionej.

2. Skreślenia, poprawki, uzupełnienia i adnotacje wprowadzone na odbitkach planów realizacyjnych i projektów powinny, być wykonane trwałą techniką graficzną, opisane oraz opatrzone podpisem osoby dokonującej tych zmian lub zapisów i datą ich wykonania.

2. W odniesieniu do obiektów budowlanych:

1) objętych nadzorem techniczno-budowlanym, powołanym na podstawie art. 58 – mają zastosowanie wyłącznie przepisy § 1–24, 28–31 i 34–39 rozporządzenia,

2) objętych prawem lotniczym oraz ustawami o drogach publicznych, kolejach i łączności – mają zastosowanie wyłącznie przepisy § 1–33, § 35 i 66–69 rozporządzenia.

2. W razie przystąpienia do aktualizacji miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego właściwy organ podejmuje decyzję w sprawie ustalenia miejsca i warunków realizacji inwestycji budowlanej po porozumieniu z organem właściwym do aktualizacji miejscowego planu.

3. Jeżeli sprawy, o których mowa w rozporządzeniu, dotyczą inwestycji lub obiektów budowlanych położonych na obszarze sąsiadujących ze sobą jednostek podziału terytorialnego, decyzję w pierwszej instancji podejmuje ten właściwy organ, do którego wystąpił zainteresowany, w porozumieniu z organem lub organami sąsiednich jednostek podziału terytorialnego.

4. Pracownicy organów, wykonujący uprawnienia, o których mowa w art. 55, powinni posiadać imienne upoważnienie wydane przez właściwy organ.

2. Na żądanie inwestora właściwy organ jest obowiązany udzielić informacji o kilku terenach, na których mogłaby być realizowana inwestycja,

3. Informacja o terenie wskazuje:

1) położenie i orientacyjną wielkość terenu, na którym inwestycja mogłaby być realizowana, jego funkcję oraz charakterystykę warunków naturalnych i stanu zainwestowania, a także podstawowe dane dotyczące ukształtowania przestrzennego i funkcjonalnego terenu oraz ochrony środowiska,

2) możliwości zaopatrzenia w energię, wodę i odprowadzania ścieków oraz ewentualne wnioski co do inwestycji towarzyszących i wspólnych.

4. W celu uzyskania informacji o terenie należy przedstawić właściwemu organowi materiały niezbędne do jej udzielenia, jak program, charakterystykę i potrzeby techniczno-użytkowe inwestycji.

5. Przedstawienie danych dotyczących programu i charakterystyki nie obowiązuje w stosunku do inwestycji związanych z obronnością kraju i bezpieczeństwem wewnętrznym, realizowanych na terenach zamkniętych.

2. Informacja o terenie traci swą aktualność, jeżeli inwestor w terminie 3 miesięcy od daty uzyskania tej informacji nie przedstawił wniosku o ustalenie miejsca i warunków realizacji inwestycji lub o zatwierdzenie planu realizacyjnego.

3. Termin ustalony w ust. 2 może być przedłużony na wniosek inwestora, wyłącznie jednak w stosunku do jednego terenu.

2. Decyzja o ustaleniu miejsca i warunków realizacji inwestycji budowlanej określa:

1) teren (działkę budowlaną), na którym inwestycja może być zrealizowana, jego przeznaczenie oraz w razie potrzeby tereny strefy ochronnej,

2) warunki urbanistyczne i architektoniczne realizacji inwestycji na tym teranie, obejmujące w szczególności:

a) główne zasady funkcjonalnego zagospodarowania terenu i powiązania z układem komunikacyjnym otoczenia oraz wskaźniki wykorzystania terenu,

b) zasady ukształtowania przestrzennego i architektonicznego zabudowy i zieleni, z określeniem linii zabudowy, gabarytów obiektów lub dopuszczalnego zakresu ograniczeń w zagospodarowaniu terenów sąsiednich przy uwzględnieniu określonych warunków fizjograficznych i stanu zainwestowania,

c) dopuszczalny stopień i zakres zanieczyszczeń wydalanych do powietrza atmosferycznego oraz uciążliwości dla terenów otaczających,

3) warunki zaopatrzenia w energię, wodę i odprowadzania ścieków, określone przez odpowiednie jednostki,

4) inne warunki i zalecenia mające wpływ na rozwiązania projektowe inwestycji i ewentualną realizację inwestycji towarzyszących i wspólnych.

1) wykonanie i rozbudowa stałych i tymczasowych budynków,

2) wykonanie i rozbudowa budowli stałych służących do celów wypoczynku, rozrywki i sportu,

3) wykonanie stałych budowli mostów i wiaduktów komunikacji kolejowej i drogowej o rozpiętości powyżej 15 m oraz dwupoziomowych skrzyżowań obiektów komunikacyjnych,

4) wykonanie stałych sieci lub linii uzbrojenia terenu: wodociągowych, kanalizacyjnych, cieplnych, gazowych, elektroenergetycznych, telekomunikacyjnych i na paliwa płynne, z wyjątkiem sieci i linii uzbrojenia terenu poszczególnych nieruchomości, pasów drogowych, obszarów kolejowych i lotnisk,

5) realizacja innych inwestycji budowlanych:

a) przewidzianych na terenach użytkowanych dotychczas na inne cele lub

b) których wykonanie mogłoby spowodować wprowadzenie, utrwalanie lub zwiększenie istniejących ograniczeń, uciążliwości, pogorszenie warunków ochrony środowiska, sanitarnych albo bezpieczeństwa ludzi lub mienia na terenach sąsiednich.

2. Przepisów ust. 1 pkt 5 nie stosuje się do budowli triangulacyjnych i znaków geodezyjnych.

3. Ustalenia miejsca i warunków realizacji inwestycji budowlanej nie wymaga:

1) budowa obiektów budowlanych w obrębie zamkniętych terenów związanych z obronnością kraju i bezpieczeństwem wewnętrznym oraz w obrębie portów morskich,

2) budowa budynków:

a) państwowych gospodarstw leśnych w obrębie lasów,

b) stałych parterowych gospodarczych i inwentarskich, o kubaturze do 1000 m³, w obrębie istniejących ośrodków produkcyjnych państwowych gospodarstw rolnych poza miastami,

c) stałych, o kubaturze do 1000 m³ – w obrębie zakładów energetycznych, górniczych, przemysłowych oraz na obszarach kolejowych i na lotniskach,

d) przewidzianych do czasowego użytku na okres nie przekraczający 5 lat w obrębie zakładów energetycznych, górniczych, przemysłowych, w ośrodkach produkcyjnych państwowych gospodarstw rolnych oraz na obszarach kolejowych i na lotniskach – nie przeznaczonych do zamieszkania,

e) przeznaczonych do czasowego użytku inwestora lub wykonawcy na okres realizacji inwestycji budowlanej, w obrębie granic terenu inwestycji,

3) ustawianie barakowozów używanych przy wykonywaniu robót budowlanych oraz badań geologicznych

– jeżeli nie spowoduje to skutków, o których mowa w ust. 1 pkt 5 lit. b).

4. Na wniosek inwestora właściwy organ jest obowiązany ustalić miejsce i warunki realizacji inwestycji budowlanych, nie objętych przepisami ust. 1.

1) program i charakterystykę techniczno-użytkową inwestycji,

2) dane co do wielkości potrzebnego terenu i szczególne wymagania w tym zakresie,

3) zapotrzebowanie na energię, gaz, ciepło i wodę, ilość i przybliżony skład ścieków oraz warunki obsługi komunikacyjnej i transportowej,

4) dane co do ilości i przybliżonego składu zanieczyszczeń wydalanych do atmosfery oraz przewidywany stopień uciążliwości i ograniczeń, które inwestycja spowoduje na terenach otaczających, a w razie potrzeby ustanowienia strefy ochronnej – materiały i dane uzasadniające rozmiary oraz warunki użytkowania terenu tej strefy,

5) mapę obejmującą teren inwestycji (strefy ochronnej), z oznaczoną ewentualnie własną propozycją miejsca realizacji inwestycji budowlanej – w dwóch egzemplarzach,

6) kopię (wyrys) mapy ewidencji gruntów dla obszaru objętego mapą, o której mowa w pkt 5, z podaniem granic nieruchomości (władania), jeżeli dane te nie zostały wykazane na mapie,

7) wykaz właścicieli, użytkowników lub posiadaczy terenu i ich sąsiadów, jeżeli właściwy organ nie zwolnili inwestora od obowiązku złożenia tych danych,

8) odpisy wymaganego przepisami szczególnymi porozumienia, pozwolenia lub zgody organów administracji państwowej na wykonanie zamierzonej inwestycji budowlanej,

9) odpis decyzji o lokalizacji inwestycji, jeżeli inwestycja wymaga ustalenia lokalizacji.

2. Przedstawienie danych, o których mowa w ust. 1 pkt 1, nie obowiązuje w stosunku do inwestycji realizowanych na terenach zamkniętych związanych z obronnością kraju i bezpieczeństwem wewnętrznym oraz w obrębie portów morskich; terenem zamkniętym może być również teren pojedynczego obiektu budowlanego lub jego część.

3. W celu uzyskania decyzji o ustaleniu miejsca i warunków realizacji inwestycji liniowych i sieciowych inwestor jest obowiązany przedstawić na mapie (wyrysie) w dwóch egzemplarzach proponowany przebieg linii lub sieci, z oznaczeniem ewentualnego terenu potrzebnego dla obiektów budowlanych z nimi związanych oraz odpisy wymaganego przepisami szczególnymi pozwolenia, porozumienia lub zgody organów administracji państwowej na proponowany przebieg linii łub sieci. W razie zbliżenia obiektów liniowych lub sieciowych do linii i urządzeń telekomunikacyjnych albo skrzyżowania z nimi, należy przedstawić dowody uzgodnienia przebiegu tych linii z właściwymi jednostkami resortu łączności.

4. Właściwy organ może żądać przedstawienia dodatkowych materiałów i danych niezbędnych do wydania decyzji oraz większej ilości egzemplarzy mapy (wyrysu), o której mowa w ust, 3..

2. Decyzja o ustaleniu miejsca i warunków realizacji inwestycji zastępuje dowody uzgodnień w zakresie warunków zaopatrzenia w energię i wodę oraz odprowadzania ścieków.

2. Plan realizacyjny powinien być opracowany na aktualnych mapach w skali dostosowanej do rodzaju i wielkości inwestycji, lecz nie mniejszej niż 1:1 000 dla terenów zabudowanych.

1) granice terenu inwestycji, z podziałem na tereny o różnym przeznaczeniu,

2) granice strefy ochronnej, w razie obowiązku jej ustanowienia, z określeniem zasad zagospodarowania i użytkowania tej strefy,

3) granice złóż kopalin lub obszaru górniczego – przy inwestycjach polegających na eksploatacji tych złóż,

4) usytuowanie i obrysy oraz układy projektowanych obiektów budowlanych, ze wskazaniem charakterystycznych elementów, wymiarów, rzędnych i wzajemnych odległości tych obiektów oraz ich przeznaczenia,

5) układ zieleni wysokiej i niskiej,

6) oznaczenie elementów istniejącego zagospodarowania terenu, podlegających adaptacji stałej, czasowej lub likwidacji,

7) rzędne w charakterystycznych punktach projektowanego ukształtowania terenu, a w razie potrzeby charakterystyczne przekroje terenu,

8) w miarę potrzeby widoki ciągów elewacyjnych ulic i placów miejskich, z uwzględnieniem rozwiązań kolorystycznych,

9) projekty koncepcyjne lub posiadane dokładniejsze opracowania projektowanych indywidualnie obiektów budowlanych, określonych w § 9 ust. 1 pkt 1–3,

10) niezbędne profile oraz przekroje projektowanych komunikacyjnych obiektów budowlanych oraz sieci uzbrojenia terenu, z oznaczeniem charakterystycznych elementów, wymiarów i rzędnych,

2. Jeżeli przy zatwierdzaniu planu realizacyjnego inwestor nie ma możliwości przedstawienia koncepcji rozwiązań obiektów budowlanych projektowanych indywidualnie albo przedstawione koncepcje są niewystarczające do podjęcia decyzji – właściwy organ może określić termin odrębnego ich przedstawienia.

1) określenie przedmiotu i zakresu inwestycji oraz kolejności realizacji poszczególnych obiektów (zadań inwestycyjnych),

2) opis istniejącego zagospodarowania terenu, z omówieniem przewidzianych w nim zmian, adaptacji l likwidacji,

3) zestawienie charakterystycznych danych o przydatności gruntów do celów budowy, łącznie z danymi co do spodziewanych wpływów eksploatacji górniczej w granicach obszaru górniczego,

4) opis rozwiązania układu komunikacyjnego, transportowego, uzbrojenia terenu i ochrony przeciwpożarowe],

5) opis wpływu inwestycji na środowisko (ilości i składu wydalanych zanieczyszczeń, poziomu dźwięków, zasięgu ich wpływów na otoczenie, zmiany stosunków wodnych itp.) oraz zwięzły opis rozwiązania ochrony przed hałasem, ochrony powietrza atmosferycznego, wód i gleby przed zanieczyszczeniem,

6) opis zagospodarowania strefy ochronnej i ograniczeń w użytkowaniu jej terenów,

7) bilanse terenu, kubatur i powierzchni obiektów budowlanych oraz zestawienie wskaźników techniczno-ekonomicznych charakteryzujących zagospodarowanie terenu,

8) zestawienie zastosowanych projektów typowych z załączonymi kartami katalogowymi oraz projektów powtarzalnych z charakterystycznymi danymi według układu karty katalogowej projektu typowego, z uzasadnieniem ich doboru i omówieniem zasad adaptacji,

9) określenie powierzchni i objętości wierzchniej warstwy ziemi uprawnej, podlegającej zdjęciu i dostarczeniu we wskazane miejsce stosownie do przepisów o ochronie gruntów rolnych i leśnych oraz rekultywacji gruntów,

10) opis określający przeznaczenie, konstrukcję i wyposażenie obiektów, o których mowa w § 13 ust. 1 pkt 9 i 10, z podaniem odpowiednio do przeznaczenia obiektu danych co do szkodliwości dla środowiska, stopnia zagrożenia pożarowego i higienicznosanitarnego otoczenia oraz zasady rozwiązania architektonicznego obiektu.

1) granic projektowanego terenu zamkniętego, łącznie z granicami strefy ochronnej, oraz sposobu jej zagospodarowania, jeżeli zachodzi potrzeba jej ustanowienia, z opisem wpływu na środowisko, sposobów ochrony przed zanieczyszczeniem, powietrza atmosferycznego, wody i gleby, a także ochrony przed hałasem, wibracją i promieniowaniem,

2) linii zabudowy oraz elewacji obiektów budowlanych projektowanych od strony dróg publicznych, ulic i placów, położonych poza granicami portów morskich lub terenów zamkniętych,

3) przebiegu i charakterystyki technicznej dróg i linii komunikacyjnych oraz sieci uzbrojenia terenu, wyprowadzonych poza granice portu lub terenów zamkniętych, a także podłączeń tych obiektów do sieci użytku publicznego.

1) odpisy wymaganych przepisami szczególnymi decyzji organów administracji państwowej wyrażających zgodą na zamierzone roboty budowlane,

2) dowody zgody właściwych organów w razie potrzeby odstępstwa od przepisów techniczno-budowlanych,

3) dokumentacją geologiczną lub kartę rejestracyjną złoża kopalin, których wydobywanie nie podlega prawu górniczemu, przy inwestycjach polegających na eksploatacji tych złóż.

2. Przy inwestycjach liniowych i sieciowych realizowanych na obszarze dwóch lub więcej powiatów dokumenty, o których mowa w ust. 1, powinny być dołączone do wniosku o zatwierdzenie planu realizacyjnego w kompletach osobnych dla każdego powiatu.

3. Jeżeli opracowania projektowe pochodzą z importu, do wniosku o zatwierdzenie planu realizacyjnego inwestor jest obowiązany dołączyć ponadto dowód sprawdzenia tych opracowań przez zespół sprawdzający państwowej jednostki projektowania lub przez rzeczoznawców budowlanych.

1) stwierdza zgodność rozwiązań projektowanej inwestycji z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub wyznaczenia terenów budowlanych na podstawie przepisów o terenach budowlanych w miastach lub na wsi oraz z warunkami określonymi w decyzji o ustaleniu miejsca i warunków realizacji inwestycji,

2) rozstrzyga pod względem urbanistycznym i architektonicznym o doborze projektów typowych I powtarzalnych oraz o prawidłowości rozwiązań architektonicznych obiektów budowlanych projektowanych indywidualnie, powiązaniu ich z warunkami naturalnymi terenu inwestycji i z zagospodarowaniem otoczenia,

3) zatwierdza pod względem urbanistycznym i architektonicznym rozwiązania i ustalenia, o których mowa w § 13 i 14.

2. W decyzji, o której mowa w ust. 1, właściwy organ może określić szczegółowe rozwiązania projektowe obiektu budowlanego lub jego części, jakie ze względu na bezpieczeństwo ludzi lub mienia należy przedstawić przy występowaniu o pozwolenie na budową.

1) inwestycji, dla których zgodnie z przepisami § 9 jest wymagane ustalenia przez właściwy organ miejsca i warunków realizacji inwestycji,

2) wykonywania w miejscach publicznych pomników, posągów i wodotrysków, stałych urządzeń wpływających na wygląd obiektów budowlanych, jak urządzenia reklamowe i ogłoszeniowe, oraz kapliczek i innych podobnych obiektów kultu religijnego,

3) wykonywania stałych ogrodzeń od strony ulic i placów w miastach i w miejscowościach uznanych za uzdrowiska i o charakterze turystyczno-wypoczynkowym.

2. Uzyskania pozwolenia na budowę nie wymaga budowa pomników, posągów, kapliczek i innych podobnych obiektów kultu religijnego na terenach cmentarzy i terenach przykościelnych, związanych z wykonywaniem kultu religijnego.

3. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do inwestycji związanych z obronnością kraju i bezpieczeństwem wewnętrznym realizowanych na terenach zamkniętych oraz do inwestycji w obrębie portów morskich.

2. Pozwolenie na budowę ustala terminy, do których będą mogły istnieć tymczasowe obiekty budowlane, oraz warunki likwidacji przejściowego zagospodarowania terenu, jak też określa, w zależności od rodzaju zamierzonych robót budowlanych:

1) warunki prowadzenia robót budowlanych ze względu na bezpieczeństwo ludzi lub mienia oraz ochronę środowiska,

2) termin rozbiórki istniejącego obiektu budowlanego, stanowiącej warunek wydanego pozwolenia na budowę,

3) obiekty budowlane, których przekazanie do użytkowania powinno być zgłoszone właściwemu organowi.

3. Przy inwestycji realizowanej na terenie pozostającym w prawnej dyspozycji inwestora lub której realizacja nie wymaga prawnego przejęcia terenu, pozwolenie na budowę wydaje się łącznie z zatwierdzeniem planu realizacyjnego.

4. Właściwy organ może wydać pozwolenie na budowę łącznie z zatwierdzeniem planu realizacyjnego w wypadkach innych aniżeli wymienione w ust. 3.

1) plan realizacyjny w dwóch egzemplarzach wraz z dokumentami określonymi w § 17 lub powołać się na wcześniejszą decyzję o zatwierdzeniu planu realizacyjnego,

2) odpis dokumentu stwierdzającego prawo inwestora do dysponowania nieruchomością przewidzianą pod inwestycję,

3) w razie potrzeby dokumenty, o których mowa w § 13 ust. 2 i w § 18 ust. 2.

2. Właściwy organ określa dokumenty wymagane do uzyskania pozwolenia na budowę pomników, posągów, wodotrysków, urządzeń wpływających na wygląd obiektów budowlanych, obiektów kultu religijnego i ogrodzeń, o których mowa w § 19 ust. 1 pkt 2 i 3.

1) prowadzenia odkrywkowej eksploatacji kopalin,

2) urządzenia wysypisk, składowisk, miejsc postojowych, produkcji poligonowej, przeładunku materiałów lub surowców na terenach użytkowanych dotychczas na inne cele.

2. Do wniosku o wyrażenie zgody, o której mowa w ust. 1, należy dołączyć plan realizacyjny w dwóch egzemplarzach oraz odpisy wymaganych przepisami szczególnymi pozwoleń lub zgody organów administracji państwowej na zmianę sposobu wykorzystania terenu.

2. Właściciele, zarządcy lub użytkownicy istniejących obiektów budowlanych, dla których ustanawia się strefę. ochronną, są obowiązani dostarczyć właściwemu organowi potrzebne wyniki badań, materiały i inne dane niezbędne do podjęcia decyzji.

1) stałych ścian oporowych oraz budowli ochronnych przeciwlawinowych i przeciwrumowiskowych, zabezpieczających również grunty przyległych nieruchomości,

2) zbiorników wodnych przeciwpożarowych,

3) studni publicznych,

4) budynków i budowli znajdujących się w odległości mniejszej niż ¹/₃ wysokości budowli od linii rozgraniczającej tereny użytku publicznego,

5) obiektów budowlanych będących zabytkami.

1) szkic określający położenie rozbieranego obiektu budowlanego i urządzeń ochronnych związanych z wykonywaniem robót rozbiórkowych, w stosunku do granic nieruchomości, istniejących obiektów budowlanych i innych elementów zagospodarowania terenu, podlegających ochronie przed uszkodzeniem, wraz z opisem tych robót,

2) dowód zgody właściwego organu na rozbiórkę obiektu, jeżeli przepisy szczególne tego wymagają.

2. Właściwy organ może zażądać od inwestora, ze względu na bezpieczeństwo ludzi i mienia, przedstawienia dodatkowych danych o obiekcie lub opracowań dotyczących prowadzenia robót rozbiórkowych,

2. Do rozbiórki można przystąpić, jeżeli w terminie 7 dni od doręczenia zgłoszenia rozbiórki właściwy organ nie sprzeciwi się jej rozpoczęciu.

3. Jeżeli należy niezwłocznie zastosować środki mające na celu usunięcie zagrożenia bezpieczeństwa ludzi i mienia, roboty rozbiórkowe i zabezpieczające, niezbędne do usunięcia doraźnego zagrożenia, mogą być rozpoczęte przed ich zgłoszeniem właściwemu organowi.

1) wykonywania i rozbudowy obiektu budowlanego,

2) wykonywania robót budowlanych w istniejącym obiekcie budowlanym, obejmujących zmiany układu konstrukcyjnego lub wymianę elementów konstrukcyjnych na rozwiązania o innych właściwościach technicznych,

3) wykonywania stałych instalacji w obiektach budowlanych,

4) rozbiórki obiektów budowlanych, wymagającej zgłoszenia właściwemu organowi.

2. Powołanie kierownika budowy obowiązuje również w wypadkach innych aniżeli wymienione w ust. 1, jeżeli jest to niezbędne ze względu na zakres lub skomplikowany charakter robót, konieczność zapewnienia bezpieczeństwa ludzi lub mienia, ochronę środowiska i warunków zdrowotnych.

3. Na terenie inwestycji budowlanych, obejmujących roboty budowlane określone w ust. 1 pkt 1, 2 i 4, obowiązuje wywieszenie tablicy informacyjnej budowy (rozbiórki).

4. Wymagania, o których mowa w ust. 1 i 3, nie dotyczą budowy (rozbiórki):

1) parterowych budynków gospodarczych o powierzchni zabudowy do 30 m²,

2) pomników, posągów, wodotrysków i innych obiektów architektury ogrodowej, urządzeń wpływających na wygląd obiektów budowlanych, kapliczek i innych podobnych obiektów kultu religijnego,

3) ogrodzeń.

5. Właściwy organ może:

1) zwolnić z przewidzianego w ust. 1 obowiązku ustanowienia kierownika budowy (rozbiórki),

2) ze względu na bezpieczeństwo ludzi lub mienia albo ochronę środowiska zażądać ustanowienia kierownika budowy (rozbiórki) i prowadzenia dziennika budowy (rozbiórki) przy wykonywaniu określonych robót budowlanych nie wymienionych w ust. 1.

6. Jeżeli na budowie są prowadzone roboty budowlane, do kierowania którymi jest wymagane przygotowanie zawodowe w specjalności techniczno-budowlanej innej niż ma kierownik budowy, obowiązuje ustanowienie kierownika robót w danej specjalności.

7. Przepis ust. 6 stosuje się odpowiednio do innych samodzielnych funkcji technicznych na budowie.

2. W szczególnych wypadkach właściwy organ może dopuścić prowadzenie odrębnych, odpowiednio oznaczonych tomów dziennika budowy dla poszczególnych rodzajów robót instalacyjnych w obiekcie.

3. Jeżeli przepisy wymagają prowadzenia dla określonych robót budowlanych specjalnego dziennika robót (np. dla fundamentów na palach lub studniach, dla ścianek szczelnych), w dzienniku budowy należy zamieścić adnotację o prowadzeniu specjalnego dziennika robót i dziennik ten należy dołączyć do dziennika budowy po zakończeniu robót.

4. Za prawidłowe prowadzenie dziennika budowy (rozbiórki) jest odpowiedzialny kierownik budowy (rozbiórki), a przy wykonywaniu robót systemem gospodarczym inwestor albo osoba kierująca budową.

5. Prawo dokonywania wpisów w dzienniku budowy (rozbiórki) przysługuje:

1) osobom sprawującym w imieniu wykonawcy lub inwestora kierownictwo lub nadzór nad budową (rozbiórką), osobom pełniącym nadzór autorski, przedstawicielowi użytkownika, a w zakresie bezpieczeństwa wykonywania robót budowlanych także pracownikom wykonawcy,

2) osobom dokonującym czynności geodezyjnych na terenie budowy,

3) przedstawicielom organów upoważnionych do kontroli przestrzegania przepisów na budowie.

6. Osoby, których dotyczy zapis dokonany w dzienniku budowy (rozbiórki), są obowiązane potwierdzić podpisem zaznajomienie się z treścią tego zapisu.

1) obiektów budowlanych, których eksploatacja jest uzależniona od oznaczenia w terenie i zagospodarowania strefy ochronnej lub od wykonania urządzeń związanych z ochroną środowiska,

2) budynków z pomieszczeniami przeznaczonymi na stały pobyt ludzi, z wyjątkiem budynków objętych prawem lotniczym i ustawą o kolejach,

3) obiektów budowlanych nie wymienionych w pkt 1 i 2, co do których w pozwoleniu na budowę nałożono obowiązek zawiadomienia o oddaniu do użytku.

2. Inwestor jest obowiązany w terminie 7 dni od przekazania do użytku całości lub części obiektu budowlanego, określonego w ust. 1, zawiadomić o tym właściwy organ, załączając:

1) oświadczenie osoby kierującej budową, że obiekt budowlany został wykonany zgodnie z pozwoleniem na budowę, z przepisami i normami oraz że doprowadzono do należytego stanu i porządku teren budowy, a także ulicę, sąsiednią nieruchomość, budynek lub lokal sąsiada w razie korzystania z nich,

2) określenie ewentualnych zmian dokonywanych w trakcie wykonywania robót w stosunku do ustaleń pozwolenia na budowę, a ponadto

3) w odniesieniu do obiektów budowlanych, o których mowa w ust. 1 pkt 1, oświadczenie o wyznaczeniu strefy ochronnej i właściwym jej zagospodarowaniu, a także o wykonaniu urządzeń niezbędnych do zapewnienia ochrony środowiska i o stanie ich gotowości do eksploatacji,

4) w odniesieniu do obiektu będącego zakładem pracy – oświadczenie o zajętym przez inspektora pracy stanowisku co do zgodności wybudowanego obiektu lub jego części z ustalonymi w projekcie wymaganiami bezpieczeństwa i higieny pracy.

3. Przepisów ust. 1 i 2 nie stosuje się do obiektów budowlanych czasowo użytkowanych przez wykonawców robót lub inwestora w okresie realizacji inwestycji budowlanej.

2. Właściwy organ może w uzasadnionych wypadkach wyrazić zgodę na wykonanie robót w częściach, ustalając warunki i terminy wykonania całości robót.

3. Zdatność do użytku wykonanego obiektu budowlanego stwierdza właściwy organ, korzystając w miarę potrzeby z uprawnień przewidzianych w art. 56.

2. Właściciel lub zarządca obiektu budowlanego ma obowiązek przechowywania przez okres istnienia obiektu planu realizacyjnego i projektu ze wszystkimi rysunkami zamiennymi lub naniesionymi zmianami, wprowadzonymi w toku wykonywania robót budowlanych.

1) do jednego miesiąca od dnia przekazania do użytkowania nowo wybudowanego lub przebudowanego budynku,

2) do końca 1980 r. dla istniejących budynków.

2. Właściwy organ może nałożyć obowiązek prowadzenia książki obiektu budowlanego dla innych aniżeli wymienione w ust. 1 obiektów budowlanych albo zwolnić z obowiązku określonego w ust. 1.

3. Książka obiektu budowlanego jest wydawana przez właściwy organ za zwrotem kosztów.

4. Protokoły i ekspertyzy dotyczące stanu technicznego obiektu budowlanego powinny być dołączone do książki obiektu budowlanego jako załączniki.

5. Właściciel lub zarządca jest obowiązany przechowywać łącznie z książką obiektu budowlanego:

1) materiały, o których mowa w § 34 ust. 2,

2) dziennik budowy i protokoły badań oraz sprawdzeń wymaganych przez przepisy szczególne, instrukcją obsługi oraz instrukcję eksploatacyjną obiektu lub instalacji i urządzeń związanych z obiektem,

3) komplety opracowań projektowych i dokumentów technicznych robót budowlanych wykonanych w obiekcie w trakcie jego użytkowania.

6. Właściciel lub zarządca obiektu budowlanego jest obowiązany udostępnić książkę obiektu budowlanego przedstawicielom organów i osobom przeprowadzającym kontrolę utrzymania obiektu budowlanego we właściwym stanie technicznym oraz przedstawicielom innych upoważnionych jednostek.

2. Protokół oględzin powinien zawierać w szczególności:

1) opis stanu technicznego budynku,

2) przyczyny powstania uszkodzenia lub zniszczenia obiektu budowlanego,

3) określenie stanu zagrożenia bezpieczeństwa ludzi lub mienia,

4) uzasadnienie konieczności rozbiórki.

1) wydać właścicielowi lub zarządcy obiektu budowlanego nakaz opróżnienia albo wyłączenia w określonym terminie całości lub części budynku z użytkowania, na podstawie protokołu oględzin budynku stwierdzającego stan zagrożenia bezpieczeństwa ludzi lub mienia i konieczność opróżnienia w całości lub w części na stałe lub do czasu wykonania niezbędnych robót budowlanych,

2) przesłać protokół, o którym mowa w pkt 1, organowi (jednostce) właściwemu do spraw przydziału lokali w tym budynku w celu wydania nakazu opróżnienia budynku lub jego części, jeżeli nie jest sam właściwy do wydania tej decyzji,

3) zarządzić:

a) umieszczenie na budynku zawiadomienia o stanie zagrożenia bezpieczeństwa ludzi lub mienia oraz o zakazie użytkowania budynku,

b) wykonanie doraźnych zabezpieczeń l usunięcie zagrożenia bezpieczeństwa ludzi lub mienia, z określeniem technicznie uzasadnionych terminów wykonania.

2. Usunięcie drzewostanu w wypadkach, o których mowa w ust. 1, jest dopuszczalne tylko wówczas, gdy w inny sposób nie można zapewnić bezpieczeństwa ludzi lub mienia albo wymagań zdrowotnych. Decyzja w sprawie usunięcia drzewostanu może być podjęta po zapoznaniu się z opinią w tej sprawie samorządu mieszkańców i jednostki właściwej do spraw zieleni.

1) kontroli okresowej, dokonywanej co najmniej raz na rok, jeżeli instrukcja eksploatacyjna dla danego obiektu budowlanego nie stanowi inaczej, polegającej na kontroli stanu technicznego elementów budynku, budowli i instalacji, narażonych na szkodliwe wpływy atmosferyczne i niszczące działanie czynników powstających podczas użytkowania obiektu, oraz na kontroli instalacji i urządzeń służących ochronie środowiska,

2) przeglądowi stanu sprawności technicznej i wartości użytkowej całego obiektu budowlanego, przeprowadzanemu co najmniej raz na 5 lat; przegląd ten zastępuje kontrolę okresową w danym roku.

2. Kontrola lub przegląd, o których mowa w ust. 1, mogą być dokonywane przez osoby posiadające przygotowanie zawodowe wymagane do pełnienia funkcji kierownika budowy lub robót przy budowie analogicznego obiektu budowlanego.

3. Kontrolę stanu technicznego instalacji elektrycznych i piorunochronnych oraz gazowych powinny przeprowadzać osoby posiadające kwalifikacje wymagane przy wykonywaniu dozoru lub usług w zakresie naprawy i konserwacji odpowiednich urządzeń energetycznych.

4. Właściwy organ, ze względu na bezpieczeństwo ludzi lub mienia, może skrócić określone w ust. 1 terminy w stosunku do poszczególnych obiektów budowlanych,

2. Jeżeli w obiektach budowlanych budownictwa ogólnego zachodzi potrzeba wykonania robót budowlanych, obejmujących wymianę fundamentów, stropów, słupów lub ścian nośnych na rozwiązania o innych właściwościach technicznych albo przebudowę elewacji obiektu, właściciel lub zarządca jest obowiązany zawiadomić właściwy organ na 7 dni przed terminem o przystąpieniu do wykonania zamierzonych robót budowlanych oraz o rodzaju, zakresie i sposobie wykonania tych robót.

3. Właściwy organ może zażądać od właściciela lub zarządcy, ze względu na bezpieczeństwo ludzi lub mienia albo walory architektoniczne obiektu budowlanego, przedstawienia określonych danych o tym obiekcie lub opracowań dotyczących prowadzenia i wykonania robót, o których mowa w ust. 2.

1) opis lub rysunek określający usytuowanie obiektu budowlanego w stosunku do granic nieruchomości i innych obiektów budowlanych, z oznaczeniem części obiektu, w której zamierza się dokonać zmiany sposobu użytkowania,

2) zwięzły opis techniczny, określający rodzaj i charakterystykę obiektu budowlanego, jego konstrukcję, opis stanu technicznego podstawowych elementów bezpieczeństwa ludzi lub mienia w obiekcie budowlanym, jego dotychczasowe i przewidywane przeznaczenie, z określeniem, na czym będzie polegała zmiana przeznaczenia,

3) dowody uzyskania wymaganych przepisami szczególnymi zgody, porozumienia lub pozwolenia innych organów administracji państwowej, dotyczących objętej wnioskiem zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części.

2. W razie przeznaczania do zbiorowego użytku publicznego pomieszczeń mających uprzednio inne przeznaczenie, do wniosku, o którym mowa w ust. 1, powinny być dołączone ponadto dane techniczno-użytkowe tych pomieszczeń oraz projekt ich adaptacji.

3. Jeżeli wniosek o wyrażenie zgody na zmianę sposobu użytkowania składa użytkownik, należy dołączyć do wniosku dowód zgody właściciela lub zarządcy na proponowaną zmianę sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części.

2. Pozwolenie na budowę:

1) określa położenie i granice działki budowlanej, łącznie ze strefą ochronną w wypadkach wymagających ustanowienia tej strefy,

2) ustala zasady i warunki prawidłowej zabudowy działki bądź tylko usytuowanie zamierzonych obiektów budowlanych w nawiązaniu do istniejącej i projektowanej zabudowy otoczenia działki,

3) rozstrzyga pod względem urbanistycznym i architektonicznym o prawidłowości doboru projektów typowych (powtarzalnych) oraz rozwiązań obiektów budowlanych projektowanych indywidualnie, a także o warunkach budowy i użytkowania obiektów budowlanych, wynikających z wymagań ochrony środowiska lub warunków eksploatacji górniczej w granicach obszarów górniczych,

4) ustala terminy, do których będą mogły istnieć obiekty budowlane realizowane jako tymczasowe,

5) określa w razie potrzeby:

a) warunki prowadzenia robót budowlanych ze względu na bezpieczeństwo ludzi lub mienia na terenach przyległych do budowy,

b) termin rozbiórki istniejącego obiektu budowlanego, stanowiącej warunek realizacji inwestycji,

c) obiekty budowlane, których przekazanie do użytkowania powinno być zgłoszone właściwemu organowi,

d) zakres dopuszczonych czasowo odstępstw od przepisów techniczno-budowlanych w związku z istniejącą i zamierzoną zabudową działki i jej otoczenia.

1) wykonanie i rozbudowa stałych i tymczasowych budynków,

2) wykonanie robót budowlanych w istniejącym budynku, obejmujących wymianę fundamentów, slupów lub ścian nośnych na rozwiązania o innych właściwościach technicznych albo zabezpieczenie budynku przed wpływami eksploatacji górniczej,

3) wykonanie:

a) stałych ścian oporowych o wysokości powyżej 1 m,

b) stałych instalacji gazowych,

c) stałych ogrodzeń od strony ulic i placów w miastach i w miejscowościach uznanych za uzdrowiska i o charakterze turystyczno-wypoczynkowym,

d) w miejscach publicznych pomników, posągów i wodotrysków, stałych urządzeń wpływających na wygląd obiektów budowlanych, jak urządzenia reklamowe i ogłoszeniowe, oraz kapliczek i innych podobnych obiektów kultu religijnego,

4) wykonanie innych inwestycji budowlanych:

a) poza terenami istniejącej zagrody (siedliska) albo poza terenem istniejącej, częściowo już zagospodarowanej działki budowlanej,

b) poza terenem działki wydzielonej geodezyjnie, zgodnie z przepisami o wyznaczeniu terenów budowlanych w miastach lub na obszarach wsi,

c) w obiektach zabytkowych oraz w ich otoczeniu,

d) mogących wprowadzić lub zwiększyć uciążliwości pogarszające warunki sanitarne, bezpieczeństwa ludzi lub mienia albo warunki wykorzystania terenów sąsiednich,

2. Pozwolenia na budowę nie wymaga budowa:

1) altanek nie przystosowanych do stałego zamieszkania na działkach w pracowniczych ogrodach działkowych,

2) pomników, posągów, kapliczek i innych podobnych obiektów kultu religijnego – na terenach cmentarzy oraz na terenach przykościelnych, związanych z wykonywaniem kultu religijnego.

3. Właściwy organ może zwolnić z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę położonego na obszarze wsi budynku gospodarczego i inwentarskiego, wznoszonego według projektu typowego lub powtarzalnego na terenie istniejącej zagrody z zachowaniem warunków określonych w § 46 ust. 1 pkt 4, jeżeli budynek ten nie będzie naruszał warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać obiekty budowlane, a zwłaszcza ze względu na odległość od granic sąsiednich nieruchomości nie będzie naruszał zasad zagospodarowania terenu, wymagań ochrony środowiska i bezpieczeństwa ludzi lub mienia.

2. W decyzji, o której mowa w ust. 1, następują rozstrzygnięcia określone w § 43 ust. 2 pkt 1 i 2.

3. Na wniosek inwestora właściwy organ jest obowiązany:

1) przekazać informację o możliwościach i warunkach realizacji inwestycji na terenie proponowanym przez inwestora lub wskazanym przez organ albo zmiany sposobu wykorzystania tego terenu,

2) w razie nieprzyjęcia propozycji inwestora – wydać odpowiednią decyzję, zawierającą faktyczne i prawne uzasadnienie nieprzyjęcia tej propozycji.

1) plan zagospodarowania działki budowlanej albo powołanie się na wcześniej uzyskaną decyzję o zatwierdzeniu planu zagospodarowania działki w wypadkach, o których mowa w § 45 ust. 1,

2) w wypadku projektowanego indywidualnie obiektu budowlanego, objętego obowiązkiem uzyskania pozwolenia na budowę:

a) charakterystyczne rzuty poziome, przekroje i elewacje budynku lub budowli albo odpowiednie rysunki niezbędne do wykonania zamierzonych robót budowlanych, określające ich położenie, zakres i rodzaj oraz zasady rozwiązania architektoniczno-budowlanego,

b) krótki opis określający przeznaczenie, wyposażenie i wykończenie obiektu budowlanego, z podaniem odpowiednio do rodzaju obiektu – danych o stopniu zagrożenia pożarowego i sanitarnego otoczenia,

3) dowody wymaganych przepisami szczególnymi zgody, porozumienia lub pozwolenia innych organów administracji państwowej, dotyczących wykonywania zamierzonych robót budowlanych,

4) dowód własności, wieczystego użytkowania działki budowlanej, a na obszarach wsi również dowód samoistnego posiadania lub inny dowód dysponowania nieruchomością, określony w odrębnych przepisach.

Opracowania i dokumenty określone w pkt 1 i 2 dołącza się w dwóch egzemplarzach, a określone w pkt 3 i 4 w jednym egzemplarzu.

2. Przepis ust. 1 pkt 2 nie dotyczy objętych obowiązkiem uzyskania pozwolenia na budowę parterowych budynków bez palenisk i o powierzchni zabudowy do 30 m², z wyjątkiem garaży w miastach.

3. Właściwy organ może zażądać, ze względu na bezpieczeństwo ludzi lub mienia, przedstawienia niezbędnych obliczeń i rysunków każdego obiektu budowlanego.

4. Do wniosku o wydanie pozwolenia na budowę obiektu budowlanego, przewidzianego do wykonania według projektu typowego lub powtarzalnego, inwestor może, zamiast planu zagospodarowania działki, dołączyć dwa egzemplarze mapy (dopuszczonego przepisami szkicu sytuacyjnego), wymaganej do sporządzenia tego planu oraz jeden egzemplarz projektu, jeżeli obiekt będzie budowany:

1) na terenie istniejącej zagrody,

2) na działce częściowo zabudowanej,

3) na działce nie zabudowanej, wydzielonej geodezyjnie zgodnie z przepisami o wyznaczeniu terenów budowlanych w miastach oraz na obszarze wsi.

5. Projekt typowy lub powtarzalny powinien mieć naniesione zmiany wyłącznie w razie zamierzone] rozbudowy lub przebudowy określonej w § 44 ust. 1 pkt 1 i 2.

6. W wypadkach określonych w ust. 4 właściwy organ udzielający pozwolenia na budowę określa na mapie (szkicu sytuacyjnym) usytuowanie obiektu budowlanego, uwzględniając prawidłowość doboru projektu typowego i warunki bezpieczeństwa ludzi i mienia.

7. Jeżeli wniosek o wydanie pozwolenia na budowę dotyczy zagrody, do której uporządkowania i modernizacji są niezbędne czasowe odstępstwa od przepisów techniczno-budowlanych, we wniosku należy wykazać możliwość prawidłowej zabudowy działek lub zagród sąsiednich przy zamierzonej zabudowie zagrody objętej wnioskiem, uzgodnioną z właścicielami lub użytkownikami tych działek.

8. Jeżeli kilku inwestorów zamierza podjąć zespołowo budowę obiektów budowlanych, mogą oni wystąpić wspólnie lub przez pełnomocnika o zatwierdzenie planu zagospodarowania działek oraz o wydanie pozwolenia na budowę dla sąsiadujących działek budowlanych. We wniosku należy podać:

1) numery działek z ewidencji gruntów oraz oznaczenie obiektów budowlanych lub ich segmentów należących do poszczególnych inwestorów,

2) imię i nazwisko, adres osoby uprawnionej do odbioru i przechowywania wydanych decyzji wraz z załącznikami.

9. W razie inwestycji, o których mowa w ust. 8, jeżeli mają być budowane co najmniej dwa identyczne budynki na podstawie tego samego projektu typowego lub powtarzalnego, przedstawia się wymagane opracowania projektowe tylko jednego budynku.

10. Właściwy organ określa dokumenty wymagane do uzyskania pozwolenia na budowę obiektów lub urządzeń, o których mowa w § 44 ust. 1 pkt 3 lit. d).

2. Plan zagospodarowania działki budowlanej powinien zawierać elementy niezbędne do:

1) ustalenia granic działki,

2) usytuowania i wykonania projektowanych obiektów budowlanych, w szczególności określające:

a) obrysy projektowanych obiektów budowlanych, ich przeznaczenie, charakterystyczne wymiary, wzajemne odległości, wyjazdy i wejścia, sposób przewidzianej realizacji – według rodzaju projektu (typowego, powtarzalnego lub opracowanego indywidualnie),

b) zmiany wprowadzane w istniejącym zagospodarowaniu działki i w drzewostanie.

1) budynków znajdujących się w odległości mniejszej niż ¹/₃ wysokości budynku od linii rozgraniczającej tereny użytku publicznego oraz innych budynków o wysokości powyżej 8 m,

2) stałych ścian oporowych, zabezpieczających również grunty przyległe,

3) obiektów zabytkowych.

2. W zgłoszeniu rozbiórki inwestor jest obowiązany:

1) określić położenie na działce i rodzaj rozbieranego obiektu,

2) w odniesieniu do obiektów zabytkowych przedstawić dowód zgody właściwego organu na rozbiórkę obiektu,

3. Zgłoszenia rozbiórki właściwemu organowi należy dokonać co najmniej na 7 dni przed zamierzonym terminem rozpoczęcia robót.

4. Do rozbiórki można przystąpić, jeżeli w terminie 7 dni od doręczenia zgłoszenia rozbiórki właściwy organ jej się nie sprzeciwi.

5. Roboty rozbiórkowe i zabezpieczające, niezbędne do usunięcia doraźnego zagrożenia bezpieczeństwa ludzi i mienia, mogą być rozpoczęte przed Ich zgłoszeniem właściwemu organowi.

2. Do wniosku o wyrażenie zgody, o której mowa w ust. 1, należy dołączyć szkic określający położenie wysypiska lub wyrobiska, wymaganą przepisami szczególnymi kartę rejestracyjną złoża kopalin, krótką charakterystykę dokonywanej zmiany sposobu wykorzystania terenu i następstw dla środowiska oraz dowód własności, wieczystego użytkowania, a na obszarach wsi również dowód samoistnego posiadania terenu objętego wnioskiem.

1) powierzyć kierownictwo budowy, rozbiórki lub określonych robót budowlanych osobie posiadającej wymagane przygotowanie zawodowe, określone w przepisach w sprawie samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie,

2) prowadzić dziennik budowy (rozbiórki),

3) umieścić na budowie prowadzonej w mieście w widocznym miejscu tablicę informacyjną budowy (rozbiórki).

2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do budowy (rozbiórki):

1) parterowych budynków o powierzchni do 30 m²,

2) instalacji gazowych,

3) ogrodzeń,

4) pomników, posągów, wodotrysków, urządzeń wpływających na wygląd obiektów budowlanych, kapliczek i innych podobnych obiektów kultu religijnego.

3. Właściwy organ może zwolnić z obowiązku powołania kierownika budowy (rozbiórki lub robót) albo prowadzenia dziennika budowy (rozbiórki) w wypadkach innych robót budowlanych aniżeli wymienione w ust. 2.

2. Za prawidłowe prowadzenie dziennika budowy (rozbiórki) jest odpowiedzialna osoba kierująca robotami budowlanymi.

3. Prawo dokonywania wpisów w dzienniku budowy (rozbiórki) przysługuje:

1) inwestorowi, osobom sprawującym kierownictwo robót budowlanych, wykonawcom oraz projektantom,

2) przedstawicielom organów upoważnionych do kontroli przestrzegania przepisów na budowie.

4. Osoby, których dotyczy zapis dokonany w dzienniku budowy (rozbiórki), są obowiązane potwierdzić podpisem zaznajomienie się z treścią tego zapisu.

5. Dziennik budowy (rozbiórki) i tablica informacyjna są wydawane przez właściwy organ za zwrotem kosztów.

2. Badania stanu technicznego instalacji, o których mowa w ust. 1, należy powierzać osobom posiadającym kwalifikacje wymagane od osób wykonujących dozór lub usługi w zakresie naprawy i konserwacji odpowiednich urządzeń energetycznych.

3. Protokoły z przeglądów instalacji elektrycznych, piorunochronnych i gazowych, o których mowa w ust. 1, powinny być przechowywane przez właściciela (zarządcę) obiektu budowlanego i udostępniane organom i jednostkom upoważnionym do kontroli przestrzegania przepisów w budownictwie.

4. Właściwy organ może nakazać ze względu na bezpieczeństwo ludzi lub mienia przeprowadzenie w wyznaczonym terminie przeglądu stanu technicznego obiektu budowlanego lub jego części.

2. W odniesieniu do obiektów budowlanych będących własnością osób fizycznych stosuje się także przepisy § 36–39.

1) opis lub rysunek określający usytuowanie obiektu budowlanego w stosunku do granic działki i innych obiektów budowlanych, z oznaczeniem części obiektu, w której zamierza się dokonać zmiany sposobu użytkowania,

2) zwięzły opis techniczny określający rodzaj i charakterystykę obiektu budowlanego, opis jego konstrukcji i stanu technicznego podstawowych elementów zapewniających bezpieczeństwo ludzi lub mienia, jego dotychczasowe i przewidywane przeznaczenie, z określeniem, na czym będzie polegała zmiana przeznaczenia.

2. Jeżeli wniosek, o którym mowa w ust. 1, składa użytkownik, obowiązuje dołączenie dowodu zgody właściciela lub zarządcy na proponowaną zmianę sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części.

3. Właściwy organ może zażądać przedstawienia dodatkowych wyjaśnień i opracowań technicznych nie wymienionych w ust. 1, jeżeli jest to niezbędne do wydania decyzji, oraz innych dokumentów wymaganych przepisami szczególnymi.

2. Właściwy organ może w uzasadnionych wypadkach wyrazić zgodę na wykonanie robót w częściach, ustalając warunki i terminy wykonania całości robót.

3. Zdatność do użytku wykonanego obiektu stwierdza właściwy organ, korzystając w miarę potrzeby z uprawnień przewidzianych w art. 56.

2. Nie stanowi katastrofy budowlanej:

1) uszkodzenie elementu wbudowanego w obiekt budowlany, nadającego się do naprawy lub wymiany,

2) awaria terenowych urządzeń budowlanych,

3) awaria instalacji.

3. Przez terenowe urządzenia budowlane należy rozumieć związane z obiektami budowlanymi dojazdy, przejścia, placyki postojowe, placyki pod śmietniki i trzepaki, podwórka i ukształtowanie terenu.

4. Postępowanie wyjaśniające w sprawie katastrofy budowlanej prowadzi właściwy organ, z wyłączeniem postępowania w sprawie wypadku z ludźmi.

1) zorganizować doraźną pomoc poszkodowanym,

2) zabezpieczyć miejsce katastrofy przed zmianą stanu, jaki powstał w związku z katastrofą,

3) niezwłocznie zawiadomić o katastrofie:

a) właściwy organ,

b) właściwego prokuratora lub właściwy organ Milicji Obywatelskiej,

c) inwestora, dyrekcję wykonawcy i jednostkę nadrzędną wykonawcy,

d) inne organy zainteresowane przyczynami i skutkami katastrofy budowlanej z mocy przepisów szczególnych.

2. Przepisu ust. 1 pkt 2 nie stosuje się, gdy wprowadzenie zmiany jest konieczne w celu ratowania życia lub zabezpieczenia przed rozszerzaniem się skutków katastrofy; w tym wypadku obowiązuje szczegółowe opisanie stanu faktycznego po katastrofie oraz wprowadzonych zmian, z oznaczeniem tych stanów na szkicach i w miarę możności na fotografiach.

3. Obowiązki, o których mowa w ust. 1, w odniesieniu do obiektów budowlanych, których wykonanie nie wymaga ustanowienia kierownika budowy, obciążają inwestora, a w odniesieniu do obiektów istniejących – właściciela lub zarządcę.

1) niezwłocznie powołać komisję mającą na celu protokolarne ustalenie okoliczności i przyczyn katastrofy oraz określenie podstawowych czynności niezbędnych do likwidacji zagrożenia bezpieczeństwa ludzi lub mienia,

2) przesłać niezwłocznie do organu administracji państwowej stopnia wojewódzkiego oraz do Ministerstwa Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska zawiadomienie o katastrofie budowlanej większych rozmiarów lub w wyniku której nastąpił wypadek z ludźmi.

2. W skład komisji ustalającej okoliczności i przyczyny katastrofy budowlanej wchodzą:

1) przedstawiciel właściwego organu, jako przewodniczący komisji,

2) przedstawiciele innych organów zainteresowanych, jak służby ochrony zabytków, ochrony przeciwpożarowej oraz organów dozoru technicznego,

3) w miarę potrzeby – odpowiedni rzeczoznawcy lub osoby posiadające przygotowanie zawodowe do wykonywania samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie.

3. Do obecności przy pracach komisji mogą być wezwani:

1) osoby kierownictwa i nadzoru oraz kontroli wykonywanych robót budowlanych,

2) inwestor, właściciel, zarządca lub użytkownik,

3) przedstawiciele zainteresowanych wykonawców na budowie,

4) projektant i przedstawiciel producenta materiałów budowlanych.

4. Nieobecność którejkolwiek z osób wymienionych w ust. 2 pkt 2 i w ust 3 nie wstrzymuje prac komisji.

5. Po zakończeniu prac komisji właściwy organ jest obowiązany niezwłocznie wydać decyzję określającą obowiązek i termin wykonania niezbędnych robót, związanych z uporządkowaniem terenu katastrofy i zabezpieczeniem obiektu budowlanego do czasu wykonania robót doprowadzających obiekt do stanu właściwego.

6. Właściwy organ może żądać od inwestora, wykonawcy, właściciela lub zarządcy obiektu budowlanego dostarczenia ekspertyz dotyczących projektu obiektu budowlanego, materiałów, elementów i robót, a także stanu technicznego obiektu budowlanego po katastrofie, jeżeli jest to niezbędne ze względu na bezpieczeństwo ludzi lub mienia albo do wydania decyzji bądź do ustalenia przyczyn katastrofy.

1) sprawdzać, czy osoba, której powierzono pełnienie samodzielnej funkcji technicznej w budownictwie, ma wymagane przygotowanie zawodowe,

2) badać zgodność wykonywania samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie z przepisami art. 3–5, 13–17 i 19.

1) nie posiada wymaganego przygotowania zawodowego,

2) nie wywiązuje się ze swoich obowiązków, a wynikające stąd uchybienia mogą spowodować zagrożenie bezpieczeństwa ludzi lub mienia, naruszenie wymagań ochrony środowiska albo możliwość katastrofy budowlanej – a fakty te zostały stwierdzone protokolarnie.

2. Zmiana, o której mowa w ust. 1, powinna nastąpić w ciągu 14 dni od doręczenia żądania właściwego organu.

3. W razie niewykonania nakazu, o którym mowa w ust. 1, właściwy organ wdraża w stosunku do osoby zobowiązanej do dokonania zmiany postępowanie egzekucyjne w administracji.

1) nastąpiła katastrofa budowlana w wyniku wad w projekcie obiektu budowlanego albo wydania lub uchylenia się od wydania decyzji przez właściwą osobę wbrew jej obowiązkom,

2) powstało zagrożenie bezpieczeństwa ludzi lub mienia,

3) powstało naruszenie warunków ochrony środowiska lub wymagań art. 4,

4) nastąpiła samowola budowlana, która wywołała działania właściwego organu, o których mowa w art. 36, 37, 40 lub 42,

5) po raz drugi w okresie ostatnich pięciu lat właściwy organ zażądał zmiany tej samej osoby, pełniącej samodzielną funkcję techniczną w budownictwie, z przyczyn, o których mowa w § 65 ust. 1 pkt 2.

2. Przed zastosowaniem środków z tytułu odpowiedzialności zawodowej właściwy organ jest obowiązany:

1) ustalić protokolarnie okoliczności popełnienia czynu skutkującego odpowiedzialność zawodową, określić zarzuty, wskazać osobę odpowiedzialną i współodpowiedzialną oraz rodzaj proponowanych środków,

2) zapoznać stronę z ustaleniami i wnioskami, o których mowa w pkt 1, w celu umożliwienia jej ustosunkowania się i udzielenia wyjaśnień.

2. W skład komisji egzaminacyjnej wchodzą:

1) przedstawiciel właściwego organu, jako przewodniczący,

2) przedstawiciele stowarzyszeń naukowo-technicznych, właściwych w sprawach poszczególnych specjalności techniczno-budowlanych, w których będą przeprowadzane egzaminy,

3) osoby posiadające wyższe wykształcenie techniczne i przygotowanie zawodowe, wymagane do pełnienia samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie w tych specjalnościach techniczno-budowlanych, w których będą przeprowadzone egzaminy,

4) osoby z wyższym wykształceniem prawniczym i praktyką w budownictwie,

5) sekretarz komisji.

3. Komisja przeprowadza egzaminy ustne w zespołach powołanych przez przewodniczącego komisji dla specjalności techniczno-budowlanych, w których będą przeprowadzane egzaminy, w składzie:

1) przewodniczący zespołu, którym może być przewodniczący komisji lub jego zastępca,

2) dwóch egzaminatorów z odpowiednim przygotowaniem zawodowym,

3) jeden egzaminator z wykształceniem prawniczym.

4. Wynik egzaminu ustala zespół w protokole i przedstawia go organowi, przy którym komisja działa, stronie, która zdała egzamin z wynikiem zadowalającym, organ ten wydaje odpowiednie zaświadczenie.

5. Termin, miejsce i zakres egzaminu wyznacza przewodniczący komisji w wykonaniu decyzji właściwego organu, nakładającej obowiązek złożenia egzaminu, zawiadamiając o tym stronę na 14 dni przed egzaminem.

6. W razie niepomyślnego wyniku egzaminu przewodniczący komisji wyznacza stronie następny termin egzaminu, po upływie co najmniej 2 miesięcy od dnia przeprowadzonego egzaminu.

7. Do czasu zdania egzaminu osoba objęta obowiązkiem złożenia egzaminu nie może wykonywać samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie.

2. Wydatki komisji egzaminacyjnej są pokrywane z budżetu właściwej rady narodowej.

3. Na pokrycie kosztów egzaminu zdający jest obowiązany wpłacić 200 zł na konto budżetu właściwej rady narodowej.

1) pracodawcy osoby pociągniętej do odpowiedzialności i do właściwego stowarzyszenia naukowo-technicznego,

2) organu, który wydał decyzję z tytułu odpowiedzialności zawodowej w pierwszej instancji,

3) Ministerstwa Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska do rejestru decyzji,

2. Ministerstwo Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska prowadzi rejestr wydanych decyzji z tytułu odpowiedzialności zawodowej, obejmujący osoby wykonująca samodzielne funkcje techniczne w budownictwie, które zostały pociągnięte do odpowiedzialności zawodowej przewidzianej w art. 62 i 64.

3. Skreślenie z rejestru, o którym mowa w ust. 2, następuje po upływie 5 lat od daty uprawomocnienia się decyzji w sprawie upomnienia, a w razie zakazu wykonywania samodzielnej funkcji technicznej w budownictwie – od daty przywrócenia prawa wykonywania tych funkcji.

Minister Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska: J. Kusiak