Dziennik Ustaw - rok 1955 nr 18 poz. 107

2. Przepisy ust. 1 mają odpowiednie zastosowanie do dzierżawców wymienionych w art. 1, którym nieruchomości dzierżawione nadano już na podstawie przepisów o przeprowadzeniu reformy rolnej bądź o ustroju rolnym i osadnictwie.

2. Postępowanie prowadzi się na koszt Państwa.

1) umowy zawartej przed dniem 13 września 1944 r., a na Ziemiach Odzyskanych – przed dniem 9 maja 1945 r., z zamiarem nabycia na własność lub

2) umowy o dział, zawartej przed dniem 1 września 1939 r., albo

3) orzeczenia o zatwierdzeniu projektu parcelacji nieruchomości państwowych i wykazu nabywców wydanego przed dniem 1 września 1939 r.

2. Przepis ust. 1 stosuje się bez względu na zachowanie przepisanej formy umowy.

3. W przypadkach gospodarczo uzasadnionych prezydium wojewódzkiej rady narodowej może zezwolić na uznanie rolnika za właściciela nieruchomości, na której gospodaruje, choćby objęcie nieruchomości w posiadanie nastąpiło na podstawie umowy zawartej już po dacie określonej w ust. 1 pkt 1, jeżeli nabywca działał w dobrej wierze.

4. Przepisy powyższe stosuje się odpowiednio również do osób pozostających w stosunku pracy, rencistów i rzemieślników, chociażby na nieruchomościach nie gospodarowali.

2. Za członków rodziny uważa się małżonka, dzieci, wnuków, rodziców i rodzeństwo.

2. Jeżeli utrata posiadania nieruchomości nastąpiła wskutek przekazania tych nieruchomości na cele realizacji narodowych planów gospodarczych, osobom wymienionym w art. 6 służy prawo do odszkodowania w myśl przepisów o nabywaniu i przekazywaniu nieruchomości niezbędnych do realizacji narodowych planów gospodarczych.

3. Uprawnienia przewidziane w ust. 1 i 2 powinny być zgłoszone nie później niż w ciągu 2 lat od dnia wejścia w życie dekretu.

1) osoby wymienione w art. 5 uregulowały już całą cenę umówioną z poprzednim właścicielem nieruchomości,

2) objęcie nieruchomości w posiadanie nastąpiło na podstawie darowizny dokonanej przez poprzedniego właściciela lub umowy o dział zawartej pomiędzy poprzednimi współwłaścicielami,

3) nieruchomości na Ziemiach Odzyskanych nabywają osoby w myśl art. 6.

2. W innych przypadkach nabywca obowiązany jest zapłacić taką część ceny szacunkowej, jaka odpowiada nie spłaconej części ceny należnej poprzedniemu właścicielowi. Część ceny szacunkowej ulega stosunkowemu zmniejszeniu, jeżeli obszar nieruchomości nabywanej na własność jest mniejszy od obszaru nieruchomości otrzymanej w posiadanie na podstawie aktów wymienionych w art. 5.

2. Jeżeli obszar nieruchomości nadanej jest większy od obszaru nieruchomości objętej w posiadanie na podstawie aktów wymienionych w art. 5, za grunty stanowiące nadwyżkę uprawniony powinien uiścić należność przypadającą według przepisów o przeprowadzeniu reformy rolnej bądź o ustroju rolnym i osadnictwie.

1) za nieruchomości państwowe:

a) 5% należności, jeżeli nieruchomości miały charakter samodzielnych gospodarstw,

b) 15% należności, jeżeli nieruchomości miały charakter gospodarstw wzorowych,

c) 10% należności – w innych przypadkach,

2) za nieruchomości, które nie stanowiły własności Państwa – 15% należności.

2. Postępowanie w sprawie nabycia własności nieruchomości wszczyna się na wniosek osób uprawnionych lub z urzędu,

3. Postępowanie prowadzi się na koszt Państwa.

2. W razie śmierci repatrianta określonego w ust. 1 przed nadaniem mu nieruchomości zwolnienie od obowiązku uiszczenia ceny nabycia przysługuje pozostającemu przy życiu małżonkowi, a w braku małżonka – każdemu ze zstępnych w linii prostej w części odpowiadającej jego udziałowi w spadku.

3. Uprawnienia do zwolnienia od obowiązku uiszczenia ceny nabycia nieruchomości mogą być przekazane aktem notarialnym małżonkowi lub zstępnym w linii prostej.

2. Przejście gospodarstwa (działki) na własność Państwa stwierdza prezydium powiatowej rady narodowej.

3. Gospodarstwo (działkę), które przeszło na własność Państwa stosownie do ust. 1, nadaje się na własność osadnikowi, który na nim gospodaruje na podstawie przydziału dokonanego przez prezydium powiatowej rady narodowej.

2. W przypadkach uzasadnionych względami gospodarczymi prezydium wojewódzkiej rady narodowej może zezwolić na uznanie osób wymienionych w art. 6 za właścicieli nieruchomości o większym obszarze.

3. Za własność posiadaczy wymienionych w art. 5 ust. 1–3 można uznać tylko taki obszar, który łącznie z gruntami stanowiącymi już ich własność nie przekracza norm władania przewidzianych w art. 2 ust. 1 pkt e) dekretu z dnia 6 września 1944 r. o przeprowadzeniu reformy rolnej (Dz. U. z 1945 r. Nr 3, poz. 13).

4. Za własność posiadaczy wymienionych w art. 5 ust. 4 można uznać obszar nie przekraczający 1 ha gruntu; jednak w przypadkach uzasadnionych względami gospodarczymi prezydium wojewódzkiej rady narodowej może zezwolić na uznanie większego obszaru za własność posiadacza.

2. Do wpisu prawa własności nieruchomości nabytych na podstawie niniejszego dekretu stosuje się odpowiednio przepisy o wpisywaniu do ksiąg wieczystych prawa własności nieruchomości nadanych na podstawie przepisów o przeprowadzeniu reformy rolnej bądź o ustroju rolnym i osadnictwie.

2. Do spraw wszczętych na podstawie ustawy określonej w ust. 1 mają w dalszym postępowaniu zastosowanie przepisy niniejszego dekretu.

Przewodniczący Rady Państwa: A. Zawadzki

Sekretarz Rady Państwa: M. Rybicki