Dziennik Ustaw - rok 1952 nr 31 poz. 208

Na podstawie art. 2 ust. 1 lit. a) i c) oraz ust. 2 i 3 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 16 marca 1928 r. o bezpieczeństwie i higienie pracy (Dz. U. R. P. Nr 35, poz. 325) oraz art. 2 ust. 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 22 sierpnia 1927 r. o zapobieganiu chorobom zawodowym i ich zwalczaniu (Dz. U. R. P. Nr 78, poz. 670) zarządza się, co następuje:

2. Prowadzenie robót kesonowych bez lekarzy i personelu pomocniczo-lekarskiego jest zabronione,

3. Lekarz organizuje i sprawuje całokształt opieki lekarskiej, a przede wszystkim prowadzi akcję zapobiegania i leczenia chorób kesonowych.

4. Opieka lekarska powinna być stała i zorganizowana w sposób zapewniający możność niezwłocznego wezwania lekarza kesonowego w każdym czasie.

1) kwalifikowanie kandydatów na pracowników kesonowych, badanie ich zdrowia okresowo, nie rzadziej niż raz na tydzień, badanie pracowników powracających do pracy po chorobie lub przerwie w pracy, wydawanie orzeczeń o zdolności do pracy, bez których nie wolno dopuszczać do prac kesonowych;

2) nadzór sanitarny nad całością terenu robót kesonowych, a w szczególności nad barakami mieszkalnymi, stołówką i urządzeniami sanitarno-higienicznymi;

3) prowadzenie osobnej kartoteki z kartami zdrowia pracowników kesonowych;

4) przeprowadzanie z personelem technicznym kontroli sprawności urządzeń doprowadzających i odprowadzających powietrze do kesonu i śluz, ilości powietrza doprowadzanego do kesonu w stosunku do liczby pracowników, stanu wszystkich aparatów pomiarowych oraz stanu higieniczno-sanitarnego wszystkich pomieszczeń kesonowych;

5) przeprowadzanie osobiście lub przez wyznaczonego felczera badania reakcji ustroju pracowników podczas pracy na nadciśnienie;

6) wydawanie zarządzeń powizytacyjnych, które wpisuje się do dziennika robót kesonowych;

7) składanie okresowych i końcowych sprawozdań z działalności lekarskiej prezydium właściwej wojewódzkiej rady narodowej (wydział pracy i pomocy społecznej oraz wydział zdrowia), a także kierownictwu przedsiębiorstwa robót kesonowych;

8) udział w naradach i odprawach dotyczących produkcji oraz warunków pracy i bytowania pracowników;

9) organizacja pierwszej pomocy i transportu chorych, nadzór nad tymi czynnościami i udział w akcji ratowniczej;

10) występowanie do kierownictwa robót o przedłużenie śluzowania w razie częstych przypadków zachorowań pracowników z powodu niekorzystnych warunków (właściwości gruntu itp.);

11) przeprowadzanie badania powietrza w izbie roboczej i w śluzach,

2. Kandydaci do prac kesonowych powinni być poddani badaniu rentgenologicznemu płuc i serca, laryngologicznemu oraz w miarę potrzeby innemu specjalistycznemu. U każdego kandydata do prac kesonowych powinna być przeprowadzona próba na opad krwinek (odczyn Biernackiego).

3. Pracownicy kesonowi oraz personel nadzorujący roboty kesonowe otrzymują po przyjęciu do pracy książkę kesonową, zawierającą przepisy sanitarno-higieniczne oraz z zakresu higieny pracy. Do książki tej lekarz wpisuje wyniki badania wstępnego i badań okresowych, przebieg choroby kesonowej, przypadki innych zachorowań oraz wypadki przy pracy.

4. Inne osoby wchodzące do kesonów obowiązane są - przed wejściem do kesonu - poddać się badaniom lekarskim.

2. Na czas trwania choroby nie mogą być dopuszczone do kesonu osoby podlegające cierpieniom mającym charakter przejściowy, a ujemnie wpływającym na system krwionośny lub oddechowy (katar, zapalenie przewodu nosowo-krtaniowego itp.).

1) rozmiary śluzy powinny być takie, aby śluza mogła pomieścić dwa łóżka, szafkę na leki, stolik oraz aby mogły się w niej swobodnie poruszać trzy osoby;

2) wysokość śluzy powinna wynosić co najmniej 1,70 m;

3) ściany śluzy powinny być wyłożone materiałem źle przewodzącym ciepło (drewno, wojłok itp.);

4) śluza powinna posiadać przedsionek o wejściu tak szerokim, aby można było wnieść chorego na noszach;

5) w śluzie powinno być okienko z grubego szklą do obserwowania chorych;

6) śluza powinna być zaopatrzona w małą śluzę dla podawania pożywienia i innych potrzebnych rzeczy bez potrzeby zmiany ciśnienia w śluzie leczniczej;

7) śluza powinna być zaopatrzona w oświetlenie i ogrzewanie elektryczne, termometr, manometry (jeden wewnątrz, a drugi zewnątrz śluzy), telefoniczne połączenie z ambulatorium, pokojem lekarza, stacją sprężarek i kierownictwem robót;

8) śluza powinna być wyposażona w potrzebne leki, butle z tlenem, worki z tlenem, 2 latarki elektryczne i w niezbędne materiały piśmienne (zeszyt i ołówek).

2. Śluza powinna być stale gotowa do umieszczenia w niej chorych. Nad stanem gotowości śluzy powinien czuwać pod względem technicznym specjalista, wyznaczony przez kierownictwo robót kesonowych, a pod względem sanitarno-higienicznym - lekarz lub jego zastępca (felczer).

2. Drzwi i otwory zewnętrzne w śluzach z wyjątkiem śluz rękawowych powinny otwierać się do wewnątrz śluzy. Drzwi i otwory do szybu powinny otwierać się do szybu - czyli zawsze w stronę zwiększonego ciśnienia. Przy stosowaniu w śluzach drzwi rozsuwanych lub przesuwanych powinny być stosowane automaty blokujące dla uniemożliwienia samoczynnego i dowolnego otwierania się drzwi.

3. Ściany śluzy osobowej do wysokości 1,5 m oraz podłogi śluzy powinny być wyłożone materiałem źle przewodzącym ciepło (drewno i wojłok).

4. Śluza powinna być zabezpieczona przed nadmiernym nagrzewaniem od słońca, a w zimie zabezpieczona przed utratą ciepła.

5. W śluzie osobowej powinny znajdować się w dostatecznej ilości ławki lub siedzenia odchylne z oparciami.

6. Otwory, przez które dopływa powietrze do śluz osobowych, należy wykonać tak, aby ruch powietrza nie powodował gwizdów i był skierowany w dół przy ścianie, a nie na pracowników.

7. Przewód odprowadzający powietrze powinien być umieszczony w ten sposób, aby jego koniec położony był nie niżej niż 10 cm od stropu śluzy.

8. Zawory do śluzowania powinny znajdować się na zewnątrz śluzy; wewnątrz śluzy powinien znajdować się zawór dodatkowy. Zawór dodatkowy wewnątrz śluzy powinien być zaplombowany. W razie zerwania plomby i użycia zaworu należy dokonać o tym wpisu w dzienniku robót kesonowych z podaniem przyczyn użycia zaworu dodatkowego. Zawory powinny umożliwiać dokładne regulowanie prędkości śluzowania.

9. Wewnątrz śluzy osobowej powinny być zainstalowane: oświetlenie elektryczne, manometr oraz aparat telefoniczny, połączony z siecią telefoniczną robót kesonowych. W śluzie powinny znajdować się: zegar, termometr, apteczka z normalnym wyposażeniem i lekami nasercowymi oraz worek z tlenem.

10. Na zewnątrz śluzy osobowej powinny być zainstalowane: zegar, manometr i aparat telefoniczny, połączony z siecią telefoniczną robót kesonowych, a dla nadciśnienia ponad 1,5 atm - barograf.

2. Urządzenie służące do ruchu materiałowego w szybach powinno być napędzane silnikami elektrycznymi.

3. Wymiary stanowisk roboczych w śluzach materiałowych obsługiwanych od wewnątrz powinny odpowiadać przepisom § 15 ust. 1.

4. Otwory i drzwi śluz materiałowych powinny odpowiadać przepisom § 15 ust. 2. W razie stosowania drzwi lub urządzeń (rękawów) otwieranych w stronę mniejszego ciśnienia należy zaopatrzyć je w odpowiednie urządzenia mechaniczne, nie dopuszczające do przedwczesnego ich otwarcia bez zamknięcia otworów lub drzwi połączonych z szybem.

5. Śluzy materiałowe powinny być zaopatrzone na zewnątrz w manometry.

6. W śluzach materiałowych, obsługiwanych od wewnątrz należy zainstalować wewnątrz śluzy manometr, zegar aparat telefoniczny, oświetlenie elektryczne a na zewnątrz śluzy - zegar i aparat telefoniczny.

2. Śluzy i rury szybowe po zdjęciu ich i przed każdym zainstalowaniem ich na nowym kesonie należy poddać szczegółowym oględzinom zewnętrznym, a w przypadku wykrycia defektów należy powtórzyć próby na ciśnienie wody.

3. Przed rozpoczęciem robot kesonowych należy sprawdzić działanie sprężarek, zaworów i manometrów. Manometry powinny być tak połączone aby było możliwe sprawdzanie dokładności ich działania w czasie pracy.

2. W dojściach tych nie wolno składać jakichkolwiek materiałów i narzędzi oraz innych przedmiotów.

3. Szerokość galeryjki dokoła śluz powinna wynosić co najmniej 1 m; galeryjka powinna być zabezpieczona mocnymi i należycie przymocowanymi poręczami. Przymocowanie galeryjek do śluz lub rur szybowych nie powinno przeszkadzać w ruchu i w pracy na tych galeryjkach. Pomosty, galeryjki i dojścia do nich powinny być czysto utrzymywane.

2. Ściany kesonu powinny być dostatecznie wytrzymałe na ciśnienie zewnętrzne i wewnętrzne. Ściany wewnątrz kesonu powinny być przed rozpoczęciem robot pomalowane na jasno. Wnętrze kesonu powinno być utrzymywane w czystości.

3. W izbie roboczej powinien być zainstalowany w miejscu widocznym aerometr, psychrometr i termometr maksymalny i minimalny. Na zewnątrz śluzy osobowej powinien być zainstalowany manometr, połączony z izbą roboczą dla kontrolowania nadciśnienia w izbie.

4. Rury doprowadzające powietrze do izby roboczej powinny być zakończone klapą zwrotną, automatycznie zamykającą wylot w razie przerwy dopływu powietrza.

5. Ilość powietrza doprowadzanego do izby roboczej powinna wynosić co najmniej 30 m³ na godzinę na 1 osobę. Ilość powietrza należy mierzyć za pomocą odpowiednich aparatów.

6. Do usunięcia nadmiaru powietrza lub do przyspieszenia wymiany powietrza powinny być wbudowane w ściany izby roboczej rurki z zaworami. Liczba ich i rozmieszczenie powinny być takie, aby wymiana powietrza dokonywała się w każdym miejscu izby roboczej w przypadku natrafienia na grunt nieprzepuszczalny, gdy powietrze z izby roboczej nie może się wydostawać spod noża kesonu. Zamiast rurek syfonowych można zastosować rurę pionową przepuszczoną przez strop kesonu.

7. W izbie roboczej powinna znajdować się apteczka z dostateczną ilością materiału opatrunkowego, urządzenia przeznaczone do transportu pionowego do śluzy osobowej chorych lub rannych pracowników oraz naczynie szczelnie zamknięte z kurkiem do czerpania wody przegotowanej do picia. Woda do picia powinna być zmieniana raz na dobę.

2. Sprężone powietrze powinno być dostarczane bezpośrednio ze zbiornika powietrza trzema przewodami magistralnymi, z których dwa prowadzą do izby roboczej (jeden czynny i drugi zapasowy) oraz trzeci - do obsługi śluz.

3. Rura ssąca sprężarki powinna mieć wylot umieszczony na zewnątrz maszynowni i tak ustawiony, aby zapewnić czerpanie tylko świeżego i czystego powietrza oczyszczonego z pyłu za pomocą filtrów. Powietrze sprężone powinno być przepuszczone przez zbiornik o objętości co najmniej 3 m³ dla wyrównania wahań ciśnienia oraz przez filtr celem usunięcia par i gazów, pochodzących ze smarów, a także innych zanieczyszczeń.

4. Temperatura powietrza doprowadzanego do izby roboczej i śluz powinna wynosić 14° - 22° C.

5. Do smarowania sprężarek powinny być używane smary i oleje o temperaturze zapłonu nie niższej niż 200° C, a do smarowania części ruchomych i cylindrów - oleje bez zapachu o temperaturze zapłonu nie niższej niż 300° C.

2. Dla zapewnienia oświetlenia kesonu przewody należy doprowadzić do kesonu dwiema oddzielnymi liniami niezależnymi od siebie.

3. Majstrowie, podmajstrzy i co dziesiąty pracownik powinni posiadać ręczne latarki elektryczne. W izbie roboczej powinna znajdować się bateryjna lampa zapasowa ręczna.

4. Sieć oświetleniową wewnątrz śluzy i w izbie roboczej należy dokładnie zabezpieczyć przed uszkodzeniami mechanicznymi i przed wpływami atmosferycznymi. Miejsce doprowadzenia przewodów do wnętrza lub wyprowadzenia ich przez ściany śluzy należy dokładnie uszczelnić.

5. Siła światła powinna wynosić co najmniej 20 luksów na poziomie pracy.

2. Należy urządzić dodatkowo świetlną i dźwiękową sygnalizację porozumiewawczą izby roboczej, śluz i stanowisk śluzowych. Sposób sygnalizacji należy podać do wiadomości przez umieszczenie odpowiednich instrukcji wewnątrz i zewnątrz śluz oraz w izbie roboczej.

2) dla pozostałych osób ciśnienie podnosi się w sposób następujący:

2. Podnoszenie ciśnienia powietrza powinno odbywać się powoli i równomiernie.

2. Osoby, które przebywają w nadciśnieniu nie dłużej niż 1 godzinę, podlegają wyśluzowywaniu w czasie o połowę krótszym.

Minister Pracy i Opieki Społecznej: K. Rusinek

Minister Zdrowia: J. Sztachelski