Na podstawie ustawy z dnia 3 stycznia 1945 r. o trybie wydawania dekretów z mocą ustawy (Dz.U. R. P. Nr 1, poz. 1) - Rada Ministrów postanawia, a Prezydium Krajowej Rady Narodowej zatwierdza, co następuje:
Art. 1. Posiadacze listów hipotecznych, listów długów gruntowych i rentowych, wydanych przed 1 września 1939 r., są obowiązani przedstawić je oddziałowi hipotecznemu sądu, który je wydał, do rejestracji przed upływem siedmiu miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszego dekretu.
Art. 2. 1. Sąd ostempluje przedstawione listy w ten sposób, że na pierwszej stronicy umieści wzmiankę o zarejestrowaniu. Wzmianka powinna zawierać: imię, nazwisko, adres, oznaczenie narodowości i przynależności państwowej posiadacza listu oraz jego oświadczenie, czy list był nabyty przed 1 września 1939 r. i od kogo, datę rejestracji, podpis sędziego i pieczęć sądu.
2. O rejestracji sąd zamieści wzmiankę w księdze gruntowej przy odpowiednim wpisie.
Art. 3. Listy nie przedłożone do ostemplowania przed upływem okresu rejestracji tracą moc prawną.
Art. 4. Obowiązkowi rejestracji podlegają także listy wydane przed 1 września 1939 r., które zostały umorzone na podstawie dotychczasowych przepisów i zastąpione duplikatami.
Art. 5. 1. Kto w okresie od 1 września 1939 r. do 17 grudnia 1945 r. utracił list hipoteczny, list długu gruntowego lub rentowego wskutek zniszczenia, zagubienia lub bezprawnego zaboru, ten może zgłosić w oddziale hipotecznym sądu, który list wydał, wniosek o umorzenie listu.
2. Wniosek należy złożyć w terminie 7-miesięcznym od dnia wejścia w życie niniejszego dekretu.
3. We wniosku należy uprawdopodobnić fakt posiadania listu i okoliczności jego utraty.
Art. 6. O wniosku zamieści sąd wzmiankę w księdze gruntowej przy wpisie, którego list dotyczy.
Art. 7. Rozpoznanie wniosków o umorzenie nastąpi po upływie terminu rejestracji.
Art. 8. Da postępowania z wniosków o umorzenie listów stosuje się przepisy kodeksu postępowania niespornego, o ile przepisy poniższe nie stanowią inaczej.
Art. 9. 1. Jeżeli okaże się, że zgłoszono wniosek o umorzenie listu, który został zarejestrowany, sąd wezwie dzierżyciela listu do złożenia listu w terminie miesięcznym w sądzie.
2. Jeżeli w terminie tym list nie zostanie złożony, sąd wyda postanowienie o umorzeniu listu.
Art. 10. 1. Jeżeli list zostanie złożony, sąd wyznaczy wnioskodawcy odpowiedni termin do wystąpienia na drogę postępowania spornego celem odzyskania listu.
2. Po bezskutecznym upływie terminu sąd na żądanie tego, kto złożył list, umorzy postępowanie i zwróci mu list.
Art. 11. Jeżeli wniosek dotyczy listu niezarejestrowanego, sąd rozstrzygnie odpowiednio do ustalonych okoliczności.
Art. 12. 1. Po uprawomocnieniu się postanowienia umarzającego list sąd wyda wnioskodawcy duplikat listu i uwidoczni tę okoliczność w księdze gruntowej.
2. Po uprawomocnieniu się postanowienia oddalającego wniosek o umorzenie sąd wykreśli wzmiankę o wniosku o umorzenie w księdze gruntowej.
Art. 13. Po upływie terminu rejestracji hipoteki listowe, długi gruntowe i rentowe, co do których nie została zamieszczona w księdze gruntowej wzmianka o rejestracji lub wniosku o umorzenie listu albo wzmianka taka została wykreślona, uznaje się za ustanowione z wyłączeniem wydania listu. Za uprawnionego wierzyciela będzie się uważać tego, kto jest wpisany do księgi gruntowej. Przepisy o sprostowaniu księgi gruntowej pozostają, nienaruszone.
Art. 14. 1. Od wniosku o rejestrację listów pobiera się wpis stały w kwocie 50 zł, a od wniosku o umorzenie listów, zażalenia i skargi kasacyjnej 1/5 wpisu stosunkowego od wartości nominalnej listu, najmniej jednak 100 zł.
2. Wzmianka w księdze hipotecznej o rejestracji listów i jej wykreślenie nie podlegają opłacie. Poza tym stosuje się przepisy o kosztach sądowych.
Art. 15. 1. Postępowanie o umorzenie listów hipotecznych, listów długu gruntowego lub rentowego, wszczęte przed dniem wejścia w życie niniejszego dekretu, toczy się według dotychczasowych przepisów aż do jego zakończenia.
2. Jeżeli jednak w postępowaniu, wszczętym przed wejściem w życie niniejszego dekretu, ogłoszeń jeszcze nie dokonano, do dalszego postępowania stosuje, się przepisy tego dekretu.
Art. 16. Wykonanie niniejszego dekretu porucza się Ministrowi Sprawiedliwości.
Art. 17. Dekret niniejszy wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
Prezydent Krajowej Rady Narodowej: Bolesław Bierut
Prezes Rady Ministrów: Edward Osóbka-Morawski
w/z Minister Sprawiedliwości: Leon Chajn
