Dziennik Ustaw - rok 1937 nr 26 poz. 175

Prezydent Rzeszy Niemieckiej, Prezydent Związkowy Republiki Austriackiej, Jego Królewska Mość Król Belgów, Prezydent Republiki Stanów Zjednoczonych Brazylii, Prezydent Republiki Kolumbii, Jego Królewska Mość Król Danii, Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, za Wolne Miasto Gdańsk, Prezydent Republiki Ekwadoru, Jego Królewska Mość Król Hiszpanii, Prezydent Republiki Finlandzkiej, Prezydent Republiki Francuskiej, Prezydent Republiki Greckiej, Jego Wysokość Regent Królestwa Węgier, Jego Królewska Mość Król Włoch, Jego Cesarska Mość Cesarz Japonii, Jej Królewska Wysokość Wielka Księżna Luksemburgu, Jego Królewska Mość Król Norwegii, Jej Królewska Mość Królowa Holandii, Prezydent Republiki Peru, Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, Prezydent Republiki Portugalskiej, Jego Królewska Mość Król Szwecji, Rada Związkowa Szwajcarska, Prezydent Republiki Czeskosłowackiej, Prezydent Republiki Tureckiej, Jego Królewska Mość Król Jugosławii –

pragnąc zapobiec trudnościom, jakie stwarza różnorodność ustawodawstw krajów, w których weksle są w obiegu i nadać w ten sposób więcej pewności i szybkości stosunkom w handlu międzynarodowym,

wyznaczyli swymi pełnomocnikami:

Prezydent Rzeszy Niemieckiej:

p. Leo QUASSOWSKI, Radcę ministerialnego w Ministerstwie Sprawiedliwości Rzeszy;

Dr Erich ALBRECHT, Radcę Poselstwa w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Rzeszy;

Dr Fritz ULLMANN, Sędziego Trybunału w Berlinie.

Prezydent Związkowy Republiki Austriackiej:

Dr Guido STROBELE, Radcę ministerialnego w Związkowym Ministerstwie Sprawiedliwości.

Jego Królewska Mość Król Belgów:

Wicehrabiego POULLET, Ministra Stanu, Członka Izby Posłów;

p. J. de la Vallée POUSSIN, Sekretarza Generalnego Ministerstwa Nauk i Sztuk.

Prezydent Republiki Stanów Zjednoczonych Brazylii:

p. Deoclecio de CAMPOS, Attaché Handlowego w Rzymie, b. Profesora Wydziału Prawnego w Para.

Prezydent Republiki Kolumbii:

p. A. José RESTREPO, Posła Nadzwyczajnego i Ministra Pełnomocnego, stałego Delegata przy Lidze Narodów.

Jego Królewska Mość Król Danii:

p. Axel HELPER, Radcę ministerialnego w Ministerstwie Handlu i Przemysłu;

p. Valdemar EIGTVED, Dyrektora „Privatbanken” w Kopenhadze.

Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, za Wolne Miasto Gdańsk:

p. Józefa SUŁKOWSKIEGO, Profesora Uniwersytetu w Poznaniu, Członka Komisji Kodyfikacyjnej Polski.

Prezydent Republiki Ekwadoru:

Dr Alejandro GASTELU, Wicekonsula w Genewie.

Jego Królewska Mość Król Hiszpanii:

Dr Juan GOMEZ MONTEJO, Naczelnika Wydziału Korpusu Prawników w Ministerstwie Sprawiedliwości.

Prezydent Republiki Finlandzkiej:

p. Filipa GRÖNVALL, Radcę Stanu, Członka Wysokiego Sądu Administracyjnego w Helsinkach.

Prezydent Republiki Francuskiej:

p. L. J. PERCEROU, Profesora Wydziału Prawnego w Paryżu.

Prezydent Republiki Greckiej:

p. r. RAPHAËL, Stałego Delegata przy Lidze Narodów, Chargé d'Affaires w Bernie.

Jego Wysokość Regent Królestwa Węgier:

p. Zoltán BARANYAI, Chargé d'Affaires a. i. Delegacji Węgierskiej przy Lidze Narodów.

Jego Królewska Mość Król Włoch:

p. Amedeo GIANNINI, Radcę Stanu, Ministra Pełnomocnego.

Jego Cesarska Mość Cesarz Japonii:

p. Morie OHNO, Posła Nadzwyczajnego i Ministra Pełnomocnego przy Związkowym Prezydencie Republiki Austriackiej;

p. Tetsukichi SHIMADA, Sędziego Sądu Kasacyjnego w Tokio.

Jej Królewska Wysokość Wielka Księżna Luksemburgu:

p. Ch. G. VERMAIRE, Konsula w Genewie.

Jego Królewska Mość Król Norwegii:

p. C. Stub HOLMBOE, Adwokata.

Jej Królewska Mość Królowa Holandii:

Dr W. L. P. A. MOLENGRAAFF, emerytowanego Profesora Uniwersytetu w Utrechcie.

Prezydent Republiki Peru:

p. José Maria BARRETO, Szefa Stałego Biura Peru przy Lidze Narodów.

Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej:

p. Józefa SUŁKOWSKIEGO, Profesora Uniwersytetu w Poznaniu, Członka Komisji Kodyfikacyjnej Polski.

Prezydent Republiki Portugalskiej:

Dr José CAEIRO da MATTA, Rektora Uniwersytetu w Lizbonie, Profesora Wydziału Prawnego, Dyrektora Banku Portugalii.

Jego Królewska Mość Król Szwecji:

Barona E. MARKS von WÜRTEMBERG, Prezesa Sądu Apelacyjnego w Sztokholmie, b. Ministra Spraw Zagranicznych;

p. Birger EKEBERG, Prezesa Komisji Ustawodawstwa Cywilnego, b. Ministra Sprawiedliwości, b. Członka Sądu Najwyższego.

Rada Związkowa Szwajcarska:

Dr Max VISCHER, Adwokata i Notariusza, Pierwszego Sekretarza szwajcarskiego Stowarzyszenia Bankierów.

Prezydent Republiki Czeskosłowackiej:

Dr Karel HERMANN-OTAVSKÝ, Profesora Uniwersytetu w Pradze, Prezesa Komisji Kodyfikacyjnej prawa handlowego w Ministerstwie Sprawiedliwości.

Prezydent Republiki Tureckiej:

Beja Mehmed MUNIR, Posła Nadzwyczajnego i Ministra Pełnomocnego przy Związkowej Radzie Szwajcarskiej.

Jego Królewska Mość Król Jugosławii:

p. Ilia CHOUMENKOVITCH, Stałego Delegata przy Lidze Narodów, Posła Nadzwyczajnego i Ministra Pełnomocnego przy Związkowej Radzie Szwajcarskiej –

którzy, po przedstawieniu swych pełnomocnictw, uznanych za dobre i w należytej formie, zgodzili się na następujące postanowienia:

Wysokie Układające się Strony zobowiązują się wprowadzić na swych obszarach, bądź w jednym z tekstów oryginalnych, bądź też w swoim języku własnym, Ustawę jednolitą, stanowiącą załącznik I do niniejszej konwencji.

Zobowiązanie to będzie ewentualnie poddane zastrzeżeniom, które każda Wysoka Układająca się Strona powinna, w tym przypadku, podać do wiadomości w chwili ratyfikacji lub przystąpienia. Zastrzeżenia będą wybrane z liczby tych, o których wspomina załącznik II do niniejszej konwencji.

Jednakże, jeżeli chodzi o zastrzeżenia, przewidziane w artykułach 8, 12 i 18 wspomnianego załącznika II, mogą być one uczynione po ratyfikacji lub przystąpieniu byle zostały notyfikowane Sekretarzowi Generalnemu Ligi Narodów, który zakomunikuje natychmiast ich tekst członkom Ligi Narodów i państwom, nie będącym członkami Ligi Narodów, przez które konwencja niniejsza będzie ratyfikowana lub które do niej przystąpią. Takie zastrzeżenia osiągną skutek dopiero dziewięćdziesiątego dnia następującego po otrzymaniu przez sekretarza Generalnego wyżej wymienionej notyfikacji.

W przypadkach nagłych, każda z Wysokich Układających się Stron będzie mogła korzystać z zastrzeżeń, przewidzianych przez artykuły 7 i 22 wspomnianego załącznika II, po ratyfikacji lub przystąpieniu. W tych przypadkach Strona ta zawiadomi o tym natychmiast i bezpośrednio wszystkie inne Układające się Strony i Sekretarza Generalnego Ligi Narodów. Notyfikacja tych zastrzeżeń osiągnie skutek po upływie dwóch dni od otrzymania wspomnianego zawiadomienia przez Wysokie Układające się Strony.

Ustawa jednolita nie będzie stosowana na obszarze żadnej z Wysokich Układających się Stron do weksli trasowanych i własnych już wystawionych w chwili wejścia w życie niniejszej konwencji.

Niniejsza konwencja, której teksty francuski i angielski będą jednakowo miarodajne, będzie nosiła datę dnia dzisiejszego.

Będzie ona mogła być podpisana później aż do 6 września 1930 roku w imieniu każdego członka Ligi Narodów i każdego Państwa, nie będącego Członkiem Ligi Narodów.

Niniejsza konwencja będzie ratyfikowana.

Dokumenty ratyfikacyjne zostaną złożone przed 1 września 1932 roku u Sekretarza Generalnego Ligi Narodów, który zawiadomi natychmiast o tym wszystkich Członków Ligi Narodów i Państwa, nie będące Członkami Ligi Narodów, lecz będące Stronami w niniejszej konwencji.

Począwszy od 6 września 1930 roku każdy Członek Ligi Narodów i każde Państwo, nie będące Członkiem Ligi Narodów będzie mogło przystąpić do konwencji.

Przystąpienie to będzie uskutecznione przez notyfikację u Sekretarza Generalnego Ligi Narodów, celem złożenia jej w archiwach Sekretariatu.

Sekretarz Generalny zawiadomi natychmiast o tym złożeniu wszystkich, którzy podpisali niniejszą konwencję lub do niej przystąpili.

Konwencja niniejsza wejdzie w życie dopiero po jej ratyfikowaniu lub przystąpieniu do niej siedmiu Członków Ligi Narodów lub Państw, nie będących Członkami Ligi Narodów; w tej liczbie musi być trzech Członków Ligi Narodów stale reprezentowanych w Radzie.

Wejście w życie nastąpi dziewięćdziesiątego dnia po otrzymaniu przez Sekretarza Generalnego Ligi Narodów siódmej ratyfikacji lub przystąpienia zgodnie z ustępem pierwszym niniejszego artykułu.

Sekretarz Generalny Ligi Narodów, uskuteczniając zawiadomienia przewidziane w artykułach IV i V, zaznaczy w szczególności, że otrzymał ratyfikacje lub przystąpienia, przewidziane w ustępie pierwszym niniejszego artykułu.

Każda ratyfikacja lub przystąpienie, dokonane po wejściu w życie konwencji, zgodnie z postanowieniami artykułu VI, zacznie wywierać skutki dziewięćdziesiątego dnia po otrzymaniu przez Sekretarza Generalnego Ligi Narodów ratyfikacji lub przystąpienia.

Z zastrzeżeniem przypadków nagłych, niniejsza konwencja nie będzie mogła być wypowiedziana przed upływem terminu dwuletniego od daty, w której wejdzie ona w życie w stosunku do Członka Ligi Narodów albo w stosunku do Państwa, nie będącego Członkiem Ligi Narodów, które ją wypowiada. Wypowiedzenie to zacznie wywierać skutki dziewięćdziesiątego dnia następującego po otrzymaniu przez Sekretarza Generalnego notyfikacji do niego wystosowanej.

Każde wypowiedzenie będzie natychmiast zakomunikowane przez Sekretarza Generalnego Ligi Narodów wszystkim innym Wysokim Układającym się Stronom.

W przypadkach nagłych, Wysoka Układająca się Strona, która uskuteczni wypowiedzenie, zawiadomi o nim bezpośrednio i natychmiast wszystkie inne Wysokie Układające się Strony, i wypowiedzenie wywrze skutek w dwa dni po otrzymaniu wspomnianego zawiadomienia przez wymienione Wysokie Układające się Strony. Wysoka Układająca się Strona, która uskuteczni wypowiedzenie w tych warunkach, zawiadomi również o swojej decyzji Sekretarza Generalnego Ligi Narodów.

Każde wypowiedzenie będzie jedynie skuteczne w stosunku do Wysokiej Układającej się Strony, w której imieniu będzie dokonane.

Każdy Członek Ligi Narodów i każde Państwo, nie będące Członkiem Ligi Narodów, w stosunku do którego ma moc niniejsza konwencja, może skierować do Sekretarza Generalnego Ligi Narodów, po upływie czwartego roku od wejścia w życie konwencji żądanie, dążące do zmiany niektórych lub wszystkich przepisów niniejszej konwencji.

Jeżeli takie żądanie, po zakomunikowaniu go innym Członkom Ligi Narodów lub Państwom, nie będącym Członkami Ligi, a których wówczas będzie obowiązywała konwencja niniejsza, zostanie poparte w terminie jednorocznym przynajmniej przez sześć spośród tych państw, Rada Ligi Narodów postanowi, czy należy zwołać w tym celu konferencję.

Wysokie Układające się Strony mogą oświadczyć w chwili podpisania, ratyfikacji lub przystąpienia, że przez przyjęcie przez nie niniejszej konwencji, nie zamierzają wziąć na siebie żadnego zobowiązania co do całości lub każdej części swych kolonii, protektoratów, albo obszarów pozostających pod ich zwierzchnictwem lub mandatem; w tym przypadku konwencja nie będzie się stosowała do obszarów, będących przedmiotem podobnego oświadczenia.

Wysokie Układające się Strony mogą później, każdej chwili, notyfikować Sekretarzowi Generalnemu Ligi Narodów, że życzą sobie zastosować niniejszą konwencję do całości lub każdej części swych obszarów, które stanowiły przedmiot oświadczenia, przewidzianego w ustępie poprzedzającym. W tym przypadku konwencja będzie się stosowała do obszarów wspomnianych w notyfikacji po upływie dziewięćdziesięciu dni od jej otrzymania przez Sekretarza Generalnego Ligi Narodów.

Wysokie Układające się Strony mogą również, zgodnie z artykułem VIII, wypowiedzieć niniejszą konwencję co do całości lub każdej części swych kolonij, protektoratów lub obszarów, pozostających pod ich zwierzchnictwem lub mandatem.

Niniejsza konwencja będzie zarejestrowana przez sekretarza Generalnego Ligi Narodów z chwilą jej wejścia w życie. Będzie ona następnie ogłoszona, możliwie najprędzej, w Zbiorze Traktatów Ligi Narodów.

Na dowód czego wyżej wymienieni pełnomocnicy podpisali niniejszą konwencję.

Sporządzono w Genewie siódmego czerwca tysiąc dziewięćset trzydziestego roku w jednym egzemplarzu, który zostanie złożony w archiwach Sekretariatu Ligi Narodów; uwierzytelnione odpisy tego egzemplarza zostaną przesłane do wszystkich Członków Ligi Narodów i do wszystkich Państw, nie będących Członkami Ligi Narodów, reprezentowanych na konferencji.

ZA NIEMCY:

Leo Quassowski

Dr Albrecht

Dr Ullmann

ZA AUSTRIĘ:

Dr Strobele

ZA BELGIĘ:

W-Hr P. Poullet

De la Vallée Poussin

ZA BRAZYLIĘ:

Deoclecio De Campos

ZA KOLUMBIĘ:

A. J. Restrepo

ZA DANIĘ:

A. Helper

V. Eigtved

ZA WOLNE MIASTO GDAŃSK:

Sułkowski

ZA EKWADOR:

Alex. Gastelú

ZA HISZPANIĘ:

Juan Gomez Montejo

ZA FINLANDIĘ:

E. Grönvall

ZA FRANCJĘ:

J. Percerou

ZA GRECJĘ:

R. Raphaël

ZA WĘGRY:

Dr Baranyai Zoltán

ZA WŁOCHY:

Amedeo Giannini

ZA JAPONIĘ:

M. Ohno

T. Shimada

ZA LUKSEMBURG:

Ch. G. Vermaire

ZA NORWEGIĘ:

Stub Holmboe

ZA HOLANDIĘ:

Molengraaff

ZA PERU:

J. M. Barreto

ZA POLSKĘ:

Sułkowski

ZA PORTUGALIĘ:

José Caeiro da Malta

ZA SZWECJĘ:

E. Marks von Würtemberg

Birger Ekeberg

ZA SZWAJCARIĘ:

Vischer

ZA CZECHOSŁOWACJĘ:

Prof. dr Karel Hermann-Otavský

ZA TURCJĘ:

Ad referendum

Mehmed Munir

ZA JUGOSŁAWIĘ:

I. Choumenkovitch

ZAŁĄCZNIK I.

USTAWA JEDNOLITA DOTYCZĄCA WEKSLU TRASOWANEGO I WŁASNEGO.

Tytuł I

WEKSEL TRASOWANY.

Dział I – Wystawienie i forma wekslu trasowanego.

Artykuł pierwszy.

Weksel trasowany zawiera:

1) nazwę „weksel” w samym tekście dokumentu, w języku, w jakim go wystawiono;

2) polecenie bezwarunkowe zapłacenia oznaczonej sumy pieniężnej;

3) nazwisko osoby, która ma zapłacić (trasata);

4) oznaczenie terminu płatności;

5) oznaczenie miejsca płatności;

6) nazwisko osoby, na której rzecz lub na której zlecenie zapłata ma być dokonana;

7) oznaczenie daty i miejsca wystawienia wekslu;

8) podpis wystawcy wekslu.

Artykuł 2.

Nie będzie uważany za weksel trasowany dokument, któremu brak jednej z cech, wskazanych w artykule poprzedzającym, wyjąwszy przypadki, określone w ustępach następujących:

Weksel bez oznaczenia terminu płatności uważa się za płatny za okazaniem.

W braku osobnego oznaczenia, miejsce, wymienione obok nazwiska trasata, uważa się za miejsce płatności, a także za miejsce zamieszkania trasata.

Weksel, w którym nie oznaczono miejsca wystawienia, uważa się za wystawiony w miejscu, podanym obok nazwiska wystawcy.

Artykuł 3.

Weksel może być wystawiony na własne zlecenie wystawcy.

Trasatem może być sam wystawca.

Weksel może być wystawiony na rachunek osoby trzeciej.

Artykuł 4.

Weksel może być płatny w miejscu zamieszkania osoby trzeciej, bądź w miejscowości, w której trasat ma miejsce zamieszkania, bądź w innej miejscowości.

Artykuł 5.

W wekslu, płatnym za okazaniem lub w pewien czas po okazaniu, może wystawca zastrzec oprocentowanie sumy wekslowej. W każdym innym wekslu zastrzeżenie takie uważa się za nienapisane.

Stopa odsetek powinna być określona w wekslu, w braku jej określenia, zastrzeżenie oprocentowania uważa się za nienapisane.

Odsetki biegną od daty wystawienia wekslu, jeżeli nie wskazano innej daty.

Artykuł 6.

Weksel, w którym sumę wekslową napisano literami i liczbami, w razie różnicy ważny jest na sumę, napisaną literami.

W razie różnicy sum, napisanych kilkakrotnie literami lub kilkakrotnie liczbami, weksel jest ważny na sumę mniejszą.

Artykuł 7.

Jeżeli na wekslu znajdują się podpisy osób, niezdolnych do zaciągania zobowiązań wekslowych, podpisy fałszywe, podpisy osób nie istniejących albo podpisy, które z jakiejkolwiek innej przyczyny nie zobowiązują osób, które weksel podpisały lub których nazwiskiem weksel został podpisany, nie uchybia to ważności innych podpisów.

Artykuł 8.

Kto podpisał weksel jako przedstawiciel innej osoby, nie będąc umocowanym do działania w jej imieniu, odpowiada sam wekslowo, a jeżeli zapłacił, ma takie same prawa, jakie by miała osoba, której jest rzekomo przedstawicielem. Zasady te stosuje się również do przedstawiciela, który przekroczył granicę swego umocowania.

Artykuł 9.

Wystawca odpowiada za przyjęcie i zapłatę wekslu.

Od odpowiedzialności za przyjęcie wystawca może się zwolnić; zastrzeżenie, którym wystawca zwalnia się od odpowiedzialności za zapłatę uważa się za nienapisane.

Artykuł 10.

Jeżeli weksel, niezupełny w chwili wystawienia, uzupełniony został niezgodnie z zawartym porozumieniem, nie można wobec posiadacza zasłaniać się zarzutem, że nie zastosowano się do tego porozumienia, chyba że posiadacz nabył weksel w złej wierze albo przy nabyciu dopuścił się rażącego niedbalstwa.

Dział II. – Indos.

Artykuł 11.

Każdy weksel można przenieść przez indos, chociażby nie był wystawiony wyraźnie na zlecenie.

Jeżeli wystawca umieścił w wekslu wyrazy „nie na zlecenie” lub inne zastrzeżenie równoznaczne, można przenieść weksel tylko w formie i ze skutkami zwykłego przelewu.

Weksel można indosować również na trasata bez względu, czy przyjął on weksel, czy nie, a także na wystawcę lub na każdą inną osobę, wekslowo zobowiązaną. Osoby te mogą weksel dalej indosować.

Artykuł 12.

Indos powinien być bezwarunkowy. Warunki, od których uzależniono indos, uważa się za nienapisane.

Indos częściowy jest nieważny.

Indos na okaziciela jest równoznaczny z indosem in blanco.

Artykuł 13.

Indos powinien być napisany na wekslu lub na złączonej z nim karcie dodatkowej (przedłużku) i podpisany przez indosanta.

Indos może nie wymieniać indosatariusza lub może ograniczać się tylko do podpisu indosanta (indos in blanco). W tym przypadku indos jest ważny tylko, jeżeli został napisany na odwrotnej stronie wekslu lub na przedłużku.

Artykuł 14.

Indos przenosi wszystkie prawa z wekslu.

Jeżeli indos jest in blanco, posiadacz wekslu może:

1) wypełnić indos nazwiskiem własnym lub innej osoby;

2) indosować weksel dalej in blanco lub na inną osobę;

3) przenieść weksel na inną osobę bez wypełnienia indosu in blanco i bez indosowania.

Artykuł 15.

Indosant odpowiada w braku przeciwnego zastrzeżenia za przyjęcie i zapłatę wekslu.

Indosant może zabronić dalszego indosowania; w tym przypadku nie odpowiada wobec następnych indosatariuszy.

Artykuł 16.

Będzie uważany za prawnego posiadacza, kto ma weksel i wykaże prawo swoje nieprzerwanym szeregiem indosów, chociażby ostatni indos był in blanco. Przekreślone indosy uważa się w tym względzie za nie istniejące. Gdy po indosie in blanco następuje dalszy indos, uważa się, że indosant, który go podpisał, nabył weksel na mocy indosu in blanco.

Jeżeli kto przez jakikolwiek wypadek utracił posiadanie wekslu, posiadacz, który wykaże swe prawo według przepisów ustępu poprzedzającego, będzie obowiązany do wydania wekslu tylko, jeżeli go nabył w złej wierze albo jeżeli przy nabyciu dopuścił się rażącego niedbalstwa.

Artykuł 17.

Osoby, przeciw którym dochodzi się praw z wekslu, nie mogą wobec posiadacza zasłaniać się zarzutami, opartymi na swych stosunkach osobistych z wystawcą lub z posiadaczami poprzednimi, chyba że posiadacz, nabywając weksel, działał świadomie na szkodę dłużnika.

Artykuł 18.

Jeżeli indos zawiera wzmiankę „waluta do odebrania”, „do inkasa”, „per procura” lub inną wzmiankę, oznaczającą tylko pełnomocnictwo, natenczas posiadacz może wykonywać wszystkie prawa z wekslu; nie może go jednak indosować inaczej, jak tylko ze skutkami pełnomocnictwa.

W tym przypadku dłużnicy wekslowi mogą zasłaniać się wobec posiadacza tylko zarzutami, służącymi im przeciw indosantowi.

Pełnomocnictwo, zawarte w indosie pełnomocniczym nie wygasa przez śmierć mocodawcy ani przez to, że mocodawca utracił zdolność do działań prawnych.

Artykuł 19.

Jeżeli indos zawiera wzmiankę „waluta na zabezpieczenie”, „waluta w zastaw” lub jakąkolwiek inną wzmiankę, wyrażającą zastaw, posiadacz może wykonywać wszystkie prawa z wekslu; wszelako indos jego ma znaczenie jedynie indosu pełnomocniczego.

Dłużnicy wekslowi nie mogą w tym przypadku zasłaniać się wobec posiadacza zarzutami, opartymi na swych stosunkach osobistych z indosantem, chyba że posiadacz, biorąc weksel, działał świadomie na szkodę dłużnika.

Artykuł 20.

Indos po terminie płatności ma te same skutki, co indos przed tym terminem. Indos jednak po proteście z powodu niezapłacenia lub po upływie terminu, ustanowionego dla protestu, ma tylko skutki zwykłego przelewu.

Aż do dowodu przeciwnego indos bez daty uważa się za dokonany przed upływem terminu, ustanowionego dla protestu.

Dział III. – Przyjęcie.

Artykuł 21.

Posiadacz wekslu albo nawet każdy, kto ten weksel ma, może aż do terminu płatności przedstawić go do przyjęcia trasatowi w jego miejscu zamieszkania.

Artykuł 22.

W każdym wekslu wystawca może zastrzec, iż weksel ma być przedstawiony do przyjęcia z oznaczeniem lub bez oznaczenia terminu.

Wystawca może w wekslu zabronić przedstawienia do przyjęcia, wyjąwszy, gdy chodzi o weksel, płatny u osoby trzeciej lub płatny w innej miejscowości niż ta, w której trasat ma miejsce zamieszkania, albo płatny w pewien czas po okazaniu.

Wystawca może również zastrzec, że przedstawienie do przyjęcia nie może nastąpić przed dniem oznaczonym.

Każdy indosant może zastrzec, że weksel ma być przedstawiony do przyjęcia, z oznaczeniem lub bez oznaczenia terminu, chyba że wystawca zabronił przedstawienia do przyjęcia.

Artykuł 23.

Weksel płatny w pewien czas po okazaniu, powinien być przedstawiony do przyjęcia w ciągu roku od dnia wystawienia.

Wystawca może oznaczyć krótszy lub dłuższy termin.

Indosanci mogą terminy te skrócić.

Artykuł 24.

Trasat może żądać, aby mu weksel przedstawiono ponownie do przyjęcia nazajutrz po pierwszym przedstawieniu. Osoby interesowane mogą tylko wtedy podnosić zarzut, że żądaniu temu nie uczyniono zadość, gdy żądanie stwierdzono w proteście.

Posiadacz nie ma obowiązku pozostawienia w ręku trasata wekslu, przedstawionego do przyjęcia.

Artykuł 25.

Przyjęcie pisze się na wekslu. Przyjęcie oznacza się wyrazem „przyjęty” lub innym równoznacznym wyrazem, podpisuje je trasat. Sam podpis trasata na przedniej stronie wekslu oznacza przyjęcie.

Gdy weksel jest płatny w pewien czas po okazaniu lub gdy wskutek szczególnego zastrzeżenia ma być przedstawiony do przyjęcia w terminie oznaczonym, przyjęcie powinno być datowane dniem jego dokonania, chyba że posiadacz żąda, aby było datowane dniem przedstawienia. W celu zachowania praw do zwrotnego poszukiwania przeciwko indosantom i wystawcy, posiadacz powinien stwierdzić brak daty przez protest, dokonany we właściwym czasie.

Artykuł 26.

Przyjęcie powinno być bezwarunkowe; można je wszakże ograniczyć do części sumy wekslowej.

Każde inne odstąpienie od treści wekslu, zamieszczone w przyjęciu, uważa się za odmowę przyjęcia. Wszakże akceptant odpowiada według treści swego przyjęcia.

Artykuł 27.

Jeżeli wystawca podał w wekslu miejsce zapłaty odmienne od miejsca zamieszkania trasata bez oznaczenia osoby, u której zapłata powinna być dokonana, trasat może w przyjęciu oznaczyć tę osobę. W braku tego oznaczenia uważa się, że akceptant sam zobowiązał się zapłacić w miejscu zapłaty.

Gdy weksel płatny jest w miejscu zamieszkania trasata, może on w przyjęciu wskazać adres w tym samym miejscu, gdzie zapłata powinna być dokonana.

Artykuł 28.

Przez przyjęcie trasat zobowiązuje się do zapłacenia wekslu w terminie płatności.

W razie niezapłacenia służy posiadaczowi wekslu, chociażby był wystawcą, bezpośrednie roszczenie z wekslu przeciwko akceptantowi o wszystko, czego żądać można na podstawie art. 48 i 49.

Artykuł 29.

Jeżeli trasat przekreślił przyjęcie przed zwróceniem wekslu, uważa się, że przyjęcia odmówił. Aż do dowodu przeciwnego uważa się przekreślenie za dokonane przed zwróceniem wekslu.

Jeżeli jednak trasat zawiadomił piśmiennie o przyjęciu posiadacza wekslu lub kogokolwiek z podpisanych na wekslu, odpowiada wobec nich według treści swego przyjęcia.

Dział IV. – Poręczenie wekslowe.

Artykuł 30.

Zapłatę wekslu można zabezpieczyć poręczeniem wekslowym (aval) co do całości sumy wekslowej lub co do jej części.

Poręczenie może dać osoba trzecia lub nawet osoba, podpisana na wekslu.

Artykuł 31.

Poręczenie umieszcza się na wekslu albo na przedłużku.

Poręczenie oznacza się wyrazem „poręczam” lub innym zwrotem równoznacznym; podpisuje je poręczyciel.

Sam podpis na przedniej stronie wekslu uważa się za udzielenie poręczenia, wyjąwszy gdy jest to podpis wystawcy lub trasata.

Poręczenie powinno wskazywać, za kogo je dano. W braku takiej wskazówki uważa się, że poręczenia udzielono za wystawcę.

Artykuł 32.

Poręczyciel wekslowy odpowiada tak samo, jak ten, za kogo poręczył.

Zobowiązanie poręczyciela jest ważne, chociażby nawet zobowiązanie, za które poręcza, było nieważne z jakiejkolwiek przyczyny z wyjątkiem wady formalnej.

Poręczyciel wekslowy, który zapłacił weksel, nabywa prawa, wynikające z wekslu, przeciw osobie, za którą poręczył, i przeciw tym, którzy wobec tej osoby odpowiadają z wekslu.

Dział V. – Płatność.

Artykuł 33.

Weksel może być płatny:

za okazaniem;

w pewien czas po okazaniu;

w pewien czas po dacie;

w oznaczonym dniu.

Weksle z innymi terminami płatności lub z kilku następującymi po sobie terminami są nieważne.

Artykuł 34.

Weksel za okazaniem jest płatny przy przedstawieniu. Weksel powinien być przedstawiony do zapłaty w ciągu roku od dnia wystawienia. Wystawca może oznaczyć krótszy lub dłuższy termin. Indosanci mogą terminy te skrócić.

Wystawca może zastrzec, że weksel, płatny za okazaniem, nie może być przedstawiony do zapłaty przed oznaczonym dniem. W tym przypadku termin do przedstawienia biegnie od owego dnia.

Artykuł 35.

Termin płatności wekslu, płatnego w pewien czas po okazaniu, określa się podług daty przyjęcia lub podług daty protestu.

Jeżeli nie było protestu, przyjęcie niedatowane uważa się wobec akceptanta za dokonane w ostatnim dniu terminu, wyznaczonego do przedstawienia.

Artykuł 36.

Jeżeli termin płatności wekslu jest oznaczony na jeden miesiąc lub na więcej miesięcy po dacie lub po okazaniu, weksel ten jest płatny w odpowiednim dniu tego miesiąca, w którym zapłata ma być dokonana. W braku takiego dnia weksel jest płatny w ostatnim dniu tego miesiąca.

Jeżeli termin płatności wekslu jest oznaczony na jeden miesiąc lub na więcej miesięcy i pół miesiąca po dacie lub po okazaniu, liczy się najpierw miesiące całe.

Jeżeli płatność wekslu jest oznaczona na początek, na środek (np. połowę stycznia, połowę lutego itd.) lub na koniec miesiąca, rozumie się przez to pierwszy, piętnasty lub ostatni dzień miesiąca.

Określeniem „osiem dni” lub „piętnaście dni” wyraża się nie jeden lub dwa tygodnie, lecz okres całych ośmiu lub piętnastu dni.

Określenie „pół miesiąca” oznacza piętnaście dni.

Artykuł 37.

Gdy weksel jest płatny w oznaczonym dniu w miejscu, gdzie obowiązuje kalendarz odmienny od kalendarza miejsca wystawienia, uważa się datę płatności za określoną według kalendarza miejsca płatności.

Przy wekslu, przekazanym z jednego miejsca na inne, w którym obowiązuje kalendarz odmienny, a płatnym w pewien czas po dacie, przelicza się dzień wystawienia na dzień, odpowiadający kalendarzowi miejsca płatności i podług tego oznacza się termin płatności.

Zasadę ustępu poprzedzającego stosuje się także do obliczania terminów przedstawienia weksli.

Przepisów tych nie stosuje się, jeżeli z zastrzeżenia w wekslu lub w ogóle z jego treści wynika, że chciano zastosować inne zasady.

Dział VI. – Zapłata.

Artykuł 38.

Posiadacz wekslu, płatnego w oznaczonym dniu albo w pewien czas po dacie lub po okazaniu, powinien przedstawić go do zapłaty bądź w pierwszym dniu, w którym można wymagać zapłaty, bądź w jednym z dwóch następnych dni powszednich.

Przedstawienie wekslu w izbie rozrachunkowej jest równoznaczne z przedstawieniem do zapłaty.

Artykuł 39.

Trasat może przy zapłacie żądać wydania wekslu, pokwitowanego przez posiadacza.

Posiadacz nie może odmówić przyjęcia zapłaty częściowej.

W razie zapłaty częściowej trasat może żądać wzmianki o niej na wekslu i osobnego pokwitowania.

Artykuł 40.

Posiadacz wekslu nie ma obowiązku przyjmowania zapłaty przed terminem płatności.

Trasat, który płaci przed terminem płatności, czyni to na własne niebezpieczeństwo.

Kto płaci w terminie płatności, zwolniony jest z zobowiązania, chyba że dopuścił się podstępu lub rażącego niedbalstwa. Obowiązany jest do sprawdzenia prawidłowości szeregu indosów, lecz nie do sprawdzenia podpisów indosantów.

Artykuł 41.

Jeżeli weksel wystawiono na walutę, która nie jest walutą miejsca płatności, sumę wekslową można zapłacić w walucie krajowej podług jej wartości w dniu płatności. Jeżeli dłużnik dopuścił się zwłoki, posiadacz może żądać zapłaty sumy wekslowej w walucie krajowej według swego wyboru albo podług jej kursu w dniu płatności, albo podług jej kursu w dniu zapłaty.

Wartość waluty zagranicznej oznacza się podług zwyczajów miejsca płatności. Wystawca jednak może zastrzec, że suma, przypadająca do zapłaty, ma być obliczona podług kursu, ustanowionego w wekslu.

Zasad powyższych nie stosuje się do przypadku, gdy wystawca zastrzegł, że zapłata ma być uiszczona w oznaczonej walucie (zastrzeżenie zapłaty rzeczywistej w walucie zagranicznej).

Jeżeli weksel wystawiono na walutę, mającą w kraju wystawienia i w kraju zapłaty tę samą nazwę, lecz inną wartość, domniemywa się, że miano na myśli walutę miejsca płatności.

Artykuł 42.

W przypadku nieprzedstawienia wekslu do zapłaty w terminie, oznaczonym w art. 38, każdy dłużnik może złożyć sumę wekslową do depozytu władzy właściwej na koszt i niebezpieczeństwo posiadacza.

Dział VII. – Zwrotne poszukiwanie z powodu nieprzyjęcia lub niezapłacenia.

Artykuł 43.

Posiadacz wekslu może wykonywać zwrotne poszukiwanie przeciw indosantom, wystawcy, tudzież innym dłużnikom wekslowym:

po terminie płatności, jeżeli zapłata nie nastąpiła;

już przed terminem płatności:

1) jeżeli odmówiono przyjęcia w całości lub w części;

2) jeżeli ogłoszono upadłość trasata bez względu, czy weksel przyjął, czy nie, albo jeżeli trasat zaprzestał płacenia długów, choćby to zaprzestanie nie zostało stwierdzone orzeczeniem sądowym, lub też jeżeli przeprowadzono bezskutecznie egzekucję z jego majątku;

3) jeżeli ogłoszono upadłość wystawcy wekslu, co do którego istnieje zakaz przedstawienia do przyjęcia.

Artykuł 44.

Odmowa przyjęcia lub zapłaty powinna być stwierdzona aktem publicznym (protest z powodu nieprzyjęcia lub niezapłacenia).

Protest z powodu nieprzyjęcia powinien być dokonany w terminach, w których ma nastąpić przedstawienie wekslu do przyjęcia. Jeżeli w przypadku art. 24 ust. 1 weksel został po raz pierwszy przedstawiony w ostatnim dniu terminu, protest może być dokonany jeszcze dnia następnego.

Protest z powodu niezapłacenia wekslu, płatnego w oznaczonym dniu albo w pewien czas po dacie lub po okazaniu, powinien być dokonany w jednym z dwóch dni powszednich, następujących po dniu płatności. Jeżeli weksel jest płatny za okazaniem, protest powinien być dokonany z zachowaniem warunków dokonania protestu z powodu nieprzyjęcia, przewidzianych w ustępie poprzedzającym.

Protest z powodu nieprzyjęcia zwalnia od przedstawienia do zapłaty i od protestu z powodu niezapłacenia.

W przypadku gdy trasat, bez względu, czy weksel przyjął czy nie, zaprzestał płacenia długów lub gdy przeprowadzono bezskutecznie egzekucję z jego majątku, posiadacz może wykonywać zwrotne poszukiwanie tylko po przedstawieniu wekslu trasatowi do zapłaty i po dokonaniu protestu.

W przypadku ogłoszenia upadłości trasata, bez względu, czy weksel przyjął czy nie, zarówno jak w przypadku ogłoszenia upadłości wystawcy wekslu, co do którego istnieje zakaz przedstawienia do przyjęcia, posiadacz wekslu może wykonywać zwrotne poszukiwanie już na podstawie orzeczenia sądowego, którym ogłoszono upadłość.

Artykuł 45.

Posiadacz wekslu powinien o nieprzyjęciu lub o niezapłaceniu zawiadomić swojego indosanta i wystawcę w ciągu czterech dni powszednich, następujących po dniu protestu, a w przypadku zastrzeżenia „bez kosztów” – po dniu przedstawienia. Każdy indosant powinien w ciągu dwóch dni powszednich, następujących po dniu, w którym otrzymał zawiadomienie, podać do wiadomości swojego poprzednika otrzymane zawiadomienie, wskazując nazwiska i adresy tych, którzy dokonali zawiadomień poprzednich, i tak kolejno aż do wystawcy. Terminy powyższe biegną od otrzymania zawiadomienia poprzedniego.

Ilekroć w myśl ustępu poprzedzającego zawiadamia się osobę podpisaną na wekslu, należy tak samo w tymże terminie zawiadomić jej poręczyciela.

Jeżeli indosant nie wskazał swego adresu lub podał go w sposób nieczytelny, wystarczy zawiadomienie poprzedzającego go indosanta.

Zawiadomienia można dokonać w jakikolwiek sposób, nawet przez proste odesłanie wekslu.

Obowiązany do zawiadomienia ma udowodnić, że dokonał go w przepisanym terminie. Termin ten uważa się jako zachowany, jeżeli pismo z zawiadomieniem oddano na pocztę w przepisanym terminie.

Kto nie zawiadomi w czasie powyżej oznaczonym, nie traci praw z wekslu, odpowiada jednak za szkodę, spowodowaną przez swe niedbalstwo tylko do sumy, na jaką weksel jest wystawiony.

Artykuł 46.

Wystawca, indosant albo poręczyciel przez zastrzeżenie „bez kosztów”, „bez protestu” lub przez inne równoznaczne, napisane na wekslu i podpisane, mogą zwolnić posiadacza wekslu od protestu z powodu nieprzyjęcia lub niezapłacenia, jako warunku zwrotnego poszukiwania.

Zastrzeżenie takie nie zwalnia posiadacza ani od przedstawienia wekslu w przepisanym terminie, ani od obowiązku zawiadomienia. Dowód niezachowania terminu przedstawienia ciąży na tym, kto się na tę okoliczność powołuje wobec posiadacza.

Zastrzeżenie, pochodzące od wystawcy, skuteczne jest wobec wszystkich dłużników wekslowych; jeżeli pochodzi od indosanta lub od poręczyciela, ma skutek tylko wobec niego. Gdyby mimo zastrzeżenia, pochodzącego od wystawcy, posiadacz dokonał protestu, sam ponosi koszty. Jeżeli zastrzeżenie pochodzi od indosanta lub od poręczyciela, koszty dokonanego protestu obciążają wszystkich dłużników wekslowych.

Artykuł 47.

Kto weksel wystawił, przyjął, indosował lub zań poręczył, odpowiada wobec posiadacza solidarnie.

Posiadacz może dochodzić roszczeń przeciw jednemu, kilku lub wszystkim dłużnikom bez potrzeby zachowania porządku, w jakim się zobowiązali.

Takie samo prawo ma każdy dłużnik wekslowy, który weksel wykupił.

Dochodzenie sądowe roszczeń przeciw jednemu dłużnikowi nie tamuje dochodzenia przeciw innym dłużnikom, nawet następującym po dłużniku, przeciw któremu wpierw skierowano dochodzenie sądowe.

Artykuł 48.

Posiadacz wekslu może żądać od zobowiązanego zwrotnie:

1) nieprzyjętej lub nie zapłaconej sumy wekslowej wraz z odsetkami, jeżeli je zastrzeżono;

2) odsetek w wysokości sześć od sta od dnia płatności;

3) kosztów protestu, dokonanych zawiadomień tudzież innych kosztów.

W przypadku zwrotnego poszukiwania przed płatnością będzie potrącone dyskonto od sumy wekslowej. Dyskonto oblicza się według urzędowej stopy dyskontowej (stopa Banku) w dniu zwrotnego poszukiwania w miejscu zamieszkania posiadacza.

Artykuł 49.

Kto weksel wykupił, może żądać od swoich poprzedników:

1) całkowitej sumy zapłaconej,

2) odsetek od tej sumy w wysokości sześć od sta, licząc od dnia wykupienia wekslu,

3) własnych kosztów.

Artykuł 50.

Każdy dłużnik wekslowy, przeciw któremu wykonywa się lub wykonać można zwrotne poszukiwanie, może żądać, aby mu za zapłatą sumy regresowej wydano weksel, protest, tudzież rachunek pokwitowany.

Indosant, który weksel wykupił, może przekreślić indos własny oraz indosy następnych indosantów.

Artykuł 51.

W przypadku zwrotnego poszukiwania po częściowym przyjęciu wekslu ten, kto płaci nieprzyjętą część sumy wekslowej, może żądać stwierdzenia zapłaty na wekslu i osobnego pokwitowania. Nadto posiadacz wekslu wyda mu poświadczony przez siebie odpis wekslu oraz protest celem umożliwienia dalszego zwrotnego poszukiwania.

Artykuł 52.

Zwrotnie poszukujący może w braku zastrzeżenia przeciwnego wykonać swoje prawo także w ten sposób, że na jednego z zobowiązanych zwrotnie wystawia nowy weksel (weksel zwrotny), płatny za okazaniem i w miejscu zamieszkania zobowiązanego zwrotnie.

Weksel zwrotny obejmuje prócz sum, wymienionych w art. 48 i 49, stręczne i opłatę stemplową za weksel zwrotny.

Jeżeli weksel zwrotny wystawia posiadacz wekslu, wysokość sumy wekslowej oznaczona będzie podług kursu wekslu za okazaniem, przekazanego z miejsca płatności wekslu pierwotnego na miejsce zamieszkania zobowiązanego zwrotnie. Jeżeli weksel zwrotny wystawia indosant, wysokość sumy wekslowej oznaczona będzie podług kursu wekslu za okazaniem, przekazanego z miejsca zamieszkania wystawcy wekslu zwrotnego na miejsce zamieszkania zobowiązanego zwrotnie.

Artykuł 53.

Po bezskutecznym upływie terminów ustanowionych: do przedstawienia wekslu, płatnego za okazaniem lub w pewien czas po okazaniu;

do protestu z powodu nieprzyjęcia lub niezapłacenia;

do przedstawienia do zapłaty w razie zastrzeżenia „bez kosztów”;

posiadacz traci prawo do indosantów, wystawcy oraz do innych dłużników wekslowych z wyjątkiem akceptanta.

W razie nieprzedstawienia wekslu do przyjęcia w terminie, zastrzeżonym przez wystawcę, posiadacz traci prawo zwrotnego poszukiwania z powodu niezapłacenia jako też z powodu nieprzyjęcia, wyjąwszy, gdyby z treści zastrzeżenia wynikało, że wystawca chciał się jedynie uchylić od odpowiedzialności za przyjęcie.

Jeżeli zastrzeżenie co do terminu przedstawienia uczynił indosant, tylko on może się na nie powołać.

Artykuł 54.

Jeżeli przedstawienie wekslu albo protest nie mogą być dokonane w terminach przepisanych z powodu przeszkody nie do przezwyciężenia (ustawowego przepisu któregokolwiek państwa albo innego wypadku siły wyższej), terminy te ulegają przedłużeniu.

Posiadacz obowiązany jest zawiadomić bez zwłoki swego indosanta o wypadku siły wyższej i o tym zawiadomieniu zaznaczyć na wekslu lub na przedłużku z dodaniem daty i swego podpisu; poza tym stosuje się przepisy art. 45.

Po ustaniu siły wyższej posiadacz wekslu powinien bez zwłoki przedstawić weksel do przyjęcia lub do zapłaty, a w razie potrzeby dokonać protestu.

Jeżeli siła wyższa trwa dłużej niż trzydzieści dni, licząc od terminu płatności, można wykonać zwrotne poszukiwanie bez przedstawienia wekslu i bez protestu.

Co do weksli, płatnych za okazaniem lub w pewien czas po okazaniu, termin trzydziestodniowy biegnie od dnia, w którym posiadacz zawiadomił swego indosanta o wypadku siły wyższej, chociażby nawet zawiadomienie takie nastąpiło jeszcze przed upływem terminu do przedstawienia; co do weksli, płatnych w pewien czas po okazaniu, termin trzydziestodniowy przedłuża się o czas, w jaki po okazaniu weksel był płatny.

Okoliczności czysto osobistych, dotyczących posiadacza wekslu lub osoby, której zlecił on przedstawienie wekslu lub dokonanie protestu, nie uważa się za wypadki siły wyższej.

Dział VIII. – Wyręczenie.

1. Przepisy ogólne.

Artykuł 55.

Wystawca, indosant lub poręczyciel mogą wskazać osobę, która ma przyjąć albo zapłacić weksel w potrzebie.

Weksel można pod warunkami niżej określonymi przyjąć lub zapłacić przez wyręczenie na rzecz któregokolwiek dłużnika, przeciw któremu może być wykonywane zwrotne poszukiwanie.

Każda osoba trzecia, nawet trasat lub osoba, już zobowiązana z wekslu, z wyjątkiem akceptanta, mogą być wyręczycielami.

O wyręczeniu wyręczyciel zawiadomi w ciągu dwóch dni powszednich osobę, którą wyręcza. Jeżeli terminu nie zachowa, odpowiada za szkodę, spowodowaną przez swoje niedbalstwo tylko do sumy, na jaką weksel jest wystawiony.

2. Przyjęcie przez wyręczenie.

Artykuł 56.

Przyjęcie przez wyręczenie może nastąpić we wszystkich przypadkach, gdy posiadacz wekslu, co do którego nie istnieje zakaz przedstawienia do przyjęcia, ma prawo zwrotnego poszukiwania przed terminem płatności.

Jeżeli na wekslu wskazano osobę, która ma weksel przyjąć lub zapłacić w potrzebie w miejscu płatności, posiadacz nie może przed terminem płatności wykonać zwrotnego poszukiwania przeciw temu, kto wskazał tę osobę, i przeciw następującym po nim dłużnikom, chyba że przedstawił weksel osobie wskazanej i że odmówienie przez nią przyjęcia stwierdzone zostało protestem.

W innych przypadkach wyręczenia posiadacz może nie zgodzić się na przyjęcie przez wyręczenie. Jeżeli jednak zgodzi się na nie, traci prawo zwrotnego poszukiwania przed terminem płatności przeciw temu, na czyją rzecz nastąpiło przyjęcie przez wyręczenie, i przeciw następującym po nim dłużnikom.

Artykuł 57.

Przyjęcie przez wyręczenie umieszcza się na wekslu; podpisuje je wyręczyciel. Przyjęcie powinno wskazywać, na czyją rzecz wyręczenie nastąpiło; w braku tej wskazówki przyjęcie uważa się za udzielone na rzecz wystawcy.

Artykuł 58.

Akceptant przez wyręczenie odpowiada wobec posiadacza oraz indosantów, następujących po wyręczonym, tak samo, jak ostatni.

Pomimo przyjęcia przez wyręczenie, wyręczony i jego poprzednicy mogą za zwrotem sumy, oznaczonej w art. 48, żądać od posiadacza wydania wekslu, oraz protestu i rachunku pokwitowanego, jeżeli je sporządzono.

3. Zapłata przez wyręczenie.

Artykuł 59.

Zapłata przez wyręczenie może nastąpić we wszystkich przypadkach, w których można dochodzić zwrotnego poszukiwania po terminie płatności wekslu lub przed tym terminem.

Zapłata przez wyręczenie obejmuje całą sumę, którą miałby zapłacić wyręczony.

Dokonana będzie najpóźniej nazajutrz po ostatnim dniu, przepisanym dla protestu z powodu niezapłacenia.

Artykuł 60.

Jeżeli weksel przyjęły przez wyręczenie osoby, mające zamieszkanie w miejscu płatności, albo jeżeli osoby, mające zamieszkanie w tym samym miejscu, wskazano jako mające płacić w potrzebie, posiadacz przedstawi weksel wszystkim tym osobom i w razie nieuiszczenia zapłaty przez wyręczenie, dokona protestu z powodu niezapłacenia najpóźniej nazajutrz po ostatnim dniu, przepisanym dla protestu.

W razie niedokonania protestu w tym czasie ten, kto wskazał adres w potrzebie lub na czyją rzecz nastąpiło przyjęcie, tudzież następujący po nim indosanci wolni są od odpowiedzialności.

Artykuł 61.

Posiadacz wekslu, który odmawia przyjęcia zapłaty przez wyręczenie, traci prawo zwrotnego poszukiwania przeciw tym, którzy byliby zwolnieni.

Artykuł 62.

Zapłatę przez wyręczenie stwierdza się pokwitowaniem na wekslu, oznaczając osobę, na której rzecz zapłaty dokonano. W braku takiego oznaczenia uważa się, że zapłaty dokonano na rzecz wystawcy.

Weksel i protest, jeżeli był dokonany, wręczyć należy płacącemu przez wyręczenie.

Artykuł 63.

Płacący przez wyręczenie nabywa prawa, wynikające z wekslu, przeciw wyręczonemu i przeciw tym, którzy wobec wyręczonego odpowiadają z wekslu. Nie może jednak dalej wekslu indosować.

Indosanci, następujący po wyręczonym są zwolnieni.

W razie zbiegu kilku ofiarujących zapłatę przez wyręczenie, pierwszeństwo należy się temu, kto przez zapłatę zwalnia największą liczbę dłużników. Kto wbrew temu przepisowi, mimo świadomości stanu rzeczy, płaci przez wyręczenie, traci prawo zwrotnego poszukiwania przeciw tym, którzy byliby zwolnieni.

Dział IX. – Wtóropisy i odpisy wekslu.

1. Wtóropisy.

Artykuł 64.

Weksel można wystawić w kilku jednobrzmiących egzemplarzach.

Egzemplarze te ponumerowane będą w samym tekście dokumentu; w przeciwnym razie każdy z egzemplarzy uważa się za weksel odrębny.

Każdy posiadacz wekslu może na własny koszt żądać wydania większej liczby egzemplarzy, o ile z wekslu nie wynika, że go wystawiono w jednym egzemplarzu. W tym celu posiadacz ma zwrócić się do swego bezpośredniego indosanta, który jest obowiązany zwrócić się do swego poprzednika i tak dalej aż do wystawcy. Indosanci obowiązani są do powtórzenia swoich indosów na nowych egzemplarzach.

Artykuł 65.

Zapłata, dokonana na jeden z egzemplarzy, zwalnia nawet wtedy, gdyby nie było na wekslu zastrzeżenia, że taka zapłata pozbawia ważności inne egzemplarze. Wszelako trasat odpowiada z każdego przyjętego przez siebie egzemplarza, którego mu nie zwrócono.

Indosant, który przeniósł egzemplarze na różne osoby, jako też następni indosanci, odpowiadają ze wszystkich podpisanych przez siebie egzemplarzy, których im nie zwrócono.

Artykuł 66.

Kto przesyła jeden egzemplarz do przyjęcia, powinien oznaczyć na innych egzemplarzach nazwisko osoby, u której ów egzemplarz się znajduje. Osoba ta jest obowiązana wydać go prawnemu posiadaczowi innego egzemplarza.

Jeżeli wydania odmówi, posiadacz może wykonać zwrotne poszukiwanie tylko po stwierdzeniu przez protest:

1) że egzemplarz, przesłany do przyjęcia, mimo żądania, nie został mu wydany;

2) że na inny egzemplarz nie można było uzyskać przyjęcia lub zapłaty.

2. Odpisy.

Artykuł 67.

Każdy posiadacz wekslu ma prawo sporządzenia z niego odpisów.

Odpis powinien dokładnie odtwarzać oryginał z indosami i wszelkimi wzmiankami, znajdującymi się na nim; należy na nim zaznaczyć, gdzie odpis się kończy.

Na odpisie można umieszczać indosy i poręczenia wekslowe w ten sam sposób i z tymi samymi skutkami, jak na oryginale.

Artykuł 68.

Odpis powinien wskazywać osobę, u której znajduje się oryginał. Jest ona zobowiązana wydać ten oryginał prawnemu posiadaczowi odpisu.

Jeżeli osoba, u której znajduje się oryginał, odmówi wydania go, posiadacz odpisu może wykonać zwrotne poszukiwanie przeciw indosantom odpisu i przeciw tym, którzy poręczyli na odpisie, dopiero po stwierdzeniu przez protest, że mimo żądania posiadacza odpisu nie wydano mu oryginału.

Jeżeli oryginał po ostatnim indosie, umieszczonym przed sporządzeniem odpisu, zawiera wzmiankę. „odtąd indos ważny tylko na odpisie” lub inne wyrażenie równoznaczne, późniejszy indos na oryginale jest nieważny.

Dział X. – Zmiany.

Artykuł 69.

W razie zmiany tekstu wekslu osoby, które weksel podpisały po dokonaniu zmiany, odpowiadają według brzmienia tekstu zmienionego; osoby, które weksel poprzednio podpisały, odpowiadają według brzmienia tekstu pierwotnego.

Dział XI. – Przedawnienie.

Artykuł 70.

Roszczenia wekslowe przeciwko akceptantowi ulegają przedawnieniu z upływem lat trzech, licząc od dnia płatności wekslu.

Roszczenia posiadacza wekslu przeciw indosantom i wystawcy ulegają przedawnieniu z upływem roku, licząc od dnia protestu, dokonanego w należytym czasie, w przypadku zaś zastrzeżenia „bez kosztów” – licząc od dnia płatności.

Roszczenia indosantów między sobą i przeciw wystawcy ulegają przedawnieniu z upływem sześciu miesięcy, licząc od dnia, w którym indosant wykupił weksel albo w którym sam został pociągnięty z wekslu do odpowiedzialności sądowej.

Artykuł 71.

Przerwanie przedawnienia ma skutek jedynie wobec dłużnika wekslowego, którego dotyczy przyczyna przerwania.

Dział XII. – Przepisy ogólne.

Artykuł 72.

Jeżeli termin płatności wekslu przypada na dzień ustawowo uznany za świąteczny, zapłaty domagać się można dopiero w najbliższym dniu powszednim. Również wszystkie inne czynności, dotyczące wekslu, w szczególności przedstawienie do przyjęcia i dokonanie protestu, mogą być przedsiębrane jedynie w dniu powszednim.

Jeżeli ostatni dzień terminu, w ciągu którego jedna z tych czynności ma być przedsięwzięta, przypada na dzień ustawowo uznany za świąteczny, termin przedłuża się do najbliższego dnia powszedniego. Dni świąteczne, przypadające w ciągu terminu wlicza się do tego terminu.

Artykuł 73.

Do terminów ustawowych lub w wekslu oznaczonych nie wlicza się dnia początkowego.

Artykuł 74.

Nie są dopuszczalne dni ulgowe ani na podstawie ustawy, ani według uznania sędziego.

Tytuł II.

WEKSEL WŁASNY.

Artykuł 75.

Weksel własny zawiera:

1) nazwę „weksel” w samym tekście dokumentu, w języku, w jakim go wystawiono;

2) przyrzeczenie bezwarunkowe zapłacenia oznaczonej sumy pieniężnej;

3) oznaczenie terminu płatności;

4) oznaczenie miejsca płatności;

5) nazwisko osoby, na której rzecz lub na której zlecenie zapłata ma być dokonana;

6) oznaczenie daty i miejsca wystawienia wekslu;

7) podpis wystawcy wekslu.

Artykuł 76.

Nie będzie uważany za weksel własny dokument, któremu brak jednej z cech, wskazanych w artykule poprzedzającym, wyjąwszy przypadki, określone w ustępach następujących.

Weksel własny bez oznaczenia terminu płatności uważa się za płatny za okazaniem.

W braku osobnego oznaczenia, miejsce wystawienia wekslu uważa się za miejsce płatności, a także za miejsce zamieszkania wystawcy.

Weksel własny, w którym nie oznaczono miejsca wystawienia, uważa się za wystawiony w miejscu, podanym obok nazwiska wystawcy.

Artykuł 77.

Do wekslu własnego stosuje się przepisy o wekslu trasowanym, o ile z istotą wekslu własnego nie zostają w sprzeczności i dotyczą:

indosu (art. 11–20);

płatności (art. 33–37);

zapłaty (art. 38–42);

zwrotnego poszukiwania z powodu niezapłacenia (art. 43–50, 52–54);

zapłaty przez wyręczenie (art. 55, 59–63);

odpisów (art. 67 i 68);

zmian (art. 69);

przedawnienia (art. 70 i 71);

dni świątecznych, obliczania terminów i zakazu dni ulgowych (art. 72, 73 i 74).

Również stosuje się do wekslu własnego przepisy o wekslu płatnym u trzeciego lub w innej miejscowości niż miejsce zamieszkania trasata (art. 4 i 27), o zastrzeżeniu odsetek (art. 5), o różnicach w oznaczeniu sumy wekslowej (art. 6), o skutkach podpisu, złożonego w warunkach, przewidzianych w art. 7, o skutkach podpisu osoby, działającej bez pełnomocnictwa albo przekraczającej jego granice (art. 8), i o wekslu in blanco (art. 10).

Do wekslu własnego stosuje się również przepisy o poręczeniu wekslowym (art. 30 – 32); w przypadku, przewidzianym w ustępie ostatnim art. 31, jeżeli poręczyciel nie wskazał, za kogo poręcza, uważa się, że poręczenie dał za wystawcę.

Artykuł 78.

Odpowiedzialność wystawcy wekslu własnego jest taka sama, jak akceptanta wekslu trasowanego.

Weksle własne, płatne w pewien czas po okazaniu, powinny być w terminach, oznaczonych w art. 23, przedstawione celem zaznaczenia wizy przez wystawcę. Termin po okazaniu biegnie od daty wizy, podpisanej przez wystawcę na wekslu. Jeżeli wystawca wzbrania się umieścić wizę lub zaopatrzyć ją datą, odmowę należy stwierdzić protestem (art. 25); od daty protestu biegnie termin, w jaki po okazaniu weksel był płatny.

ZAŁĄCZNIK II.

Artykuł 1.

Każda z Wysokich Układających się Stron może postanowić że obowiązek umieszczenia w wekslu trasowanym, wystawionym na jej obszarze, nazwy „weksel”, przewidziany przez artykuł 1, L. 1 ustawy jednolitej będzie dopiero skuteczny po upływie sześciu miesięcy od wejścia w życie niniejszej konwencji.

Artykuł 2.

Każda z Wysokich Układających się Stron ma prawo, co do zobowiązań, zaciągniętych w materii wekslu trasowanego na jej obszarze, postanowić, w jaki sposób może być zastąpiony sam podpis, byleby tylko urzędowe oświadczenie, wypisane na wekslu trasowanym, stwierdzało wolę tego, kto dał podpis.

Artykuł 3.

Każda z Wysokich Układających się Stron zastrzega sobie możność nieumieszczenia w swojej ustawie krajowej artykułu 10 ustawy jednolitej.

Artykuł 4.

Każda z Wysokich Układających się Stron może, odstępując od artykułu 31, ustęp pierwszy ustawy jednolitej, dopuścić, że poręczenie wekslowe będzie mogło być udzielone na jej obszarze przez oddzielny akt wskazujący miejsce, gdzie doszedł do skutku.

Artykuł 5.

Każda z Wysokich Układających się Stron może uzupełnić artykuł 38 ustawy jednolitej w tym sensie, że posiadacz wekslu trasowanego, płatnego na jej obszarze, winien go przedstawić w samym dniu płatności; niezachowanie tego obowiązku będzie mogło pociągnąć za sobą jedynie prawo do wynagrodzenia szkód i strat.

Inne Wysokie Układające się Strony będą miały prawo określić warunki, pod jakimi uznają ten obowiązek.

Artykuł 6.

Przy zastosowaniu ostatniego ustępu artykułu 38 ustawy jednolitej, od każdej z Wysokich Układających się Stron będzie zależało określenie instytucji, które, według jej prawa krajowego, mają być uważane za izby rozrachunkowe.

Artykuł 7.

Każda z Wysokich Układających się Stron może, jeżeli uzna to za konieczne w wyjątkowych okolicznościach, mających związek z kursem wymiany jej waluty, uchylić skutki przepisu, przewidzianego w artykule 41 i dotyczącego rzeczywistej zapłaty w obcej walucie, jeżeli chodzi o weksle trasowane płatne na jej obszarze. Ta sama zasada może być zastosowana do wystawiania weksli trasowanych w walutach obcych na obszarze krajowym.

Artykuł 8.

Każda z Wysokich Układających się Stron może postanowić, że protesty, jakie mają być dokonane na jej obszarze, mogą być zastąpione przez oświadczenie datowane i wypisane na samym wekslu trasowanym, podpisane przez trasata, z wyjątkiem przypadku, gdy trasat w samym tekście wekslu trasowanego żąda protestu przez akt urzędowy.

Każda z Wysokich Układających się Stron może również postanowić, że wspomniane oświadczenie winno być wpisane do rejestru publicznego w terminie wyznaczonym dla protestów.

W przypadku przewidzianym w ustępach poprzedzających uważa się, że indos bez daty został dokonany przed protestem.

Artykuł 9.

Każda z Wysokich Układających się Stron może postanowić, w drodze zmiany artykułu 44 ustęp 3 ustawy jednolitej, że protest z powodu niezapłacenia winien być dokonany bądź w dniu płatności wekslu trasowanego bądź w jednym z dwóch, następujących po nim, dni powszednich.

Artykuł 10.

Zastrzega się ustawodawstwu każdej z Wysokich Układających się Stron określenie w sposób ścisły sytuacji prawnych wymienionych w artykule 43 liczba 2 i 3 i w artykule 44 liczba 5 i 6 ustawy jednolitej.

Artykuł 11.

Każda z Wysokich Układających się Stron zastrzega sobie, w drodze zmiany przepisów artykułu 43 liczba 2 i 3 i artykułu 74 ustawy jednolitej, prawo dopuszczenia w swym ustawodawstwie możności uzyskania przez zwrotnie zobowiązanych z wekslu trasowanego, w przypadku zwrotnego poszukiwania przeciwko nim, terminów ulgowych, które w żadnym razie nie będą mogły przekroczyć terminu płatności wekslu trasowanego.

Artykuł 12.

W drodze zmiany artykułu 45 ustawy jednolitej, każda z Wysokich Układających się Stron może utrzymać lub wprowadzić system zawiadomienia przez urzędnika publicznego, mianowicie może postanowić, że przy sporządzeniu protestu z powodu nieprzyjęcia lub niezapłacenia, notariusz lub urzędnik, który według ustawy krajowej jest upoważniony do sporządzenia protestu, jest obowiązany zawiadomić o tym na piśmie te spośród osób zobowiązanych z wekslu trasowanego, których adresy są wskazane na wekslu trasowanym, bądź są znane urzędnikowi publicznemu, sporządzającemu protest, bądź są wskazane przez osoby, które żądają protestu. Koszty wynikające z takiego zawiadomienia należy doliczyć do kosztów protestu.

Artykuł 13.

Każda z Wysokich Układających się Stron może postanowić, że co do weksli trasowanych, które są tak wystawione, jak i płatne na jej obszarze, stopa odsetek, o której mowa w artykule 48 liczba 2 i w artykule 49 liczba 2 ustawy jednolitej, będzie mogła być zastąpiona przez stopę ustawową, obowiązującą na obszarze tej Wysokiej Układającej się Strony.

Artykuł 14.

W drodze zmiany artykułu 48 ustawy jednolitej, każda z Wysokich Układających się Stron zastrzega sobie możność umieszczenia w ustawie krajowej postanowienia, przewidującego, że posiadacz może żądać od tego, przeciwko komu wykonywa zwrotne poszukiwanie, prowizji komisowej, której wysokość będzie określona przez ustawę krajową.

To samo dotyczy, w drodze zmiany artykułu 49 ustawy jednolitej, – osoby, która zapłaciwszy weksel trasowany, żąda jego sumy od zwrotnie przed nią zobowiązanych.

Artykuł 15.

Każda z Wysokich Układających się Stron jest uprawniona postanowić, że w przypadku utraty prawa lub przedawnienia, pozostanie na jej obszarze skarga przeciwko wystawcy, który nie dał pokrycia, lub przeciwko wystawcy albo indosantowi, który by się niesłusznie zbogacił. To samo uprawnienie Wysokiej Układającej się Strony istnieje, w razie przedawnienia, w stosunku do akceptanta, który otrzymał pokrycie lub który by się niesłusznie zbogacił.

Artykuł 16.

Kwestia, czy wystawca ma obowiązek dostarczyć pokrycia w terminie płatności i czy posiadacz ma prawa specjalne do tego pokrycia, pozostaje poza ustawą jednolitą.

To samo dotyczy wszystkich innych kwestii odnoszących się do stosunku, na którego podstawie wystawiono weksel.

Artykuł 17.

Do ustawodawstwa każdej z Wysokich Układających się Stron należy określenie przyczyn przerwania i zawieszenia przedawnienia skarg, wynikających z wekslu trasowanego, których rozpoznaniem zajmują się jej sądy.

Inne Wysokie Układające się Strony mogą określić warunki, pod jakimi uznają podobne przyczyny. To samo dotyczy skutku skargi, jako środka powodującego bieg przedawnienia, przewidzianego przez artykuł 70 ustęp 3 ustawy jednolitej.

Artykuł 18.

Każda z Wysokich Układających się Stron może postanowić, że niektóre dni powszednie będą przyrównane do ustawowych dni świątecznych pod względem przedstawienia do przyjęcia lub do zapłacenia i wszystkich innych czynności, dotyczących wekslu trasowanego.

Artykuł 19.

Każda z Wysokich Układających się Stron może określić nazwę, która będzie przyjęta w ustawach krajowych dla dokumentów przewidzianych w artykule 75 ustawy jednolitej, lub nie nadawać tym dokumentom specjalnej nazwy, byleby zawierały wyraźną wzmiankę, że są dokumentami na zlecenie.

Artykuł 20.

Przepisy artykułów 1 do 18 niniejszego załącznika, odnoszące się do wekslu trasowanego, stosują się również do wekslu własnego.

Artykuł 21.

Każda z Wysokich Układających się Stron zastrzega sobie możność ograniczenia zobowiązania, wspomnianego w artykule pierwszym konwencji, wyłącznie do przepisów o wekslu trasowanym i niewprowadzania na swym obszarze postanowień o wekslu własnym, zawartych w tytule II ustawy jednolitej. W tym przypadku Wysoka Układająca się Strona, która skorzystała z tego zastrzeżenia, będzie uważana za stronę tylko co do wekslu trasowanego.

Każda z Wysokich Układających się Stron zastrzega sobie również możność unormowania oddzielnie przepisów odnoszących się do wekslu własnego; te oddzielne przepisy będą w zupełności zgodne z postanowieniami tytułu II ustawy jednolitej i powtórzą zasady odnoszące się do wekslu trasowanego, do których się odsyła, jedynie ze zmianami, wynikającymi z artykułów 75, 76, 77 i 78 ustawy jednolitej i artykułów 19 i 20 niniejszego załącznika.

Artykuł 22.

Każda z Wysokich Układających się Stron, ma prawo wydawać postanowienia wyjątkowe, o charakterze ogólnym, odnoszące się do przedłużenia terminów dotyczących czynności zachowawczych i przedłużenia terminów płatności.

Artykuł 23.

Każda z Wysokich Układających się Stron zobowiązuje się uznać postanowienie przyjęte przez każdą inną Wysoką Układającą się Stronę na podstawie artykułów 1 do 4, 6, 8 do 16 i 18 do 21 niniejszego załącznika.

PROTOKÓŁ KONWENCJI.

W chwili podpisania konwencji z daty dzisiejszej, w sprawie jednolitej ustawy o wekslach trasowanych i własnych, niżej podpisani, należycie upoważnieni, zgodzili się na następujące postanowienia:

A.

Członkowie Ligi Narodów i państwa nie będące członkami, w razie niemożności złożenia przed 1 września 1932 ratyfikacji niniejszej konwencji, zobowiązują się w ciągu piętnastu dni od tej daty, skierować do Sekretarza Generalnego Ligi Narodów zawiadomienie co do stanu ratyfikacji u nich.

B.

Jeżeli w dniu 1 listopada 1932 warunki przewidziane w artykule VI ustęp 1 co do wejścia w życie konwencji, nie zostaną spełnione, Sekretarz Generalny Ligi Narodów zwoła zebranie członków Ligi Narodów i państw nie będących członkami Ligi Narodów, w imieniu których konwencja została podpisana, lub w imieniu których dokonane zostało przystąpienie do niej.

Zebranie to będzie miało na celu rozważyć sytuację i środki, które należy, w razie potrzeby, przedsięwziąć, aby jej zaradzić.

C.

Wysokie Układające się Strony zakomunikują sobie wzajemnie przepisy ustawowe, które w wykonaniu konwencji wydadzą na swych obszarach z chwilą wejścia ich w życie.

Na dowód czego pełnomocnicy podpisali niniejszy protokół.

Sporządzono w Genewie, siódmego czerwca tysiąc dziewięćset trzydziestego roku w jednym egzemplarzu, który zostanie złożony w archiwach Sekretariatu Ligi Narodów; uwierzytelnione odpisy tego egzemplarza zostaną przesłane wszystkim członkom Ligi Narodów i wszystkim państwom, nie będącym członkami Ligi Narodów, reprezentowanym na konferencji.

ZA NIEMCY:

Leo Quassowski

Dr Albrecht

Dr Ullmann

ZA AUSTRIĘ:

Dr Strobele

ZA BELGIĘ:

W-Hr P. Poullet

De la Vallée Poussin

ZA BRAZYLIĘ:

Deoclecio De Campos

ZA KOLUMBIĘ:

A. J. Restrepo

ZA DANIĘ:

A. Helper

V. Eigtved

ZA WOLNE MIASTO GDAŃSK:

Sułkowski

ZA EKWADOR:

Alex. Gastelú

ZA HISZPANIĘ:

Juan Gomez Montejo

ZA FINLANDIĘ:

E. Grönvall

ZA FRANCJĘ:

J. Percerou

ZA GRECJĘ:

R. Raphaël

ZA WĘGRY:

Dr Baranyai Zoltán

ZA WŁOCHY:

Amedeo Giannini

ZA JAPONIĘ:

M. Ohno

T. Shimada

ZA LUKSEMBURG:

Ch. G. Vermaire

ZA NORWEGIĘ:

Stub Holmboe

ZA HOLANDIĘ:

Molengraaff

ZA PERU:

J. M. Barreto

ZA POLSKĘ:

Sułkowski

ZA PORTUGALIĘ:

José Caeiro da Malta

ZA SZWECJĘ:

E. Marks von Würtemberg

Birger Ekeberg

ZA SZWAJCARIĘ:

Vischer

ZA CZECHOSŁOWACJĘ:

Prof. Dr Karel Hermann-Otavský

ZA TURCJĘ:

Ad referendum

Mehmed Munir

ZA JUGOSŁAWIĘ:

I. Choumenkovitch

Wersja francuska i angielska