Jawność płac coraz bliżej: Wynagrodzenia w ofertach pracy i informacje o średnich zarobkach w firmach

• Poselski projekt ustawy o jawności wynagrodzeń
• Informowanie pracowników o średnich płacach dla danej grupy etatowców w firmie
• Informacja o wysokości pensji w ogłoszeniach o pracę
• Kara grzywny dla pracodawcy za złamanie przepisów o jawności wynagrodzeń

Rządowa inicjatywa w zakresie jawności płac nie jest jeszcze gotowa, ale musi powstać, bo rząd do 7 czerwca 2026 r. powinien przygotować projekt ustawy wdrażający unijną dyrektywę o przejrzystości wynagrodzeń, która przewiduje niemal identyczne rozwiązania jak propozycja posłów. Tak zaznacza na swoich łamach "Dziennik Gazeta Prawna".

Dziennik podkreśla, że w odróżnieniu od projektu rządowego, projekt poselski nie musi być konsultowany w Radzie Dialogu Społecznego. "Złożenie projektu poselskiego świadczy o braku koordynacji działań, niewątpliwie działa to na niekorzyść rządu" - mówi gazecie dr Anna Reda-Ciszewska, ekspertka NSZZ "Solidarność".

Poselski projekt ustawy o jawności wynagrodzeń

Chodzi o poselski projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks pracy, który czeka obecnie w Sejmie na nadanie numeru druku sejmowego. Autorami projektu są posłowie Obywatelskiej. Z opisu wynika, że dotyczy on zobowiązania pracodawców do przedstawiania w publikowanych przez nich ofertach zatrudnienia proponowanego wynagrodzenia, które planują zaoferować aplikującym na dane stanowisko kandydatom, trafił do konsultacji społecznych.

Informowanie pracowników o średnich płacach dla danej grupy etatowców w firmie

Posłowie proponują m.in. zmiany w art. 10 Kodeksu pracy. Przewidują tam nowy § 2¹, zgodnie z którym "wynagrodzenie, jak i jego poziom są jawne podczas trwania stosunku pracy, a także przed jego nawiązaniem". Natomiast nowy art. 10¹ w Kodeksie pracy zakłada, że "pracownicy mają prawo do wystąpić do pracodawcy z wnioskiem o udzielenie informacji dotyczącej ich indywidualnego poziomu wynagrodzenia oraz średnich poziomów wynagrodzenia, w podziale na płeć w odniesieniu do kategorii pracowników wykonujących taką samą pracę jak oni lub pracę o takiej samej wartości".

Pracownicy będą mogli zwracać się do pracodawcy z tym wnioskiem za pośrednictwem swoich przedstawicieli, a pracodawca będzie udzielał tej informacji bez zbędnej zwłoki nie później niż 14 dni od dnia złożenia wniosku. W przypadku gdy odpowiedź na wniosek będzie zawierała informacje niedokładne lub niekompletne, pracownicy - osobiście lub za pośrednictwem swoich przedstawicieli – będą mieli prawo wystąpić o dodatkowe wyjaśnienia dotyczące przekazanych informacji.

Informacja o wysokości pensji w ogłoszeniach o pracę

Zmiany mają pojawić się także w zakresie przepisów dotyczących równego traktowania. Posłowie proponują dodanie w Kodeksie pracy art. 18^3f, zgodnie z którym "pracodawca, publikując w dowolnej lub zwyczajowo przyjętej formie informację o możliwości zatrudnienia pracownika na danym stanowisku pracy, będzie uwzględniał w niej kwotę proponowanego poziomu wynagrodzenia wskazując jego minimalną i maksymalną wysokość. Informacja może zawierać wzmiankę, że kwota ta podlega negocjacji".

Nowe regulacje przewidują, że osoby ubiegające się o pracę będą miały prawo do otrzymania od przyszłego pracodawcy informacji na temat:

• początkowego wynagrodzenia lub jego przedziału opartego na obiektywnych, neutralnych pod względem płci kryteriach - przewidzianego w odniesieniu do danego stanowiska;
• przepisów układu zbiorowego stosowanych przez pracodawcę w odniesieniu do danego stanowiska.

Kara grzywny dla pracodawcy za złamanie przepisów o jawności wynagrodzeń

W proponowanych przepisach o jawności wynagrodzeń zakłada się też kary dla pracodawcy. Jeżeli nie będzie on udzielał pracownikowi informacji, o których mowa w art. 10¹, nie będzie publikował informacji, o których mowa w art. 18^3f i takie, który będzie zatrudniał pracownika za wynagrodzeniem mniejszym, niż przewidziane w opublikowanej informacji o możliwości zatrudnienia pracownika na danym stanowisku pracy. Pracodawca będzie ponosił odpowiedzialność za wykroczenia przeciwko prawom pracownika, czyli zgodnie z obowiązującym art. 281 § 1 Kodeksu pracy, grozi mu kara grzywny od 1 tys. zł do 30 tys. zł.

Wynagrodzenia 2025. Rozliczanie płac w praktyce