Złóż wniosek do ZUS pieniądze po zmarłym, należą ci się jego składki emerytalne jako wypłata gwarantowana

Zbigniew Biskupski
rozwiń więcej
ZUS nie wypłaci żadnych pieniędzy spadkobiercom, jeśli nie złożą oni odpowiedniego wniosku / shutterstock

Nawet jeśli senior zaczął pobierać emeryturę z ZUS jeszcze przed śmiercią, to jeśli miał zgromadzone środki na subkoncie, w ciągu dwóch lat należą się one spadkobiercom. ZUS sam z siebie jednak nie wykona w tym kierunku żadnego ruchu. Trzeba bowiem najpierw złożyć wniosek o wypłatę gwarantowaną, o czym wciąż rodzina i krewni zmarłego emeryta z reguły nie wiedzą.

Skąd pieniądze w ZUS czekające na krewnych po zmarłym i od czego zależy czy jest to duża kwota? Gdy osoba posiadająca konto i subkonto emerytalne w ZUS umrze przed złożeniem wniosku o emeryturę, środki z subkonta są wypłacane w całości. A co się dzieje gdy już zacznie pobierać emeryturę? Tu wszystko zależy od tego, jak długo tę emeryturę z ZUS pobierała.

Składki emerytalne w ZUS: konto emerytalne, subkonto emerytalne, OFE

Nie tylko część składek emerytalnych zgromadzonych w OFE jest dziedziczna, także te znajdujące się bezpośrednio na subkoncie w ZUS. Nie wszyscy wiedzą, że zasada ta obowiązuje także w przypadku emerytów, którzy przed śmiercią zaczęli pobierać emeryturę z ZUS. Komu należy się wypłata gwarantowana, jak uzyskać z ZUS nawet dziesiątki tysięcy złotych.

Osoby przechodzące w ostatnich latach na emeryturę niemal w komplecie opłacały składki na ubezpieczenie emerytalne w nowym systemie. To znaczy, że miały dzieloną część składki na ubezpiecznie na gromadzoną na koncie, a część na subkoncie. Tę drugą albo z wykorzystaniem ZUS albo nie. Składki na subkoncie są traktowane jak środki prywatne, podlegają więc dziedziczeniu.
Gdy osoba posiadająca konto i subkonto emerytalne w ZUS umrze przed złożeniem wniosku o emeryturę, środki z subkonta są wypłacane w całości. A co się dzieje gdy już zacznie pobierać emeryturę? Tu wszystko zależy od tego, jak długo tę emeryturę z ZUS pobierała.

Subkonto i konto emerytalne w ZUS: jakie ma do niego prawa ubezpieczony i jego spadkobiercy

Tymczasem bardzo osób wciąż pozostaje w fałszywym przekonaniu, że dziedziczenie takich pieniędzy jest możliwe tylko jeśli posiadacz takich środków w ZUS nie zaczął pobierać emerytury.
Przekonanie jest fałszywe, bo przepisy emerytalne przewidują swego rodzaju okres gwarancyjny dla dziedziczenia środków z subkonta ZUS. Wynosi on trzy lata. Oznacza to, że jeśli od przyznania pierwszej emerytury do dnia śmierci emeryta nie upłynęło więcej czasu niż trzy lata, wskazana w przepisach część środków z subkonta ZUS ma trafić do uposażonych lub spadkobierców.

Od razu jednak zaznaczmy, że chodzi wyłącznie o emerytury wypłacane według nowych zasad, zwane emeryturami z tytułu osiągnięcia wieku emerytalnego – a więc dla osób urodzonych od 1 stycznia 1949 roku. Ponadto – emerytów, którzy przed ustaleniem przez ZUS emerytury docelowej z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych nie pobierały emerytury kapitałowej.
Osoby urodzone od 1 stycznia 1949 r. mają prawo przekazywać część składki na ubezpieczenie emerytalne do OFE

Wypłata gwarantowana z subkonta ZUS zmarłego emeryta

Osoby urodzone od 1 stycznia 1949 r. mają prawo przekazywać część składki na ubezpieczenie emerytalne w ramach tak zwanego drugiego filaru emerytalnego. Subkonto ZUS to część konta ubezpieczonego prowadzonego w ZUS. Subkonto prowadzone jest dla osób, które są członkami otwartych funduszy emerytalnych (OFE), oraz dla osób, które po 31 stycznia 2014 r. nie zdecydowały się na zawarcie umowy z OFE.
Przy czym gdy posiadaczowi OFE pozostanie do emerytury mniej niż 10 lat – a więc kobieta osiągnie wiek 50 lat, a mężczyzna 55 lat – w ramach tak zwanego suwaka bezpieczeństwa pieniądze z OFE są systematycznie przekazywane na subkonto. Gdy więc osoba taka osiągnie już ustawowy wiek emerytalny, na subkoncie ZUS są wszystkie środki z OFE.

Po złożeniu wniosku o emeryturę z racji osiągnięcia wieku emerytalnego – 60 lat kobiety, 65 lat mężczyźni, ZUS ustala wysokość emerytury docelowej.
Wysokość emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych to wynik podzielenia podstawy jej obliczenia przez średnie dalsze trwanie życia ustalone dla wieku, który senior osiągnął w dniu, w którym złożył wniosek, według obowiązującej w tym dniu tablicy trwania życia. Emerytura w przeliczonej wysokości będzie mu przysługiwać od miesiąca, w którym złożony został wniosek.

Na podstawę obliczenia emerytury składają się:

  • składki na ubezpieczenie emerytalne, które zostały zapisane na indywidualnym koncie w ZUS, z uwzględnieniem ich waloryzacji,
  • zwaloryzowany kapitał początkowy,
  • środki zapisane na subkoncie w ZUS, z uwzględnieniem ich waloryzacji.

Kto ma prawo do pieniędzy z ZUS po zmarłym, na jakich zasadach

Właśnie ta trzecia „składowa” podstawy obliczania emerytury jest przedmiotem wypłaty gwarantowanej – z tym, że prawo do wypłaty gwarantowanej przysługuje osobie lub osobom uposażonym, gdy śmierć emeryta nastąpiła w ciągu trzech lat od miesiąca, w którym ZUS po raz pierwszy wypłacił świadczenie emerytalne.
Ile wynosi wypłata gwarantowana? Zgodnie z prawem, jest to różnica między kwotą środków stanowiących podstawę obliczenia docelowej emerytury, zapisanych na subkoncie w ZUS, a iloczynem liczby pełnych miesięcy jakie upłynęły od początku miesiąca, w którym po raz pierwszy została wypłacona emerytura, do końca miesiąca w którym nastąpił zgon oraz trzydziestej siódmej części kwoty zapisanej na tym koncie.

Ujmując to najprościej od wartości subkonta z dnia ustalania emerytury docelowej odejmuje się 1/37 tej kwoty za każdy z możliwych 36 miesięcy pobierania emerytury. Reszta to wypłata gwarantowana.
ZUS po potrąceniu podatku przekaże wypłatę gwarantowaną tak zwanym uposażonym. Są to osoby wskazane przez seniora za jego życia.

Gdy emeryt pozostawał ze współmałżonkiem we wspólności majątkowej, to staje się on automatycznie osobą uposażoną do wypłaty gwarantowanej i nie ma potrzeby składania wniosku ze wskazaniem współmałżonka jako osoby uposażonej. Można natomiast złożyć wniosek ze wskazaniem kogoś innego niż współmałżonek.
Natomiast gdy emeryt był osobą samotną i przed śmiercią nie dokonał takiej dyspozycji, wypłata gwarantowana należy się spadkobiercom – na ogólnych zasadach dziedziczenia.
W celu uzyskania wypłaty gwarantowanej uprawniona osoba lub osoby musi złożyć w Zakładzie Ubezpieczeń wniosek o wypłatę. Służy do tego specjalny formularz – ZUS EWG-P.

Infor.pl
Przeliczanie emerytur. Pierwsze zwycięstwo emerytów w II instancji [wyrok TK z 4 czerwca 2024 r.]
28 kwi 2025

Jedno z pierwszych orzeczeń sądów powszechnych, które odnosiło się do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 4 czerwca 2024 r. sygn. akt SK 140/20 jest już prawomocne. Chodzi o wyrok Sądu Okręgowego w Szczecinie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 3 lipca 2024 r. VI U 528/24.

Komornik bezradny. Z tego konta egzekucja jest niemożliwa
27 kwi 2025

Czy komornik może wejść na konto w Revolut? Na to pytanie można uzyskać różne, jak również sprzeczne odpowiedzi. My zapytaliśmy ekspertów i wyjaśniamy jak jest naprawdę.

Samochody elektryczne potrzebują teraz tyle prądu co wszystkie ładowane w Polsce smartfony. Co będzie z zapotrzebowaniem na energię elektryczną gdy będzie ich milion
27 kwi 2025

Obecnie wszystkie jeżdżące po polskich drogach auta elektryczne potrzebują tyle samo prądu co smartfony. Gdyby jednak w Polsce było milion elektryków, co według prognoz może nastąpić za pięć-siedem lat, i wszystkie one ładowały się w tym samym momencie, obciążenie systemu elektroenergetycznego z tego tytułu wyniosłoby 15,2 procent.

Kwalifikacje nauczycieli do zmiany. MEN prowadza nowe wymagania. Jest projekt rozporządzenia
27 kwi 2025

Gotowy jest projekt rozporządzenia dotyczącego szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli. Dokument precyzuje m.in. wymagania kwalifikacyjne dla nauczycieli muzyki i plastyki, a także edukacji zdrowotnej. Wyjaśnia także niektóre kwestie dotyczące nauczyciela przedszkolnego, pedagoga specjalnego i psychologa. Nowe przepisy będą obowiązywały od nowego roku szkolnego.

Milion kobiet oszukanych na emeryturach. Straciły nawet 70% podwyżki – teraz czas na sądy, RPO i Trybunał Konstytucyjny
27 kwi 2025

Chodzi o kobiety z dwudziestu roczników, które w 1999 r. nie wybrały OFE i z tego powodu – nie mogły lub nie będą mogły skorzystać z prawa do ponownego przeliczenia wysokości ich emerytury, po osiągnięciu 65 roku życia, na podstawie art. 26c ustawy FUS (który wszedł w życie wiele lat po tym, jak podejmowały one decyzję co do OFE). Kobiety, które wybrały OFE (i w związku z tym – ZUS prowadzi im subkonto) na podstawie ww. przepisu – mogą natomiast uzyskać podwyżkę emerytury o nawet 71,2%. Poszkodowane emerytki, nie powinny pozostawać bezczynne – jest kilka sposobów na dochodzenie przez nie swoich praw.

Kontrolerzy pukają do drzwi mieszkań i domów: kara to nie wszystko, bo trzeba zwracać pieniądze
27 kwi 2025

Kontrole sięgają pięciu lat wstecz, a zgodnie z planem kontrolerzy w najbliższym czasie mają trafić aż do co dwudziestego mieszkania i domu. Jakie są konsekwencje gdy kontrola stwierdzi naruszenia umowy zawartej o dotację z programu Czyste Powietrze?

To już pewne: będą zmiany w cenach za badania techniczne pojazdów. Co czeka kierowców i stacje kontroli pojazdów
27 kwi 2025

Jak informuje resort, jeszcze w grudniu 2024 roku złożono wniosek o wpisanie projektu ustawy do wykazu prac legislacyjnych Rady Ministrów. Ma ona na celu całkowitą rewolucję w opłatach za badania techniczne samochodów i innych pojazdów.

Emerytura może być wyższa nawet o kilkadziesiąt procent. Wystarczy wykonać ten sprytny manewr
27 kwi 2025

Czy można dwa razy przejść na emeryturę i zyskać na tym krocie? Brzmi niedorzecznie, ale naprawdę jest to możliwe. Pozwala na to luka w prawie, która dotyczy tysięcy kobiet z konkretnych roczników. Odsłonili ją eksperci z Polskiej Akademii Nauk i Politechniki Warszawskiej.

Wykończą miliony Polaków, nowym gigantycznym podatkiem? Grozi nam finansowa katastrofa! Ministerstwo finansów ujawnia plany rządu
27 kwi 2025

Będziemy go płacić czy nie będziemy. Nad Polską zawisło widmo podatku katastralnego. Wprowadzenie do naszego kraju nowej daniny rekomendują Międzynarodowy Fundusz Walutowy i OECD. Jak wskazują organizacje, obecne opłaty, jakie ponoszą właściciele domów i mieszkań są… za niskie. Jak miałoby być po nowemu? Za dom wart pół miliona złotych trzeba płacić rocznie 5 tysięcy złotych podatku? Jeśli jest wart milion, wychodzi 10 tysięcy. Czy fiskus każe nam się rozliczać nie z metrażu a wartości nieruchomości? To byłaby katastrofa! Głos w tej sprawie zabiera resort finansów.

Matura 2025. Co będzie na maturze z polskiego? Polonistka wskazuje "pewniaki"
26 kwi 2025

Co będzie na maturze z języka polskiego w tym roku? Egzaminatorka Anna Ryłek odpowiada, że "można się spodziewać wszystkiego". Dobrą wiadomością jest jednak to, że "wszystko" oznacza o wiele mniej niż jeszcze kilka lat temu. Wynika to z faktu, że znacznie została skrócona lista lektur.

pokaż więcej
Proszę czekać...