Darmowy aparat na zęby i leczenie ortodontyczne. Nie wszyscy wiedzą, że na korekcji wady zgryzu można zaoszczędzić „grube” tysiące

• Aż 3 na 5 polskich dzieci ma wadę zgryzu, która nie jest jedynie kwestią estetyczną, a może powodować problemy zdrowotne
• Gwarantowane świadczenia w zakresie ortodoncji dla dzieci i młodzieży, czyli prawo do darmowego aparatu ortodontycznego i nie tylko [lista]
• Leczenie ortodontyczne dziecka, to koszt rzędu kilku tysięcy złotych, które można zaoszczędzić, korzystając ze świadczeń finansowanych przez NFZ
• W jaki sposób skorzystać z darmowych świadczeń w zakresie ortodoncji dla dzieci i młodzieży (gdzie należy się zgłosić, aby otrzymać darmowy aparat ortodontyczny dla dziecka)?

Aż 3 na 5 polskich dzieci ma wadę zgryzu, która nie jest jedynie kwestią estetyczną, a może powodować problemy zdrowotne

Polskie Towarzystwo Stomatologiczne bije na alarm i informuje, że „ponad 60 proc. polskich dzieci i nastolatków w wieku 11-18 lat doświadcza problemów ze zgryzem”, a wady zgryzu są jednymi z najczęstszych problemów zdrowotnych jamy ustnej (tuż obok próchnicy i chorób przyzębia). Mogą one powodować problemy zdrowotne związane m.in. z prawidłowym oddychaniem, trawieniem, wymową i ogólną jakością życia dziecka.

– „Przeciążone stawy utrudniają komfortowe przeżuwanie pokarmów, dlatego osoby z wadami zgryzu mogą skarżyć się na problemy gastrologiczne – połykają zazwyczaj większe cząstki pokarmu, co nie tylko utrudnia trawienie, ale jest także bezpośrednią przyczyną bólów brzucha, refluksu żołądka czy wrzodów. Nieprawidłowa budowa zgryzu w ogromnym stopniu wpływa też na prawidłową wymowę głosek, powodując np. seplenienie. Oprócz tego poważne wady zgryzu mogą również przyczynić się do utrudnienia przepływu powietrza przez drogi oddechowe, czego skutkiem jest rozwój obturacyjnego bezdechu sennego (OBS). Jego objawami są m.in. przerwy w oddychaniu, sapanie czy chrapanie” – komentuje dr n. med. Katarzyna Becker, specjalistka ortodontka.¹

Można temu jednak zaradzić, podejmując leczenie odpowiednio wcześnie – kluczowa jest, w tym przypadku, rola i szybkie działanie rodziców.

Ministerstwo Zdrowia zachęca do pierwszej wizyty z dzieckiem u ortodonty, jak tylko maluch zacznie ząbkować. Każde dziecko powinno odbyć taką wizytę nie później niż do ukończenia 7 roku życia. Nie czekając do momentu pojawienia się u dziecka zębów stałych, z pomocy ortodonty, powinno się jednak również skorzystać niezwłocznie, w każdym przypadku wystąpienia u dziecka któregoś z niżej wymienionych objawów:

• niesymetrycznych rysów twarzy,
• nieprawidłowego ułożenia zębów – zęby stłoczone lub rozstawione zbyt szeroko (szpary między zębami),
• wad wymowy,
• oddychania ustami lub stale otwartych ust,
• nadmiernie wysuniętej lub cofniętej brody,
• dysfunkcji języka,
• szkodliwych nawyków – ssania palca, ogryzania paznokci, ołówków, długopisów, zgrzytania zębami,
• przedwczesnej utrata zębów mlecznych.

Warto przy tym mieć świadomość, że dzieci mają prawo do szeregu bezpłatnych (tj. finansowanych przez NFZ) świadczeń w ramach leczenia ortodontycznego.

Gwarantowane świadczenia w zakresie ortodoncji dla dzieci i młodzieży, czyli prawo do darmowego aparatu ortodontycznego i nie tylko [lista]

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 6.11.2013 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia stomatologicznego – dzieci i młodzież, w zakresie świadczeń ortodoncji, mają prawo do bezpłatnego/-ej/-ych (bo finansowanego/-ej/-ych przez NFZ):

1. badania lekarskiego stomatologicznego, które obejmuje również instruktaż higieny jamy ustnej – które przysługuje 1 raz w roku, do ukończenia 18 roku życia,
2. badania lekarskiego kontrolnego – które przysługuje do 3 razy w roku, do ukończenia 18 roku życia,
3. konsultacji specjalistycznej, która obejmuje badanie lekarza specjalisty z krótką pisemną oceną i wskazaniami diagnostyczno-terapeutycznymi dla lekarza prowadzącego – która przysługuje do ukończenia 18 roku życia,
4. zdjęcia wewnątrzustnego, w ramach rentgenodiagnostyki – które przysługuje w ilości do 2 zdjęć wewnątrzustnych w roku,
5. znieczulenia miejscowego powierzchniowego – które przysługuje do ukończenia 18 roku życia,
6. zdjęcia pantomograficznego (czyli zdjęcia wszystkich zębów) z opisem, w ramach rentgenodiagnostyki – które przysługuje w ilości do 2 zdjęć w trakcie całego leczenia ortodontycznego (w uzasadnionym przypadku), do ukończenia 18 roku życia,
7. ortodontycznego rentgenogramu głowy lub cefalometrii – które przysługuje do 2 razy w trakcie całego leczenia ortodontycznego (w uzasadnionym przypadku), do ukończenia 18 roku życia,
8. analizy telerentgenogramu – która przysługuje w ramach leczenia ortodontycznego wad zgryzu z zastosowaniem aparatu do zdejmowania jedno- i dwuszczękowego, do ukończenia 12 roku życia,
9. wycisku jednej szczęki dla diagnozy, planowania i kontroli – który przysługuje w ramach w ramach leczenia ortodontycznego wad zgryzu z zastosowaniem aparatu do zdejmowania jedno- i dwuszczękowego, do ukończenia 12 roku życia,
10. wykonania zgryzu konstrukcyjnego – które przysługuje w ramach leczenia ortodontycznego wad zgryzu z zastosowaniem aparatu do zdejmowania jedno- i dwuszczękowego, do ukończenia 12 roku życia,
11. utrzymywacza przestrzeni – który przysługuje w ramach leczenia ortodontycznego wad zgryzu z zastosowaniem aparatu do zdejmowania jedno- i dwuszczękowego, do ukończenia 12 roku życia,
12. środków dla wprowadzenia pojedynczego przemieszczonego zęba do łuku, po chirurgicznym jego odsłonięciu – które przysługują w ramach leczenia ortodontycznego wad zgryzu z zastosowaniem aparatu do zdejmowania jedno- i dwuszczękowego, do ukończenia 12 roku życia (z wyłączeniem aparatów stałych),
13. leczenia aparatem ortodontycznym ruchomym, jednoszczękowym – które przysługuje w ramach leczenia ortodontycznego wad zgryzu z zastosowaniem aparatu do zdejmowania jedno- i dwuszczękowego, do ukończenia 12 roku życia (z zastrzeżeniem, że – w przypadku nieprawidłowego użytkowania, zniszczenia lub utraty aparatu ortodontycznego – nie przysługuje wykonanie kolejnego egzemplarza aparatu),
14. leczenia aparatem ortodontycznym ruchomym, dwuszczękowym nieelastycznym – które przysługuje w ramach leczenia ortodontycznego wad zgryzu z zastosowaniem aparatu do zdejmowania jedno- i dwuszczękowego, do ukończenia 12 roku życia (z zastrzeżeniem, że – w przypadku nieprawidłowego użytkowania, zniszczenia lub utraty aparatu ortodontycznego – nie przysługuje wykonanie kolejnego egzemplarza aparatu),
15. kontroli przebiegu leczenia z aparatem ruchomym – która przysługuje do 12 razy w roku, w ramach leczenia ortodontycznego wad zgryzu z zastosowaniem aparatu do zdejmowania jedno- i dwuszczękowego, do ukończenia 12 roku życia, a w przypadku kontroli wyników leczenia po jego zakończeniu – do ukończenia 13 roku życia,
16. naprawy ruchomego aparatu ortodontycznego z wyciskiem – która przysługuje 1 raz w roku, do ukończenia 13 roku życia (z zastrzeżeniem, że – w przypadku uszkodzenia aparatu z powodu jego nieprawidłowego użytkowania – naprawa nie przysługuje),
17. rekonstrukcji ruchomego aparatu ortodontycznego, przy pacjencie, w niewielkim zakresie – która przysługuje do 12 razy w roku, do ukończenia 13 roku życia (z zastrzeżeniem, że – w przypadku uszkodzenia aparatu z powodu jego nieprawidłowego użytkowania – naprawa nie przysługuje),
18. korekcyjnego szlifowania zębów – do ukończenia 18 roku życia,
19. protezy dziecięcej częściowej – do ukończenia 18 roku życia,
20. protezy dziecięcej całkowitej – do ukończenia 18 roku życia.

Aparat ortodontyczny ruchomy, do 12 roku życia, jest zatem bezpłatny i placówki nie mogą pobierać za niego żadnych opłat ani dopłat. Finansowaniem przez NFZ nie jest natomiast objęty tzw. stały aparat ortodontyczny – w przypadku dzieci i młodzieży, a w przypadku dorosłych – jakiekolwiek leczenie ortodontyczne. Tym ostatnim – tj. dorosłym, którzy chcą skorygować swoją wadę zgryzu – pozostaje zatem wyłącznie leczenie ortodontyczne na własny koszt, w ramach prywatnych wizyt w gabinetach ortodontycznych.

Leczenie ortodontyczne dziecka, to koszt rzędu kilku tysięcy złotych, które można zaoszczędzić, korzystając ze świadczeń finansowanych przez NFZ

Leczenie ortodontyczne w prywatnych gabinetach (które nie posiadają umowy z NFZ), to niemały koszt. Dotyczy to zarówno dorosłych, którzy chcą skorygować swoją wadę zgryzu, jak i dzieci. Zgodnie z danymi zabranymi przez portal infodent24²:

1. Diagnostyka ortodontyczna, to średnio koszty rzędu:
2. 1. 150-250 zł – za jedną poradę ortodontyczną,
   2. 250 zł – za wycisk cyfrowy oraz wykonanie fotografii,
2. Leczenie aparatem ruchomym natomiast, to średnio koszty rządu:
3. 1. 1 400 zł – za aparat ruchomy,
   2. 100-300 zł – za naprawę aparatu ruchomego,
   3. 200-250 zł – za wizytę kontrolną z aparatem ruchomym (która powinna odbywać się średnio co 4-6 tygodni).

Ww. ceny, są jednak wyłącznie przykładowe i zależą w dużej mierze m.in. stopnia skomplikowania wady zgryzu, czasu terapii, miasta, w którym znajduje się gabinet ortodontyczny oraz renomy tego gabinetu.

Biorąc pod uwagę powyższe ceny i przyjmując, że leczenie ortodontyczne trwałoby np. 2 lata – łączny koszt takiego leczenia, może opiewać nawet na 6 700 zł (na które składa się kwota 2 450 zł za jedną poradę ortodontyczną, wycisk cyfrowy, wykonanie fotografii, aparat ruchomy oraz jedną naprawę aparatu) oraz kwota 4 250 zł za 17 wizyt kontrolnych, odbywających się co 6 tygodniu, w ciągu ww. 2 lat leczenia).

Korzystanie z ww. świadczeń w gabinetach ortodontycznych, które posiadają umowę z NFZ – pozwoli zatem zaoszczędzić rodzicom dziecka niemałą sumę, sięgającą nawet kilku tysięcy złotych.

W jaki sposób skorzystać z darmowych świadczeń w zakresie ortodoncji dla dzieci i młodzieży (gdzie należy się zgłosić, aby otrzymać darmowy aparat ortodontyczny dla dziecka)?

Celem skorzystania z darmowych świadczeń gwarantowanych w zakresie ortodoncji dla dzieci i młodzieży – należy udać się bezpośrednio do gabinetu ortodontycznego, który posiada zawartą z NFZ umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej (która to – zgodnie z art. 132 ustawy z dnia 27.08.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych – stanowi podstawę udzielania świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych przez NFZ). Do ortodonty nie jest potrzebne skierowanie od lekarza POZ. Finansowane przez NFZ świadczenia w zakresie ortodoncji dla dzieci i młodzieży, mogą być przy tym – w ww. gabinetach ortodontycznych – udzielane wyłącznie przez:

• lekarza dentystę specjalistę ortodoncji lub
• lekarza dentystę w trakcie specjalizacji w dziedzinie ortodoncji.

¹ Polskie Towarzystwo Stomatologiczne, Aż 3 na 5 polskich dzieci i nastolatków ma problemy ze zgryzem. Czas to zmienić, 16.03.2023 r. (LINK)

² Infodent24.pl, Te świadczenia są za darmo u ortodonty na NFZ. W prywatnym gabinecie zapłacimy krocie, 4.03.2024 r. (LINK)

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 27.08.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz.U. z 2024 r., poz. 146 z późn. zm.)
• Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 6.11.2013 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia stomatologicznego (t.j. Dz.U. z 2021 r., poz. 2148 z późn. zm.)