Już 1 stycznia 2025 r. 2 mln seniorów musi złożyć ten wniosek, aby otrzymywać nie jedno, a dwa lub nawet trzy świadczenia jednocześnie

Aleksandra Rybak
rozwiń więcej
świadczenie, świadczenie emerytalno-rentowe, senior, zbieg, renta wdowia / Już 1 stycznia 2025 r. 2 mln seniorów musi złożyć ten wniosek, aby otrzymywać nie jedno, a dwa lub nawet trzy świadczenia jednocześnie / Shutterstock

Mowa o tzw. rencie wdowiej, która przysługiwać będzie wdowom i wdowcom, którzy mają prawo do kilku pozostających ze sobą w zbiegu świadczeń emerytalno-rentowych, ale dotychczas mogli pobierać tylko jedno z nich. Jeżeli spełniają oni warunki ustawowe i (począwszy od 1 stycznia 2025 r.) złożą stosowny wniosek do ZUS – w ramach ww. renty wdowiej – jeszcze w 2025 r., będą mogli pobierać dwa albo nawet trzy świadczenia emerytalno-rentowe jednocześnie.

rozwiń >

Już 1 stycznia 2025 r. rusza nabór wniosków o tzw. rentę wdowią

Już 1 stycznia 2025 r. rusza nabór wniosków o tzw. rentę wdowią, która sprowadza się do zmiany zasad pobierania świadczeń emerytalno-rentowych przez wdowy i wdowców, polegającej na dopuszczeniu możliwości pobierania przez nich kilku świadczeń emerytalno-rentowych jednocześnie. Seniorki i seniorzy, którzy spełniają ustawowe warunki do jej otrzymania – muszą złożyć do ZUS wniosek o ustalenie zbiegu świadczeń z rentą rodzinną (ERWD). Przyjmowanie przez ZUS ww. wniosków rozpocznie się z dniem 1 stycznia 2025 r. – wówczas wzór wniosku ma zostać udostępniony na stronie internetowej ZUS, a w wersji papierowej, w każdej jego placówce.

Świadczenia w zbiegu z rentą rodzinną (inaczej tzw. renta wdowia), będą przez ZUS przyznawane od miesiąca, w którym zostanie złożony wniosek o ustalenie zbiegu świadczeń, jednak nie wcześniej niż od 1 lipca 2025 r.

Dotychczas można było otrzymywać wyłącznie jedno świadczenie emerytalno-rentowe

Zgodnie z art. 95 ust. 1 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych – dotychczas, co do zasady – w razie zbiegu u jednej osoby prawa do kilku świadczeń emerytalno-rentowych (tj. emerytury, renty rodzinnej oraz renty z tytułu niezdolności do pracy, z wyjątkiem renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową, w przypadku której obowiązują inne zasady zbiegu świadczeń) – można było otrzymać tylko jedno z tych świadczeń – tj.:

  • świadczenie wybrane przez uprawnionego

  • a jeżeli tego wyboru nie dokonał – świadczenie wyższe, które w takim przypadku, wypłacane jest przez właściwy organ z mocy prawa. 

Powyższa zasada, znajdowała również zastosowanie do wdów i wdowców, którym przysługuje prawo do:

  • renty rodzinnej po zmarłym małżonku lub odpowiednio – małżonce, w wysokości 85% świadczenia emerytalno-rentowego, które przysługiwało zamarłemu lub zmarłej oraz

  • własnego świadczenia – tj. emerytury, emerytury rolniczej, emerytury z ubezpieczenia społecznego rolników indywidualnych i członków ich rodzin, emerytury wojskowej, emerytury policyjnej, zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego, emerytury pomostowej, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, renty z tytułu niezdolności do pracy, w tym renty szkoleniowej, renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy, renty rolniczej szkoleniowej, renty z ubezpieczenia społecznego rolników indywidualnych i członków ich rodzin, wojskowej renty inwalidzkiej albo policyjnej renty inwalidzkiej.

Po śmierci małżonka lub małżonki – mogli oni dokonać wyboru świadczenia, które będą pobierać, tj. renty rodzinnej po zmarłym/zmarłej albo własnego świadczenia emerytalno-rentowego. Jeżeli tak owego wyboru nie dokonali – z mocy prawa, otrzymywali jedno z powyższych świadczeń, a konkretniej – to, którego wysokość jest wyższa. 

Taki stan prawny, uznawany był przez wdowy i wdowców za wysoce niesprawiedliwy, ponieważ – zakładając konieczność dokonywania wyboru między własnym świadczeniem emerytalno-rentowym, a rentą rodzinną po zmarłym małżonku/małżonce – powodował, że wdowa lub wdowiec musieli z jednego świadczenia, pokrywać koszty prowadzenia gospodarstwa domowego, które dotychczas finansowane były z dwóch świadczeń. To z kolei, przekładało się na ograniczenie możliwości zaspokajania ich własnych potrzeb oraz obniżenie jakości ich życia. 

Stan ten, już niebawem – bo od 1 lipca 2025 r. – ulegnie jednak zmianie i wdowy oraz wdowcy, u których nastąpił zbieg prawa do świadczeń emerytalno-rentowych, będą mogli otrzymywać nie jedno, a nawet dwa albo trzy świadczenia jednocześnie. Muszą jednak spełnić kilka warunków i złożyć do ZUS niezbędny wniosek. Zmiana zasad pobierania świadczeń emerytalno-rentowych przez wdowy i wdowców, wprowadzona ustawą z dnia 26.07.2024 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw i polegająca na dopuszczeniu możliwości pobierania kilku świadczeń jednocześnie – potocznie zwana jest rentą wdowią. Wprowadzenie ww. renty, zgodnie z zamysłem Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – ma położyć kres ekonomicznej degradacji gospodarstw domowych emerytów i rencistów spowodowanych śmiercią małżonka, poprawiając sytuację finansową nawet 2 mln seniorów (oczywiście przy założeniu, że wszyscy uprawnieni wystąpią do ZUS z wymaganym wnioskiem). 

Kto od 1 lipca 2025 r. będzie mógł pobierać jednocześnie dwa świadczenia emerytalno-rentowe?

Wdowa lub wdowiec, któremu przysługuje prawo do:

  • renty rodzinnej po zmarłym małżonku lub odpowiednio – małżonce oraz

  • własnego świadczenia emerytalno-rentowego – tj. emerytury, emerytury rolniczej, emerytury z ubezpieczenia społecznego rolników indywidualnych i członków ich rodzin, emerytury wojskowej, emerytury policyjnej, zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego, emerytury pomostowej, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, renty z tytułu niezdolności do pracy, w tym renty szkoleniowej, renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy, renty rolniczej szkoleniowej, renty z ubezpieczenia społecznego rolników indywidualnych i członków ich rodzin, wojskowej renty inwalidzkiej albo policyjnej renty inwalidzkiej,

i która/y spełnia ponadto następujące warunki:

  • ma co najmniej 60 lat (w przypadku kobiet) lub odpowiednio – 65 lat (w przypadku mężczyzn),

  • do dnia śmierci małżonka/małżonki pozostawała/pozostawał z nim/z nią we wspólności małżeńskiej,

  • nabyła/nabył prawo do renty rodzinnej po zmarłym małżonku/małżonce nie wcześniej niż przed ukończeniem 55 lat (w przypadku kobiet) lub odpowiednio – 60 lat (w przypadku mężczyzn) oraz

  • nie pozostaje obecnie w związku małżeńskim,

od miesiąca, w którym złoży wniosek o ustalenie zbiegu świadczeń z rentą rodzinną (nabór wniosków rusza już 1 stycznia 2025 r.), jednak nie wcześniej niż od 1 lipca 2025 r. – może otrzymywać, według własnego wyboru (czyli w zależności od tego, który wariant będzie dla niej lub dla niego korzystniejszy):

  • 100% renty rodzinnej oraz 15% własnego świadczenia albo

  • 100% własnego świadczenia oraz 15% renty rodzinnej.

Przez rentę rodzinną, rozumiana jest przy tym nie tylko renta rodzinna wypłacana przez ZUS, ale również renta rodzinna wypłacana przez inne organy emerytalno-rentowe, tj. renta rodzinna dla rolników, a także wojskowa oraz policyjna renta rodzinna.

Kto od 1 lipca 2025 r. będzie mógł pobierać jednocześnie trzy świadczenia emerytalno-rentowe?

Wdowa lub wdowiec, któremu przysługuje prawo do:

  • renty rodzinnej po zmarłym małżonku lub odpowiednio – małżonce,

  • emerytury i jednocześnie

  • renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową,

która/y spełnia ponadto ww. warunki (określone dla przypadku zbiegu dwóch świadczeń) w zakresie wieku, pozostawania ze zmarłym małżonkiem/małżonką we wspólności małżeńskiej, wieku, w którym nabyła/nabył prawo do renty rodzinnej oraz stanu cywilnego – od miesiąca, w którym złoży wniosek o ustalenie zbiegu świadczeń z rentą rodzinną (nabór wniosków rusza już 1 stycznia 2025 r.), jednak nie wcześniej niż od 1 lipca 2025 r., może otrzymywać, według własnego wyboru:

  • 100% renty rodzinnej, 15% emerytury i 50% renty z tytułu niezdolności do pracy z ubezpieczenia wypadkowego albo

  • 100% emerytury, 15% renty rodzinnej i 50% renty z tytułu niezdolności do pracy z ubezpieczenia wypadkowego albo

  • 100% renty z tytułu niezdolności do pracy z ubezpieczenia wypadkowego, 15% renty rodzinnej i 50% emerytury.

Zasady te, będą miały również zastosowanie w przypadku prawa do renty rodzinnej oraz zbiegu świadczeń, o których mowa w przepisach ustawy z dnia 29.05.1974 r. o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin.

Będzie można pobierać dwa albo nawet trzy świadczenia emerytalno-rentowe jednocześnie, ale nie bez limitu

Wdowy i wdowcy, będący emerytami lub rencistami, którzy spełniają powyższe warunki ustawowe do otrzymywania dwóch albo nawet trzech świadczeń emerytalno-rentowych jednocześnie, nie będą jednak mogli otrzymywać ich bez żadnych limitów. Ustawodawca zdecydował się bowiem na zastrzeżenie maksymalnej wysokości świadczeń wypłacanych w ramach zbiegu. I tak – suma świadczeń emerytalno-rentowych w zbiegu z rentą rodzinną, nie może przekroczyć trzykrotności najniższej emerytury, o której mowa w art. 85 ust. 2 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Gdyby ww. próg był ustalany na dzień dzisiejszy – byłaby to odpowiednio kwota 5 342 albo 5 343 zł (w zależności od tego, jak ostatecznie ww. kwota będzie zaokrąglana przez ZUS). Emerytury i renty podlegają jednak corocznej waloryzacji od 1 marca. Przyszłoroczna waloryzacja, będzie zatem miała miejsce jeszcze przed wypłatą pierwszych świadczeń, które przysługiwać będą od 1 lipca 2025 r. Na chwilę obecną, wskaźnik waloryzacji rocznej prognozowany jest na 1,0678, co oznacza wzrost najniższej emerytury od 1 marca 2025 r. do kwoty co najmniej 1 901,71 zł, a limitu wysokości świadczeń emerytalno-rentowych wypłacanych w ramach zbiegu – odpowiednio do 5 705 albo 5 706 zł (w zależności od tego, jak ostatecznie ww. kwota będzie zaokrąglana przez ZUS).

Do powyższego limitu, wliczane będą również świadczenia wypłacane przez instytucje zagraniczne oraz inne niż jednorazowe świadczenia i dodatki wypłacane na podstawie ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych lub odrębnych przepisów wraz ze świadczeniami, których dotyczy zbieg (tj. m.in. z rentą rodzinną i emeryturą). 

Jeśli suma świadczeń w zbiegu przekroczy trzykrotność najniższej emerytury – nie będzie to skutkowało utratą przez wdowę lub wdowca prawa do pobierania dwóch lub odpowiednio – trzech świadczeń jednocześnie. W takiej sytuacji – ZUS dokona odpowiedniego pomniejszenia świadczeń o kwotę przekroczenia. Jako pierwsze, zostaną pomniejszone świadczenia finansowane z budżetu państwa, według następującej kolejności:

  • świadczenia z zaopatrzenia emerytalno-rentowego żołnierzy zawodowych,

  • świadczenia z zaopatrzenia emerytalno-rentowego funkcjonariuszy Policji, Urzędu Ochrony Państwa, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Biura Ochrony Rządu, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz

  • inne świadczenia,

a następnie, kolejno:

  • świadczenia finansowane z Funduszu Emerytalno-Rentowego Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego,

  • świadczenia finansowane z Funduszu Pracy,

  • świadczenia finansowane z Funduszu Emerytur Pomostowych oraz

  • świadczenia finansowane z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Co zmieni się od 1 stycznia 2027 r. – od kiedy jeszcze wyższe świadczenia?

Od 1 stycznia 2027 r. osobom, którym przysługiwać będą jednocześnie dwa pozostające ze sobą w zbiegu świadczenia emerytalno-rentowe – wysokość drugiego ze świadczeń wzrośnie z 15 do 25%, a osobom, którym przysługiwać będą jednocześnie trzy pozostające ze sobą w zbiegu świadczenia emerytalno-rentowe – wysokość trzeciego ze świadczeń wzrośnie odpowiednio z 15 do 25%.

Sprawdź >>> Dziennik Gazeta Prawna - subskrypcja cyfrowa

Podstawa prawna:

  • Ustawa z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2024 r., poz. 1631 z późn. zm.)

  • Ustawa z dnia 26.07.2024 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2024 r., poz. 1243 z późn. zm.)

Infor.pl
Nadchodzi rewolucja w urzędach pracy. Bezrobotni powinni się cieszyć czy martwić? Rząd zdecydował: będzie nowa ustawa o rynku pracy i służbach zatrudnienia
25 gru 2024

Rynek pracy potrzebuje nowej ustawy? Tak uważa ministerstwo pracy, a Rada Ministrów podzieliła zdanie resortu.  Rząd w Wigilię 24.12.2024 r. przyjął projekt ustawy autorstwa Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. To ma być prawdziwa rewolucja.

ZUS z apelem do wdów i wdowców: już teraz powinniście sprawdzić, czy macie prawo do dwóch świadczeń
25 gru 2024

W Wigilię 24.12.2024 Zakład Ubezpieczeń Społecznych – ZUS zwrócił się z komunikatem do wdów i wdowców, by jak najszybciej sprawdzili czy mają prawo do dwóch świadczeń. To ważne, bo choć samo nowe świadczenie – tzw. wdowia renta będzie wypłacane od lipca, to wnioski można już składać będzie zaraz z początkiem nowego roku.

ZUS informuje: Od 1 stycznia 2025 r. można składać wnioski o rentę wdowią. Jakie warunki należy spełnić?
24 gru 2024

Od 1 stycznia 2025 r. ZUS zacznie przyjmować wnioski o rentę wdowią. Osoby uprawnione mogą składać wnioski, ale prawo do tego świadczenia zostanie im przyznane od miesiąca, w którym złożyły wniosek, jednak nie wcześniej niż od 1 lipca 2025 r.

40 tys. zł na zakup samochodu do wzięcia już na początku lutego 2025 r. [za zezłomowanie starego auta w ciągu ostatnich 4 lat – premia 5-10 tys. zł; cena nowego samochodu – do 225 tys. zł netto]
24 gru 2024

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, w dniu 16 grudnia br., ogłosił iż na początku lutego 2025 r. – ruszy nabór wniosków o dofinansowanie do zakupu samochodu elektrycznego. W ramach programu „Mój elektryk 2.0” osoby fizyczne, będą mogły uzyskać nawet 40 tys. zł dopłaty do zakupu bezemisyjnego auta. Budżet programu ma wystarczyć na zakup ok. 40 tys. samochodów.

30 tysięcy złotych kary! Kierowcy mają na to siedem dni. Nowy obowiązek dla właścicieli aut mrozi krew w żyłach
25 gru 2024

Nie odbierają listów poleconych wysyłanych przez Główny Inspektorat Transportu Drogowego, podają nazwiska ludzi zza granicy, tak namierzeni przez fotoradary kierowcy unikają płacenia mandatów. Resort Infrastruktury mówi temu dość i od 2025 roku wprowadzi nowe mechanizmy ścigania sprawców łamania przepisów drogowych. Skóra cierpnie, włos się jeży od nowych zasad karania mandatami. 

To pewne: będzie wyższy wiek emerytalny. Najpierw zrównanie wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn, potem wydłużenie lat pracy
25 gru 2024

Politycy i rząd nie mają wyboru – muszą podwyższyć wiek emerytalny. Politycznie może się to wydawać samobójstwem, ale realnie brak podwyższenia wieku emerytalnego to samobójstwo ekonomiczne. Dlatego cała sztuka polega na tym, by przekonać społeczeństwo, że podniesienie wieku emerytalnego jest w interesie wszystkich.

Wigilia 24.12.2024 – czy po raz ostatni zgodnie z prawem to dzień roboczy, a od 2025 dzień ustawowo wolny od pracy
24 gru 2024

Ustawa, która zmieniła status 24 grudnia z dnia roboczego w dzień ustawowo wolny od pracy odbyła już niemal całą drogę legislacyjną. By stała się prawem powszechnie obowiązującym musi być jeszcze jedynie podpisana przez prezydenta i opublikowana w Dzienniku Ustaw. Jednak nie jest wcale pewne czy tak się stanie.

Na podium: Tusk, Duda i Kaczyński. 100 najczęściej pokazywanych polityków w Polsce w 2024 r. [ranking medialnej wartości]
23 gru 2024

Instytut Przywództwa przygotował ranking medialnej wartości polityków w Polsce. Ranking ten powstał na podstawie szacunków ekwiwalentu reklamowego publikacji na portalach internetowych z udziałem tych polityków w okresie styczeń - listopad 2024 r. Ekwiwalent reklamowy to kwota, jaką należałoby zapłacić za publikacje, gdyby były one reklamą. Na pierwszym miejscu znalazł się premier Donald Tusk - wartość przekazów medialnych z jego udziałem (gdyby przeliczyć to na koszt reklamy) osiągnęła imponującą kwotę 474,75 mln zł. Na podium znaleźli się również prezydent Andrzej Duda z wynikiem 272,98 mln zł oraz prezes Prawa i Sprawiedliwości Jarosław Kaczyński – 203,35 mln zł.

Oprocentowanie lokat i kont oszczędnościowych: koniec grudnia 2024 r. [ranking] Średnio ok. 4-5 proc. ale zdarza się i 8 proc.
23 gru 2024

5,53% - tyle wynosi aktualnie (koniec grudnia 2024 r.) średnie oprocentowanie najlepszych lokat i rachunków oszczędnościowych – wynika z danych zebranych przez HREIT. To nieznacznie mniej niż miesiąc temu. Nadal można dostać nawet 8% na lokacie. Czy wiosną 2025 roku spadną stopy procentowe NBP a razem z nimi oprocentowanie depozytów bankowych?

Czy MOPS wypłaci kilka zasiłków jednocześnie? [Wyrok NSA]
23 gru 2024

Naczelny Sąd Administracyjny w jednym z ostatnich wyroków podkreślił, iż pomoc społeczna zależy nie tylko od potrzeb osoby ubiegającej się o świadczenie, ale także od aktualnej sytuacji finansowej ośrodka pomocy społecznej. 

pokaż więcej
Proszę czekać...