Zasady wypłaty renty wdowiej: Dwa warianty nowego świadczenia, ograniczenie kwotowe i ustanie wypłaty

• Prawo do wypłaty renty wdowiej po spełnieniu określonych warunków
• Jakie są zasady wypłaty renty wdowiej?
• Wypłata, gdy renta wdowia przekracza limit 3-krotności kwoty najniższej emerytury
• Kiedy nie będzie wypłaty renty wdowiej?

Renta wdowia to nowe reguły zbiegu prawa do renty rodzinnej nabytej z tytułu bycia wdową lub wdowcem z uprawnieniami do innych, wskazanych w ustawie świadczeń emerytalno-rentowych. Docelowo, w przypadku zbiegu prawa do tych świadczeń z rentą rodzinną, jedno wybrane świadczenie będzie wypłacane w całości, a drugie w wysokości 25%.

Prawo do wypłaty renty wdowiej po spełnieniu określonych warunków

Osoba uprawniona będzie miała prawo do wypłaty świadczeń w zbiegu na nowych zasadach w przypadku spełnienia warunków zawartych w ustawie. A zatem renta wdowia będzie wypłacana w sytuacji:

• osiągnięcia wieku emerytalnego określonego w art. 24 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych;
• pozostawania we wspólności małżeńskiej do dnia śmierci małżonka;
• nabycia prawa do renty rodzinnej po zmarłym małżonku nie wcześniej niż 5 lat przed osiągnięciem wieku emerytalnego określonego w art. 24 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Ważne! Wypłata świadczeń ustaje z dniem poprzedzającym dzień zawarcia nowego związku małżeńskiego przez osobę uprawnioną.

Jakie są zasady wypłaty renty wdowiej?

Nowe regulacje dotyczące renty wdowiej zakładają dwa warianty wypłaty nowego świadczenia, tj.:

1. renta rodzinna wypłacana w całości oraz 25% własnego świadczenia emerytalno-rentowego,
2. własne świadczenie emerytalno-rentowe wypłacane w całości oraz 25% renty rodzinnej.

Jednakże ustawodawca wprowadził stopniowy model dochodzenia do ostatecznej, docelowej wysokości drugiego, podlegającego wypłacie świadczenia w razie zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno-rentowego. W związku z tym, drugie świadczenie będzie wypłacane w następujący sposób:

• od 1 lipca 2025 r. do 31 grudnia 2026 r. w wysokości 15% tego świadczenia,
• od 1 stycznia 2027 r. w wysokości 25% tego świadczenia.

Ustawodawca zastrzegł, że w 2028 roku rząd dokona weryfikacji wskaźnika wysokości świadczeń podlegających wypłacie w części, w celu oceny możliwości i zasadności jego podwyższenia, uwzględniając, na tle sytuacji społeczno-gospodarczej kraju, sytuację dochodową grup osób uprawnionych do wypłaty renty wdowiej.

Wypłata, gdy renta wdowia przekracza limit 3-krotności kwoty najniższej emerytury

Wypłata renty wdowiej jest ograniczona limitem kwotowym. Wprowadzono zasadę, że wysokość sumy świadczeń, czyli renty rodzinnej i własnego świadczenia emerytalno-rentowego, nie może przekroczyć 3-krotności kwoty najniższej emerytury. W przypadku przekroczenia limitu 3-krotności kwoty najniższej emerytury świadczenia ulegają pomniejszeniu o kwotę przekroczenia według następującej kolejności:

1. świadczenia finansowane z budżetu państwa:
   a) świadczenia z zaopatrzenia emerytalno-rentowego żołnierzy zawodowych,
   
   b) świadczenia z zaopatrzenia emerytalno-rentowego funkcjonariuszy: Policji, Urzędu Ochrony Państwa, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Biura Ochrony Rządu, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej,
   
   c) inne świadczenia;
2. świadczenia finansowane z Funduszu Emerytalno-Rentowego KRUS; 
3. świadczenia finansowane z Funduszu Pracy; 
4. świadczenia finansowane z Funduszu Emerytur Pomostowych; 
5. świadczenia finansowane z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

W przypadku gdy suma świadczeń w zbiegu przekracza 3-krotność kwoty najniższej emerytury, decyzję o pomniejszeniu świadczeń w celu wypłaty świadczeń w zbiegu (tj. renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno-rentowego) wydaje organ rentowy albo organ emerytalny dokonujący pomniejszenia.

Osobie uprawnionej do renty rodzinnej oraz do zbiegu świadczeń wymienionych w ustawie wypadkowej (tj. renty z ubezpieczenia wypadkowego i emerytury na podstawie odrębnych przepisów) trzeba będzie wypłacić:

• przysługującą rentę rodzinną, 25% emerytury i 50% renty z tytułu niezdolności do pracy z ubezpieczenia wypadkowego albo 
• przysługującą emeryturę, 50% renty z tytułu niezdolności do pracy z ubezpieczenia wypadkowego i 25% renty rodzinnej, albo
• przysługującą rentę z tytułu niezdolności do pracy z ubezpieczenia wypadkowego, 50% emerytury i 25% renty rodzinnej. 

Ważne! Dotyczy to także zbiegu renty rodzinnej oraz zbiegu świadczeń określonych w ustawie o zaopatrzeniu inwalidów wojennych.

Kiedy nie będzie wypłaty renty wdowiej?

Wypłata wdowiej renty będzie ustawać z dniem poprzedzającym dzień zawarcia nowego związku małżeńskiego przez osobę uprawnioną.

Ważne! Powyższe zasady mają zastosowanie także do osób pobierających świadczenia emerytalno-rentowe spoza systemu powszechnego, tj. mundurowe (m.in. policyjne, wojskowe) oraz rolnicze i nauczycielskie.