REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Nawet bliski krewny pominięty w testamencie nie ma szans na zachowek, jeśli wcześniej nie zadba o swoje prawa, takie zmiany

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Teraz po zmianie prawa pomięcie w testamencie nawet najbliższemu krewnemu nie daje gwarancji prawa do zachowku
Teraz po zmianie prawa pomięcie w testamencie nawet najbliższemu krewnemu nie daje gwarancji prawa do zachowku
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Do niedawna bliscy krewni nie musieli się martwić, że nic nie dostaną po zmarłym, jeśli nie zostali uwzględnieni w testamencie, bo prawo gwarantowało im zachowek. teraz, po zmianach już takiej gwarancji nie ma. By zachować prawo do części pieniędzy po zmarłym trzeba zadbać wcześniej. Oto co trzeba wiedzieć o zmienionym zachowku.

REKLAMA

Krewni zmarłego pominięci w testamencie są przekonani, że prawo gwarantuje im pieniądze tytułem zachowku. Tymczasem w prawie zaszły kluczowe zmiany i nawet najbliżsi krewni mocno mogą się rozczarować gdy po otwarciu testamentu zażądają pieniędzy od uwzględnionych w nim spadkobierców. Teraz łatwiej ich wydziedziczyć lub wnieść do sądu o pozbawienie prawa do zachowku.

REKLAMA

Zmiany w prawie teraz ułatwiają pozbawienie zachowku nawet najbliższego krewnego – przez samego spadkodawcę jak i innych krewnych. Ale z drugiej strony nie trzeba iść od razu do sądu, by zachowek wyegzekwować. Warto zacząć od wezwania do zapłaty, by pozew złożyć dopiero gdy nie poskutkuje.
Jednak nawet wydziedziczenie w testamencie – niedostatecznie uzasadnione lub nie oparte na twardych faktach – można w sądzie obalić i zachowek uzyskać. Ile on wynosi, kto musi zapłacić – oto co trzeba wiedzieć aktualnie o instytucji zachowku w prawie cywilnym

Pieniądze po zmarłym na zasadzie zachowku: kto ich nie dostanie teraz, po zmianie prawa 

REKLAMA

Jak wyjaśnia adwokat Paulina Iwanowicz, instytucja zachowku stanowi istotny element polskiego prawa spadkowego, gwarantując ochronę interesów najbliższych członków rodziny spadkodawcy. Zapewnia ona, że osoby te otrzymają przynajmniej część majątku spadkowego, nawet jeśli zostały pominięte w testamencie.
Zachowek jest narzędziem prawnym, które balansuje między swobodą testowania a obowiązkiem spadkodawcy do zapewnienia minimum zabezpieczenia dla swoich najbliższych – podkreśla Paulina Iwanowicz.

Podstawowa rola jaką nadano instytucji zachowku polega jednak na ochronie przed niekorzystnymi skutkami decyzji testamentowych. Prawo do zachowku przysługuje określonym osobom, które zostały pominięte w testamencie lub otrzymały mniej, niż przewidują przepisy.
Instytucja ta zapewnia, że pewne minimum majątku zostanie przekazane najbliższym krewnym spadkodawcy, niezależnie od jego woli wyrażonej w testamencie.

Zachowek w polskim prawie reguluje Kodeks cywilny, w szczególności artykuły 991-1011. Zgodnie z przepisami, do zachowku uprawnieni są zstępni spadkodawcy (dzieci, wnuki itd.), małżonek oraz rodzice. Każda z tych osób ma prawo do określonej części udziału spadkowego, który przysługiwałby im w przypadku dziedziczenia ustawowego.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Jak krewni mogą pozbawić innych krewnych prawa do zachowku

Ekspertka wyjaśnia, iż wysokość zachowku wynosi połowę wartości udziału spadkowego, który przypadałby uprawnionemu w przypadku dziedziczenia ustawowego. Jeśli uprawniony jest małoletni lub trwale niezdolny do pracy, zachowek wynosi dwie trzecie wartości tego udziału.
– Przykładowo, jeśli spadkodawca miał dwóch synów i pozostawił majątek o wartości 300 000 zł, to każdy z synów otrzymałby 150 000 zł w przypadku dziedziczenia ustawowego. Jeśli jednak jeden z synów zostałby pominięty w testamencie, miałby prawo do zachowku w wysokości 75 000 zł (połowa z 150 000 zł) – wylicza adwokat Paulina Iwanowicz.

Przy obliczaniu wysokości zachowku bierze się pod uwagę wartość aktywów spadku po odjęciu długów i innych zobowiązań spadkowych. Dolicza się także darowizny oraz zapisy windykacyjne dokonane przez spadkodawcę, z pewnymi wyjątkami. Przepisy Kodeksu cywilnego przewidują, że:

  • przy obliczaniu zachowku nie dolicza się do spadku drobnych darowizn, zwyczajowo w danych stosunkach przyjętych, ani dokonanych przed więcej niż dziesięciu laty, licząc wstecz od otwarcia spadku, darowizn na rzecz osób niebędących spadkobiercami albo uprawnionymi do zachowku;
  • przy obliczaniu zachowku należnego zstępnemu nie dolicza się do spadku darowizn uczynionych przez spadkodawcę w czasie, kiedy nie miał zstępnych - nie dotyczy to jednak wypadku, gdy darowizna została uczyniona na mniej niż trzysta dni przed urodzeniem się zstępnego;
  • przy obliczaniu zachowku należnego małżonkowi nie dolicza się do spadku darowizn, które spadkodawca uczynił przed zawarciem z nim małżeństwa.

Po niedawnych zmianach w prawie, przy obliczaniu zachowku dolicza się także do spadku fundusz założycielski fundacji rodzinnej wniesiony przez spadkodawcę, w przypadku gdy fundacja ta nie jest ustanowiona w testamencie, a także dolicza się mienie w związku z rozwiązaniem fundacji rodzinnej, o wartości nie większej niż wysokość funduszu założycielskiego fundacji rodzinnej wniesionego przez spadkodawcę.
Powyższe nie dotyczy jednak sytuacji, gdy fundusz założycielski fundacji rodzinnej wniesiono przed więcej niż dziesięciu laty, licząc wstecz od otwarcia spadku (chyba że fundacja rodzinna jest spadkobiercą), jak również gdy osoby osoby niebędące spadkobiercami albo uprawnionymi do zachowku otrzymały mienie w związku z rozwiązaniem fundacji rodzinnej przed więcej niż dziesięciu laty, licząc wstecz od otwarcia spadku – wyjaśnia adwokat Paulica Iwanowicz.

Zachowek 2025: co zrobić, by nie stracić pra3a do pieniędzy po zmarłym krewnym

Prawo przewiduje również sytuacje, w których uprawniony może zostać pozbawiony prawa do zachowku.
Może to nastąpić w wyniku wydziedziczenia.
Musi ono jednak być wyraźnie wskazane w testamencie i oparte na określonych przesłankach, takich jak popełnienie ciężkiego przestępstwa przeciwko spadkodawcy lub jego najbliższym, uporczywe niedopełnianie obowiązków rodzinnych wobec spadkodawcy, czy uporczywe postępowanie w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego wbrew woli spadkodawcy – podkreśla adwokat Paulina Iwanowicz.
Osoby uprawnione do zachowku mogą dochodzić swoich praw poprzez wytoczenie powództwa o zapłatę przeciwko spadkobiercom testamentowym. Zanim jednak uprawniony skieruje sprawę na drogę postępowania sądowego, warto podjąć kroki zmierzające do ugodowego rozwiązania. W tym celu zaleca się wysłanie wezwania do zapłaty do spadkobierców testamentowych, w którym uprawniony do zachowku domaga się wypłaty należnej mu kwoty. Wezwanie takie powinno być sporządzone na piśmie i zawierać uzasadnienie roszczenia. Często możliwe jest osiągnięcie porozumienia na drodze negocjacji bez konieczności wszczynania postępowania sądowego. Jeśli strony dojdą do porozumienia, spadkobiercy mogą wypłacić należny zachowek dobrowolnie. 

Jeśli wezwanie do zapłaty i negocjacje nie przyniosą rezultatu, uprawniony do zachowku może wnieść pozew do sądu. Pozew powinien zawierać :

  •           wskazanie stron postępowania (powód i pozwani);
  •           określenie żądanej kwoty zachowku;
  •           uzasadnienie roszczenia i przedstawienie dowodów (np. wyceny majątku, kopie testamentu, dowody na darowizny).

Postępowanie o zachowek toczy się przed sądem cywilnym właściwym dla ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy. Sąd ocenia zasadność roszczenia i ustala wysokość zachowku na podstawie przedstawionych dowodów, co może obejmować przesłuchanie świadków oraz zlecenie biegłym sądowym dokonania wyceny nieruchomości, ruchomości i innych składników majątkowych.
Pamiętać jednak należy, że roszczenia o zachowek przedawniają się po upływie pięciu lat od otwarcia spadku, czyli od dnia śmierci spadkodawcy. Po tym czasie skuteczne dochodzenie zachowku przed sądem nie będzie możliwe.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Infor.pl
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Socjolog: wyborcy kierują się emocjami, nikt nie czyta programów; zwycięża ten, kto umiejętnie przeplata politykę nienawiści z polityką miłości

Wyborcy deklarują, że chcą programów, ale kierują się emocjami - powiedział w Studiu PAP socjolog, dr hab., prof. Uniwersytetu Warszawskiego Przemysław Sadura. Zapytany jakich działań kandydatów można się spodziewać w miesiącu, który pozostał do wyborów, powiedział, że boi się "puszczać wodze fantazji".

Złodzieje nie świętują: zabezpiecz dom czy mieszkanie przed wyjazdem na Wielkanoc. Jadąc uważaj, trwa policyjna akcja: Wielkanoc 2025

Wielkanoc 2025, podobnie jak te w latach ubiegłych jest szczególnie ważnym dla nas okresem, ale w natłoku obowiązków nietrudno o nieuwagę. Taki moment mogą szybko wykorzystać złodzieje. Policja od lat ostrzega: złodzieje nie świętują - zabezpiecz dom czy mieszkanie przed wyjazdem na Wielkanoc. Jadąc uważaj, bo jak zawsze trwa policyjna akcja: Wielkanoc na drogach.

12 topowych narzędzi do generowania obrazów AI – przegląd

Sztuczna inteligencja rewolucjonizuje tworzenie grafik, umożliwiając szybkie generowanie realistycznych obrazów, koncepcyjnych ilustracji i wizualizacji produktów – bez potrzeby angażowania grafików czy długiego procesu projektowego. Wszystko zależy od tego, czego potrzebujesz: fotorealizmu, stylizowanych grafik koncepcyjnych, a może prostych ilustracji do mediów społecznościowych? Sprawdź 12 najlepszych generatorów obrazów AI, które pomogą Ci wybrać idealne narzędzie do Twoich kreatywnych projektów.

Mobbing w pracy: jak rozpoznać i chronić się przed nim?

Poznaj definicję, przyczyny i formy mobbingu oraz praktyczne sposoby ochrony przed nim – wszystkie wskazówki prosto z rozmowy z ekspertką Katarzyną Bednarczykówą, autorką książki "Masz się łasić".

REKLAMA

Prof. Sieroszewski: Powyżej 24 tygodnia ciąży nie ma aborcji a poród. NRL: wytyczne Ministra Zdrowia dot. aborcji nie są wiążące dla sądów i nie rozwiewają wszystkich wątpliwości

Opinią publiczną wstrząsnęła ostatnio informacja o przerwaniu 9 miesięcznej ciąży w szpitalu w Oleśnicy. Zdarzyło się w 2024 roku ale informacja o tym fakcie dotarła do szerszej opinii publicznej w bieżącym roku. Wiele osób jest zaszokowanych tym, że zamiast doprowadzić do urodzenia dziecka, lekarz doprowadził do jego śmierci. W tej sprawie Prokuratura Okręgowej we Wrocławiu prowadzi postępowanie wyjaśniające. Sprawą zainteresował się Rzecznik Praw Obywatelskich. Natomiast Naczelna Rada Lekarska apeluje do Ministra Zdrowia o doprecyzowanie przepisów prawnych dot. dopuszczalności przerywania ciąży. O wyjaśnienia co do pojęcia przerwanie ciąży apeluje też Zarząd Główny Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników. Prezes PTGiP prof. Sieroszewski wskazuje, że słowo +aborcja+" pochodzi z łaciny; +abortus+ oznacza poronienie. Z poronieniem mamy do czynienia do 23 tygodnia ciąży i tym samym z aborcją. Powyżej 24 tygodnia nie ma żadnej aborcji, a poród" – wyjaśnia prof. Sieroszewski. W tle całej sprawy są wydane w sierpniu 2024 r. wytyczne Ministra Zdrowia w sprawie obowiązujących przepisów prawnych dotyczących dostępu do procedury przerwania ciąży.

Papież Franciszek: Egoizm ciąży bardziej niż krzyż – rozważania na Drogę Krzyżową

Watykan opublikował poruszające rozważania Drogi Krzyżowej autorstwa papieża Franciszka, który wciąż dochodzi do siebie po ciężkim zapaleniu płuc. „W świecie chłodnej kalkulacji i bezlitosnych interesów” Ojciec Święty wzywa do nawrócenia serca, współczucia i odrzucenia obojętności.

30 kwietnia 2025 r. termin rozliczenia PIT za 2024 r. KAS przypomina, że niektóre ulgi trzeba wykazać samodzielnie

Do 30 kwietnia podatnicy mają obowiązek złożenia rocznego zeznania podatkowego PIT za 2024 rok. Najwygodniejszym sposobem na dopełnienie tego obowiązku pozostaje usługa Twój e-PIT, która od kilku lat zyskuje coraz większą popularność.

Linia orzecznicza: Sądy o przeliczaniu emerytur niekorzystnie dla ZUS. Emeryci walczą o wyrok TK z 4 czerwca 2024 r.

Orzecznictwo w sprawach wniosków o ponowne przeliczenie emerytury po wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 4 czerwca 2024 r. sygn. akt SK 140/20 jest bardzo niejednolite. Wskazana niejednolitość przejawia się na wielu płaszczyznach, przede wszystkim niektóre sądy powszechne orzekają na korzyść emerytów poprzez zmianę decyzji ZUS, inne z kolei orzekają na niekorzyść, oddalając odwołania emerytów. W artykule zostaną przedstawione zarówno wyroki korzystne, jak i niekorzystne.

REKLAMA

Luka w przepisach. W MOPS rodzina z podwójnym 20 000 zł. Świadczenie pielęgnacyjne i świadczenie wspierające

Zapadł wyrok sądu administracyjnego, z którego wynika, że opiekunka albo opiekun osoby niepełnosprawnej wcale nie musi oddawać świadczenia pielęgnacyjnego do MOPS w związku ze świadczeniem wspierającym (dla osoby niepełnosprawnej). Wydawałoby się, że wszystko jasne – jest świadczenie wspierające dla osoby niepełnosprawnej więc zwracamy świadczenie pielęgnacyjne. Ale nie. Sąd stwierdził:

IMGW ostrzega: burze, trąby powietrzne, wiatr do 100 km/h i gwałtowne wzrosty stanów wody

IMGW alarmuje. Trąby powietrzne mogą wystąpić w pasie od Lubelszczyzny po Kujawy. Tam też zostało wydane ostrzeżenie II stopnia przed burzami, którym może towarzyszyć wiatr do 100 km/h. IMGW wydał również ostrzeżenia I stopnia przed burzami. Na południu kraju intensywne opady deszczu mogą powodować podtopienia.

REKLAMA