Upubliczniany niedawno projekt pod nazwą Emerytura Plus polegający na wypłacie trzynastych emerytur za wszystkie lata zwłoki z przejściem na emeryturę po osiągnięciu ustawowego wieku emerytalnego – jako zachęty do podejmowania takich decyzji przez seniorów większość ekspertów uważa za niedostateczny. A sami zainteresowani – nawet jako niepoważny.
- Wiek emerytalny w Polsce jest za niski?
- Praca na emeryturze: gotowy na nią co trzeci Polak w wieku przedemerytalnym
Jedni i drudzy podkreślają, że jeśli rząd chce doprowadzić do późniejszego przechodzenia emeryturę przez liczną – decydującą dla rozwiązania problemu – grupę seniorów bez ustawowego podwyższania wieku emerytalnego, to musi stworzyć realny i poważny program zachęt.
Wśród seniorów autor artykuły zetknął się nawet opiniami, że bonus w postaci prawa do trzynastek za lata zwłoki w przejściu na emeryturę to propozycją obraźliwa – ochłap i dowód braku szacunku dla inteligencji tej grupy Polaków opłacających składki emerytalne w ZUS.
Dla wielu seniorów elementarnym dowodem na szczere intencje rządu w tej kwestii byłoby zwolnienie z obowiązkowej składki emerytalnej osób, które ukończyły 60. rok życia – kobiety i 65. rok życia mężczyźni. Niekoniecznie ustawowe zniesienie składek emerytalnych, ale pozostawienie pracującym dalej w tej grupie wiekowej prawa do swobodnej decyzji w tej kwestii.
Tymczasem, jak wiadomo, plany rządu idą w przeciwną stronę – ozusouwanie wszystkiego i wszystkim, z emerytami i odkładającymi decyzję przejścia na emeryturę włącznie.
Mile widziane byłyby też inne zachęty o charakterze ekonomicznym, w rodzaju rozwinięcia ulgi podatkowej znanej obecnie jako PIT zero dla seniora.
Jej wadą w obecnym kształcie jest brak waloryzowania kwoty objętej ulgą, nawet do poziomu drugiego progu podatkowego (120 000 zł) oraz pozbawienie prawa do tej ulgi seniorów osiągających dochody z umów o dzieło.
Wiek emerytalny w Polsce jest za niski?
W obecnej sytuacji na dobrowolne odkładanie przejścia na emeryturę decyduje się niewiele osób. Fakt rośnie liczba seniorów skłonnych do pracy na emeryturze – aktualnie już 29 proc. Polaków w wieku przedemerytalnym planuje pracować na emeryturze. Jednak prawie wszyscy planują łączenie pobierania emerytury z ZUS z wynagrodzeniem za pracę.
Model: osiągam wiek emerytalny, rozwiązuję umowę o pracę by złożyć wniosek o emeryturę a następnego dnia podpisać – już jako emeryt – nową umowę o pracę jest najpowszechniejszy.
Co szósty Polak to emeryt – wynika z danych ZUS. Ponad 6 mln Polaków pobiera emeryturę, a kolejne ponad 14 mln w wieku przedemerytalnym czeka w kolejce. Wyniki badania enel-med „Plany emerytalne silversów” wskazują, że liczna grupa pracowników zbliżających się do emerytury nie tylko chce pobierać przysługujące im świadczenie finansowe, ale jednocześnie kontynuować karierę zawodową. Na emeryturze planuje pracować 29 proc. silversów (pracowników po 50 r.ż.). Częściej kobiety niż mężczyźni (32 proc. vs. 26 proc.) oraz osoby z wykształceniem wyższym niż podstawowym (36 proc. vs. 17 proc.). Eksperci podkreślają, że obecność emerytów na polskim rynku pracy jest nie tylko korzystna, ale wręcz niezbędna dla stabilności i rozwoju polskiej gospodarki.
Jak podkreśla Alina Smolarek, dyrektorka HR Centrum Medycznego ENEL-MED., demografia staje się jednym z kluczowych obszarów zainteresowania pracodawców.
Według raportów ZUS, ponad 6 mln Polaków pobiera świadczenia emerytalne, a z ostatnich danych GUS wynika, że w kolejce po emeryturę ustawia się kolejne 14 mln Polaków w wieku przedemerytalnym.
– W obliczu takich danych aktywizacja zawodowa emerytów jest konieczna, a jak wynika z naszego badania, wola jest również po stronie samych pracowników, którym do osiągnięcia wieku emerytalnego zostało niewiele lat. Z tego powodu strategie HR powinny uwzględniać osoby zbliżające się do wieku emerytalnego, a zwłaszcza tzw. pokolenie silvers, które stanowi dużą grupę – uważa Alina Smolarek.
W ocenie ekspertki powinna to być integralna część strategii HR, której celem będzie nie tylko zatrzymanie tych pracowników, ale również stworzenie dla nich odpowiedniego środowiska pracy.
– Ważne jest, aby pracodawcy z wyprzedzeniem zadbali o programy zachęcające dojrzałych pracowników do pozostania na rynku pracy. Chociażby takie jak rozwój kompetencji czy przekwalifikowanie się. Dodatkowo wszelkie działania związane z profilaktyką zdrowia realizowane przez firmy stają się inwestycją w wydłużenie kariery zawodowej pracowników – podkreśla Alina Smolarek.
Praca na emeryturze: gotowy na nią co trzeci Polak w wieku przedemerytalnym
Z badania enel-med „Plany emerytalne silversów” będącego częścią raportu „Łączy nas zdrowie” wynika, że silversi, czyli osoby, które ukończyły 50. rok życia i za 5-10 lat zmierzą się z decyzją dotyczącą planu emerytalnego, mają na niego różne wizje.
Najwięcej osób chce skorzystać z przejścia na emeryturę po nabyciu takiego prawa (41 proc. wskazań). Ale dość liczna grupa silversów chciałaby po osiągnięciu wieku emerytalnego wciąż pozostać aktywnymi zawodowo – deklaruje tak 29 proc. przedstawicieli pokolenia 50+. Taki plan częściej mają kobiety niż mężczyźni (32% vs. 26%), co może wynikać z niższych świadczeń spowodowanych krótszym stażem pracy.
– Pracujący seniorzy są kluczowi dla polskiej gospodarki i pracodawców. W obliczu starzenia się społeczeństwa i niskiego wskaźnika wzrostu populacji, ich udział w rynku pracy jest niezbędny gospodarki – podkreśla Marta Lebuda, Sector Manager Sales & Marketing, Pharma & Medical Devices, Antal.
Jak zauważa ekspertka, Polska nie jest przygotowana na wzrosty świadczeń emerytalnych, a rosnąca liczba osób na emeryturze może zwiększyć te oczekiwania. Zawodowo czynni seniorzy nie tylko kontynuują zatrudnienie, ale także uczestniczą w kursach, szkoleniach i są otwarci na nowe technologie. Ich zaangażowanie i chęć do dalszej edukacji sprawiają, że są kluczowymi i wartościowymi elementami w organizacjach. Dlatego ich obecność na rynku pracy jest nie tylko korzystna, ale wręcz niezbędna dla stabilności i rozwoju polskiej gospodarki – komentuje Marta Lebuda, Sector Manager Sales & Marketing, Pharma & Medical Devices, Antal.
8 proc. silversów chciałoby przejść na emeryturę wcześniej niż ustawowy wiek emerytalny, 6 proc. w ogóle nie zamierza pobierać emerytury, a 16 proc. nie potrafi jeszcze określić swoich planów.