Na jakich zasadach renta wdowia? Wdowy i wdowcy będą mogli pobierać swoją emeryturę i rentę rodzinną po zmarłym małżonku

• Nowe reguły zbiegu prawa do renty rodzinnej nabytej z tytułu bycia wdową lub wdowcem z uprawnieniami do innych świadczeń emerytalno-rentowych
• Wysokość sumy świadczeń wypłacanych w zbiegu dla wdowy lub wdowca nie może przekroczyć trzykrotności kwoty najniższej emerytury
• Wdowy i wdowcy muszą poczekać na pełne świadczenie do 2027 roku. ZUS zbada prawo do renty wdowiej

Przepisy o rencie wdowiej zaczną obowiązywać już w przyszłym roku. Wdowy i wdowcy, którzy spełniają warunki do wypłaty nowego świadczenia będą mogli składać wnioski o ustalenie zbiegu świadczeń, począwszy od 1 stycznia 2025 r. To nowe rozwiązanie, wprowadzane w drodze nowelizacji ustawy o emeryturach i rentach z FUS, przewiduje nowe reguł zbiegu prawa do renty rodzinnej nabytej z tytułu bycia wdową lub wdowcem z uprawnieniami do innych świadczeń emerytalno-rentowych.

Nowe reguły zbiegu prawa do renty rodzinnej nabytej z tytułu bycia wdową lub wdowcem z uprawnieniami do innych świadczeń emerytalno-rentowych

Celem zmian jest wprowadzenie w systemie powszechnym, rolniczym oraz mundurowym nowych reguł zbiegu prawa do renty rodzinnej nabytej z tytułu bycia wdową lub wdowcem z uprawnieniami do innych wskazanych w noweli świadczeń emerytalno-rentowych. W przypadku zbiegu prawa do wskazanych świadczeń z rentą rodzinną, jedno - wybrane świadczenie - będzie wypłacane w całości, a drugie docelowo w wysokości 25%.

Jest kilka podstawowych zasad, które decydują o prawie do renty wdowiej. Otóż osoba uprawniona, czyli wdowa lub wdowiec, będą mieli prawo do wypłaty świadczeń w zbiegu na nowych zasadach w przypadku:

• osiągnięcia wieku emerytalnego określonego w art. 24 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (czyli obecnie co najmniej 60 lat dla kobiet i co najmniej 65 lat dla mężczyzn);
• pozostawania we wspólności małżeńskiej do dnia śmierci małżonka;
• nabycia prawa do renty rodzinnej po zmarłym małżonku nie wcześniej niż 5 lat przed osiągnięciem wieku emerytalnego określonego w art. 24 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (czyli kobiety owdowiałe w wieku co najmniej 55 lat, a owdowiali mężczyźni w wieku co najmniej 60 lat).

Przy czym, wypłata świadczeń ustaje z dniem poprzedzającym dzień zawarcia nowego związku małżeńskiego przez osobę uprawnioną. Wysokość sumy świadczeń wypłacanych w zbiegu, nie może jednak przekroczyć trzykrotności kwoty najniższej emerytury.

Wysokość sumy świadczeń wypłacanych w zbiegu dla wdowy lub wdowca nie może przekroczyć trzykrotności kwoty najniższej emerytury

Co wchodzi do limitu renty wdowiej, czyli trzykrotności kwoty najniższej emerytury? W ramach tego limitu uwzględnia się wskazane w ustawie świadczenia, a także świadczenia wypłacane przez instytucje zagraniczne oraz świadczenia i dodatki o charakterze innym niż jednorazowe wypłacane na podstawie ustawy lub na podstawie odrębnych przepisów.

W przypadku przekroczenia kwoty trzykrotności kwoty najniższej emerytury, świadczenia, ulegają pomniejszeniu o kwotę przekroczenia według kolejności wskazanej w nowelizacji. Ustalenie zbiegu świadczeń oraz ich wypłata następują na wniosek osoby uprawnionej; wzór wniosku zostanie opublikowany na stronie podmiotowej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

W tej chwili, czyli w 2024 roku ta trzykrotność najniższej emerytury to suma w wysokości 5342 zł. Natomiast w 2025 r. będzie to, według wyliczeń Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, kwota około 5700 zł. Na tyle maksymalnie mogą więc liczyć wdowy i wdowcy z przyznanym już prawem do renty wdowiej.

Wdowy i wdowcy muszą poczekać na pełne świadczenie do 2027 roku. ZUS zbada prawo do renty wdowiej

Na początku wdowy i wdowcy będą mogli liczyć na niepełne wypłaty świadczeń w ramach przyznanej renty wdowiej. Przepisy przewidują bowiem stopniowe wprowadzanie wskaźnika świadczenia w zbiegu, ustalając jego wysokość na poziomie:

• 15% w okresie od 1 lipca 2025 r. do 31 grudnia 2026 r. i
• 25% od dnia 1 stycznia 2027 r.;

Przepisy o renie wdowiej wejdą w życie z dniem 1 stycznia 2025 r. Przy czym prawo do świadczeń w zbiegu i ich wypłaty lub wyłącznie ich wypłaty, na zasadach określonych przez ustawodawcę, powstanie nie wcześniej niż od 1 lipca 2025 r.

ZUS będzie ustalał prawo do zbiegu świadczeń, czyli do renty wdowiej. Nowe regulacje przewidują bowiem, że ZUS będzie odpowiedzialny za prowadzenie i udostępnienie właściwym organom emerytalno-rentowym systemu teleinformatycznego służącego do wymiany danych pomiędzy tymi organami w zakresie niezbędnym do ustalania prawa i wysokości oraz wypłaty świadczeń obsługiwanych przez te organy, rozliczeń z tytułu tych świadczeń pomiędzy tymi organami oraz do ustalenia zbiegu świadczeń, o których mowa w uchwalonej ustawie.