Świadczenia

Bezwarunkowy dochód podstawowy to zasiłek, który ma się należeć każdemu. Choć jego wypłacanie rozważano jeszcze przed pandemią, to COVID-19 zahamował ten proces. Obecnie w wielu krajach, po ustabilizowaniu się sytuacji, podejmowane są działania w tym kierunku - na razie eksperymentalnie. Czy są szanse, by taki uniwersalny zasiłek, bez dodatkowych warunków, pojawił się także w Polsce?

Temat zmian w programie Rodzina 800 plus wraca szybciej niż odżegnywali się od tego politycy. Rządowa ocena jego funkcjonowania wykazała, że nie spełnia on żadnego z zakładanych celów: demograficznego i ograniczającego ubóstwo. Stąd już krok do zmian. Jakie będą? Jeśli cele do zrealizowania takie same, to dla jednych rodzin podwyżka świadczenia na dzieci, dla innych - koniec wypłat z ZUS.

Mowa o wniosku o dalszą wypłatę renty rodzinnej wraz z zaświadczeniem o kontynuowaniu nauki, do złożenia których zobowiązani są studenci, którzy pobierają z ZUS rentę rodzinną i którzy zaświadczenie o nauce mieli wydane tylko na rok. Jeżeli nie dostarczą oni do ZUS ww. dokumentów do końca października br. – ZUS wstrzyma wypłatę świadczenia i pieniądze przepadną.

Rząd zwiększył budżet programu Mój Prąd z 400 mln zł do 1,25 miliarda zł. Wstrzymane w niewiele w dwa tygodnie po starcie dofinansowanie paneli fotowoltaicznych znów więc ruszyło. Ale ilość chętnych wskazuje na to, że dodatkowe pieniądze też wyczerpią się szybko. Trzeba więc składać wnioski, bo działa zasada kto pierwszy ten lepszy.

Wiek emerytalny nie będzie zmieniany, ale każdy może obliczyć wysokość przyszłej emerytury i przeanalizować, jak długo chce być aktywny zawodowo - powiedział prezes ZUS Zbigniew Derdziuk. Podkreślił, że wyzwaniem dla ZUS na najbliższe lata jest m.in. dalszy proces wdrażania nowych technologii.

Dodatek kombatancki to świadczenie, które przysługuje osobom uprawnionym na mocy ustawy o kombatantach, będącym równocześnie emerytami lub rencistami. Jakie są najważniejsze zasady i warunki otrzymywania tego dodatku emerytalno-rentowego?

Prawo do renty wdowiej przysługuje pod warunkiem pozostawania we wspólności małżeńskiej do dnia śmierci małżonka. Wspólność małżeńska oznacza rzeczywisty związek łączący małżeństwo. Co zatem w przypadku gdy została orzeczona separacja? Czy będzie możliwość pobierania renty wdowiej?

Ryczałt energetyczny to dodatkowe świadczeniem, które przysługuje emerytom i rencistom spełniającym określone warunki. Jest on dedykowany kombatantom, osobom represjonowanym oraz ich rodzinom. Obejmuje zarówno osoby bezpośrednio dotknięte przez trudne warunki pracy w czasie wojny i w okresie powojennym, jak i wdowy oraz wdowców po takich osobach.

Czy lata nauki mają w ogóle wpływ na wysokość emerytury? Osoba, która ukończyła zawodówkę będzie dostawać niższe świadczenie z ZUS niż magister, a tym bardziej doktor nauk? Odpowiedź na to pytanie warto znać jeszcze nim złoży się wniosek o emeryturę. Podobnie jak mieć wiedzę, dla kogo ważny jest staż emerytalny i nie mylić go ze stażem pracy.

Od 5 października można ubiegać się o przyznanie świadczenia interwencyjnego. Jest to świadczenie dla przedsiębiorców, którzy zostali poszkodowani w powodzi. Przedsiębiorca ma do wybory dwie opcje: 16 tys. zł na każdą z ubezpieczonych w firmie osób lub 75 proc. średniomiesięcznego przychodu za ubiegły rok. Wnioski należy składać przez Internet, w dowolnej placówce ZUS lub w punkcie mobilnym.

Konkretnie chodzi o pieniądze w wysokości 299,82 zł z ZUS. Dokładnie tyle świadczenia można otrzymać co miesiąc, w ramach ryczałtu energetycznego. W celu otrzymania świadczenie trzeba jednak kwalifikować się do konkretnej grupy osób uprawnionych, a także złożyć wniosek. Co istotne, to świadczenie mogą dziedziczyć wdowy lub wdowcy.

Tylko wznowienie postępowania ws. decyzji waloryzacyjnej pozwoli wygrać wyrównanie świadczeń, niesłusznie wcześniej okrojonych - pisze "Dziennik Gazeta Prawna". Na sprawiedliwość czeka około 200 tys. kobiet urodzonych w latach 1949–1959 i mężczyzn z lat 1949-1954 (z wyjątkiem rocznika 1953).

Stypendium 1000 zł dla studentów było jednym z punktów programowych Lewicy podczas wyborów parlamentarnych w ubiegłym roku. Mamy już blisko rok od wyborów i nic się w tej sprawie nie dzieje, mimo że przedstawiciele tej partii są w koalicji rządzącej.

Świadczenie „aktywni rodzice w pracy” (czyli tzw. „babciowe”), to jedno z trzech świadczeń do wyboru, które od 1 października 2024 r., w ramach programu „Aktywny rodzic”, będą mogli pobierać aktywni zawodowo rodzice. Okazuje się jednak, że pomimo, iż świadczenie to dedykowane jest rodzicom pracującym i jego nadrzędnym celem jest ułatwienie godzenia aktywności zawodowej z rodzicielstwem – w rzeczywistości, nie wszyscy rodzice pracujący je otrzymają. 

Rodzice i opiekunowie dzieci do 3. roku życia już od 1 października 2024 r. mogą składać do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wnioski o świadczenia z programu „Aktywny Rodzic”. Ci, którzy pracują zawodowo, a ich dziecko w wieku od 12. do 35. miesiąca życia nie chodzi do żłobka, przedszkola, klubu dziecięcego i nie jest pod opieką dziennego opiekuna, będą mogli skorzystać, że świadczenia „Aktywni rodzice w pracy” czyli z tzw. babciowego. Wsparcie wyniesie miesięcznie 1500 zł (albo 1900 zł, jeżeli dziecko ma odpowiednie orzeczenie o niepełnosprawności). Jeśli rodzice podpiszą z opiekunką lub opiekunem umowę uaktywniającą, to budżet państwa pokryje również cześć kosztów składek. Taką opiekunką może być nawet osoba spokrewniona (np. babcia, ciocia, dziadek itp.).To szczególnie ważne dla osób w wieku emerytalnym, ponieważ tak zwiększą one podstawę emerytury - wyjaśnia Krzysztof Cieszyński, Regionalny Rzecznik Prasowy ZUS w województwie pomorskim.

Program Rodzina 800 plus nie jest zagrożony, ale na pewno nie ominą go zmiany. To najpoważniejszy wydatek z budżetu, który w najbliższych latach musi być po stronie wydatkowej odchudzany. Jak to zrobić, by potrzebującym wsparcia rodzinom zagwarantować zasiłek na dzieci. Tym bardziej, że inflacja wskazuje, że trzeba by go znów zwaloryzować, np. do 900 zł.

Czynsze za najem po wybuchu wojny w Ukrainie poszybowały w górę i nic nie wskazuje by miało być znów taniej. Nie wszystkich stać tymczasem nie tylko na kupno własnego mieszkania, ale i na najem. Liczy się każde wsparcie, tym bardziej warto wiedzieć - i skorzystać gdy to możliwe - z dopłat do czynszu. Komu przysługują, gdzie złożyć wniosek?

Od 1 czerwca 2025 r. duża część dotychczasowych beneficjentów programu „800 plus” zostanie pozbawiona prawa do świadczenia, jeżeli nie spełni nowego wymogu ustawowego. O jaki wymóg chodzi i kogo dotyczy? 

Zgodnie z przepisami, które zaczną obowiązywać od 1 stycznia wdowa lub wdowiec może otrzymywać tak zwaną wdowią rentę – dodatkowe świadczenie do swojej emerytury. Jest ona korzystniejsza od przyznawanej obecnie przez ZUS renty rodzinnej. Czy można w takim razie rentę rodzinną zamienić na rentę wdowią? Na jakie pieniądze można będzie wtedy liczyć?

Na posiedzeniu Rady Ministrów we wtorek 10 września rząd zajął się przygotowaniem gruntu prawnego pod drugą waloryzację emerytur – dodatkową w roku. Przepisy dadzą ma taką możliwość, a nawet nałożą obowiązek gdy inflacja przekroczy 5 procent. Członkowie rządu projekt ustawy ocenili pozytywnie, ale do Sejmu kierować go nie zamierzają. Dlaczego?

Nie wszyscy rodzice, którzy pracują i mają dziecko w wieku od 12 do 35 miesiąca życia, od 1 października 2024 r., otrzymają 1500 zł miesięcznie „babciowego” (inaczej zwanego świadczeniem „aktywni rodzice w pracy”) w ramach programu „Aktywny rodzic”. To nie jakakolwiek aktywność zawodowa, a podleganie ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, stanowi bowiem kryterium ustawowe kwalifikujące do otrzymania świadczenia. W grupie pominiętej przez ustawodawcę, znajdą się młodzi, studiujący i pracujący rodzice, zatrudnieni na umowach „śmieciowych”, czyli – osoby, którym „babciowe”, z pewnością, by się przydało.

Druga waloryzacja emerytur była jednym z ważnych punktów programu wyborczego obecnej rządzącej koalicji. Powinna właśnie startować, z dniem 1 września 2024 r. Nie doszło do niej z powodu niskiej inflacji w pierwszej połowie 2024. Jednak druga waloryzacja może być konieczna w 2025 roku, czy rząd jest na nią gotowy - na razie nie zmieniono nawet przepisów.

Pewne jest jedno: do końca obecnego okresu zasiłkowego a więc do czerwca 2025 roku zmian w programie Rodzina 800 plus nie będzie. Co najważniejsze, w budżecie na 2025 rok, którego projekt rząd zaakceptował w końcu sierpnia przewidziano 62,8 mld zł na wypłaty świadczenia na każde dziecko w rodzinie.

Waloryzacja emerytur w 2025 roku wyniesie tylko 6,78 procent. To niemal o połowę mniej niż w ostatnich latach. Wskaźnik nie wyglądałby źle gdyby inflacja w Polsce była taka jak w pierwszej połowie 2024 roku. Tymczasem urosła do 4,2 w lipcu. Nie będzie wzrostu emerytur przez zwolnienie z podatku. Realizowana przez rząd procedura nadmiernego deficytu źle teź rokuje dla 13. i 14. emerytur.

Dopłaty do najmu są wciąż mało znaną i stosowaną formą wsparcia z rządowego programu mieszkaniowego. Jednak wraz z planowanym mocnym wsparciem budownictwa czynszowego w gminach będzie mogło z nich skorzystać dużo więcej osób. Dopłaty są całkiem spore i przysługują nawet przez piętnaście lat.