Ile można przelać komuś na konto? Kiedy skarbówka sprawdzi transakcje?

Adam Kuchta
rozwiń więcej
Nasze konta pod kontrolą skarbówki. Banki muszą zgłaszać wysokie przelewy, ale to nie wszystko na musisz uważać / Shutterstock

Banki i skarbówka monitorują zarówno pojedyncze większe przelewy pieniężne, jak i regularne wpłaty na mniejsze sumy. Nietypowe tytuły dokonywanych przelewów czy niezgłoszone darowizny mogą skutkować kontrolą transakcji i sankcjami podatkowymi. Jakie są limity, obowiązki podatników i jak unikać problemów z fiskusem? Sprawdź, na co zwraca uwagę skarbówka.

rozwiń >

W dobie cyfryzacji i powszechnego korzystania z bankowości elektronicznej, przelewy bankowe stały się codziennością. Jednak warto wiedzieć, że niektóre transakcje mogą zwrócić uwagę organów skarbowych. W Polsce istnieją przepisy regulujące monitorowanie przelewów, a ich nieprzestrzeganie może prowadzić do przykrych konsekwencji podatkowych. Na co więc zwracać uwagę?

Konta i przelewy pod kontrolą. Banki mają obowiązek zgłaszać wysokie transakcje dla skarbówki

Instytucje finansowe w naszym kraju, w tym banki, mają obowiązek monitorowania oraz zgłaszania podejrzanych transakcji, w szczególności tych o wysokiej wartości. Wynika to z przepisów ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu, która implementuje unijne dyrektywy AML (Anti-Money Laundering). Celem tych regulacji jest zapobieganie działalności przestępczej, w tym finansowaniu terroryzmu oraz praniu pieniędzy.

Z przepisów tych wynika, że instytucje obowiązane (np. banki, firmy pożyczkowe, kantory, notariusze) są zobligowane do rejestrowania każdej transakcji o wartości równej lub wyższej niż 15 000 euro (lub jej równowartości w innej walucie). Wartość ta odnosi się zarówno do pojedynczej operacji, jak i serii powiązanych transakcji, które łącznie przekraczają ten próg.

Tego typu transakcje muszą być zgłaszane do Generalnego Inspektora Informacji Finansowej (GIIF), który działa w ramach Ministerstwa Finansów. Zgłoszenie odbywa się w formie raportu, który zawiera szczegółowe informacje o nadawcy i odbiorcy środków, a także o celu i charakterze transakcji. GIIF analizuje zgromadzone dane pod kątem ewentualnych nieprawidłowości, a w przypadku wykrycia podejrzanych operacji może wszcząć postępowanie wyjaśniające, a nawet przekazać sprawę organom ścigania.

Choć ustawowy limit zgłoszeniowy wynosi 15 000 euro, wiele banków w Polsce wprowadza bardziej restrykcyjne regulacje wewnętrzne. W ramach własnych polityk bezpieczeństwa niektóre instytucje finansowe stosują niższe limity, na przykład 10 000 euro. Oznacza to, że nawet transakcje na kwoty poniżej oficjalnego progu mogą być zgłaszane do GIIF, jeśli bank uzna je za potencjalnie podejrzane.

Jakie konsekwencje dla klientów banków? Osoby dokonujące przelewów powinny mieć świadomość, że bank może zażądać dodatkowych informacji lub dokumentów potwierdzających legalność transakcji. W skrajnych przypadkach, jeśli bank uzna operację za potencjalnie podejrzaną, może ją wstrzymać lub nawet zamrozić środki na rachunku do czasu wyjaśnienia sprawy.

Ważne

Klienci banków powinni być świadomi tych zasad oraz możliwych konsekwencji wynikających z niedopełnienia obowiązków informacyjnych dotyczących transakcji. W celu uniknięcia problemów warto zawsze dokładnie dokumentować źródło i cel większych przelewów oraz przestrzegać obowiązujących przepisów.

Jaki są limity przelewów dla darowizn i obowiązki podatników?

Przekazywanie darowizn w Polsce podlega regulacjom zawartym w ustawie o podatku od spadków i darowizn. Podatek ten obowiązuje w przypadku przekazania majątku bez ekwiwalentu, a jego wysokość zależy od stopnia pokrewieństwa między darczyńcą a obdarowanym.

W zależności od grupy podatkowej, limity zwolnienia wynoszą:

  • I grupa podatkowa: 36 120 zł – obejmuje najbliższą rodzinę, taką jak małżonkowie, rodzice, dzieci, wnuki, rodzeństwo, teściowie;
  • II grupa podatkowa: 27 090 zł – obejmuje dalszą rodzinę, np. rodzeństwo rodziców, zstępnych rodzeństwa (np. dzieci siostry), małżonków rodzeństwa;
  • III grupa podatkowa: 5 733 zł – dotyczy pozostałych osób niespokrewnionych.

Przekroczenie tych kwot w ciągu pięciu lat od tego samego darczyńcy obliguje obdarowanego do zgłoszenia darowizny do urzędu skarbowego w ciągu sześciu miesięcy na formularzu SD-Z2. Jeśli darowizna nie zostanie zgłoszona w terminie, obdarowany musi zapłacić podatek według skali progresywnej:

  • I grupa podatkowa: od 3% do 7% wartości darowizny,
  • II grupa podatkowa: od 7% do 12%,
  • III grupa podatkowa: od 12% do 20%.

Co więcej? Osoby należące do zerowej grupy podatkowej (np. małżonkowie, dzieci, wnuki, rodzice) mogą uniknąć podatku, jeśli zgłoszą darowiznę w terminie i jeśli przekazane środki zostaną udokumentowane, np. przelewem bankowym.

Tabela: Skale podatkowe w podatku od darowizn

Kwoty nadwyżki w zł

Podatek wynosi

ponad

do

1) od nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej

 

11 833

3%

11 833

23 665

355 zł i 5% od nadwyżki ponad 11 833 zł

23 665

 

946 zł 60 gr i 7% od nadwyżki ponad 23 665 zł

2) od nabywców zaliczonych do II grupy podatkowej

 

11 833

7%

11 833

23 665

828 zł 40 gr i 9% od nadwyżki ponad 11 833 zł

23 665

 

1893 zł 30 gr i 12% od nadwyżki ponad 23 665 zł

3) od nabywców zaliczonych do III grupy podatkowej

 

11 833

12%

11 833

23 665

1420 zł i 16% od nadwyżki ponad 11 833 zł

23 655

 

3313 zł 20 gr i 20% od nadwyżki ponad 23 665 zł

Ważne

Niedopełnienie obowiązków podatkowych związanych z darowiznami może skutkować sankcjami finansowymi oraz dodatkowymi karami w przypadku wykrycia celowego unikania opodatkowania.

Darowizny, testamenty, spadki. Prawidłowe zapisy. Przykładowe wzory

Regularne przelewy na niskie kwoty mogą wzbudzić podejrzenie skarbówki

Nie tylko duże jednorazowe transakcje mogą przyciągnąć uwagę urzędu skarbowego. Regularne przelewy na niskie kwoty, zwłaszcza jeśli są dokonywane często i na rzecz różnych odbiorców, również mogą wzbudzić podejrzenia. Zgodnie z przepisami ustawy Ordynacja podatkowa, organy podatkowe mają prawo żądać informacji na temat przepływów finansowych, jeśli uznają, że mogą one być związane z unikaniem opodatkowania.

Dodatkowo, zgodnie przepisami zawartymi w ustawie o podatku od towarów i usług, przedsiębiorcy dokonujący regularnych przelewów powinni posiadać dokumentację uzasadniającą te transakcje, zwłaszcza jeśli są one związane z działalnością gospodarczą. Brak takiej dokumentacji może prowadzić do kontroli skarbowej oraz konieczności udowodnienia źródła pochodzenia środków.

Nietypowe tytuły przelewów. Tego trzeba zawsze unikać!

Tytuły przelewów o nietypowym charakterze, które mogą sugerować próbę unikania opodatkowania lub ukrycia darowizny, również mogą zwrócić uwagę organów skarbowych. Zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, niektóre przelewy mogą być uznane za przychód podlegający opodatkowaniu, jeśli nie ma dla nich uzasadnienia ekonomicznego.

Urząd skarbowy może również powołać się zapisy ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej. Dają one organom skarbowym prawo do analizy i monitorowania transakcji bankowych pod kątem zgodności z przepisami podatkowymi.

Uprawnienia skarbówki są teraz szerokie. Może prześwietlać transakcje bankowe

Od 2022 roku urzędy skarbowe mają rozszerzone uprawnienia w zakresie kontroli kont bankowych. Zgodnie ustawą o Krajowej Administracji Skarbowej, organy skarbowe mogą monitorować transakcje finansowe bez konieczności informowania właściciela rachunku. Co więcej, zgodnie zapisami ordynacji podatkowej, kontrola może obejmować operacje bankowe nawet sprzed pięciu lat, a w szczególnych przypadkach może zostać przedłużona. W praktyce oznacza to, że fiskus ma możliwość prześledzenia pełnej historii przepływów finansowych osoby fizycznej lub przedsiębiorstwa, jeśli uzna, że istnieją przesłanki do przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego.

Dodatkowo, w przypadku wykrycia nieprawidłowości, urząd skarbowy może nałożyć sankcje finansowe zgodnie z przepisami ustawy - Kodeks karny skarbowy. Obejmują one karę w postaci grzywny, a w skrajnych przypadkach nawet karę pozbawienia wolności.

Jak zatem uniknąć problemów z urzędem skarbowym? Są cztery proste zasady

Aby zminimalizować ryzyko kontroli skarbowej, warto przestrzegać tych 4 zasad:

  1. Dokładnie opisywać tytuły przelewów: Unikaj niejasnych lub humorystycznych opisów, które mogą zostać źle zinterpretowane.
  2. Przechowywać dokumentację: Zachowuj potwierdzenia i dokumenty uzasadniające dokonane transakcje, zwłaszcza w przypadku darowizn.
  3. Zgłaszać darowizny: Jeśli wartość darowizny przekracza ustawowe limity, niezwłocznie zgłoś ją do urzędu skarbowego.
  4. Unikać podejrzanych transakcji: Rezygnuj z operacji, które mogą być interpretowane jako próba unikania opodatkowania lub prania pieniędzy.

Świadomość obowiązujących przepisów i przestrzeganie ich pozwoli na bezpieczne zarządzanie finansami oraz uniknięcie nieprzyjemnych konsekwencji związanych z interwencją urzędu skarbowego.

Infor.pl
Dwa dodatki do prądu. Pierwszy z PFRON od 100 zł do 600 zł. I ryczałt energetyczny. W 2025 r. 312,71 zł z ZUS
10 kwi 2025

W 2025 r. są dostępne dwa dodatki pieniężne do cen prądu. Pierwszy wypłaca PFRON, drugi to ryczałt energetyczny wypłacany przez ZUS. Oba dodatki nie są świadczeniami powszechnie dostępnymi. W artykule porównujemy je ze sobą tak, aby czytelnikom ułatwić ich rozróżnienie.

Najemca nie płaci za czynsz, niszczy mieszkanie. Jakie prawa ma wynajmujący Jak eksmitować nierzetelnego lokatora? MRiT rozważy zmianę przepisów
10 kwi 2025

W odpowiedzi na interpelację poselską, minister rozwoju i technologii poinformował, że w przypadku podjęcia prac legislacyjnych nad zmianami w ustawie o ochronie praw lokatorów, rozważy zmianę procedury wypowiadania umowy najmu z powodu zalegania z opłatami z tytułu czynszu i opłat niezależnych od właściciela oraz niszczenia lokalu przez lokatora.

Co Ty wiesz o PRL-u... QUIZ dla osób pamiętających tamte czasy
10 kwi 2025
Minęło już kilka dziesięcioleci od upadku Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Mimo to dla wielu osób ze starszego pokolenia pozostaje ona piękną krainą młodości. Dla ich dzieci PRL to ojczyzna absurdów rodem z kultowego "Misia" Stanisława Barei. A co Ty wiesz o Polsce Ludowej? Zaczynamy!
Czas na e-fakturowanie. System obsługujący KSeF powinien skutecznie chronić przed cyberzagrożeniami, jak to zrobić
10 kwi 2025

KSeF to krok w stronę cyfryzacji i automatyzacji procesów księgowych, ale jego wdrożenie wiąże się z nowymi wyzwaniami, zwłaszcza w obszarze bezpieczeństwa. Firmy powinny już teraz zadbać o odpowiednie zabezpieczenia i przygotować swoje systemy IT na nową rzeczywistość e-fakturowania.

Szokująca statystyka. Tylko czterech na stu Polaków jest dumnych z poziomu rozwoju Polski
10 kwi 2025

Umiejętność dostrzegania potencjału Polski i Polaków rośnie wraz z wiekiem – 84 proc. osób z generacji tzw. baby boomers jest przekonanych, że nasz kraj ma duży potencjał rozwojowy. Zupełnie inaczej uważają najmłodsi Polacy, którzy nie widzą powodów do dumy.

Ceny działek 2025. Można kupić nawet pod dużym miastem i zbudować dom taniej niż mieszkanie w centrum
10 kwi 2025

Nie tylko w Warszawie, ale i w Krakowie czy we Wrocławiu ceny działek są na rekordowych poziomach. Ale wciąż można znaleźć plac po okazyjnej cenie pod metropolią i zbudować na nim dom w kosztach zamykając się w cenie niższej niż trzypokojowe mieszkanie w centrum miasta.

4 razy droższe OC dla młodego kierowcy niż dla seniora. Jest na to sprawdzony sposób
10 kwi 2025

Młodzi kierowcy muszą więcej płacić za OC. W I kwartale 2025 roku średnia cena OC dla 19-latka wyniosła aż 2 619 zł, podczas gdy 61-latek zapłacił za to samo ubezpieczenie zaledwie 578 zł. To prawie czterokrotna różnica! Jak pokazuje najnowsze badanie Rankomat.pl, ponad połowa Polaków (55%) uważa, że młodzi kierowcy płacą za dużo. Tylko 23% badanych uznaje taką politykę firm ubezpieczeniowych za uzasadnioną. Jednym z najbardziej efektywnych sposobów na tańsze OC dla młodych kierowców jest rejestracja pojazdu wraz z osobą posiadającą wypracowane zniżki, np. z rodzicem.

Dobrostan zaczyna się w pracy. Znaczenie integracji życia zawodowego i osobistego dla kondycji psychicznej pracowników
10 kwi 2025

Coraz więcej firm przekonuje się, że dbałość o dobrostan pracowników nie jest tylko modnym hasłem, ale realnym czynnikiem wpływającym na zaangażowanie, zaufanie i wyniki biznesowe. Na znaczeniu zyskuje także integracja życia zawodowego i osobistego. Jak zatem stworzyć kulturę organizacyjną, w której pracownicy mają przestrzeń do dbania o swoje zdrowie psychiczne?

Osoby niepełnosprawne: Co się należy za I, II i III stopień niepełnosprawności?
10 kwi 2025

Zgodnie z ustawą o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych wyróżniamy trzy stopnie niepełnosprawności: lekki, umiarkowany i znaczny. Osoby, które uzyskają orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności, będą mieć dostęp do najszerszej gamy form wsparcia oraz ulg.

Ceny OC i AC w 2025 roku. W których miastach i województwach najdrożej, a gdzie najtaniej? Co wpływa na wysokość składek kierowców?
10 kwi 2025

Multiagencja ubezpieczeniowa CUK Ubezpieczenia opublikowała 8 kwietnia 2025 r. raport dotyczący cen ubezpieczeń AC i OC dla kierowców. Raport dotyczy I kwartału 2025 r. ale zawiera też prognozy na dalszą część roku.

pokaż więcej
Proszę czekać...