Osoba niepełnosprawna odliczy leki, ale nie terapię. Ulga rehabilitacyjna ma swoje ograniczenia

• Kto może skorzystać z ulgi rehabilitacyjnej?
• Brak definicji pojęcia „zabieg”, „rehabilitacja” oraz „rehabilitacja lecznicza”
• Leczenie za pomocą terapii nie wchodzi w zakres ulgi
• Same leki można jak najbardziej odliczyć w ramach ulgi rehabilitacyjnej

Prawo do ulgi rehabilitacyjnej przysługuje m.in. na wszystkie leki, których konieczność stosowania przez osobę niepełnosprawną zaleci lekarz, a dokumenty potwierdzające poniesienie wydatku na ten cel (faktury, rachunki) mogą być wystawione na imię i nazwisko rodzica ponoszącego dany wydatek albo na małoletnie dziecko, na które przysługuje odliczenie. Odliczeniu podlegają również wydatki na zabiegi rehabilitacyjne lub leczniczo-rehabilitacyjne. Co jednak w przypadku gdy podatnik korzysta z terapii?

Kto może skorzystać z ulgi rehabilitacyjnej?

Ustawodawca wyraźnie określił komu przysługuje prawo do ulgi rehabilitacyjnej. Otóż warunkiem niezbędnym skorzystania z odliczenia wydatków na cele rehabilitacyjne jest posiadanie przez osobę, której dotyczy wydatek: orzeczenia o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności lub decyzji przyznającej rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, rentę szkoleniową albo rentę socjalną, albo orzeczenia o niepełnosprawności osoby, która nie ukończyła 16 roku życia.

Cały katalog rodzajów wydatków na cele rehabilitacyjne, które można odliczyć od dochodu przed opodatkowaniem zawiera art. 26 ust. 7a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wynika a niego, że podatnik może odliczyć m.in.:

• wydatki na leki, o których mowa w ustawie – Prawo farmaceutyczne – w wysokości stanowiącej różnicę pomiędzy faktycznie poniesionymi wydatkami w danym miesiącu a kwotą 100 zł, jeżeli lekarz specjalista stwierdzi, że osoba niepełnosprawna powinna stosować stale lub czasowo te leki; a także
• wydatki na odpłatność za zabiegi rehabilitacyjne lub leczniczo-rehabilitacyjne.

Brak definicji pojęcia „zabieg”, „rehabilitacja” oraz „rehabilitacja lecznicza”

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych niestety nie zawiera definicji pojęcia „zabieg”, „rehabilitacja” oraz „rehabilitacja lecznicza”. W związku z tym organy podatkowe sięgają tutaj po wykładnię językową. Tak też się stało w jednej z ostatnich interpretacji podatkowych dotyczącej ulgi rehabilitacyjnej.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wskazał, że zgodnie z definicją tych pojęć zawartą w „Słowniku wyrazów obcych” (PWN, Warszawa 1991 r.) oraz „Encyklopedii” PWN:

• zabieg stanowi interwencję mającą na celu wywołanie określonego skutku, zwykle będącą środkiem zaradczym przeciwdziałającym czemuś (np. skutkom choroby);

• rehabilitacja jest to przywrócenie choremu sprawności fizycznej i psychicznej poprzez stosowanie odpowiednich zabiegów leczniczych;

• rehabilitacja lecznicza zaś to połączenie leczenia z postępowaniem usprawniającym, które obejmuje zabiegi fizykoterapeutyczne, wodolecznictwo, światłolecznictwo, elektrolecznictwo, mechanoterapię i kinezyterapię.

Leczenie za pomocą terapii nie wchodzi w zakres ulgi

Zatem w ramach ulgi rehabilitacyjnej mieszczą się z pewnością wydatki na zabiegi rehabilitacyjne i leczniczo-rehabilitacyjne zlecone przez lekarza poniesione przez osobę niepełnosprawną lub przez osobę mającą na utrzymaniu osobę niepełnosprawną. Natomiast – według ww. słownika – terapia oznacza określony sposób leczenia za pomocą leków lub zabiegów.

Dochodzimy więc do sedna sprawy. Organ skarbowy uznał bowiem, w świetle przytoczonych ww. definicje, że poniesione przez podatnika wydatków na wlewy, związane z leczeniem niepełnosprawnej córki, nie można zakwalifikować do wydatków na zabiegi rehabilitacyjne lub leczniczo-rehabilitacyjne, o których mowa w art. 26 ust. 7a pkt 6b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W przepisie tym nie mieszczą się bowiem wydatki na leczenie, lecz jedynie wydatki na zabiegi rehabilitacyjne oraz zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne. Zdaniem Dyrektora KIS, gdyby ustawodawca chciał umożliwić odliczanie od dochodu w ramach ulgi rehabilitacyjnej wszelkich wydatków ponoszonych w związku z niepełnosprawnością (w tym wydatków ponoszonych na leczenie), to wymieniłby tego rodzaju wydatki w ustawie.

Urząd skarbowy wydał werdykt. Napisał tak: "Biorąc pod uwagę opisane zdarzenie stwierdzić należy, że poniesione przez Pana wydatki na zabieg podania (...) w chorobach neurologicznych dla Pana niepełnosprawnej córki nie stanowią wydatków na zabieg rehabilitacyjny lub leczniczo-rehabilitacyjny, wymienionych w art. 26 ust. 7a pkt 6b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, których poniesienie uprawniałyby do zastosowania odliczeń w ramach ulgi rehabilitacyjnej".

Same leki można jak najbardziej odliczyć w ramach ulgi rehabilitacyjnej

To jednak nie wszytko, bo pozostaje kwestia samych leków do odliczenia. W świetle obowiązujących przepisów, prawo do ulgi rehabilitacyjnej przysługuje na wszystkie leki, których konieczność stosowania przez osobę niepełnosprawną zaleci lekarz, a dokumenty potwierdzające poniesienie wydatku na ten cel (faktury, rachunki) mogą być wystawione na imię i nazwisko rodzica ponoszącego dany wydatek albo na małoletnie dziecko, na które przysługuje odliczenie.

Dyrektor KIS uznał w związku z tym, że leki można jak najbardziej odliczyć: "skoro (...) są lekiem w rozumieniu ustawy Prawo farmaceutyczne i terapia tym lekiem zgodnie z zaświadczeniem lekarza specjalisty jest niezbędna do poprawy zdrowia niepełnosprawnej córki, to poniesienie przez podatnika wydatku na zakup leku zawierającego (...), udokumentowanego fakturą, na której jest wyodrębniona wartość preparatu (...) uprawnia do dokonania od dochodu za 2024 r. odliczeń w ramach ulgi rehabilitacyjnej. Przy czym odliczeniu podlegają wydatki w wysokości stanowiącej różnicę między faktycznie poniesionymi w danym miesiącu wydatkami na zakup samego leku a kwotą 100 zł".