Polskie gospodarstwa domowe coraz bardziej odczuwają sankcyjność wysokich stóp procentowych – aktualnie różnica między inflacją a stopą referencyjną to 3,35 procent. Owszem, taka premia cieszy oszczędzających, ale dla gospodarstw domowych spłacających kredyty hipoteczne czy choćby zwykłe kredyty ratalne to coraz dotkliwsza sankcja karna.
- Rada PolitykiePieniężnej i stopy procentowe: kiedy je obniży
- Wysokie stopy to zawyżone raty kredytów, to wiemy
- Nie ubywa pesymistów: spodziewają się podwyżki stóp zamiast ich obniżenia
Czy czekamy więc z wiarą, że drastycznie wysokie stopy procentowe RPP szybko obniży?
Rada PolitykiePieniężnej i stopy procentowe: kiedy je obniży
Nic z tych rzeczy. Z badania przeprowadzonego przez VeloBank w połowie kwietnia wynika, że w tej kwestii konsumenci są zgodni z ekspertami – na obniżkę stóp procentowych przyjdzie jeszcze poczekać.
Polacy zdążyli przyzwyczaić się do wysokich stóp procentowych i związanych z tym wyższych rat kredytów. Liczą jednak, że nie potrwa to długo. Sporo osób nie wie, jakie będą kolejne decyzje Rady Polityki Pieniężnej (37%), ale łącznie 43% ankietowanych uważa, że spadki pojawią się najpóźniej w drugiej połowie 2025 roku – wynika z badania zleconego przez VeloBank.
Zaledwie 4% badanych uważa, że decyzja o spadku stóp procentowych zapadnie dopiero w 2026 roku, a 16% zamiast obniżki spodziewa się podwyżek.
Jeszcze we wrześniu 2021 roku główna stopa procentowa wynosiła zaledwie 0,1%. Związane z tym stawki WIBOR3M i WIBOR6M, od których zależy oprocentowanie kredytów opartych o zmienną stopę procentową, nieznacznie przekraczały 0,2%. W październiku 2021 roku sytuacja zaczęła się zmieniać. Doszło wtedy do wzrostu o 40 punktów bazowych – z poziomu 0,10% do 0,50%. Od tego momentu stopy procentowe wzrosły jeszcze dziewięć razy. Ostatnia, dziesiąta podwyżka miała miejsce w lipcu 2022 roku. Wtedy Rada Polityki Pieniężnej podniosła stopy procentowe o 50 punktów bazowych, do poziomu 6,5%. Był to najwyższy poziom od sierpnia 2004 roku. Następnie stopy procentowe zostały dwukrotnie obniżone – we wrześniu i październiku 2023 roku – i aktualnie wynoszą 5,75%.
Wysokie stopy to zawyżone raty kredytów, to wiemy
Wzrost stóp procentowych oznacza dla kredytobiorców konieczność płacenia wyższych rat. Stąd tak duża nadzieja na szybkie obniżki. Jednak Rada Polityki Pieniężnej od października zeszłego roku konsekwentnie utrzymuje ten sam poziom stóp procentowych.
Z badania wykonanego na zlecenie VeloBanku wynika, że niewiele osób liczy na to, że poziom stóp procentowych zmaleje jeszcze w pierwszej połowie tego roku – wskazuje tak zaledwie 4% Polaków. Dużo więcej respondentów spodziewa się, że zmiany przyniesie druga połowa 2024 roku – 17% wskazuje, że Rada Polityki Pieniężnej zacznie wtedy obniżać stopy procentowe.
Nieco mniej, bo 15% Polaków uważa, że momentem, w którym raty kredytów mogą zacząć spadać, będzie pierwsza połowa 2025 roku. 7% pytanych obstawia drugą połowę przyszłego roku.
Tylko 4% z nas zakłada, że obniżki stóp procentowych nastąpią dopiero w 2026 roku.
Nie ubywa pesymistów: spodziewają się podwyżki stóp zamiast ich obniżenia
A 16% myśli, że nie tylko nie będzie obniżek, ale wręcz czekają nas podwyżki. Warto też zwrócić uwagę, że występuje spore grono respondentów (37%), którzy nie wiedzą, jakie decyzje i kiedy podejmie Rada Polityki Pieniężnej.
Jak komentuje Piotr Arak, główny ekonomista VeloBanku., występuje dosyć duży odsetek Polaków, którzy nie wiedzą co się wydarzy ze stopami procentowymi. Ta niska świadomość na temat potencjalnych ruchów Rady Polityki Pieniężnej w ciągu najbliższych dwóch lat wyraźnie pokazuje, jak palącą potrzebą jest poprawa edukacji ekonomicznej w naszym kraju.
– Orientacja w trendach rynkowych i potencjalnych działaniach RPP jest kluczowa dla zapewnienia bezpieczeństwa finansowego i podejmowania racjonalnych wyborów, takich jak oszczędzanie, inwestowanie czy zaciąganie kredytów. Widzimy natomiast, że wciąż potrzebne jest doradzanie, np. dotyczące tego, że aktualnie wciąż warto trzymać pieniądze na lokatach czy kontach oszczędnościowych, bo wyższe stopy procentowe to też wyższe oprocentowanie depozytów – zauważa Piotr Arak.
Właśnie na depozyty powinni stawiać aktualnie Polacy. I jak się okazuje jest to ulubiona forma odkładania pieniędzy – konto oszczędnościowe wybiera 33% osób, a lokatę 22%.
Jak zwraca uwagę ekspert, większość analityków rynkowych spodziewa się, że stopy procentowe nie ulegną zmianie w ciągu tego roku. Pokazują to też kontrakty terminowe na obligacjach, które wyceniają jeden ruch, który mógłby mieć miejsce jesienią.
– Konsumenci spodziewają się, że spadki stóp procentowych mogą nastąpić w drugiej połowie roku, podobna grupa spodziewa się pierwszej decyzji o obniżkach dopiero w 2025 roku. Podobnie jak analitycy, nie liczą wiec na szybkie obniżki – podsumowuje Piotr Arak, główny ekonomista VeloBanku.