Koszty utrzymania

Grudzień był kolejnym miesiącem, w którym nie ma wyraźnej poprawy finansów polskich rodzin. Oszczędności ponad połowy Polaków stopniały do tego stopnia, że nie wystarczą na żaden niespodziewany wydatek.

Niemal wszyscy: emeryci, pracownicy, przedsiębiorcy – czekamy na wzrost wynagrodzeń lub dochodów w 2024 roku i spadek inflacji. Najbardziej poza wzrostem cen wynikających z inflacji obawiamy się podwyżek wywołanych wyższymi i nowymi podatkami oraz daninami publicznymi. Niektóre są nieuchronne więc liczymy, że nowy rząd i nowa większość sejmowa przynajmniej osłabi ich impet, wspierając poprzez zmianę prawa tych, którzy na ich skutki są najbardziej narażeni.

Eksperci się pomylili – sugerując się dużym wzrostem cen artykułów spożywczych na początku grudnia prognozowali, że inflacja w ostatnim miesiącu roku będzie taka sama jak w listopadzie – 6,5 proc., a może nawet nieco wyższa. Tymczasem Główny Urząd Statystyczny – GUS zakomunikował w piątek 5 stycznia, iż roczny wskaźnik inflacji w grudniu 2023 r. obniżył się do 6,1 proc.

Ekonomiści w kwestii naszych pieniędzy są zgodni: w pierwszej połowie 2024 r. nie będzie sensacji, a inflacja ustabilizuje się na poziomie 5-6 procent. Finansowe tsunami może jednak nastąpić w drugiej połowie roku gdy wróci VAT na żywność, a zwłaszcza jeśli rząd przestanie mrozić ceny energii elektrycznej i ciepła.

Wiadomo, że przynajmniej jeszcze w tym sezonie grzewczym tarcza antyinflacyjna chroniąca domowe budżety przed absolutnym bankructwem zadziała skutecznie, bo uchwalił ją zaraz na początku swojej działalności Sejm obecnej kadencji. Badania pokazują, że bez tej tarczy w większości polskich domów działby się dramat, zwłaszcza przy ostrzejszej zimie. Jednak czy to nie jest tylko odłożenie problemu na przyszłość?

Jak zgodnie oceniają eksperci rynku nieruchomości oraz ubezpieczeń problem niedoubezpieczonych nieruchomości wynika bardziej z niewiedzy i braku świadomości niż z przyczyn czysto ekonomicznych. Właściciele mieszkań nie zdają sobie sprawy, że wydatkując w skali roku dodatkowo kilkanaście czy kilkadziesiąt złotych chronią się przed stratami idącymi w dziesiątki i setki tysięcy złotych.

Upadłość konsumencka to wstęp do nowego startu w  świat prywatnych finansów. Nim jednak on nastąpi, trzeba zrealizować plan spłaty – swoisty okres przejściowy, podczas którego trzeba spłacać zobowiązania według reguł ustalonych przez sąd. Co ważne, od sądu zależy czy plan spłaty ograniczy się do 36. Lub wydłuży do 84. Miesięcy. Co zrobić, by okres działania tej finansowej śluzy był jak najkrótszy?

W 2023 roku zamrożone ceny energii w ramach określonych limitów dla gospodarstw domowych nie obejmowały tych gospodarstw domowych, które miały zawarte umowy o dostawę prądu z gwarancją stałej ceny. A jak tę sprawę rozstrzyga uchwalona właśnie ustawa na 2024 rok?

Ustawa o zamrożeniu cen energii elektrycznej oraz o zapewnieniu taniego gazu gospodarstwom domowym jest już uchwalona i czeka na podpis prezydenta. Ustanawia ona również zasady, na jakie będą naliczane opłaty za dostarczanie ogrzewania i ciepłej wody odbiorcom, w tym zwłaszcza mieszkańcom bloków i kamienic w ramach wspólnot i spółdzielni mieszkaniowych. Czy opłaty te w 2024 roku wzrosną?

Na niespełna miesiąc przed Bożym Narodzeniem poznaliśmy wyniki badania – Świąteczny Portfel Polaków 2023. Ponieważ badanie jest powtarzalne co roku, a jego promotorem są bankowcy znający się przecież najlepiej o pieniądzach, jego wyniki pokazują aktualne trendy w domowych finansach. Wynika z nich, że mimo wciąż wysokiej inflacji każdy Polak wyda średnio na tegoroczne święta Bożego Narodzenia tylko o 63 zł więcej niż przed rokiem.