Tematy - Zniesienie współwłasności

Nie trzeba płacić podatku PIT od dochodu ze sprzedanej prywatnej, niezwiązanej z działalnością gospodarczą nieruchomości (mieszkania, domu, działki) jeżeli od jej nabycia minęło 5 lat od końca roku, w którym to nabycie nastąpiło. A co w przypadku, gdy nieruchomość była nabyta na współwłasność ponad 5 lat temu, a teraz dochodzi do zniesienia tej współwłasności? Czy można szybko sprzedać tą nieruchomość bez podatku?

Osoby pozostające w związkach partnerskich (tzw. konkubenci) nierzadko kupują na współwłasność mieszkanie. Także na wspólnie wzięty kredyt. Co się dzieje, gdy (np. po rozpadzie takiego związku) osoby te postanowią znieść współwłasność mieszkania? Czy trzeba zapłacić podatek? Co z kredytem, co z hipoteką?

Nabycie nieruchomości przez cudzoziemca w ramach sądowego podziału majątku wspólnego między byłymi małżonkami nie jest zwolnione z obowiązku uzyskania zezwolenia przed wydaniem orzeczenia przez sąd powszechny. Tak uznał Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 22 sierpnia 2023 r.

Jedną z form zniesienia współwłasności nieruchomość jest spłata pozostałych współwłaścicieli. Aby tego dokonać, należy precyzyjnie i realnie określić wartość danej nieruchomości. W dzisiejszej publikacji wyjaśnimy, dlaczego posiadanie operatu szacunkowego jest tak ważne dla rzetelnego określenia wartości danej nieruchomości. Taki dokument często pomaga przy spornych stanowiskach stron odnośnie wartości nieruchomości.

Krajowa Informacja Skarbowa w swojej interpretacji wyjaśniła, że zapłata środkami uzyskanymi ze sprzedaży nieruchomości za zrzeczenie się praw do innej nieruchomości może być uznana za wydatek na cele mieszkaniowe, zwalniając tym samym od obowiązku podatkowego.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (KIS) potwierdził, że zniesienie współwłasności bez spłat i dopłat, w zamian za przejęcie długu stanowi czynność podatkową w rozumieniu ustawy o podatku od spadków i darowizn, a z tytułu przeprowadzonej czynności konieczne jest odprowadzenie ww. podatku. Podstawą opodatkowania będzie różnica pomiędzy wartością prawa do 1/2 własności nieruchomości z dnia dokonania czynności, a obciążeniem hipotecznym, wynikającym z ugody i którego wartość przypada na zbywany udział.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (KIS) potwierdził, że nabycie spadku po pradziadku i otrzymanie środków pieniężnych po zakończonej sprawie o zniesienie współwłasności nie wiąże się z koniecznością zapłacenia podatku od spadków i darowizn.

Krajowa Informacja Skarbowa w swojej interpretacji wyjaśniła, że przeniesienie na wnioskodawcę udziału w nieruchomości w zamian za odstąpienie od egzekwowania należności z tytułu bezumownego korzystania z tej nieruchomości skutkuje powstaniem przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Dyrektor KIS potwierdził, że nabycie udziału w nieruchomości lokalowej, na skutek zniesienia współwłasności i w wyniku potrącenia wzajemnych wierzytelności, jest uznawane za odpłatne i nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

W artykule omawiamy kwestię podatku od spadków i darowizn w kontekście sądowego zniesienia współwłasności nieruchomości. Przedstawiamy stan faktyczny oraz stanowisko Krajowej Informacji Skarbowej (KIS) w tej sprawie.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej potwierdził, że umowa o nieodpłatne częściowe zniesienie współwłasności nie ma znaczenia, tj. nie powinna być uwzględniana przy wyliczaniu wysokości podatku dochodowego od sprzedaży działek gruntu, ponieważ żadna ze stron na podstawie ww. umowy w zakresie tych działek nie nabyła praw w części przekraczającej wartość jej udziału we współwłasności, który przed jej zniesieniem przysługiwał każdemu z nabywców.

Według interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (KIS), zniesienie współwłasności nieruchomości w zamian za przejęcie zobowiązań kredytowych nie skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego.

Podatnik, który nabył lokal mieszkalny w wyniku licytacji komorniczej, zadał pytanie dotyczące opodatkowania planowanego zbycia nieruchomości. Organ administracji skarbowej odpowiedział, że odpłatne zbycie lokalu mieszkalnego w 2023 roku nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem PIT. Interpretacja ta opiera się na 5-letnim okresie nabycia, który został spełniony, mimo przekształcenia formy własności w 2018 roku. To oznacza, że podatnik uniknie obowiązku płacenia podatku od zbycia nieruchomości.

Interpretacja Krajowej Informacji Skarbowej (KIS) z dnia 17 stycznia 2023 r. dotyczyła kwestii opodatkowania spłaty związanej ze zniesieniem współwłasności nieruchomości. W skrócie, organ podatkowy uznał, że spłata otrzymana w wyniku zniesienia współwłasności nieruchomości jest formą odpłatnego zbycia i podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Uchwała wspólników spółki jawnej zadecydowała o wycofaniu nieruchomości z majątku i ewidencji środków trwałych tej spółki i przekazaniu nieruchomości na rzecz wspólnika. W wykonaniu tej uchwały zostanie podpisana umowa nienazwana nieodpłatnego przeniesienia własności nieruchomości z majątku spółki jawnej na rzecz wspólnika, zawarta w formie aktu notarialnego. Czy takie nieodpłatne przeniesienie własności jest opodatkowane podatkiem od spadków i darowizn?

W świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (ustawa o PIT), dotyczących opodatkowania odpłatnego zbycia nieruchomości (lub praw majątkowych) nabytych przez małżonka w wyniku podziału majątku wspólnego małżonków, datą nabycia lub wybudowania takich nieruchomości (lub praw majątkowych) jest dzień nabycia (wybudowania) tych nieruchomości i praw majątkowych do majątku wspólnego małżonków. Oznacza to, że pięcioletniego okresu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT nie liczy się od daty podziału wspólnego majątku małżeńskiego a od daty nabycia danej nieruchomości (czy prawa majątkowego) do majątku wspólnego.

Kwestia opodatkowania umowy o zniesienie współwłasności bądź też o dział spadku została unormowana w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych. W jaki sposób owe czynności zostały opodatkowane?

Zdaniem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej nie ma podstaw do opodatkowania podatkiem dochodowym spłaty udziałów w mieszkaniu pozostałych spadkobierców (w wykonaniu działu spadku), jeśli spłata będzie wynosiła tyle samo, co udziały w spadku. Zdaniem fiskusa w takiej sytuacji nie można mówić o wzbogaceniu się ponad wartość odziedziczonego majątku, dlatego też nie powstaje dochód.

Zniesienie współwłasności to przeniesienie udziałów we wspólnym prawie. Może tego żądać każdy ze współwłaścicieli ułamkowych. Zniesienie następuje przez podział fizyczny, chyba, że jest sprzeczny z przepisami ustawy lub ze społeczno gospodarczym przeznaczeniem rzeczy albo pociągałby za sobą istotną zmianę rzeczy lub znaczne zmniejszenie jej wartości.

Konkubinat w prawie polskim to nieformalny związek dwojga ludzi odmiennej płci. W obecnych czasach coraz więcej osób rezygnuje z instytucji małżeństwa na rzecz właśnie konkubinatu. Zaletą takiego rozwiązania jest z pewnością większa swoboda partnerów oraz minimalizacja wzajemnych zobowiązań. Jednak znaczne problemy mogą pojawić się, gdy między konkubentami dochodzi do rozliczeń majątkowych.

Często spotykamy się ze współwłasnością rzeczy ruchomych i nieruchomości. W poniższej publikacji postaramy się przedstawić instytucję współwłasności oraz sposoby jej zniesienia.

Współwłaściciele nieruchomości w częściach ułamkowych mogą żądać zniesienia współwłasności w każdym czasie. Uprawnienie do zniesienia współwłasności można jednak wyłączyć. W jaki sposób?

Własność tej samej rzeczy może przysługiwać kilku osobom. W takiej sytuacji są one współwłaścicielami. Współwłasność może być łączna lub ułamkowa. Czym się różnią?

Każdy ze współwłaścicieli ma prawo żądać zniesienia współwłasności. Jeżeli pomiędzy współwłaścicielami istnieje zgoda, co do zniesienia współwłasności nieruchomości – można dokonać tę czynność poprzez zwarcie umowy. Umowa ta może być zawarta w dowolnej formie, jednakże istnieje wyjątek – jeżeli przedmiotem zniesienia współwłasności jest nieruchomość. W tym przypadku należy zachować formę aktu notarialnego.

Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 17 czerwca 2010 r. stwierdził, że wierzyciel może zaskarżyć zgodny wniosek dłużnika oraz pozostałych uczestników postępowania o podział majątku wspólnego, dział spadku i zniesienie współwłasności, jeżeli w wyniku uwzględnienia tego wniosku przedmioty majątkowe objęte podziałem zostały nabyte przez uczestników niebędących dłużnikami.

Aby znieść współwłasność nieruchomości niezbędna jest albo umowa współwłaścicieli albo orzeczenie sądu. Na czym polega sądowe zniesienie współwłasności? Co zrobić, gdy podział fizyczny rzeczy jest niemożliwy?

Zniesienie współwłasności w drodze orzeczenia sądowego odbywa się w postępowaniu nieprocesowym. Opłata od takiego wniosku powinna być dokonana przy jego wniesieniu do sądu.

Współwłasność rzeczy może być zniesiona na mocy orzeczenia sądu. Wniosek o zniesienie współwłasności może wnieść każdy współwłaściciel.

Zniesienie współwłasności może się odbyć albo na drodze porozumienia pomiędzy właścicielami, albo na mocy orzeczenia sądu. W tym drugim wypadku sąd orzeka na wniosek uprawnionego.

Zgodnie z treścią art. 195 kodeksu cywilnego, własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność). Ustawodawca dopuszcza możliwość zniesienia współwłasności w każdym czasie, przyznając jednocześnie każdemu współwłaścicielowi roszczenie o zniesienie współwłasności, które nie ulega przedawnieniu. Zniesienie współwłasności może nastąpić w drodze umowy albo w drodze postępowania przed sądem.

Współwłasność majątkowa między małżonkami powstaje z chwilą zawarcia małżeństwa. Jej zniesienie może nastąpić natomiast tylko w drodze umowy (intercyzy) lub sądowego zniesienia współwłasności. Współwłasność przestaje również obowiązywać w momencie orzeczenia rozwodu lub separacji. Jak również gdy jeden z małżonków został ubezwłasnowolniony.

Współwłasność nieruchomości może być kłopotliwa - jeśli jednak właściciele nie są zgodni, procedura cywilna pozwala na przymusowe zniesienie współwłasności na drodze sądowej.

Zniesienie współwłasności

Sprzedaż nieruchomości po zniesieniu współwłasności. Ile trzeba czekać, by nie zapłacić podatku?

Konkubenci (partnerzy) kupują wspólnie mieszkanie. Co po zniesieniu współwłasności? [Skutki podatkowe]

Podział majątku po rozwodzie a obowiązek uzyskania pozwolenia na nabycie nieruchomości w Polsce przez cudzoziemca – ważny wyrok NSA

Operat szacunkowy – dlaczego jego posiadanie jest tak istotne dla zniesienia współwłasności nieruchomości? Co daje operat szacunkowy?

Czy zapłata za zrzeczenie się praw do nieruchomości może być uznana za wydatek mieszkaniowy?

Czy zniesienie współwłasności nieruchomości bez spłat i dopłat wiąże się z obowiązkiem zapłaty podatku od spadków i darowizn? Jak wartość hipoteki umownej wpływa na podstawę opodatkowania?

Czy nabycie spadku po pradziadku podlega opodatkowaniu?

Czy nabycie udziału w nieruchomości w zamian za zrzeczenie się wynagrodzenia podlega PIT?

Czy nabycie udziału w nieruchomości lokalowej na skutek zniesienia współwłasności poprzez potrącenie wierzytelności podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn?

Czy sądowe zniesienie współwłasności nieruchomości podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn?

Czy umowa o nieodpłatne zniesienie współwłasności ma wpływ na podatek dochodowy od sprzedaży działek gruntu?

Czy zniesienie współwłasności nieruchomości generuje obowiązek zapłaty podatku?

Czy odpłatne zbycie lokalu mieszkalnego po przekształceniu formy własności jest opodatkowane podatkiem PIT?

Opodatkowanie spłaty związanej ze zniesieniem współwłasności nieruchomości

Kiedy nieodpłatne przeniesienie własności nieruchomości ze spółki osobowej na wspólnika nie podlega podatkowi od spadków i darowizn?

Sprzedaż mieszkania po podziale majątku wspólnego małżonków – skutki w PIT

Podatek od czynności cywilnoprawnych przy umowie o zniesienie współwłasności lub o dział spadku

Dział spadku i zniesienie współwłasności ze spłatami – skutki w PIT

Jak napisać wniosek o zniesienie współwłasności?

Konkubinat a rozliczenia finansowe

Sposoby zniesienia współwłasności

Jak znieść współwłasność?

Współwłasność łączna i ułamkowa

Czy umowa o zniesienie współwłasności powinna zostać sporządzona przed notariuszem?

Wierzyciel może zaskarżyć wniosek dłużnika o podział majątku

Na czym polega sądowe zniesienie współwłasności

Ile kosztuje wniosek o zniesienie współwłasności?

Jak sporządzić wniosek o zniesienie współwłasności?

Sądowe zniesienie współwłasności

Umowne zniesienie współwłasności

Jak przygotować pozew o zniesienie wspólności majątkowej między małżonkami?

Jak znieść współwłasność?