Zmiany prawa 2025

Ministerstwo Finansów w komunikacie z 19 stycznia 2025 r. poinformowało, że wszelkie informacje pojawiające się w przestrzeni publicznej i powielane przez media na temat wprowadzenia nowego obciążenia w postaci podatku od ogrodzeń należy uznać za wprowadzające w błąd.

Od 16 stycznia 2025 r. opublikowany został projekt nowelizacji Prawa o ruchu drogowym, ustawy o kierujących pojazdami oraz innych ustaw, który przygotował Minister Infrastruktury. Projekt zakłada m.in. wprowadzenie nowej przesłanki zatrzymania prawa jazdy, ograniczenie możliwości redukcji punktów karnych tylko za naruszenia mniejszej wagi, wyższą dopuszczalną prędkość ciągników rolniczych, prawo jazdy dla 17-latków z osobą towarzyszącą i zasady okresu próbnego. Co jeszcze się zmieni w przepisach o ruchu drogowym? Kiedy nowe przepisy wejdą w życie?

Tak zwana renta wdowia to możliwość pobierania dwóch świadczeń jednocześnie, w proporcjach 100 i 15 procent ich wysokości. O tym czy ZUS ma wypłacać w całości świadczenie główne (np. emeryturę), a w części rentę rodzinną bądź odwrotnie decyduje klient. Taki dylemat wnioskujący może przerzucić na ZUS, który wyliczy korzystniejszy wariant - wyjaśnia Sebastian Szczurek, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa opolskiego. Wdowy i wdowcy z województwa opolskiego od stycznia tego roku składają wnioski o rentę wdowią. W regionie o dodatkowe pieniądze ubiega się już ponad 16,3 tysięcy osób, a placówki ZUS-u w całej Polsce przyjęły już 577 tys. formularzy o rentę wdowią. Chociaż decyzje przyznające świadczenie ZUS może wysyłać do klientów dopiero od lipca, to zachęca do składania wniosków już teraz.

Od połowy 2025 roku będzie wypłacana tzw. renta wdowia. Ale wnioski można składać już od 1 stycznia 2025 roku. W poradniku ZUS radzi jak postąpić, gdy wdowie lub wdowcowi przysługuje renta rodzinna, ale ma także prawo do innego świadczenia. Jak wybrać najkorzystniejszy wariant wypłaty przy zbiegu świadczeń (czyli prawie do kilku świadczeń jednocześnie)?

W dniu 1 stycznia 2025 roku weszły w życie nowe przepisy ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, które dadzą prawo do tzw. renty wdowiej.  Chodzi o możliwość łączenia wypłaty renty rodzinnej (nie tylko tej wypłacanej przez ZUS) z innym świadczeniem wypłacanym przez ZUS, np. emeryturą, rentą. Od tego dnia można składać wnioski ERWD o to świadczenie ale wypłata nastąpi najwcześniej od 1 lipca przyszłego roku. Ile wyniesie renta wdowia i jak oblicza to świadczenie ZUS?

Obecnie są prowadzone prace nad zmianami w Pracowniczych Planach Kapitałowych, żeby zwiększyć partycypację i atrakcyjność programu - poinformował PAP Biznes wiceprezes PFR Mariusz Jaszczyk. Pomysły dotyczą m.in. zwiększenia częstotliwości autozapisów i umożliwienia inwestowania PPK na rynku prywatnym.

Kto ma prawo do wynagrodzenia albo zasiłku za czas choroby? Ile wynosi wynagrodzenie chorobowe a ile zasiłek chorobowy? Jaka jest minimalna podstawa wymiaru zasiłku i wynagrodzenia chorobowego? Jakich formalności trzeba dopełnić, by uzyskać zasiłek chorobowy?

Minister Rozwoju i Technologii wydał 19 grudnia 2024 r. rozporządzenie, które od początku 2025 roku dokonało istotnych zmian w wykazie rodzajów materiałów budowlanych, urządzeń i usług związanych z realizacją przedsięwzięć termomodernizacyjnych. W szczególności już nie będzie można skorzystać z ulgi termomodernizacyjnej w PIT po zakupie i montażu kotłów olejowych, kotłów gazowych, zbiorników na gaz lub olej oraz z tytułu poniesienia kosztów przyłącza do sieci gazowej. Natomiast ulgą termomodernizacyjną będą objęte zakup i montaż mikroinstalacji wiatrowej, magazynu energii oraz magazynu ciepła. Będą jeszcze inne zmiany w tym wykazie.

Minister Finansów wydał 17 listopada 2024 r. nowelizację rozporządzenia w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (pkpir - stosuje się też często skrót "kpir"). Ponadto nowelizacja ustawy o rachunkowości zmieniła limit przychodów zobowiązujący do prowadzenia ksiąg rachunkowych, co ma również znaczenie dla podmiotów, które chcą prowadzić pkpir. Wszystkie te zmiany weszły w życie 1 stycznia 2025 r. Co się zmieniło w pkpir od nowego roku?

W rozporządzeniu Rady Ministrów z 12 września 2024 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2025 r., określono, że od 1 stycznia 2025 r. minimalne wynagrodzenie za pracę wynosi 4666 zł brutto, a minimalna stawka godzinowa dla określonych umów cywilnoprawnych – 30,50 zł. Czy trzeba zmieniać (aneksować) umowy o pracę od nowego roku? Co może zrobić pracownik, gdy pracodawca nie wypłaca minimalnego wynagrodzenia? W jakich umowach trzeba stosować minimalną stawkę godzinową? Wyjaśniamy.

Sejm uchwalił 20 lutego 2025 r. nowelizację Ordynacji podatkowej i kilku innych ustaw, który ma na celu dostosowania polskiego prawa do dwóch wyroków Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE). Nowe przepisy przewidują, że m.in. w procedurze podatkowej, administracyjnej, cywilnej, można będzie nadać pismo (z zachowaniem terminu) do urzędu lub sądu u dowolnego operatora pocztowego, a nie jak do tej pory tylko za pośrednictwem Poczty Polskiej. Zmienione omawianą nowelizacją przepisy zapewnią też oprocentowanie nadpłat powstałych w wyniku orzeczeń TSUE lub TK za okres od dnia powstania nadpłaty do dnia jej zwrotu, niezależnie od czasu złożenia wniosku o zwrot nadpłaty. Jednak w dniu 4 kwietnia 2025 r. (po rozpatrzeniu poprawek zgłoszonych przez Senat), Sejm postanowił zrezygnować w tej nowelizacji z przepisów o likwidacji monopolu Poczty Polskiej na dostarczanie przesyłek urzędowych. Teraz omawiana ustawa została przesłana do podpisu Prezydenta RP.
W omawianej nowelizacji pozostały przepisy dot. objęcia oprocentowaniem nadpłaty podatku – powstałej w wyniku korzystnego dla podatnika orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej – w czasie od dnia powstania nadpłaty do dnia jej zwrotu. Takie same zasady, dotyczące oprocentowania, będą dotyczyć nadpłat, które powstały w wyniku orzeczeń Trybunału. Ustawa ta ujednolica też terminy dotyczące doręczeń pism urzędowych do 14 dni (w przypadku doręczeń hybrydowych przewidziany był 15 dniowy termin doręczenia).

Od 2025 roku zasady naliczania składki zdrowotnej zmieniły się w porównaniu do 2024 roku. Nastąpiło ograniczenie podstawy naliczania składki do 75% minimalnego wynagrodzenia oraz likwidacja naliczania składki od środków trwałych. Natomiast od 1 stycznia 2026 r. zmiany mają być już większe. W dniu 19 listopada 2024 r. Rada Ministrów przyjęła autopoprawkę do rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (druk sejmowy nr 764), przedłożoną przez Ministra Finansów. Tego samego dnia rząd przyjął projekt kolejnej nowelizacji ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw dotyczący zmian w składce zdrowotnej od 2026 roku. Projekt ten został przyjęty przez Sejm w głosowaniu plenarnym w dniu 4 kwietnia 2025 r.

W dniu 1 stycznia 2025 r. weszła w życie nowelizacja z 26 lipca 2024 r. ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw, która wprowadza do polskiego prawa tzw. rentę wdowią. Renta wdowia, to będzie na początku (od 1 lipca 2025 r. do 31 grudnia 2026 r.) dodatkowo wypłacane wdowie, lub wdowcowi 15% świadczenia emerytalno-rentowego po zmarłym małżonku (renty rodzinnej). Albo 15% własnego świadczenia i 100% renty rodzinnej. Jest też limit: suma obu świadczeń nie może być wyższa niż trzykrotność minimalnej emerytury. Wnioski o rentę wdowią na druku ERWD można składać od 1 stycznia 2025 r., a do 31 marca br w całej Polsce ZUS zarejestrował już ponad 656 tys. wniosków o rentę wdowią. Jakie warunki trzeba będzie spełnić, by móc otrzymać to świadczenie?

Jakie limity dla ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych będą obowiązywały w 2025 roku? Kto może płacić ryczałt w 2025 roku? Kto może płacić ryczałt od przychodów ewidencjonowanych kwartalnie w 2025 r.? Jakie stawki ryczałtu obowiązywać będą w przyszłym roku?

Minister Finansów od 1 kwietnia 2025 r. wprowadza dwa nowe wzory deklaracji VAT. Mają to być VAT-8 (wersja 12) i VAT-9M (wersja 11). Opublikowano już rozporządzenie określające nowe wzory tych formularzy. Co się zmieni?

Jak co roku mamy podwyżkę minimalnego wynagrodzenia za pracę (zwanego też najniższą krajową lub płacą minimalną). Od 1 stycznia 2025 r. najniższe dopuszczalne prawem wynagrodzenie dla pracownika zatrudnionego na cały etat wzrosło do kwoty 4666 zł brutto. Wyższa jest także od nowego roku minimalna stawka godzinowa. Ile wynosi w 2025 r. płaca minimalna netto i brutto? Ile można potrącić z minimalnego wynagrodzenia?

W dniu 3 lutego 2025 r. w Wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów opublikowano założenia projektu ustawy (nr UD204) o ustalaniu wysokości emerytur z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych dla osób, które do dnia 6 czerwca 2012 r. przeszły na emerytury na zasadach obowiązujących osoby urodzone przed 1 stycznia 1949 r. Chodzi o emerytury tych seniorów, których dotyczy głośny wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 4 czerwca 2024 r. (w sprawie SK 140/20). Wyrok ten dotąd nie został opublikowany ale już pojawiło się szereg orzeczeń sądów (najczęściej korzystnych dla emerytów), w uzasadnieniach których sędziowie powołują się na ów wyrok TK. Niestety zakres nowej ustawy ma być węższy niż zakres ww. wyroku TK. Nowe przepisy zaprojektowane przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej dotyczyć mają bowiem tylko kobiet urodzonych w latach 1954-1959 oraz mężczyzn urodzonych w latach 1949-1952 oraz w 1954 r. Przepisy te mają wejść w życie z początkiem 2026 r.

Po każdej waloryzacji emerytur i rent rosną też kwoty tych świadczeń wolne od potrąceń i egzekucji. Nie inaczej będzie w 2025 roku. Prezes ZUS wydał już 18 lutego 2025 r. komunikat w sprawie kwoty najniższej emerytury i renty, dodatku pielęgnacyjnego i dodatku dla sierot zupełnych, kwot maksymalnych zmniejszeń emerytur i rent oraz kwot emerytur i rent wolnych od egzekucji i potrąceń.

Jak informuje PFR Portal PPK (mojeppk.pl), od 2025 roku uczestnik PPK może korzystać z obniżenia swojej wpłaty podstawowej do PPK tylko wtedy, gdy jego miesięczne wynagrodzenie nie przekroczy 5599,20 zł. Jeżeli uczestnik PPK otrzymuje wynagrodzenia od różnych podmiotów, musi sam sprawdzić, czy nie przekracza tego limitu. Warto też wiedzieć, że dopłata roczna za 2025 rok będzie przysługiwać uczestnikom PPK, którzy w całym 2025 roku zgromadzą na swoim rachunku lub rachunkach PPK wpłaty w wysokości co najmniej 979,86 zł. Jeżeli w 2025 roku uczestnik PPK skorzysta z obniżenia swojej wpłaty podstawowej, wystarczą wpłaty w wysokości co najmniej 244,97 zł.

Zjawisko nielegalnego zajmowania nieruchomości w Hiszpanii budzi emocje wśród osób planujących zakup domu czy mieszkania na Półwyspie Iberyjskim. Od 3 kwietnia w wchodzą w życie nowe przepisy, zgodnie z którymi cała procedura sądowa dotycząca nielegalnych lokatorów (tzw. ocupas) ma zostać zakończona w maksymalnie 15 dni.

Minister Obrony Narodowej przygotował projekt rozporządzenia w sprawie stawek uposażenia zasadniczego żołnierzy zawodowych. Stawki te mają zostać podwyższone od 5,3% do 7,1% (w zależności od grupy uposażenia) ze skutkiem od 1 stycznia 2025 r. Zatem w 2025 r. (z wyrównaniem od 1 stycznia) nastąpi wzrost uposażenia zasadniczego od 400 zł dla szeregowych, 500 zł dla podoficerów oraz do 1100 zł dla generała - w porównaniu do dotychczasowych stawek. Najniższe uposażenie zasadnicze żołnierza zawodowego wzrośnie o 400 zł - z 6000 zł do 6400 zł.

W obecnych czasach jesteśmy świadkami kolejnego przełomowego wydarzenia na miarę rewolucji przemysłowej z XVIII wieku oraz nie tak odległej rewolucji cyfrowej. Mowa o sztucznej inteligencji AI (ang. artificial intelligence).

Na stronach Rządowego Centrum Legislacji opublikowany został 2 grudnia 2024 r. projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie wymagań jakościowych dla biomasy pozyskanej z drzew i krzewów wprowadzanej do obrotu lub obejmowanej procedurą celną dopuszczenia do obrotu w postaci brykietu lub peletu. Chodzi tu o brykiety i pelet przeznaczone do użycia w gospodarstwach domowych lub w instalacjach spalania o nominalnej mocy cieplnej mniejszej niż 1 MW. To będzie zupełnie nowy akt prawny, bo dotąd paliwa stałe z biomasy, w tym także biomasa pozyskana z drzew i krzewów w postaci brykietu lub peletu, wprowadzane do obrotu nie są objęte systemem monitorowania i kontroli i nie określono dla nich wymagań jakościowych prawnie wiążących. Nowe przepisy wejdą w życie najprawdopodobniej w I połowie 2025 r.

W dniu 20 stycznia 2025 r. na stronach Rządowego Centrum Legislacji opublikowano projekt nowelizacji kodeksu pracy, który ma na celu wprowadzenie zmian w przepisach dot. mobbingu, dyskryminacji, molestowania i molestowania seksualnego w pracy. Projekt przygotowało Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Zobaczmy jakie zmiany mają wejść w życie - najprawdopodobniej jeszcze w 2025 roku.