Zmiany prawa 2025

Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego udzieliła licznych wyjaśnień odnośnie zasad przyznawania i wypłaty tzw. renty wdowiej. Czym jest renta wdowia? Kto może ją otrzymać? Gdzie złożyć wniosek? Ile wyniesie renta wdowia? Odpowiedzi na te i inne pytania poniżej w naszym opracowaniu przygotowanym na podstawie informacji z KRUS.

Tak zwana renta wdowia to możliwość pobierania dwóch świadczeń jednocześnie, w proporcjach 100 i 15 procent ich wysokości. O tym czy ZUS ma wypłacać w całości świadczenie główne (np. emeryturę), a w części rentę rodzinną bądź odwrotnie decyduje klient. Taki dylemat wnioskujący może przerzucić na ZUS, który wyliczy korzystniejszy wariant - wyjaśnia Sebastian Szczurek, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa opolskiego. Wdowy i wdowcy z województwa opolskiego od stycznia tego roku składają wnioski o rentę wdowią. W regionie o dodatkowe pieniądze ubiega się już ponad 16,3 tysięcy osób, a placówki ZUS-u w całej Polsce przyjęły już 577 tys. formularzy o rentę wdowią. Chociaż decyzje przyznające świadczenie ZUS może wysyłać do klientów dopiero od lipca, to zachęca do składania wniosków już teraz.

Od połowy 2025 roku będzie wypłacana tzw. renta wdowia. Ale wnioski można składać już od 1 stycznia 2025 roku. W poradniku ZUS radzi jak postąpić, gdy wdowie lub wdowcowi przysługuje renta rodzinna, ale ma także prawo do innego świadczenia. Jak wybrać najkorzystniejszy wariant wypłaty przy zbiegu świadczeń (czyli prawie do kilku świadczeń jednocześnie)?

Od 16 stycznia 2025 r. opublikowany został projekt nowelizacji Prawa o ruchu drogowym, ustawy o kierujących pojazdami oraz innych ustaw, który przygotował Minister Infrastruktury. Projekt zakłada m.in. wprowadzenie nowej przesłanki zatrzymania prawa jazdy, ograniczenie możliwości redukcji punktów karnych tylko za naruszenia mniejszej wagi, wyższą dopuszczalną prędkość ciągników rolniczych, prawo jazdy dla 17-latków z osobą towarzyszącą i zasady okresu próbnego. Co jeszcze się zmieni w przepisach o ruchu drogowym? Kiedy nowe przepisy wejdą w życie?

Od 1 stycznia 2025 r. obowiązuje nowe rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących (tzw. kas fiskalnych). Rozporządzenie to ma obowiązywać przez 3 lata - do 31 grudnia 2027 r. Według nowego rozporządzenia część podatników utraci prawo do korzystania ze zwolnień z obowiązku ewidencjonowania. Nowe rozporządzenie kontynuuje bowiem politykę rozszerzania obowiązku stosowania kas fiskalnych. Przykładowo, obowiązkiem tym zostaną objęte usługi związane z opróżnianiem szamb i dołów gnilnych, sprzedaż przy użyciu urządzeń vendingowych oraz usługi parkingowe (z wyłączeniem świadczonych na rzecz pracowników). Dla podmiotów, które utraciły prawo do stosowania zwolnień przewidziano okresy przejściowe na dostosowanie się do obowiązku fiskalizacji.

Już od 1 stycznia 2025 r. ZUS, KRUS i inne organy emerytalne przyjmują wnioski ERWD o tzw. rentę wdowią. ZUS będzie mógł wypłacać to świadczenie najwcześniej od lipca 2025 roku. Ile wynosić będzie renta wdowia i jakie kryterium wieku musi spełnić wdowa lub wdowiec?

Kto ma prawo do wynagrodzenia albo zasiłku za czas choroby? Ile wynosi wynagrodzenie chorobowe a ile zasiłek chorobowy? Jaka jest minimalna podstawa wymiaru zasiłku i wynagrodzenia chorobowego? Jakich formalności trzeba dopełnić, by uzyskać zasiłek chorobowy?

Po każdej waloryzacji emerytur i rent rosną też kwoty tych świadczeń wolne od potrąceń i egzekucji. Nie inaczej będzie w 2025 roku. Prezes ZUS wydał już 18 lutego 2025 r. komunikat w sprawie kwoty najniższej emerytury i renty, dodatku pielęgnacyjnego i dodatku dla sierot zupełnych, kwot maksymalnych zmniejszeń emerytur i rent oraz kwot emerytur i rent wolnych od egzekucji i potrąceń.

Jak informuje PFR Portal PPK (mojeppk.pl), od 2025 roku uczestnik PPK może korzystać z obniżenia swojej wpłaty podstawowej do PPK tylko wtedy, gdy jego miesięczne wynagrodzenie nie przekroczy 5599,20 zł. Jeżeli uczestnik PPK otrzymuje wynagrodzenia od różnych podmiotów, musi sam sprawdzić, czy nie przekracza tego limitu. Warto też wiedzieć, że dopłata roczna za 2025 rok będzie przysługiwać uczestnikom PPK, którzy w całym 2025 roku zgromadzą na swoim rachunku lub rachunkach PPK wpłaty w wysokości co najmniej 979,86 zł. Jeżeli w 2025 roku uczestnik PPK skorzysta z obniżenia swojej wpłaty podstawowej, wystarczą wpłaty w wysokości co najmniej 244,97 zł.

PFR Portal PPK informuje, że dopłata roczna za 2025 rok w kwocie 240 zł będzie przysługiwać uczestnikom Pracowniczych Planów Kapitałowych (PPK), którzy w tym ciągu tego roku zgromadzą na swoim rachunku lub rachunkach PPK wpłaty w wysokości co najmniej 979,86 zł. Ale gdy w 2025 roku uczestnik PPK skorzysta z obniżenia swojej wpłaty podstawowej, by uzyskać dopłatę roczną za 2025 rok, wystarczą wpłaty w wysokości co najmniej 244,97 zł. Natomiast do 15 kwietnia 2025 r. na rachunki ponad 2,17 mln uczestników PPK wpłyną dopłaty roczne za 2024 rok.

W dniu 1 stycznia 2025 r. weszła w życie ustawa z 27 września 2024 r. o zmianie ustawy o rencie socjalnej oraz niektórych innych ustaw. Nowelizacja ta wprowadziła do ustawy o rencie socjalnej nowe świadczenie tj. dodatek dopełniający. Dodatek ten przysługuje osobom uprawnionym do renty socjalnej, które spełniają jednocześnie dodatkowy warunek tj. posiadają orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy oraz do samodzielnej egzystencji. Aby dostać dodatek trzeba złożyć wniosek na  druku EDD-SOC - choć nie każdy ma taki obowiązek. Kwota dodatku wynosi 2520 zł brutto (za styczeń i luty 2025 r.). Przepisy przewidują też coroczną waloryzację dodatku dopełniającego od dnia 1 marca. I tak od marca 2025 r. kwota tego dodatku wzrosła do 2610,72 zł brutto. Pierwszy raz ów dodatek będzie wypłacony (razem z rentą socjalną) w maju 2025 r. z wyrównaniem od stycznia bieżącego roku. Przyznanie przez ZUS dodatku dopełniającego skutkuje wstrzymaniem świadczenia 500 plus dla niesamodzielnych.

Zjawisko nielegalnego zajmowania nieruchomości w Hiszpanii budzi emocje wśród osób planujących zakup domu czy mieszkania na Półwyspie Iberyjskim. Od 3 kwietnia w wchodzą w życie nowe przepisy, zgodnie z którymi cała procedura sądowa dotycząca nielegalnych lokatorów (tzw. ocupas) ma zostać zakończona w maksymalnie 15 dni.

Minister Obrony Narodowej przygotował projekt rozporządzenia w sprawie stawek uposażenia zasadniczego żołnierzy zawodowych. Stawki te mają zostać podwyższone od 5,3% do 7,1% (w zależności od grupy uposażenia) ze skutkiem od 1 stycznia 2025 r. Zatem w 2025 r. (z wyrównaniem od 1 stycznia) nastąpi wzrost uposażenia zasadniczego od 400 zł dla szeregowych, 500 zł dla podoficerów oraz do 1100 zł dla generała - w porównaniu do dotychczasowych stawek. Najniższe uposażenie zasadnicze żołnierza zawodowego wzrośnie o 400 zł - z 6000 zł do 6400 zł.

Od 2025 roku zasady naliczania składki zdrowotnej zmieniły się w porównaniu do 2024 roku. Nastąpiło ograniczenie podstawy naliczania składki do 75% minimalnego wynagrodzenia oraz likwidacja naliczania składki od środków trwałych. Natomiast od 1 stycznia 2026 r. zmiany mają być już większe. W dniu 19 listopada 2024 r. Rada Ministrów przyjęła autopoprawkę do rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (druk sejmowy nr 764), przedłożoną przez Ministra Finansów. Tego samego dnia rząd przyjął projekt kolejnej nowelizacji ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw dotyczący zmian w składce zdrowotnej od 2026 roku - prace nad tą nowelizacją toczą się aktualnie w Sejmie. Jednak część posłów rządowej większości sejmowej wyklucza głosowanie za tym projektem

Przewoźnicy mogą odetchnąć z ulgą. Po sporych podwyżkach podatku od środków transportowych w 2024 roku, w obecnym 2025 r. ich poziom wzrósł tylko nieznacznie. Zgodnie z wytycznymi Ministerstwa Finansów, w 2025 roku maksymalna stawka opłaty zwiększyła się o niecałe 3 proc., podczas gdy w 2024 roku podwyżka wyniosła aż 15 proc.

Na stronach Rządowego Centrum Legislacji opublikowany został 2 grudnia 2024 r. projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie wymagań jakościowych dla biomasy pozyskanej z drzew i krzewów wprowadzanej do obrotu lub obejmowanej procedurą celną dopuszczenia do obrotu w postaci brykietu lub peletu. Chodzi tu o brykiety i pelet przeznaczone do użycia w gospodarstwach domowych lub w instalacjach spalania o nominalnej mocy cieplnej mniejszej niż 1 MW. To będzie zupełnie nowy akt prawny, bo dotąd paliwa stałe z biomasy, w tym także biomasa pozyskana z drzew i krzewów w postaci brykietu lub peletu, wprowadzane do obrotu nie są objęte systemem monitorowania i kontroli i nie określono dla nich wymagań jakościowych prawnie wiążących. Nowe przepisy wejdą w życie najprawdopodobniej w I połowie 2025 r.

W dniu 1 stycznia 2025 r. weszła w życie ustawa z 18 października 2024 r. o świadczeniu honorowym z tytułu ukończenia 100 lat życia. Ustawa ta przewiduje zapisanie w powszechnie obowiązujących przepisach wieloletniej tradycji szczególnego honorowania osób, które ukończyły 100 lat życia, w postaci przyznawania im specjalnego świadczenia, finansowanego przez państwo. Świadczenie to wynosiło od 1 stycznia do 28 lutego 2025 roku 6246,13 zł i podlega corocznej waloryzacji. Po waloryzacji od 1 marca 2025 roku, nowa wysokość świadczenia honorowego wynosi 6 589,67 zł brutto. Obecnie w Polsce jest ok. 6 tys. osób, które ukończyły 100 lat.

Jakie składki ZUS (na ubezpieczenia społeczne) płacą w 2025 roku przedsiębiorcy, a także wspólnicy spółek, wolne zawody, twórcy, artyści? Składki te zależą w szczególności od wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz od prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia w 2025 roku. ZUS podał wartości najniższej podstawy wymiaru składek oraz kwot składek na ubezpieczenia społeczne w roku 2025 dla tych grup ubezpieczonych.

Nowelizacja z 6 grudnia 2024 r. do ustawy o rachunkowości, podwyższyła od 1 stycznia 2025 r. limit przychodów dla prowadzenia ksiąg rachunkowych. Limit ten od nowego roku wynosi równowartość 2,5 mln euro. Ten nowy limit jest stosowany do roku obrotowego rozpoczynającego się po 31 grudnia 2024 r.

Obecnie są prowadzone prace nad zmianami w Pracowniczych Planach Kapitałowych, żeby zwiększyć partycypację i atrakcyjność programu - poinformował PAP Biznes wiceprezes PFR Mariusz Jaszczyk. Pomysły dotyczą m.in. zwiększenia częstotliwości autozapisów i umożliwienia inwestowania PPK na rynku prywatnym.

Renta wdowia to kolejny przykład dwóch zjawisk: politycznie motywowanego rozdawnictwa środków publicznych oraz nieudolnych prób naklejania łatek na system emerytalny zamiast przeprowadzenia całościowej reformy – pisze Mateusz Michnik, młodszy analityk ekonomiczny z Forum Obywatelskiego Rozwoju. Ekspert podkreśla, że z danych nie wynika, by emeryci potrzebowali kolejnych świadczeń: nie są zagrożeni ubóstwem w większym stopniu niż reszta populacji oraz już teraz trafia do nich znaczącą i ciągle rosnącą część wydatków publicznych. Ponadto renta wdowia w sposób systemowy dyskryminuje mężczyzn a także singli i rozwodników.

Prawa konsumenta, oczekiwania pracowników czy troska o środowisko naturalne – to główne kwestie, które wpłyną w niedalekim czasie na kolejne zmiany prawne w obszarze handlu detalicznego. W ostatnim kwartale 2025 roku w Polsce zacznie obowiązywać system kaucyjny. Według wyliczeń Deloitte (Raport z 2024 r.: „System kaucyjny - koszty, perspektywy, szanse”, s. 55) koszty inwestycyjne związane ze startem tego systemu w naszym kraju mogą wynieść nawet 14,2 mld złotych. Przedsiębiorcy już teraz powinni się przygotowywać do tego, by w niedalekiej przyszłości móc sprostać wymogom określonym w nowych regulacjach unijnych dotyczących recyklingu opakowań. O tym, jak odnaleźć się w regulacyjnym chaosie i jak przygotować firmę od strony technologicznej na nadchodzące zmiany, opowiadają eksperci INEOGroup – jednego z polskich liderów w zakresie dostarczania zaawansowanych systemów dla branży retail.

Sejm uchwalił 20 lutego 2025 r. nowelizację Ordynacji podatkowej i kilku innych ustaw, który ma na celu dostosowania polskiego prawa do dwóch wyroków Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE). Nowe przepisy przewidują, że m.in. w procedurze podatkowej, administracyjnej, cywilnej, można będzie nadać pismo (z zachowaniem terminu) do urzędu lub sądu u dowolnego operatora pocztowego, a nie jak do tej pory tylko za pośrednictwem Poczty Polskiej. Zmienione omawianą nowelizacją przepisy zapewnią też oprocentowanie nadpłat powstałych w wyniku orzeczeń TSUE lub TK za okres od dnia powstania nadpłaty do dnia jej zwrotu, niezależnie od czasu złożenia wniosku o zwrot nadpłaty.

Sejm uchwalił 21 lutego 2025 r. ustawę o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom. Regulacja zakłada m.in. usprawnienie procedur poprzez zniesienie tzw. testu rynku pracy, zaostrzenie sankcji za nielegalne zatrudnianie, a także pełną elektronizację postępowań.