Tematy - Zachowek, Dziedziczenie ustawowe

Odpowiedź na to pytanie nie jest jednoznaczna. Wyższy zachowek przysługuje bowiem osobom trwale niezdolnym do pracy. Co to oznacza?

Zdarza się, iż o zachowek upominają się członkowie rodziny, którzy za życia nie interesowali się spadkodawcą albo nie mieli z nim dobrego kontaktu. Czy w takiej sytuacji można powoływać się na zasady współżycia społecznego? Kiedy sąd może zdecydować o zmniejszeniu należnego zachowku?

Zachowek tradycyjnie był instytucją prawną, która gwarantowała przynajmniej najbliższym krewnym udział w spadku po zmarłym, jeśli zostali pominięci w testamencie. Od kilkunastu miesięcy obowiązują jednak duże zmiany w prawie spadkowym i takich gwarancji, o ile nie podejmą stosownych działań, nie mają nawet najbliżsi krewni. Znajomość nowych zasad jest jednak niewielka.

W walkę o spadek (jeszcze za życia spadkodawcy) dorośli mieszają dzieci. Także kilkuletnie. W jaki sposób? Dzieci są wydziedziczane w testamencie! Jest to bezprawne bo podstawą wydziedziczenia musi być jakieś naruszenie norm wobec np. babci. Jakie „grzechy” wobec babci, która sporządza taki testament, może mieć 3-letni Paweł albo 4-letnia Krysia? Oczywiste jest więc, że sądy eliminują taki zapisy testamentowe krzywdzące dzieci.

Zazwyczaj w przypadku znacznego stopnia niepełnosprawności sądy z automatu przyjmują, że osoba niepełnosprawna może otrzymać wyższy zachowek. W praktyce osoba niepełnosprawna w stopniu znacznym nie może trwale wykonywać żadnej pracy. Oznacza to prawo do 2/3 udziału spadkowego, a nie ½. Przy udziale w spadku wynoszącym 240 000 zł osoba niepełnosprawna otrzyma 160 000 zł z zachowku. Dla porównania osoba zdrowa może wygrać w sądzie 120 000 zł. Różnica wynosi 40 000 zł na korzyść osoby niepełnosprawnej.

Nowelizację zapowiada Ministerstwo Finansów w korespondencji z RPO. Termin 6 miesięcy jest na zgłoszenie faktu nabycia spadku albo zachowku do urzędu skarbowego (druk SD-Z2). Niedochowanie terminu, to utrata zwolnienia od podatku spadkowego, które przysługuje np. wdowie. Od lat jest tu pytanie „Po co to zgłoszenie i po co ten termin?". Przecież zwolniony z podatku od spadków jest każdy wdowiec, wdowa, syn, wnuk, dziadek, brat, siostra. Zwolnienie przysługuje dzięki obiektywnym cechom - więzy krwi albo małżeństwo. Niestety termin zgłoszenia oraz konieczność jego dokonania nie zostanie zmieniony. Na czym polega zmiana?

Zachowek tradycyjnie był instytucją prawną, która gwarantowała przynajmniej najbliższym krewnym udział w spadku po zmarłym, jeśli zostali pominięci w testamencie. Od kilkunastu miesięcy obowiązują jednak duże zmiany w prawie spadkowym i takich gwarancji, o ile nie podejmą stosownych działań, nie mają nawet najbliżsi krewni. Znajomość nowych zasad jest jednak niewielka.

Uznanie za niegodnego dziedziczenia i wydziedziczenie mają podobne skutki i zdarza się, że są mylone. Trzeba jednak wiedzieć, iż to odmienne instytucje prawa spadkowego. Czym się różnią? Jakie są aktualne przepisy?

Nowe przepisy umożliwiają obniżenie wysokości zachowku, ale tylko w wyjątkowych sytuacjach. Sąd w takich przypadkach weźmie pod uwagę sytuację osobistą i majątkową uprawnionego do zachowku oraz obowiązanego do zaspokojenia tego roszczenia.

Do niedawna bliscy krewni nie musieli się martwić, że nic nie dostaną po zmarłym, jeśli nie zostali uwzględnieni w testamencie, bo prawo gwarantowało im zachowek. teraz, po zmianach już takiej gwarancji nie ma. By zachować prawo do części pieniędzy po zmarłym trzeba zadbać wcześniej. Oto co trzeba wiedzieć o zmienionym zachowku.

Wydziedziczenie jest prawnym sposobem pozbawienia członka rodziny prawa do zachowku, czyli części spadku, który przysługuje mu z mocy prawa. Temat ten jest ważny, zwłaszcza w kontekście relacji rodzinnych i ich wpływu na dziedziczenie. Jak wyjaśnia Katarzyna Siwiec z Kancelarii Radcy Prawnego Katarzyna Siwiec proces wydziedziczenia nie jest jednak prosty – wymaga spełnienia określonych warunków i udokumentowania przesłanek, które uzasadniają decyzję o wyłączeniu bliskiej osoby z prawa do zachowku.

Krewni zmarłego pominięci w testamencie są przekonani, że prawo gwarantuje im pieniądze tytułem zachowku. Tymczasem w prawie zaszły kluczowe zmiany i nawet najbliżsi krewni mocno mogą się rozczarować gdy po otwarciu testamentu zażądają pieniędzy od uwzględnionych w nim spadkobierców. Teraz łatwiej ich wydziedziczyć lub wnieść do sądu o pozbawienie prawa do zachowku.

W dniu 18 października 2024 r. w na stronach Rządowego Centrum Legislacji Rady Ministrów opublikowano projekt ustawy o rejestrowanych związkach partnerskich i projekt ustawy wprowadzającej tą pierwszą. Celem tych ustaw jest wprowadzenie do polskiego porządku prawnego nowej instytucji: rejestrowanego związku partnerskiego, dostępnego dla par tej samej płci oraz dla par różnej płci. Projekty nowych przepisów mają zostać przyjęte przez Radę Ministrów w IV. kwartale 2024 r. Na ten moment nie ma informacji o planowanym terminie wejścia w życie tych przepisów.

Czy można obniżyć wysokość należnego zachowku, jeżeli spadkobierca postępował względem spadkodawcy w sposób niemoralny? Co z możliwością odwołania się w takich sprawach do zasad współżycia społecznego, określonych w artykule 5 Kodeksu cywilnego?

Nie jest możliwe w polskim prawie uzyskanie rozwodu po śmierci małżonka. Jeśli toczy się postępowanie rozwodowe, jeden z małżonków umiera, to po jego śmierci sprawa podlega umorzeniu. Czy można zatem w jakiś sposób ochronić majątek zmarłego tak aby żyjący małżonek po nim nie dziedziczył?

"Zamierzam złożyć pozew o zachowek. Do jakiego sądu wnosi się takie pismo i ile wynosi opłata?" - pyta Czytelniczka. To do jakiego sądu należy wnieść pismo, zależy od wartości przedmiotu sporu, podobnie jak wysokość opłaty. Jakie są zatem aktualne zasady?

Zachowek to ważna instytucja przewidziana dla osób bliskich spadkodawcy. Ile wynosi? Czy osoby niepełnosprawne lub starsze mogą otrzymać wyższy zachowek? Od czego zależy takie uprawnienie? Co z niezdolnością do pracy? Sprawdź jakie są aktualne przepisy.

Zmiany w prawie teraz ułatwiają pozbawienie zachowku nawet najbliższego krewnego – przez samego spadkodawcę jak i innych krewnych. Ale z drugiej strony nie trzeba iść od razu do sądu, by zachowek wyegzekwować. Warto zacząć od wezwania do zapłaty, by pozew złożyć dopiero gdy nie poskutkuje.

Wiele osób zastanawia się jaka jest kolejność dziedziczenia i czy przepisy w tym zakresie uległy zmianie. Kto może otrzymać spadek na podstawie ustawy? Odpowiadamy!

Prawo do zachowku jest ściśle powiązane z sytuacją osobistą uprawnionego oraz jego zdolnością do pracy. Jakie są przepisy?

Zachowek daje ochronę prawną członkom rodziny spadkodawcy, którzy zostali pominięci w testamencie lub w wyniku dziedziczenia ustawowego. Czy otrzymane środki pieniężne tytułem zachowku podlegają opodatkowaniu?

Koniec życia członka rodziny staje się niejednokrotnie dla jego spadkobierców początkiem wieloletniej batalii sądowej o sprawy spadkowe. Jedną z nich może być sprawa o zachowek, do którego uprawniony jest zstępny (np. dziecko, wnuk), małżonek oraz rodzice spadkodawcy, o ile nie został wydziedziczony. Obecnie obowiązujące przepisy umożliwiają także zawarcie umowy zrzeczenia się zachowku za życia spadkodawcy. Takie rozwiązanie może uprościć przeprowadzenie spraw spadkowych oraz wyeliminować konieczność prowadzenia wieloletniego sporu sądowego.

Na czym polega umowa o dożywocie? Czy prawo do dożywocia przechodzi na spadkobierców? Co z zachowkiem? Prezentujemy najważniejsze informacje.

Zachowek to specjalny mechanizm prawny mający na celu ochronę pewnych członków rodziny spadkodawcy, którzy zostali pominięci w testamencie lub w wyniku dziedziczenia ustawowego. W Polsce, jeżeli dojdzie do sytuacji, gdy pewni członkowie rodziny nie otrzymają swojej części majątku, mogą oni dochodzić swoich praw przez żądanie zachowku. Jednakże, jak to jest z kwestią podatkową w takim przypadku? Czy otrzymane pieniądze tytułem zachowku podlegają opodatkowaniu?

Dyrektor KIS potwierdził, że otrzymanie środków pieniężnych tytułem zachowku, czy też – zamiast środków pieniężnych – udziału w nieruchomości lub ruchomości – w ramach tzw. świadczenia w miejsce wykonania – będzie korzystało ze zwolnienia z PSD na podstawie art. 4a ustawy o PSD.

Krajowa Informacja Skarbowa (KIS) stwierdziła, że sprzedaż towaru z dziedziczonego majątku przez wnioskodawczynię, nie spełnia przesłanek, aby być uznawaną za podatniczkę VAT.

Zachowek to istotne uprawnienie osób najbliższych spadkodawcy w sytuacji, gdy mamy do czynienia z dziedziczeniem testamentowym. Czym jest zatem zachowek i komu przysługuje? Jakie zmiany weszły w życie 22 maja 2023 r.? Oto najważniejsze informacje.

Do wejścia w życie ustawy o fundacji rodzinnej (22 maja 2023 r.) został niecały miesiąc. Wokół ustawy i instytucji fundacji rodzinnej narosło sporo mitów. Niektórzy wskazują na krzywdzącą rolę fundacji rodzinnej w kontekście uprawnień wynikających ze spadkobrania w związku ze zmiana w zakresie zachowku. Czy to prawda?

Dziedziczenie ustawowe to sposób dziedziczenia majątku osoby zmarłej, który określa hierarchię dziedziczenia i udziały poszczególnych spadkobierców, gdy zmarły nie zostawił testamentu lub gdy przewidziane w testamencie dziedziczenie nie ma zastosowania. Hierarchia dziedziczenia obejmuje osoby najbliższe zmarłemu, takie jak dzieci, małżonkowie, rodzice, rodzeństwo i krewni do 4. stopnia pokrewieństwa.

Prawo spadkowe w USA bardzo różni się od polskiego, nie ma w nim zachowku. Ale nawet jeżeli pominięto członka rodziny w testamencie można podważyć testament. W szczególności można sprawdzić czy osoba, która spisała testament zrobiła to dobrowolnie. I czy testament nie został sfałszowany.

Nowelizacja prawa spadkowego ma na celu lepsze zabezpieczenie spadkobierców, głównie małoletnich i całkowicie ubezwłasnowolnionych oraz ograniczenie poszukiwania przez sądy dalekich krewnych spadkodawcy. Projekt zmiany Kodeksu cywilnego w tym zakresie trafił do dalszych prac w komisji Sejmu.

6 lutego 2023 r. Prezydent RP Andrzej Duda podpisał ustawę o fundacji rodzinnej, która ma pozwolić firmom rodzinnym na stabilną działalność po śmierci właściciela lub po jego przejściu na emeryturę. Przepisy tej ustawy wejdą w życie po upływie trzech miesięcy od dnia ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

Zdaniem organów podatkowych podatnik może odliczyć zachowek od podstawy opodatkowania, jeśli był wypłacony przed wydaniem decyzji podatkowej. Ale kiedy zachowek zostaje wypłacony po tej decyzji, podatnik takiej możliwości nie ma. Narusza to zasadę równości podatkowej – uznał Rzecznik Praw Obywatelskich, który przyłączył się do takiej sprawy obywatelki. Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z 1 czerwca 2022 r. (sygn. akt III FSK 4958/21) podzielił to stanowisko, bo podatnik nie powinien ponosić negatywnych konsekwencji braków czy luk procedury. NSA w tym wyroku uchylił zaskarżony wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach oraz poprzedzającą go decyzję organu podatkowego.

Ministerstwo Sprawiedliwości prowadzi prace nad nowelizacją Kodeksu cywilnego w zakresie przepisów prawa spadkowego. Projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (dalej: „Projekt”) jest obecnie na etapie opiniowania. Zakładane zmiany będą dotyczyć m.in. ograniczenia kręgu dalszych spadkobierców ustawowych, ale też rozszerzenia zakresu przyczyn mogących prowadzić do niegodności dziedziczenia. Zmiany prawdopodobnie wejdą w życie w 2022 roku.

Krąg spadkobierców ustawowych będzie zawężony. Tak wynika z planowanej nowelizacji Kodeksu cywilnego. Efektem zmian ma być usprawnienie postępowań.

Sprzedaż odziedziczonej nieruchomości. Jakich formalności trzeba dopełnić, gdy osoba mieszkająca za granicą odziedziczyła nieruchomość położoną w Polsce i chce ją sprzedać? Jakie dokumenty będą potrzebne do sprzedaży tej nieruchomości? Wyjaśnia Agata Stradomska, menedżer agencji nieruchomości.

Wydziedziczenie to temat, który może niepokoić wielu przyszłych spadkobierców. Czym zgodnie z przepisami jest wydziedziczenie? Jakie warunki należy spełnić, aby było skuteczne? Warto znać podstawowe zasady i przykłady z orzecznictwa.

Dziedziczenie ustawowe regulują przepisy Kodeksu cywilnego. Jakie zasady obowiązują w 2021 r.?

Kto dziedziczy po osobie bezdzietnej? Kiedy do spadku z ustawy będzie uprawniony małżonek, a kiedy rodzice? Zasady zostały określone w Kodeksie cywilnym.

Stan prawny nieruchomości znajdującej się w spadku zawsze wymaga uregulowania. Jednak uzyskanie aktu poświadczenia dziedziczenia lub postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku nie oznacza końca obowiązków spadkobiercy. Należy pamiętać o podatku od spadków i darowizn, a niekiedy również od sprzedaży odziedziczonej nieruchomości.

Zachowek jest bardzo złożoną instytucją prawa spadkowego. Przepisy go regulujące zawarte są w w kodeksie cywilnym w księdze czwartej dotyczącej spadków, są one dość jasne i klarowne, jednak tylko z pozoru. Prowadząc sprawę o zachowek adwokat musi być bardzo ostrożny i przewidzieć, a przede wszystkim sprawdzić wszystkie możliwe sytuacje prawne związane ze spadkiem m.in. możliwość wydziedziczenia jednego z uprawnionych do zachowku, odrzucenie spadku, niegodność dziedziczenia, rozwód, wcześniejsza darowizna itp. Każda taka sprawa wymaga indywidualnego podejścia i dogłębnej analizy.

Wymagalność roszczenia o zachowek nie została określona jednym, sztywnym terminem. Zatem ocena od kiedy należą się odsetki od zachowku powinna być dokonana indywidualnie z uwzględnieniem okoliczności danej sprawy.

1 czerwca 2019 r. mają wejść w życie istotne zmiany, dotyczące zachowku. Projektowane przepisy przewidują możliwość zawarcia umowy o zrzeczenie się zachowku. Nowe rozwiązania przewidziano również dla osób zobowiązanych do zapłaty zachowku, gdy w skład spadku wchodzi przedsiębiorstwo.

Powołanie do spadku może odbywać się na podstawie testamentu albo ustawy. Kiedy mamy do czynienia z dziedziczeniem ustawowym, a kiedy z testamentowym? Co powinien zawierać ważny testament? Jaka jest kolejność dziedziczenia ustawowego? Oto najważniejsze zasady.

Powołanie do spadku będzie wynikało z ustawy, gdy spadkodawca nie sporządzi testamentu albo z różnych powodów dziedziczenie na podstawie testamentu nie jest możliwe (np. testament jest nieważny czy osoba powołana do spadku nie chce lub nie może dziedziczyć).

Na jakich zasadach można otrzymać spadek po teściu lub teściowej? Czy zięć i synowa korzystają ze zwolnienia z podatku od spadków i darowizn?

Dziedziczenie ustawowe jest obok dziedziczenia testamentowego formą dziedziczenia. Z dziedziczeniem ustawowym mamy do czynienia w przypadku braku testamentu. Do dziedziczenia ustawowego powołane są osoby określone w ustawie Kodeks Cywilny w art. 931-940. W jakich częściach poszczególne osoby dziedziczą spadek?

W jaki sposób dziedziczą po sobie mąż i żona? Czy oprócz małżonka do spadku będą miały prawo także inne osoby?

Roszczenie o zachowek to roszczenie o zapłatę sumy pieniężnej. Kodeks cywilny wskazuje jak liczyć przysługujący uprawnionym udział spadkowy oraz kto może domagać się zapłaty.

Dzieci oraz małżonek w pierwszej kolejności dziedziczą z ustawy spadek po rodzicach. W jakich częściach? Jakich formalności powinni dopełnić? Co z dziedziczeniem na podstawie testamentu i podatkiem od spadku?

Zachowek, Dziedziczenie ustawowe

Stopień niepełnosprawności a zachowek. Przepisy i orzeczenia sądów

Czy relacje rodzinne mogą wpłynąć na wysokość zachowku?

Zachowek 2025 po zmianach w przepisach: zadbaj by przysługiwały ci pieniądze po zmarłym

SN: Sąd odkręcił pozbawienie przez babcię 3-letniego dziecka zachowku

Sąd: Zachowek wyższy. Osoba niezdolna do pracy (niesamodzielna, niepełnosprawna). Stopień niepełnosprawności umiarkowany, lekki, znaczny

To nie rewolucja, ale jednak pewne zmiany: Spadek. Zachowek. 6 miesięcy na zgłoszenie. Dla niektórych dłużej [RPO i MF]

Zmiany w przepisach o zachowku, kto nie dostanie teraz pieniędzy po zmarłym jeśli pominął go w testamencie

Niegodny czy wydziedziczony? Prawo spadkowe po zmianach

Zachowek po zmianach. Można obniżyć? [PORADA]

Nawet bliski krewny pominięty w testamencie nie ma szans na zachowek, jeśli wcześniej nie zadba o swoje prawa, takie zmiany

Wydziedziczenie (pozbawienie prawa do zachowku): podstawy i warunki skuteczności. Czy można odwrócić wydziedziczenie?

Duże zmiany w zachowku: kto z krewnych teraz nie dostanie pieniędzy po zmarłym, kiedy sprawa w sądzie

Związki partnerskie w Polsce [dwa projekty ustaw]. Rejestracja w USC, wspólny majątek i nazwisko, jedno rozliczenie PIT, dziedziczenie, zwolnienie z podatku spadkowego, renta rodzinna i inne zmiany

Wyjątkowo sąd może obniżyć zachowek

Rozwód po śmierci małżonka i ochrona majątku zmarłego. Jakie są przepisy?

Pozew o zachowek. Sąd rejonowy czy okręgowy?

Zachowek a niepełnosprawność, wiek, niezdolność do pracy. 1/2 czy 2/3?

Zachowek 2024, czy można dostać bez sądu, kto z najbliższych krewnych teraz nie ma prawa do pieniędzy po zmarłym

Dziedziczenie ustawowe. Dla kogo spadek w 2024 roku?

Kto może otrzymać wyższy zachowek i od czego to zależy?

Czy trzeba płacić podatek od zachowku?

Umowa zrzeczenia się zachowku

Dożywocie. Co to za umowa i jakie ma skutki?

Otrzymanie pieniędzy tytułem zachowku. Co z podatkiem od spadku?

Czy przeniesienie nieruchomości w ramach zachowku podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn?

Czy sprzedaż odziedziczonego towaru generuje obowiązek VAT?

Zachowek po zmianach w 2023 r.

Fundacja rodzinna a zachowek. Czy jest się czego bać?

Dziedziczenie ustawowe - kto dziedziczy, gdy brak testamentu?

Prawo spadkowe w USA bez zachowku. Jak podważyć testament?

Nowelizacja prawa spadkowego – do dalszych prac w komisji

Ustawa o fundacji rodzinnej podpisana przez Prezydenta RP. Kiedy wejdzie w życie?

Odliczenie zachowku od podstawy opodatkowania w podatku od spadków także po decyzji podatkowej

Zmiany w spadkach w 2022 roku - dalecy krewni wyłączeni z kręgu spadkobierców

Krąg spadkobierców ustawowych – planowane zmiany

Sprzedaż odziedziczonej nieruchomości w Polsce przez osobę mieszkającą za granicą

Wydziedziczenie – na czym polega?

Dziedziczenie ustawowe w 2021 r.

Kto dziedziczy po osobie bezdzietnej?

Nieruchomość w spadku - dziedziczenie, podatek sprzedaż

Zachowek - czym jest, kiedy i komu przysługuje i jak go obliczyć?

Wymagalność roszczenia o zachowek

Zachowek 2019 – planowane zmiany

Dziedziczenie ustawowe a testament

Dziedziczenie ustawowe – kto dziedziczy po zmarłym?

Spadek po teściu lub teściowej – zasady, podatek

Dziedziczenie ustawowe – kodeksowa kolejność dziedziczenia

Spadek po mężu i żonie - kto i jak dziedziczy po małżonku?

Zachowek - jak liczyć?

Spadek po rodzicach – zasady dziedziczenia, formalności, podatek