Windykacja

Dlaczego dłużnicy nie płacą na czas należności za faktury? Nie mam pieniędzy, zapomniałem o fakturze, klienci zalegają mi z zapłatą, więc i ja nie płacę – to najczęstsze usprawiedliwienia, jakie słyszą właściciele firm od swoich klientów, którzy nie regulują należności za dostarczone towary czy wykonane usługi.

Proces windykacji można przeprowadzić na kilka sposobów. Czy jednak warto prowadzić windykację w przedsiębiorstwie na własną rękę? Jakie są plusy i minusy takiego działania?

Polacy wpisani do rejestru niesolidnych dłużników mają trzy finansowe twarze: lekkomyślnego lekkoducha, nękanego przez los mężczyzny w wieku średnim i seniora oglądającego po wielekroć każdą złotówkę nim ją wyda.

Rok 2023 w annałach gospodarczych nie zapisze się dobrze. Rekordowa inflacja, rosnące ceny energii i paliw oraz wysokie oprocentowanie kredytów sprawiły, że zarówno życie przeciętnego konsumenta, jak i funkcjonowanie wielu firm było niezwykle trudne. A jak będzie w rozpoczynającym się 2024 roku?

„Nie płacę, bo mam za daleko do banku, a boję się wchodzić na konto przez Internet”, „Nie płacę, bo nie pracuję”, „Nie płacę, bo inflacja…” – to tylko część z obszernego repertuaru wymówek dłużników, z którymi każdego dnia mierzą się negocjatorzy firmy windykacyjnej Kaczmarski Inkasso. Działają na zlecenie wierzycieli – banków, firm pożyczkowych, operatorów telekomunikacyjnych, dostawców prądu, gazu i telewizji. Według danych Krajowego Rejestru Długów zaległości finansowe konsumentów wynoszą obecnie 45 mld zł.

Windykacja polubowna. Wystarczy dłuższa choroba, która uniemożliwi pracę, a brak regularnych dochodów przełoży się na zwlekanie z terminową zapłatą rachunków i już można zostać dłużnikiem. Wiele osób wpada w panikę, gdy otrzymuje list lub telefon z firmy windykacyjnej. Skąd te emocje? Powodem jest brak wiedzy. Kiedy kontaktuje się z nami windykator, to dobra wiadomość, bo oznacza, że zaległym długiem nie zainteresował się jeszcze sąd i mamy szansę na polubowne rozwiązanie problemu finansowego. 

Zgodnie z projektowaną ustawą o działalności windykacyjnej i zawodzie windykatora, minister właściwy do spraw gospodarki będzie wydawał, odmawiał wydania, zawieszał i cofał – w drodze decyzji – zezwolenie na prowadzenie działalności windykacyjnej.

Projektowana ustawa o działalności windykacyjnej i zawodzie windykatora wprowadza dwa rodzaje nadzoru nad rynkiem windykacyjnym, tj. nadzór nad działalnością przedsiębiorstw windykacyjnych oraz nadzór nad działalnością windykatorów.

Jakie są cele i główne założenia projektu ustawy o działalności windykacyjnej i zawodzie windykatora oraz zmianie niektórych innych ustaw?

Aktualnie windykacja należności, zwłaszcza ta w formie pozasądowej (polubownej), nie jest obwarowana kompleksową regulacją prawną. Odnosi się do zarówno do osoby windykatora, formy prowadzenia działalności, jak i zasad przeprowadzania windykacji pozasądowej. Bez odpowiednich regulacji może dochodzić do naruszeń ze strony firm windykacyjnych, których przedstawiciele popełniają czyny niezgodne z zasadami etyki (np. w wyniku nękania) lub niedozwolone w ramach windykacji. Właśnie dlatego ustawodawca zamierza wprowadzić nowe wymogi dla firm windykacyjnych. Wdrożenie tych zasad może wymusić znaczne przeobrażenia na podmiotach, które zajmują się odzyskiwaniem zaległych należności.

W bieżącym 2022 roku coraz większa liczba gospodarstw domowych może mieć problem z obsługą swoich zobowiązań. Dlatego więcej osób może mieć styczność z procesem windykacji. Windykacja jest działaniem zgodnym z prawem, a windykator dąży do polubownego ustalenia warunków spłaty zadłużenia. Czego nie może zrobić windykator? Związek Przedsiębiorstw Finansowych rozwiewa popularne mity dotyczące windykacji.

Komornicze e-licytacje nieruchomości. Od 19 września 2021 r. zaczęły obowiązywać przepisy dotyczące możliwości sprzedaży nieruchomości w drodze komorniczej licytacji elektronicznej. Resort sprawiedliwości ocenia, że zmiana pozwoli na likwidację zmów między licytantami oraz zapewni transparentność i bezpieczeństwo postępowań.

Faktury przekazywane do odzyskania. O 1/3 zwiększyła się od sierpnia ub. r. do sierpnia 2021 r. liczba faktur przekazywanych przez przedsiębiorców do odzyskania, a średni okres przeterminowania faktur skrócił się w tym czasie od 222 do 180 dni - wynika z danych Kaczmarski Inkasso, partnera Krajowego Rejestru Długów.

Windykacja a relacje z kontrahentem. Co 3. przedsiębiorstwo z sektora MŚP, które zleciło windykację należności, zaobserwowało wzrost liczby faktur opłacanych przez kontrahentów w terminie. Wśród tych, które odzyskały pieniądze, 68 proc. skorzystało z możliwości obciążenia dłużnika kosztami windykacji - wynika z badania „Relacje między kontrahentami po zleceniu windykacji” Kaczmarski Inkasso. Przedsiębiorcy, którzy zdecydowali się na to rozwiązanie, stosowali je najczęściej wobec wszystkich kontrahentów. Zachowali przy tym z nimi dobre kontakty.

Nieterminowe regulowanie płatności jest dla przedsiębiorców podwójnym obciążeniem: nawet bowiem niezapłacone faktury powodują powstanie obowiązku podatkowego. Nie dość, że wierzyciel nie otrzymuje zapłaty za wydany towar czy wykonaną usługę, to jeszcze musi odprowadzić podatek dochodowy i VAT. Zarówno bowiem podatek VAT, jak i podatek dochodowy z zasady rozliczane są metodą memoriałową (obowiązek rozliczenia się z urzędem skarbowym powstaje mimo tego, że nie otrzymano zapłaty). Ale warto wiedzieć, że w takiej sytuacji można skorzystać z pewnych udogodnień podatkowych.

Wierzyciele z reguły są zdeterminowani, żeby odzyskać pieniądze od dłużników, ale nie chcą ich upadku. Część firm odstępuje od natychmiastowej windykacji, stosując prolongaty długów czy rozkładając je na raty. Przedsiębiorcy są jednak ostrożni i w gospodarce postcovidowej częściej decydują się na pieczęć prewencyjną czy monitoring płatności jeszcze przed terminem zapłaty. Wśród branż zlecających windykację królują obecnie: transportowa, budowlana, farmaceutyczna oraz szkoleniowa. Nowe kategorie dłużników to tzw. branża beauty, turystyka, hotele czy restauracje.

Epidemia COVID-19 spowodowała, że wielu konsumentów ma trudności z terminowym spłacaniem swoich zobowiązań. W tej sytuacji (niełatwej dla wielu osób) etyczne odzyskiwanie należności staje się tym bardziej istotne. Kilkanaście lat temu Związek Przedsiębiorstw Finansowych (organizacja zrzeszająca instytucje m.in. z sektora bankowego, pożyczkowego, pośrednictwa finansowego czy windykacyjnego) stworzyła Zasady Dobrych Praktyk (ZDP). To obszerny dokument będący zbiorem norm etycznych, według których powinny funkcjonować firmy działające na rynku finansowym.

UODO tłumaczy, kiedy firmy windykacyjne, wierzyciele, komornicy sądowi mogą legalnie przetwarzać dane osobowe dłużników. Czy wierzyciele mają prawo sprzedać dług innemu podmiotowi bez zgody dłużnika?

W dniu 13 listopada 2017 r. wchodzi w życie nowelizacja ustawy o udostępnianiu informacji gospodarczej i wymianie danych gospodarczych (zmiana ta jest zawarta w ustawie z 7 kwietnia 2017 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ułatwienia dochodzenia wierzytelności). Istotną nowością będzie możliwość wezwania dłużnika do zapłaty e-mailem, a nie, jak dotychczas, tylko listem poleconym lub osobiście. Biura informacji gospodarczej poszerzą też zakres udostępnianych informacji o firmach i konsumentach oraz będą mogły tworzyć scoringi, czyli portrety wiarygodności finansowej klientów.

Okazuje się, że ofiarami przemocy ekonomicznej są głównie kobiety. Chociażby niepłacenie alimentów jest przemocą ekonomiczną. Komornicy postanowili pomóc osobom w takiej sytuacji.

W aktualnym stanie prawnym, aby wykonywać zawód komornika należy ukończyć studia prawnicze, a następnie dostać się na aplikację komorniczą i zdać pozytywnie egzamin końcowy. Jeszcze do niedawna komornik nie musiał mieć nawet wykształcenia wyższego. Nadal wielu komorników wykonuje zawód bez ukończonych studiów prawniczych.

Zasady skutecznego przeprowadzenia windykacji sądowej przedstawia Remigiusz Brzeziński, prezes zarządu Kancelarii Prawnej – Inkaso WEC.

Jednym z podstawowych problemów, z którymi muszą mierzyć się dzisiejsi przedsiębiorcy, jest brak terminowości spłat należności przez partnerów biznesowych. Czasem jest to wynikiem nieszczęśliwego zbiegu okoliczności, który powoduje u kontrahenta przejściowe kłopoty. Czasem, niestety, bywa też tak, że partner biznesowy prowadzi takie działania celowo, traktując opóźnienie zapłaty jako formę bezkosztowego kredytowania. W każdym z tych przypadków warto skorzystać ze wsparcia firmy windykacyjnej – aby wypracować wspólnie rozwiązanie ułatwiające wyjście z trudnej sytuacji albo po prostu wyegzekwować swoje pieniądze.

„Nie zapłacę, bo nie mam - też mi nie zapłacili” – takie słowa windykatorzy specjalizujący się w odzyskiwaniu należności wynikających z obrotu gospodarczego słyszą codziennie. Zatory płatnicze to inaczej kumulujące się zadłużenie pomiędzy kontrahentami. Zjawisko to jest szczególnie groźne dla małych i średnich przedsiębiorstw, dla których brak zapłaty w terminie może oznaczać utratę płynności finansowej i w konsekwencji bankructwo.

Od dnia nabycia uprawnienia do odsetek z tytułu opóźnienia w zapłacie należności wynikającej z umowy przysługuje od dłużnika z tytułu rekompensaty za koszty odzyskiwania należności równowartość kwoty 40 euro przeliczonych na złote według średniego kursu euro ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski ostatniego dnia roboczego miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym świadczenie pieniężne stało się wymagalne. Przedmiotowy ryczałt ma za zadanie rekompensować wierzycielowi wszelkiego rodzaju koszty związane z odzyskiwaniem należności, w szczególności koszty postępowania sądowego.