Tematy - Więzienie

Gwara więzienna to nie tylko tajemnicza grypsera i charakterystyczne tatuaże. Wiele wyrażeń używanych za murami zakładów karnych na dobre weszło do codziennego języka. Czy wiesz, które z nich są popularne także poza więzieniem? Rozwiąż quiz i przekonaj się, jak dobrze znasz slang, który stał się częścią naszego słownictwa.

W polskim prawie już od dawna istnieje społeczny obowiązek zawiadomienia o przestępstwie. Jednak w związku z unijną dyrektywą o ochronie sygnalistów, to za mało, trzeba wprowadzić całkiem nową ustawę. Niektórzy pytają: więzienie za brak dostatecznej ochrony sygnalistów? Zdecydowanie tak!

Aby uniknąć płacenia mandatów za nieprawidłowe parkowanie, dostawca jedzenia przerobił na tablicy rejestracyjnej literę F na E. Teraz grozi mu nawet 5 lat więzienia. Chciał być sprytny. Policjanci byli jednak sprytniejsi.

System dozoru elektronicznego umożliwia skazanym na pozbawienie wolności odbywanie kary w domu. Skazani mogą opuszczać miejsce zamieszkania, udając się m.in do pracy, czy załatwiać sprawy urzędowe. Kto może ubiegać się o odbycie kary w systemie dozoru elektronicznego? Jakie wymogi musi spełnić osadzony, który chce wyjść na tzw. bransoletę?

Zakład karny to instytucja penitencjarna, która służy do odbywania kary pozbawienia wolności w systemie karnym. Jest to miejsce, w którym skazane osoby przebywają i odbywają wyroki za popełnione przestępstwa.

18 lipca obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Praw Więźniów. Osoby pozbawione wolności również mają swoje prawa, a ich ochrona jest dużą częścią misji Rzecznika Praw Obywatelskich. O czym jeszcze warto przypomnieć przy okazji tego dnia?

Resocjalizacja to proces, który ma na celu przywrócenie jednostce, która popełniła przestępstwo, funkcjonowania zgodnego z normami społeczeństwa. To wieloetapowe działanie ma zapobiegać powtarzalności przestępstw poprzez zmianę postaw, zachowań i umiejętności osoby skazanej.

W niniejszym artykule będzie mowa o karach dyscyplinarnych, jakie w razie konieczności są wymierzane osadzonym w trakcie odbywania przez nich kary pozbawienie wolności. Są to środki dyscyplinujące, bez których trudno byłoby zapanować nad osadzonymi w sytuacji ich niesubordynowanego zachowania.

W niniejszym artykule będzie mowa o możliwości świadczenia pracy przez osoby wykonujące karę pozbawienia wolności. Pokrótce opiszę o zasadach wynagrodzenia takich pracowników i zasadach przyznawania pracy.

Utarło się przekonanie, że w zakładach karnych przebywają sami degeneraci. Degenerat, wedle słownika języka polskiego, oznacza osobę, która utraciła poczucie moralności. Rzeczywiście, nie sposób nie zgodzić się z tym, że w większości sprawcy przestępstw zapomnieli o pewnych zasadach i wartościach społecznych. Chciałabym jednak głębiej pochylić się nad charakterystyką sprawców przestępstw, aby uniknąć mającej miejsce powszechnej generalizacji w tym aspekcie.

Sejm RP w przyjętej w środę uchwale zdecydowanie potępił skazanie Andrzeja Poczobuta w pokazowym procesie na 8 lat więzienia; wskazał, że to kulminacja represji wymierzonych w mniejszość polską na Białorusi. Posłowie domagają się też w niej nałożenia sankcji personalnych na prześladowców Poczobuta.

W dzisiejszej części opisu życia osadzonych za murami zakładu karnego poświęcę nieco uwagi zagadnieniom takim jak czynności rekreacyjne oraz edukacja więźniów.

Po interwencji Rzecznika Praw Obywatelskich resort sprawiedliwości ponad 3 lata temu zobowiązał się dodać biustonosze do bielizny, jaka przysługuje kobietom osadzonym w zakładach karnych. RPO ponownie prosi o poinformowanie, na jakim etapie są prace legislacyjne.

To część druga serii artykułów na temat obrazu życia więźniów za murami zakładu karnego. W dzisiejszej części przyjrzymy się kolejnym zagadnieniom związanym z pobytem osadzonych w jednostkach penitencjarnych.

Niejednokrotnie można usłyszeć, że przestępcom w zakładach karnych jest zbyt dobrze. Pojawiają się głosy, że powinni być surowiej traktowani i że zakłady karne oferują im „cieplarniane” warunki. O tym jak jest naprawdę mogą zaświadczyć w zasadzie jedynie sami osadzeni lub nadzorująca ich Służba Więzienna, natomiast ze swojej strony, jako adwokat oraz sympatyk kwestii związanych z więziennictwem w Polsce i podkulturą więzienną, chciałabym przedstawić czytelnikom tegoż artykułu kilka interesujących – mam nadzieję – faktów z „życia za murami”.

O podjęcie niezwłocznej interwencji w sprawie praktycznego zapewnienia prawa osadzonych do kontaktów telefonicznych z rodzinami zaapelował w środę do Służby Więziennej prezes Naczelnej Rady Adwokackiej mec. Przemysław Rosati. Ocenił, że problem pojawił się po niedawnych zmianach przepisów.

Za murami więzień przebywa 6 305 skazanych za przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji; prawie trzy czwarte to osoby skazane za prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego - poinformowała PAP ppłk Arleta Pęconek z zespołu prasowego Służby Więziennej.

Od 1 stycznia 2023 r. każdy skazany przebywający w celi mieszkalnej, w której jest dodatkowy sprzęt elektroniczny lub elektryczny będzie zobowiązany do zryczałtowanej miesięcznej opłaty, nawet jeśli to własność jednego z osadzonych. Chodzi o telewizor, radio, czajnik elektryczny i wieżę stereo. W opinii RPO nie jest to założenie w pełni słuszne.

Wprowadzenie minimalnych standardów rozmów telefonicznych miało być korzystne dla osadzonych, a tymczasem spowodowało, że liczba dozwolonych połączeń została ograniczona.

Prezydent Andrzej Duda podpisał obszerną nowelizację Kodeksu karnego wykonawczego, która m.in. zmienia niektóre zasady wykonywania kar więzienia, rozszerza stosowanie dozoru elektronicznego i reguluje dostęp więźniów do świadczeń zdrowotnych.

Szereg zmian dot. więziennictwa i mających polepszyć warunki bezpieczeństwa więzień oraz ochronę przed sprawcami najcięższych przestępstw, a także poszerzyć stosowanie systemu dozoru elektronicznego - przewiduje przyjęty we wtorek przez rząd projekt noweli Kodeksu karnego wykonawczego.

Zmiana otoczenia oraz odmienne warunki życia wyznaczane więziennym regulaminem, mogą spowodować rozmaite reakcje psychiczne u osadzonych. Wielu z nich podejmuje się protestu głodowego i dokonuje samookaleczenia.

Policja, Straż Graniczna, Państwowa Staż Pożarna, Służba Ochrony Państwa i Służba Więzienna przejdą modernizację. Obejmie ona m.in. sposób powoływania do policji i mianowania. Przewiduje także rozbudowę infrastruktury i zakup dodatkowego sprzętu.

Zakażenie koronawirusem. Wiceminister sprawiedliwości zapowiada wysokie kary, takie jak np. za zakażenie wirusem HIV. Sprawcy może grozić nawet 8 lat więzienia.

20.06.2021 weszła w życie ustawa mająca zapewnić środki na stworzenie tymczasowej placówki dla pacjentów ośrodka w Gostyninie, w którym przebywają najgroźniejsi przestępcy już po odbyciu kary. Przepisy pozwolą też na czasowe delegowanie tam funkcjonariuszy Służby Więziennej.

29.06.2021 r. w Służbie Więziennej obowiązywać będzie nowy formularz skierowania do komisji lekarskiej. Skierowane dotyczy kandydata, funkcjonariusza, funkcjonariusza zwolnionego, emeryta oraz rencisty.

Nastąpił wzrost aktywności pracowniczej i społecznej więźniów oraz zwiększenie ich zdolności do zatrudnienia. Przyczynił się do tego specjalny program szkoleń, które w ramach resocjalizacji prowadziła Służba Więzienna. Choć praca osadzonych po zakończonych szkoleniach była istotą projektu, to jednak jego założenia nie gwarantowały utrwalania zdobytych umiejętności. W konsekwencji większość uczestników projektu wykonywało nieodpłatne prace porządkowe i pomocnicze na rzecz zakładów karnych. W wielu przypadkach prace te pozostawały bez związku z tematem ukończonego szkolenia a wykonywane były przez krótkie okresy. Ograniczało to skuteczność wejścia na rynek pracy po opuszczeniu jednostki penitencjarnej.

Zdaniem służby więziennej decyzja dyrektora więzienia o dystrybucji posiłków przez okna w drzwiach celi podyktowana jest przede wszystkim względami bezpieczeństwa i porządku.

Więzień powinien mieć możliwość codziennych spacerów poza godzinami jego pracy. Plan spacerów w danym areszcie musi zostać skonstruowany w taki sposób, aby gwarantował realizację prawa do spaceru.

RPO zadał Sądowi Najwyższemu pytanie prawne dotyczące badania skargi więźnia na decyzję: prezesa sądu, sędziego penitencjarnego, dyrektora zakładu karnego i aresztu śledczego, dyrektora okręgowego i generalnego Służby Więziennej, komisji penitencjarnej oraz kuratora sądowego. Czy skargi należy badać wyłącznie pod kątem formalnym, czy także merytorycznym?

Odizolowanie więźnia z podejrzeniem gruźlicy od współmieszkańców celi powinno nastąpić już w dniu ujawnienia tych podejrzeń. Są oni bowiem najbardziej narażeni na zakażenie.

RPO interweniował w sprawie skazanego, któremu nie pozwolono odejść od stolika w celu spędzenia czasu z jego dziećmi w kąciku zabaw więziennej sali widzeń. Zgodnie z Kodeksem karnym wykonawczym jest to możliwe za zgodą funkcjonariusza.

Rzecznik Praw Obywatelskich interweniował w sprawie bielizny przysługującej kobiecie będącej w więzieniu. Dotychczas skazana lub aresztowana nie otrzymywała biustonosza.

Cele więzienne powinny być maksymalnie 10-osobowe. RPO wystąpił do Dyrektora Generalnego Służby Więziennej, który podzielił to stanowisko. Cele z większą liczbą osadzonych mają zostać zlikwidowane.

Kontrola osobista więźnia stanowi przedmiot zmian w Kodeksie karnym wykonawczym. Przepisy regulujące kontrolę osobistą przeprowadzaną przez Policję, Straż Graniczną, straż gminną, ABW i CBA powinny odnosić się także do Straży Więziennej. Muszą określać granice tej kontroli oraz przewidywać możliwości zaskarżenia jej do sądu.

Regulaminy więzień często są sprzeczne z prawem. RPO zwraca uwagę Dyrektora Generalnego Służby Więziennej na odzież nieadekwatną do temperatury otoczenia, brak napojów w trakcie spaceru w upały, uniemożliwienie zabawy z dzieckiem podczas widzenia i brak możliwości korzystania z komputera tymczasowo aresztowanych.

Zdaniem Rzecznika Paw Obywatelskich wydawanie więźniom posiłków przez otwór w drzwiach cel mieszkalnych narusza ich godność. Nie może stanowić to zasady. Taka procedura powinna być stosowana wyłącznie wówczas, gdy przemawiają za tym szczególne względy ochronne.

Rzecznik Praw Obywatelskich podkreśla, że zalecenia penitencjarno-ochronne Służby Więziennej nie mogą ingerować w prawa więźniów. Nie mogą być stosowane w sposób nadmierny i nieuzasadniony.

Środki z programu PO WER (Program Wiedza Edukacja Rozwój) przeznaczane są na realizację różnego rodzaju projektów mających na celu m.in. integrację społeczno-zawodową więźniów (projekt "Nowa Droga – wsparcie osób młodych opuszczających zakłady karne lub areszty śledcze"), Romów (projekt "Pewne jutro poprzez aktywność zawodowo-edukacyjną - projekt dla społeczności romskiej Dolnego Śląska"), doskonalenie umiejętności pracowników pomocy społecznej (projekt "Specjalista pracy socjalnej") czy na podnoszenie kwalifikacji zawodowych młodzieży w OHP (projekt "Od szkolenia do zatrudnienia").

Zdaniem Rzecznika Praw Obywatelskich decyzja o udziale w komunii córki pod konwojem funkcjonariusza Służby Więziennej powinna należeć do więźnia i jego rodziny.

Więzień, który otrzymuje przepustkę losową na pogrzeb bliskiej osoby, powinien zostać uprzedzony o warunkach przepustki już w decyzji o zgodzie na nią. Więźniowie jeżdżą na pogrzeb w kajdankach, odzieży więziennej i pod strażą. Taka informacja mogłaby wpłynąć na zmianę decyzji o uczestnictwie w pogrzebie.

Co do zasady, kara pozbawienia wolności powinna zostać wykonana niezwłocznie po uprawomocnieniu się wyroku skazującego. W wyjątkowych sytuacjach wskazanych w przepisach Kodeksu karnego wykonawczego, możliwe jest odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności. Jak powinien wyglądać wniosek o odroczenie kary?

W razie zaistnienia przesłanek określonych w przepisach Kodeksu karnego wykonawczego, sąd ma prawo lub obowiązek odroczenia wykonania kary pozbawienia wolności. Kiedy sąd może, a kiedy musi odroczyć wykonanie kary pozbawienia wolności? Czy możliwe jest odwołanie odroczenia?

Sprawa Tomasza Komendy, który spędził w więzieniu 18 lat mimo, że był niewinny, wstrząsnęła opinią publiczną. Rzecznik Praw Obywatelskich odniósł się do tej sprawy jednocześnie wskazując dziewięć najczęstszych pomyłek sądowych, które mogą przyczynić się do skazania niewinnych osób.

Odbywanie kary pozbawienia wolności w zakładzie karnym wiąże się z obowiązkiem przestrzegania reguł wynikających nie tylko z ustaw ale także i z regulaminu wewnętrznego danego zakładu karnego. Więzień, który nie przestrzega ustalonych zasad może otrzymać od dyrektora zakładu jedną z licznych kar dyscyplinarnych.

Liczba widzeń przysługujących skazanemu oraz zasady ich przeprowadzania uzależnione są od przede wszystkim od rodzaju zakładu karnego w jakim skazany odbywa karę. Możemy wyróżnić zakłady karne zamknięte, półotwarte oraz otwarte. Skazany może widzieć się nie tylko z rodziną i osobami najbliższymi, ale także i ze swoim obrońcą lub inną osobą za zgodą dyrektora zakładu karnego.

Możliwość ,,wyjścia na przepustkę’’ jest bardzo ceniona przez więźniów. Otrzymanie przepustki jest uzależnione nie tylko od zachowania więźnia w trakcie odbywania kary ale także od rodzaju zakładu karnego w jakim przebywa.

Zdarza się, że skazany na karę grzywny z różnych powodów jej nie wykonuje. Może to być związane z ciężką sytuacją finansową, brakiem lub utratą pracy w związku ze skazaniem, a zdarza się nawet, że skazani zwyczajnie o grzywnie zapominają lub oczekują do wszczęcia egzekucji komorniczej. Najdalej idącą konsekwencją nieuiszczenia orzeczonej prawomocnym wyrokiem kary grzywny może być jej zamiana przez sąd na karę pozbawienia wolności.

Przygotowany przez Ministerstwo Sprawiedliwości oraz Centralny Zarząd Służby Więziennej program „Praca dla więźniów” przynosi spektakularne efekty. Wśród skazanych zdolnych do pracy poziom zatrudnienia wynosi 83 proc. Przed wdrożeniem programu pracowało 36 proc. wszystkich skazanych, dziś jest to 54 proc. Powstają kolejne z 40 zaplanowanych hal produkcyjnych przy zakładach karnych

Polskie prawo karne zezwala na ubieganie się o warunkowe przedterminowe zwolnienie z odbycia części kary pozbawienia wolności. Jak stanowi Kodeks karny (dalej: k.k.) skazanego można warunkowo zwolnić po odbyciu co najmniej połowy kary, jednak w pewnych przypadkach wymóg ten bywa zaostrzany.

Więzienie

QUIZ. Gwara więzienna - więcej niż grypsera. Sprawdź, które słowa wyszły poza mury więzienia!

Więzienie za brak dostatecznej ochrony sygnalistów?

Chciał uniknąć kary za parkowanie. Przerobił litery na tablicy rejestracyjnej. Dostał zarzut karny i może trafić do więzienia na 5 lat

Kara pozbawienia wolności w dozorze elektronicznym - kto może ją odbywać?

Zakład karny

18 lipca - Międzynarodowy Dzień Praw Więźniów. Do czego mają prawo więźniowie w Polsce?

Resocjalizacja – ważny proces reintegracji osób skazanych

Życie więzienne, czyli o tym jak wygląda życie za murami zakładu karnego – część 5

Życie więzienne, czyli o tym jak wygląda życie za murami zakładu karnego – część 4

Psychika więźniów – o charakterystyce sprawców przestępstw oraz skutkach izolacji więziennej

Sejm potępił w uchwale skazanie Andrzeja Poczobuta

Życie więzienne, czyli o tym jak wygląda życie za murami zakładu karnego – część 3

Czy kobieta osadzona w więzieniu dostanie komplet bielizny?

Życie więzienne, czyli o tym jak wygląda życie za murami zakładu karnego – część 2

Życie więzienne, czyli o tym jak wygląda życie za murami zakładu karnego – część 1

Prezes Adwokatury apeluje ws. kontaktów telefonicznych osadzonych z rodzinami

Ilu skazanych za jazdę po alkoholu przebywa w więzieniach?

Dodatkowy sprzęt elektroniczny w celi z opłatą od 2023 r. Uwagi RPO

Standardy rozmów telefonicznych w więzieniach przyczyną niepokojów

Prezydent podpisał nowelizację Kodeksu karnego wykonawczego

Zasady wykonywania kar więzienia do zmiany

Protest głodowy i samookaleczenie więźniów w zakładzie karnym

Modernizacja służb mundurowych – prezydent podpisał ustawę

Do 8 lat więzienia za zakażenie koronawirusem?

Delegowanie funkcjonariuszy SW do ośrodka w Gostyninie

Nowy formularz skierowania do komisji lekarskiej w Służbie Więziennej od 29.06.2021

NIK o resocjalizacji więźniów poprzez aktywizację zawodową

Wydawanie posiłków więźniom przez okno w drzwiach celi - względy bezpieczeństwa

Praca więźnia a prawo do spaceru

Skargę więźnia można badać po względem merytorycznym - RPO

Odizolowanie więźnia z podejrzeniem gruźlicy

Kącik zabaw więziennej sali widzeń - czas skazanego z dziećmi

Kobiecie w więzieniu należy się pełny komplet bielizny

Cele więzienne maksymalnie 10-osobowe - RPO

Kontrola osobista więźnia a prawo do sądu - RPO

Regulamin więzienia a prawa więźnia

Wydawanie posiłków więźniom przez otwór w drzwiach narusza godność - RPO

Zalecenia penitencjarno-ochronne nie mogą ingerować w prawa więźniów - RPO

Program PO WER - m.in. integracja społeczno-zawodowa więźniów i Romów

Decyzja o udziale w komunii córki powinna należeć do więźnia i jego rodziny - RPO

Przepustka dla więźnia na pogrzeb - uprzedzenie o kajdankach, odzieży więziennej i straży

Wniosek o odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności – WZÓR

Odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności

Dlaczego w Polsce skazuje się osoby niewinne? Sprawa Tomasza Komendy

Kary dyscyplinarne dla więźniów

Widzenia w zakładzie karnym – jakie zasady obowiązują?

Kiedy więzień może starać się o przepustkę?

Zastępcza kara pozbawienia wolności za niezapłaconą grzywnę.

MS: Program ,,Praca dla więźniów'' wielkim sukcesem

Kiedy można ubiegać się o warunkowe przedterminowe zwolnienie z więzienia?