REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

REKLAMA

Wcześniejsza emerytura, Pracownik

Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail

Zmiany w prawie pracy: Monitor stacjonarny i szkła kontaktowe dla pracownika [od 17 listopada 2023 r.]

Pracownik pracujący na laptopie ma prawo zażądać od pracodawcy wyposażenia stanowiska pracy w monitor stacjonarny. Dzięki temu podepnie laptopa do monitora zwiększając komfort swojej pracy. Dotyczy to także stanowiska pracy w domu pracownika zdalnego. Takie jego doposażenie w praktyce pozwoliłoby pracownikowi tanio odkupić od pracodawcy monitor (po kilku latach użytkowania). 

Wynagrodzenie pracowników parków narodowych - będą zmiany

Wynagrodzenie pracowników parków narodowych - będą zmiany już od 2024 r. Projekt rozporządzenia określa wysokość wynagrodzenia i dodatków w zależności od zajmowanego stanowiska w Służbie Parku Narodowego. Projekt wskazuje również na nagrodę jubileuszową, odprawy i wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy.

Czy opłata za stołówkę zakładową to koszt uzyskania przychodów dla spółki?

Według Krajowej Informacji Skarbowej (KIS) wydatki związane z opłatą operatorską zostały uznane za koszty uzyskania przychodów, ponieważ przyczyniły się do poprawy atmosfery pracy i zwiększenia efektywności pracowników, co ma wpływ na osiągnięcie większych przychodów przez spółkę.

Badanie: 52% pracowników w Polsce nie odczuwa zmian związanych z wykorzystaniem sztucznej inteligencji

Choć automatyzacja działań oraz sztuczna inteligencja wykorzystywana jest już niemal w każdej branży, 52% pracowników w Polsce nie odczuwa zmian z tym związanych. Talenty, które zauważają wpływ AI na swoją pracę, w dużej mierze obserwują zmiany i biorą pod uwagę reskilling lub upskilling. Jak pokazuje najnowsze badanie Manpower, 43% polskich pracowników, pomimo trudnej do przewidzenia przyszłości, jest spokojnych o swoje stanowisko, a 16% nie czuje się w swoim miejscu pracy tak pewnie, jak dotychczas.

REKLAMA

Czy zdigitalizowane faktury pozwalają na odliczenie VAT w świetle polskiego prawa podatkowego?

Krajowa Informacja Skarbowa (KIS) w swojej interpretacji wyjaśniła, że archiwizowanie papierowych dokumentów księgowych wyłącznie w formie elektronicznej jest dopuszczalne, a odliczenie podatku VAT od zakupu, który jest udokumentowany jedynie zdigitalizowaną kopią, jest zgodne z przepisami prawa.

Badanie: W 2024 r. firmy będą oferowały podwyżki, ale raczej skromne

Co czwarty przedsiębiorca planuje w przyszłym roku podwyżki. Niemal połowa pracowników może liczyć na wzrost wynagrodzenia na poziomie dzisiejszej inflacji. To wnioski z najnowszego „Barometru Polskiego Rynku Pracy” Personnel Service.

Czy koszty zakwaterowania pracowników tymczasowych można uwzględnić jako koszty podatkowe?

Krajowa Informacja Skarbowa (KIS) uznała, że wydatki związane z zakwaterowaniem pracowników tymczasowych stanowią koszty uzyskania przychodów dla spółki, uwzględniając konieczność zapewnienia zakwaterowania w celu kontynuacji współpracy, osiągania przychodów oraz zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy.

Dobrostan w firmie. Co jest ważne dla pracowników?

Blisko połowa pracowników w Polsce oraz nieco ponad 60 proc. przedstawicieli pracodawców wysoko ocenia swój wellbeing w pracy – wynika z raportu Koalicji Bezpieczni w Pracy „Bezpieczeństwo Pracy w Polsce 2023. Dobrostan pracownika, czyli wellbeing w pracy”. Prawie wszyscy przebadani pracownicy są zdania, że to firma powinna dbać o wellbeing pracowników (95 proc.), przy czym jedynie 35 proc. deklaruje, że ma to miejsce w ich miejscu zatrudnienia.

REKLAMA

50 tys. zł. i 5% opłaty od WPS - zmiana przepisów, niższe opłaty sądowe w prawie pracy, rewolucja na korzyść pracowników

Czy sąd pracy jest za darmo? Kto ponosi koszty sprawy w sądzie pracy? Jakie są koszty przegranej sprawy w sądzie pracy? Dotychczas w sprawach pracowniczych, gdzie WPS przekraczał 50 tys. zł pracownik miał obowiązek uiszczenia opłaty sądowej, która stanowiła opłatę stosunkową w wysokości 5% WPS, nie więcej niż 200 tys. zł i musiała być uiszczania od wszystkich pism podlegających opłacie (np. pozew, zażalenie, apelacja). Teraz już tak nie jest! Pracownicy skorzystają - mogą wnosić nawet milionowe powództwa, bez obawy ponoszenia opłaty na wstępie od pozwu. Czy sądy pracy będą "zapchane" nowymi sprawami? Zapewne tak, bo koszty ponoszone na wstępie sprawy, nie odstraszą już pracowników.

Na czym polega wypowiedzenie zmieniające?

Na czym polega wypowiedzenie zmieniające? Czy pracownik musi przyjąć wypowiedzenie zmieniające? Co jeśli pracownik nie przyjmie wypowiedzenia zmieniającego? Jaki jest okres wypowiedzenia zmieniającego? Czy powierzenie wykonywania innej pracy a wypowiedzenie zmieniające to to samo - to najczęstsze wątpliwości pracowników.

Czy w aktach osobowych pracownika należy przechowywać wnioski o okazjonalną pracę zdalną

Pracownik złożył wniosek o okazjonalną pracę zdalną. Czy dla tego typu dokumentacji należy założyć odrębną teczkę niedołączaną do akt osobowych pracownika?

Dzień Szefa. Jaki powinien być współczesny lider?

16 października został okrzyknięty jako „Boss Day” w Stanach Zjednoczonych już w 1962 roku. W Polsce Dzień Szefa jest jednym z tzw. świąt nietypowych, przy okazji których warto poruszyć temat roli liderów w firmach. Czym powinien charakteryzować się współczesny dobry manager? Czego oczekują od niego pracownicy?

Gdzie można znaleźć pracę w Warszawie? Brakuje 12 tys. pracowników

W Warszawie poszukiwanych jest ponad 12 tysięcy pracowników – wynika z danych popularnego serwisu z ogłoszeniami . Najwięcej ofert jest dla pracowników średniego szczebla, czyli specjalistów oraz dla młodszych specjalistów. W jakich branżach można znaleźć pracę? Jakie metody wykorzystują firmy, by zachęcić do pracowania u siebie? Sprawdziliśmy.

Czy wycieczka integracyjno-wypoczynkowa dofinansowana z ZFŚS to przychód pracownika podlegający opodatkowaniu?

Krajowa Informacja Skarbowa w swojej interpretacji wyjaśniła, że dofinansowanie z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych (ZFŚS) do wycieczki integracyjno-wypoczynkowej nie stanowi przychodu pracownika w postaci nieodpłatnego świadczenia, które podlega opodatkowaniu.

Czy pracownik uczestniczący w wycieczce osiąga przychód ze stosunku pracy - interpretacja MF

Pracownik, który wziął udział w wycieczce integracyjno-wypoczynkowej, sfinansowanej częściowo ze środków ZFŚS, nie osiąga przychodu ze stosunku pracy. Takie stanowisko potwierdził Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji, której fragment przedstawiamy.

Czy bożonarodzeniowe i wielkanocne bonifikaty pracownicze na kartach przedpłaconych podlegają podatkowi PIT?

Krajowa Informacja Skarbowa w swojej interpretacji wyjaśniła, że świadczenie w postaci Kart przedpłaconych mających postać kart debetowych [płatniczych] oraz Kart przedpłaconych mających postać kart zasilanych pieniądzem elektronicznym, stanowi dla pracowników przychód ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Dodatkowo, wartość świadczenia w postaci Kart przedpłaconych - przekazanych pracownikom - których źródłem finansowania będą środki zakładowego funduszu świadczeń socjalnych korzysta ze zwolnienia z podatku określonego w art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych do wysokości kwoty obowiązującego w roku podatkowym limitu. 

Czy vouchery jubileuszowe dla pracowników są opodatkowane?

Krajowa Informacja Skarbowa (KIS) stwierdziła, że vouchery na pobyt w hotelu SPA, oferowane pracownikom jako nagrody jubileuszowe, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, ponieważ nie stanowią dodatkowej formy gratyfikacji za pracę i nie przynoszą pracownikom bezpośredniej korzyści majątkowej.

"Pracodawca Przyjazny Pracownikom". Konkurs rozstrzygnięty

Pracodawca Przyjazny Pracownikom - rozstrzygnięto konkurs, a Prezydent Andrzej Duda w Pałacu Prezydenckim wręczył przedstawicielom siedemnastu przedsiębiorstw statuetki i certyfikaty laureatów XV edycji. Konkurs „Pracodawca Przyjazny Pracownikom” ma na celu promowanie pracodawców, którzy wyróżniają się w zakresie przestrzegania przepisów prawa pracy, zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz prawa do zrzeszania się w związki zawodowe. Co ważne kandydatów do nagrody zgłaszają pracownicy zrzeszeni w Związku Zawodowym „Solidarność”. 

Pracownik – kto nim jest, a kto nie

Nie każde świadczenie pracy, na podstawie podpisanej umowy, sprawia, że mamy do czynienia z pracownikiem. Przepisy określają, kto w świetle prawa nim jest pracownikiem, a kto nie jest. 

Szef MEiN P. Czarnek: Od stycznia 2024 roku o 20 proc. wzrosną wynagrodzenia minimalne wszystkich grup pracowników naukowych

Wzrost wynagrodzeń minimalnych pracowników naukowych zapowiedział szef resortu edukacji. Pensje wzrosnąć mają od stycznia 2024 r. o 20 proc. 

Pracodawca musi wskazać kryterium wyboru pracownika do zwolnienia z pracy

Pracodawca musi wskazać przyczynę wyboru pracownika do zwolnienia z pracy - tak stwierdził Sąd Najwyższy w postanowieniu z 3 sierpnia 2023 r., sygn. akt III PSK 90/22. Dotyczy to sytuacji tzw. zwolnień grupowych, gdzie do rozwiązania umowy o pracę są typowani pracownicy zatrudnieni na tym samym stanowisku, według pewnych kryteriów, a pracodawca rozwiązuje umowę tylko z wybranymi. Te kryteria muszą być dla pracowników jasne, konkretne i zrozumiałe.

Niższe opłaty sądowe dla pracowników

Co do zasady pracownik wnoszący powództwo albo składający wniosek o wszczęcie postępowania nieprocesowego jest zwolniony z obowiązku uiszczania kosztów sądowych. Wyjątkiem od powyższej zasady są sprawy, w których wartość przedmiotu sporu przewyższa kwotę 50.000,00 złotych. Jedynie w tych sprawach, pracownik ma obowiązek ponoszenia opłaty sądowej. Wprowadzone od 28 września 2023 roku zmiany w ustawie z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych zmieniają zasady ponoszenia opłat sądowych przez pracowników, czyniąc je jeszcze bardziej korzystnymi, niż dotychczas. 

Zdrowie psychiczne polskich pracowników pogorszyło się znacznie w ciągu ostatnich 3 lat. Czy pracodawcy dają im wsparcie psychologiczne?

Prawie ⅔ pracowników zauważyło pogorszenie kondycji psychicznej na przestrzeni ostatnich 3 lat. Co piąty aktywny zawodowo Polak korzystał ze wsparcia psychologicznego w ciągu ostatniego roku, a 62% z nich deklaruje potrzebę zapewnienia takiej możliwości przez pracodawców. To tylko niektóre dane z najnowszego raportu Wellbee "Kondycja psychiczna polskich pracowników", powstałego we współpracy z ICAN Institute. Wyniki badań nie pozostawiają złudzeń – kondycja psychiczna polskich pracowników wymaga wsparcia, również – a być może przede wszystkim – ze strony pracodawców. Choć wiele firm deklaruje włączenie tej formy pomocy do strategii wellbeingowej organizacji, jej realne wdrożenie wciąż pozostawia wiele do życzenia. Dane zawarte w raporcie oraz realny obraz kondycji polskich pracowników to problem, o którym warto mówić głośno - zwłaszcza w świetle obchodzonego 10 października Światowego Dnia Zdrowia Psychicznego. 

Zatrudniasz młodocianych pracowników? Sprawdź, co zmienia najnowsze rozporządzenie!

30 września weszło w życie nowe rozporządzenie dotyczące wykazu prac wzbronionych młodocianym pracownikom oraz warunków ich zatrudniania. Kiedy i na jakich warunkach może być zatrudniona osoba niepełnoletnia? Jakie zmiany wprowadzają nowe przepisy? 

Dobre zmiany dla pracowników w sądach pracy od września 2023 r. Dodatkowa ochrona przed zwolnieniem z pracy. Bez opłaty sądowej także od pozwów ponad 50 tys. zł

W dniu 22 września 2023 r. weszły w życie przepisy wzmacniające pozycję zwolnionych pracowników, którzy wystąpią do sądu pracy z odwołaniem od wypowiedzenia umowy o pracę. Nowelizacja przepisów Kodeksu postępowania cywilnego gwarantuje szybszy powrót do pracy pracownikowi, którego Sąd I instancji przywrócił do pracy lub uznał wypowiedzenie mu umowy o pracę za bezskuteczne. W przypadku pracowników szczególnie chronionych powrót do pracy może nastąpić jeszcze nawet przed rozpoczęciem faktycznych czynności procesowych, jeśli pracownik wystąpi z wnioskiem o zabezpieczenie swojego roszczenia do sądu. Zmiana ta jest konsekwencją porozumienia zawartego pomiędzy rządem a NSZZ „Solidarność” w czerwcu tego roku.

Jak zatrudnić pracownika w ramach umowy o pracę? Jakie obowiązki ciążą na pracodawcy w tym zakresie?

Jak zatrudnić pracownika w ramach umowy o pracę? Jakie obowiązki ciążą na pracodawcy w tym zakresie? Pracodawco sprawdź o czym musisz pamiętać. 

Czy refundacja za sprzęt do pracy zdalnej jest zwolniona od opodatkowania?

Krajowa Informacja Skarbowa (KIS) uznała, że wypłata ekwiwalentu pieniężnego pracownikowi za zakup sprzętu do pracy zdalnej jest uznawana za przychód ze stosunku pracy, ale może być zwolniona z opodatkowania, o ile spełnione zostaną określone warunki, w tym równoważność wypłaconego ekwiwalentu i wydatków pracownika na zakup sprzętu.

Obowiązek pracodawcy dalszego zatrudniania pracownika

Obowiązek pracodawcy dalszego zatrudniania pracownika - może okazać się dużym problem, szczególnie jeżeli chodzi o zwolnione osoby, które podlegały szczególnej ochronie. W grę wchodzi nawet egzekucja. To rewolucyjne zmiany w prawie pracy, które obowiązują od 22 września 2023 r.

Czy bony żywnościowe dla pracowników podlegają opodatkowaniu PIT?

Krajowa Informacja Skarbowa (KIS) wyjaśniła, że bony żywnościowe przekazane pracownikom parku narodowego, w celu zapewnienia posiłków profilaktycznych, będą stanowić dla nich przychód ze stosunku pracy, zwolniony od podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT).

Czy sfinansowanie szczepień pracowników MON jest opodatkowane?

Krajowa Informacja Skarbowa (KIS) w swojej interpretacji wyjaśniła, że sfinansowanie przez jednostkę budżetową podlegającą pod Ministerstwo Obrony Narodowej (MON) szczepienia ochronnego przeciwko grypie oraz kleszczowemu zapaleniu mózgu dla pracowników i żołnierzy nie generuje przychodu podlegającemu opodatkowaniu PIT.

Potrącenie z wynagrodzenia za zgodą pracownika - czy zawsze możliwe?

Potrącenie z wynagrodzenia niepewnej należności pracodawcy - czy w takiej sytuacji możliwa jest zgoda pracownika?  Jaka jest wolna od potrąceń kwota przy potrąceniu dobrowolnym? W jakiej formie potrącenie z wynagrodzenia?

7 października 2023 koniec z telepracą!

7 października 2023 koniec z telepracą - tak, ale nie z pracą zdalną. W dniu 7 kwietnia 2023 r. telepraca została całkowicie uchylona z Kodeksu pracy, ale został dodany rozdział IIc regulujący pracę zdalną. Mija właśnie 6. miesięczny okres przejściowy.

Czy vouchery z okazji jubileuszu pracy podlegają opodatkowaniu PIT?

Krajowa Informacja Skarbowa (KIS) w swojej interpretacji wyjaśniła, że voucher na pobyt w hotelu SPA przekazywany pracownikom jako nagroda jubileuszowa, mający charakter darowizny, nie podlega opodatkowaniu.

Faktura wystawiona na pracownika przez unijnego przewoźnika. Czy to jest import usług?

Otrzymaliśmy fakturę za przelot pracownika na trasie Warszawa-Paryż. Dokument wystawił unijny przewoźnik, który wskazał na fakturze swój francuski numer VAT UE. Czy w tej sytuacji musimy rozliczyć import usług, jeśli faktura jest wystawiona na naszego pracownika, który nie prowadzi działalności gospodarczej?

Czy pakiet medyczny dla pracowników stanowi przychód podlegający opodatkowaniu?

Krajowa Informacja Skarbowa (KIS) w swojej interpretacji wyjaśniła, że koszty pakietu medycznego związane z medycyną pracy i profilaktyką zdrowotną nie stanowią dla pracowników przychodu, podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, jeżeli są związane z obowiązkami pracodawcy wynikającymi z przepisów prawa pracy.

Zaległy urlop do 30 września 2023

Zaległy urlop do 30 września 2023. Trzeba wiedzieć, że już 30 września 2023 r. ulegnie przedawnieniu niewykorzystany urlop pracownika, który przysługiwał mu za 2019 r.

Twój pracodawca naruszył przepisy prawa pracy? Sprawdź jak skutecznie złożyć skargę, żeby pracodawca nie wiedział kto ją złożył

Twój pracodawca naruszył przepisy prawa pracy? Jako pracownik masz prawo do dochodzenia swoich praw przed sądem pracy. Możesz również złożyć skargę do Państwowej Inspekcji Pracy.

Czy zwrot kosztów za podróże lokalne pracowników stanowi koszt uzyskania przychodów?

Krajowa Informacja Skarbowa (KIS), w swojej interpretacji wyjaśniła, że kwoty zwrotów dla pracowników, którzy przemieszczają się na obszarze województwa w ramach wykonywania obowiązków służbowych będą traktowane jako koszty uzyskania przychodów dla pracodawcy.

Płaca minimalna 2024. Utrzymanie jednego pracownika będzie kosztować ok. 5181 zł

Pracodawców czeka zwiększenie minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2024 r. Wysokość nowych stawek brutto jest już znana, ale wciąż nie wiadomo, jakie kwoty pojawią się na kontach pracowników. Kolejna niewiadoma to koszty pracodawców. Eksperci są jednak zgodni, że kwota, która pozwoli firmom na utrzymanie obecnego personelu, znacznie wzrośnie.

Czy ugoda sądowa dotycząca odszkodowania za rozwiązanie umowy o pracę zwalnia z PIT?

Krajowa informacja Skarbowa (KIS) stwierdziła, że w przypadku odszkodowania wypłaconego pracownikowi w wyniku rozwiązania umowy o pracę za porozumieniem stron, odszkodowanie jest uznawane za przychód ze stosunku pracy i podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z przepisami prawa podatkowego.

NSA: Używasz swojego samochodu w pracy dla interesów pracodawcy? Zwrot kosztów od pracodawcy nie podlega PIT

Przełomowy wyrok NSA o prywatnych samochodach pracowników w firmach.

Nowe prawa pracowników w spółkach - od 15 września 2023

Od 15 września 2023 r. obowiązują nowe zasady uczestnictwa pracowników w spółce powstałej w wyniku transgranicznego przekształcenia, połączenia lub podziału spółek. Wszystko za sprawą dyrektywy, które należało implementować do polskiego porządku prawnego. Co zyskają a co stracą pracownicy na skutek zmian?

Czy i kiedy pracodawca powinien wydawać obuwie i odzież roboczą?

Czy i kiedy pracodawca powinien wydawać obuwie i odzież roboczą? Czy trzeba płacić za odzież i obuwie robocze? Co jeżeli pracownik zniszczy odzież lub obuwie robocze? Czy pracownik może używać odzieży i obuwia własnego jako roboczych? Ile wynosi ekwiwalent za odzież roboczą? Pytań jest wiele, ale przepisy nie dają odpowiedzi na wszystko. Warto ustalić więc z pracodawcą podstawowe zasady w zakresie używania odzieży i obuwia roboczego.

Cyfrowe platformy pracy - UE chce regulacji

Cyfrowe platformy pracy - w UE działa ich około 500. To sposób łączenia podaży z popytem i pracą. UE chce regulacji i poprawienia warunków pracy, płacy i praw socjalnych pracowników platformowych czy tzw. gigersów. Do 2025 r. ma ich być aż 43 mln.!

Najpierw miało być 1125 zł nagrody, potem 900 zł (netto nr 1), a teraz 750 zł (netto nr 2). Ile tak naprawdę będzie na koncie 14 października 2023 r.?

Nauczyciele zamiast podwyżek w wakacje 2023 r., otrzymali od rządu obietnicę nagrody z okazji 250-lecia powstania Komisji Edukacji Narodowej. 

3500 zł świadczenia dla nauczycielek 55+ i nauczycieli 60+. Wiek uprawniający z każdym rokiem jest podwyższany

Nauczyciel w latach 2021-2022 mógł otrzymać świadczenie, jeśli ukończył 55 lat (kobieta) i 59 lat (mężczyzna). W latach 2023-2024 może je otrzymać jeśli ukończy 55 lat (kobieta) i 60 lat (mężczyzna). Wiek uprawniający do świadczenia stale rośnie.

Służba BHP - czym jest?

Służba BHP - czym jest? Na czym polega ochrona służby BHP? Co należy do zadań służby BHP? Kto wchodzi w skład służby BHP?

Praca domowa i obowiązki rodzinne to też praca

Praca domowa i obowiązki rodzinne to też praca. Często jest to nazywane niewidzialną pracą kobiet czy też mężczyzn. Czy za taką pracę w gospodarstwie domowym powinno przysługiwać wynagrodzenie? Czy opieka nad starzejącymi się członkami rodziny, ale i dziećmi oraz osobami niepełnosprawnymi powinna być uregulowana w ramach stosunku pracy? Jakie prawa powinni mieć pracownicy domowi?

Zatrudnienie i praca cudzoziemca w Polsce bez zezwolenia. Kiedy jest to możliwe? Jaka kara za brak zezwolenia?

Zezwolenie na pracę to dokument wydawany cudzoziemcom spoza UE, EOG oraz Szwajcarii. Jak się okazuje, nie zawsze jest jednak niezbędny. Kto nie potrzebuje zezwolenia na pracę oraz czy praca cudzoziemca bez zezwolenia w Polsce jest w pełni legalna? Rozwiewamy wątpliwości!

Czy parkowanie samochodu służbowego pod domem pracownika uniemożliwia odliczenie 100% VAT?

Krajowa Informacja Skarbowa w swojej interpretacji wyjaśniła, że samo parkowanie samochodu służbowego pod miejscem zamieszkania pracownika nie oznacza użycia go w celach niezwiązanych z działalnością gospodarczą.

REKLAMA