Przyczyną kary jest zewnętrzne naruszenie normy karnej, świadomie i dobrowolne, dokonana tylko i wyłącznie przez siebie (przestępstwo własne), ciężko zawinione. Karanie czynów, Kościół uznał za ostateczny środek, po wcześniejszym wyczerpaniu wszystkich możliwości wpływu, oddziaływania mającego na celu skłonienie sprawcy do poprawy i zadośćuczynienia.
Przyczynami, które mogą być powodem symulowanej zgody małżeńskiej są również przymus i bojaźń. Nieważne jest małżeństwo zawarte pod przymusem lub pod wpływem ciężkiej bojaźni z zewnątrz, chociażby nieumyślnie wywołanej, od której, ażeby się uwolnić, zmuszony jest ktoś do zawarcia małżeństwa (Kan. 1103 KPK).