System oświaty, Szkoła

To przełom po 30 latach walki o rzetelną edukację seksualną w szkołach – w rozmowie z tygodnikiem Newsweek, podkreślił prof. Zbigniew Izdebski – pedagog i seksuolog, który przewodniczył zespołowi odpowiedzialnemu za opracowanie założeń nowego przedmiotu – „edukacji zdrowotnej”, który ma objąć również edukację seksualną uczniów. Przedmiot ten, jako obowiązkowy od czwartej klasy szkoły podstawowej do trzeciej klasy liceum, ma zostać wprowadzony do polskich szkół od 1 września 2025 r.

Szkoły wprowadzają zakazy wejścia rodziców do … szkół. Np. w okolice szatni albo świetlicy. To efekt ustawy Lex Kamilek i wadliwego sposobu interpretowania zapisów tej ustawy przez dyrektorów szkół. Dyrektorzy wymyślili sobie, że mają prawo zakazać rodzicom np. odprowadzenia syna albo córki pod szatnię (nie chodzi o wejście do szatni, tylko odprowadzenie dziecka pod szatnię). Z sygnałów dochodzących do redakcji wynika, że nieprzyjemności mają rodzice, którzy w ogóle chcą wejść do budynku szkoły bez zezwolenia pracownika szkoły. Rodzice rzekomo naruszają "strefy bezpieczeństwa" ustanawianie przez dyrektorów szkół.

Zdaniem przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski abp Tadeusza Wojdy uczniowie, którzy nie uczestniczą w lekcjach religii, powinni w tym czasie chodzić na lekcje etyki. Udział w jednej z tych lekcji powinien być obowiązkowy.

W dniu 14 października każdego roku obchodzony jest Dzień Edukacji Narodowej, potocznie zwany Dniem Nauczyciela. Czy w tym dniu szkoły mogą być zamknięte i co, w takiej sytuacji, z opieką nad dziećmi? To ważne informacje dla wszystkich pracujących rodziców. 

W październiku ruszyły kontrole. Dotyczą stosowania w szkołach i przedszkolach nowych przepisów. Czy konieczne będą zmiany? Stosowanie nowych regulacji jest trudne i okazuje się, że nie spełniają one obecnie swojej roli, a jedynie przyczyniają się do zbierania kolejnych dokumentów.

Od 15 sierpnia 2024 r. nowe prawo wymaga: 1) sprawdzenia przez dyrekcje np. szkoły każdej osoby opiekującej się dziećmi w placówkach oświatowych pod kątem popełniania przestępstw seksualnych oraz 2) przedstawienia zaświadczenia o niekaralności z Krajowego Rejestru Karnego. Nowe przepisy są bardzo skomplikowane, ale istnieje prosta zasada ich stosowania. Jest to zasada: "Czy dorosły spoza szkoły jest w zasięgu wzroku nauczyciela?". W praktyce to ona określa rytm pracy wychowawców w szkołach przed spodziewaną zmianą przepisów. 

Do 15 sierpnia 2024 r. szkoły miały obowiązek wprowadzić tzw. standardy ochrony małoletnich na podstawie ustawy z 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich (tekst jednolity: Dz.U. z 2024 r., poz. 560). To tzw. „ustawa Kamilka”, zwana też „lex Kamilek”. Jednym z obowiązków pracodawców (dyrektorów szkół) wynikających z przepisów tej ustawy jest sprawdzenie, czy nauczyciele i inne osoby dopuszczone do zajęć z dziećmi (małoletnimi) nie są ujęte w rejestrach pedofili.  Osoba taka ma obowiązek przedłożenia dyrektorowi szkoły informacji z Krajowego Rejestru Karnego (KRK) w zakresie wskazanych w ustawie przestępstw wykluczających pracę z dziećmi. Przepisy te budzą wątpliwości, które stara się wyjaśnić Ministerstwo Sprawiedliwości.

Dokumenty dotyczą rodziców angażujących się w opiekę nad dziećmi taką jak: 1) wyjazd z uczniami na wycieczkę szkolną, 2) wyjście uczniów ze szkoły do teatru, do kina, na basen. Przepisy nakazują dyrektorom szkół i przedszkoli prowadzenie - tu cytat z przepisów - "dokumentacji dotyczącej osoby dopuszczonej do takiej działalności jak np. opieka nad dziećmi." W praktyce oznacza to konieczność prowadzenia akt dla rodziców, którzy np. jadą na wycieczkę z uczniami jako ich opiekunowie.

W Polsce, od lipca 2024 r. odnotowywany jest znaczny wzrost liczby zachorowań na COVID-19. We wrześniu, do jeszcze większego przyrostu zakażeń wirusem SARS-CoV-2, przyczynił się powrót uczniów do szkół i przedszkoli, a na przełomie października i listopada – przewiduje się wystąpienie szczytu zachorowań. Czy w związku z powyższym – uczniom grozi powrót do nauki zdalnej? W jakich przypadkach – ze względu na sytuację epidemiologiczną – w szkołach może zostać wprowadzona nauka zdalna? 

Obowiązujące przepisy zakazują zadawania prac domowych w pierwszych trzech klasach w szkołach podstawowych. W starszych klasach prace nie są obowiązkowe - decyzja o tym, czy wykonać zadanie, leży po stronie ucznia i jego rodziców. Skutki ograniczenia możliwości zadawania prac domowych zależą od reakcji nauczycieli.

W związku z zawieszeniem od 16 września 2024 r. zajęć w ok. 420 szkołach i placówkach edukacyjnych, znajdujących się na terytoriach 4 województw najbardziej dotkniętych skutkami powodzi – ZUS informuje o prawie rodziców do ubiegania się o zasiłek opiekuńczy za czas zamknięcia placówek. 

Od 16 września 2024 r. zawieszono zajęcia w 420 szkołach i placówkach edukacyjnych w 4 województwach narażonych najbardziej na skutki powodzi. Czy z tego tytułu przysługuje prawo do zasiłku opiekuńczego? ZUS odpowiada.

Rodzice wyciągają wnioski z własnych doświadczeń. Dlatego niemal co drugi badany optuje za edukacją w zakresie finansów osobistych w ramach nauczania szkolnego. Najchętniej za lekcje religii i muzyki.

Od 1 września 2024 r. ruszył wspólny program MEN i MZ szczepień przeciw wirusowi HPV. Szczepienia dostępne są dla dzieci po ukończeniu 9. roku życia do ukończenia 14. roku życia. Za zgodą rodziców szczepienie może odbyć się w szkole.

Od 1 września 2024 r. zwiększył się krąg osób uprawnionych do świadczenia kompensacyjnego. Do uzyskania tego świadczenia muszą być spełnione warunki dotyczące wieku, stażu ubezpieczeniowego i rozwiązania stosunku pracy.

Zaczyna się nowy rok szkolny 2024/2025. Uczniowie otrzymają legitymacje szkolne sporządzone według nowego wzoru. Szkoły wydadzą tzw. e-Legitymacje i m-legitymacje. Czy będzie wymiana legitymacji szkolnych?

Uszczuplone podstawy programowe w roku szkolnym 2024/2025. Czy w związku z nadchodzącymi zmianami rodzice muszą kupować swoim dzieciom nowe podręczniki? Resort stawia sprawę jasno. Co zmieni się w podstawie programowej?

Minister edukacji Barbara Nowacka zapowiedziała, że w MEN trwają prace nad nowymi przedmiotami: edukacją obywatelską oraz edukacją zdrowotną. Oba te przedmioty mają wejść w życie w 2025 roku. Natomiast Barbara Nowacka poinformowała, że nie ma w planach nowego przedmiotu dotyczącego wychowania patriotycznego.

W piątek wiceministra edukacji narodowej Joanna Mucha została zapytana o doniesienia "Gazety Wyborczej", która napisała, że 246 szkół w Polsce może zostać zlikwidowanych lub przekształconych. Czy małe szkoły zostaną zlikwidowane lub przekształcone?

Prawie połowa wakacji za nami, niektórzy już myślami przy rozpoczęciu roku szkolnego. Ile dni wolnych mają do dyspozycji uczniowie w roku szkolnym 2024/2025 r. Kiedy jest rozpoczęcie, a kiedy zakończenie roku szkolnego? 

Ministerstwo Edukacji i Nauki oraz Ministerstwo Transformacji Cyfrowej w Ukrainie ogłosiły projekt odbudowy ukraińskich szkół na nieokupowanych terenach. Specjalnie powołany zespół zaprojektował rozwiązania architektoniczne, które pozwolą przekształcić placówki oświatowe w obiekty na miarę europejskich standardów. Inicjatywa realizowana jest przy wsparciu firm z sektora publicznego i prywatnego.

W ramach programu „Podróże z klasą” pozytywnie rozpatrzono 2283 wniosków o dofinansowanie wycieczek szkolnych. Barbara Nowacka, minister edukacji, ogłasza nowy nabór w programie, na który przeznaczy dodatkowe 20 mln zł.

13 lipca 2024 r. wszedł w życie obowiązek zastąpienia papierowej legitymacji szkolnej wersją plastikową, tzw. e-Legitymacją. Szkoły będą musiały także wydawać m-Legitymacje, które są przeznaczone dla urządzeń mobilnych.

Wypowiedź wiceminister K. Lubnauer na temat wyjazdów z dziećmi w trakcie roku szkolnego zbulwersowała rodziców. Wiceminister mówiła, że w wielu krajach rodzic wyjeżdżający z dzieckiem na wakacje w ciągu roku szkolnego może być nawet zatrzymany na lotnisku. Lubnauer przyznała też, że MEN przygląda się temu, jakie rozwiązania przyjąć, żeby rodzice rozumieli, że obowiązek szkolny oznacza obowiązek szkolny. 

Na to czekało wielu rodziców. Szykuje się rewolucja na talerzach dzieci w żłobku, przedszkolu i szkole. Alergie i nietolerancje pokarmowe stają się coraz bardziej powszechne, a rodzice coraz częściej mierzą się z problemami związanymi z koniecznością dostosowania sposobu żywienia dziecka do jego potrzeb zdrowotnych. Szykują się zmiany na lepsze.