Sygnalista

Ustawa z dnia 14 czerwca o ochronie sygnalistów została podpisana przez prezydenta i opublikowana w Dzienniku Ustaw. Jakie są najważniejsze założenia nowych przepisów? Kim jest sygnalista i jaka ochrona mu przysługuje?

Wiele podmiotów sektora prywatnego i publicznego stanie przed dylematem: Czy potraktować wdrożenie systemu wyłącznie jako koszt związany z obowiązkiem prawnym, czy jako szansę na poprawę bezpieczeństwa i doskonalenie organizacji?

Ile zarabia sygnalista? Takie pytania ostatnio często się pojawiają, bo o sygnalistach mówi się coraz więcej i coraz śmielej. Trzeba zapamiętać jedno, to nie jest zawód, to czyn na rzecz dobra ogółu. Sygnalista nie dostaje pieniędzy za zgłoszenie, to nie jest USA gdzie otrzymuje się za to miliony. W Polsce sygnalista to ktoś, kto alarmuje o naruszeniach prawa i ma do tego uzasadnioną podstawę. Jeśli jest zatrudniony w danym miejscu, to sygnalista otrzymuje standardowo swoje wynagrodzenie, które jest chronione. Sprawa jest jednak otwarta i pracodawcy mogą wprowadzać dodatkowe gratyfikacje finansowe.

„W mojej ocenie najskuteczniejsze sposoby ochrony sygnalisty to kanały zgłoszeniowe umożliwiające dokonywanie zgłoszeń anonimowo oraz wyznaczenie odpowiednich ludzi do przyjmowania zgłoszeń i podejmowania działań następczych. To także zmiana kultury organizacyjnej, dzięki przykładowi kierownictwa i odpowiedniej komunikacji, w tym szkoleniom. Warto też zapewnić bezpłatny i otwarty dla wszystkich dostęp do kompleksowych i obiektywnych informacji oraz porad na temat systemu dla sygnalistów, pomoc prawną i wsparcie psychologiczne” – przekonuje radca prawny Paweł Bronisław Ludwiczak.

W polskim prawie już od dawna istnieje społeczny obowiązek zawiadomienia o przestępstwie. Jednak w związku z unijną dyrektywą o ochronie sygnalistów, to za mało, trzeba wprowadzić całkiem nową ustawę. Niektórzy pytają: więzienie za brak dostatecznej ochrony sygnalistów? Zdecydowanie tak!

Kto powinien przygotować się na nowe przepisy o ochronie sygnalistów? Czy wdrożenie wewnętrznych kanałów zgłaszania naruszeń będzie obowiązkiem pracodawcy?

Ustawa o sygnalistach jeszcze nie weszła jeszcze w życie. Poprawki do nowego projektu zgłosił Senat. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

W dniu 23 maja 2024 r. Sejm przyjął długo oczekiwaną ustawę o ochronie sygnalistów. Główne założenia ustawy nie zmieniły się od ostatniego projektu zaprezentowanego przez Radę Ministrów. Niemniej posłowie zdecydowali się na wprowadzenie kilku poprawek, w tym te najważniejsze dotyczące grup kapitałowych.

Sejm uchwalił ustawę o ochronie sygnalistów. Ustawa nakłada nowe obowiązki na pracodawców.

Polscy pracownicy oraz przedsiębiorcy, na wdrożenie Unijnej dyrektywy dotyczącej sygnalistów czekają już od prawie 3 lat, gdyż to do 17 grudnia 2021 roku Polska, tak jak pozostałe kraje Unii Europejskiej, była zobowiązana do implementacji unijnych przepisów do naszego krajowego systemu prawnego. Z czego wynika tak duże opóźnienie? Na wdrożenie jakich regulacji muszą być przygotowani pracodawcy?

Kim jest sygnalista? Polska ma problem z wdrożeniem unijnej dyrektywy o ochronie sygnalistów. Pomimo tego, że 2 kwietnia 2024 r. rząd przyjął projekt ustawy o ochronie sygnalistów, tj. osób zatrudnionych w sektorze prywatnym lub publicznym i zgłaszających naruszenia prawa związane z pracą, to i tak TSUE nałożył karę na Polskę, bo znacznie przekroczyła termin. Trwają wzmożone prace w Sejmie nad projektem, ale kara 7 mln euro jednak jest!

Rząd przyjął projekt ustawy o ochronie sygnalistów. Zdaniem Konfederacji Lewiatan ustawa może w istotny sposób wpłynąć na ograniczenie naruszeń prawa, przysłuży się gospodarce, a także pomoże firmom w obronie ich reputacji. Przedsiębiorcy zwracają jednak uwagę na zbyt duży katalog spraw objętych zgłoszeniem naruszeń prawa i zbyt krótki okres czasu na wdrożenie nowych przepisów.

Rząd przyjął we wtorek projekt ustawy o ochronie sygnalistów, który ma na celu zapewnienie lepszej ochrony osobom pracującym w sektorze prywatnym lub publicznym. Ci tzw. "sygnaliści" to osoby, które zgłaszają naruszenia prawa związane z pracą. Nowe rozwiązania dostosowują polskie prawo do przepisów Unii Europejskiej.

6 marca 2024 r. na stronie Rządowego Centrum Legislacji pojawił się projekt ustawy (datowany na 26 lutego 2024 r.) o ochronie sygnalistów, który zastąpił projekt ustawy o ochronie osób zgłaszających naruszenia prawa.

Dyrektywa o ochronie sygnalistów miała zostać wdrożona przez kraje unijne do 17 grudnia 2021 r. Polskie przepisy w tej sprawie nie zostały jeszcze przyjęte.

Ustawa o ochronie osób zgłaszających naruszenia prawa ma wdrożyć w Polsce postanowienia unijnej dyrektywy o sygnalistach. Rządowe prace legislacyjne nad projektem ustawy o sygnalistach zostały zapoczątkowane jeszcze w 2021 r. Rządowi Mateusza Morawieckiego nie udało się doprowadzić tych prac do końca. Gabinet Donalda Tuska podjął je na nowo. Projekt ustawy o sygnalistach został właśnie ponownie wpisany do wykazu prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów. Rząd planuje przyjęcie projektu ustawy na I. kwartał 2024 r.

Dyrektywa unijna o ochronie tzw. sygnalistów zostanie wdrożona do polskiego porządku prawnego ustawą o ochronie osób zgłaszających naruszenia prawa – poinformowało ministerstwo rodziny i polityki społecznej w odpowiedzi na poselską interpelację. Projekt ustawy znajduje się w finalnym etapie prac legislacyjnych rządu. Nie wiadomo jednak, kiedy prace zostaną zakończone.

25 maja 2023 r. na stronie Rządowego Centrum Legislacji pojawiła się kolejna wersja projektu ustawy datowana na dzień 27 marca 2023 r. Obecnie projekt ustawy jest na Komitecie Stałym Rady Ministrów.

Ochrona sygnalistów. W Polsce wciąż trwają prace nad ostatecznym kształtem przepisów o sygnalistach, które wdrożą do krajowego prawodawstwa zapisy unijnej dyrektywy. Nowe regulacje mają objąć wszystkie podmioty zatrudniające ponad 50 pracowników. – Dla części z nich mogą się one okazać dużym wyzwaniem, w szczególności dla tych, które nie są jeszcze przyzwyczajone do tego, aby działać stricte według procedur. 

Czym zajmuje się sygnalista? Kto może nim zostać? Kiedy wejdą w życie przepisy o ochronie sygnalistów?